"HERMETYCZNY ZAKON ZAOTEGO BRZASKU"
DARIUSZ MISIUNA
Latem 1887 roku pewien angielski adept sztuki wolnomularskiej odnalaz艂 stary manuskrypt zawieraj膮cy dziwne
s艂owa zapisane niezrozumia艂ym szyfrem. Dokument ten przekaza艂 swemu "bratu" z Wielkiej Zjednoczonej Lo偶y
Angielskiej, dr Williamowi Wynnowi Westcottowi Tak rozpocz臋艂a si臋 okultystyczna przygoda, kt贸ra da艂a pocz膮tek
wielkiemu odrodzeniu magicznemu ko艅ca XIX wieku.
Schy艂ek XIX wieku sprzyja艂 rozwojowi praktyk okultystycznych. Nowe odkrycia naukowe kwestionowa艂y
dotychczasowy sp贸jny obraz 艣wiata. W szczeliny rozbitego kosmosu wdziera艂 si臋 chaos i coraz wyrazniej
przypomina艂 o swojej obecno艣ci. Luki w rozbitym 艣wiecie ca艂o艣ci stara艂a si臋 wype艂ni膰 w XVIII wieku ideologia
racjonalistyczna, lecz jej spoiwo skrusza艂o w nieca艂e sto lat p贸zniej pod naporem kolejnych pyta艅 i w膮tpliwo艣ci. Nie
by艂y to wszak偶e w膮tpliwo艣ci podszyte zw膮tpieniem w sens istniej膮cego 艣wiata, lecz raczej wynikaj膮ce z 偶膮dzy
otrzymania bardziej pe艂nych odpowiedzi na podstawowe pytania egzystencjalne. Kiedy z艂udzenia racjonalizmu
okaza艂y si臋 niedostateczne w obja艣nianiu zagadek 偶ycia, wielu tw贸rczych ludzi ogarn膮艂 niepok贸j, ka偶膮cy im szuka膰
rozwi膮za艅 tych zagadek w samej tajemnicy ludzkiego umys艂u.
Ten radykalny zwrot ku "do艣wiadczeniu wewn臋trznemu" pod koniec XIX wieku zaowocowa艂 narodzinami "czarnej
powie艣ci" i psychologii. A z ich maria偶u, wzbogaconego o kontakt z innymi kulturami i systemami religijnymi,
wy艂oni艂o si臋 wielkie zainteresowanie "wiedz膮 tajemn膮", kt贸r膮 przyszli adepci woleli nazywa膰 "okultyzmem".
Okultyzm sta艂 si臋 systemem magicznych i mistycznych praktyk rytualnych, maj膮cych na celu doskonalenie si臋
jednostek. Jego adepci, grupuj膮cy si臋 zwykle ze 艣rednio zamo偶nych mieszka艅c贸w wielkich miast, lubili si臋
odwo艂ywa膰 do wielowiekowych zwi膮zk贸w z pradawnymi i zapomnianymi arkanami wiedzy o naturze ludzkiej. I
cho膰 magia jak i mistyka znakomicie funkcjonowa艂a obok i w ramach oficjalnych nurt贸w religijnych, to jednak
dopiero w epoce Renesansu uzyska艂a samo艣wiadomo艣膰 i wyodr臋bni艂a si臋 jako oddzielny nurt my艣lowy. Potrzeba
by艂o jednak kolejnych dwustu lat, 偶eby my艣l przyoblek艂a si臋 w kszta艂ty, a "okultyzm" przyj膮艂 instytucjonalne formy.
Niezale偶nie od rozmaitych poda艅 o tajemnych bractwach R贸偶okrzy偶owc贸w i w艂asnych "historii" r贸偶nych grup
okultystycznych, mo偶na spokojnie powiedzie膰, 偶e pierwszym jawnie istniej膮cym ugrupowaniem okultystycznym,
kt贸re posiada艂o du偶y wp艂yw na klimat epoki by艂o Towarzystwo Teozoficzne, za艂o偶one w 1875 roku przez Helen臋
B艂awatsk膮. To w艂a艣nie dzi臋ki nieustannemu wysi艂kowi tej charyzmatycznej kobiety na grunt zachodni przeniesiono
liczne elementy filozofii Wschodu, a Towarzystwo Teozoficzne skupi艂o si臋 na studiach por贸wnawczych mi臋dzy
r贸偶nymi systemami religijnymi Indii i obszaru 艣r贸dziemnomorskiego. Jednak偶e, w sferze praktyczno-rytualnej
Towarzystwo Teozoficzne nie wnosi艂o nic nowego, a jego spotkania mia艂y przebieg dysput filozoficznych b膮dz
seans贸w spirytystycznych, czym nie r贸偶ni艂y si臋 prawie wcale od praktyk uprawianych wcze艣niej na dworach i
salonach.
