Michalina Leśniewska
Konstytucja 3 Maja
- program uroczystości szkolnej.
Podstawa programowa
Kształtowanie więzi z krajem i świadomości obywatelskiej.
Rozwijanie szacunku dla dobra wspólnego i wartości narodowych.
Kształtowanie szacunku do własnego państwa.
Cele ogólne:
uświadomienie znaczenia uchwalenia Konstytucji 3 Maja dla Polaków
przeżycie doznania estetycznego w związku ze świętem narodowym
pogłębienie wiedzy historycznej i artystycznej
Oczekiwane osiągnięcia
Uczeń
potrafi odpowiednio się zachować podczas uroczystości szkolnych
zna fakty historyczne związane z okolicznościami uchwalenia
Konstytucji, sytuację w Polsce końca XVI wieku
ma świadomość znaczenia malarstwa Jana Matejki
potrafi interpretować obraz Matejki  Konstytucja 3 Maja
Formy realizacji:
praca grupowa, taniec, inscenizacja, drama  żywy obraz .
Opracowanie i koordynacja: Michalina Leśniewska
Współpraca: nauczyciele historii, plastyki i muzyki.
Uroczystość rozpoczyna się od Poloneza. Uczniowie {klasy czwarte} wchodzą na salę w parach
krokiem poloneza, ubrani są w stroje  z epoki , tańczą cały układ, a następnie siadają z przodu, po
bokach. Prezentują krótkie wprowadzenie w atmosferę tamtych czasów.
Uczeń 1
Jest rok 1791. Wielkie dni przeżywa Warszawa. Oto już czwarty rok obraduje w stolicy Sejm,
zwany Sejmem Czteroletnim lub Wielkim.. Toczy się zacięta walka o losy Polski.
U.2
Bo tak dalej być nie może, aby ci, których obchodzą tylko własne sprawy mogli rządzić krajem!
U.3
Wśród posłów była grupa ludzi mądrych, kochających ojczyznę, tacy jak: Hugo Kpłłątaj, Stanisław
Staszic, Ignacy Potocki, czy Stanisław Małachowski.
Chcieli oni zmienić niesprawiedliwe i złe prawa, które prowadzą Polskę do zguby.
U.4
Ale magnaci nie chcieli wprowadzenia nowych praw, przekupili wielu posłów na sejmie
warszawskim. Posłowie ci krzyczą:  Nie pozwalam . Niejeden skory do bójki, chwyta nawet za
szablę.
U.5
Ale patrioci nie ustępują. Mówią omądrych i sprawiedliwych rządach, publikują artykuły,
ogłaszają w pismach propozycje zmian na lepsze.
U.6
Ale nadszedł dzień 3 maja 1791 roku.
U.7
O godzinie 11 w szczelnie wypełnionej sali poselskiej Zamku Królewskiego rozpoczęły się obrady.
Marszałek Stanisław Małachowski wzruszonym głosem otworzył posiedzenie Sejmu, który miał
zatwierdzić nowe prawa, nową konstytucję.
U.8
Po odczytaniu projektu konstytucji król Stamisław August Poniatowski wstał ze swego miejsca i
zwrócił się do zebranych posłów i publiczności.
Król
Nikomu bardziej nade mnie nad tym nie zależy, idzie mi bowiem o zachowanie najdroższego
klejnotu, to jest ufności narodu. Nie dla siebie życzę konstytucji, lecz dla dobra i ocalenia Polski.
U.9
Parę godzin póz
niej król w otoczeniu posłów i dostojników, przy biciu dzwonów, skierował się do
warszawskiej katedry. Tam nastąpiła uroczystość zaprzysiężenia uchwalonej konstytucji. Orszakowi
królewskiemu towarzyszył wiwatujący tłum mieszkańców stolicy.
U.10
I ten historyczny moment utrwalił na płótnie największy polski malarz, Jan Matejko.
Za kotarą uczniowie ustawiają się do zagrania żywego obrazu Jana Matejki  Konstytucja
3 Maja . W tym czasie jeden z uczniów przedstawia krótko sylwetkę malarza.
Jan Matejko to najwybitniejszy polski malarz. Żył w XIX wieku, jest twórcą największych
arcydzieł malarstwa historycznego. Genialny artysta, wizjoner i wielki patriota.
