OPINIE
Rozdział 5/2.F.6.
5/2.F.6. Ocena ryzyka zawodowego na stanowisku
pracy  kierowca ciągnika siodłowego
Marek .5. Ocena.6. zawodowego kierowcy ciągnika siodłowego
Rozdział 5/2.F ryzyka
5/2.FKaczmarski
5. Ryzyko zawodowe
pax
dziernik 2008
Spis treS
ci
1. Opis stanowiska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
2. Zakres obowiązków kierowcy . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
3. Organizacja pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
4. Wymagane wykształcenie, doS
wiadczenie,
zdolnoS
ci oraz uprawnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
5. Identyfikacja zagrożeń na stanowisku pracy . . . . . . . 3
6. Stosowane S
rodki profilaktyczne . . . . . . . . . . . . . . . 8
7. Statystyka wypadków na stanowisku pracy
za ostatnie 5 lat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
8. Karta oceny ryzyka zawodowego. . . . . . . . . . . . . . . 8
1. Opis stanowiska
Podstawowym stanowiskiem pracy kierowcy ciągnika siodłowego z naczepą
(plandeka/firana) na trasach międzynarodowych jest kabina ciągnika. Kabina
jest duża, wyposażona w:

2 łóżka,

ogrzewanie postojowe oraz klimatyzację Webasto,

szyberdach,

elektryczne szyby z prawej i lewej strony,

tył na poduszkach.
Sam ciągnik jest wyposażony w:

hamulce WEB,

blokadę mostu,

ABS,

tempomat,

elektrycznie regulowane i podgrzewane lusterka,

skrzynię biegów automatyczną,

dach-spojler,

wyłącznik ADR,

2 zbiorniki na paliwo,

tachograf.
Kierowca wykonuje usługi w zakresie transportu drogowego na terenie Polski i in-
nych krajów należących do Unii Europejskiej.
Pracownik wykorzystuje: Stosowane
materiały

ciągniki siodłowe: Volvo FH12 i MAN TGA,
i środki pracy

naczepy transportowe: K�gel, Krone, Schwarzmuller (ładownoS
ć od 24 do
28,5 tony, przestrzeń ładunkowa o długoS
ci 13,60 m, szerokoS
ci 2,48 m i wyso-
koS
ci 2,73  2,97 m).
paz
dziernik 2008 1
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.F.6.
Ponadto kierowca wykorzystuje w pracy:

przyrządy pomocnicze  np. rozkładane drabinki aluminiowe,

podstawowe narzędzia ręczne oraz

kliny zabezpieczające.
2. Zakres obowiązków kierowcy
Do podstawowych obowiązków kierowcy należy:

odbiór ładunku,

przewiezienie go do miejsca docelowego i przekazanie odbiorcy.
Ponadto kierowca wykonuje obsługę codzienną pojazdu, podczas której:

sprząta kabinę oraz

sprawdza działanie podstawowych zespołów.
Kierowca nie wykonuje napraw i nie zmienia kół.
Kierowca odpowiada za bezpieczeństwo przewożonego towaru, za prowadzony
pojazd i jego wyposażenie.
3. Organizacja pracy
Kierowca przewozi towar z Polski do innych krajów Unii Europejskiej (i odwrotnie)
ze zmiennikiem.
Kierowcy zatrudnieni w międzynarodowym transporcie drogowym, w przypad-
kach uzasadnionych rodzajem wykonywanych przewozów lub ich szczególną
organizacją pracują w zadaniowym systemie czasu pracy.
Zadania przewozowe ustala pracodawca w takim wymiarze, aby mogły być wy-
konane w ramach ustalonego czasu pracy z uwzględnieniem przepisów doty-
czących przerw przeznaczonych na odpoczynek i okresów odpoczynku. Rozkład
czasu pracy w okresie wykonywania danego zadania przewozowego ustala sam
Czas pracy
kierowca.
Zadania przewozowe są tak ustalone, aby mogły być wykonane w ramach podsta-
wowego czasu pracy, czyli:

8 godzin na dobę oraz

przeciętnie 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy.
4. Wymagane wykształcenie, doS
wiadczenie, zdolnoS
ci
oraz uprawnienia
Do wykonywania zawodu kierowcy w transporcie międzynarodowym, wystarczy
mieć:

wykształcenie na poziomie zawodowym,

prawo jazdy kat. C+Eoraz ukończony kurs na przewóz rzeczy.
Od pracownika wymaga się także odpowiedniego stanu zdrowia udokumentowa-
nego stosownym orzeczeniem lekarskim wydanym po dokonaniu wymaganych:

ogólnych badań lekarskich,

badań laryngologicznych i okulistycznych oraz

badań psychologicznych.
2 paz
dziernik 2008
5/2.F.5. Ocena ryzyka zawodowego kierowcy ciągnika siodłowego OPINIE
Rozdział 5/2.F.6.
Osobę pracującą w zawodzie kierowcy powinny cechować: odpowiedzialnoS
ć oraz
brak skłonnoS
ci do ryzyka (w tym brawurowych manewrów).
Od osób wykonujących zawód kierowcy wymaga się ponadto: Inne
wymagania

szczególnie dużej sprawnoS
ci narządów wzroku i słuchu oraz układu mięS
nio-
wo-szkieletowego (w przypadku noszenia znacznych ciężarów),

zmysłu równowagi,

koordynacji wzrokowo-ruchowej, pozwalającej na jednoczesną obserwację
drogi i manewrowanie pojazdem, a także

zręcznoS
ci rąk, czucia dotykowego (odczuwania ucisku, drgań, itp.).
Niezbędna jest też umiejętnoS
ć pracy w warunkach monotonnych i wytrzymałoS
ć
na długotrwały wysiłek (długie trasy). Praca kierowcy wymaga również wysokiej
odpornoS
ci emocjonalnej  samokontroli zarówno podczas jazdy, jak i w kontak-
tach z innymi ludx
mi. Samodzielne wykonywanie pracy ułatwia kierowcy dobra:

orientacja w terenie,

wyobrax
nia przestrzenna oraz

umiejętnoS
ci techniczne (tzw. zmysł techniczny).
Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do wykonywania tego zawodu są:

