@@@@@ Brought to you by KupaSquad @@@@@
@@@@@@@@ [e-mail] @@@@@@@@


Taksonomia-nauka zajmująca sie klasyfikacją bakterii
Klasyfikacja-jest to podział drobnoustrojów na grupy blisko z sobą spokrewnione.Najniżej w klasyfikacji umieszczony jest gatunek,nastepnie rodzaj,rodzina,rzad,gromada,któlestwo.
Kryteria stosowane do klasyfikacji drobnoustrojów:
1.taksonomi numeryczna-polega na rozrużnianiu bakterii na podstawie cech genotypowych.Od 50 do 200 cech służy do zaklasyfikowania bakterii ta metoda.Stopien podobienstwa podaje sie w %
2.taksonomia filogenetyczna-na podstawie sekwencji kwasów nukleinowych.Wytypowano tzw region konserwatywny który koduje fragment 16S rRna na podjednostce 30S rybosomu.70% zgodnosci pokrewienstwa DNA miedzy drobnoustrojami pozwala je zaklasyfikowac do jednego gatunku.
Identyfikacja-jest to zastosowanie kryteriów klasyfikacji do przypisania danego drobnoustroju do okreslonej grupy
Identyfikacja:
-okreslanie cech fenotypowych,nastepnie na podstawie fragmentu 16S sprawdza sie czy klasyfikacja jest zgodna.
-jesli bakterie sa homogenne-zaklasyfikowane do jakiejs grupy nalezy okreslic cechy biochemiczne ktore pozwalaja przydzielic bakterie do danego gatunku..
Nazewnictwo-drobnoustrój powinien mieć jedną określona nazwe,skladajaca sie zwykle z dwóch członów.Pierwszy człon okresla rodzaj bakterii,pisany z duzej litery i czlon drugi odpowiada gatunkowi,pisany z malej litery.Jest tylko jeden wyjątek w którym oba człony piszemy wielka litera.
Robert Koch opracował postulaty które pozwalaja stwierdzic ze dany ustrój jest odpowiedzialny za proces chorobowy,poniewaz samo wykazanie obecnosci bakterii czy grzybów w ustroju nie swiadczy o chorobie.Aby drobnoustrój był odpowiedzialny za jakis proces chorobowy musi spełniać odpowiedznie kryteria:
1.musi byc obecny we wszystkich przypadkach o podobnych objawach chorobowych.
2.Musi byc z tego przypadku izolowany w czystej kulturze.
3.Jezeli podamy ten ustrój zwierząta lab to powinny one zachorowac i miec podobne objawy.
4.Musi byc izolowany z tych zwierzat ten sam drobnoustrój.
Patogenność- zdolnosc drobnoustroju do wywolania procesów chorobowych.
Wirulencja-zjadliwoś sa to cechy które odpowiadaja za wywolanie objawów.
Zjadliwość zależy od:
1.Posiadania przez zarazek cech odpowiadajacych za patogennosc np:zdolnosc do wytwarzania toksyn.
2.Ilosc zarazków która dostanie sie do organizmu.
3.Sprawnosci imunologicznej ustroju.
4.Drogi wnikniecia.
Stopien zjadliwosci: okreslamy na podstawie 2 chech lub na podstawie liczby bakterii,ktore powoduja smierc.LD50 dawka która bedzie powodowała smierc 50% zwierzat.ED50 dawka która bedzie powodowala procesy choobowe u 50% zakazonych zwierzat.
Czynniki odpowiedzialne za wirulencje drobnoustrojów.:
1.Adherencyjne-fimbrie lub bialka powierzchniowe.ktore pozwalaja drobnoustrojom polaczyc sie z organizmem gospodarza dzieki temu mechanizmy obronne nie moga usunac mechanicznie drobnoustoju.
2.Inwazyjnosc-najczesciej enzymy ktore rozkladaja okoliczne tkanki i pozwalaja przemieszczac sie drobnoustrojom,Np:hialuronidaza,elastaza,kolagenaza.
3.Otoczki-chronia drobnoustrój przed mechanizmami obronnymi moga tez zawierac sub powodujace ze organizm nie bedzie rozpoznawal drobnoustroju jako sub obcej.np:kwas hialuronowy.
4.Endotoksyny oddzaialuja na organizmdopiero po smierci komorki i wydosaniu sie endotoksyn na zewnp:LPS.
5.Egzotoksyny-wydzielane do srodowiska podczas zycia bakterii czesto sa bezposrednio odpowiedzialne za objawy chorobowe.Dzielimy je na II grupy:grupa-I-np:hemolizyny,leukocydyny,hialuronidazy,kolagenazy dzialaja one bezposrednio na blone kom komórek gospodarza.Grupa II-sa to bialka lub polipeptydy które sa zlozone z 2 czesci: A-ktora odpowiada za dzialalnosc enzymatyczna-uszkadzajaca i B-stanowi oslonke dla tego enzymu i odpowiada za laczenie sie z komorka.

