Wykonywanie ścian działowych

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Krystyna Kiedrzyńska
Wykonywanie ścian działowych
712[07].Z2.06
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. arch. Jolanta Hajnysz
inż. Ewa Krzyżanowska
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. arch. Anna Preis
Konsultacja:
dr inż. Bożena Zając
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 712[07].Z2.06
Wykonywanie ścian działowych zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu
renowator zabytków architektury.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 6
3. Cele kształcenia 7
4. Materiał nauczania 8
4.1. Zasady wiązania elementów w ściankach działowych 8
4.1.1. Materiał nauczania 8
4.1.2. Pytania sprawdzające 9
4.1.3. Ćwiczenia 9
4.1.4. Sprawdzian postępów 10
4.2. Lokalizacja ścian działowych na stropach 11
4.2.1. Materiał nauczania 11
4.2.2. Pytania sprawdzające 13
4.2.3. Ćwiczenia 13
4.2.4. Sprawdzian postępów 14
4.3. Materiały i współczesne technologie 15
4.3.1. Materiał nauczania 15
4.3.2. Pytania sprawdzające 26
4.3.3. Ćwiczenia 26
4.3.4. Sprawdzian postępów 27
4.4. Sposoby łączenia ścian działowych ze ścianami konstrukcyjnymi 28
4.4.1. Materiał nauczania 28
4.4.2. Pytania sprawdzające 29
4.4.3. Ćwiczenia 29
4.4.4. Sprawdzian postępów 30
4.5. Ścianki działowe zbrojone 31
4.5.1. Materiał nauczania 31
4.5.2. Pytania sprawdzające 34
4.5.3. Ćwiczenia 34
4.5.4. Sprawdzian postępów 35
4.6. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót 36
4.5.1. Materiał nauczania 36
4.5.2. Pytania sprawdzające 39
4.5.3. Ćwiczenia 39
4.5.4. Sprawdzian postępów 40
4.7. Przepisy BHP w robotach wykończeniowych 41
4.5.1. Materiał nauczania 41
4.5.2. Pytania sprawdzające 41
4.5.3. Ćwiczenia 42
4.5.4. Sprawdzian postępów 42
5. Sprawdzian osiągnięć 43
6. Literatura 48
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Realizujesz szkolenie w zawodzie Renowator zabytków architektury, wykorzystując
modułowy program nauczania. Program taki zakłada, że w trakcie jego realizacji wykazujesz
się dużą aktywnością i samodzielnie rozwiązujesz wiele problemów zawodowych. W ten
sposób nabywasz konkretne kwalifikacje, stanowiące podstawę do zatrudnienia, a następnie
do awansu zawodowego.
Przy pomocy dostępnych środków dydaktycznych zdobywasz wiedzę i opanowujesz
kolejne umiejętności. W tym celu samodzielnie korzystasz z materiałów dydaktycznych
i przy ich pomocy wykonujesz ćwiczenia. Nauczyciel obserwuje Twoją pracę, naprowadza na
właściwe rozwiązanie problemu, sprawdza i ocenia nabyte wiadomości i umiejętności.
Do ręki otrzymujesz poradnik Wykonywanie ścian działowych , który zawiera:
- Wymagania wstępne, czyli tę część wiedzy i umiejętności opanowanych w trakcie
realizacji poprzednich jednostek modułowych, która będzie Ci niezbędna do realizacji
materiału tej jednostki modułowej (co już musisz umieć, aby nauczyć się czegoś nowego).
- Wykaz umiejętności, jakie ukształtujesz podczas pracy z tym poradnikiem (czego nowego
się nauczysz).
- Nowy materiał nauczania (co powinieneś wiedzieć, aby samodzielnie wykonać ćwiczenia).
- Zestawy pytań, które pomogą Ci sprawdzić, czy opanowałeś podane treści i możesz już
rozpocząć realizację ćwiczenia (czy możesz już przystąpić do ćwiczeń).
- Ćwiczenia, które mają na celu ukształtowanie Twoich umiejętności praktycznych (co i w
jaki sposób masz wykonać praktycznie).
- Sprawdziany postępów (sam możesz sprawdzić, czy już potrafisz poradzić sobie z
problemami, jakie wcześniej rozwiązywałeś).
Po przeczytaniu każdego pytania z tego działu zaznacz w odpowiednim miejscu TAK
albo NIE właściwą, Twoim zdaniem, odpowiedz. Odpowiedzi NIE wskazują na luki w
Twojej wiedzy i nie w pełni opanowane umiejętności. W takich przypadkach jeszcze raz
powróć do potrzebnych partii materiału, lub ponownie wykonaj ćwiczenie (względnie
jego elementy). Zastanów się, co spowodowało, że nie wszystkie odpowiedzi brzmiały
TAK.
- Zestawy zadań testowych (w jaki sposób nauczyciel sprawdzi i potwierdzi poziom Twojej
wiedzy).
Po opanowaniu materiału całej jednostki modułowej, nauczyciel sprawdzi poziom Twoich
umiejętności i wiadomości. Otrzymasz do samodzielnego rozwiązania test pisemny oraz
zadanie praktyczne. Nauczyciel oceni oba sprawdziany i na podstawie określonych
kryteriów podejmie decyzję o tym, czy zaliczyłeś program jednostki modułowej. Aby
zapoznać się z taką formą sprawdzania kwalifikacji, zakresem kontroli oraz poznać
kryteria oceniania, przejrzyj przykładowe zadania kontrolne.
- Literatura i wykaz niezbędnych norm (gdzie zaglądnąć, aby więcej wiedzieć i lepiej
wykonać zadania). Poradnik nie jest podręcznikiem ani tym bardziej kompendium wiedzy
związanej z zawodem. Aby zdobyć więcej interesujących Cię informacji, musisz sięgnąć
do przedstawionych pozycji, oraz do wymienionych czasopism, które przedstawiają
najbardziej aktualną wiedzę w zawodzie. Pamiętaj, że przedstawiony wykaz literatury nie
jest czymś stałym i w każdej chwili mogą pojawić się na rynku nowe pozycje.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
W każdej chwili (z wyjątkiem testów końcowych) możesz zwrócić się o pomoc
do nauczyciela, który pomoże Ci zrozumieć tematy ćwiczeń i sprawdzi, czy dobrze
wykonujesz daną czynność.
Podczas realizacji programu jednostki modułowej musisz przestrzegać regulaminów,
przepisów bhp, instrukcji przeciwpożarowych i zasad ochrony środowiska. wynikających
z charakteru wykonywanych prac. Z odpowiednimi przepisami zapoznasz się w trakcie nauki.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
712[07].Z2
TECHNOLOGIA ROBÓT MURARSKICH
712[07].Z2.01
Stosowanie przepisów bhp przy wykonywaniu robót murarskich
712[07].Z2.02
Organizowanie stanowiska prac murarskich
712[07].Z2.03
Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do robót murarskich
712[07].Z2.04
Wykonywanie zapraw budowlanych i betonów
712[07].Z2.05
Wykonywanie murów nośnych z różnych materiałów, o różnej grubości
712[07].Z2.06
Wykonywanie ścian działowych
712[07].Z2.07
Wykonywanie ścian z kanałami, słupów i filarów międzyokiennych
712[07].Z2.08
Wykonywanie sklepień, nadproży i stropów murarskich
712[07].Z2.09
Wykonywanie gzymsów i attyk
712[07].Z2.10
Naprawianie i konserwacja konstrukcji murowych
712[07].Z2.11
Spoinowanie i licowanie ścian
712[07].Z2.12
Wykonywanie robót rozbiórkowych
Schemat układu jednostek modułowych
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
2. WYMAGANIA WSTPNE
Przystępując do realizacji tej jednostki modułowej, powinieneś umieć:
stosować terminologię budowlaną,
odróżniać technologie wykonania budynku,
przestrzegać zasad bezpiecznej pracy, przewidywać i zapobiegać zagrożeniom,
stosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,
rozpoznawać i charakteryzować podstawowe materiały budowlane,
odczytywać i interpretować rysunki budowlane,
posługiwać się dokumentacją budowlaną,
wykonywać przedmiary i obmiary robót,
wykonywać pomiary i rysunki inwentaryzacyjne,
organizować stanowiska składowania i magazynowania,
transportować materiały budowlane,
rozróżniać materiały i sprzęt budowlany.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
3. CELE KSZTAACENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami technologicznymi,
odczytać dokumentację w zakresie niezbędnym do wykonania robót,
wyznaczyć zakres i relacje przestrzenne zadania na podstawie rysunków dokumentacji
technicznej,
wykonać pomiary, posłużyć się sprzętem pomiarowym,
rozpoznać i dobrać materiały do wykonania prac murarskich,
ocenić przydatność materiałów do realizacji zadania,
ocenić szacunkowo ilość materiału niezbędnego do wykonania robót,
sporządzić zapotrzebowanie materiałowe na podstawie wykonanego przedmiaru,
przetransportować i wykonać składowanie materiałów na stanowisku pracy,
dobrać narzędzia potrzebne do wykonania zadania,
wykonać zaprawę,
zmontować rusztowanie niezbędne do wykonania zadania,
wykonać ścianę grubości ź cegły z przewiązaniem spoin � cegły i ź cegły,
wykonać ścianę działową z pustaków i bloczków grubości 12 cm z przewiązaniem spoin
� i ź,
wykonać ściany działowe w układzie narożnikowym, przenikające się i w kształcie litery
T ,
wykonać połączenia na strzępia zazębione ścian działowych ze ścianami nośnymi,
wykonanymi z różnych materiałów,
osadzić na ścianie działowej ościeżnice drzwiowe,
wykonać w ścianie działowej otwory technologiczne,
ułożyć zaprawę na murze w sposób umożliwiający uzyskanie spoiny o wymaganej
grubości
przygotować i zastosować materiały pomocnicze,
porozumieć się z przełożonymi i współpracownikami.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
4. MATERIAA NAUCZANIA
4.1. Zasady wiązania elementów w ściankach działowych
4.1.1. Materiał nauczania
Ściany działowe są przegrodami dzielącymi przestrzeń wewnętrzną obiektu w obrębie
poszczególnych kondygnacji na pomieszczenia służące założonym potrzebom funkcjonalnym.
Ściany te nie przejmują obciążeń od innych elementów budynku. Dlatego w razie potrzeby
zmiany funkcji użytkowej pomieszczeń można je usunąć Natomiast zmiana usytuowania tego
rodzaju ścian, a także wykonanie nowych wymaga akceptacji osoby posiadającej odpowiednie
uprawnienia budowlane. Ściany działowe powinny spełniać wymagania dotyczące nośności, jak
również charakteryzować się odpowiednimi właściwościami fizycznymi, a w szczególności:
odpowiednią izolacyjnością akustyczną (jeżeli stanowią, np. przegrodę
międzymieszkaniową),
izolacyjnością termiczną (jeśli są przegrodą między pomieszczeniami ogrzewanymi
i nieogrzewanymi),
odpowiednią odpornością ogniową,
małym ciężarem,
korzystną paroprzepuszczalnością, małą wilgotnością w stanie powietrzno-suchym,
niezbyt dużą nasiąkliwością, szybkim wysychaniem itp.
Powinny również cechować się odpowiednią, w stosunku do założeń projektowych, trwałością
eksploatacyjną oraz mieć korzystne parametry z punktu widzenia warunków zdrowotnych
w pomieszczeniach. W niniejszym opracowaniu scharakteryzowano ściany działowe tradycyjne
jednorodne (ze względu na rozwiązanie materiałowe), wykonywane na miejscu jako murowane
z elementów murowych bądz prefabrykowane lub wykonywane z płyt gipsokartonowych na
szkielecie drewnianym lub metalowym.
Ogólne zasady wykonywania murowanych ścian działowych
Mury należy wykonywać warstwami, z zachowaniem prawidłowego wiązania i grubości spoin.
