http:rcin.org.pl
�
P!"!-I
I-l*�
V.v -y�^-ĄM
H Ą ^
1#. 'Ć
http:rcin.org.pl
S P o S o B
N A
^ Ż Y D Ó W
C Z Y L I
% ŚRODKI N IE Z A W O D N E ZROBIENIA z NICH
A
U D ZI U C Z C IW Y C H i DOBRYCH OBY�
W A T E L I.
Dsuełho dedykowane Posłom , i Deputowanym na
Seym Warszawski 1818. roku.
W W I L N I E
W Drukarni X X . Pijarów.
1 8 1 8 .
http:rcin.org.pl
Dozwala się drukować z warunkiem do�
stawienia do Komitetu Cenzury siedmiu exem-
plarzy dla mieysc prawem wskazanych. Wilno
dnia x3 . Augusta 1818. r.
Ignacy Reszka Kom. Cenz. Czl.
http:rcin.org.pl
SPOSOB n a Z Y D O W .
S z ANO WNY nasz Ziomelv, którego mu�
si kochać każdy , kto tylko ma serce
Polskie, w ydał przed kilLu dniami w je�
żyku F ran cu zk im , światłe i bardzo
uczone pismo o żydach. D aleki cd
uwłaczania korzyściom jakiem i się to
pismo zaleca, przedsi^ wziąłem rozpra�
w ę , któ ra się może nie zgodzi w czę�
ś c i, glów ney Jednak m yśli ^ego popar-
*ciem będzie.
Chęć dobra publicznego i czysta
miłość Jiraju , kazały słusznie G enera�
łow i  ,.. . . (ta k się bowiem podpisał)
K
uważać żydów jako plagę w gniew ie
Nieba na Polskę zesłaną: miłość atoli
ludzkości, la p raw a cecha rycerza, za�
broniła mu szuka'c le k a rstw a , k tóreb y
skutecznie zaradzało chorobie. W e y d ż-
m y w rozbiór .^tanu żydów jak nam
ich Autor w ystaw ia i dochodz
my c zy �
li środki przez niego podane , mogą
radykalnie złe uchylić. T akow a pra�
http:rcin.org.pl
ca poshiz
y nam do szukania sposobów >
z i i po mocą k t ó r y c h , ż y d z i , z ich w ła�
snym i kraju p o ży tk ie m , staćby się m o�
gli na zawśze ludz
mi u czciw em i i nie-
zaAVodnie dobrem! ob ywatelami.
 Żydzi , ( m ówi autor na poczijt-
ku pisma swojego ) składając po całym
sAviecie naród zupełnie oddzielny, rzą�
dzeni prawam i dom ow em i, Ictóre jak
m ówią mają od samego Boga nadane ,
poddający sie powierzchownie ^vłii-
d zy tych krajÓAV , gdzie są zamieszkii-
le m i, zachowali po wszystkie w ieki ,
tego samego żydowskiego dnclia i sta^
wiają nieprzełainane trudności każde�
m u Rządowi^ któryby z nich chciał co
innego uczynić^ ja k żydów
T u zaraz zanotuym y dobrze te osta�
tnie w yrazy.
Zależąc od naczelników nikomn nie*
znanych , uszykowani w' porządne kor*
p o r a c y e , mie^rający tayne schiidzki ^
prow adzeni ręką niewidzialną , w szyst�
ko poświęcając dla interesów żydów-
stAva; nie przyw iązani do żadnego kra�
j u , nie m ający O yczyzn y i nieznający,
co jest je y o b ro n a, żydzi byli zaAVSze
niebezpiecznem i w e w zględzie poU-
http:rcin.org.pl
tyc2in3'm i pierw si przed nieprzyjacie�
lem do korzystania z nieszczęść kra�
jowych.
