Kajak na morzu:
bezpiecznie i legalnie
Mirosław Murawski (Murmir)
Kontynuując opis sprzętu nie-
zbędnego do pływania kaja-
kiem na morzu skupię się teraz
na elementach decydujących
o bezpieczeństwie kajakarza
morskiego.
Bezpiecznie
OczywiS
cie, większoS
ć z wczeS
niej omawianych
elementów także wpływa na bezpieczeństwo, ale
niektóre z niżej prezentowanych elementów ekwi-
punku mogą zdecydować o przetrwaniu w skraj-
nie niekorzystnych warunkach i to nie tylko na
morzu.
Warto dodać, że szykując się na morze po-
winniS
my zapomnieć o S
ródlądowych nawy- Kamizelka ratunkowa nie służy do pływania go kajakarza. Dzieje się tak dlatego, że na mo-
kach. Morze to nie swojska mała rzeczka, gdzie w wodzie, ale do przetrwania w oczekiwaniu na rzu raczej nie będziemy rzutką rzucać  siedząc
do brzegu blisko i prawie w każdej chwili mo- nadchodzącą pomoc. TaS
my odblaskowe, gwiz- w kajaku trudno wziąć solidny zamach (sami mo-
żemy wyjS
ć z wody. Dzięki takiemu nastawieniu dek morski (działający po zalaniu wodą), lampka żemy się wywrócić), zamiast tego możemy do
unikniemy przykrych niespodzianek, a być mo- bateryjna, czasami lusterko, umożliwiać mają ła- poszkodowanego podpłynąć. W kajakarstwie
że ocalimy zdrowie czy nawet życie. twiejsze zauważenie rozbitka, a pas bezpieczeń- górskim do holowania służą tzw. patenty ho-
Obserwując szeroko komentowane w prasie stwa z klamrą ułatwia holowanie lub wyciąganie lownicze (pasy holownicze), które zapinamy na
wypadki kajakowe ostatnich lat można gene- go na jednostkę ratowniczą. Teoretycznie, oprócz kamizelce lub mocujemy na kajaku. Posiadają
ralnie przyjąć, że S
mierć kajakarzy na wodach kamizelki powinniS
my posiadać jeszcze jeden S
ro- one klamrę bezpieczeństwa umożliwiającą szyb-
morskich następowała w wyniku utonięcia lub dek ratunkowy do podania tonącemu rozbitkowi. kie odpięcie oraz amortyzator gumowy łago-
wychłodzenia. Były one spowodowane w znacz- Jachty muszą mieć koła ratunkowe, tratwy czy pa- dzący szarpnięcia. Niestety, posiadają one zbyt
nej częS
ci brakiem odpowiednich umiejętnoS
ci, sy  w wypadku kajaka nie jest to możliwe, ale krótką jak na warunki morskie linkę holowniczą
wyposażenia oraz sprzętu ratunkowego. Jest to w praktyce warto mieć poza kamizelką ratunko- (2-3 m). Dlatego do holowania będziemy uży-
tym bardziej smutne, że sposoby na bezpiecz- wą, kamizelkę asekuracyjną lub kamizelkę pneu- wać rzutki, którą przecież i tak posiadamy (po-
ne pływanie znane są nie od dziS
, a podstawo- matyczną, które mogą zostać uznane (przy pew- siadamy rzutkę, prawda?). Wyruszając na mo-
wy sprzęt zapewniający bezpieczeństwo jest nej dozie dobrej woli) za ten właS
nie dodatkowy rze warto przedłużyć ją o wspomniany gumowy
doS
ć tani i ogólnodostępny. S
rodek ratunkowy. Pozwolę sobie teraz zacytować amortyzator szarpnięć oraz dodać karabinek na
fragment opisu morskiej wyprawy kajakowej Born-
Kamizelka ratunkowa... holm-Rugia-Uznam, 06-14.09.1997 r. Aleksandra
Różnice pomiędzy kamizelką asekuracyjną a ratun-
kową polegają głownie na tym, że kamizelka ase-
jest podstawowym elementem wyposażenia, Doby i Rafała Jakubowskiego:  ZdecydowaliS
my
kuracyjna powinna utrzymywać na wodzie osobę
często decydującym o przeżyciu. WiększoS
ć z nas się na zabranie ze sobą dwóch pneumatycznych
umiejącą pływać przynajmniej przez godzinę nie
korzysta z kamizelek asekuracyjnych, ponieważ kamizelek asekuracyjnych Autoflug z firmy IMS
krępując jej ruchów i umożliwiając samodzielne
są wygodniejsze, mniejsze i tańsze. Na morzu Griffin. Wyposażone w gwizdki i oS
wietlenie, lek-
pływanie.