Ściany działowe grubości mniejszej niż 1 cegła (250 mm) należy murować nie wcześniej niż po
zakończeniu budowy ścian konstrukcyjnych danej kondygnacji.
Ściany z elementów gipsowych wznosi się po wykonaniu stanu surowego budynku i nakryciu go
dachem.
Cegły lub inne elementy murowe układane na zaprawie powinny być czyste. Szczególnie
w okresie letnim cegły należy przed ułożeniem w murze polewać wodą.
Kolejne warstwy układa się najczęściej przesuwając je o pół cegły, jednak przesunięcia
o ćwierć w jedną lub drugą stronę są stosowane także.
Stosowanie cegieł, bloków lub pustaków kilku rodzajów i klas jest dozwolone, jeżeli przestrzegana
jest zasada, że każda ściana będzie wykonana z cegieł, bloków lub pustaków jednego wymiaru i
jednej klasy.
Wnęki i bruzdy instalacyjne należy wykonywać jednocześnie ze wznoszeniem murów.
Konstrukcje murowe grubości mniejszej niż 1 cegła mogą być wykonywane tylko
w temperaturze powyżej 0�C.
Ściany działowe tradycyjne murowane można, ze względu na rodzaj zastosowanych
elementów murowych, podzielić na: ceramiczne (z cegły ceramicznej pełnej, dziurawki,
kratówki, pustaków ceramicznych), wapienno-piaskowe, zwane również silikatowymi (z cegły
pełnej, bloków drążonych), betonowe (z płyt, bloczków, pustaków), z autoklawizowanego
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
betonu komórkowego (z bloczków ściennych, płytek), szklane (z pustaków szklanych,
luksferów), gipsowe (np. z drobnowymiarowych płyt Pro Monta, bloków).
Rys. 1. Stanowisko pracy murarza [13]
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jaką rozpiętość ma optymalne stanowisko murarskie?
2. Które pasmo stanowiska na rysunku można zwęzić jeśli muruje się ścianę działową i
dlaczego?
3. Jakie wymagania powinny spełniać ścianki w zależności od ich przeznaczenia?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Organizowanie stanowiska roboczego.
Na podstawie otrzymanej dokumentacji zorganizuj stanowisko robocze pod budowę
ściany działowej o długości 5,3 m i grubości pół cegły. Ilu murarzy będzie uczestniczyć
w procesie murowania. Wykonaj szkic stanowiska w notatniku z uwzględnieniem minimalnej
szerokości pasma roboczego, materiałowego i transportowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją ćwiczenia,
2) zaprojektować stanowisko robocze,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
szkicowniki, ołówki, gumki.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Ćwiczenie 2
Dobór materiałów do wykonania zadania.
Na podstawie otrzymanej dokumentacji określ rodzaj materiałów potrzebnych Ci do
wykonania zleconego zadania. Uzasadnij swój wybór i zapisz w notatniku.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją techniczną,
3) określić rodzaj materiałów potrzebnych do wykonania zadania,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
dokumentacja zadania,
notatnik, przybory do pisania.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić optymalną rozpiętość stanowiska murarskiego? Ą% Ą%
2) wskazać, które pasmo stanowiska można zwęzić podczas murowania
Ą% Ą%
ścianki działowej?
3) wyjaśnić, dlaczego można zwęzić pasmo stanowiska podczas murowania
Ą% Ą%
ścianki działowej?
4) określić wymagania, jakie powinny spełniać ścianki w zależności od ich
Ą% Ą%
przeznaczenia?
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
4.2 Lokalizacja ścian działowych na stropach
4.2.1. Materiał nauczania
Ściany działowe stanowią część zmiennego (użytkowego) obciążenia stropu, konieczną do
uwzględnienia w obliczeniach statycznych projektowanego obiektu. Zgodnie
z PN-82/B-02003 obciążenie ścianami działowymi stropów w budynkach można przyjmować bez
potrącenia otworów o powierzchniach mniejszych niż 4 m2. Jeżeli ciężar ścian działowych
ustawionych równolegle do rozpiętości stropu, odniesiony do powierzchni tych ścian, nie
przekracza 2,5 kN/m2, to do obliczeń można przyjmować obciążenie zastępcze rozłożone
równomiernie na strop, którego wartości charakterystyczne w przypadku ścian działowych
wysokości hs = 2, 65 m podawane są w tabelach. Przy ścianach o lh > 2 obciążenie zastępcze
należy zwiększyć proporcjonalnie do wartości ilorazu hs/2.65.
Wybrane wartości charakterystyczne zastępczych obciążeń od ścian działowych
(wg PN-82/B-02003).
Jeżeli obciążenie zmienne stropów lub obciążenie zmienne zastępcze równomiernie
rozłożone przekracza 5,0 kN/m2, można nie uwzględniać obciążenia stropów ścianami
działowymi o ciężarze (wraz z wyprawą) do 1,5 kN/m2 pod warunkiem, że odległości między
tymi ścianami są większe niż połowa rozpiętości stropów w świetle, a wysokość tych ścian nie
przekracza 3 m.
Ciężary ścian działowych ustawionych na żebrach stropów gęstożebrowych mogą być
przyjmowane jako rozłożone na 3 żebra, przy czym żebro bezpośrednio obciążone przejmuje
50% ciężaru ściany, a żebra sąsiednie po 25%.
W wymienionej wyżej normie nie odniesiono się do ustalania obciążeń od ścian
działowych prostopadłych do rozpiętości stropu. Z praktyki projektowej wynika, że takie
obciążenia należy przyjmować w postaci sił skupionych odpowiadających ciężarowi ściany
przekazywanemu na rozpatrywany element stropu. W wypadku dużych rozpiętości korzystne
jest wzmocnienie stropu przez żebro pośrednie usytuowane pod projektowaną ścianą. Jeśli
w ścianie nie ma drzwi, a płyta stropu jest cienka żebro może wystawać ponad strop.
Jeżeli obciążenie zmienne technologiczne stropu (wynikające ze sposobu użytkowania
pomieszczeń) wynosi l,5-2,0 kN/m2, to usytuowanie ścian działowych na stropach
gęstożebrowych musi być ściśle określone w projekcie obiektu. W tych wypadkach, przy
usytuowaniu ścian działowych równolegle do układu żeber, projektuje się odpowiednio
wzmocnione żebra konstrukcji stropu w miejscu tych ścian, np. w stropach o żebrach
monolitycznych zwiększa się zbrojenie żebra.
Rys. 2. Żebro stropu Akermana pod ścianą działową. 1 ściana działowa [10]
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
W stropach o żebrach prefabrykowanych bądz częściowo prefabrykowanych stosuje się żebra
(belki) podwójne lub belkę żelbetową współpracującą z dwiema rozsuniętymi belkami.
Rys. 3. Żebra stropu Ceram pod ścianami działowymi: a) w postaci dwóch belek stropowych, b) w postaci belek
stropowych i dodatkowej belki monolitycznej, 1 ściana działowa [10]
W stropach na belkach stalowych zazwyczaj pod ścianami działowymi usytuowanymi równolegle
do układu belek stropowych stosuje się kształtownik o zwiększonym przekroju lub belkę
podwójną bądz potrójną, w zależności od wartości obciążenia,
Rys. 4. Sposoby wzmacniania belek pod ścianami działowymi stropu na belkach stalowych: a) zwiększony przekrój
belki, b) belki podwójne; 1 papa. [10]
W stropach żelbetowych płytowo-żebrowych żebra pod ścianami działowymi mogą mieć
zwiększony przekrój zbrojenia lub zwiększoną szerokość bądz wysokość żebra.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Rys. 5. Sposoby wzmacniania żeber stropu żelbetowego płytowo-żebrowego pod ścianami działowymi:
a) zwiększony przekrój zbrojenia żebra i ewentualnie szerokość żebra, b) zwiększona wysokość żebra. [10]
Przyjmuje się, że w przypadku stropów o dużych obciążeniach zmiennych, np. 6-7 kN/m2,
uzyskuje się pełną swobodę sytuowania ścian działowych na tych stropach.
4.2.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Dlaczego rodzaj i miejsce posadowienia ścian działowych powinno być ustalone przed
zalaniem stropu, na którym zostaną wymurowane?
2. Jak wzmacnia się strop pod ścianę działową?
3. Jak rozkłada się obciążenie od ściany działowej usytuowanej równolegle do rozpiętości stropu
gęstożebrowego?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Określanie miejsca, w którym niezbędne jest wzmocnienie stropu.
Żebra stropu Akermana usytuowane są średnio co około 31-33 cm. Określ, po którym
rzędzie pustaków należy wzmocnić żebro, jeżeli w odległości 2,60 m od ściany chcemy
wymurować ściankę działową.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją ćwiczenia,
2) obliczyć ile rzędów pustaków zmieści się pomiędzy wzmocnionym żebrem a ścianą,
3) obliczyć średnią odległość pomiędzy żebrami,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
kartki papieru, przybory do pisania.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Ćwiczenie 2
Trasowanie ściany i podłogi pod ścianę działową.
Na podstawie otrzymanej dokumentacji dokonaj trasowania ściany i podłogi pod
wykonywaną ściankę działową z cegły dziurawki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją techniczną,
3) dobrać sprzęt i narzędzia do trasowania,
4) dokonać trasowania ściany i podłogi,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
dokumentacja techniczna,
przybory do pisania i kartki papieru,
przymiar taśmowy,
przymiar składany,
kątowniki,
cyrkle,
rysik,
punktak,
drabina,
młotek.
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) wyjaśnić, dlaczego rodzaj i miejsce posadowienia ścian działowych powinno
Ą% Ą%
być ustalone przed zalaniem stropu, na którym zostaną wymurowane?
2) objaśnić, jak wzmacnia się strop pod ścianę działową? Ą% Ą%
3) zilustrować, jak rozkłada się obciążenie od ściany działowej usytuowanej
Ą% Ą%
równolegle do rozpiętości stropu gęstożebrowego?
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
4.3 Materiały i współczesne technologie
4.3.1. Materiał nauczania
Ściany działowe jednorodne prefabrykowane są najczęściej wykonywane z betonu zwykłe-
go bądz lekkiego, żużlobetonu, gipsobetonu lub gipsu. Zapoznaj się z wybranymi zagadnieniami
dotyczącymi tych ścian. Ściany działowe tradycyjne są wykonywane z elementów murowych,
ułożonych w określony sposób i połączonych ze sobą zaprawą. Mur charakteryzuje się stosunkowo
dużą wytrzymałością na ściskanie oraz małą na rozciąganie i ścinanie. Wartości tych wytrzymałości
zależą m.in. od wytrzymałości elementów murowych i zaprawy, sposobu wiązania, grubości spoin
oraz dokładności wypełnienia spoin i ułożenia poszczególnych warstw elementów murowych.
Elementy murowe stosowane do wznoszenia ścian działowych - ze względu na rodzaj ma-
teriału - dzieli się na ceramiczne, silikatowe (wapienno-piaskowe), betonowe,
z autoklawizowanego betonu komórkowego, szklane, gipsowe itp.
Ze względu na wymagania związane z tolerancją wymiarów rozróżnia się elementy murowe
do murowania na spoiny zwykłe (grubości od 8 do 15 mm) i na spoiny cienkie (grubości od 1 do
3 mm).
W zależności od wymagań kontroli produkcji elementy murowe zalicza się do kategorii I
lub II.
Do kategorii I należą elementy murowe, których producent deklaruje, że:
mają one określoną wytrzymałość na ściskanie,
w zakładzie jest stosowana kontrola jakości, z której wynika, że prawdopodobieństwo
wystąpienia średniej wytrzymałości na ściskanie mniejszej od wytrzymałości
zadeklarowanej jest nie większe niż 5%.
Do kategorii II zalicza się elementy murowe, których producent deklaruje ich wytrzymałość
średnią, a pozostałe wymagania dotyczące elementów kategorii I nie są spełnione.
Elementy murowe w postaci wyrobów ceramicznych są produkowane z glin po odpowiedniej
obróbce, uformowaniu i wypaleniu w temperaturze od 850 do 1000�C.