 Pogardzając rolnictAvem i za je-
dyne zródlo zbogacenia się mając roz�
wolnione sumienie, które pozwala krzy-�
w o przysiądz i oszukać Chrześcianina-,,
iy d ii nie tylko byli istolnyiii cięz
arenx
to w a rzy stw a , żile nadto praw dziw ą
przyczyną skażenia obyczćijów ; z nie-^
jni pomnażają się zbrodnie , oni są
przedm iotem naypićrw szym rekrym i-
nacyi *
Zuclnvali dostatkitmi i powiększoną,
niezm iernie ludnością, dali p rzykład
fanatyzinu za W łod zim ierza W ie lk ie �
go , know ali spiski za Zygm unta I. i
byli pierw szym po^v^odem do buntÓAV
Ukraińskich.  K tó ry ż fest k ra y m ówi
a u to r , Goby spokpynte cierpieć mógł
w swojem łonie taką Icłassę ludzi , któ�
ra z n atury p raw i obyczajów sobie
w yłącznie w łaściw ych , stawa na p rze�
szkodzie w szelkim zam iarom Rządu i
składa oddzielny naród w narodzie ? 
 Doświadczenie ośmiu ivieków, mó�
w i dalćy G enerał, pokazało jak niepo�
dobna jest w Polszczę reform a żydów,
http:rcin.org.pl
 6
doświadczenie ostatniego i półw ieku
przekonało bąrdziey je szcze, jak jest
niebeśpieczna icli cyw ilizacja. Nie bro�
da i nie suknia stanowią charakter ży�
da , ale jego wychowanie i rcligia.
p rzypuszczać żyda do korzyści O b y�
w atelstw a dla tego ze się ogolił i nic
w ięcey, jest to przydaw ać palney pło-
rrnei^dowi m ateryi, otw ierać szerszą do,
am bicyi drogę i podżegać nienasyconą
tak nazw anych neofitów chciwość. ( *)
O krzesani polorem, cyw iliza cyi, w szę�
dzie się wciskając,, idąc zawsze do ce~
lu , choćby drogą podłości i podstępu,
ocz3aviście będą zawsze pierw szem i od
tych^ k tórym łionor i delikatność wąską
tylko zostaw iły ścieszkę cnoty : osi^ęgną,
w yższe stopnie, nie tylk o Jiez za słu g i,
ałe posiadać je będą. bez, przym iotów
potrzebnych do utrzym ania charakteru^
( * ) Obacz pismo Generała-, wzgledem- sekty
Frarikistów, którzy, ani, są przechrztami ,
ani żydami.. Ich celem jest, porzucać re-
ligią żydowską, zeby wpływać do naywaz-
nif5yszych w kraju czynności i nie łączyć
tylko z istotami sobie podobn�mi.
http:rcin.org.pl
narodow ego; zniżą go do bezczelności
zyd o w sk iey, skaza przykładem prze�
kupstw a AYszystkie uczucia honoru i
m oridności, i zatrą ślady naw et cnót
staropolskich. 
 Z drugiey strony, m ówi znow u au�
tor., zostawiać żydów w tym^ stanie
w. jakim są d zisia y, jeąt to przedłużać
skażenie pospólstwa i uAvięczniać nę�
dzę w łościan , jest nadto doczekiwaó
się p o r y , która w krótce z Polsld ma
zrobić Judeę.  
W ystaw iając G e n e ra ł,, jakeśm y-w i�
d z ie li, ż y d ó w , czuł barcłziey. niż kto�
kolw iek bądz
, niepodobieństwo , sku- .
tecznego złem u zaradzenia , p rzez spo�
soby zw yezayne adm inistracyi. i poli- .
tyki. Szukał w ięc w św ietle i w ym o -.
w ie sw ojey łagodzących śro dków , któ�
re dla tego samego , z
e nie goją z grun�
tu rany,, nie zdają się bydz
^ dogodnem ^
na cierpienia lelcarstwem.
