Znaczenie umiejętności
Znaczenie umiejętności
komunikowania się lekarza z
komunikowania się lekarza z
pocientem
pocientem
Na podstawie artykułu prof. dr hab. Marka
Hebanowskiego, Katedra i Zakład Medycyny
Ratunkowej AM, Gdańsk
Istota problemu
Istota problemu
Ka\
dy człowiek ma styczność z medycyną
Ka\
dy człowiek ma styczność z medycyną
ju\
we wczesnym dzieciństwie. Medycyna
ju\
we wczesnym dzieciństwie. Medycyna
nie opuszcza człowieka w czasie edukacji,
nie opuszcza człowieka w czasie edukacji,
póz
niej pracy, emeryturze i ostatecznie
póz
niej pracy, emeryturze i ostatecznie
śmierci&
śmierci&
Medycyna towarzyszy ka\
demu z Nas przez
Medycyna towarzyszy ka\
demu z Nas przez
cale \
ycie
cale \
ycie
A medycyne reprezentuje
nikt inny jak lekarz
Czy problem faktycznie istnieje ?
Czy problem faktycznie istnieje ?
Jak słusznie zauwa\
ono w artykule,
Jak słusznie zauwa\
ono w artykule,
zauwa\
ona się brak umiejętności
zauwa\
ona się brak umiejętności
komunikowania się lekarzy z paciętami 
komunikowania się lekarzy z paciętami 
co więcej ignorowania tej umiejętności w
co więcej ignorowania tej umiejętności w
czasie studiów (o czym póz
niej), co
czasie studiów (o czym póz
niej), co
niestety prowadzi do powstawania
niestety prowadzi do powstawania
psychojatrogennych urazów.
psychojatrogennych urazów.
Czy te obrazy budzą w Was
Czy te obrazy budzą w Was
strach?
strach?
Proszę, zgadnijcie ile procent ludzi
Proszę, zgadnijcie ile procent ludzi
lubi chodzić do lekarza?
lubi chodzić do lekarza?
Zróbmy więc krótką ankietę&
Zróbmy więc krótką ankietę&
Czy lubisz chodzić do lekarza?
Czy lubisz chodzić do lekarza?
24; 29%
Tak
Nie
59; 71%
http://edu.octopian.forall.pl/socjologia/ankieta001
http://edu.octopian.forall.pl/socjologia/ankieta001
Od umiejętności komunikowania się zale\
y
Od umiejętności komunikowania się zale\
y
między innymi :
między innymi :
Właściwe rozpoznawanie
Właściwe rozpoznawanie
Leczenie
Leczenie
Kształtowanie prozdrowotnych zachowań
Kształtowanie prozdrowotnych zachowań
pacienta
pacienta
Satysfakcja leczonego i leczącego
Satysfakcja leczonego i leczącego
Dziedziny umiejętności lekarskich
Dziedziny umiejętności lekarskich
Wiedza i umiejętności intelektualne I
Wiedza i umiejętności intelektualne I
Wiedza i umiejętności Wiedza i umiejętności
Wiedza i umiejętności Wiedza i umiejętności
praktyczne III komunikowania się II
praktyczne III komunikowania się II
I  Wiedza i umiejętności
I  Wiedza i umiejętności
intelektualne
intelektualne
Dyscypliny podstawowe (anatomia
Dyscypliny podstawowe (anatomia
prawidłowa, biochemia, fizjologia)
prawidłowa, biochemia, fizjologia)
Dyscypliny przedkliniczne (patomorfologia,
Dyscypliny przedkliniczne (patomorfologia,
patofizjologia, mikrobiologia lekarska)
patofizjologia, mikrobiologia lekarska)
Dyscypliny kliniczne (choroby wewnętrzne,
Dyscypliny kliniczne (choroby wewnętrzne,
chirurgia, psychiatria)
chirurgia, psychiatria)
Wykorzystanie tej wiedzy w praktyce
Wykorzystanie tej wiedzy w praktyce
lekarskiej
lekarskiej
II  Wiedza i umiejętność
II  Wiedza i umiejętność
komunikowania się
komunikowania się
Podstawy i motywacje do poznawania
Podstawy i motywacje do poznawania
problemów emocjonalnych własnych i
problemów emocjonalnych własnych i
pacjentów
pacjentów
Postrzeganie i rozumienie potrzeb i
Postrzeganie i rozumienie potrzeb i
oczekiwań psychologicznych pacjentów
oczekiwań psychologicznych pacjentów
oraz rozwijanie wra\
liwości na nie
oraz rozwijanie wra\
liwości na nie
Wiedza z psychopatologi, socjopatologi
Wiedza z psychopatologi, socjopatologi
Znajomość odmienności
Znajomość odmienności
psychofizycznej ludzi
psychofizycznej ludzi
Empatia
Empatia
w psychologii termin oznaczający
w psychologii termin oznaczający
umiejętność wczuwania się w czyjeś
umiejętność wczuwania się w czyjeś
emocje.