Najpopularniejszymi wyrobami ceramicznymi ściennymi są cegły:
pełna zwykła i dziurawka o wymiarach 250 x120 x 65 mm,
cegły kratówki:
- KI o wymiarach 250 x 120 x 65 mm.
- K2 - 250 x 120 x 140 mm,
- K2,5 - 250 x 120 x 188,
- K3 - 250 x 120 x 220 mm.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Rys. 6. Cegły ceramiczne: a) pełna, b) dziurawka wozówkowa, c) dziurawka główkowa, d) kratówka K1,
e) kratówka K2 [10]
Powszechnie są stosowane również pustaki ceramiczne do murowania ścian działowych, np.
pustaki Pd-1, Pd -2, UNI, Porotherm, kształtki murowe itp.
Rys. 7. Pustaki ceramiczne ścienne: a) Pd-1, b) Pd-2 [10]
Elementy murowe silikatowe mają najczęściej postać cegieł pełnych o wymiarach
250 x 120 x 65 i 250 x 120 x 104 mm oraz bloków drążonych (z otworami) o wymiarach
250 x 120 x 220, 250 x 120 x 138 i 250 x 250 x 220 mm. Elementy murowe betonowe to, np.
płyty ścienne, bloczki i pustaki
Rys. 8. Pustaki betonowe ścienne: a) kontra uzupełniający, b) alfa uzupełniający [10]
Kształt i wymiary są zróżnicowane, często dostosowane do indywidualnych potrzeb odbiorcy.
Elementy murowe z autoklawizowanego betonu komórkowego na ściany działowe są
produkowane w postaci bloczków (płytek) prostopadłościennych o wymiarach
590(490) x 180 x 240, 590(490) x 120 x 240, 590(490) x 80 x 240 i 590(490) x 60 x 240 mm.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Stanowią jeden z najchętniej stosowanych materiałów do konstrukcji ścian działowych,
ponieważ przy stosunkowo niewielkiej wadze wykazują się dużą izolacyjnością termiczną,
akustyczną, a przede wszystkim wytrzymałością wystarczającą do zawieszenia grzejników czy
instalacji sanitarnych.
Rys. 9. Elementy murowe z autoklawizowanego betonu komórkowego [10]
Wykonywane są również bloczki o innych wymiarach (na zamówienie odbiorcy). Elementy
murowe z betonu komórkowego w systemie Ytong do wznoszenia ścian działowych są
wykonywane w postaci bloczków ściennych o następujących podstawowych wymiarach:
długość 599 mm,
szerokość 115 i 150 mm,
wysokość 199 i 399 mm.
Rys. 10. Bloczki Ytong do murowania na cienkie spoiny: a) profil na wpust i pióro, b) bloczek uzupełniający [10]
Elementy ścienne są produkowane również w postaci bloczków z profilowaną powierzchnią czoła
(na pióro i wpust), w odmianach różniących się gęstością objętościową i wytrzymałością na
ściskanie.
Elementami murowymi szklanymi stosowanymi do wznoszenia ścian działowych są pustaki szklane
i luksfery, rzadziej cegły szklane. Stosuje się je przeważnie do dzielenia pomieszczeń z jednym
oknem w celu doświetlenia wydzielonej części bez okna.
Pustaki szklane są wykonywane z dwóch identycznych wyprasek szklanych połączonych ze sobą w
procesie termicznego spajania tak, że we wnętrzu powstaje przestrzeń z hermetycznie
zamkniętym suchym powietrzem. Pustaki szklane są produkowane z gładkimi bocznymi
powierzchniami ścianek o wymiarach 240 x 240 x 80 mm bądz z bocznymi ściankami
rowkowanymi o wymiarach 250 x 250 x 80 mm.
Luksfery są produkowane w dwóch odmianach: 150 o wymiarach 150 x 150 x 50 mm
i 200 o wymiarach 200 x 200 x 50 mm.
Zaprawa jest mieszaniną spoiwa nieorganicznego, kruszywa i wody, łącznie z dodatkami
i domieszkami, jeżeli są wymagane. Do wykonania murów stosuje się zaprawy:
zwykłe o gęstości objętościowej większej niż 1500 kg/m3,
lekkie o gęstości objętościowej nie większej niż 1500 kg/m3,
do cienkich spoin, zwykle wytwarzane fabrycznie.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Zaprawę zwykłą wykonuje się z kruszywa mineralnego o strukturze zwartej. Zaprawy zwykłe i
lekkie są stosowane do spoin grubości większej niż 3 mm. Podstawowym parametrem
określającym właściwości wytrzymałościowe zaprawy jest wytrzymałość na ściskanie fm.
W zależności od tej wytrzymałości zaprawy dzieli się na klasy (marki), oznaczone literą M
i liczbą odpowiadającą wyrażonej w MPa średniej wytrzymałości zaprawy.
Do wykonania murów najczęściej stosuje się zaprawy cementowe i cementowo-wapienne,
rzadziej wapienne. W ścianach narażonych na zawilgocenie stosuje się zaprawy cementowe
bądz cementowo-wapienne z niewielką zawartością wapna. Zapraw wapiennych (z wyjątkiem
wapna hydraulicznego) nie należy stosować do murowania Ścian narażonych na kontakt
z wodą opadową bądz ścian pozbawionych dostępu powietrza (np. zasypanych gruntem). Do
murowania ścian działowych są stosowane również zaprawy gipsowe i gipsowo-wapienne oraz
zaprawy specjalistyczne firmowe do murowania na cienkie spoiny
Elementy gipsowe najpowszechniej stosowane na ściany działowe to drobnowymiarowe płyty
typu Pro Monta. Są one produkowane o wymiarach 667 x 500 x 80 mm w odmianach:
Rys. 11. Ściany z płyt gipsowych Pro Monta: a) widok konstrukcji ściany, b) układ płyt w narożniku,
c) połączenie ściany poprzecznej z podłużną: 1 gwozdz do wiązania sznura, 2 warstwomierz, 3
poziomnica, 4 kliniki pionujące, 5 warstwa zaprawy, 6 sznur murarski [10]
O z piórem i wyżłobieniem owalnym,
T z piórem i wyżłobieniem trapezowym oraz w gatunkach I i II, różniących się tolerancją
wymiarów i ilością dopuszczalnych wad i uszkodzeń.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Rys. 12. Wypełnienie złączy ścianki działowej z płyt gipsowych Pro Monta za pomocą pompki ręcznej [8]
Ściany działowe z płyt Pro Monta mogą być wykonywane w budynkach w stanie surowym
zamkniętym, po wykonaniu tynków.
Wysokość ścian działowych z płyt Pro Monta nie może przekraczać 3,0 m, a długość między
ścianami nośnymi lub słupami 6,0 m. Ściany o rozpiętości do 4,5 m nie wymagają stosowania
sprężystych podkładek na obwodzie. Przy rozpiętości 4,5 -=-6,0 m należy pod tymi ścianami, jak
również w styku ze ścianami konstrukcyjnymi i stropem, stosować podkładki z filcu
bitumizowanego grubości 5 mm, zabezpieczone przed zagrzybieniem środkami dopuszczonymi do
stosowania w budownictwie. Płyty Pro Monta układa się pod sznur na zaprawie z gipsu
szpachlowego, wypełniając rowki w płytach dolnej warstwy zaprawą, a następnie ustawiając płytę
wpustem w rowki i dopasowując ją do płyty sąsiedniej. Płyty w dwóch kolejnych warstwach
powinny być przesunięte względem siebie o pół płyty. Zaprawę z gipsu szpachlowego należy
nałożyć tak, aby po ustawieniu i dociśnięciu płyty styk został całkowicie wypełniony,
a zewnętrzna widoczna grubość spoiny nie przekroczyła 2 mm. Nadmiar zaprawy należy usunąć
kielnią lub szpachlą. Pozostawienie niewypełnionych zaprawą styków jest niedopuszczalne.
Po wbudowaniu każdego rzędu płyt należy sprawdzić prawidłowość ich ustawienia w pionie i w
poziomie poziomnicą lub łatą z poziomnicą.
Ostatnią podsufitową warstwę płyt, po ukośnym ich przecięciu, należy czasowo zamocować
obustronnie drewnianymi klinami, a powstałą w ten sposób szczelinę wypełnić następnie szczelnie
gipsem szpachlowym. Istniejące po zmontowaniu ściany ubytki zaprawy w spoinach należy
uzupełnić, a nierówności scyklinować po stwardnieniu. W wypadku powstania nierówności
można powierzchnię ściany skropić lekko wodą za pomocą pędzla ławkowca, a następnie całą
powierzchnię ściany wygładzić zaprawą z gipsu szpachlowego, przy użyciu packi stalowej.
Przewody instalacji wodnej i kanalizacyjnej należy zabezpieczyć przed korodującym działaniem
gipsu. W narożnikach, przy otworach, zakończeniach murów oraz w kanałach dymowych
należy stosować cegłę pełną.
Ściany działowe są również wykonywane z gipsowych bloków pełnych lub drążonych, np.
o wymiarach 800 x 80 x 400 i 800 x 170 x 400 mm.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
W czasie ostatnich kilkunastu lat technologia konstruowania ścianek działowych poszła w
kierunku nienośnych lekkich ścianek o ciężarze jednostkowym na ogół nie większym niż 500
N/m2. Ściany tego typu są montowane we wnętrzu konstrukcji budowlanej i służą jedynie do
podziału przestrzeni, a nie do usztywnienia budynku. Swoją stateczność uzyskują dopiero
w wyniku połączenia z graniczącymi z nimi stałymi elementami budowlanymi. Ściany działowe
mogą być wbudowane na stałe lub wykonane jako ruchome. Mogą być to ściany z pokryciem
jedno- lub wielowarstwowym, a odpowiednio wykonane mogą także spełniać rolę elementów
przeciwpożarowych, termoizolacyjnych, chroniących przed wilgocią lub hałasem. Ściany
działowe stałe to takie przegrody pionowe, w których zastosowane rozwiązanie konstrukcyjne
styku przegrody z elementami stałymi budynku uniemożliwia przesuw ściany wskutek działania
sił poziomych; np. napór ludzi na ścianę nie powinien powodować jej przesunięcia. Ściany
działowe ruchome są to wszelkiego rodzaju segmenty przesuwne lub składane z możliwością
ruchu pionowego lub poziomego. Konstrukcji lekkich ścian działowych (do 500N na metr
kwadratowy) można dokonywać bez wzmacniania stropów.
Ściany w systemie szkieletowym są to lekkie przegrody działowe o konstrukcji nośnej
z kształtowników metalowych lub drewnianych, do której wkrętami mocuje się płyty
gipsowo-kartonowe. Rozróżnia się następujące rodzaje ścian szkieletowych:
słupowe, gdzie konstrukcję nośną stanowią pionowo ustawiane słupy, do których
podłużnie (tj. pionowo) mocuje się płyty gipsowo-kartonowe, np. grubości 12,5 mm,
ryglowe, w których podstawową konstrukcję nośną stanowią rygle, tj. poziomo
usytuowane elementy nośne montowane do słupków głównych płyty gipsowo-kartonowe,
np. grubości 25 mm, są przytwierdzane do szkieletu poprzecznie (tj. poziomo).
Różnica między tymi konstrukcjami polega przede wszystkim na sposobie układania płyt
gipsowo-kartonowych. Pojęcia ułożenie podłużne i ułożenie poprzecznie odnosi się do
ustawienia włókien płyty gipsowo-kartonowej w stosunku do wysokości ściany. Włókna płyty
układane w kierunku maksymalnej jej wysokości są zgodne z kierunkiem nadruku oznaczenia
płyty.
Najczęściej stosowany rozstaw elementów nośnych (słupów) wynosi 600 mm,
a w ścianach o konstrukcji ryglowej rozstaw słupków głównych (spinających rygle) może się
wahać od 300 do 2500 mm, w zależności od długości ściany; osiowy rozstaw rygli
maksymalnie może wynosić 1250 mm.