P o ło ż y w szy , z
e w ychow anie i reli-
gia stanowią dwde z naygłów nieyszych
p rzyczyn szkodliwości w p ły w u , jaki
mają Izraelici do Polski z powodu swe�
go u nas p o b y tu , zostaw ia G enerał
jednę z nich , to jest różnicę relig ii ja.-
http:rcin.org.pl
 ^
ko łiietykalnŁ|, a drugą to jest różnicy
w ych o w a n ia , podęiagii pod przepisy
pclicyine i z oporu wzaiem nego tych
rożnie ^ tw o rzy Surogat C hrześeian,
Gzyli żydów na sposób Ghrześciańsko
O byw atelski form ować sie majj^jcych.
9, Praw a., m ówi , nie zniieniają w je-
dney chw ili postaci N arodu, potrzeba:
doczekiw ać się^ nowych pokoleń ^ żeby
doyść do celu k tó ry sobie zakłada,
moralność rządzącego. W ychow anie
od dzieciństwa w znieci uczucia, z któ�
rych się cnoty bedą w yradzały. 
Przypuściw szy podług planu Gene-^
r a ła , z
e Rziid może- p.olicyinie Idero-
w ać w ychow aniem Ż j dów i dla w iek-
szey naw et pewności u trzym yw ać kol-�
le g ia , gdzieby wolne od nauki godziny
m łodzież nie w domowem , lecz w pu*-
blicznem niejako traw iła ż y c iu , czyliz

jest na świecie gdzie w ła d za ,. któraby
ta k naturalny zw iązek, jakim, jest dzie�
ci z rodzicam i, przer^\^ać mogła, i po-
traiiła sposób m yślenia starych żydów
zakryć przed pojęeiem młodych ?
G dyby to naw et było rzeczą podo�
b n ą , jeszcze i tak pozostaje w p ływ
nierów nie silnieyszy r e lig ii, która po-
http:rcin.org.pl
 9 
�wala oszukać Chrześcianiiia, kfcóra po�
święca Av^szystkie podłości podeymowa--
ne dla iiiteresa korporacyi , a która ,
podług planu G enerała , ze ^yzględów
tolerai>cyi , nauczana b y d i powinna
Av oddzielnych szkolacli z
ydoAvskich.
Z e AvychoA\ anie liheralnieysze i sto�
sunki cy wilne z nami jednakowe , nie-^
z^mic;nialą w tak zAvanycb przechrztach
charakteru zydo^yskiego,; di>wodem sa
u nas. Frankiści-. T a sama co ich praod--
k ó w , obojętność na wszelkip uczucia
moł^alne ^ ta sama cliciwość zy s.koAv,
ta chęć laczenia się z istotam i sabie po-
dobn em i, to samo kaz
dey życia chAvili:
poświęcenie dobra krajoAvego- dla do�
bra osobistego,, ta sama jednem. sio-
Avem, naturću
Ogolony nie jest m niey żydem od
tego , k tóry nosi brodę lepszy ow^
szeni ostatniego charakter , bo w idocz�
ny ; tam ten zaś u k ryw a zdradę po(t
maską cyw ilizacyi i now y SAvóy stan
UAvaz
a tylko jćiko noAj:e do zbogacenia
się narzędzie..
Jeśli Avięc jak to G en eral sam na
poczi|tku pisma Avyraził, zydzi staAA'ia->-
nieprzełamaue trudności kaz
demiA

http:rcin.org.pl
 iO- ---

siądowi , k tó ryb y chciały z nich co-in�
nego uczynić jak z
ydó,Av , i, żydzi czy
to goleni czynnie goleni, pierw si m njćy,
drudzy w ięcey , zawsze jednak w szy-,
scy szkodUwemi są dla kraju naszego
jestestw ami; jakiz
^ pozostanie nakoniec
środek któryb y nas od tego przykrego
i coraz^ bardziey powdekszającęgo się
"wpływu z
ydó\T^ mógł uwrolnić ? Odpo�
wiedz
:.te u sam zastosowany do-cłiiriu"~
g i i , ze tak. ppwdem p o lity czn e y , któ�
r y jest, używ any w chirurgii, natural-
ney, na .w^szystkie czlonld zbolałe nie- ,
mogące; się zagoić , to jest odosobnienie.