Rodzina:Enterobacteriaceae
Morfologia:należ do nich-shigella,escherichia,yersinia,proteus,klebsiella,enterobacter,salmonella.
Sa to pałeczki gram- które moga rozwijac sie w warunkach tlenowych wale równiez w warunkach mikroareofilnych najczesciej sa zwiazane z przewodem pokarmowym ludzi i zwierzat.Nie wytwarzaja przetrwalników,posiadaja rzeski moga wytwarzac otoczki sa katalazo-dodatnie ale oksydazo-ujemne.Stanowia flore komensaliczna przewodu pokarmowego.Chorobotwórczośc u tej rodziny determiuja: endotoksyny-LPS, zdolnosc do eytwarzania pili,wytwarzanie egzotoksyn lub enzymów toksycznych.W LPS-zawarte sa Antygen 0-sa to dlugie lancuchy ktore maja zmienna sekwencje.Jezeli przeciwciala gospodarza beda oddziaływały na bakterie to ta zmienia sekwencje cukrów w łanucuchu.Antygen ten jest podstawa do klasyfikacji serotypowej.Bakterie które sa pozbawone antygenu O przechodza z formy gladkiej w forme szorstka.LipidA-odpowiada za objawy ogóle wywołane przez LPS czyli goraczke,sennosc,spiaczke a nawet smierc.
Rodzaj:Escherichia. przedstwiciel escherichia coli:
jest to bakteria gram-,paleczka moze wytwarzac otoczki nie wytwarza przetrwalników moze wytwarzac hemolizyny.Kolonie rosna 24godziny jest to forma gladka.Forma szorstka ma kolonie plaskie pobruzdzone.Moze wystapic jeszcze forma mukoidalna-sluzowata kiedy bakterie wytwarzaja otoczki.E.coli posiada antygeny K-powierzchniowe i antygeny 0-somatyczne.Moga wystepowac takze antygeny H-wtedy kiedy bakteria posiada rzeski.
Ze wzgledu na rozne checy wirulacji,szczepy E.coli zostaly podzielone na 6 grup.:
1.szczepy enterotoksyczne
-kolonizuja jelita cienkie i tam powoduja procesy chorobowe,nie uszkadzaja komorek nablonka jelit.
-Wytwarzaja egzotoksyny ktore sa zwiazane z przewodem pokarmowym
-posiadaja fimbrie ktore ulatwiaja kolonizacje,wyrozniamy 2 typy:
typ I mannozozalezny- posiadaja je na ogol wszystkie szczepy bakterii slabo zwiazuja sie z komorkami nablonka jelit,ruchy perystaltyczne moga usunac te drobnoustroje.E.coli ktora ma fimbrie mannozozalezne ma zdolnosc do aglutynacji krwinek czerwonych.
typ II mannozoniezalezny-fimbrie te odpowiadaja za typowa adherencje bakterii z enterocytami p.pokarmowego jest to tzw czynnik kolonizacyjny.Jezeli E.coli zawiera fimbrie 88 to ma zdolonosc kolonizowania enterocytów u swini.Oprocz fimbrii ten typ wytwarza enterotoksyny:cieplolabilna enterotoksyne.
2.Szczepy enteropatogenne.
-za proces chorobowy odpowiadaja fimbrie BFP czyli czynniki tworzace zwiazki oraz intymina.Jesli bakteriw tego szczepu wnikna do organizmu lacza sie najpierw same ze soba i dzieki temu sa stabilne nastepnie zaczynaja produkowac intymine substancje ktora powoduje trwale polaczenie z enterocytami.
-nie produkuja toksyn
-uszkadzaja kosmki jelitowe co powoduje biegunke i goraczke.
-atakuja glownie mlode zwierzeta.
3.Szczepy enteroinwazyjne.
-maja zdolnosc do wnikania do wnetrza enterocytow i powoduja niszczenie tych komorek.
-atakuja enterocyty okreznicy,powoduja biegunke i goraczke.
4.Szczeoy enterokrwotoczne.
-moga wywolac krwotoczne zaoalenie okreznicy i maloplytkowa plamice zakrzepowa.
-jest przyczyna zoonoz.
5.Szczepy enteroagregacyjne.
6.Szczepy nekrotyczne.

Salmonella-
S.bongare
S.enterica
- enterica subs.entericae
- arizonae
- salamae
- drarizonae
- haulenae
- indica
Salmonella eenterica subs enterica Enteriditis

Pałeczki Salmonella moga wywolywac kilka syndromow:
-zapalenie zoladka i jelit
-posocznice
-infekcje ogniskowe
Aby salmonella mogła byc chorobotwórcza musi pisiadac:
-LPS-endotoksyne
-musi miec zdolnosc do dokonywania inwazji-musi wytwarzac pewny garnitur enzymatyczny,ktory pozwoli bakteri rozprzestrzeniac sie w organizmie.
-musi miec zdolnosc do namnazania sie.
-musi wytwarzac toksyny.
Proces chorobowy nie zawsze dochodzi do stadium posocznicy czesto zatrzymuje sie na infekcjach jelitowych.Najczesciej droga wnikniecia jest przewod pokarmowy.Nastepnie dochodzi do kolonizacji enterocytow.Jesli w enterocytach bakteria bedzie sie namnazala moze rownoczesnie atakowac grodki chlonne zwiazane z przewodem pokarmowym i dostaje sie w ten sposob do ukladu limfatycznego.Jesli jednak uklad fagocytarny jest sprawny to wtedy gina wszystkie bakterie ktore wydostaly sie z przewodu pokarmowego.Jezeli fagocytoza jest uposledzona moze dochodzic do posocznicy ablo do atakowanie pojedynczych narzadów.Salonella ma szczegole predyspozycje do atakowania pecherzyka zolciowego moze dostawac sie do nawet do kosci i opon mozgowych.W przypadku przelamania bariery ukladu odpornosciowego bakteria rozprzestrzenia sie na caly organizm.Jezeli salomnella zaczyna namnazac sie w enterocytach to wtedy dochodzi do uszkodzenia i zmiany metabolizmu wewnatrz komorki makroorganizmu dochodzi do nadmiernego wydzielania wody i elektrolitow a rownoczesnie do uszkodzenia komorek nablonka-co powoduje indukcje procesu zapalenia.Stad przy salmolenozach dochodzi do silnych bolow brzucha i do podwyzszenia temp.Najwieksze niebezpieczenstwo w przypadku zakazenia paleczkami salmonella stanowia stany symptomatycznego nosicielstwa-kiedy zarazek gromadzi sie w organizmie i co jakis czas moze dochodzic do wysiewu i do rozlewania drobnoustroju do otoczenia.Poza tym salmonella moze przenosic sie przez jaja drobiu.
Schemat postepowania w przypadku podejrzenia o salmonelloze:
1.przedmnazanie ze wzgledu na to ze w pobranym materiale moze byc mało bakterii badz moga byc uszkodzone dajemy im mozliwosc namnozenia sie w probce materialu dodajac substancji odzywczych.
2.Selektywne namnazanie-stosuje sie dwa podloza -Rapporta-Vasiliadisa oraz Mullera-Kauffmanna sa to podloza wybiorczo-namnazajace ktore zawieraja sub hamujace wzrost innej flory a wspomagajace wzrost bakterii Salmonella.
3.Izolacja-stosuje sie tu podloza wybiorczo-roznicujace czyli takie gdzie bedzie zahamowany wzrost innych bakterii natomiast Salmonella bedzie jednoczesnie badana pod wzgledem wlasciwosci biochemicznych.Najczesciej uzywanym wskaznikiem jest laktoza ktorej salmonella nie rozklada w odroznieniu od e.coli.
4.Identyfikacja:wykonywanie dodatkowych testów biochemicznych oraz testy serologiczne.Badanie serologiczne polega na tym ze majac wyizolowany szczep poddaje sie go dzialaniu roznych surowic skierowanych przeciwko antygenowi rzeskowemu i surowicę odpowiedniej grupy serotypowej.