W ogólnej klasyfikacji działowych ścian szkieletowych występują takie pojęcia jak ściana
pojedyncza, ściana podwójna, wolno stojąca ściana osłonowa.
Ściana pojedyncza składa się z tworzącej jedną płaszczyznę konstrukcji nośnej obustronnie
pokrytej płytami gipsowo-kartonowymi.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
Rys. 13. Przekroje ściany pojedynczej CW 75/100: 1 wełna mineralna, 2 kształtownik słupkowy CW 75,
3 okładzina 12,5 GKB (płyta gipsowo-kartonowa) [10]
Ściany szkieletowe można okładać pojedynczymi lub podwójnymi warstwami płyt gipsowo-
kartonowych. Przy szczególnych rodzajach konstrukcji można stosować warstwy potrójne.
Oznaczenie ścian działowych przeważnie jest kombinacją liter i cyfr. I tak, np. CW 75/100
określa ścianę pojedynczą ze słupową konstrukcją wsporczą, gdzie jako słupki zastosowano
cienkościenne kształtowniki stalowe (symbol CW) o wysokości przekroju poprzecznego 75
mm i całkowitej grubości ściany 100 mm (tj. 75 mm kształtownik +
2 x 12.5 mm - pojedyncze ułożone obustronnie płyty gipsowo-kartonowe grubości 12,5 mm).
Ściany montowane systemu płytowego. Elementy ścienne składają się z ciągłej warstwy
środkowej obustronnie oklejonej płytami gipsowo-kartonowymi. Ciągłą warstwę wewnętrzną
stanowi zazwyczaj rdzeń papierowy o budowie w postaci plastra pszczelego, spienione
tworzywa sztuczne lub wełna mineralna. Gotowe panele płytowe są łączone ze sobą za
pośrednictwem słupków drewnianych wpuszczanych do wewnątrz panelu na tzw. wpust i
pióro lub - przy mniejszych obciążeniach - za pośrednictwem drewnianych klocków
wsuwanych w rdzeń.
Rys. 14. Przekrój ściany płytowej z rdzeniem papierowym: 1 rdzeń papierowy tupu plaster pszczeli,
2 okładzina gipsowo-kartonowa, 3 pióro [10]
Stosowane są również płyty ścienne, w których zamiast ciągłej warstwy środkowej
konstrukcję nośną stanowią ramy wykonane z drewna lub z blachy stalowej. Ramy drewniane
są używane coraz rzadziej ze względu na podatność drewna na zmianę wilgotności, co bardzo
często powoduje rozluznianie konstrukcji.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Materiały i elementy konstrukcyjne
Stalowe kształtowniki cienkościenne. Do najczęściej stosowanych elementów konstrukcji
nośnej w ścianach działowych gipsowo-kartonowych należą cienkościenne kształtowniki
stalowe profilowane metodą walcowania na zimno za pomocą pras krawędziowych. Zwykle
używa się blachy stalowej grubości od 0,55 do 1,5 mm, wykonanej ze stali konstrukcyjnej zwy-
kłej jakości ogólnego przeznaczenia o oznaczeniu StOS wg PN-897H-92125 dla 1. jakości
pokrycia. Powszechnie stosowane nominalne grubości kształtowników to: 0,55; 0,6, rzadziej
0,75 mm. Zabezpieczenie antykorozyjne stanowi obustronna powłoka cynkowa (nakładana
ogniowo bądz galwanicznie) lub lakierowana (piecowo albo natryskiem nitro) na podkładzie
antykorozyjnym. Ogólnie stosuje się następujące typy kształtowników:
o oznaczeniu C lub CW - przeznaczone na elementy nośne ścian montowanych
szkieletowych systemu słupowego,
oznaczeniu U lub UW - przeznaczone na elementy obwodowe (przylegające do ścian
konstrukcyjnych budynku oraz do sufitu i podłogi) lub do konstrukcji nośnej ścian
montowanych szkieletowych systemu ryglowego,
o oznaczeniu UA i grubości 2,0 mm - stosowane przeważnie jako słupki ościeżnic
drzwiowych lub dodatkowa podkonstrukcja w miejscach szczególnie obciążonych, np.
zawieszanych obciążeń przekraczających zakres obciążeń dopuszczalnych dla danego typu
konstrukcji; w tym przypadku należy podkreślić, że stosowana podkonstrukcja powinna
być zaprojektowana na podstawie indywidualnych obliczeń statycznych lub dobrana z
systemowych katalogów,
o oznaczeniu LW - kątowniki do usztywniania ścian w narożach.
Oprócz typowych profili ściennych opisanych wyżej istnieją również profile używane
w konstrukcji rusztu nośnego sufitów podwieszonych. Są to profile o oznaczeniu UD oraz
CD, a zasadnicza różnica w ich stosowaniu polega na odmiennych niż w przypadku profili
ściennych kierunkach obciążenia i warunkach mocowania. W niektórych typach kształtowników
powierzchnie półek są dodatkowo wzmacniane przez tzw. moletowanie (groszkowanie), co
polega na wykonaniu niewielkich punktowych wytłoczeń. W środnikach kształtowników typu C i
CW przewidziano dodatkowo rozginane nacięcia w kształcie litery H, umożliwiające prowa-
dzenie instalacji wewnątrz ściany pojedynczej. Otwory instalacyjne nie mogą osłabiać kształ-
townika, dlatego powinny się znajdować w odstępach co najwyżej 500 mm. Kształtowniki typu
C i CW w celu usztywnienia są na końcu ukosowane i zawinięte, natomiast kształtowniki U i
UW nie mają żadnych zagięć na półkach, co umożliwia wsuwanie w nie kształtowników
słupkowych.
Rys. 15. Profile CW [10] Rys. 16. Profile UW [10]
Ściany systemu szkieletowego są obecnie najczęściej stosowanym rodzajem lekkich
przegród. Konstrukcją nośną są słupki z cienkościennych kształtowników stalowych typu C
lub CW. Osiowy rozstaw kształtowników przyjmuje się w modułach szerokości płyty
gipsowo-kartonowej, czyli na ogół 300; 312,5; 417; 600; 625 milimetrów.
Montaż konst rukcji nośnej w systemie szkieletowym rozpoczyna się od trasowania.
Następnie za pośrednictwem kołków w wyznaczonych miejscach przytwierdza się do konstrukcji
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
nośnej budynku kształtowniki obwodowe typu UW lub U. Należy pamiętać, że kształtowniki
obwodowe przed kotwieniem powinny być wcześniej układane na taśmach uszczelniających.
Kołki rozporowe w górnym i dolnym profilu obwodowym montuje się zwykle w rozstawie nie
większym niż 100 cm . Obwodowe profile boczne (ścienne) powinny być przytwierdzone do
ścian co najmniej w trzech miejscach na wysokości ściany. Następnie w przymocowane
kształtowniki obwodowe (sufitowe i podłogowe) wsuwa się słupki, czyli kształtowniki typu CW
lub C, ustawiając je w pionie w określonym rozstawie. Montaż okładzin gipsowo-
kartonowych. Okładziny ustawia się przylgowo do konstrukcji nośnej z zachowaniem odstępu
od podłoża szerokości około 1 cm, następnie mocuje się je za pośrednictwem łączników w od-
powiednich rozstawach (przy poszyciach z pojedynczych płyt zwykle jest to 250 mm). Należy
pamiętać o zasadzie przesuwania styków poziomych w jednej płaszczyznie o co najmniej 400
mm. Przy łączeniu styków płyt na profilu wkręty powinny być osadzane mijankowo. Po montażu
okładzin z jednej strony ściany w jej wnętrzu układa się przewody instalacyjne (o ile takie
występują) oraz izolację. Następnie pokrywa się płytami drugą stronę ściany, pamiętając, aby
styki pionowe były przesunięte względem uprzednio zmontowanej strony o szerokość płyty.
Wykonanie połączeń ścian należy do najważniejszych zadań podczas montażu, gdyż od
jakości połączeń zależy nie tylko stateczność, lecz także parametry przeciwpożarowe
i akustyczne przegrody. Dodatkowe utrudnienia podczas montażu powstają wskutek
odkształceń elementów budowlanych, jak np. ugięcia stropów od ciężaru własnego i obciążeń
zmiennych. W stropach obciążonych jedynie ciężarem własnym występuje równomierne
ugięcie górnego i dolnego stropu. Pod działaniem obciążeń zmiennych występują dwa
przypadki odkształceń. I tak, gdy górny strop jest pod obciążeniem zmiennym, a dolny
pozostaje nieobciążony, wówczas ściana działowa rozpięta między stropami jest ściskana i
ulega skróceniu. Gdy natomiast dolny strop ugina się od obciążeń zmiennych, górny zaś jest
nieobciążony, wówczas stojąca ściana może stracić oparcie. Obydwa przypadki odkształceń
elementów konstrukcyjnych budynku prowadzą w konsekwencji do pojawienia się rys na
powierzchni ściany, obniżając jej estetykę i funkcjonalność. Ściany montowane z płyt gipsowo-
kartonowych mogą w znacznym stopniu redukować odkształcenia w płaszczyznie ściany, tak
że nie tworzą się rysy.
Obecnie są stosowane połączenia ściany ze st ropem ( łączenie górne):
Rys. 17. Połączenie sprężyste na śruby rozporowe: 1 profil sufitowy, 2 sprężyna dociskowa, 3 górna
śruba rektyfikacyjna, 4 słupek nośny, 5 dolna śruba rektyfikacyjna, 6 profil podłogowy [10]
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Rys. 18. Połączenie sztywne: 1 profil sufitowy UW, 2 strop, 3 okładzina
gipsowo-kartonowa, 4 kołek rozporowy, 5 wełna mineralna [10]
ślizgowe, realizowane w wyniku zazębienia się kształtowników stalowych lub przez
okładziny nie dokręcone górą do profilu stropowego.

Rys. 19. Połączenie ślizgowe. Ściana z pojedynczą okładziną: 1 profil sufitowy UW, 2 strop, 3
pojedyncza okładzina gipsowo-kartonowa, 4 kołek rozporowy, 5 wełna mineralna [10]
Rys. 20. Połączenie ślizgowe. Ściana z podwójną okładziną: 1 profil sufitowy UW, 2 strop, 3 podwójna
okładzina gipsowo-kartonowa, 4 kołek rozporowy, 5 wełna mineralna [10]
Ślizgowe połączenie ze stropem powstaje, gdy słup osadzi się przesuwnie w prowadnicy,
utworzonej przez stropowy kształtownik łączący.
Przesuwność jest zapewniona, gdy we wszystkich miejscach styku jest zachowany odstęp
między stropem a okładziną ściany.
Ściany montowane z okładzinami gipsowo-kartonowymi wykonuje się często w połączeniu
z sufitami podwieszonymi. Wymaga to szczególnie starannego konstruowania, gdyż oprócz
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
odkształceń stropu należy uwzględnić wymagania w zakresie ochrony przeciwpożarowej
i akustycznej
Mocowanie okładzin do szkieletu konstrukcji nośnej. Do łączenia płyt gipsowo-
kartonowych z profilami metalowymi szkieletu konstrukcji nośnej używa się wkrętów,
gwozdzi w przypadku szkieletu z drewna oraz (rzadziej) klamer. Najczęściej są stosowane
wkręty samogwintujące produkowane z utwardzonych dyfuzyjnie stali węglowych
zabezpieczanych przed korozją przez obróbkę powierzchniową, np. fosforyzację. Wkręty
o średnicy 3,5 mm mogą mieć długości odpowiednio: 25, 35, 45 i 55 mm, co powinno być
dostosowane do grubość złącza, tj. łącznej grubości dokręcanych okładzin, i rodzaju szkieletu.