Połoz
ęm y p ierw ey punkta, jako tez ^
zasady na których budowap mamy pro�
jekt , nowy^^ to praw da , ale bardzo pod ;
pew^nemi. w a ru n k am i, do wykonania^
podobny.
P ierw szy p u n k t: żydzi są plagą n a ,
Polskę w. gniew ie Nieba zesłaną; ojLem^
juz nić ma z
adney wątpliwości.
P u n k t' d ru g i: reform a ,z
ydÓAV jest
niepodobna.iWi żadnym względzie; o tern ,
przekonało , nas doświadczenie ośmiu
w ie k ó w , a m ianowicie ostatniego pół-
(wiecza.
Odosobnienie żydów,od Chrześcian,
http:rcin.org.pl
11
jako jedyny środek przyprow adzenia
polski do stanu kwitnącego i zrobienia
z Izraelitów ludzi uczciw ych i dobrych
O b y w a te lip u n k t, trzeci.
Zasady odosóbnienia>pod względem^
przym usu , są nastepujące :
K onstytucya, użycza wszelkich swo�
bód m ieszkańcom tć y ziem i, bez w zglę�
du, na Aviare, stan i powołanie każde�
go , ide K o n sty tu cy a . zape^vnia także
pokóy , bezpieczeństwo,, i-całość naro�
du. Idzie teraz , kogo p ośw ięcić, czy
żydów, dla Chr^eściiin, czy Chrześcian
dla zydoAV , czy m ieszkańców odAviecz-.
nych tć y z ie m i, czy lud ustawicznie
w łóczący się po świecie? a jeśli w oczach ,
K osm opolity takow e pytanie oboję-
tnćm bydz
m o że , idzie jeszcze, czy
poświęcić trzyk ro ć sto tysięcy ludzi dla
trzecia milionóiY , czy_ te ą trzy m iliony
dla trzechkroć sto tysięcy ?;
Odosóbnienie , zeby^ skuteczne b y�
ło w celu zam ierzonym ,, pow inna p rze�
rw ać w szelki w ew n ętrzn y zw iązek m ię�
dzy obiemą,.narodąmi, powinno się od-
bydz sposobem- emigracyi.'
Z e b y nikogo nie obrazić,; przypusz--
czam , jako rzecz łątwieyszt| do wyko-;
http:rcin.org.pl
' -  1 2 ------
Iłanui, z
e nie Chrześcianie z
ydoin , ale
żydzi Chrześcianom ustępując, będa mu�
sieli wyemigrować. W ypada piem\sza
potrze]>a i pierw sze pytanie , gdzie i
w która stronę udać się będzie mial
lud Izraela ? A jez
li ziiaydzie żyzną
krainę, gdzieby mógł osie^ e i nową za-
łożyć G ub ern ią, w ypada drugie pytar
n ie; kto mu u łatw i koszta eniigrticyi,
kto da zasiłki w ^zbozu i narzędziacli
potrzebnycli do założenia np^vey kolo�
nii ?