Mówionoonim:
ukochany artysta narodowy,
malarz wielkości narodu,
wielki realista i budowniczy świadomości narodowej.
Utrwalił na płótnie największe wydarzenia z historii Polski. Powszechnie znane i podziwiane są jego
dzieła, takie jak:  Kazanie Skargi ,  Rejtan  upadek Polski , Unia Lubelska , Stefan Batory
pod Pskowem , Bitwa pod Grunwaldem ,  Hołd pruski ,  Jan Sobieski pod Wiedniem .
U kresu swego życia podjął się również odtworzenia aktu uchwalenia Konstytucji 3 Maja.
Ten ostatni wielki obraz historyczny Matejko ukończył w paz
dzierniku 1891 roku. Nie udało mu się
go skończyć na 100 rocznicę uchwalenia ustawy, ale mimo to był wystawiony wtedy bezpłatnie
przez jeden dzień w Krakowskich Sukiennicach.
Na płótnie ukazany jest pochód posłów zmierzających do kolegiaty świętego Jana w
Warszawie, aby powtórzyć tam przysięgę złożoną w sali sejmowej Zamku.
Tematem obrazu jest uchwalenie przez Sejm Czteroletni pierwszej w Europie i drugiej na świecie
Konstytucji.
Następuje odsłonięcie parawanu, uczniowie ustawieni są identycznie jak na obrazie Matejki.
Tworzążywy obraz, w tym czasie dwójka gimnazjalistów objaśnia treść dzieła wskazując i analizując
każdą postać z osobna.
Główna postać obrazu to król Stanisław August Poniatowski, który na czele procesji
udaje się do kolegiaty świętego Jana. Ubrany w płaszcz koronacyjny wchodzi po
stopniach świątyni, gdzie przygotowano już dla niego królewski baldachim.
Nad pochodem góruje postać marszałka sejmu Wielkiego Stanisław Małachowski.
Niesiony na ramionach przedstawicieli szlachty i mieszczaństwa odbiera hołd za
stworzenie projektu reform.
 Na pierwszym planie widzimy posła kaliskiego Jana Suchorzewskiego, protestującego
przeciwko konstytucji. Grozi, że zabije własnego syna, jeśli ustawa wejdzie w życie.
Porządku w manifestacji pilnuje bratanek króla, książę Józef Poniatowski. Jako
komendant stołecznego garnizonu broni wraz z żołnierzami Ustawy Rządowej.
Przypadkowym obserwatorem pochodu jest francuski rojalista, który w gwałtownym
geście usiłuje przestrzec wszystkich przed skutkami reform. Przypomina o tragicznych
wydarzeniach rewolucji francuskiej.
Przed świątynią króla wita prezydent Warszawy Jan Dekert. Towarzyszy mu córka
Marianna, k iężna burgundzka Dorota i przyjaciółka króla Elżbieta Grabowska.
Bardzo wyraziście namalowana jest postać księdza Hugona Kołłątaja, wielkiego
reformatora i moralisty. Władczym gestem stara się powstrzymać Kazimierza
Konopkę, wykonawcę jakobińskich samosądów od powieszenia obecnego tu magnata,
księcia Antoniego Stanisława Czetwertyńskiego.
Pochodowi sceptycznie przygląda się hetman wielki koronny Franciszek Ksawery
Branicki, przyszły targowiczanin i zadeklarowany przeciwnik konstytucji.
Do pochodu niemal na siłę wprowadzany jest chłop, przypatrujący się całemu
wydarzeniu. Włościanin nie bardzo wierzy w poprawę swego losu. Ekskanclerz wielki
koronny Andrzej Zamojski i reformator Stanisław Staszic usiłują go przekonać, że
konstytucja zapewni chłopom opiekę króla.
W pochodzie bierze udział również Tadeusz Kościuszko. Jego głowa zabandażowana
jest krwawym opatrunkiem; wraca z bitwy pod Dubienką, pragnie uczestniczyć wtym
niezwykłym wydarzeniu
Uczniowie kończą prezentację, kłaniają się. Nazakończenie uroczystości rozbrzmiewa hymn
narodowy, wszyscy stojąc śpiewają. dwie zwrotki Mazurka Dąbrowskiego.