Do mocowania okładzin - zwłaszcza przy produkcji elementów w zakładach prefabrykacji -
stosuje się również tzw. klamry, czyli zszywki wbijane (za pośrednictwem urządzeń
pneumatycznych bądz ręcznie) poprzecznie do włókien kartonu. W praktyce przyjęto, że rozstaw
łączników (wkrętów, gwozdzi, klamer) mocujących okładzinę do konstrukcji nośnej ścian
działowych nie powinien przekraczać:
przy wkrętach 250 mm,
przy gwozdziach 170 mm.
przy klamrach 80 mm.
Najbardziej celowe jest mocowanie okładzin wkrętami zarówno do drewnianej konstrukcji nośnej,
jak i do kształtowników z ocynkowanej blachy stalowej.
Połączenie na kołki. Kołki są stosowane do przytwierdzania konstrukcji wsporczej ściany
działowej do stałych elementów konstrukcyjnych budynku (ścian nośnych, stropów itp.).
Rozróżnia się niżej wymienione rodzaje kołków:
rozprężne ze stali - stosowane, gdy w złączu występują duże siły rozciągające i ścinające,
rozprężne z tworzyw sztucznych - stosowane zwykle tam, gdzie występuje głównie obciąże-
nie ścinające, np. przy mocowaniu kształtowników łączących ściany szkieletowe ze stałymi
elementami konstrukcyjnymi budynku.
przyczepne, np. łączone zaprawą na bazie tworzyw sztucznych lub cementu,
specjalne - stosowane do złącza kształtowego, np. kołki rozprężne i uchylne.
Aączenie profili nośnych. Jeżeli długości handlowe kształtowników używanych do
wznoszenia konstrukcji ściany są mniejsze od wysokości tej ściany, zachodzi potrzeba ich
łączenia. Wówczas stosuje się pionowe przedłużenia profilu, przy czym:
długość zakładu jest zależna od typu łączonego kształtownika, tak więc powinna wynosić
dla profili:
CW 50 min. 50 cm, CW 75 min. 75 cm, CW 100 min. 100 cm,
styki profili powinny być umieszczane na różnych wysokościach, np. mijankowo,
profile łączy się ze sobą przez nasunięcie profili, na styk z profilem dodatkowym CW lub na
styk z profilem dodatkowym UW.
w strefie zakładu profile łączy się za pośrednictwem blachowkrętów, nitów lub przez
zaciskanie.
Wypełniacze spoin. Po umocowaniu okładzin do szkieletowej konstrukcji nośnej między
płytami gipsowo-kartonowymi powstają szczeliny z uprzednio ukształtowanymi krawędziami.
Te szczeliny są wyrównywane specjalnymi wypełniaczami, które - oprócz nadania gładkiej
powierzchni licu ściany - łączą ją w monolit.
Wyróżnia się następujące rodzaje wypełniaczy:
na bazie gipsu sztukatorskiego z dodatkami regulującymi, które powodują podwyższoną
zdolność zatrzymywania wody i powolne twardnienie spoiwa,
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
na bazie kazeiny - masy spoinowe twardniejące powoli podczas wysychania,
w postaci zawiesiny - gotowe do użycia bez dodawania wody.
Wypełniacze układa się w szczelinach z taśmami zbrojeniowymi lub bez nich, w zależności od
typu krawędzi płyt. Szczeliny z krawędziami płyt typu AK (spłaszczonymi) szpachluje się
wypełniaczami z zastosowaniem taśmy zbrojeniowej.
Taśmy do zbrojenia szpachlowanych spoin. Do spoinowania używa się taśm zbrojeniowych
wzmacniających strukturę spoiny. Mogą to być taśmy wykonane z drobno perforowanego papieru
lub z tworzywa sztucznego, np. z mat z przędzy sztucznej.
Uszt ywnienia konst rukcji nośnej. Jeżeli w ścianie działowej są osadzane drzwi,
naświetla bądz są przytwierdzane większe obciążenia, np. ciężkie instalacje sanitarne lub
grzewcze, konieczne staje się wzmocnienie konstrukcji nośnej. Można to osiągnąć przez:
przyjęcie większych przekrojów słupków, wypełnienie drewnem cienkościennych
kształtowników stalowych bądz wbudowanie rygli poprzecznych. Przy wbudowywaniu
ościeżnic drzwiowych stosuje się ogólnie przyjęte zasady.
4.3.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Dlaczego beton komórkowy jest uznawany za jeden z najlepszych materiałów do
murowania ścian działowych?
2. Jakie materiały ceramiczne stosuje się w konstrukcjach ścian działowych?
3. Jaką, grozną dla stalowych kotwień cechą charakteryzuje się gips?
4. Jakiego typu ścianki można wykonywać bez dodatkowego wzmacniania stropu?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonywanie przedmiaru i sporządzanie zapotrzebowania materiałowego.
Na podstawie otrzymanej dokumentacji dokonaj przedmiaru i sporządz zapotrzebowanie
materiałowe do konstrukcji ścianki działowej w układzie narożnikowym z płyt Pro Monta.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z dokumentacją techniczną,
2) dokonać przedmiaru robót,
3) sporządzić zapotrzebowanie materiałowe,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
dokumentacja techniczna,
przybory do pisania i kartki papieru.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
Ćwiczenie 2
Wykonywanie ścianki działowej.
Wykonaj ściankę działową według dokumentacji z poprzedniego ćwiczenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z dokumentacją techniczną,
2) zapoznać się z instrukcją bhp,
3) zorganizować stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp
4) dobrać sprzęt i narzędzia do trasowania,
5) dokonać trasowania ściany działowej,
6) ustawić warstwomierz,
7) dobrać zaprawę,
8) dobrać sprzęt i narzędzia do układania bloczków i wypełniania ich zaprawą,
9) ułożyć warstwami bloczki płyt, wypełniając je po ułożeniu każdej warstwy zaprawą,
10) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
11) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
dokumentacja techniczna,
przybory do pisania i kartki papieru,
przymiar taśmowy,
przymiar składany,
kątowniki,
cyrkle,
rysik,
punktak,
drabina,
młotek,
warstwomierz,
plyty Pro Monta,
zaprawa gipsowa,
woda.
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) wyjaśnić, dlaczego beton komórkowy jest uznawany za jeden
Ą% Ą%
z najlepszych materiałów do murowania ścian działowych ?
2) wymienić materiały ceramiczne stosowane w konstrukcji ścian
Ą% Ą%
działowych?
3) określić cechę gipsu grozną dla stalowych kotwień? Ą% Ą%
4) określić typ ścianki, którą można wykonywać bez dodatkowego
Ą% Ą%
wzmacniania stropu?
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
4.4. Sposoby łączenia ścian działowych ze ścianami
konstrukcyjnymi
4.4.1. Materiał nauczania
Ściany działowe łączy się ze ścianami konstrukcyjnymi w pozostawionych bruzdach (rys a),
bądz na strzępia zazębione (rys b). Pierwszy sposób stosowany jest do wszystkich rodzajów
ścianek murowanych, drugi natomiast stosuje się przeważnie tylko do ścian z elementów
drobnych.
Rys. 21. Sposoby połączenia ściany działowej ze ścianą konstrukcyjną: a) w pozostawionej bruzdzie, b) na
strzępia zazębione [10]
Bardzo często stosuje się łączenie ścian działowych i konstrukcyjnych na kotwie stalowe.
Mogą to być zagięte pod kątem prostym płaskowniki, przykręcone do ściany konstrukcyjnej na
kołki rozporowe i zamurowane w ściance działowej albo metalowe pręty wbijane
w wywiercone w ścianie konstrukcyjnej otwory o nieco mniejszej średnicy. Zamiast prętów
można zastosować stalową rurkę. Kotwienie tego rodzaju jest najskuteczniejsze i najbardziej
trwałe. W zależności od długości ścianki działowej i rodzaju kotwienia powinno się je
stosować 6 - 8 razy.
W przypadku ścian murowanych połączeń sztywnych ze stropami nie powinno się
stosować ze względu na częste przypadki ich pękania. Mają stosunkowo niewielką
wytrzymałość, a najczęściej są murowane w miejscach, w których ugięcie stropu jest
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
największe. Ściany działowe powinny być oparte na konstrukcji stropu w sposób umożliwiający
swobodę odkształceń stropu i ściany. Często pod pierwszą warstwą muru układa się warstwę papy,
natomiast szczelinę między ostatnią górną warstwą a stropem wypełnia się materiałem trwale
plastycznym.
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Z jakich materiałów muruje się ściany łączone ze ścianami konstrukcyjnymi na strzępia
zazębione?
2. Jakie znasz inne metody połączeń ścian działowych z konstrukcyjnymi?
3. Od czego jest uzależniona zalecana częstotliwość kotwienia?
4. Dlaczego stosuje się dylatacje na łączeniu ścian działowych ze stropami?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonywanie przedmiaru i sporządzanie zapotrzebowania materiałowego.
Na podstawie otrzymanej dokumentacji dokonaj przedmiaru i sporządz zapotrzebowanie
materiałowe do wykonania ściany działowej z pustaków Pd-1.
Sposób wykonania ćwiczenia.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją ćwiczenia,
2) dokonać przedmiaru robót,
3) sporządzić zapotrzebowanie materiałowe,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
przybory do pisania i kartki papieru,
dokumentacja techniczna.
Ćwiczenie 2
Wykonywanie połączenia ściany działowej z ścianą nośną.
Wykonaj połączenie na strzępia zazębione ścianki działowej z cegły dziurawki ze ścianą
nośną według otrzymanej dokumentacji.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją ćwiczenia,
2) wykonać trasowanie na ścianie konstrukcyjnej i na stropie,
3) ustawić warstwomierz i łatę konstrukcyjną,
4) zorganizować stanowisko murarskie,
5) przygotować zaprawę,
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
6) wymurować kolejne warstwy ścianki zgodnie z dokumentacją,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
dokumentacja techniczna,
kielnia,
poziomnica,
pion murarski,
kątownik murarski,
warstwomierz,
sznur,
kastra (zbiornik na zaprawę),
wiadro,
młotek murarski,
przymiar taśmowy,
przymiar składany,
kątowniki,
cyrkle,
rysik,
punktak,
drabina.
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) wymienić materiały, z których muruje się ściany łączone ze ścianami
Ą% Ą%
konstrukcyjnymi na strzępia zazębione?
2) wymienić sposoby połączeń ścian działowych z konstrukcyjnymi? Ą% Ą%
3) określić, od czego jest uzależniona zalecana częstotliwość kotwienia? Ą% Ą%
4) zilustrować sens stosowania dylatacji na łączeniu ścian działowych ze
Ą% Ą%
stropami?
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
4.5. Ścianki działowe zbrojone
4.5.1. Materiał nauczania
W celu zwiększenia nośności murów stosuje się ich zbrojenie. Do wykonania murowych
konstrukcji zbrojonych należy stosować elementy murowe zaliczone do grup 1 lub 2 (z uwagi
na zawartość otworów w elementach murowych według klasyfikacji przyjętej
w PN-B-03002.1999) oraz zaprawy cementowe lub cementowo-wapienne
o charakterystycznej wytrzymałości na ściskanie nie mniejszej niż 5 MPa.
Beton używany do wypełniania w murowych konstrukcjach zbrojonych powinien być klasy co
najmniej BI5. Stal zbrojeniowa powinna spełniać wymagania PN-B-03264:1999.
Ściany działowe grubości 1/4 cegły należy murować na zaprawie cementowej klasy nie niższej
niż M4.
W tego rodzaju ścianach rozpiętości powyżej 5,0 m lub wysokości powyżej 2,5 m należy
stosować zbrojenie z bednarki lub z prętów okrągłych w co czwartej spoinie poziomej.
Zbrojenie należy zakotwić w spoinach ścian nośnych, a w wypadku wykonania w ścianie
otworu drzwiowego również w ościeżnicy przylegającej do ściany.