W sz y stk ie te pytania stałyby się
zapewne trudiiem i do odj)owiedzi, gdy^
byśm y nie byli n^iocznemi świadkamii
w iększycli i bąrdziey nie podobnych
zmian, Jakicłi pod w pływ em naylepsze�
go & panuj ąc3"ch dziś Mon ar clió^^r dor
znała uszczęśliwiona ziemia. Trafem
O patrzności dostiiło nam się łioldowaó
K r ó lo w i, którego potęga równie si^
daleko rozciąga , jak jest nie ograniczo-.;
ną Jego miłość lud^kości^ Sam jeden
w całćy Europie, posiadając nie przey-
rzane ni^yy, czekające tyłlvO ręki łudz-r
lviey do wydania w szystkich swoicli
skarbów ,, m ógłby na prośby narodu
Polskiego w yzn aczyć żydom na grani^i
http:rcin.org.pl
i 5 
cacłi Nvielkiey T a rta ry i lub gdzie in^
dziey w południowych częściach obszer-
łiego Państw a swojego, taką część zie-^
mi, któraby im pozwoliła z
yŹ wygodnie^
i Avygodiiie płem ie swoje iozmnaz
aó*
Przypuszczam , z
e T E N , k tóry nam
p rzyw rócił imie i byt P o lsk i, po nay-
większem dobrodzieystwie ż y c ia , ze�
chcę p rzyw rócić dobrodzieystwo zdro�
w ia , odjęciem nam żydÓAV; oł)aczmy ^
jaki jest ])orządek, podług którego by^-
śmy ohcieli transm igracyą tę uskutecz�
nić i jakie b yiyłjy skutki noAvego rze�
czy slaim , tak dla obu Narodów Pol�
skiego i żydowskiego , jako też obu
respective Skarbów Rossyiskiego i Pol�
skiego.
Podług w yrachow ań statystycznych
jest Narodu żydowskiego w KrolestAvie
Połskiem około trzyl^roć sto tysięcy.
T o czyni massę jak gdyby tylko Arm ii
jakiey. Jeśli Arm ija złożona z trzecłi-
Icroć sto tysięcy ludzi potrafi z amu-
n icyam i, lazaretam i, bćigażem, trz y �
mać kampanią sześć , ośm a nawet i
w ięcey m iesięcy, nie jest niepodobień�
stwem , ażeby takaż sama ilość żydów
bez am municyi i nie potrzebując do
http:rcin.org.pl
bagażów oddzielnego personale nie mo�
gła odbydz
ośmiomiesięczney albo i
dłuz
szey podróży.
Podzieliw szy całą massę na trzysta
kolum n złożonych każda z tysii|ca lu�
dzi , m ożnaby trzem a głównem i trakta�
mi przepisać im n iiirszru tę, podług
k tó rey postępując kolum na za kolumną
o dzień jeden odległości, m iałaby ty l�
ko do zrobienia dwie nule w przecią�
gu godzin dAVudziestu czterech.
W roku jesz0256 bieżącym moz
na-
b y założyć m agazyny Etapow e , aby
z wiosną 1819 r. zaraz po żydowskiey
 Wielkanocy mógł się marsz odbywać.
K a żd y żyd , aby tylko należący do
k o lu m n y , do k tó rey się p rz y c z c p ił,
m iałby praw o na stacyi do pąbierania
z m agazynu Etapowego żywności prze-
pisaney.
D la zachowania porządku w m ar�
szu możnaby ustanoAvić m ilicyą z po�
m iędzy iydów , którzyby załatw iali spo�
r y w drodze zachodzące. Jeden tylko
Kom m issarz C hrześcianin, przeprowa�
dzający kolu m nę, byłb y postanoAviony
do stosunkÓAV z władzam i krajowem i
yf m ieyscu przechodów.
http:rcin.org.pl
 . 1 5 
K ażd y z
yd j k tóryb y się pokazał na
jżiemi Polskiey po uskiitecznioney emi-
g ra c y i, skazanym b yłb y na karę de-
p ortacyi i ten p rzep is na w ieczne cza�
sy zachowaćby należało.
Nad brzegam i D niepru wypadałaby
potrzeba założenia magazynów składo�
w ych zb o ża, tak dla dowozu zia rn a ,
już to na z a s ie w y , już na żywność
now ey k o lo n ii, jako też dla zasilenia
m agazynów E tapow ych w głębi krajów
Rossyiskich.