brak widzenia obuocznego,

niedosłyszenie,

dysfunkcja kończyn górnych i dolnych,

choroby psychiczne,

cukrzyca i padaczka.
5. Identyfikacja zagrożeń na stanowisku pracy
Praca kierowców należy do S
rednio ciężkich ze względu na występujące obciąże-
nie fizyczne. Z kolei ze względu na obciążenie psychiczne związane z odpowie-
dzialnoS
cią za bezpieczeństwo przewożonych towarów można zakwalifikować ją
jako dosyć ciężką. Kierowca jest narażony na działanie wielu czynników niebez-
piecznych, szkodliwych i uciążliwych. W poniższej tabeli podajemy te najistotniej-
sze. Praca poszczególnych kierowców samochodów ciężarowych jest zróżnicowa-
na, dlatego prosimy traktować wymienione niżej zagrożenia i poziom ryzyka
zawodowego jako przykładowe.
Lp. Zagrożenie lub czynnik ródło zagrożenia Możliwe skutki
niebezpieczny, zagrożenia
szkodliwy, uciążliwy
1 234
Zagrożenia fizyczne, chemiczne i psychofizyczne
1. Powierzchnie sprzyjające R
liskie, nierówne po- Małe powierzchniowe
upadkowi na tym samym wierzchnie, zwłaszcza na urazy, najczęS
ciej stłu-
poziomie. miejscach postoju i wyko- czenia ciała i zwichnięcia
nywania manewrów. stawów (najczęS
ciej skrę-
cenia i naderwania sta-
wów i wiązadeł stawu
skokowego i stopy), także
złamania kończyn.
paz
dziernik 2008 3
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.F.6.
1 234
2. Zróżnicowane poziomy Rampy przeładunkowe. Poważne urazy ciała 
powierzchni na stanowi- Stopnie kabiny. Skrzynia stłuczenia, złamania
sku pracy i w jego pobliżu ładunkowa. Drabina. i zwichnięcia kończyn,
zagrażające upadkiem na Wierzch kontenera. czasem również poważne
niższy poziom. urazy głowy.
3. Ruchome elementy Wirujące częS
ci silnika lub Urazy palców rąk  roz-
obsługiwanych pojazdów. ruchome elementy podze- cięcia, zerwanie paznokci,
społów napędowych po- przecięcia skóry, zmiaż-
jazdów ciężarowych. dżenia końców palców,
złamania, a nawet ampu-
Drzwi kabiny samochodu.
tacja urazowa palców rąk.
4. CiS
nienie powietrza Koła jezdne zwłaszcza Urazy twarzy, zaprószenie
w oponach kół jezdnych. podczas ich dopompo- oczu, ciężkie uszkodzenia
wywania. gałki ocznej, ciężkie urazy,
w skrajnych przypadkach
nawet S
mierć.
5. Ostre, wystające i chropo- Elementy: nadwozi i pod- Urazy palców rąk, najczę-
wate elementy. wozi pojazdu, narzędzia S
ciej skaleczenia i otarcia.
ręczne, ostre krawędzie
przewożonych ładunków.
6. Ruch S
rodków transportu Wózki jezdniowe podno- Stłuczenia, skaleczenia,
na placu załadun- S
nikowe. Wózki ręczne. zmiażdżenia, złamania,
ku/wyładunku. Inne manewrujące po- ciężkie obrażenia organów
jazdy. wewnętrznych, S
mierć.
7. Przedmioty, elementy Ładunek nieprawidłowo NajczęS
ciej drobne urazy
umieszczone na wyższym ułożony grożący spadnię- kończyn, palców, także
poziomie grożące spad- ciem. ogólne potłuczenia, zła-
nięciem, opadnięciem. mania, ale też ciężkie
Opadająca burta skrzyni
urazy (zmiażdżenia,
ładunkowej.
obrażenia narządów
Niestabilne stosy ładun-
wewnętrznych), nawet ze
ków.
skutkiem S
miertelnym.
Kabina kierowcy podnie-
siona w celu wykonania
dorax
nej naprawy pojaz-
du na trasie.
8. Niestabilne przedmioty le zabezpieczony ładu- NajczęS
ciej drobne urazy
umieszczone na tym sa- nek, przemieszczający się kończyn, palców, także
mym poziomie. na skrzyni ładunkowej ogólne potłuczenia,
pojazdu. złamania, a nawet ciężkie
urazy (zmiażdżenia, obra-
Niestabilne położenie
żenia narządów wew-
ładunku na placu, także
nętrznych), amputacje
na skrzyni ładunkowej.
urazowe.
9. Niekontrolowany ruch Ciągnik siodłowy Przygniecenia, zmiażdże-
naczepy/ciągnika. z naczepą ustawiony nia, złamania, niebezpiecz-
w miejscu załadunku ne obrażenia organów
lub rozładunku. wewnętrznych, S
mierć.
4 paz
dziernik 2008
5/2.F.5. Ocena ryzyka zawodowego kierowcy ciągnika siodłowego OPINIE
Rozdział 5/2.F.6.
1 234
10. Ruch drogowy podczas KoniecznoS
ć usunięcia Potłuczenia, zwichnięcia,
postoju samochodu na po- usterki pojazdu w trakcie złamania kończyn, obra-
boczu drogi. postoju na poboczu drogi. żenia wewnętrzne do cię-
Wysiadanie z kabiny bez żkich urazów organów
zachowania należytej wewnętrznych włącznie,
ostrożnoS
ci. amputacje urazowe,
S
mierć.
11. Wystające nieruchome Elementy: wejS
ć, bram Urazy ciała (stłuczenia)
elementy. wjazdowych, kabiny sa- szczególnie urazy głowy.
mochodu.
12. Ruchome elementy poza Skrzydła bram, okien, Stłuczenia ciała, najczę-
samochodem. drzwi, szlaban przy S
ciej palców, dłoni oraz
wjex
dzie. głowy.
13. Wysoka temperatura Układ wydechowy oraz Oparzenie I i II stopnia
powierzchni. układ chłodzenia, np. skóry, najczęS
ciej rąk.
podczas uzupełniania
płynu chłodzącego.
14. Używanie narzędzi ręcz- NiewłaS
ciwie dobrane lub Skaleczenia, zakłucia,
nych. niesprawne narzędzia stłuczenia, uderzenia od-
(najczęS
ciej uszkodzone pryskami fragmentów na-
uchwyty). rzędzi.
15. Utrata stabilnoS
ci zestawu Wystrzał opony spowo- Zmiażdżenia i inne urazy
ciągnik  naczepa podczas dowany nadmierną pręd- nawet ze skutkiem S
mier-
jazdy. koS
cią. Gwałtowne prze- telnym.
mieszczenie się ładunku
w czasie jazdy, w wyniku
złej techniki jazdy lub nie-
prawidłowego rozmiesz-