Rys. 22. Ściana działowa na pół cegły zbrojona [13]
W ścianach działowych o grubości pół cegły i większej murowanych z elementów drobnych
zbrojenia się zazwyczaj nie stosuje. Wskazane jest jednak wykonanie dwóch lub trzech
zbrojonych spoin na całej długości ścianki. Ściana tego typu ma wytrzymałość wystarczającą
do zamocowania w niej drzwi, zawieszenia na niej umywalek sedesów czy zlewozmywaków.
Zbrojenie stosuje się jedynie przy ścianach bez usztywnień bocznych o długości
przekraczającej 5 m i wysokości 3 m jednocześnie. Zbrojenie w postaci bednarki lub pręta
okrągłego układamy w co trzeciej warstwie.
Dla ścian budowanych z elementów o dużych wymiarach rozpiętości zmniejsza się o 30%.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Nadproża i montaż ościeżnic drzwiowych
Nadproża w ścianach działowych murowanych mogą być wykonywane jako żelbetowe, z belek
stalowych, płaskowników stalowych (bednarki) bądz montowane w postaci belek
prefabrykowanych z betonu zwykłego lub komórkowego, ceramiczno-betonowych itp. Długość
oparcia prefabrykowanych belek nadprożowych powinna wynosić obustronnie co najmniej po
90 mm.
Rys. 23. Nadproże prefabrykowane typu L [10]
Końce belek stalowych lub żelbetowych wylewanych na miejscu budowy powinny się opierać
na długości odpowiadającej około 1,5 ich wysokości. Nadproża z prefabrykatów z betonu
komórkowego układa się na zaprawie cementowo-wapiennej, opierając je obustronnie na długo-
ści co najmniej 90 mm.
Montaż ościeżnic drzwiowych. W ścianach działowych do zamocowania ościeżnic
drewnianych służą zazwyczaj listwy drewniane przybite wzdłuż zewnętrznych krawędzi stojaków
i nadproża do ich obmurowanej powierzchni. Przekrój listew trapezowy lub trójkątny. Cegły lub
płyty, z których wznosi się ściany, powinny być wpuszczane między listwy.
Rys. 24. Mocowanie ościeżnic: a) za pomocą płaskownika, b) i c) za pomocą listew trójkątnych, d) za pomocą
wycięcia w części stykającej się ze ścianą: 1 listwa trójkątna, 2 płaskownik, 3 gwozdzie, 4 ościeżnica,
5 opaska drzwiowa, 6 wycięcie w ościeżnicy [10]
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
Stojaki ościeżnicy powinny być zamocowane w ścianie za pomocą kotwi z płaskownika lub
bednarki, przybitych do stojaków i wpuszczonych w spoinę poziomą muru na głębokość co
najmniej 200 mm. Każdy stojak powinien być zamocowany w 3 punktach, rozmieszczonych jak
zawiasy.
W ścianach murowanych z elementów gipsowych kotwie stalowe powinny być zabezpieczone
przed korozją.
Przed zamocowaniem ościeżnicy należy sprawdzić jej ustawienie w pionie i poziomie za
pomocą poziomnicy.
Szerokość ościeżnicy drewnianej, osadzonej w ścianie działowej grubości 1/4 lub 1/2 cegły,
powinna być większa o 3 cm od grubości ściany.
Dopuszcza się ustawienie ościeżnic jednocześnie ze wznoszeniem muru, pod warunkiem ich
zabezpieczenia przed wilgocią i uszkodzeniem mechanicznym.
Ościeżnice drzwiowe metalowe w ścianach działowych murowanych powinny być osadzone
w trakcie ich murowania przez wpuszczenie płytek w kształtownik stojaków ościeżnic oraz
powiązanie kotwiami wpuszczonymi w spoinę muru. Ościeżnicę stalową należy w trakcie
murowania ściany dokładnie podeprzeć rozpórką, a po wypionowaniu stojaków usztywnić, np.
deskami. Zaleca się stosowanie w tym celu szablonów metalowych złożonych z ram
montażowych. Szablony te powinny być układane we wrębie ościeżnicy. Ościeżnicę należy
ustawić w poziomie i pionie za pomocą poziomnicy. Ustawione ościeżnice powinny być
zabezpieczone przez podlinowanie i podparcie zastrzałami.
Kotwie ościeżnic należy:
odgiąć do położenia poziomego, aby umieszczone w gniezdzie można było osadzić
w zaprawie cementowej,
zabezpieczyć antykorozyjnie,
rozmieścić tak, aby odstęp od progu i nadproża nie był większy niż 250 mm, a ich rozstaw
nie przekraczał 800 mm.
Środek ościeżnicy powinien dokładnie pokrywać się z osią otworu drzwiowego. Ustawienie
ościeżnicy w wysokości otworu powinno być dokonane z uwzględnieniem głębokości
wpuszczenia ościeżnicy poniżej poziomu podłogi.
Odległość między czołem ściany działowej a stojakiem ościeżnicy powinna wynosić co
najmniej 15 mm, a wolna przestrzeń powinna być wypełniona zaprawą.
Ościeżnicę osadza się tak, aby półki stojaków i nadproża ościeżnicy po stronie skrzydła
drzwiowego tworzyły jedną płaszczyznę. Ościeżnicę w trakcie osadzania należy zabezpieczyć
przed odkształceniami pod wpływem bocznego nacisku muru i zaprawy przez odpowiednie
rozparcie.
Po ustawieniu i skontrolowaniu pionowości ościeżnicy obmurowuje się ją (wykonuje się ścianę
działową). Kotwie powinny być otoczone zaprawą cementową.
Przestrzeń między ościeżnicą a murem powinna być - po obudowaniu ościeżnicy - wypełniona
całkowicie zaprawą murarską, a w razie potrzeby również kawałkami cegieł.
W końcowej fazie osadzania ościeżnicę trzeba podmurować lub podbetonować listwę
podłogową.
W niniejszym opracowaniu przedstawiono metody tradycyjne montażu stolarki i ślusarki
drzwiowej. Obecnie coraz powszechniej szczególnie w budynkach mieszkalnych, stolarka
drzwiowa jest montowana w wykonanym uprzednio otworze drzwiowym. Wykorzystuje się do
tego celu tzw. piankę montażową.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
4.5.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Kiedy należy dokonać zbrojenia ścianki działowej?
2. Jaka jest minimalna częstotliwość zbrojenia ściany grubości ćwierć cegły i długości
powyżej 5,0 m?
3. Jakie powinno być minimalne oparcie belki nadprożowej nad otworem w ściance
działowej?
4. Jaka jest obecnie najczęściej stosowana technologia montażu stolarki okiennej
i drzwiowej?
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Obliczanie długości belki do wykonania nadproża.
Oblicz długość belki prefabrykowanej typu L potrzebnej do wykonania nadproża nad
drzwiami o szerokości ościeżnicy 94 cm.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją ćwiczenia,
2) obliczyć długość belki,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
przybory do pisania i kartki papieru.
Ćwiczenie 2
Przygotowywanie materiałów i sprzętu do wykonania nadproża.
Na podstawie otrzymanej dokumentacji przygotuj materiały i sprzęt do wykonania
nadproża nad drzwiami w ściance działowej.
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją techniczną,
3) dobrać materiały i sprzęt do wykonania nadproża,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
5) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
przybory do pisania i kartki papieru.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
4.5.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) rozpoznać sytuację, w której należy dokonać zbrojenia ścianki działowej? Ą% Ą%
2) określić częstotliwość zbrojenia ściany grubości ćwierć cegły i długości
Ą% Ą%
powyżej 5,0m?
3) określić długość minimalnego oparcia belki nadprożowej nad otworem
Ą% Ą%
w ściance działowej?
4) zilustrować najczęściej stosowaną obecnie technologię montażu stolarki
Ą% Ą%
okiennej i drzwiowej?
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
4.6. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót
4.6.1. Materiał nauczania
Ściany działowe, oprócz podstawowej funkcji podziału na pomieszczenia, mogą również
spełniać rolę:
oddzielenia ogniowego,
oddzielenia akustycznego - przegrody między pomieszczeniami, którym są stawiane
wymagania dotyczące przenoszenia dzwięku,
oddzielenia termicznego - przegrody między pomieszczeniami o różnych warunkach cieplno-
wilgotnościowych.
W wytycznych do europejskich aprobat technicznych są podane podstawowe wymagania, jakie
powinny spełniać ściany działowe. Wytyczne zostały opracowane przy założeniu zamierzonego
okresu użytkowania wyrobu zgodnie z przeznaczeniem przez co najmniej 25 lat, pod warunkiem
właściwego użytkowania i konserwacji. Spróbujmy zestawić te wymagania.
Wytrzymałość mechaniczna i stateczność oraz bezpieczeństwo użytkowania
Obiekty budowlane muszą być zaprojektowanie i wykonane w taki sposób, aby nie stwarzały
ryzyka wypadków, takich jak poślizgnięcia, upadki, zderzenia, oparzenia, porażenia prądem
elektrycznym, obrażenia w wyniku eksplozji. Ściana działowa powinna mieć wystarczającą
wytrzymałość mechaniczną i stateczność, aby zapewnić bezpieczeństwo użytkownikom budynku
oraz wytrzymać duże obciążenia wyjątkowe, statyczne bądz dynamiczne, od osób i
przedmiotów.
Obciążenia mogą pochodzić od:
uderzeń w wyniku przewrócenia się osoby na ścianę działową,
różnicy ciśnień powietrza,
jednoczesnego opierania się lub nacisku dużej liczby osób na ścianę działową (nacisk
tłumu),
uderzeń na skutek przemieszczania ciężkich nieodkształcalnych przedmiotów, takich jak
meble lub elementy wyposażenia,
trzaskania drzwiami,
zawieszania ciężkich przedmiotów, takich jak meble oraz urządzenia sanitarne lub grzejne.
Bezpieczeństwo pożarowe
Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i wykonane w taki sposób, aby w przypadku
pożaru:
nośność konstrukcji mogła być zapewniona przez założony okres,
powstanie i rozprzestrzenianie się ognia i dymu w obiektach było ograniczone,
rozprzestrzenianie się ognia na sąsiednie obiekty było ograniczone,
mieszkańcy mogli opuścić obiekt lub być uratowani w inny sposób,
było uwzględnione bezpieczeństwo ekip ratowniczych.
Wymagania dotyczące reakcji ściany działowej na ogień oraz jej odporności ogniowej mają być
zgodne z ustawami i przepisami wykonawczymi, odnoszącymi się do finalnego zastosowania
ściany działowej.
Higiena, zdrowie i środowisko
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
Obiekty budowlane muszą być zaprojektowane i zbudowane w taki sposób, aby nie stanowiły
zagrożenia dla higieny lub zdrowia mieszkańców bądz sąsiadów. Stosowanie w ścianach
działowych i w częściach pomocniczych materiałów, które mogą zagrażać zdrowiu
użytkowników i sąsiadów podczas użytkowania ściany działowej w wyniku:
emisji toksycznych gazów,
emisji niebezpiecznych cząstek,
podatności na rozwój szkodliwych mikroorganizmów,
niebezpiecznego promieniowania, powinno być zgodne z ustawami i przepisami
wykonawczymi, mającymi zastosowanie w miejscu lokalizacji obiektu, w którym dany
wyrób został użyty.
Ściana działowa powinna być zaprojektowana i zainstalowana w taki sposób, żeby przenikanie
przez nią pary wodnej nie powodowało kondensacji wewnątrz ściany działowej lub na jej
powierzchni i nie pogarszało właściwości użytkowych ściany działowej.
Zasady wykonywania i odbioru ścian działowych tradycyjnych
Ściany działowe z cegły ceramicznej pełnej. Spoiny w zwykłych murach ceglanych, jeśli nie ma
szczególnych wymagań, należy przyjmować grubości:
12 mm w spoinach wspornych (zazwyczaj poziomych), przy czym grubość ta wg
PN-B--03002:1999 nie powinna przekraczać 15 mm i nie powinna być mniejsza niż 8 mm,
10 mm w spoinach pionowych podłużnych i poprzecznych, przy czym grubość ta nie
powinna przekraczać 15 mm i nie powinna być mniejsza niż 8 mm.