Z ap yta mnie kto , czyim kosż>.em
te w szystkie składy i z sypki czynione
bydz
mają ? O czyw iście kosztem sa�
m y chże iz ra e litó w ! Posiadając znaczne
nieruchomości i w ierzytelności hipote-
kow ane W kraju naszym , dla nie Ogo�
łocenia nas z kapitałów-, żydzi musie�
liby ustąpić praw swoich Rządowi, któ�
ryb y ich nawzajem żyw ił przecho-
dzie i opatrzył w pierw sze p otrzeb y
kolonii.
'Przyszeiiłszy na mieysce , ci tylko
żydzi, którzy wierzytelności swoich
odstąpili Rządowi, mieliby sami pra�
wo do zajęcia gruntów. Inni ubożsi ,
musieliby u bogatych wyrabiać pau-
http:rcin.org.pl
i 6 
szczyzn ę, albo od nich nabyw ać ^run?*
ta za pieniądze, któreby z sobą przy-^
nieśli. Inni nareszcie oddać się han�
dlowi wewnętrznem u kolonii i stosun�
kom z guberniam i pogranicznemi. In�
w entarze m ieliby z Krasnorossyi za
swoje pien iądze, 2 tamtąd dostatecz�
ną żyw ność, w m ięsie, dopókiby się
trzód własnych nie dochowali.
K iedyśm y nakoniec żydów tak p rze�
prow adzili w m yśli do mieysca ich
przeznaczenia , obaczm y teraz , jaki
b yib y n aypierw szy te y em igracyi dla
nich skutek.
N asam przód, uczucie poświęcenia
się czyli duch obyw atelstw a. Nie m a�
jąc włościan P o lsk ich , którychby mo�
gli wysysać , ani szlachty , z którąby
się zyskam i propinacyi dzielić m ogli,
ani zapewne manny, któraby im z n ie�
ba sp adała, żydzi m usieliby sami zająć
s ię , upraw ą ziem i, i sami odbywać
w szelkie pow inności, jakich w ym aga
porządek, bezpieczeństwo i całość Na�
rodu. Stan rzeczy taki poprow adziłby
koniecznie do róz
nycłi zasług, których
pierw szym skutkiem b yły b y m iędzy
niemi uczucia honoru i sławy. Żydzi
http:rcin.org.pl
 17 
jeszcze nie mając pomiędzy sobą niko�
go do oszukiwania, a nie niosąc oszu�
kiwać sami sieb ie, zaprzestaliby trzy�
mać się tych obrzydłych zasad , które
poświęca ich talm ut, a które są hań�
bą moralności i z
rzódłem nych u nas rekrynunacyi. -SDrugi więc
skutek odosóbnienia byłby t e n , z
e po^
niewolnie czy chętnie, żydzi staćby się
musieli ludz
mi poczciwemi.
Skutek dla Skarbu Hosśyiskiego
"z em igracyi  byłby ten znowu, ^e for�
mując oddzielną Gubernią żydzi , -pła�
ciliby do niego ofiarę gruntową, to
jest daninę, nie wycisnioną na iiinycli
poddanych Państwa Rossyiskiego, ale
'zapracowaną własnemi rękoma.
P ow tóre, składając oddzielny Ka-
 5r6d , jak jest Tip. ilaród K ozaków,
T atarów , i t. p. musieliby na czas
\voyny dostawiać kontyngens, to jest:
pełnić obowiązek powszechney obrony,
już nie przez zastępców jak dotąd, ale
sami przez siebie. Słow em , z szer�
szeni zjadających miód, cudzą zarobio�
ny starannością, staliby się pszczołami
pracowitemi i byliby nowym zupełnie,
z
e tak powiem , ulem.