jednak posiadanie kamizelki ratunkowej jest wy- kie i wygodne, zapewniały nam komfort psy-
Kamizelki i pasy ratunkowe mają utrzymać na po-
mogiem prawnym i wymogiem bezpieczeństwa. chiczny . Tylko pozazdroS
cić, ale należy podkre- wierzchni morza osobę nieprzytomną obracając ją
do pozycji w której nie zachłyS
nie się wodą (na
Kamizelka musi być dopasowana do rozmiarów S
lić, że mimo iż takie kamizelki są lekkie i dla
plecach w odchyleniu do tyłu o około 45 stopni).
i wagi kajakarza, posiadać kołnierz wyporno- kajakarzy wygodne, nie są traktowane przez pol-
WłaS
ciwie dobrane do wagi kamizelki ratunkowe
S
ciowy, uprząż (szelki) z linką, pas bezpieczeń- skie służby ratownicze jako kamizelki ratunkowe
powinny utrzymywać usta nieprzytomnej osoby co
stwa, taS
my odblaskowe i gwizdek. Inną możli- jeS
li nie mają atestu zgodnoS
ci z Kodeksem LSA.
najmniej 8 cm nad wodą, a w przypadku pasa co
najmniej 12 cm nad wodą oraz zabezpieczać przed
woS
cią jest posiadanie pasa ratunkowego
utonięciem przez 24 godziny. Kamizelki ratunkowe
z kołnierzem wypornoS
ciowym, gwizdkiem, lamp- Rzutka...
i pasy powinny posiadać atesty międzynarodowej
ką bateryjną, pasem bezpieczeństwa i torebką na morzu służy przeważnie (bo przecież zda-
konwencji SOLAS lub w ostatecznoS
ci atesty PRS.
z proszkiem zabarwiającym wodę na czerwono. rzają się wyjątki) do holowania poszkodowane-
24 WIOSŁO nr 2/2004
2
4
W
I
O
S
Ł
O
n
r
2
/
2
0
0
4
końcu ułatwiający zaczepienie się poszkodowa- Morze to nie swojska mała rzeczka, gdzie do brzegu blisko
nego. JeS
li natomiast posiadamy patent holow-
i prawie w każdej chwili możemy wyjS
ć z wody. Dzięki
niczy, powinniS
my pomyS
leć o dłuższej lince lub
takiemu nastawieniu unikniemy przykrych niespodzianek,
o połączeniu go z posiadaną rzutką.
Wspomniane wyjątki to oczywiS
cie tradycyjne
a być może ocalimy zdrowie czy nawet życie.
zastosowanie rzutki, kiedy podajemy ją z brze-
gu kajakarzowi w kłopotach  najczęS
ciej w stre- Koniecznie należy pamiętać o tym, że wszelkie logramów wypornoS
ci oraz zapewniając sobie
fie przyboju. wezwania pomocy przy użyciu S
rodków piro- suche i ciepłe ubiory.
technicznych wymagają szczególnej ostrożnoS
ci. Na końcu warto wspomnieć o specjalistycz-
Nóż nierdzewny... Pamiętajmy też i o tym, że w dzień skuteczniej- nych, wodoszczelnych mapnikach, pokrowcach
umieszczony na kamizelce to również jeden szy jest dym, a w nocy S
wiatło. Należy również na sprzęt fotograficzny i wodoszczelnych obu-
z podstawowych S
rodków bezpieczeństwa. Nie pamiętać, że kolor czerwony jest kolorem wzy- dowach do telefonów komórkowych. Przy tych
do wiary, jak wiele linek, cumek, gumek i tasie- wania pomocy, zatem rakiety, pochodnie i dym ostatnich chciałbym się na chwilę zatrzymać.