Tajemnice zaszyfrowanego r臋kopisu
Pod tym wzgl臋dem organizacj膮, kt贸ra jako pierwsza zbudowa艂a solidny system okultystyczny, by艂 Hermetyczny
Zakon Z艂otego Brzasku. Zakon powsta艂 w 1888 roku z inicjatywy trzech by艂ych teozof贸w i "r贸偶okrzy偶owc贸w": dr
Williama Wynna Westcotta, dr Williama Woodmana oraz Samuela Liddella MacGregora Mathersa. A przyczyn膮
sprawcz膮, kt贸ra doprowadzi艂a do jego powstania, by艂 tajemniczy zaszyfrowany manuskrypt, kt贸ry rok wcze艣niej
Westcott naby艂 od starego masona, wielebnego A.F.A. Woodforda. Po rozszyfrowaniu zawi艂ego pseudo-alfabetu
Westcott odkry艂, 偶e r臋kopis ten zawiera pi臋膰 rytua艂贸w maso艅skich niewiadomego pochodzenia. Zach臋cony tym
odkryciem, zwr贸ci艂 si臋 do Mathersa z propozycj膮, 偶eby ten napisa艂 inne rytua艂y w oparciu o znaleziony r臋kopis,
daj膮c tym samym podstawy do za艂o偶enia nowego zakonu okultystycznego.
W epoce "czarnej powie艣ci" i konspiracji obowi膮zywa艂a aura tajemniczo艣ci. Maj膮c tego 艣wiadomo艣膰, Westcott
doni贸s艂, 偶e r臋kopis zawiera艂 r贸wnie偶 karteczk臋 z adresem pani Anny Sprengel z Norymbergi, spadkobierczyni nauk
r贸偶okrzy偶owc贸w i przyw贸dczyni tajemniczego zakonu Die Goldene Demmerung, wraz z notk膮 przypisuj膮c膮
zaszyfrowane rytua艂y tej w艂a艣nie tradycji zakonnej. W wyniku korespondencji z rzekom膮 pani膮 Sprengel, Westcott
mia艂 otrzyma膰 upowa偶nienie do prowadzenia zakonu o tej samej nazwie, kt贸ra po przet艂umaczeniu na j臋zyk
angielski brzmia艂a "Hermetyczny Zakon Z艂otego Brzasku".
Wsp贸艂cze艣ni badacze mocno w膮tpi膮 w historyczno艣膰 owego zaszyfrowanego r臋kopisu. Powo艂uj膮 si臋 oni zazwyczaj
na argumentacj臋 Ellica Howe'a, kt贸ry w swej "demaskatorskiej" ksi膮偶ce pt.: Magicians of the Golden Dawn
(Magowie Z艂otego Brzasku) twierdzi, 偶e William Wynn Westcott sfa艂szowa艂 oryginalne dokumenty Z艂otego
Brzasku i sam wymy艣li艂 historyjk臋 o istnieniu pani Sprengel. Wed艂ug Howe'a nie by艂o 偶adnego zwi膮zku mi臋dzy
zakonem Z艂otego Brzasku a pradawn膮 tradycj膮 R贸偶okrzy偶owc贸w. I cho膰 w 艣wietle wsp贸艂czesnej wiedzy na temat
R贸偶okrzy偶owc贸w w膮tpliwe wydaje si臋 nawet ich istnienie, to jednak ksi膮偶ka Howe'a wywo艂a艂a prawdziw膮 burz臋 w
艣wiecie teoretyk贸w i praktyk贸w okultyzmu. Oto co dowodzi艂 Howe:
Wiadomo, 偶e Westcott bardzo dobrze zna艂 literatur臋 ezoteryczn膮 i od wielu lat zajmowa艂 si臋 studiowaniem wiedzy
tajemnej, mi臋dzy innymi w bractwie "r贸偶okrzy偶owym" Societas Rosicruciana in Anglia. W drugiej po艂owie XIX
wieku stowarzyszenia tajemne wyrasta艂y jak grzyby po deszczu, nic wi臋c dziwnego, 偶e Westcott marzy艂 o
stworzeniu w艂asnego poletka, na kt贸rym m贸g艂by popu艣ci膰 wodze swojej fantazji. Realia tamtej epoki nie pozwala艂y
mu jednak na stworzenie nowego zakonu bez odpowiedniej podbudowy mitycznej. Musia艂 wykaza膰, 偶e jego zakon
wywodzi si臋 ze staro偶ytnej linii przekazu, kt贸ra drog膮 rozmaitych stowarzysze艅 inicjacyjnych przetrwa艂a po
wsp贸艂czesne mu czasy. Wykorzysta艂 w tym celu najpopularniejszy mit drugiej po艂owy XIX wieku - wiar臋 w
istnienie Tajemnych Przyw贸dc贸w 艢wiata, kt贸rzy z ukrycia kieruj膮 losami ludzko艣ci.