czenia ładunku w skrzyni
naczepy. Warunki mete-
orologiczne  silny wiatr.
16. Uczestniczenie w ruchu Spowodowanie wypadku Potłuczenie, złamania,
drogowym (prowadzenie (kolizji) w wyniku nie- rozległe urazy organów
samochodu po drodze). przestrzegania przepisów wewnętrznych, a w skraj-
ruchu drogowego lub nych przypadkach S
mierć.
z innych przyczyn albo
uczestniczenie w wypad-
ku.
17. Działanie osób trzecich Użycie siły wobec kie- Urazy ciała ze skutkiem
w celach przestępczych rowcy. trudnym do przewidze-
(napad). nia, aż do S
mierci
włącznie.
18. MożliwoS
ć zapalenia się Zapalenie się rozlanego Zatrucie dymami poża-
samochodu (pożar). paliwa podczas wypadku. rowymi (tlenek węgla),
Zwarcie w instalacji elek- poparzenia, S
mierć.
trycznej. Palenie tytoniu
w kabinie ciągnika
siodłowego.
paz
dziernik 2008 5
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.F.6.
1 234
19. Obciążenie statyczne. Wymuszona pozycja ciała Długotrwałe i nawraca-
podczas wielogodzinne- jące dolegliwoS
ci układu
go, nieprzerwanego pro- mięS
niowo-szkieletowego.
wadzenia samochodu.
20. Owiewanie przez powie- Opieranie łokcia o fra- DolegliwoS
ci reumatycz-
trze zewnętrznych częS
ci mugę otwartego okna ne, w tym zmiany zwy-
ciała kierowcy podczas pojazdu. rodnieniowe lub zapa-
jazdy. lenia stawu barkowego
po lewej stronie ciała.
21. Niedostosowanie stano- Kabina kierowcy  siedzi- Zmęczenie fizyczne i psy-
wiska pracy do cech fi- sko, urządzenia do kiero- chiczne kierowcy.
zycznych i psychicznych wania, hamowania,
kierowcy. oS
wietlenie drogi.
22. Hałas. Ruch drogowy, silnik, Obniżenie sprawnoS
ci
opony. psychofizycznej kierow-
ców, przyspieszanie poja-
wienia się stanu zmęcze-
nia i sennoS
ci (mikro-
drzemki), co w konse-
kwencji może prowadzić
do wypadków.
23. Wibracja ogólna. Układ napędowy samo- Zaburzenia w funkcjono-
chodu, nierównoS
ci na- waniu narządów wew-
wierzchni drogi. nętrznych klatki piersio-
wej i jamy brzusznej oraz
dolegliwoS
ci układu mię-
S
niowo-szkieletowego.
24. Zmienne warunki Praca na otwartej prze- Przeziębienia, zapalenia
atmosferyczne. strzeni. Wysoka tempera- oskrzeli, płuc, zatok.
tura i przeciągi w kabinie
samochodu. Nagłe zmiany
temperatur po wyjS
ciu
z klimatyzowanej kabiny.
25. Obciążenie narządu Wielogodzinne prowa- Zaburzenia i zmęczenie
wzroku. dzenie pojazdu zarówno wzroku, bóle głowy
w dzień jak i w nocy. Bez- z okresowym złym sa-
poS
rednie i odbite pro- mopoczuciem, bóle oczu,
mienie słoneczne. OS
le- łzawienie, zjawisko olS
-
pianie przez innych użyt- nienia. MożliwoS
ć zmian
kowników drogi. skórnych i chorób oczu.
26. Obciążenie nerwowo- Długa i monotonna jazda Obniżenie sprawnoS
ci
-psychiczne. pojazdem. Ciągła jazda psychofizycznej kierow-
bez robienia regularnych ców, przyspieszanie poja-
przerw. Nasilający się ruch wienia się stanu zmęcze-
na trasie i w miastach. Złe nia i sennoS
ci (mikro-
warunki atmosferyczne. drzemki), co w konsek-
Jazda w nocy. wencji prowadzi do wy-
padków.
6 paz
dziernik 2008
5/2.F.5. Ocena ryzyka zawodowego kierowcy ciągnika siodłowego OPINIE
Rozdział 5/2.F.6.
1 234
27. Stres zawodowy. Uczestniczenie w ruchu Zmęczenie i zmniejszenie
ulicznym  ciągłe napięcie wydolnoS
ci umysłowej
(zwłaszcza w niebezpiecz- i psychicznej, zmniejsze-
nych sytuacjach). Odpo- nie odpornoS
ci na choro-
wiedzialnoS
ć za pojazd, by, zmniejszenie spraw-
towar i dokumentację. noS
ci wzroku, słuchu oraz
Wymuszone tempo pracy. precyzji czynnoS
ci manu-
TerminowoS
ć dostaw. alnych, nerwice, psychozy,
choroby układu pokarmo-
wego, układu krążenia.
28. Szkodliwe czynniki che- Płyny eksploatacyjne, olej, DolegliwoS
ci skórne
miczne występujące przy paliwo, oraz inne czynniki wskutek kontaktu z wy-
obsłudze samochodu. związane z myciem pojaz- korzystywanymi substan-
dów. cjami.
Zagrożenia biologiczne
Lp. Zagrożenie ródło zagrożenia Możliwe skutki
zagrożenia
Grupa Droga zakażenia
29. Wirusy grypy (typu A, B, Ludzie. Grypa, zapalenie płuc.
C) Orthomyxoviridae.
Gr. 2, szczepienia. Powietrzno-kropelkowa.
30. Gronkowiec złocisty Ludzie. Zakażenia ropne, zapale-
Staphylococcus aureus. nie górnych dróg odde-
chowych, alergia skórna.
Gr. 2, brak szczepień A. Powietrzno-kropelkowa,
powietrzno-pyłowa, po-
karmowa, bezpoS
rednia.
31. Prątek grux
licy Mycobac- Ludzie. Grux
lica płuc, rzadziej
terium tuberculosis. innych narządów.
Gr. 3, szczepienia. Powietrzno-kropelkowa.
32. Salmonella choleraesuis. Woda, produkty roS
linne Salmonelloza, zapalenie
i zwierzęce, posiłki spoży- żołądka i jelit, zatrucia
wane w drodze często pokarmowe.
w przydrożnych barach.
Gr. 3, szczepienia. Posiłki.
33. Kropidlak biały Candida, Ludzie. Kandydoza paznokci,
albicans. skóry, alergia.
Gr. 2, brak szczepień A. BezpoS
rednia, wilgotne
S
rodowisko.
34. Herpesvirus ospy wietrz- Ludzie. Ospa wietrzna, półpasiec.
nej, półpaS
ca.
Gr. 2, brak szczepień. Powietrzno-kropelkowa.
35. Laseczka tężca Gleba. Tężec.
Clostridium tetani.
Gr. 2. BezpoS
rednia po zranie-
niach.
paz
dziernik 2008 7
OPINIE 5. Ryzyko zawodowe
Rozdział 5/2.F.6.
6. Stosowane S
rodki profilaktyczne
Ubrania Pracownik ma do dyspozycji:
robocze i środki