mek może się splątać po wywrotce, a zgrabiałe powinny być w kolorze czerwonym. Obecnie znajdziemy na rynku wiele wodoszczel-
ręce nie nadają się do rozwiązywania skompliko- nych  worków na komórki, ale jedynie nielicz-
wanych węzłów. Mając pod ręką nóż, w sytuacji Zimne S
wiece... ne nadają się do bezpoS
redniej rozmowy bez wy-
awaryjnej po prostu rozcinamy splątane linki. są bezpiecznym, choć stosunkowo mało wi- ciągania aparatu z pokrowca. Polecam takie, które
docznym S
rodkiem sygnalizacyjnym. Mają po- mają tzw. akustyczną membranę na wysokoS
ci
Lornetka... stać plastikowego wałka/pałeczki o długoS
ci głoS
nika. Gwarantuje ona dobrą i wyrax
ną sły-
to rzecz bardzo przydatna, zwłaszcza przy około 15 cm i S
rednicy 1 cm. Wewnątrz szczel- szalnoS
ć prowadzonej rozmowy. Konieczna jest
wypatrywaniu niebezpieczeństw i dogodnych nej obudowy znajduje się płyn oraz cienka szkla- także gwarantowana wodoszczelnoS
ć obudowy,
miejsc biwakowych. Na niektórych (nie polskich) na ampułka z drugim płynem. Wydzielanie S
wia- aby można było prowadzić rozmowę bezpo-
odcinkach wybrzeża można płynąć przez kilka tła następuje w wyniku reakcji chemicznej S
rednio z wody. Jest to możliwe na całym ob-
godzin, zanim znajdzie się miejsce dogodne do powstałej wskutek połączenia się płynów. Aby szarze polskiego wybrzeża, które w całoS
ci obję-
lądowania czy noclegu. Niestety, większoS
ć lor-  zapalić taką S
wiecę należy ją zgiąć tak, aby te jest zasięgiem sieci komórkowych.
netek ulega nieodwracalnemu zniszczeniu już doprowadzić do zgniecenia ampułki w S
rodku,
po kilku dniach na morzu. Słony aerozol po- a następnie potrząsnąć w celu zmieszania pły- Kompresy rozgrzewające...
woduje szybką korozję i osadzanie się soli we- nów. W zależnoS
ci od typu, takie pałeczki S
wie- mogą okazać się ważnym S
rodkiem ratunko-
wnątrz lornetki. Można ją oczywiS
cie trzymać cą nawet do 36 godzin, choć z upływem czasu wym, przydatnym zwłaszcza na zimnych pol-
w wodoszczelnym opakowaniu, ale wtedy jej coraz słabiej. Największym ich plusem jest cał- skich wodach. Jest to S
rodek bardzo skuteczny,
używanie na kajaku jest znacznie utrudnione, kowita wodoszczelnoS
ć, niska cena (kilka zło- a bardzo rzadko stosowany. Z reguły są to pa-
a nawet niemożliwe. Dobrym, aczkolwiek dro- tych), łatwoS
ć użycia i niewielkie rozmiary. Mi- kiety (foliowe), które po zduszeniu lub rozła-
gim rozwiązaniem są lornetki wodoszczelne nusy to stosunkowo słabe S
wiatło (choć w nocy maniu emitują ciepło przez kilka godzin. CzęS
ć
(koszt około 1000 zł). Warto dodać, że kupując widoczne z odległoS
ci kilku kilometrów) oraz z nich jest wielokrotnego użytku, tzn. można je
lornetkę na morskie wyprawy kajakiem wybie- jednorazowe użycie. Ze względu na naprawdę ponownie  ładować ciepłem , np. przez goto-
rajmy model o dużym polu widzenia i niezbyt niski koszt, uniwersalne zastosowanie, duże bez- wanie. Podobną rolę spełniają też olejowe lub
dużym powiększeniu, dzięki czemu będziemy pieczeństwo użycia oraz niewielką objętoS
ć benzynowe miniaturowe grzałki katalityczne,
w stanie utrzymać stabilny obraz nawet na roz- i wagę powinny się znalex
ć w każdym kajaku które można włożyć pod odzież. Może się to
kołysanej wodzie. wypływającym na morze. wydawać dziwne, ale większoS
ć wyciągniętych
z wody osób umiera z wychłodzenia na brzegu
Sygnałowe S
rodki pirotechniczne... Wodoszczelne... oczekując na pomoc. W takiej sytuacji kompre-
tylko niektóre nadają się do użycia przez ka- worki, beczki, kasety itp. są już obecnie to- sy rozgrzewające, włożone nawet pod mokrą
jakarza. Z założenia mają one być używane na warem ogólnodostępnym, bardzo przydatnym odzież, i owinięcie w płachtę termoizolacyjną
pokładzie zagrożonego statku, a nie w wodzie, na morzu. Z racji swojej konstrukcji, kajaki skła- uratowałyby większoS
ć z nich.