Mitem tym pos艂ugiwa艂a si臋 mi臋dzy innymi Helena Pietrowna B艂awatska, kt贸ra utrzymywa艂a 偶e znajduje si臋 w
kontakcie z podobnymi do bog贸w mistrzami, zamieszkuj膮cymi 艣nie偶ne po艂acie Tybetu. Jej Towarzystwo
Teozoficzne, najpot臋偶niejsza chyba organizacja okultystyczna w latach osiemdziesi膮tych XIX wieku, mia艂o dzia艂a膰
z por臋czenia tych w艂a艣nie mistrz贸w a przez to oddzia艂ywa膰 na losy 艣wiata. Bardzo mo偶liwe, 偶e Westcott stworzy艂
zakon Z艂otego Brzasku na zasadzie konkurencji wobec Towarzystwa Teozoficznego, a wykorzysta艂 do tego
pomys艂y pani B艂awatskiej. Znacz膮ca jest tutaj zbie偶no艣膰 dat. Helena B艂awatska osiedli艂a si臋 w Londynie na sta艂e w
maju 1887 roku, na trzy miesi膮ce przed tym, kiedy Westcott og艂osi艂, 偶e ma w r臋kach dziwny manuskrypt.
Przekazany Westcottowi r臋kopis zawiera艂 dziwaczne pismo obrazkowe zapisane na starym papierze opatrzonym
znakami wodnymi z 1809 roku. Do艂膮czona by艂a do niego kartka z napisem: "Sapiens dom[inabitur] ast[ris] jest
przyw贸dc膮 cz艂onk贸w die Goldene Dammerung. Jest ona s艂awn膮 soror. Nazywa si臋 Fraulein Sprengel. Listy do niej
kierowa膰 na adres: Herr J. Engel, Hotel Marquardt, Stuttgart. Jest ona 7*=4*, czyli Adeptem Wy偶szym". Rzecz
jasna, Westcott twierdzi艂 偶e uda艂o mu si臋 nawi膮za膰 kontakt z pani膮 Sprengel, kt贸ra przekazywa艂a mu informacje od
Tajemnych Przyw贸dc贸w 艢wiata. Do dzi艣 zachowa艂o si臋 sze艣膰 list贸w od sekretarza pani Sprengel, brata In Utroque
Fidelis, kt贸rych lektura nasuwa wszak偶e powa偶ne w膮tpliwo艣ci co do ich autentyczno艣ci. Listy te s膮 kr贸tkie i
zawieraj膮 wskaz贸wki organizacyjne dotycz膮ce tworzenia filii zakonu w Anglii. Mog艂oby to 艣wiadczy膰 na korzy艣膰
roszcze艅 Westcotta, gdyby nie fakt 偶e wskaz贸wki te s膮 napisane fataln膮 niemiecczyzn膮. Czy偶by艣my wi臋c mieli tu
do czynienia z fa艂szerstwem?
Odpowiedz jak zawsze w takich przypadkach nie jest jednoznaczna. W ka偶dym b膮dz razie bardzo w膮tpliwe jest, by
znalazc膮 owego manuskryptu by艂 dr Woodford. Ju偶 bardziej prawdopodobna jest taka wersja, 偶e to Westcott go w
bibliotece swego rodzimego bractwa, Societas Rosicruciana in Anglia. Na korzy艣膰 tej hipotezy 艣wiadczy fakt, 偶e
zaszyfrowany r臋kopis przedstawia艂 rytua艂y inicjacyjne bardzo zbli偶one do tych, jakie odprawiano w tym zakonie.
Warto te偶 o tym pami臋ta膰, 偶e Westcott, Mathers i Woodman byli prominentnymi postaciami w tej organizacji, kt贸rej
celem by艂o "wzajemne pomaganie sobie w rozwi膮zywaniu wielkich problem贸w 偶ycia oraz odkrywaniu tajemnic
natury". Woodman stan膮艂 nawet na jej czele po 艣mierci Roberta Wentwortha Little'a, kt贸ra nast膮pi艂a w 1878 roku.
Jakby nie do艣膰 by艂o w膮tpliwo艣ci ostatnie lata przynios艂y nowe fakty, kt贸re z kolei 艣wiadcz膮 na korzy艣膰 owych
mitycznych zr贸de艂 Z艂otego Brzasku. W du偶ej mierze sta艂o si臋 to za spraw膮 polskiego badacza okultyzmu, Rafa艂a
Prinke. Ot贸偶, okazuje si臋 偶e na pocz膮tku XIX wieku istnia艂a pewna 偶ydowska lo偶a maso艅ska we Frankfurcie, kt贸rej
nazwa "Chabrath Zereh Boqer Aour" oznacza艂a nie mniej ni wi臋cej "Hermetyczny Zakon Z艂otego Brzasku".