Rodzina:Bacillacae
rodzaj:Bacillus
rodzaj Clostridium
Bacillus:Bakterie tlenowe ewentualnie fakultatywnie tlenowe barwia sie metoda gramma na kolor fioletowy starsze kolonie moga sie odbarwiac.Jedynym obligatoryjnym patogenem dla ludzi i zwierzat jest Bacillus larvae.
Bacillus anthracis w makroorganizmie wytwarza laseczki o splaszczonych koncach ktore ukladaja sie w lanczuszki podobnie do pedu bambusa.Wytwarzaja otoczki pokrywajace caly ten lancuszek jest to obraz charakterystyczny dla preparatu bezposredniego.W preparacie z hodowli wystepuje w postaci zwyklych laseczek z ty ze przy kontakcie z tlenem wytwarza przetrwalniki.Na podlozach podstawowych bakterie te rosna w postaci koloni typu szorstkiego.Jesli bacillus anthracis bedzie hodowany z dodatkiem co2 i surowicy kolonie beda sluzowe wytwarzajace otoczki tak jak w organizmie.
Czynniki wirulencji:
1.Otoczka jest polimerem kwasu D-glutaminowego ma slabe wlasciwosci imunogenne chroni bakterie przed fagocytoza i jest zakodowana w plazmidzie pXO2
2.Toksyna jest zakodowana w plazmidzie pXo1 jest to toksyna bialkowa i sklada sie z 3 czesci:antygenu ochronnego,czynnika obrzeku,czynnika letalnego.
Gdy toksyna zostaje wytworzona przez bakterie jest nieaktywna i wytwarzana w 3 czesciach i jezeli sa one ze soba polaczone sa niegrozne.Natomiast w momecie kiedy antygen ochrony zostaje w organizmie aktywowany od niego za pomoca enzymow proteolitycznych zostaje odciety maly fragment bialkowy ok 20kDa.Laczy sie on z receptorami komorek gospodarza i przylacza jeszcze 6 czasteczekantygenu tworzac wspolnie heptamer.W srodku heptameru tworzy sie miejsce do przylaczenie 3 czastek czynnika letalnego badz czynnika obrzeku.Moga sie przylaczyc np 3 czsteczki czynnika letalnego badz 3 czasteczki czynnika obrzeku badz tez napremiennie.W momecie kiedy dojdzie do polaczenia heptameru z 3 czasteczkami pozostalych czynników takie polaczenie wraz z receptorem zostaje wchloniete do komorki i powstaje endosom.W endosomie jest lekko kwasne srodowisko co powoduje zmiany w konfiguracji tego agregatu w efekcie z endosomu bezposrednio do cytoplazmy uwalnia sie czynniki obrzeku badz czynnik letalny.Czynnik obrzeku powoduje zaburzeniua gospodarki elektrolitowej i wydzielanie z komorek wody co w efekcie daje obrzek.Czynnik letalny powoduje smierc komorki czynnikiem tym jest mieloperoksydaza pod kontrola cynku.Moze ona powodowac wydzielanie nadmiernych ilosci IL-1,zamieranie komorek ukl.imunologicznego.
Relacje pomiedzy czynnikami letalnym a obrzeku.:
-bakteria ktora posiada oba czynniki posiada oba plazmidy:kodujacy otoczke i kodujacy toksyne.Taka bakteria powoduje chorobe a nie powoduje imunogennosci.
-jesli bakteria posiada plazmid kodujacy otoczke nie powoduje imunogennosci a taki szczep jest bardzo slabo wirulentny.Za zjadliwosc odpowiada w duzej mierze toksyna.Jesli taki szczep zostanie podany czlowiekowi lub zwierzeciu to nie spowoduje procesu chorobowego ale tez nie wywola odprnosci.
-jesli szczep posiada plazmid kodujacy toksyne a nie ma plazmidu kodujacego otoczke to jest szczep wirulentny ale nie imunogenny-wywolujacy odpornosc.Takie szczepy moga byc stosowane w szczepionkach.
Komórki wegetatywne bacillus anthracis moga przezywac w organizmie 1-2 tygodznie zarodniki w srodowisku zew nawet 40 i wiecej lat,spory zabijane sa w 121C przez 15min w autoklawie.
Do zakazenia waglikiem moze dojsc roznymi drogami.
-Alimentarna-postac jelitowa po 12 godz -5 dniach od momentu zakazenia,wystepuje brak apetytu,bole brzucha,wymioty,biegunka 50% pacjentów umiera.
-Inhalacyjna postac plucna po jednodniowym okresie wylegania wystepuje kaszel,dusznosci,goraczka,sinica,szok i smierc
-Przyranna- postac skorna w miejscu zakazenia pojawia sie swedzaca krosta przechodzaca w owrzodzenie i martwice.
Powiklaniem kazdej z postaci jest krwotoczne zapalenie opon mozgowych.

Clostridium-Bakterie nalezace do tego rodzaju to laseczki barwiace sie gramm+ ale w miare starzenia sie kolonii moga sie odbarwiac.Wytwarzaja ednospory.Wymagaja warunków beztlenowych.Sa one pozbawione enzymów takich jak dysmutaza nadtlenkowa,katalaza i peroksydaza-sa to enzymy rozkladajace rodniki tlenowe i wodorotlenowe.Jesli laseczki Clostridium dostana sie do srodowiska tlenowego wtedy ich oddychanie moze stac sie tlenowe i powstajace rodniki niszcza kom.Wytwarzaja toksyny i liczne enzymy proteolityczne ,lipolityczne i sacharolityczne zaleznie od szczepu.
Bakterie rodzaju Clostridium sa szeroko rozpowszechnione w srodowisku zewnetrznym moga tez bytowac w przewodzie pokarmowym u ludzi i zwierzat dlatego izolacja i wykazanie obecnosci tych drobnoustrojów nie jest czynnikiem w diagnostyce procesów chorobowych.

Clostridium botulinum:
Jest to charakterystyczna grupa bakterii ktore sa ze soba slabo powwiazane ale wytwarzaja bardzo podobne toksyny.Sa to laseczki urzesione wytwarzaja owalne przetrwalniki ulozone podbiegunowo i deformujace komorki.Wytwarzaja endotoksyny uwalniajace sie z komorki bakteryjnej po jej smierci.Czynnikiem wywołujacym proces chorobowe jest toksyna sama bakteria nie moze byc gdyz wystepuje normalnie w przewodzie pokarmowym.Toksyny wydzielane sa najczesciej w pokarmie na zew organizmu.Zdarza sie ze u noworodków moze wystapic postac jelitowa ktora polega na tym ze do organizmu noworodka dostaja sie spory i bakterie moga wytwarzac toksyny powodujac smierc.Zdarzaja sie tez przypadki botulizmu wywolanego przez zakazenia przyranne.Toksyna wytwarzana przez clostridium botulinum jest neurotoksyna dziala na uklad nerwowy.Jest zalezna od cynku powoduje porazenie miekkie.
Clostridium tetani.tezec
Jest bakteria inwazyjna.Laseczki gramm+ posiadaja rzeski nie wytwarzaja otoczek wytwarzaja zarodniki które ukladaja sie na koncach komorki znieksztalcajac ja w charakterystyczny sposób.Wystepuje powszechnie w glebie moze dostawac sie do zanieczyszczonych ran.W organizmie namnaza sie tylko w miejscu wnikniecia.