po wywrotce kajaka. Stąd użycie niektórych mo- dane muszą posiadać dodatkowe komory wy-
że nawet zagrażać życiu kajakarza (np. morska pornoS
ciowe, ich rolę spełniają między innymi
petarda akustyczna) lub być trudne do prze- wodoszczelne worki/pojemniki z bagażem  są
prowadzenia z wody (np. pistolet sygnałowy). one podstawowym S
rodkiem zapewniającym
W praktyce, ze względu na sposób użycia i ce- pływalnoS
ć po wywrotce. W przypadku kaja-
nę można zalecić stosowanie: ków  plastikowych , ze szczelnymi komorami
" ręcznej wyrzutni rakiet spadochronowych. ładunkowymi, wodoszczelne worki są S
rodkiem
Po odkręceniu nakrętki i wyrwaniu przymo- dodatkowym, nie wspominając o tym, że i tak
cowanego do niej sznura następuje samo- musimy w czymS
trzymać swój dobytek.
dzielny zapłon i wyrzucenie rakiety spado- NajczęS
ciej stosowane są miękkie worki
chronowej na wysokoS
ć około 300 m, w kształcie grubego walca z zawijanym, nie prze-
" pochodni morskiej. Uruchamia się ją po- puszczającym wody zapięciem na klamrę. Bar-
dobnie jak wyrzutnię rakiet. Po 5 sekundach dzo wygodne są wodoszczelne torby zwężane
następuje zapłon, a pochodnia widoczna jest na jednym końcu; dzięki owemu zwężeniu ła-
w odległoS
ci do 10 mil morskich, twiej je upchnąć we wnętrzu kadłuba. Trudniej-
" pławki dymnej. Uruchomiona podobnie jak sze do zapakowania, lecz pewniejsze są zakrę-
S
rodki opisane powyżej, po około 10 sekun- cane beczki plastikowe. W użyciu znajdują się też
dach zaczyna wydzielać jaskrawy dym wi- wodo- i bryzgoszczelne torby pokładowe, w któ-
doczny z odległoS
ci 3 mil morskich. Cechy rych możemy trzymać różne podręczne drobia-
użytkowe: wydziela dym o barwie pomarań- zgi nie narażając ich na ciągły kontakt z wodą.
czowej, czas dymienia powyżej 3 min. Czas Przypominam, że dzięki szczelnym pojemni-
rozpalania nie dłuższy niż 10 sekund. Ponie- kom bagażowym (umocowanym tak, aby nie
waż pławka, jak sama nazwa wskazuje, sa- odpłynęly po wywrotce  ważne szczególnie
modzielnie pływa, nie musimy jej trzymać w składakach) zwiększamy znacznie swoje bez-
w ręce. pieczeństwo zyskując dodatkowo kilkanaS
cie ki-
2
5
nr 2/2004 WIOSŁO 25
n
r
2
/
2
0
0
4
W
I
O
S
Ł
O
Termoizolacyjny koc ratunkowy... Pamietajmy, że sprzęt jest tylko dodatkiem do posiadanych
tzw. NRC-tka przeznaczony jest do ochrony
umiejętnoS
ci. Sama obecnoS
ć wyposażenia nie na wiele się
poszkodowanych przed wychłodzeniem,
przyda, jeS
li nie będziemy wiedzieć jak się nim posłużyć lub
wilgocią, opadami atmosferycznymi lub silnym
promieniowaniem słonecznym. Wykonany jest
nie będziemy mieli praktyki w tym zakresie.
z metalizowanej folii poliestrowej w taki spo-
sób, że jedna strona koca jest w kolorze srebr- szeregiem aktów prawnych, ale skupię się tyl- plikowanych przeróbkach wnętrza kajaków kosz-
nym, zaS
druga w kolorze złotym. Dzięki temu ko na tych związanych z morzem. tem ich ładownoS
ci. W praktyce pływamy na
możliwa jest ochrona zarówno przed zimnem podstawie pierwszej częS
ci uprawnień dopusz-
(gdy rannego owiniemy srebrną powierzchnią Przepisy morskie czających do pływania jednostki do 5 m długo-
do ciała) lub przed gorącem  złotą powierzch- Zasady bezpiecznej organizacji i prowadze- S
ci i na razie (!) nikt nie kwestionuje tych upraw-
nią koca do ciała. R
rodek ten jest doS
ć po- nia spływów kajakowych reguluje Rozporzą- nień w stosunku do kajaków dłuższych niż 5 m.