rękawice ochronne,
ochronne

hełm ochronny (wymagany przy rozładunku i załadunku naczep),

kamizelkę odblaskową (zwłaszcza do prac przy obsłudze samochodu na pobo-
czu drogi),

kurtkę przeciwdeszczową ocieplaną.
Na stanowisku pracy zajmowanym przez kierowcę obowiązuje schludny ubiór.
7. Statystyka wypadków na stanowisku pracy za
ostatnie 5 lat
W ostatnich pięciu latach na stanowisku pracy kierowcy zanotowano jeden wy-
padek polegający na potrąceniu i póx
niejszym najechaniu kierowcy przez ma-
newrujący wózek jezdniowy. Do wypadku doszło wskutek nieostrożnej jazdy pra-
cownika obsługującego wózek. W wyniku wypadku, kierowca został odwieziony
do szpitala, gdzie oprócz skaleczenia nogi stwierdzono złamanie koS
ci.
Zagrożenie ograniczono przez dodatkowe szkolenia operatorów w zakresie bez-
piecznej pracy z użyciem wózków jezdniowych. Zlecono też ostrożnoS
ć kierow-
com, w tym ograniczanie w miarę możliwoS
ci przebywania na placu manewro-
wym w trakcie rozładunku pojazdu.
8. Karta oceny ryzyka zawodowego
Poniższa, przykładowa karta oceny ryzyka zawodowego została opracowana
w skali trójstopniowej metodą zgodną z PN-N-18002:2000. Jak zwykle zwracamy
uwagę, że jest to karta przykładowa, a więc w zależnoS
ci od zakresu obowiązków,
organizacji pracy, jak też wyposażenia technicznego, niektóre z zagrożeń mogą
nie występować, natomiast mogą pojawić się inne, nieuwzględnione w poniższej
ocenie.
PRZYKA
AD W przypadku, samochodów starszego typu zagrożenia związane z wibracjami i hałasem będą zdecy-
dowanie poważniejsze, a co za tym idzie ryzyko zawodowe będzie większe.
Zwracamy też uwagę, że do wyniku poniższej oceny ryzyka zawodowego
uwzględniono zastosowanie S
rodków ograniczających zagrożenia.
Przypominamy, że pracownik powinien zostać zapoznany z kartą oceny razem
z kartą identyfikacji zagrożeń. Dowodem na to może być podpis pracownika z ad-
notacją  Zapoznałem się i datą.
8 paz
dziernik 2008
Rozdział 5/2.F.6.
Rozdział 5/2.F.6.
KARTA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO Data & ........... Numer Karty .................................................
Sporządził zespół
Liczba .......................................................................
narażonych .......................................................................
Stanowisko pracy Kierowca ciągnika siodłowego
........................ .......................................................................
Charakterystyka stanowiska pracy: Miejsce pracy kierowcy to kabina ciągnika siodłowego. Dokumenty odniesienia:
Obowiązki:
 rozp. MPiPS z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów
" odbiór ładunku,
bhp (tj. Dz.U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650, ze zm.),
" przewiezienie ładunku,
 rozp. MPiPS z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych pra-
" przekazanie odbiorcy.
cach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.),
" codzienna obsługa pojazdu.
 rozp. MGiP z 5.8.2005 r. w sprawie bhp przy pracach związa-
Stosowane maszyny, urządzenia i narzędzia:
nych z narażeniem na hałas lub drgania mechaniczne (Dz.U.
" ciągniki siodłowe,
Nr 157, poz. 1318),
" naczepy transportowe.
 ustawa z 20.6.1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tj. Dz.U.
Ponadto kierowca wykorzystuje:
z 2005 r. Nr 108, poz. 908, ze zm.),
" przyrządy pomocnicze  np. rozkładane drabinki aluminiowe,
 Polska Norma PN-N-18002:2000,
" narzędzia ręczne oraz
 zakładowy regulamin pracy,
" kliny zabezpieczające.
R
rodki ochrony indywidualnej:  zakładowe instrukcje bhp i ppoż.
" rękawice ochronne,
" hełm ochronny,
" kamizelka odblaskowa,
" kurtka przeciwdeszczowa.
Lp. Zagrożenie ródło zagrożenia CiężkoS
ć Prawdopodo- Oszacowanie Działania
Wyniki pomiarów szkód bieństwo ryzyka profilaktyczne
12 3 45 6 7
Zagrożenia fizyczne, chemiczne i psychofizyczne
1. Powierzchnie sprzy- R
liskie, nierówne powierzchnie, R
rednia Prawdopodobne Małe  Stanowiska postojowe i dojazdy manewrowe
jające upadkowi na tym zwłaszcza na miejscach postoju dopuszczalne powinny mieć nawierzchnię utwardzoną lub
samym poziomie. i wykonywania manewrów. co najmniej gruntowo stabilizowaną. Teren
powinien być oS
wietlony w nocy. Zalecenie
stosowania właS
ciwego obuwia roboczego.
Wzmożona uwaga. Zmniejszenie tempa
wykonywanych czynnoS
ci.
WZÓR
Rozdział 5/2.F.6.
9
12 3 45 6 7
2. Zróżnicowane poziomy Rampy przeładunkowe. Stopnie R
rednia Mało Małe  Zakaz zeskakiwania z kabiny ciągnika, skrzyni
powierzchni na stano- kabiny. Skrzynia ładunkowa. prawdopodobne dopuszczalne ładunkowej naczepy, rampy przeładunkowej
wisku pracy i w jego Drabina. Wierzch kontenera.  obowiązek korzystania ze schodów i drabi-
pobliżu zagrażające nek. Powlekanie stopni i krawędzi ramp prze-
upadkiem na niższy ładunkowych, antypoS
lizgowymi, ocynkowa-
poziom. nymi profilami. Montaż bezpiecznych porę-
czy. Wprowadzanie nowych pomostów
przeładunkowych. Kontrola uchwytów przy
kabinie. DbałoS
ć o czystoS
ć (błoto, smary)
schodków do kabiny i podeszew obuwia.
Dostęp do relingów oraz skrzyni ładunkowej
naczepy za pomocą drabinek zamocowanych
z tyłu lub z boku pojazdu  zgodnie z prze-
znaczeniem (oznaczonych znakiem bezpie-
czeństwa, posiadających ważny certyfikat
uprawniający do takiego oznaczania).
3. Ruchome elementy Wirujące częS
ci silnika lub ru- R
rednia Mało Małe  Przestrzeganie procedur i instrukcji przy wy-