Wytwarza 2 typy toksyn:
Tetanolizyne-powoduje hemolize krwinek,inaktywowana przez choloesterol,jej rola nie jest do konca poznana.
Tetanospazmina-jest odpowiedzialna za proces chorobowy.Jest neurotoksyna.przylega ona do zakonczen nerwow ruchowych,zostaje zamknieta w postaci pecherzykow i transportowana wzdluz aksonow do rogow brzusznych rdzenia kregowego.Z pecherzyka wydostaje sie czesc toksyn wnika do komorek nerwwych i powoduje hydrolize bialek co hamuje wydzielanie glicyny i kwasu aminomaslowego-w efekcie dochodzi do odnerwienia miesni i trwalego ich skurczu.Najbardziej wrazliwe na toksyny sa konie i czlowiek.
Clostridia inwazyjne wytwarzaja rozne typy toksyn:
alfa-toksyna -lecytynaza albo fosfolipaza.Ma ona wlasciwosci letalne poniewaz rozklada lecytyne.
beta-toksyna-moze dzialac jako cytolizyna niszczaca komorki moze bezposrednio uszkadzac naczynia krwionosne powodujac obrzeki moze dziala uszkadzajaco na neutrofile.Do zakazenia moze dojsc z zewnatrz jak i z wew organizmu.
Clostridium novyi moze powodowac zakazenia martwicowe watroby.
Clostridium haemoliticum powoduje hemoglobinurie.
Clostridium chauvoei-powoduje szelestnice.

Rodzaj Staphylococcus-ziarniaki sa to drobnoustroje okragle gramm+ wystepujace rzadko pojedynczo najczesciej w niereguralnych skupiskach.Wystepuja w górnych odcinkach dróg oddechowych na blonach sluzowych oraz na skórze.Nie zawsze ich obecnosć swiadczy o procesie chorobowym.Moga powodowac zakazenia szpitalne.
Staphylococcus aureus-gronkowiec zlocisty.
Staphylococcus intermedius u psów zapalenia ropne.
Staphylococcus epidermidis-wywoluje ropne zmiany na skórze.
Staphylococcus hyicus- moze powodowac mastitis u swin
Staphylococcus schleiferi-powoduje stany zapalne ucha zew u psów.

Gronkowce wywołuja schorzenia:
-ropne-moga powodowac zmiany na skórze
-infekcje ogólne-kiedy drobnoustrój dostanie sie do krwi i rozprzestrzeni po organizmie dochodzi wtedy do zapalenia pluic,zapalenia wymion,opon mozgowych.
-infekcja glebokie-np: zapalenie wsierdzia zapalenia stawów,szpiku kostnego.
-zatrucia pokarmowe-
-syndrom szoku toksycznego.
Sa to zarazki tlenowe moga byc fakultatywnie beztlenowe.Zawsze sa katalazo-dodatnie dzieki temu mozna odróżnić je od paciorkowców.Rozkladaja nadtlenek wodoru przy probie na katalaze z woda utleniona-ale zawsze musi to byc materiał z podłoza podstawowego.Sa oksydazo-ujemne nie posiadaja rzesek nie wytwarzaja przetrwalników niektóre mogą wytwarzac otoczki.
Czynniki odpowiedzialne za wirulencja gronkowca
-czynniki infekcyjne bakterii-aby mogły zadzialac drobnoustroje musza ulec adherencji do komorek gospodarza.Za adherencje odpowiada pierwsza grupa czynników wirulencji.Do tych czynników należa:
-białka powierzchowne,czynnik zlepiania,adhezyny dla kolagenu.
Czynniki odpowiedzialne za inwazyjność:
-toksyny zwane hemolizynami,koagulaza,stafylokinaza,enzymy.
Czynniki przeciwdzialajace czynnikom obronnym:
otoczka polisacharydowa,bialko A,Leukocydyna.
Czynniki odpowiedzialne za objawy chorobowe:
-wszystkie czynniki przeciwdzialajace mechanizmom obronnym
-alfa-hemolizyna odpowiada za szok septyczny
-superantygeny i toksyna.
Clumping factor: wytwarza wiekszosć szczepów.Jest to substancja zwiazana z powierzchnia komórki nie jest wydzielana do srodowiska.Ma ona wlasciwosci laczenia sie z fibrynogenem nie przeksztalcajac go.Moze sie laczyc z przetworzona fibryna.W efekcie wokół komorki tworzy sie plaszcz z fibrynogenu co chroni bakterie przed fagocytoza.Moze to powodowac tzw infekcje ograniczone.
Bakterie Staphylococcus wytwarzaja szereg enzymów:
-alfa hemolizyna-ma wlasciwosci cytotoksyczne, niszczy kom gospodarza.Niszczy układ imunologiczny co moze doprowadzic do szoku septycznego.
-beta-toksyna-nazywana również sfingomielinaza C.Jest produkowana przez szczepy Staphylococcus aureus.Wykazuje aktywnosc enzymu fosfolipazy C która rozkłada lecytyne.
-delta-toksyna-uszkadza błony kom ssaków ma aktywnośc hemolityczna.Dziala na blony komorkowe,jest cytotoksyczna dziala neurotoksycznie na skóre.Fosfolipidy hamuja jej dzialanie.
-leukotoksyna-wystepuje zawsze z druga toksyna tzw leukocydyna.Tworza one 2 elementy leukotoksyna-fragment S i leukocydyna-fragment E.maja wspolne dzialanie ale wytwarzane sa oddzielnie.Jezeli dzialaja wspolnie maja wlasciwosci zapalne.Leukotoksyna powoduje lize erytrocytów mozna to zaobserwowac tylko na podlozach bez dodatku agaru.
Koagulaza-jest to substancja białkowa wydzielana do srodowiska która wiaze sie z protrombina.Powstaje stafylotrombina która ma aktywnosc proteolityczna.Powoduje przejscie fibrynogenu w fibryne i polimeryzacje fibryny.Czynnik ten chroni bakterie przed fagocytoza.
Stafylokinaza-sub bialkowa ktora ma wlasciwosci rozpuszczania.aktywuje ona plazminogen który przechodzi w plazmine która powoduje lize fibryny.Dzieki temu bakterie moga rozprzestrzeniac sie w organizmie.
Otoczka polisacharydowa-Jest to luzna warstwa polisacharydów cienka i nie zwiazana z bakteria.Otoczka maskuje bakterie sprawia ze nie sa one rozpoznawane przez kom gospodarza.
BiałkoA-znajduje sie na pow sciany kom przylacza ona fragment Fc w efekcie bakteria jest otoczona immunoglobulinami które zamiast niszczyc to ja chronia.
Leukocydyna-towarzyszy leukotoksynie dziala na neutrofile powodujac ich degranulacje.Indukuje stan zapalny w organizmie.Nie powoduje hemolizy.
Toksyna eksfoliaktywna-powoduje stany martwicowe skóry,rozwarstwienie,pecherze.
Gronkowiec wytwarza 2 typy toksyn bedaczych superantygenami:
-enterotoksyna-stymuluje osrodek wymiotny.powoduje to silne torsje.Jezeli jednak gronkowiec bedzie produkował enterotoksyne w organizmie dziala ona jako superantygen.Toksyna wyprodukowana poza organizmem powoduje zatrucia pokarmowe.
-toksyna syndromu szoku toksycznego-powoduje ona spadek cisnienia,utrate swiadomosci,spiaczke ,smierc.
Gronkowce sa drobnoustrojami bardzo wytrzymałymi wytrzymuja 15% stezenie NaCL w ropie przezywaja 7 dni.Gina ogrzewane przez 30min w 60 stopniach.Sa oporne na penicylyne wytwarzaja specialne plazmidy kodujace beta-laktanaze która bedzie rozkładala ten antybiotyk.Po przechorowaniu infekcji gronkowcami nie jest wytwarzana odpornosc.

