Historia wychowania 18.10.2012
Katon Starszy- Mąż stanu, chcąc odgrodzić się od wpływów greckich , oddalił z
domu nauczyciela Greka, Chilona i sam zajął się wychowywaniem syna. Napisał
Rady dla syna, rodzaj encyklopedii z zakresu rolnictwa, medycyny, retoryki.
Według Katona wychowanie powinno bazować na przywiązaniu do tradycji rzymskiej
oraz na przygotowaniu do służby wojskowej i działalności politycznej.
Seneka Młodszy
wychodząc z własnego doświadczenia zalecał równocześnie
wychowanie fizyczne, intelektualne, a przede wszystkim moralne. Słowa SENEKA
:"Poprzez wychowanie należy dążyć do osiągnięcia spokoju wewnętrznego, który
jest rękojmią szczęścia człowieka". "Dziecko powinno stać się wychowawcą samego
siebie w dobrym tego słowa znaczeniu". "Metody wychowawcze należy stosować w
zależności od indywidualnych cech wychowanków". Otrzymał nazwę "pedagoga
rodzaju ludzkiego".
Plutarch z Cheronei (ok, 45-125)
autor Traktatu pt. O wychowaniu dzieci,
poczytnego w czasach Odrodzenia i Oświecenia. W dziele tym twierdził, że trzy
czynniki składają się na wychowanie i cnotę: Charakter, wykształcenie,
wychowanie fizyczne. Był przeciwnikiem wychowania państwowego na poziomie
elementarnym i średnim
odpowiedzialność za wychowanie spoczywa na rodzicach.
ŚREDNIOWIECZE
Termin "średniowiecze" został wprowadzony przez humanistów XV-XVI wieku. Zakres
średniowiecza w 476r. -1472r.
Uczeni średniowieczni
mówiono że to karłowie, którzy wspięli się na ramiona
olbrzymów, aby lepiej widzieć. (Bernard z Czartres).
Ważne pojęcia filozoficzne: Natura, Substancja, Przyczynowość, Indywidualność,
Prawo natury.
Scholastyka odwoływała się do rozumu. " Nie ma innego autorytetu jak prawda
dowiedziona rozumem" (Honoriusz z Autum)
Cechy charakterystyczne Epoki Średniowiecza:
Pogarda do świata doczesnego
Świat doczesny to wcielenie grzechu i zła
Obowiązkiem chrześcijaństwa było przygotowanie się do zycia wiecznego
Wzór doskonałego człowieka to asceta
Wychowanie (szkolne)w średniowieczu:
Wychowanie szkolne
metody wychowania w średniowieczu
wspólne dla wszystkich
szkół- były bardzo surowe
Rózga
symbol władzy nauczyciela
Psychika dziecka
nie zastanawiano się nad nią, nie brano jej pod uwagą, kary
były na porządku dziennym, każde przewinienie ma być ukarane, karano za
nieudolność innych nauczycieli
Pedagogika strachu
lęk przed karą doczesną, był istotnym czynnikiem
wychowawczym
Wychowanie stanowe
Etapy przygotowania do zawodu
I etap przygotowanie do zawodu
II etap czeladnik- uczono się już wykonywać czego się wcześniej nauczyło
III mistrz
osiągało go niewielu
Wychowanie rycerskie
Trzy obowiązki ideału wychowania rycerskiego:
Służba Bogu
Służba swemu Panu (cesarzowi, księciu)
Służba kobiecie
Dewiza rycerzy Francuskich: " Bogu moją duszę, me życie królowi, me serce
damom, sławę dla siebie".
Siedem cnót rycerskich:
Jazda konna
Pływanie
Rzut oszczepem
Szermierka
Myślistwo
Gra w warcaby
Śpiewanie
Etapy wychowania rycerskiego:
Pierwszy etap
w rodzinie do 7-go roku życia
Drugi etap
na dworze księcia, króla, cesarza. Paź do 14 roku życia
Od 14 do 21 roku życia był Giermkiem
Po 21 roku życia był pasowany na rycerza
Wychowanie chłopskie
bardzo religijne i rodzinne, ważną funkcję sprawował tu
Pan feudalny
Wychowanie kobiet
nie było potrzeby ich kształcenia
Przedstawiciele epoki :
Święty bernard z Claivaux (1090- 1153)
dwa najważniejsze dziela: o stopniach
pokory i pychy, o miłowaniu Boga. Głosił on że posłuszeństwo i pokora są drogą
powrotu do Boga. Wyksztalcenie i charakter są podstawą dobrego życia.
Wincenty z Beauvais (1194-1264)
autor imponującej encyklopedii "zwierciadło
większe".
Dzieło pedagogiczne
o wykształceniu dzieci królewskich albo szlacheckich
Punktem wyjścia do wychowania było założenie o upadłej naturze ludzkiej. Cel
wychowania: dźwignięcie natury ludzkiej z upadku od najwcześniejszych chwil
życia, przez naukę i karność.
Wychowanie dziewcząt szlacheckich
najważniejsze cnoty dziewcząt:
Wstydliwość
Pokora
Milczenie
Rozsądek
Pracowitość
Prawdomówność
Opiekuńczość
Powaga w ruchach i spojrzeniach
Wzór małżonki: pobożna, wierna, pokorna, cierpliwa, nie kłótliwa, nie
gadatliwa, kochająca męża.