Spoiny powinny być dokładnie wypełnione zaprawą. W ścianach przewidzianych do tynkowania
nie należy wypełniać zaprawą spoin przy zewnętrznych licach na głębokość 5-10 mm. Cegły
całkowite i ułamkowe odzyskane z rozbiórki (niezagrzybione) można stosować po uprzednim
oczyszczeniu z zaprawy, cementu lub wapna. Mury z cegieł odzyskowych, całkowitych
ułamkowych, powinny być wykonywane na zaprawie co najmniej cementowo--wapiennej klasy
nie niższej niż M4.
Jeżeli na budowie jest stosowanych kilka gatunków cegieł, należy przestrzegać zasady, że
każda ściana powinna być wykonana z cegieł jednego wymiaru.
Połączenie murów stykających się pod kątem prostym i wykonanych z cegieł różniących się
więcej niż o 5 mm należy wykonywać na strzępia zazębione boczne. Dopuszcza się
stosowanie połączenia za pomocą płaskowników wpuszczonych w spoiny obu murów.
Ściany działowe grubości 1/4 cegły należy murować na zaprawie cementowej klasy nie niższej
niż M4. W tego rodzaju ścianach rozpiętości powyżej 5,0 m lub wysokości powyżej 2,5 m
należy stosować zbrojenie z bednarki lub z prętów okrągłych w co czwartej spoinie poziomej.
Zbrojenie należy zakotwić w spoinach ścian nośnych, a w wypadku wykonania w ścianie
otworu drzwiowego również w ościeżnicy przylegającej do ściany. Ściany działowe z cegły
dziurawki wykonuje się, przestrzegając zasad podanych w odniesieniu do ścian z cegły
ceramicznej pełnej. Do wznoszenia murów z cegły dziurawki należy stosować cegły z otwora-
mi przelotowymi równoległymi (dziurawka podłużna wozówkowa) i prostopadłymi (dziuraw-
ka poprzeczna główkowa).
Ściany działowe z cegły kratówki. Cegły kratówki nie należy stosować w murach
fundamentowych i piwnicznych oraz do wykonywania ścian z przewodami spalinowymi,
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
dymowymi i wentylacyjnymi. Do wykonywania konstrukcji z cegły kratówki należy stosować
zaprawy cementowo-wapienne klas dostosowanych do przeznaczenia ścian.
Ściany działowe z pustaków betonowych należy wznosić, zachowując prawidłowe wiązanie
poszczególnych warstw oraz przestrzegając zasad przykrywania pionowych spoin między
pustakami dolnej warstwy przez pustaki warstwy górnej. Do murowania ścian zaleca się
stosować zaprawę cementowo-wapienną lub cementową, przestrzegając zasady, aby
wytrzymałość zaprawy nie była większa od wytrzymałości pustaków. Klasa zaprawy nie powinna
być mniejsza niż M2.
Przed przystąpieniem do murowania pustaki należy oczyścić.
Grubość spoin poziomych powinna wynosić 10-15 mm, a spoin pionowych 10-20 mm, Spoiny
pionowe w kolejnych warstwach muru powinny być przesunięte o co najmniej 80 mm.
Ściany działowe z bloczków z autoklawizowanego i nieautoklawizowanego betonu
komórkowego
Wilgotność bloczków w chwili wbudowania nie powinna być większa niż 20%. Ściany
z bloczków należy murować na zaprawach lekkich lub cementowo-wapiennych, na pełne spoiny
poziome grubości 15 mm i pełne spoiny pionowe grubości 10 mm. Odchyłki grubości spoin nie
powinny przekraczać ą3 mm.
Przed ułożeniem bloczków w murze należy je obficie zwilżyć wodą, aby beton komórkowy
odznaczający się dużą nasiąkliwością. nie odciągał wody z zaprawy.
Ściany działowe z kształtek szklanych. Ściany te należy wykonywać w sztywnej obudowie, np.
w ramie z ceowników. Ściany wewnętrzne z kształtek szklanych, przy zbrojeniu krzyżowym
w spoinach, nie mogą mieć szerokości większej niż 4 m i wysokości większej niż 3 m. Grubość
spoin między kształtkami nie powinna przekraczać 10 ą2 mm. Kształtki nie powinny stykać się ze
sobą.
W ramie, w której jest murowana ściana z kształtek szklanych, należy zachować odstęp na
obwodzie szerokości 20 mm u góry i po bokach oraz 5 mm na dole. Szczelina ta powinna być
wypełniona materiałem ściśliwym, np. wełną mineralną lub styropianem. Do murowania tego
rodzaju ścian należy stosować zaprawę cementową klasy M7 o konsystencji gęstoplastycznej,
z dodatkiem ciasta wapiennego w celu uplastycznienia. Boczne szczeliny między ścianą szklaną a
ramą z ceownika lub bruzdą w murze należy uszczelniać kitem trwale plastycznym.
Pustaki z otworami zamkniętymi z jednej strony (np. typu Alfa) należy w poszczególnych
warstwach układać otworami ku dołowi.
Ściany z pustaków szklanych należy wykonywać przed robotami tynkarskimi.
Kolejność czynności przy wznoszeniu ściany tego rodzaju jest następująca:
założenie w ramie i zamocowanie zbrojenia żeber obwodowych (po dwa pręty) i prętów
pionowych,
założenie desek na dole i na bokach w celu umożliwienia formowania z zaprawy żeber
obwodowych,
ułożenie zaprawy w dolnym żebrze i następnie dolnej warstwy pustaków; pustaki układa
się pod sznur murarski, rozpięty przy górnej krawędzi pustaka,
wypełnienie spoin pionowych zaprawą oraz pionowego odcinka żebra obwodowego,
ułożenie zaprawy na powierzchni pierwszej warstwy pustaków i wciśnięcie w nią dwóch
prętów zbrojenia poziomego,
przełożenie sznura murarskiego na poziom powierzchni górnej drugiej warstwy pustaków i
zakładanie pustaków; następnie czynności powtarzają się,
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
ułożenie warstwy ostatniej; pierwszy układa się pustak w narożu i wypełnia się zaprawą
odcinek żebra obwodowego w obrębie pustaka; kolejno ustawia się następne pustaki
i wypełnia zaprawą żebro nad pustakami.
Ściany działowe z bloczków gipsobetonowych. W ścianach z elementów gipsowych nie
dopuszcza się wykonywania przewodów dymowych i spalinowych.
Bloczki gipsobetonowe powinny być przed ułożeniem oczyszczone z kurzu i mieć wilgotność nie
przekraczającą 6%. W murze układa się je powierzchnią chropowatą w pozycji pionowej. Grubość
spoin poziomych i pionowych powinna wynosić 10 mm, z odchyłkami dopuszczalnymi -2 i +5 mm.
Spoiny pionowe należy dokładnie wypełniać zaprawą.
W murach przewidzianych do tynkowania należy pozostawić spoiny niewypełnione na głębokości
około 15 mm.
Przed murowaniem bloczki gipsobetonowe trzeba zwilżyć wodą.
Ściany działowe z elementów Ytong wznosi się najczęściej z bloczków odmiany PP 4/0.6
szerokości 115 mm W pierwszym etapie prac trzeba precyzyjnie zaznaczyć usytuowanie
ściany. Na wytyczonej linii należy położyć warstwę wyrównawczą zaprawy cementowej
grubości 10-i-20 mm. W wypadku ścian działowych piwnic, łazienek i innych pomieszczeń
o podwyższonej wilgotności zaleca się zastosowanie na tej warstwie paska folii izolacyjnej.
4.6.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jaką rolę, oprócz podziału na pomieszczenia spełniają ściany działowe?
2. Na jakiej podstawie dokonuje się przedmiaru robót?
3. Jakie należy stosować grubości spoin przy murowaniu ściany działowej z betonu
komórkowego?
4. W jaki sposób układa się bloczki z otworami zakrytymi z jednej strony?
4.6.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Dokonywanie przedmiaru robót przy konstruowaniu ścianki działowej.
Dokonaj przedmiaru robót na podstawie otrzymanej dokumentacji ścianki działowej
o długości 5 m i wysokości 2,7 m murowanej z bloczków betonu komórkowego o wymiarach
590 mm x 120 mm x 240 mm.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z instrukcją ćwiczenia,
2) dokonać przedmiaru robót,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
przybory do pisania i kartki papieru.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
Ćwiczenie 2
Dokonywanie obmiaru ścianki działowej.
Dokonaj obmiaru robót wskazanej ściany działowej w układzie narożnikowym.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z dokumentacją ćwiczenia,
2) dokonać obmiaru robót wskazanej ściany,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
przybory do pisania i kartki papieru.
4.6.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić rolę, jaką oprócz podziału na pomieszczenia, spełniają ścianki
Ą% Ą%
działowe?
2) wyjaśnić, na jakiej podstawie dokonuje się przedmiaru robót? Ą% Ą%
3) określić, jakie należy stosować grubości spoin przy murowaniu ściany
Ą% Ą%
działowej z betonu komórkowego?
4) wybrać sposób ułożenia bloczków z otworami zakrytymi z jednej strony? Ą% Ą%
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
4.7. Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w robotach
wykończeniowych
4.7.1. Materiał nauczania
Szczegółowe zasady nadzoru w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy w po-
szczególnych fazach wykonywania budowy powinien określić generalny wykonawca
inwestycji, łącznie z wszystkimi podwykonawcami. Powinien zostać opracowany
i przestrzegany projekt organizacji robót, określający zasady bezpieczeństwa i higieny pracy
dla poszczególnych stanowisk roboczych. Nadzór nad wykonywaniem robót z poszanowaniem
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy należy do kierownika robót, kierownika budowy lub
majstra.
Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy powinny obejmować następujące fazy
wykonywania robót:
organizacja stanowisk roboczych,
wykonanie, użytkowanie i rozbiórka rusztowań,
transport materiałów budowlanych,
prace wykonywane na wysokości,
obsługa maszyn budowlanych.
Stanowiska robocze powinny być tak organizowane aby murarze mieli wystarczająco dużo
przestrzeni do poruszania się wzdłuż stanowiska. W razie potrzeby ograniczenia powierzchni
stanowiska roboczego powinno zmniejszyć się pasmo materiałowe.
Rusztowania muszą być wykonane w sposób zapewniający bezpieczne poruszanie się po
nich i transport materiałów. Muszą być wykonane zgodnie z dokumentacją techniczną
producenta, dotyczącą montażu i rozbiórki po wykonaniu budowy. Rusztowania powinny być
wykonywane w taki sposób aby można się było po nich poruszać wzdłuż całej ściany.
Wszelkie prace, związane z zasadniczą budową, powinny być wykonywane zgodnie
z projektem. Jeżeli konstrukcja budynku jest wykonywana z drobnych elementów, należy
zwracać uwagę na ich ułożenie na rusztowaniach, aby nie dochodziło do ich spadania
z rusztowań. Należy też unikać przeciążenia pomostów roboczych.
Niezależnie od takiej formy asekuracji, prace na wysokości mogą prowadzić wyłącznie
robotnicy, mający odpowiednie świadectwa lekarskie.
Maszyny budowlane znajdujące się na budowie, powinny mieć aktualne dokumenty,
dopuszczające je do eksploatacji. Powinni je obsługiwać wyłącznie uprawnieni do tego
pracownicy.
Kontrolę nad przestrzeganiem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy na budowie
mogą przeprowadzać właściwi inspektorzy pracy, oraz specjalnie powołani inspektorzy
bezpieczeństwa i higieny pracy.
4.7.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie fazy wykonywania robót powinny obejmować przepisy bezpieczeństwa i higieny
pracy?
2. Jak należy montować rusztowania aby ograniczyć możliwość upadku?
3. Kto jest upoważniony do sprawowania kontroli nad przestrzeganiem przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy?
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
4.7.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Charakteryzacja zabezpieczeń podczas prowadzenia prac wykończeniowych.