aureus intermedius hyicus Epider,
Koagulaza + + +/- -
Oksy - - - -
Hemolizab + + - -
Pigment + - - -
Maltoza + - - +
Mannitol + +/- - -
Bialko a + - - -

Katalaza-enzym zawierajacy zelazo który unieszkodliwia nadtlenek wodoru.Test na obecnosc katalazy mozna wykonac na szkelku Petriego.Podaje sie bakterie najlepiej w hodowli bulionowej.Uwalniajace sie pecherzyki tlenu swiadcza o dodatnim wyniku reakcji.Mozna wykonac rowniez probe bezposrednio na hodowli na podlozu stalym pod warunkiem ze bedzie to podloze podstawowe agar-agar.
Oksydaza-proba na obecnosc tego enzymu pozwala wykryc szczegolny typ lancucha oddechowego gdzie koncowym akceptorem jest cytochrom P i zwiazana z nim oksydaza istnieja 2 metody wykrywania oksydazy:
I-do plytki Petriego podaje sie kilka ml 1% odczynnika Kovacsa.Do płytki Petriego podajemy fragment bibuły filtracyjnej szklana bagietka pobieramy bakterie z kolonii i przeciagamy przez zwilzona w plynie bibule.Bakterie wytwarzajac oksydaze zabarwiaja bibulke na purpurowo.
II-probe mozna wykonac bezposrednio na hodowli podajac plyn bezposrednio na kolonie.Nakrapiamy odczynnik na kolonie i obserwujemy wybarwienie na granatowo.Wszystkie bakterie beztlenowe sa katalazo-dodatnie i oksydazo-ujemne.
Koagulaza-bakterie produkuja 2 rodzaje koagulazy::
-koagulaze wolna
-koagulaze zwiazana.
Koagulaze wolna wykrywa sie w tescie probowkowym-pobieramy krew na zwiazek hamujacy krzepniecie krwi,do badania pobiera sie odwirowane osocze.Do próbówki podajemy 1ml osocza i 0,5 ml płynnej hodowli bakterii i poddaje sie inkubacji w 37 stopniach przez 1,2,3,4 i 24 godziny.Koagulaza powoduje sciecie osocza-mozna zaobserwowac klaczki fibryny.Bakterie moga tez produkowac fibrynolizyne która powoduje lize fibryny.Po 24 godzinach dochodzi z powrotem do upłynnienia scietego osocza.Probe na koagulaze wiazana wykonuje sie na szkielku podstawowym.Pod wplywem czynnika zlepiajacego podczas proby dochodzi do zlepiania sie bakterii.

Paciorkowce: Streptococcus Najbardziej dokładnym podzialem paciorkowcow jest podzial filogenetyczny.
I.streptococcus pyogenes
streptococcus agalactiae
streptococcus dysgalactiae
streptococcus uberis
streptococcus equi
II.Enterococcus-paciorkowce kałowe
Enterococcus fecalis
Enterococcus faecium
Enterococcus durans
III.Pneumokoki
IV.Pneumokoki jamy ustnej
V.Pneumokoki jamy ustnej
VI Streptococcus suis

Aby stwierdzic do jakiej grupy dana bakteria nalezy trzeba:
-hodowac w bulionie 24-48 g,odwirowac,osad zawiesic w kw solnum,podac ekstrahowaniu przez 15min,doprowadzic ph do obojetnego,odwirowac.
Morfologia-Paciorkowce to bakterie gramm+ kuliste wystepujace w parach lub lancuszkach.Bytuja w warunkach tlenowych jak i mikroaerofilnych sa katalazo i oksydazo negatywne.Nie wytwarzaja przetrwalników.Wymagaja bogatych podłóz do izolacji np:agar z krwia.
Czynniki decydujace o zjadliwosci paciorkowców:
-Streptoidyna S-nie ma wlasciwosci antygenowych ale wywoluje hemolize beta.
-Streptoidyna O-ma wlasciwosc natygenowe i powoduje powstanie przeciwciał.Powiklania po zakazeniu paciorkowcami moga byc niebezpieczne moze dochodzic do uszkodzenia serca i zapalenia stawów.
-Egzotoksyna erytrogenna-wystepuje w 3 typach A,B,C najbardziej zjadliwa jest toksyna A
-Streptodonnaza ma wlasciwosci antygenowe rozpuszcza rope i martwicze tkanki.
-Hialuronidaza-ma wlasciwosci antygenowe,rozpuszcza tkanki,dziala na kw.hialuronowy co umozliwia rozprzestrzenianie bakteriom.
-Streptokinaza-rozpuszcza fibryne.
-wielocukier C-ma charakter antygenowy.
-Antygen N-białkowy znajduje sie w zew partiach sciany kom.warunkuje odpornosc bakterii na fagocytoze.
-LTA- jest to polimer glicerowy sciany kom,który ma charakter adhezyjny.
Diagnostyka labolatoryjna paciorkowców.
1.do badania przesyla sie zeskrobiny ze zmienionych miejsc,rope,plyn mozgowy,rdzeniowy,mleko.
2.Bada sie rozmaz zabarwiony metoda gramma.W tym badaniu mozna wykrywac antygen w tkankach metoda przeciwciał fluoroscencyjnych.
3.badanie hodowlana-izolacja bakterii na podlozach wzbogaconych krwia i na podlozu McConceya i podlozu Edwardsa aby sprawdzic czy dane paciorkowce odpowiadaja za zapalenie gruczolu mlekowego.Płytki inkubuje sie w 37oC.Badanie biochemiczne,serologiczne.


camp Hyd eskul McConcey
Agalacitace + - -
Dysgalactic - - -
Uberis - + -
fecalis - + +