2
http:rcin.org.pl
 i S ----
Lecz kiedy sposoby zrobienia z iy^
dów ludzi u�;zci^y5 c h , i dobrych Oby�
wateli nie są niepodobne; a korzyści
ztąd wynikające dla Skarbu Rossyy-
skiego ^ az
nadto widocznemi się oka�
zują ; wróćmy się do Nas samych i oba-
czmy jakie byłyby dla nas i dla Skarbu
Polskiego skutki, z t�y emigracyi wy�
nikaj ącŹ .
Królewstwo Pohkie , jak wszystkie
cia ła , z któremi robiono gwałtowne
operacye, znalazłoby się nayprzód osła�
bione i chore. Mnićysze miasteczka
prawieby znikły 7ia moment z posady
ziemski�y* Cały nie ledwie handel
kramarski upadłby na czas niejaki.
Skarb utraciłby dziesiątą część konsu�
mentów , kray znączną część kapitału
pieniężnego. Lecfe o jak szczęślivy
ten kray b y łb y , który ptzez lat kilka
nie więcey jak tylko to wycierpiaw�
szy, pozbył się na wieczne czasy raka
ustawicznie Ąpi�rsi toczącego!
Naypi�rwszyin skutkiem amputacji^
byłoby powiększanie u nas ludności.
Niedostatek kraju kramarzy jakiby
się pokazał z emigracyi żydów, otwo�
rzyłby zyskowne pole tak mieszczanom
http:rcin.org.pl
^ 1 9 
j&ko i śmielszym z pomiędzy naszych
W łościan do róznycłi spekulacyi han-
dlowycli (*). Taki obrót przemysłu ,
odją\yszy rolnictwu znaczną liczbę rąk,
skłoniłby znowu dziedziców ziemi do
otworzenia spichrzów , czyli innycłi
słowach do wypuszczenia na świat lur'
d noście
W e wszystkicłi krajach , gdzie tyl^
ko zachodzi potrzeba rąk, a jest możność
iph utrzymania., tam się ludność po�
dwaja w ciągu lat piętnastu. Daymy
tylko jęśę dostarczmy ty lk o . cłileba,
* ) Nasz Włościan nie może dzisiay. wznieść
vmysłu do z
adney spekulacji. handlow.ey,
bp go zgłuszy za każdy r a z , korporacya ży�
dów. Węgrowie na Podlasiu, ubogi je�
den Chrześcianin, podjął się fabrykować
świece. Cała gromada żydów złożyła się
natychmiast, przedając swoje świece na pól
ze stratą, żeby tamtemu pokup odjąć. Upadł
Chrześcijanin , a żydzi podnieśli znowu ce�
nę świec i wyżey jak nigdy. W dawney
Rossyi gdzie nie ma żyd ó w , Włościanie
Rosyyscy rozciągają swoje Spekulacje, az
nad brzegi Renu.
http:rcin.org.pl
---- 2 0 , ----
a pewno się i?ebki znaydą. M ałżeń�
stwa bedą zachecąnemi, łatw em dzieci
w yżyw ien iem , a; cudzoziem ęy łatw ym
i niezawodnym , zyskiem , sprowadzili�
b y w krótce za sobą ludność może i nay-.
p ew n iey większą nad istotne p o trzeb y
terażn ieyszey cy w ilizacyi naszey : spro�
w adziliby nie te ludność oszukującą po�
dług przepisów w ia ry ,, ale v/ychowanąj
W pryncypiach m oralności, czerstwą,^
silną do p racy i chętną do robót roi--
iiictwa, Miasteczlca, podniosłyby się.
tak że przem ysłem tych nowycli lu d z i,
ale juz nie brudne i sm rodliwe , lecz-
porządne i czyste (* ); hajidel kram ar- .