Niemal偶e identyczny napis widnia艂 na owym tajemniczym manuskrypcie. Lo偶a ta nale偶a艂a do masonerii Wielkiego
Wschodu Francji, lecz jej cz艂onkowie zajmowali si臋 r贸wnie偶 studiowaniem kaba艂y. W 1817 roku otworzono w
Londynie fili臋 tej lo偶y pod auspicjami ksi臋cia Sussex, kt贸ry by艂 jednocze艣nie Mistrzem Wielkiej Lo偶y Angielskiej.
Istnieje wi臋c prawdopodobie艅stwo, 偶e Westcott, Mathers i Woodman przynajmniej pod wzgl臋dem formalnym byli
kontynuatorami tej linii przekazu.
Niezale偶nie od prawdy historycznej, w ten spos贸b skonstruowany mit za艂o偶ycielski pozwala艂 na rozwini臋cie
regularnej dzia艂alno艣ci okultystycznej. Aura tajemniczo艣ci i charyzmat przyw贸dc贸w 艣ci膮ga艂y do Z艂otego Brzasku
licznych neofit贸w spragnionych "zakazanej wiedzy". Nie byli to wszak偶e byle jacy gorliwcy, skoro znalezli si臋
po艣r贸d nich tak wybitni przedstawiciele swej epoki jak Arthur Machen (mistrz horroru i nauczyciel Lovecrafta),
Bram Stoker (tw贸rca "Drakuli"), Oscar Wilde (znany pisarz-skandalista), Allan Bennett (jogin i kabalista, za艂o偶yciel
pierwszej organizacji buddyjskiej na Zachodzie), czy William Butler Yeats (jeden z najwybitniejszych angielskich
poet贸w).
Kabalistyczne Drzewo 呕ycia
Tajemnica sukcesu Z艂otego Brzasku polega艂a przede wszystkim na rewolucyjnym pomy艣le utworzenia hierarchii
stopni inicjacyjnych w oparciu o system sefirot贸w kabalistycznego Drzewa 呕ycia. Dotychczas wszelkie grupki
okultystyczne, spirytystyczne i teozoficzne organizowa艂y si臋 w ko艂a konspiracyjne lub struktury wtajemnicze艅
maso艅skich. Z艂oty Brzask zrywa艂 z t膮 tradycj膮. Porzuca艂 staro艣wiecki i nieklarowny system inicjacyjny masonerii, a
jednocze艣nie nie rezygnowa艂 z samej hierarchii inicjacyjnej. Pomys艂 przyswojenia dla potrzeb tej hierarchii
sefirot贸w kabalistycznego Drzewa 呕ycia nie tylko czyni艂 system inicjacyjny bardziej przejrzystym, ale i pozwala艂
nada膰 kolejnym stopniom inicjacyjnym cechy poszczeg贸lnych sefirot贸w. Paradoksalnie, pomys艂 ten stanowi艂
uboczny efekt stara艅 Westcotta, by nada膰 zakonowi znamiona organizacji mocno osadzonej w tradycji ezoterycznej.
Jak to cz臋sto bywa, nieu艣wiadomiona do ko艅ca idea przeros艂a swego tw贸rc臋.
Powiada si臋, 偶e Kabalistyczne Drzewo 呕ycia jest map膮 wszech艣wiata i cz艂owieka (zgodnie z zasad膮 hermetyczn膮
m贸wi膮c膮, 偶e makrokosmos odzwierciedla si臋 w mikrokosmosie). Tworzy je dziesi臋膰 sefirot贸w, kt贸re rozmieszczone
s膮 hierarchicznie na trzech filarach, nazywanych filarami: sprawiedliwo艣ci, r贸wnowagi i 艂aski. Nie bez przesady
mo偶na powiedzie膰, 偶e celem adept贸w magiji jest wspinaczka po tym drzewie, albowiem ka偶dy kolejno zdobyty na
nim szczebel powi臋ksza ich wiedz臋 o sobie i o 艣wiecie, a tym samym przybli偶a ich ku bosko艣ci.
