ANALIZA SITOWA wg PKN-CEN ISO/TS 17892-4
Analiza sitowa jest jedną z metod określenia składu granulometrycznego gruntu, polegającą
na rozdzieleniu poszczególnych frakcji gruntu poprzez przesiewanie próbki na zestawie
znormalizowanych sit.
Sprzęt laboratoryjny:
1. Komplet sit / który zawiera sita o średnicach
odpowiednio 0,063 mm oraz 2,0 mm / -
norma zaleca stosowanie sit z drutu
metalowego lub blachy metalowej
perforowanej wraz z odpowiednimi
odbiornikami.
Rys. 1. Zestaw sit z wstrząsarką [1].
średnica zastępcza  średnica oczka sita, przez które ziarno już nie przejdzie; dla
cząstek jest to średnica cząstki kulistej o tej samej gęstości
właściwej co cząstka gruntowa, opadającej w wodzie z taką
samą prędkością jak rzeczywista cząstka gruntowa.
2. Wstrząsarka mechaniczna
3. Naczynie wagowe
4. Waga techniczna
5. Wiadro i łopatka
6. Szczotka do sit
Przebieg badania   metoda na sucho :
1. Przygotowanie próbki gruntu przez wytrząsanie lub ćwiartkowanie.
Średnica Minimalna masa gruntu wymagana
D90 [mm] w metodzie sitowej [g]
0,50 50
1,00 100
4,00 150
6,00 350
8,00 600
16,00 2500
22,40 5000
31,50 10000
45,00 20000
63,00 40000
75,00 56000
W normie zaleca się przygotowanie próbki poprzez przemywanie jej ( metoda na mokro )
przez sito # 2 mm, które umieszczone jest w sicie # 0,063 mm do chwili, gdy woda stanie się
czysta. W przypadku próbek nie zawierających 10% cząstek drobnych można korzystać z
 metody na sucho , czyli bez przemywania próbki.
2. Suszenie próbki do stałej masy / temp. 105�C ą 5�C /.
3. Ważenie naczynia mt.
4. Ważenie suchej próbki z dokładnością do 0,1% całkowitej suchej masy ms.
mst  masa naczynia z gruntem suchym
5. Odpowiednie ułożenie sit / sito o największej średnicy oczek położone najwyżej,
natomiast o najmniejszej średnicy oczek najniżej /.
6. Umieszczenie kolumny sit na wstrząsarce, do której wsypuje się próbkę gruntu / czas
wstrząsania mechanicznego 10 min, czas wstrząsania ręcznego 2 min /.
W przypadku przekroczenia określonej normowo maksymalnej masy gruntu, która może
pozostać na poszczególnym sicie, przesiewanie należy przeprowadzić etapowo.
7. Pomiar naczynia z gruntem po wcześniejszym przeniesieniu do niego zawartości
każdego sita mn.
Zestawienie wyników badania oraz obliczenie zawartości poszczególnych frakcji fn:
n wymiar boków oczek sit mn [g] mn [g] fn [%]
1 < 0,063 [mm] m1
2 0,063 [mm] m1 + m2
3 0,1 [mm] m1 + m2 + m3
4 0,25 [mm] m1 + & + m4
5 0,5 [mm] m1 + & + m5
6 1,0 [mm] m1 + & + m6
7 2,0 [mm] m1 + & + m7
8 10,0 [mm] m1 + & + m8
9 25,0 [mm] ms = Łmi
mt = & & & & [g] ms = mst  mt = & & & [g]
Frakcję gruntu przechodzącą przez poszczególne sita wyznaczamy ze wzoru:
Sporządzenie wykresu oraz określenie rodzaju i nazwy gruntu.
[1] Myślińska Elżbieta:  Laboratoryjne badania gruntów . Wydawnictwo Naukowe PWN.
Warszawa 2001.