obsługiwanych chome elementy podzespołów prawdopodobne dopuszczalne konywaniu podstawowych czynnoS
ci obsłu-
pojazdów. napędowych pojazdów cię- gowo-naprawczych. Zakaz zbliżania się do
żarowych. wentylatora i pasków napędowych wentyla-
tora w czasie pracy silnika, przekładni pasów
Drzwi kabiny samochodu.
klinowych. Zakaz wykonywania napraw
i konserwacji silników znajdujących się w ru-
chu. Oznakowanie miejsc niebezpiecznych
za pomocą barw i znaków zakazu, ostrze-
gawczych i informacyjnych. Wzmożona uwa-
ga. Działania ograniczające poS
piech.
4. CiS
nienie powietrza Koła jezdne podczas ich do- Duża Mało R
rednie  Przestrzeganie procedur i instrukcji przy
w oponach kół pompowywania. prawdopodobne dopuszczalne obsłudze i wymianie ogumienia (S
rodki
jezdnych. ochrony indywidualnej  okulary ochronne)
 wzmożona uwaga. Bezpieczne metody
pompowania opon (bezwzględne stosowa-
nie kosza zabezpieczającego). Działania pro-
filaktyczne związane z właS
ciwą eksploatacją
Rozdział 5/2.F.6.
10
WZÓR
12 3 45 6 7
opon (zakaz przeciążania opon, utrzymywa-
nie ciS
nienia użytkowania zalecanego przez
producenta pojazdu, raz w miesiącu kontro-
lowanie ciS
nienia w oponach, w tym również
w kole zapasowym i w miarę potrzeby wy-
równywanie ciS
nienia). Bieżąca kontrola zu-
życia opon, w przypadku niepokojącej utraty
ciS
nienia sprawdzenie stanu zewnętrznego
i wewnętrznego opony, stanu obręczy
i wentyla.
5. Ostre, wystające i chro- Elementy: nadwozi i podwozi R
rednia Mało Małe  Likwidowanie x
ródeł zagrożeń przez osłonię-
powate elementy. pojazdu, narzędzia ręczne, prawdopodobne dopuszczalne cie ostrych krawędzi lub S
rub oraz stępienie
ostre krawędzie przewożonych wystających elementów pękniętej lub uszko-
ładunków. dzonej burty, ostrych krawędzi opasek, zaci-
sków. Stosowanie rękawic chroniących przed
urazami mechanicznymi, np. skórzano-tkani-
nowych lub z dzianin powlekanych gumą pod-
czas prowadzenia różnych prac wokół pojaz-
du, np. przy zabezpieczaniu towaru na pojex
-
dzie. Wzmożona uwaga w rejonie bram wjaz-
dowych i wyjazdowych.
6. Ruch S
rodków trans- Wózki jezdniowe podnoS
niko- Duża Mało R
rednie  Poruszanie się z szybkoS
cią pozwalającą na
portu na placu załadun- we. Wózki ręczne. Inne ma- prawdopodobne dopuszczalne pełne zachowanie bezpieczeństwa ruchu na
ku/wyładunku. newrujące pojazdy. terenie zakładu. Przestrzeganie procedur
i instrukcji transportowych, w tym znaków
i sygnałów ostrzegawczych. Oznakowanie
miejsc niebezpiecznych za pomocą barw
i znaków: zakazu, ostrzegawczych i informa-
cyjnych. Odpowiedni obszar manewrowy.
Wzmożona uwaga. Prowadzenie transportu
po wyznaczonych drogach komunikacyjnych.
Sprawne urządzenia sygnalizujące, ostrze-
gawcze i kontrolne S
rodków transportu.
WZÓR
Rozdział 5/2.F.6.
11
12 3 45 6 7
7. Przedmioty, elementy Ładunek nieprawidłowo R
rednia Mało Małe  Oczyszczanie skrzyni ładunkowej w pojex
-
umieszczone na wyż- ułożony grożący spadnięciem. prawdopodobne dopuszczalne dzie, naprawa wszelkich nierównoS
ci, pęknięć
szym poziomie grożące i dziur w podłodze mogących grozić zachwia-
Opadająca burta skrzyni ładun-
spadnięciem, opadnię- niem równowagi ładunku. Ustalenie zasad
kowej.
ciem. rozmieszczania oraz pobierania ładunków, za-
Niestabilne stosy ładunków.
pewniających przede wszystkim: zachowanie
Kabina kierowcy podniesiona
statecznoS
ci pojazdu (m.in.: przestrzeganie
w celu wykonania dorax
nej
wysokoS
ci załadowywanego ładunku na poje-
naprawy pojazdu na trasie.
x
dzie w zależnoS
ci od rodzaju towaru).
Wzmożona uwaga w czasie prowadzonych
prac za- lub rozładunkowych  kierowca po-
jazdu osobiS
cie nadzoruje załadunek pojazdu
oraz sposób rozmieszczenia ładunku na po-
jex
dzie, podczas nadzoru stoi z boku pojaz-
du i kieruje pracą operatora S
rodka trans-
portowego znajdującego się na skrzyni
ładunkowej.
Urządzenie podnoszące kabiny umożliwia-
jące jej podnoszenie, opuszczanie oraz pod-
trzymywanie wraz z wyposażeniem i znajdu-
jącym się wewnątrz sprzętem. Przy maksy-
malnym podniesieniu kabiny, mechanizm
podtrzymujący (blokujący) musi być sprawny
bez względu na awarie. Przy opuszczaniu lub
podnoszeniu kabiny nie może istnieć ryzyko
przygniecenia (zmiażdżenia) kogokolwiek
wskutek awarii urządzenia odchylającego.
W punkcie uruchamiania mechanizmu
podnoszenia  instrukcja, przypominająca
o koniecznoS
ci upewnienia się, że:
" nikt nie znajduje się w kabinie podczas pod-
noszenia i opuszczania oraz
" kabina jest prawidłowo zablokowana w po-
zycji odchylonej.
Rozdział 5/2.F.6.
12
WZÓR
12 3 45 6 7
8. Niestabilne przedmioty le zabezpieczony ładunek, R
rednia Mało Małe  Specjalne systemy mocowania do S
cian bocz-
umieszczone na tym sa- przemieszczający się na skrzyni prawdopodobne dopuszczalne nych wraz z zestawami pasów mocujących
mym poziomie. ładunkowej pojazdu. z szynami w podłodze przestrzeni bagażo-
wej umożliwiającymi przymocowanie ładun-
Niestabilne położenie ładunku
ku, maty antypoS
lizgowe do całej przestrzeni
na placu, także na skrzyni
ładunkowej. Urządzenia i przyrządy służące
ładunkowej.
do mocowania ładunku powinny być zabez-
pieczone przed rozlux
nieniem się, swobod-
nym zwisaniem lub spadnięciem w czasie
jazdy. Sprawdzanie rozmieszczenia i zamo-
cowania ładunku na skrzyni ładunkowej.
Zapięcia burt skrzyni ładunkowej.
9. Niekontrolowany ruch Ciągnik siodłowy z naczepą R
rednia Mało Małe  Przestrzeganie procedur i instrukcji w czasie