Najni偶ej drzewa znajduje si臋 sefira Malkuth, czyli "kr贸lestwo". Przedstawia ona 艣wiat fizyczny, podstaw臋
wszelkiego materialnego istnienia, kt贸rego odpowiednikiem w cz艂owieku jest cia艂o fizyczne i m贸zg. Sefira ta wi膮偶e
si臋 z 偶ywio艂em ziemi, co jest powa偶n膮 wskaz贸wk膮 dla ka偶dego adepta, by w臋dr贸wk臋 w krainy mistyki i magiji
zaczyna艂 od mocnego st膮pania po ziemi. Tu偶 nad ni膮 znajduje si臋 sefira Jesod, czyli "podstawa", odpowiadaj膮ca
偶ywio艂owi powietrza i planecie ksi臋偶yc. Jest to sfera, kt贸r膮 w tradycyjnym okultyzmie nazywa si臋 planem
astralnym. Miejsce wizji astralnych i zbiorowej nie艣wiadomo艣ci. Anima Mundi - Dusza 艢wiata. Jesod jest kana艂em
doprowadzaj膮cym bosk膮 energi臋 na ziemi臋, dlatego uto偶samia si臋 t臋 sefir臋 z genitaliami. Trzeci膮 sefir膮 we
wspinaczce po Drzewie 呕ycia a zarazem najni偶sz膮 na filarze sprawiedliwo艣ci jest Hod, czyli "majestat". Hod
reprezentuje intelekt i racjonalne my艣lenie. Symbolizuje przezwyci臋偶enie zwierz臋cych instynkt贸w. Jest si艂膮
r贸wnowa偶膮c膮 i uciele艣niaj膮c膮 porz膮dek, a jednocze艣nie miejscem si艂y magicznej, kt贸r膮 hindusi nazywaj膮 pran膮. 贸w
maria偶 intelektu i si艂y magicznej nie jest wcale czym艣 dziwnym. Sefira Hod odpowiada 偶ywio艂owi wody i planecie
Merkury, co jest o tyle ciekawe, 偶e egipski odpowiednik Merkurego, Thoth jest bogiem intelektu i magiji. Po
przeciwstawnej stronie Drzewa 呕ycia, na filarze 艂aski, znajduje si臋 sefira Necach, czyli "zwyci臋stwo". Jest to sfera
mi艂o艣ci i duchowej pasji, bezpo艣rednich reakcji i instynkt贸w zwierz臋cych. Sefer Jecira nazywa j膮 "ukryt膮
inteligencj膮", albowiem jest to miejsce, kt贸re zwykli艣my nazywa膰 nie艣wiadomo艣ci膮. Sefirze tej jest
przyporz膮dkowana planeta Wenus oraz 偶ywio艂 ognia.
Nad tymi czterema sefirami odpowiadaj膮cymi czterem 偶ywio艂om i r贸偶nym cechom przeci臋tnego cz艂owieka g贸ruje
sefira Tiferet (czyli "pi臋kno"). Jest to sfera ducha, wy偶szej jazni, stadium po艣rednie mi臋dzy cz艂owiekiem a
Bosko艣ci膮. Miejsce, w kt贸rym sk艂ada si臋 w ofierze star膮 osobowo艣膰, aby uzyska膰 wgl膮d i zrozumienie. Tiferet
oddziela od ni偶szych sefirot贸w zas艂ona - paroket - symbol pierwszej iluminacji na drodze do bosko艣ci. St膮d te偶
Tiferet uto偶samiane jest 偶e S艂o艅cem, bowiem o艣wietla mroki niewiedzy. Po przej艣ciu tej "zas艂ony" dziej膮 si臋 ju偶
same dziwne rzeczy. Oto nast臋pna sefira, po艂o偶ona na filarze surowo艣ci Gebura, czyli "moc" jest symbolem
tw贸rczej mocy a zarazem si艂y zniszczenia. Reprezentuje surowo艣膰 i sprawiedliwo艣膰, oczyszczaj膮c膮 moc i dzia艂anie
destrukcyjne. Odpowiada jej planeta Mars. W tradycyjnej kabale powiada si臋, 偶e cz臋艣膰 niepohamowanej energii tej
sefiry przela艂a si臋, w wyniku czego uformowa艂a si臋 hierarchia z艂ych sefirot贸w u艂o偶onych w odr臋bne drzewo. Co
ciekawe, Gebura jest r贸wnie偶 kwintesencj膮 偶e艅sko艣ci, kt贸r膮 w alchemii uto偶samia si臋 z moc膮. R贸wnowa偶y j膮 po
drugiej stronie Drzewa 呕ycia, sefira Chesed, czyli "艂aska", b臋d膮ca z kolei kwintesencj膮 m臋sko艣ci. Jest to si艂a, kt贸ra
nadaje kszta艂t rzeczom i wprowadza porz膮dek. Odpowiada jej planeta Jowisz, posiadaj膮ca podobne znaczenie
symboliczne.