ski pow stałby, nie ten handel zasadzo�
n y na.złey w ierze , ałe handel polega-,
jący na w zajem ney dogodności strouj
obu ; k ra y by ,yvidział W łościan trz e �
z
w ych , garnących się do porządku
w szystkie inne kłassy b yłyb y zachowa--^
ne od w p ływ u szkodliwego tak zw a�
n ych n eo fitów , skarb nie ty le b y de-^
( * ) Dowodem są miasteczka Krasnystaw i R a-,
dziejewo, IcA
ófe mają przyw ilej wyrzuca�
nia żydów z swego łona.
http:rcin.org.pl
--- 21 ---
fraudacyi miał w podatkach celnych, i;
nakoniec miałby tę same i większą licz�
bę konsumentów , którzyby nie tylko,
składęłli daniny do kass publicznych,,
ale i na przypadek, woyny mogli zaw'--
sze stanąć pod bronią.
Nie jest moim zamiarem, wchodzić*
we w^szystkie szczegóły planu przeze^.
rpnie podanego ,^ani tez we wszystkie
dalsze korzyścią jakieby pod Ayzgledem,
podwóynym ekonomiki, i moralności,
spłynęły na nasz naród przez odłączę-'
nie od nas żydów : dosyć dla mnie bę-
dzie, jeśli potrafiłem dobitnie okazać*
konieczność tey emigracyi, a to w oczach,
ludzi, którym się dostało si sęście ota�
czać osobę świętą Mona ^ i. tlóma-
czyć^ przed, Tronem KrOiwWskim ży�
czenia narodu. Materya żj^dów jest tak
dalece v\azną , że . przechodzi ważno�
ścią swoją naył^ardynalnieysze praw a
i^ rajow eb o,ona godzi prosto do serca
narodu. Nie ma tUj środka: albo się
^ydów pozbędziemy, albo żydzi skażą
całkow'icie. charalitęr- mieszkańców.
Dopóki jeszcze, nie przyszła nikomu d(0
głowy ta myśl, nieszczęśliwa cywilizo-
dopót;^ wzgarda byłą.
http:rcin.org.pl
2 2
jpi niejako zapory : z
yd nie golony
szkodliw ym się sta w a ł, ale przynay-
m niey tylko pospólstw u, bo nie wcHot
dził naw et do przedpokoju ; lecz jak
tylk o zapuściliśmy tak zw anych prze-r
chrztów do świątyni przyw ilejów Oby-
vvatelskich, nie ma tamy^ któraby mo�
gła zepsuciu koniec położyć. Poświcając wszystkie Av,evv^n.ętrzae uczucia,,
ąby tylk o dopiąć swego c e lu , w krótce
p rzyyd zie len czas, kiedy się stan;|
pierw szem i w kraju figu ram i, a jak i
będzie w tedy wypływ, ich ną moralność,,
stra ch . pomyśleć.
P olityka Piotra W ie lk ie g o , któ^y
izabronił pod karą d ep o rtacji pokazy�
wać si:ę z
ydoni w G uberniach Rossyy-
sk ich , jasn o 'n au cza , ze tychktórym>
religia pozwala krzy woprzysi%dz i oszu�
kać, należy starannie odłi^czać od lu�
dzi , k tórzy m ają czyste, moralności
pra'W idła. Ośm ieleni przykładem ta-;,
kim , nieśmy błagalne iyczen ia do K r a �
la , k tó ry zawsze dobrotliwie słuchał;
p ro ib n a szych , aby raczył w esprzeć
nais niezachwianą wolą . i potęgą sw^oją.
W przedm iocie tym koniecznym odłą-
iJzenia od aas iydóvy. Spieszm y si^ dg-
http:rcin.org.pl
2 a
r
póki jeszcze opinija za nami, korzy�
stajm y ze zdarzon^y pory, bo jez
li tę
ostatnią i może jedyną opuściem y,
wkrótce wpływ żydowski wez
mie górę^
wkrótce już będzie za póz
no!
http:rcin.org.pl
ir
( r-
http:rcin.org.pl
Ć,
>'
1^
'm w
7 , , ,
http:rcin.org.pl
http:rcin.org.pl