naczepy/ciągnika. ustawiony w miejscu załadunku prawdopodobne dopuszczalne prac za- i rozładunkowych  po zatrzymaniu
lub rozładunku. pojazdu w miejscu załadunku lub rozładun-
ku, należy tak unieruchomić pojazd, aby nie
nastąpiło jego przemieszczenie się podczas
operacji załadunku lub rozładunku  zabez-
pieczenie klinami ułożonymi pod kołami po-
jazdu. WłaS
ciwe oS
wietlenie ramp przeła-
dunkowych i pól załadunkowych. Działania
ograniczające poS
piech.
10. Ruch drogowy podczas KoniecznoS
ć usunięcia usterki Duża Mało R
rednie  Sygnalizowanie postoju pojazdu silnikowego
postoju samochodu na pojazdu w trakcie postoju na prawdopodobne dopuszczalne z powodu uszkodzenia lub wypadku poprzez:
poboczu drogi. poboczu drogi. Wysiadanie " włączenie S
wiateł awaryjnych pojazdu,
z kabiny bez zachowania nale- " na autostradzie  umieszczenie ostrze-
żytej ostrożnoS
ci. gawczego trójkąta odblaskowego w od-
ległoS
ci 100 m za pojazdem na jezdni lub
poboczu, odpowiednio do miejsca unieru-
chomienia pojazdu,
" poza obszarem zabudowanym  umiesz-
czenie w odległoS
ci 30 50 m za pojazdem
ostrzegawczego trójkąta odblaskowego
i włączenie S
wiateł awaryjnych.
WZÓR
Rozdział 5/2.F.6.
13
12 3 45 6 7
Stosowanie kamizelek odblaskowych w po-
rze nocnej przez kierowcę. Zachowanie
szczególnej uwagi przy otwieraniu drzwi
i wysiadaniu z kabiny ciągnika.
11. Wystające nieruchome Elementy: wejS
ć, bram wjazdo- R
rednia Mało Małe  Wzmożona uwaga w czasie poruszania się
elementy. wych, kabiny samochodu. prawdopodobne dopuszczalne po obcym terenie. Oznakowanie miejsc nie-
bezpiecznych barwami i znakami bezpie-
czeństwa. Bramy wjazdowe do budynków
zapewniające swobodny przejazd (zwłaszcza
minimalny przeS
wit pomiędzy górną krawę-
dzią naczepy a bramą).
12. Ruchome elementy Skrzydła bram, okien, drzwi, R
rednia Mało Małe  Wzmożona uwaga w czasie poruszania się
poza samochodem. szlaban przy wjex
dzie. prawdopodobne dopuszczalne po obcym terenie i zwracanie uwagi na wy-
konywane czynnoS
ci. Sprawne zabezpiecze-
nia wrót bram wjazdowych przed przypad-
kowym zamknięciem. Wzmożona uwaga
w rejonie bram wjazdowych i wyjazdowych
w zależnoS
ci od rodzajów i warunków miej-
scowych (natężenie ruchu, oddzielne lub jed-
no wyjS
cie dla pieszych i pojazdów). Ograni-
czanie poS
piechu.
13. Wysoka temperatura Układ wydechowy oraz układ R
rednia Mało Małe  Przestrzeganie procedur i instrukcji remonto-
powierzchni. chłodzenia, np. podczas uzu- prawdopodobne dopuszczalne wych, szczególne zwrócenie uwagi na zasady
pełniania płynu chłodzącego. bezpieczeństwa przy otwieraniu korków wle-
wowych oleju i chłodnic (korek wlewowy
otwierać powoli i tylko w rękawicach, otwie-
ranie dozwolone wyłącznie po częS
ciowym
ostudzeniu silnika, zakaz zbliżania twarzy do
otworu wlewowego, zakaz wlewania do
chłodnicy zimnej wody chłodzącej, kiedy
silnik jest gorący, obowiązek zachowania
wyjątkowej ostrożnoS
ci podczas wlewania).
Rozdział 5/2.F.6.
14
WZÓR
12 3 45 6 7
Zakaz dotykania nagrzanych elementów ukła-
du wydechowego gołymi rękoma. Stosowanie
rękawic chroniących przed oparzeniami.
14. Używanie narzędzi NiewłaS
ciwie dobrane lub nie- R
rednia Mało Małe  Odpowiedni dobór narzędzi do wykonywa-
ręcznych. sprawne narzędzia (najczęS
ciej prawdopodobne dopuszczalne nej pracy. Prawidłowe zamocowanie (osa-
uszkodzone uchwyty). dzenie) narzędzia na rękojeS
ci. Kontrola
przed użyciem i utrzymywanie ręcznych na-
rzędzi w pełnej sprawnoS
ci i kompletnoS
ci.
Wymiana lub naprawa uszkodzonych narzę-
dzi. Stosowanie rękawic roboczych. Działa-
nia ograniczające poS
piech.
15. Utrata stabilnoS
ci zesta- Wystrzał opony spowodowany R
rednia Mało Małe  Przestrzeganie procedur montażu, demonta-
wu ciągnik  naczepa nadmierną prędkoS
cią. prawdopodobne dopuszczalne żu, wyważania i pompowania opon. Obo-
podczas jazdy. Gwałtowne przemieszczenie wiązek używania na kołach jednej osi opon
się ładunku w czasie jazdy, o takiej samej konstrukcji oraz rzex
bie bie-
w wyniku złej techniki jazdy lub żnika. Zakaz używania opon przy niewłaS
ci-
nieprawidłowego rozmieszcze- wym ciS
nieniu. Zakaz jazdy z prędkoS
cią wy-
nia ładunku w skrzyni naczepy. ższą niż dopuszczalna i przy obciążeniu prze-
Warunki meteorologiczne  sil- kraczającym dopuszczalne. Zakaz prze-
ny wiatr. ciążania opon. Stosowanie zabezpieczeń
(powiązań) pomiędzy warstwami ładunków,
tak aby S
rodek ciężkoS
ci pojazdu nie prze-
kroczył granicznych wartoS
ci mogących po-
wodować utratę statecznoS
ci pojazdu. Szko-
lenia w zakresie polepszania techniki jazdy
kierowcy. Przestrzeganie Prawa o ruchu
drogowym.
WZÓR
Rozdział 5/2.F.6.
15
12 3 45 6 7
16. Uczestniczenie w ruchu Spowodowanie wypadku (koli- Duża Mało R
rednie  WłaS
ciwe planowanie jazdy  korzystanie
drogowym (prowa- zji) w wyniku nieprzestrzegania prawdopodobne dopuszczalne z tras najmniej męczących, poza godzinami
dzenie samochodu po przepisów ruchu drogowego szczytu  odpowiednio dobierając przerwy
drodze). lub z innych przyczyn albo i okresy odpoczynku. Zakaz korzystania z te-
uczestniczenie w wypadku. lefonu komórkowego bez zestawu głoS
no-
mówiącego (niewskazane jest prowadzenie
długich rozmów w czasie jazdy). Zakaz pale-
nia tytoniu w czasie jazdy. Obowiązek zapi-
nania pasów bezpieczeństwa. Zakaz wywie-
rania presji czasowej na pracowników użyt-
kujących samochody służbowe. Prawidłowy
dobór parku samochodowego. DbałoS
ć o
stan techniczny pojazdów samochodowych.
Cykliczne szkolenia kierowców w zakresie