Scharakteryzuj zabezpieczenia pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy w trakcie
prowadzenia prac wykończeniowych (na podstawie wycieczki na budowę).
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) scharakteryzować zabezpieczenia, które zaobserwował w miejscu prowadzonych prac,
2) określić dodatkowe zabezpieczenia, które mogłyby zostać wprowadzone dla zwiększenia
bezpieczeństwa,
3) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
4) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
przybory do pisania i kartki papieru.
Ćwiczenie 2
Dokonywanie montażu rusztowania w celu wykonania nadproża.
Dokonaj montażu rusztowania w celu wykonania nadproża nad drzwiami zamontowanymi
w ściance działowej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z dokumentacją ćwiczenia,
2) zapoznać się z dokumentacją techniczną,
3) zapoznać się z instrukcją bhp,
4) dokonać montażu rusztowania,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
dokumentacja techniczna,
rusztowanie.
4.7.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) wyjaśnić, jakie fazy wykonywania robót powinny obejmować przepisy
Ą% Ą%
bezpieczeństwa i higieny pracy?
2) wybrać sposób montażu rusztowania, aby ograniczyć możliwość upadku? Ą% Ą%
3) wskazać osobę upoważnioną do sprawowania kontroli nad
Ą% Ą%
przestrzeganiem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy?
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
5. SPRAWDZIAN OSIGNIĆ
Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania: 1, 2, 3, 5, 6, 8, 9, 11, 12, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
- zadania: 4, 7, 10, 13, 14, 15, 16 są z poziomu ponadpodstawowego.
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań wyboru wielokrotnego. W każdym zadaniu są 4 możliwości
odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa.
5. Za każdą prawidłową odpowiedz otrzymasz 1 punkt. Za odpowiedz błędną lub jej brak
- 0 punktów.
6. Jeśli któreś zadanie sprawi Ci trudność, przejdz do kolejnego, do tego powrócisz po
rozwiązaniu pozostałych zadań.
7. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi zaczerniając właściwe pole.
8. Jeśli się pomyliłeś, zaznacz błędną odpowiedz kółkiem i następnie dokonaj poprawnego
oznaczenia.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
10.Po zakończeniu testu sprawdz jeszcze raz poprawność oznaczeń w karcie odpowiedzi.
11.Oddaj kartę odpowiedzi nauczycielowi.
Powodzenia!
ZESTAW ZADAC TESTOWYCH
1. Podczas wykonywania ścian działowych z cegły stosuje się przesunięcia w kolejnych
warstwach:
a) o całą cegłę,
b) tylko o ź cegły,
c) tylko o pół cegły,
d) o pół lub o ź cegły.
2. Do ścian tradycyjnych nie należą ściany:
a) silikatowe,
b) ceramiczne,
c) szkieletowe,
d) z betonu komórkowego.
3. Stanowisko robocze dla budowy ściany konstrukcyjnej powinno mieć 2,85 m głębokości.
Jeśli murujemy ściankę działową i przestrzeń pod stanowisko jest ograniczona zmniejszamy
najpierw:
a) pasmo robocze,
b) pasmo materiałowe,
c) pasmo transportowe,
d) wszystkie trzy pasma jednakowo.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43
4. Przy równoległym usytuowaniu ścian działowych do rozpiętości stropu gęstożebrowego
obciążenia od ścian przyjmuje się:
a) rozłożone równo na 3 żebra,
b) 100% na żebro, na którym usytuowana jest ścianka,
c) 50% obciążenia na żebro obciążone bezpośrednio ścianką i po 25% na sąsiednie żebra,
d) 40% na żebro obciążone bezpośrednio, po 20% na żebra sąsiednie i po 10% na żebra
następne.
5. Przy dużych rozpiętościach stropu:
a) należy budować tylko ściany lekkie,
b) należy wzmacniać strop przez dodatkowe zbrojenie,
c) należy wzmocnić strop przez zalanie żebra pośredniego pod ściankę działową,
d) ścian działowych usytuowanych prostopadle do rozpiętości stropu nie należy budować.
6. Luksfery i pustaki szklane używane są do:
a) konstrukcji ścianek zbrojonych,
b) obudowania wanien i umywalek,
c) konstrukcji ścianek o zwiększonej wytrzymałości,
d) dzielenia pomieszczenia z jednym oknem w celu doświetlenia wydzielonej części bez
okna.
7. Ściany szkieletowe to:
a) ściany budowane z segmentów płytowych wypełnionych w środku kartonowym
rdzeniem,
b) podwójne ściany z bloczków betonu komórkowego, o grubości 6 cm, przykręconych
do stalowego szkieletu,
c) lekkie przegrody działowe o konstrukcji nośnej z kształtowników metalowych lub
drewnianych do których mocuje się płyty Pro Monta,
d) lekkie przegrody działowe o konstrukcji nośnej kształtowników metalowych lub
drewnianych do których mocuje się płyty gipsowo-kartonowe.
8. Rysunek przedstawia:
a) połączenie na kotwy stalowe,
b) połączenie na strzępia zazębione,
c) osadzenie nadproża prefabrykowanego typu L,
d) ściankę działową w układzie narożnikowym z płyt Pro Monta.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
9. Rysunek przedstawia:
a) sposób montażu ościeżnicy drewnianej,
b) sposób montażu nadproża typu szkieletowego,
c) sposób kotwienia ścianki działowej do ściany konstrukcyjnej,
d) sposób montażu drewnianego szkieletu w ściance typu szkieletowego.
10. Ściany z cegły grubości 65 mm należy zbroić gdy ich długość przekracza:
a) 3 m i nie ma usztywnień bocznych,
b) 4 m i nie ma usztywnień bocznych,
c) 5 m i nie ma usztywnień bocznych,
d) 6 m i nie ma usztywnień bocznych.
11. Zapotrzebowanie materiałowe sporządza się na podstawie:
a) wykonanego obmiaru,
b) wykonanego przedmiaru,
c) oceny przydatności materiałów,
d) doboru materiałów do wykonywania robót.
12. Jaką część obciążeń stropów przenoszą ściany działowe murowane?
a) 10%,
b) 20%,
c) 25%,
d) nie przenoszą obciążeń od stropów.
13. Osiowy rozstaw kształtowników ustala się:
a) co 300 mm,
b) co 375 mm,
c) co 600 mm,
d) w zależności od wymiarów płyt.
14. Nadproża nad otworami w ścianach działowych stosuje się w celu:
a) przeniesienia ciężaru stropu na ścianę działową,
b) przeniesienia ciężaru materiałów układanych nad ościeżnicą,
c) wzmocnienia ścian lekkich w celu zamontowania w nich drzwi,
d) stworzenie podparcia pod osadzenie drzwi (progu) w ścianach działowych.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45
15. Trasowaniem ściany działowej nazywamy:
a) wytyczeniu w dokumentacji miejsca posadowienia ścianki,
b) czynność polegającą na uszczelnianiu ściany z płyt Pro Monta,
c) wytyczeniu na ścianach i podłożu miejsca posadowienia ścianki,
d) czynność polegającą na obliczaniu ilości potrzebnych materiałów.
16. Ścianę działową z sufitem należy połączyć przez:
a) zalanie pozostającej luki betonem,
b) wypełnienie pozostającej luki zaprawą,
c) zalanie pozostającej luki betonem pod ciśnieniem,
d) wypełnienie pozostającej luki masą trwale plastyczną.
17. Rusztowanie do budowy ścian działowych należy ustawić:
a) w sposób ciągły, zgodnie z dokumentacją producenta,
b) w sposób ciągły, zgodnie z dokumentacją producenta z zabezpieczeniem siatką,
c) zgodnie z dokumentacją producenta z zapewnieniem odstępu między sąsiadującymi
stanowiskami,
d) w sposób ciągły, zgodnie z dokumentacją producenta z dodatkowym zabezpieczeniem
indywidualnym każdego pracownika.
18. Aączące się ze sobą lub przecinające się ściany działowe można wykonywać:
a) tylko z tych samych materiałów,
b) z trzech różnych materiałów każda ściana,
c) z dwóch różnych materiałów każda ściana,
d) z różnych materiałów z zachowaniem zasady, że cała ścian z tego samego materiału.
19. Konstrukcja ścian płytowych na budowie polega na:
a) łączeniu gotowych paneli płytowych na wpust i pióro,
b) montażu rusztu z kształtowników lub drewna i oklejaniu ich płytami,
c) montażu rusztu z kształtowników lub drewna i przykręcaniu do nich płyt,
d) montażu rusztu z rdzenia papierowego i obustronnym oklejaniu go płytami.
20. Za nadzór nad wykonywaniem robót z przestrzeganiem przepisów bezpieczeństwa
i higieny pracy, nie jest odpowiedzialny:
a) majster,
b) kierownik robót,
c) kierownik budowy,
d) inspektor nadzoru budowlanego.
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
46
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ................................................................................................
Wykonywanie ścian działowych
Zakreśl poprawną odpowiedz poprzez zaczernienie pola z prawidłową odpowiedzią.
Jeżeli pomylisz się błędną odpowiedz zakreśl kółkiem.
Numer Odpowiedz Punktacja
pytania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
47
6. LITERATURA
1. Adamiec T., Mirski J.: Utrzymanie zasobów budowlanych, WSiP, Warszawa 1999
2. Aktualnie obowiązujące ustawy, rozporządzenia i normy
3. Borusiewicz W.: Konserwacja zabytków budownictwa murowanego. Arkady, Warszawa
1985
4. Czasopisma specjalistyczne, np. MURATOR, ATLAS, MATERIAAY BUDOWLANE
i inne
5. Kodeks pracy aktualnie obowiązujący
6. Mac S., Leowski J.: Bezpieczeństwo i higiena pracy dla szkół zasadniczych. WSiP,
Warszawa 2000
7. Martinek W., Pieniążek J.: Technologia budownictwa, WSiP, Warszawa 1997
8. Mirski J., Aącki K.: Budownictwo z technologią część 2, WSiP, Warszawa 1998
9. Neufert E.: Podręcznik projektowania architektoniczno-budowlanego, Arkady, Warszawa
1996
10. Praca zbiorowa: Nowy Poradnik majstra budowlanego. Arkady,
Warszawa 2004
11. Praca zbiorowa: Remonty budynków mieszkalnych poradnik, Arkady, Warszawa 1995
12. Aktualnie obowiązujące ustawy, rozporządzenia i normy:
Prawo budowlane Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. z pózniejszymi zmianami.
Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. z
pózniejszymi zmianami.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 maja 2004 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie
szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego.
Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 9 czerwca 2004 r. w sprawie
prowadzonych prac konserwatorskich, restauratorskich oraz budowlanych, badań
konserwatorskich i architektonicznych, a także innych działań przy zabytku wpisanym
do rejestru zabytków oraz badań archeologicznych i poszukiwań ukrytych lub
porzuconych zabytków ruchomych
13. Słowiński Z.: Technologia budownictwa, WSiP, Warszawa 1994
14. Szymański E.: Materiałoznawstwo budowlane. WSiP, Warszawa 1999
15. Wolski Z.: Zarys materiałoznawstwa budowlanego. WSiP, Warszawa 1994
Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
48

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
712[06] S1 02 Montowanie systemów ścian działowych
14 Wykonywanie ścian
Wykonywanie ścian wieńcowych
Wykonywanie ścian wieńcowych
Wykonywanie ścian wieńcowych
12 Wykonywanie sterylizacji instrumentów, materiałów
2009 12 Metaprogramowanie algorytmy wykonywane w czasie kompilacji [Programowanie C C ]
Wykonywanie pomiarów warsztatowych
Wykonywanie zabiegów higieniczno pielęgnacyjnych(1)
311[15] Z1 01 Wykonywanie pomiarów warsztatowych
15 Wykonywanie rehabilitacyjnych ćwiczeń ortoptycznychid247
Wykonywanie podstawowych robót ciesielskich
Wykonywanie przedmiotów za pomocą obróbki ręcznej skrawaniem(1)

więcej podobnych podstron