Kretki:Spirochetales
Rzad Spirochetales
Rodzina Spirochetaceae
Rodzaj Leptospira
- L biflexa
- L interrogans spp interrogans
Borgpetersemii
Santarosai
Vairii
Kirchnerii
Noguchi
- Trepanoma
T.pallidum
- Serpulia/Brachyspira
S.hyodysenterie
S.innocens
- Borelia
B.burgdorfei
Budowa:cialo stanowi cylinder protoplazmatyczny,helikalny o roznych skretkach spiralnych.Na cylinder nawiniete sa wlokna zwane wiciami.Na jednym biegunie witki maja dyski przyczepu.Kazda witka ma swoj dysk przyczepu jedna na jednym biegunie druga na drugim,z przeciwnych biegunów wici sa puszczone wolno.Poszczegolne kretki roznia sie od siebie iloscia wlokien osiowych.Dlugosc bakterii moze dochodzic nawet powyzej 20um a szerokosc 0,1-0,2um.
Choroby-Leptospira dostaje sie do organizmu przez blony sluzowe i uszkodzona skóre.Nastepnie droga krwi dostaje sie do takich narzadów gdzie trudno dochodza przeciwciala.Atakuja watrobe,kanaliki nerkowe,macice.Bydło najczesciej jest atakowane przez serowary hardio,pomona,-wywoluja zmiany chorobowe prowadzace do ronień,zapalenia gruczolu mlekowego,zapalenia nerek.Swinie atakowane sa przez serowary pomona i icterohaemorrhagie.U psów canicola powoduje dwie postacie choroby uremiczna i zoltaczkowa.U koni powoduje zapalenie galki ocznej.
Diagnostyka:
1.do badania pobiera sie mocz,narzady,najczesciej nerki.
2.badanie bezposrednie.
3.test fluorescencyjnych przeciwciał.
4.badanie serologiczne krwi.
5.hodowla w 30 stopniach przez 6-8tyg.Leptospira nie rosnie na podlozach stalych rosna na płynnych lub połpłynnych.np:Korthofa,Stuarta,Fletchera.Podloza te zawieraja weglowodany,fosforany,chlorki,hemoglobine,albumine bydleca i surowice bydleca.

Leptospira Serpulia Borelia
Morfologia Liczne spir 6-8 4-8
L wl osiow 2 6-10 15-20
L dyskwo p 3-5 6-10 15-20
Warunki w tlen beztl Mikroaero
Wektor - - Stawon
Barw anilin - - +
ruch + + +

Rodzaj Serpulina:
Morfologia:-kretki wielkosci 20um.Sa to bakterie beztlenowe,posiadaja 6-10 skretów ciala,6-14 włókien osiowych wychodzacych z jednego dysku przyczepu znajdujacego sie na biegunie komorki.Wywołuja dyzynterię i swiń w kazdym wieku.Bakterie zasiedlaja krypty okreznicy i jekita grubego,przedostaja sie do erytrocytów i kom kubkowych wywolujac ostry stan zaoalny.Objawami infekcji jest silna biegunka z domieszka krwi.
Diagnostyka:Do badania przesyla sie kał lub wymazy z odbytu.Z kału przygotowuje sie 10% zawiesine ,wiruje i przepuszcza przez filtr o coraz to mniejszej srednicy oczek.W badaniu bezposrednim krople przesaczu ogladamy w mikroskopie ciemnego pola widzenia.Poza tym rozmazy barwimy barwnikami anilinowymi(fuksyna,blekit wiktorii).Badanie hodowlane:zarazki rosna na agarze tryptozowo-sojowym badz bulionie z wyciagiem ozgowo-sercowym z dodatkiem surowicy cielecej.Hodowle inkubuje sie w 40 stopniach przez kilka dni w mieszaninie wodoru i co2 w warunkach beztlenowych.Kolonie rosna w glab badz sluzowo na agarze wystepuje silna strefa hemolizy beta.Nastepnie materiał z hodowli barwimy narwnikami anilinowymi.W badaniu serologicznym okreslamy poziom przeciwcial,antygen mozna okreslic testem aglutynacji mikroskopowej.Zarazki mozna wykrywac rowniez metoda TCR,lub hydrolizacji DNA.
Rodzaj Borelia
Morfologia:bakterie dł do 30um posiadaja malo skretów spirali 4-8,maja duzo wlokien osiowych 15-20 wychodzacych z dwoch naprzeciw siebie ulozonych dysków przyczepu.Sa bardzo ruchliwe.Zyja w warunkach mikroareofilnych zle rosna na podlozach natomiast bardzo dobrze w zarodkach kurzych.Borelia atakuje bardzo czesto ludzi.W przypadku zaatakowania przez kleszcza jezeli znajduje sie dłuzej niz 24h zarazki ze slina kleszcza dostaja sie do organizmu.Okres inkubacji trwa od 3 do 30 dni.Pierwszy objaw to tzw erythema migrans-pojawia sie plamka w miejscu ugryzienia która przechodzi w rumien osiagajacy srednice 5 i wiecej cm.Moze byc bolesny i moze towarzyszyc mu swiad.Nastepnie pierwsze objawy zanikaja a po miesiacu moga pojawic sie objawy z OUN,serca,badz stawów.Moze wystapic zapalenie osierdzia,wsierdzia,goraczka.Ostatnim stadium boreliozy jest zanikowe zapalenie skóry.
Diagnostyka:
Do badania przesylamy krew płyn stawowy,mozgowo-rdzeniowy.Badanie bezposrednie polega na szukaniu w rozmazie bakterii w mikroskopie ciemnego pola widzenia.Mozna równiez wybarwic bakterie barwnikami zasadowymi.
Hodowla:-Bakterie rosna trudno na podlozach wykazuja jedynie wzrost na podlozu Kelly'ego.
Brucella
Morfologia-sa to bardzo male gramm-paleczki 0,5-1,5um nie wytwarzaja rzesek i przetrwalników.Moga wytwarzac otoczki mocno przylegajace do sciany kom.Sa oksydazo i katalazo-pozytywne.Sa slabo kwasooporne i barwia sie zmodyfikowana metoda Ziehla_Nielsena na czerwono.
Patogeneza:Do zakazenia dochodzi z wydalinami z drog rodnych w okresie poronienia z mlekiem i jego przetworami.Brucella wykazuje szczegolna predylekcje do ciezarnej macicy a zwlaszcza do omoczni.Tu znajduje sie erytrol i hormony sterydowe co ulatwia bakteriom namnazanie sie.Bakteria dostaje sie do organizmu zostaje wchlonieta do fagocytów i namnaza sie w nich.Nastepnie dostaje sie do najblizszych wezlow chlonnych i narzdów miazszowych,kosci.U samic brucella powoduje ronienia,u samców zapalenie jader.Uludzi okres inkubacji trwa 1-3 tygChoroba przechodzi II etapowo:I etap-faza ostra wystepuje goraczka falujaca.II etap-przewlekły w narzadach miazszowych tworza sie ziarniaki które ulegaja zropieniu.
Diagnostyka-Do badania pobiera sie lozysko,wody plodowe,poroniony plod,siare,krew,nasienie.Rozmazy barwimy zmodyfikowana metoda Ziehl-Nielsena.
Posiewy-Zawsze przy pierwszych posiewch nalezy zapewnic warunki tlenowe z dodatkiem 5-10% co2.Hodowle inkubuje sie w 37 stopniach przez przynajmniej 15 dni.Podloza musza byc bardzo bogate zawierajace peptony,surowice bydleca lub konska,wyciagi z watroby,z drozdzy.Kolonie sa bardzo drobne,szpilkowate,z czasem mentnieja.
Testy biochemiczne-
-zapotrzebowanie na co2-hodowanie w warunkach tlenowych z 5-10%co2
-wytwarzanie siarkowodoru-na specialnym agarze skosnym z paskiem testowym bakterie hoduje sie 4 dni.Zaczernienie paska swiadczy o dodatnim wyniku proby-Brucella abortus..
-aktywnosć ureazy na podlozu Kristensena-na skutek rozkladu mocznika do amoniaku kolor podloza zmienia sie na rozowy.Brucella ovis.
-barwienie tionina(niebieski kolor)fuksyna zasadowa(czerwony) barwniki dodaje sie do agaru,jesli widoczny jest wzrost bakterii wynik dodatni.
-aglutynacja z monospecyficznymi surowicami-kiedy rosna w formie gladkiej posiadaja antygeny powierzchniowe N i A.Aby przeprowadzic probe zawiesine bakterii nalezy ogrzewac w 60 stopniach przez 14min po czym krople zawiesiny miesza sie z kropla surowicy wzorowej,aglutynacja wychodzi natychmiast.
-typowanie przy udziale fagów-przygotowuje sie kolejne rozcienczenia bilisi-fagów i miesza sie z zawiesina bakterii-nastepuje liza bakterii i płyn staje sie klarowny.Proba jest dodatnia dla Brucella abortus i suis.
-testy oksydatywnego metabolizmu-okresla sie zuzytkowanie tlenu przez paleczki Brucella w obecnosci okreslonych weglowodanow i aminokwasow.Probe przeprowadza sie w specialnym aparacie Wartburga
-proba biologiczna na swinkach morskich-2 swinki zakaza sie badanym homogenizatem domiesniowo.Po 3 tygodniach usypia sie jedna swinke a po 6 druga-poszukujemy zmian ziarninowych.