praktyk bezpiecznej jazdy. Okresowa kon-
trola stanu zdrowia kierowców. Przestrzega-
nie Prawa o ruchu drogowym (zwłaszcza
ograniczeń prędkoS
ci). Wzmożona uwaga.
Przestrzeganie wymaganych norm czasu pra-
cy. Działania dyscyplinujące kierowców.
17. Działanie osób trzecich Użycie siły wobec kierowcy. R
rednia Mało Małe  Przestrzeganie procedur i instrukcji związa-
w celach przestępczych prawdopodobne dopuszczalne nych z postojami (np. zakaz zatrzymywania
(napad). się poza rejonami zabudowanymi, stała kon-
trola telefoniczna lub radiowa, w tym odpo-
wiednie ostrzeżenia w razie wystąpienia ry-
zyka, wzmożona uwaga, wezwanie policji,
S
rodki paraliżująco-obezwładniające). Szko-
lenia z metod przeciwdziałania przemocy.
MożliwoS
ć zdalnego wyłączenia silnika w cię-
żarówce, która została ukradziona, lub blo-
kada sprzęgła siodłowego, uniemożliwiająca
odczepienie naczepy od ciągnika. Wprowa-
dzanie systemu ochrony dla kierowców sa-
mochodów ciężarowych mającego zadanie
zredukować ryzyko kradzieży, porwań.
Rozdział 5/2.F.6.
16
WZÓR
12 3 45 6 7
18. MożliwoS
ć zapalenia się Zapalenie się rozlanego paliwa R
rednia Mało Małe  DbałoS
ć o stan techniczny pojazdu. Postępo-
samochodu (pożar). podczas wypadku. Zwarcie prawdopodobne dopuszczalne wanie zgodnie z procedurą w czasie tankowa-
w instalacji elektrycznej. Pale- nia paliwa (kontrola szczelnoS
ci przewodów
nie tytoniu w kabinie ciągnika paliwowych, unikanie rozlewania paliwa, za-
siodłowego. kaz palenia papierosów w pobliżu pracujące-
go silnika oraz w czasie odpoczynku w częS
ci
sypialnej kabiny). Szkolenie pracowników
z zasad postępowania na wypadek pożaru
(jeS
li pożar nie jest intensywny wyłączamy
silnik, odcinamy dopływ paliwa, a także
w przypadku pożaru instalacji elektrycznej 
odłączamy główny przewód elektryczny od
akumulatora). Zakaz otwierania bez potrzeby
maski silnika. Odpowiednia iloS
ć sprawnego,
podręcznego sprzętu gaS
niczego. Kontrola
sprawnoS
ci gaS
nic w samochodzie.
19. Obciążenie statyczne. Wymuszona pozycja ciała pod- R
rednia Mało Małe  WłaS
ciwe ustawienie siedziska: elektryczna
czas wielogodzinnego, nieprze- prawdopodobne dopuszczalne regulacja wysokoS
ci, mechanizm regulacji
rwanego prowadzenia samo- oparcia na wysokoS
ci lędx
wi i możliwoS
ć
chodu. wzdłużnego przesuwania siedziska wzglę-
dem oparcia (pozycja ciała w czasie jazdy po-
winna być możliwie wyprostowana i korzy-
stanie z: oparcia dla głowy (zagłówków)  tył
głowy na wysokoS
ci S
rodka zagłówka i luste-
rek zewnętrznych. WłaS
ciwa organizacja
pracy  rozplanowanie i rozłożenie w czasie
nałożonych zadań, odpowiednio dobierane
przerwy i okresy odpoczynku  przestrzega-
nie przepisów o czasie pracy kierowców.
20. Owiewanie przez po- Opieranie łokcia o framugę R
rednia Mało Małe  Eliminowanie przyzwyczajeń opierania łokcia
wietrze zewnętrzne otwartego okna pojazdu. prawdopodobne dopuszczalne o framugę okna podczas prowadzenia pojaz-
częS
ci ciała kierowcy du  korzystanie z podłokietników znajdu-
podczas jazdy. jących się na wyposażeniu samochodów.
WZÓR
Rozdział 5/2.F.6.
17
12 3 45 6 7
21. Niedostosowanie stano- Kabina kierowcy  siedzisko, R
rednia Mało Małe  Zapewnienie komfortu kierowcy poprzez
wiska pracy do cech fi- urządzenia do kierowania, ha- prawdopodobne dopuszczalne łatwoS
ć wsiadania i wysiadania do i z kabiny
zycznych i psychicznych mowania, oS
wietlenie drogi. pojazdu. Odpowiednia przestrzeń do kiero-
kierowcy. wania pojazdem. MożliwoS
ci zajęcia wygod-
nej pozycji do pracy i odpoczynku. Łatwe,
wygodne i prawidłowe posługiwanie się
urządzeniami do kierowania, hamowania,
sygnalizacji i oS
wietlenia drogi z równocze-
sną jej obserwacją. Zapewnienie czytelnych
i jednoznacznych informacji o funkcjonowa-
niu mechanizmów i podzespołów samocho-
du oraz dobrej widocznoS
ci z samochodu.
Przyjazne warunki S
rodowiskowe (oS
wietle-
nie wnętrza i tablicy rozdzielczej, przyjemne
materiały i kolorystyka).
22. Hałas. Ruch drogowy, silnik, opony. R
rednia Mało Małe  Nowoczesne rozwiązania izolacji akustycznej
prawdopodobne dopuszczalne kabiny ciągników siodłowych związane S
ciS
le
z miejscem usytuowania silnika.
23. Wibracja ogólna. Układ napędowy samochodu, R
rednia Mało Małe  Mocowanie kabiny do ramy noS
nej pojazdu
nierównoS
ci nawierzchni drogi. prawdopodobne dopuszczalne za pomocą elementów resorujących. Stoso-
wanie oddzielnych elementów tłumiących
(kolumn teleskopowo-hydraulicznych)
w mocowaniu fotela kierowcy. Dobry stan
techniczny ciągnika.
24. Zmienne warunki Praca na otwartej przestrzeni. R
rednia Mało Małe  Niezależne ogrzewanie powietrzne, ater-
atmosferyczne. Wysoka temperatura i przeciągi prawdopodobne dopuszczalne miczna szyba przednia, a szyby boczne elek-
w kabinie samochodu. Nagłe trycznie sterowane. Zewnętrzna osłona
zmiany temperatur po wyjS
ciu przeciwsłoneczna, elektrycznie rozsuwane
z klimatyzowanej kabiny. rolety przeciwsłoneczne dla każdej szyby
osobno. Elektryczny szyberdach. Odpowied-
ni ubiór do panujących warunków atmosfe-
rycznych.
Rozdział 5/2.F.6.
18
WZÓR
12 3 45 6 7
Przestrzeganie zasad zachowania się w cza-
sie prowadzenia pojazdu (unikanie prze-
ciągów, opuszczania szyb, nieprawidłowego
ustawiania regulacji klimatyzacji w kabinie
samochodu). Zapewnienie napoi (zimne
i gorące w zależnoS
ci od warunków atmo-
sferycznych).
25. Obciążenie narządu Wielogodzinne prowadzenie R
rednia Mało Małe  WłaS