Mi臋dzy tymi siedmioma sefirotami a tr贸jk膮 najwy偶szych ga艂臋zi drzewa 偶ycia znajduje si臋 przepastna otch艂a艅, kraina
paradoks贸w, w kt贸rej wszystko jest zarazem prawd膮 i fa艂szem. Kabali艣ci nazywaj膮 j膮 "nieistniej膮c膮" sefir膮 Daath,
czyli sefir膮 fa艂szywej wiedzy, albowiem mieszka w niej demon rozumu - Choronzon - kt贸ry zastawia na maga
pu艂apk臋 utkan膮 z my艣li. Otch艂a艅 to r贸wnie偶 wrota do innego 艣wiata. Mo偶na nimi przej艣膰 na drug膮 stron臋 Drzewa
呕ycia, do sfery cienia, gdzie znajduj膮 si臋 22 qlifotyczne tunele i ich demoniczni stra偶nicy. T膮 drog膮 wkracza do
偶ycia 艣mier膰. Otch艂a艅 jest przej艣ciem od 艣wiata manifestacji do 艣wiata idea艂贸w. Powiada si臋, 偶e kto j膮 przekroczy,
ten znajdzie si臋 poza dobrem i z艂em, uwolniony z pu艂apek dualistycznego my艣lenia.
Nad otch艂ani膮 znajduje si臋 tr贸jca najwy偶szych sefirot贸w. S膮 to prazasady istnienia. Pierwsze dwie z nich, Bina i
Chokma (czyli "zrozumienie" i "m膮dro艣膰"), rozmieszczone na filarach 艂aski i sprawiedliwo艣ci, posiadaj膮 cechy
podobne do dw贸ch sefirot贸w znajduj膮cych si臋 tu偶 poni偶ej otch艂ani, do Gebury i Chesed. S膮 ich pierwowzorami w
艣wiecie idea艂贸w. Bina to Wielka Matka, miejsce reintegracji osobowo艣ci, kt贸ra ulega dezintegracji w trakcie
przekraczania Otch艂ani. Bina jest r贸wnie偶 maj膮, moc膮 iluzji. Odpowiada jej planeta Saturn. Chokmah to Wielki
Ojciec, si艂a pobudzaj膮ca istnienie, duch i hinduistyczna purusza, podstawow膮 rzeczywisto艣ci膮 le偶膮c膮 u pod艂o偶a
wszelkiego istnienia. Odpowiada jej planeta Uran. Nad nimi g贸ruje Keter (czyli "korrona"), o kt贸rym mo偶na
powiedzie膰 tylko tyle, 偶e jest punktem z kt贸rego rozwija si臋 ca艂e Drzewo 呕ycia. Keter to zr贸d艂o wszelkich rzeczy,
jedno艣膰, kt贸ra godzi wszelk膮 r贸偶norodno艣膰, pocz膮tek i koniec wszystkiego. Ponad nim jest ju偶 tylko nico艣膰.
Mag wspina si臋 po Drzewie 呕ycia korzystaj膮c ze 艣cie偶ek 艂膮cz膮cych poszczeg贸lne sefiroty. Ka偶da z tych 艣cie偶ek
stanowi kolejne wyzwanie, kt贸remu mo偶na sprosta膰 tylko wtedy, gdy opanuje si臋 w艂asno艣ci rozpoczynaj膮cych je
sefirot贸w. Dlatego wspinaczka na Drzewie 呕ycia wymaga samodoskonalenia si臋 i poszerzania pola w艂asnego
umys艂u, kt贸ry by koniec ko艅c贸w obj膮膰 ca艂o艣膰 zjawisk 艣wiata musi nieustannie przekracza膰 swoje ograniczenia.