Pasteurella :
Typ XII Proteobacteria
Klasa Gammaproteobacetriace
Rodzina Pasteurelaceae
Rodzaj Pasteurella
- P.multicida
- P.pneumotropica
- P.canis
- P.dagmatis
- P.aerogens
- P.gallinarum
Pasteurella multocida wystepuje jako komensal drog oddechowych.W odpowiednich warunkach goraczke transportowa.Typ-A moze wywołać zapalenie pluc,cholere,lub posocznice drobiu.Typ-B i E wywoluje zakazna posocznice.Typ D-schorzenia u swin.Sa to bakterie gramm-,drobne paleczki badz kokopaleczki,wielkosci 0,5-1,5um nie wytwarzaja przetrwalników ani rzesek.Wytwarzaja otoczki z kwasu hialuronowego.Moga byc tlenowe i mikroaerofilne.
Patogeneza-Za chorobe zwlaszcza krwotoczna odpowiadaja endotoksyny.chorobe uaktywniaja stresy,niedozywienie.
Diagnostyka-Od zwierzat padłych przesyłamy fragmenty pluc,przy posocznicy watrobe,sledzione,nerki,wezly chlonne,rope,wymazy z nosa i gardla.Bezposrednie wymazy barwi sie metoda Laefflera lub Leishmanna.Wybarwiaja sie jedynie ziarnistosci znajdujace sie na biegunach kom.Hodujemy na podlozach wzbogaconych w krew przez 24-48h w warunkach tlenowych.Nastepnie barwimy metoda gramma i pod mikroskopem identyfikujemy paleczki gramm-.Kolonie sa sredniej wielkosci,szare slodkawym zaoachu.U ludzi wyizolowano 13 gat Pasteurella do.
Roznicowanie multocida, septica, gallicida

sorbitol Dulcitol
Multocida + -
Septica - -
Gallicida + +


Włoskowiec rozycy:
Morfologia-sa to bakt gramm+,paleczki wielkosci 0,5-2,5um.Nie wytwarzaja przetrwalników,otoczek ani rzesek.Rosna w temp5-42 przy ph 6,7-9,2 i w obecnosci 8%NaCl.Najlepiej rosna na agarze z dodatkiem surowicy konskiej.Najczesciej wywoluje choroby u swin ale moga chorowac ptaki i ryby.
Patogeneza-Zjadliwe bakt wytwarzaja neuroaminidaze która uszkadza naczynia prowadzace do skrzepów i zatorów,ponadto hialuronidaze ulatwiajaca rozprzestrzenianie sie zarazka.
Diagnostyka:-Do badania pobieramy fragmenty watroby,sledziony,nerek,serca,tkanki maziowej,krew.Bezposrednie badanie mikroskopowe polega na wybarwieniu wymazów z narzadów metoda gramma.Przy posocznicy sa to zawsze krótkie paleczki przy przewlekłych infekcjach bakterie wystepuja w postaci nici.Bakterie hodujemy w 37 przez 24h na agarze z krwia lub surowica konska.Przy zanieczyszczonym materiale stosujemy podloze Brylla-Szynkiewicza.Forma ostra-posocznicowa daje kolonie bardzo drobne szpilkowate.przejrzyste.Po 48h bakterie wykazuja hemolize alfa.Na bulionie daja delikatne zmetnienie.Forma szorstka-przewlekla daja kolonie wieksze matowe o niereguralnych brzegach,na bulionie rosnie w formie osadu.Bakterie sa oksydazo i katalazo negatywne.
Chorobotwórczosć:Postac ostra-posocznicowa,postac pokrzywkowa-tworza sie na skorze romboidalne plamy,postac przewlekla zapalenie wsierdzia i stawów.Do zakazen dochodzi droga pok i przez skore zarazki moga przenosic gryzonie,owady,golebie.