emocje.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Empatia
http://pl.wikipedia.org/wiki/Empatia
III  Wiedza i umiejętności
III  Wiedza i umiejętności
praktyczne
praktyczne
Etapy komunikowania się
Etapy komunikowania się
1. Wra\
liwość
1. Wra\
liwość
2. Reagowanie
2. Reagowanie
3. Internalizacja
3. Internalizacja
Drogi nabywania umiejętności
Drogi nabywania umiejętności
komunikowania się lekarza z pacientem
komunikowania się lekarza z pacientem
Wzbogacanie i rozwój osobowości
Wzbogacanie i rozwój osobowości
studenta w czasie edukacji, a lekarzy we
studenta w czasie edukacji, a lekarzy we
wczesnych latach pracy
wczesnych latach pracy
Przyswojenie sobie profesjonalnej wiedzy i
Przyswojenie sobie profesjonalnej wiedzy i
sprawności działania, opartym na dorobku
sprawności działania, opartym na dorobku
intelektualnym i doświadczeniu w
intelektualnym i doświadczeniu w
dziedzinie nauk behawioralnych
dziedzinie nauk behawioralnych
Znaczenie ekonomiczne
Znaczenie ekonomiczne
Od sprawności i jakości
Od sprawności i jakości
komunikowania się
komunikowania się
zale\
ą efekty
zale\
ą efekty
finansowe (większa
finansowe (większa
liczba pacjentów 
liczba pacjentów 
klientów, to wy\
sze
klientów, to wy\
sze
zarobki)
zarobki)
Sposób nawiązywnia
Sposób nawiązywnia
kontaktu jest kluczem
kontaktu jest kluczem
do sukcesu w
do sukcesu w
rozpoznaniu i
rozpoznaniu i
leczeniu
leczeniu
Nawet takie proste
Nawet takie proste
gesty, jak podanie
gesty, jak podanie
dłoni dla pacjenta
dłoni dla pacjenta
znaczą bardzo du\
o,
znaczą bardzo du\
o,
obni\
a poziom lęku,
obni\
a poziom lęku,
zwłaszcza u cię\
ko
zwłaszcza u cię\
ko
chorych i
chorych i
umierających
umierających
Pamiętajmy, \
e pacjent przychodzi
Pamiętajmy, \
e pacjent przychodzi
przecie\
po pomoc
przecie\
po pomoc
Rozmowa
Rozmowa
śyczliwa, nawet krótka rozmowa pomaga
śyczliwa, nawet krótka rozmowa pomaga
pacjentowi, ponadto pomaga w trakcie
pacjentowi, ponadto pomaga w trakcie
wywiadu wykryć uzale\
nienia czy
wywiadu wykryć uzale\
nienia czy
rozpoznanie depresji maskowanej
rozpoznanie depresji maskowanej
Rola kontaktu
Rola kontaktu
Dobre wytłumaczenie istoty choroby,
Dobre wytłumaczenie istoty choroby,
leczenia, skutków leczenia pomaga
leczenia, skutków leczenia pomaga
uniknąć jatropsychopatogennych urazów,
uniknąć jatropsychopatogennych urazów,
powstających np. w wyniku informacji
powstających np. w wyniku informacji
zawartych w ulotce informacyjnej leku
zawartych w ulotce informacyjnej leku
Nale\
y słuchać pacienta
Nale\
y słuchać pacienta
Rady J.G. Bradley i N.A. Edinberga
Rady J.G. Bradley i N.A. Edinberga
Postaw się w sytuacji pacienta
Postaw się w sytuacji pacienta
Pozostań z Nim w tym samym czasie i
Pozostań z Nim w tym samym czasie i
miejscu
miejscu
Postaraj się doznać tych samych uczuć,
Postaraj się doznać tych samych uczuć,
których, jak sądzisz, doznaje pacjent
których, jak sądzisz, doznaje pacjent
Powiedz mu to, co sam chciałbyś usłyszeć
Powiedz mu to, co sam chciałbyś usłyszeć
Postąp wobec Niego tak, jak chciałbyś,
Postąp wobec Niego tak, jak chciałbyś,
aby postąpiono wobec Ciebie
aby postąpiono wobec Ciebie
Wymiar ekonomiczny
Wymiar ekonomiczny
Opinie społeczeństwa na temat systemu
Opinie społeczeństwa na temat systemu
ochrony zdrowia zale\
ą od w du\
ym
ochrony zdrowia zale\
ą od w du\
ym
stopniu od właściwie komunikacji
stopniu od właściwie komunikacji
personelu medycznego  pacjent
personelu medycznego  pacjent
Błędy lekarskie często wią\
ą się z ra\
ącymi
Błędy lekarskie często wią\
ą się z ra\
ącymi
błędami w komunikowaniu się z pacjentem
błędami w komunikowaniu się z pacjentem
bądz
jego rodziną
bądz
jego rodziną
Koszty opieki rosną tam, gdzie zaburzona
Koszty opieki rosną tam, gdzie zaburzona
jest relacja lekarz - pacient
jest relacja lekarz - pacient
Około 20-30 % błędnych diagnoz dotyczy
Około 20-30 % błędnych diagnoz dotyczy
pacjentów z zaburzeniami emocjonalnymi
pacjentów z zaburzeniami emocjonalnymi
 więc tak więc jest do du\
y odsetek
 więc tak więc jest do du\
y odsetek
pacjentów leczonych niewłaściwie, lub
pacjentów leczonych niewłaściwie, lub
kierowanych do niewłaściwych
kierowanych do niewłaściwych
specjalistów, co wią\
e się ze wzrostem
specjalistów, co wią\
e się ze wzrostem
kosztów ponoszonych przez państwo
kosztów ponoszonych przez państwo
Koniec
Koniec
Jarosław Grzyb [e-mail] I OZP UM A
ódz

Jarosław Grzyb [e-mail] I OZP UM A
ódz