System inicjacyjny Z艂otego Brzasku
Kabalistyczne Drzewo 呕ycia znane by艂o okultystom od do艣膰 dawna. A jednak to dopiero "MacGregor" Mathers,
prawdziwy tw贸rca struktury inicjacyjnej zakonu Z艂otego Brzasku, dostrzeg艂 palet臋 mo偶liwo艣ci jak膮 przedstawia ten
w艂a艣nie schemat wtajemnicze艅. Hermetyczny Zakon Z艂otego Brzasku sk艂ada艂 si臋 z dziesi臋ciu stopni inicjacyjnych,
odpowiadaj膮cym dziesi臋ciu sefirotom, kt贸re poprzedza艂 stopie艅 Neofity. Tw贸rcy zakonu nie zapomnieli wszak偶e o
dobrze sprawdzonej strukturze kr臋g贸w wtajemnicze艅 i podzielili Zakon na trzy kr臋gi:
Kr膮g Zewn臋trzny, do kt贸rego nale偶a艂y stopnie:
0*=0*Neofita
1*=10*Zelator (sefira Malkut)
2*=9*Theoricus (sefira Jesod)
3*=8*Practicus(sefira Hod)
4*=7*Philosophus(sefira Necach)
Kr膮g Wewn臋trzny, do kt贸rego nale偶a艂y stopnie:
5*=6*Adeptus Minor(sefira Tiferet)
6*=5*Adeptus Major(sefira Gebura)
7*=4*Adeptus Exemptus(sefira Chesed)
oraz Kr膮g Tajemny, sk艂adaj膮cy si臋 ze stopni:
8*=3*Magister Templi(sefira Bina)
9*=2*Magus(sefira Chokma)
10*=1*Ipsissimus(sefira Keter)
G艂贸wnym celem jaki stawia艂 zakon Z艂otego Brzasku przed swymi cz艂onkami by艂o "d膮偶enie do 艣wiat艂a", kt贸re
roz艣wietla mroki niewiedzy. Mo偶e w艂a艣nie dlatego na pocz膮tku opracowane by艂y tylko rytua艂y inicjacyjne i praktyki
dla stopni kr臋gu zewn臋trznego, poprzedzaj膮cego sefir臋 Tiferet i odpowiadaj膮cy jej stopie艅 Adeptus Minor. 艢wiat艂o
Tiferet - S艂o艅ca mia艂o przyci膮ga膰 ku sobie nowicjuszy magicznych. Ponadto symbolika 艣wietlistego Tiferet
kojarzona by艂a z osob膮 Chrystusa, co nadawa艂o w ostatnich dekadach XIX wieku zakonowi Z艂otego Brzasku
prawdziwie chrze艣cija艅skiego oblicza.
W trakcie inicjacji Neofita otrzymywa艂 cz膮stk臋 艣wiat艂a, kt贸re mia艂o go prowadzi膰 na drodze magii. Jego zadaniem
by艂o zapoznanie si臋 z symbolik膮 偶ywio艂贸w i znak贸w zodiaku. Uczy艂 si臋 podstaw j臋zyka hebrajskiego i wykonywa艂
praktyki oczyszczaj膮ce, takie jak Mniejszy Rytua艂 Pentagramu, w celu pozbycia si臋 kompleks贸w i obsesyjnych
my艣li. Zelator uczy艂 si臋 podstaw alchemii i tarota oraz zale偶no艣ci mi臋dzy sefirotami, planetami, duchami i anio艂ami.
Theoricusowi zalecano dalsze studia nad kaba艂膮, ze szczeg贸lnym uwzgl臋dnieniem tr贸jpodzia艂u duszy oraz
zale偶no艣ci mi臋dzy kolorami mniejszych arkan贸w tarota a literami tetragrammatonu i czterema 艣wiatami kaba艂y.
Practicus uczy艂 si臋 symboliki figur magicznych. Musia艂 te偶 zg艂臋bia膰 podstawy wr贸偶b geomantycznych oraz bardziej
szczeg贸艂owe atrybucje kart tarota. Wreszcie, Philosophus uczy艂 si臋 boskich imion oraz przygotowywa艂 si臋 do
przej艣cia do zakonu wewn臋trznego. By艂 wtedy wtajemniczany w znaczenie qlifot贸w, czyli negatywnych
odpowiednik贸w sefirot贸w na Drzewie 呕ycia. Oczywi艣cie, ka偶demu z tych stopni przypisane by艂y inne rytua艂y, kt贸re
aspiranci musieli opanowa膰 do perfekcji. Wszystko to odr贸偶nia艂o Z艂oty Brzask od innych wsp贸艂czesnych mu
zakon贸w, kt贸re zwykle mia艂y wi臋cej wsp贸lnego z k贸艂kami dyskusyjnymi ni偶 praktyk膮 magiczn膮.
Wielkie odrodzenie okultystyczne
Na pocz膮tku dzia艂alno艣ci Z艂otego Brzasku Westcott, Mathers i Woodman przyj臋li stopie艅 Adeptus Exemptus,
twierdz膮c 偶e tym samym spe艂niaj膮 polecenia Tajemnych Przyw贸dc贸w zakonu z kr臋gu tajemnego. Wiosn膮 1889 roku
mogli rozpocz膮膰 nab贸r do londy艅skiej 艣wi膮tyni zakonu. W ci膮gu roku przyby艂o do niej trzydziestu dw贸ch
nowicjuszy, w tym a偶 dziewi臋膰 kobiet. W tym czasie rzadko si臋 zdarza艂o by kobiety dopuszczano do arkan贸w
wiedzy tajemnej. Z艂oty Brzask odst臋powa艂 od tej niechlubnej zasady i wkr贸tce w jego szeregach pojawi艂y si臋 takie
osobisto艣ci jak Moina Mathers (siostra filozofa, Henriego Bergssona), aktorka Florence Farr i Dion Fortune, kt贸ra
po odej艣ciu ze Z艂otego Brzasku rozpocz臋艂a w艂asn膮 szko艂臋 magiczn膮.