wszechnie stosowany, zarówno przez turystów dzenie Rady Ministrów z 6 maja 1997 roku, Obowiązują następujące ograniczenia w pły-
wszelkiej maS
ci, jak i w ratownictwie. Jest tani, w sprawie warunków bezpieczeństwa osób waniu kajakiem :
lekki, zajmuje mało miejsca (mieS
ci się w kie- przebywających w górach, pływających, kąpią- " wyłącznie w porze dziennej,
szeni) i ma uniwersalne zastosowanie. cych się i uprawiających sporty wodne. Oczy- " przy sile wiatru do 4 stopni w skali Beauforta,
wiS
cie dotyczy ono wszystkich spływów, nie tyl- " przy widzialnoS
ci powyżej 2 mil morskich,
Apteczka pierwszej pomocy ko morskich, więc nie będę go tu omawiał " w odległoS
ci do 2 mil morskich od brzegu.
WiększoS
ć proponowanych apteczek opisa-  wyjątkiem będzie problem karty pływackiej, Zabronione jest też uprawianie żeglugi jed-
na jest ogólnikowo, np. S
rodki przeciwbólo- o czym w ramce obok. Szczegółowe omówie- nostkami pływającymi na akwenach zamknię-
we, a przecież nie każdy z nas ma wykształce- nie ogólnych przepisów dotyczących organiza- tych dla żeglugi, wyznaczonych i oznakowanych
nie medyczne, aby samemu skompletować cji spływów masowych i wymaganych upraw- kąpieliskach i akwenach szkoleniowych .
swoją apteczkę. Obecnie trudno też liczyć na nień, autorstwa Macieja Grabca (Matiego), Dyrektor urzędu morskiego może na wnio-
rzetelną pomoc ze strony farmaceutów, bo po- ukazało się w WIOR
LE nr 3/2003. sek gminy, biorąc pod uwagę występujące za-
lecą nam raczej S
rodek najdroższy, a nie naj- Aktualne przepisy wprowadzają obowiązek grożenia na podległym akwenie, wyznaczyć cza-
lepszy. Z licznych apteczek, proponowanych uzyskania uprawnień instruktora rekreacji ru- sowo rejony ograniczonego lub całkowitego
przez różnych autorów poradników turystycz- chowej ze specjalnoS
cią kajakarstwo dla osób zakazu uprawiania żeglugi w celach sportowych,
nych, najbardziej przydatny do kajakarstwa prowadzących spływy. Dodatkowo należy uzy- co z reguły w praktyce dotyczy obszaru plaż
morskiego wydaje mi się skład apteczki na wy- skać zezwolenie wojewody na prowadzenie strzeżonych.
prawy górskie. Podobnie jak podczas rejsu ka- działalnoS
ci gospodarczej, polegającej na or- Obowiązuje też zakaz zbliżania się na odle-
jakiem, przez dłuższy czas pozostajemy tam ganizacji imprez turystycznych. OczywiS
cie uzy- głoS
ć mniejszą niż 50 m do statków morskich
poza zasięgiem pomocy lekarskiej i szpitalnej skanie ich jest odpowiednio czasochłonne stojących na kotwicy, torów wodnych dla stat-
 należy wtedy samodzielnie udzielić pomocy i kosztowne. ków morskich, statków morskich w ruchu, ką-
poszkodowanym. Dokładne omówienie ap- Odnoszące się do nas zasady amatorskiego piących się ludzi, wystawionego sprzętu rybac-
teczki oraz podanie jej pełnego składu wykra- pływania kajakami po morzu regulują zarzą- kiego, znaków nawigacyjnych oraz miejsc
cza jednak poza ramy tego artykułu  redak- dzenia Dyrektorów Urzędów Morskich w Gdań- zabronionych dla żeglugi.
cja WIOSŁA postara się zamieS
cić osobny sku, Słupsku i Szczecinie. Obowiązują również Żegluga na torach wodnych czy na akwenie
artykuł na ten temat w jednym z kolejnych nu- zarządzenia porządkowe Dyrektorów Urzędów portu wymaga uzyskania zgody Kapitanatu lub
merów. Morskich dla podległego im terenu, dotyczące Bosmanatu Portu. Przestrzegam, że jest to co-
Na tym zakończę omówienie sprzętu przy-  wymogów zabezpieczenia brzegu morskiego, raz częS
ciej wykorzystywane przeciwko kajaka-
datnego i/lub koniecznego w uprawianiu kaja- wydm nadmorskich i lasów ochronnych w nad- rzom i brak zgody grozi surową karą pieniężną.