ciwe planowanie jazdy uwzględniające
wzroku. pojazdu zarówno w dzień jak prawdopodobne dopuszczalne przerwy i okresy odpoczynku. Kontrolne
i w nocy. BezpoS
rednie i odbite i okresowe badania wzroku. Stosowanie
promienie słoneczne. OS
lepia- właS
ciwie dobranych okularów przeciw-
nie przez innych użytkowników słonecznych chroniących przed promienio-
drogi. waniem ultrafioletowym oraz korekcyjnych
z filtrami.
26. Obciążenie nerwowo- Długa i monotonna jazda pojaz- R
rednia Mało Małe  DbałoS
ć o kondycję fizyczną i zdrowotną.
-psychiczne. dem. Ciągła jazda bez robienia prawdopodobne dopuszczalne Odpowiednia liczba godzin snu poprze-
regularnych przerw. Nasilający dzającego jazdę samochodem. Przestrzega-
się ruch na trasie i w miastach. nie ustawowych godzin wypoczynku pomię-
Złe warunki atmosferyczne. dzy kolejnymi okresami jazdy. Zwracanie
Jazda w nocy. uwagi czy u kierowcy rozpoczynającego pra-
cę za kierownicą nie widać pierwszych
oznak zmęczenia i sennoS
ci. R
cisłe przestrze-
ganie okresów prowadzenia pojazdu.
Działania ograniczające zmęczenie i sennoS
ć
zwłaszcza w czasie jazdy nocą, np. wypijanie
kawy (pobudzające działanie kofeiny). Prawo
powstrzymania się pracownika (po uprzed-
nim zawiadomieniu przełożonego) od wyko-
nywania pracy wymagającej szczególnej
sprawnoS
ci psychofizycznej, w przypadku
gdy jego stan nie zapewnia bezpiecznego
wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla
innych osób. Zakaz palenia tytoniu w czasie
prowadzenia pojazdu.
WZÓR
Rozdział 5/2.F.6.
19
12 3 45 6 7
27. Stres zawodowy. Uczestniczenie w ruchu ulicz- R
rednia Mało Małe  Ograniczanie czynników generujących stres,
nym  ciągłe napięcie (zwłasz- prawdopodobne dopuszczalne w tym stresujących elementów S
rodowiska
cza w niebezpiecznych sytu- pracy poprzez wprowadzanie nowych roz-
acjach). OdpowiedzialnoS
ć za wiązań technicznych kabin ciągników siodło-
pojazd, towar i dokumentację. wych charakteryzujących się optymalną
Wymuszone tempo pracy. funkcjonalnoS
cią, przestronnoS
cią i komfor-
TerminowoS
ć dostaw. tem. Ustalenie jasnego podziału obowiąz-
ków pomiędzy pracownikami (kierowcą
a pracownikami magazynu). DbałoS
ć
o poprawne stosunki międzyludzkie. Lepsze
planowanie pracy. Ustalenie jasnych zasad
wynagradzania, premiowania i kar regulami-
nowych. Angażowanie pracowników w usta-
lanie sposobów i terminów wykonania po-
szczególnych prac i ustalanie grafików czasu
wolnego (przestrzeganie maksymalnych
okresów prowadzenia pojazdów przez kie-
rowców oraz wymaganych minimalnych
okresów odpoczynków i przerw w pracy).
Szkolenie pracowników w zakresie opano-
wania stresu (wzmocnienie odpornoS
ci na
stres poprzez ćwiczenia fizyczne albo techni-
ki relaksacyjne).
28. Szkodliwe czynniki che- Płyny eksploatacyjne, olej, R
rednia Mało Małe  Przestrzeganie procedur ujętych w kartach
miczne występujące paliwo, oraz inne czynniki prawdopodobne dopuszczalne charakterystyki stosowanych substancji. Pro-
przy obsłudze samo- związane z myciem pojazdów. filaktyczne badania lekarskie (niedopuszcza-
chodu. nie do pracy ze S
rodkami chemicznymi pra-
cowników wrażliwych alergicznie). Zmiana
stosowanych S
rodków. Stosowanie S
rodków
ochrony indywidualnej (zwłaszcza ochrony
rąk, np. zalecenie stosowania kremu ochron-
nego na nieosłonięte częS
ci ciała).
Rozdział 5/2.F.6.
20
WZÓR
12 3 45 6 7
Zagrożenia biologiczne
Lp. Zagrożenie ródło zagrożenia CiężkoS
ć Prawdopodo- Oszacowanie Działania profilaktyczne
szkód bieństwo ryzyka
Grupa ryzyka Droga przenoszenia Przechowywanie akt
29. Wirusy grypy (typu A, Ludzie. Duża Mało R
rednie  Szczepienia tylkoAi B.
B, C) Orthomyxoviridae. prawdopodobne dopuszczalne
Gr. 2, szczepienia. Powietrzno-kropelkowa. Nie.
30. Gronkowiec złocisty Ludzie. Duża Mało R
rednie  R
rodki ochrony indywidualnej, przestrzega-
Staphylococcus aureus. prawdopodobne dopuszczalne nie zasad higieny.
Gr. 2, brak szczepień A. Powietrzno-kropelkowa, po- Nie.
wietrzno-pyłowa, pokarmowa,
bezpoS
rednia.
31. Prątek grux
licy Myco- Ludzie. Duża Mało R
rednie  Szczepienia ochronne, przestrzeganie zasad
bacterium tuberculosis. prawdopodobne dopuszczalne higieny.
Gr. 3, szczepienia. Powietrzno-kropelkowa. Nie.
32. Salmonella choleraesuis. Woda, produkty roS
linne Duża Mało R
rednie  Bezwzględne przestrzeganie zasad higieny,
i zwierzęce, posiłki spożywane prawdopodobne dopuszczalne spożywanie posiłków w pewnych punktach
w drodze często w przydro- żywienia zbiorowego.
żnych barach.
Gr. 3, szczepienia. Posiłki. Nie.
33. Kropidlak biały Candida, Ludzie. Korzystanie z publicz- R
rednia Mało Małe  Stosowanie mydeł i zasypek z dodatkiem
albicans. nych łax
ni i toalet. prawdopodobne dopuszczalne S
rodków przeciwgrzybicznych, S
rodki
ochrony indywidualnej.
Gr. 2, brak szczepień A. BezpoS
rednia, wilgotne S
ro- Nie.
dowisko.
WZÓR
Rozdział 5/2.F.6.
21
12 3 45 6 7
34. Herpesvirus ospy Ludzie. R
rednia Mało Małe  Przestrzeganie zasad higieny.
wietrznej, półpaS
ca. prawdopodobne dopuszczalne
Gr. 2, brak szczepień. Powietrzno-kropelkowa. Nie.
35. Laseczka tężca Gleba. Duża Mało R
rednie  Szczepienia ochronne, natychmiastowe opa-
prawdopodobne dopuszczalne trywanie ran.
Clostridium tetani.
Gr. 2. BezpoS
rednia po zranieniach. Nie
Uwagi: Brak lub niestosowanie zabezpieczeń powoduje podwyższenie kategorii ryzyka, tzn. zwiększa prawdopodobień- Zatwierdził:
stwo zaistnienia wypadku, choroby.
Rozdział 5/2.F.6.
22
WZÓR