Niestety, kobiety mia艂y si臋 sta膰 te偶 jednym z powa偶nych k艂opot贸w zakonu i to nie ze wzgl臋du na ich atrakcyjno艣ci
seksualn膮, lecz charyzm臋, kt贸ra zagra偶a艂a pozycji przyw贸dc贸w zakonu. P贸ki co jednak zakon prze偶ywa艂 okres
wielkiego rozkwitu, szczeg贸lnie po przej臋ciu przez Mathersa spraw organizacyjnych. W 1891 roku umar艂
Woodman, w rok p贸zniej Mathers przeni贸s艂 si臋 do Pary偶a, pozostawiaj膮c Westcotta jako swojego przedstawiciela w
Londynie. Presti偶 Mathersa wzr贸s艂 znacznie, kiedy w 1892 roku napisa艂 rytua艂 inicjacyjny na stopie艅 Adeptus Minor
i przekszta艂ci艂 kr膮g wewn臋trzny w Zakon Rubinowej R贸偶y i Z艂otego Krzy偶a (Ordo Rosae Rubeae et Aureae Crucis).
Sta艂 si臋 on wtedy jego jedynym przyw贸dc膮. Jak grzyby po deszczu powstawa艂y nowe 艣wi膮tynie w Weston nad
Mar膮, Bradford i Edynburgu, a w latach 1892-96 zakon osi膮gn膮艂 rekordow膮 ilo艣膰 200 cz艂onk贸w. Mo偶na by艂o 艣mia艂o
powiedzie膰, 偶e jest to najwi臋ksze stowarzyszenie okultystyczne epoki.
I wtedy zacz臋艂y si臋 k艂opoty. Okaza艂o si臋 bowiem, 偶e niekt贸re spo艣r贸d pa艅 s膮 nie tylko wybitnymi okultystkami, lecz
i 艣wietnymi organizatorkami. Dotyczy艂o to przede wszystkim Florence Farr i Annie Horniman, kt贸re z niezwyk艂ym
zapa艂em zaanga偶owa艂y si臋 w prace londy艅skiej 艣wi膮tyni Izydy-Uranii. Pozornie, mog艂o 艣wiadczy to na ich korzy艣膰,
ale Mathers by艂 autokrat膮 i nie znosi艂, jak kto艣 zagra偶a艂 jego w艂adzy. Tymczasem, po jego wyjezdzie do Pary偶a pani
Horniman wielokrotnie publicznie wyra偶a艂a swoj膮 dezaprobat臋 wobec jego nik艂ego zainteresowania sprawami
zakonnymi. Dop贸ki Horniman nie szcz臋dzi艂a pieni臋dzy dla niego i jego ma艂偶onki wszystko by艂o w porz膮dku. Lecz
gdy okaza艂o si臋, 偶e jej pomoc nie jest bezinteresowna i pragnie odebra膰 mu 偶on臋, Mathers poczu艂 w sobie zarzewie
gniewu. Na domiar z艂ego dotar艂y do niego plotki, 偶e Horniman oskar偶a go o anga偶owanie si臋 w polityk臋. (W tym
czasie Mathers rzeczywi艣cie marzy艂 o karierze wojskowej i o restauracji dynastii Stuart贸w). Jego reakcja by艂a
natychmiastowa. W 1896 roku za偶膮da艂 od cz艂onk贸w zakonu wewn臋trznego natychmiastowego z艂o偶eniu mu 艣lub贸w
lojalno艣ci. Jego woli ulegli wszyscy poza Annie Horniman, kt贸ra jeszcze w tym samym roku zosta艂a wyrzucona z
zakonu.
Wie艣膰 o wyrzuceniu Annie Horniman wstrz膮sn臋艂a cz艂onkami Z艂otego Brzasku. Horniman uchodzi艂a bowiem za
jedn膮 z najwybitniejszych przedstawicielek Zakonu. Na dodatek w艂adze angielskie dowiedzia艂y si臋 o zwi膮zkach
Westcotta z okultyzmem, co zmusi艂o go do wycofania si臋 z zakonu. Widmo upadku zacz臋艂o kr膮偶y膰 nad
Hermetycznym Zakonem Z艂otego Brzasku, widmo, kt贸re ju偶 wkr贸tce mia艂o si臋 zmaterializowa膰 za spraw膮 m艂odego
acz ju偶 wybitnego adepta magiji - Aleistera Crowleya.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Hermetyczny Zakon Z艂otego Brzasku(1)238 OT PW Geopozmg05 naprezenia zs (1)ZS sylabusSHSpec 268 6305C23 State of OTZS 艣wiadczenia rodzinneHermetic MantramKolychev Vladimir Ot zvonka do zvonkawi臋cej podobnych podstron