karstwa morskiego. Nie jest ono kompletne, ale brzeżnym pasie technicznym , regulujące zasa- Kajaki wychodzące z portu na akwen trenin-
na nasze potrzeby  jak sądzę  wystarczające. dy korzystania z plaży, wydm i lasów nad- gowy i wody przybrzeżne nie podlegają odpra-
Mamy zatem wyposażony kajak, przyszła za- brzeżnych. wom (kapitanat, bosmanat, Straż Graniczna),
tem pora, aby przedstawić przepisy niezbędne Ponieważ w zasadzie ich treS
ć jest prawie ale lepiej przed wyjS
ciem zgłosić się osobiS
cie,
do morskiego pływania wzdłuż polskiego wy- identyczna, można je pokrótce scharakteryzo- przez UKF-kę lub telefon komórkowy.
brzeża Bałtyku. wać zbiorowo w następujący sposób: dozwo- Każda jednostka pływająca, czyli również kajak,
lone jest rekreacyjno-sportowe pływanie po wo- powinna być wyposażona w kamizelki ratunko-
Legalnie dach morskich jednostkami pływającymi we. IloS
ć kamizelek powinna odpowiadać liczbie
Zaczniemy od wiedzy prawnej, bo  jak mó- o długoS
ci do 5 m oraz jednostkami niezata- członków załogi. Zaleca się posiadanie przynajm-
wili Rzymianie   nieznajomoS
ć prawa szkodzi . pialnymi o długoS
ci od 5 do 8 m. niej jednego ze S
rodków wzywania pomocy.
Zasady pływania kajakiem uregulowane są w RP WiększoS
ć kajaków morskich nieznacznie W praktyce z reguły żąda się okazania pław-
przekracza 5 m, czyli teoretycznie powinny być ki dymnej lub czerwonych rakiet spadochrono-
niezatapialne. Problem z tym, że nie chodzi tu wych, S
rodka łącznoS
ci, kamizelek ratunkowych
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 maja
1997 roku w sprawie okreS
lenia warunków bez- o faktyczną niezatapialnoS
ć po wywrotce, ale z atestem morskim i rzutki. Wszystkie osoby nie-
pieczeństwa osób przebywających w górach, pły- o tzw. niezatapialnoS
ć konstrukcyjną, potwier- pełnoletnie w czasie płynięcia powinny być ubra-
wających, kąpiących się i uprawiających sporty
dzoną przez S
wiadectwo odpowiednich in- ne w kamizelki ratunkowe.
wodne (Dz. U. Nr 57 z 1997 roku poz. 358) zlikwi-
spektorów nadzoru. Nie słyszałem, żeby jakiS
Kajakarz jest zobowiązany na wezwanie upo-
dowało wszelkie karty pływackie, jak również po-
kajakarz wystąpił o takie S
wiadectwo i wątpię, ważnionego funkcjonariusza Urzędu Morskie-
zbawiło WOPR prawa kontroli jednostek pływają-
aby je otrzymał, bo wymogi są teoretycznie ta- go przedstawić jednostkę do inspekcji kontrol-
cych. Znane są przypadki, że gorliwi ratownicy
kie same dla jachtów morskich i kajaków, np. nej i okazać do wglądu sprzęt ratunkowy
WOPR usiłują bezprawnie ingerować poS
ród że-
stałe zapasy materiału wypornoS
ciowego co naj- i dokumenty.
glujących na deskach, kajakarzy czy żeglarzy wy-
mniej w 3 miejscach. Za naruszenie tych przepisów grozi kara pie-
puszczających się dalej niż 500 metrów od brze-
Zgodnie z tym systemem jedynka morska po- niężna lub anulowanie pozwoleń wydanych przez
gu. Na morzu, poza wytyczonym kąpieliskiem
winna mieć co najmniej 30 litrów elementów Urząd Morski i kapitanaty.
strzeżonym, wydawać Wam polecenia czy kontro-
wypornoS
ciowych, a dwójka co najmniej 60 li-
lować Was mają prawo wyłącznie funkcjonariusze
trów. Teoretycznie byłoby to możliwe w przy- W kolejnym odcinku: co wolno na plaży, jak
urzędów morskich i Straży Granicznej.
padku konstrukcji przekładkowych opartych na omijać poligony, problem z ubezpieczeniem i ca-
elementach typu plaster miodu lub przy skom- ła reszta formalnych wymogów do spełnienia.
26 WIOSŁO nr 2/2004
2
6
W
I
O
S
Ł
O
n
r
2
/
2
0
0
4