Listeria
Typ XII Firmicutes
Klasa Bacili
Rzad Bacillales
Rodzina Lisreriaceae
Listeria
- L.monocytogenes
- L.ivanovi
- L.imurrayi
Morfologia:Sa to paleczki gramm+ nie wytwarzaja przetrwalników i otoczek.Posiadaja rzeski.Wytwarzaja kolonie typu S i R.Obecnosc co2 przyspiesza wzrost bakterii rosna w temp 3-45 stopni w ph 5,6-9,6.Bakterie wystepuja wszedzie w wodzie,glebie.
Patogeneza-listeria wytwarza silna hemolizyne tzw listeriozyne O.Komorka namnaza sie w makrofagach watroby i sledziony-jest patogenem wewnatrzkomorkowym.Przy listeriozie wyrozniamy postac:
trzewna-posocznicowa która atakije narzady wew.
nerwowa-powoduje porazenia niedowlady i poronienia.U ludzi listerioza rozpoczyna sie od postaci skornej nastepnie przechodzi w postac uogólniona a potem nerwowa.
Diagnostyka-Przy posocznnicy do badania pobieramy fragmenty watrony,nerek,sledziony.Przy postaci nerwowej pobiera sie płyn redzeniowy,fragmenty pnia mozgu.rdzenia przedluzonego.Badanie bezposrednie przy formie nerwowej listeria namnaza sie ogniskowo dlatego w materiale pobranym do badania mozna bakterii nie znalezc,dlatego nalezy przygotowac homogenizant i natepnie preparaty mazane zabarwione metoda gramma mozna ogladac.Przy badaniu materialu pochodzacego z mozgu postepujemy wedkug procedury zimnego wzbogacania tzn.1ml homogenizowanego materiału zawieszamy w 10ml bulionu odzywczego i tzrymamy w lodówce 12tyg.Co tydzien wysiewamy bakterie na agar z krwia.Po wysianiu na podloze z krwia dodajemy 10%co2.Kolonie rosna nieco wieksze od koloni wloskowca rozycy.Sa wypukle,gladkie i szarawe widoczna jest waska strefa hemolizyny beta.Mozna wykonac probe CAMP na agar z krwia wprowadza sie linie beta-toksyny gronkowca.Proba biologiczna przeprowadzana jest na myszkach swinkach morskich i krolikach.Mozna rowniez przeprowadzic test Antona-odrobine hodowli bulionowej podajemy myszkom dospojówkowo po 24h wystapi zapalenie spojówki.Bakteria moze bytowac u ludzi zdrowych i przy odpowiednich warunkach moze powodowac zapalenie mozgu,opon mozgowych,zapalenie spojówek,wsierdzia.
Roznicowanie monocytogenes i ivanovi
Hemoliza B, CAMP, Mannitol, Ksyloza, Ramnoza, -+---+,+--+-

Helicobacter pylori
Morfologia-Bakterie wydluzone posiadaja peczek rzesek na biegunie bardzo szybko sie porusza ksztalt ciala jest lekko skrecony.Zarazki dostaja sie do błony sluzowej zoladka przenika przez sluz i usadawia sie w warstwie podsluzowej.Bakteria ma wlasciwosc wytwarzania ureazy-rozkladajac mocznik tworzy srodowisko alkaliczne.Powoduje poczatkowo przejsciowe bóle zoladka,biegunki nastepnie powoduje stany zapalne sluzówki zołądka które przechodza w chorobę wrzodziejaca.Nieleczona moze przechodzic w nowotwory.
Diagnistyka-Metoda inwazyjna czyli endoskopia.Pobieramy fragment sluówki zoladka o wkładamy do podłoza Kristensena-bardzo szybko nastepuje alkalizacja podloza na skutek wytwarzania ureazy.Bakterie sieje sie bardzo rzadko,trudno stworzyc odpowiednie warunki do wzrostu.

Corynebacteriaceae
Morfologia-sa tp paleczki gramm+ polska nazwa to maczugowce.Bardzo czesto zwieraja metachromatyczne ziarnistosci Ernesta Babesa.Nie wytwarzaja przetrwalników otoczek i rzesek.Jest tlenowa ale namnaza sie w warunkach mikroaerofilnych.Jest katalazo pozytywna i oksydazo-negatywna.
Diagnostyka-Do badania pobieramy wycinki ze zmienionych tkanek,zawartosc ropni,probki pluc.W badaniu bezposrednim wymazy wybarwione metoda gramma ogladamy pod mikroskopem.
Hodowla-na podlozach agarowych z krwia w 37 c w warunkach tlenowych badzmikroaerofilnych.

Rhodococcus equi
Morfologia:sa to bakterie gramm+ polimorficzne od zarniakow do form nitkowatych.Sa słabo kwasooporne,katalazo-dodatnie.Wytwarzaja otoczke polisacharydowa a nie wytwarzaja endospor.Rosna na agarze odzywczym w warunkach tlenowych a dodatek tiaminy wspomaga ich wzrost.Wystepuja w glebie,moga byc wydalane z kalem.Choroba przebiega ciezko jest ropna zwana rodokokozą .Atakuje głownie ludzi zakażonych hiv..Zarazek przeżywa w makrofagach a chorobotwórczosc szczepu warunkuja plazmidy,zjadliwosc,których geny warunkuja tworzenie białek powierzchniowych,obecnosc otoczki,fosfolipaza C i oksydaza cholesterowa zwana takze czynnikiem equi.
Diagnostyka-Materiałem do badan sa wymazy z nosa,tchawicy.Przy bezposrednim badaniu romazu zabarwionego metoda gramma widoczne sa polimorficzne paleczki gramm+Badanie hodowlane rosna na podlozu agarowym z dodatkiem tiaminy.Przy bardzo zanieczyszczonym materiale do podloza dodajemy kw nalidiksowy.Kolonie po 24-48h wzrostu sa małe okragle,bialawe z kolei po 3-4 dniach staja sie lososiowe i bardzo sluzowe.

Pratki-
Grupa MTC lub MTG
- M.tuberculosis
- M.bovis
- M.bovis BCG
- M.africanum
- M.microtii
- M.canetti
Grupa MOTT
- fotochromogenne
- skototchromogenne
- niechromogenne
- szybko rosnace
Morfologia-Cienkie paleczki roznej dł i wielkosci.Sa to bakterie tlenowe niewytwarzajace otoczek,rzesek ani przetrwalników.Zaliczaja sie do bakterii gramm+ ale bardzo trudno barwia sie ta metoda sa kwasooporne.
Sciana kom-40% masy bakterii stanowia lipidy.Głownym skladnikiem jest peptydoglikan.Sciana kom zawiera rowniez trechaloze zwana woskiem C.
Patogeneza:Okres inkubacji gruzlicy trwa od 18 do 24 mies.Zjadliwosc pratków zwiazana jest z lipidami sciany kom które chronia pratki przed fagocytami.Główna droga zakazenia jest droga aerogenna.Najczesciej stwierdza sie gruzlice ukladu oddechowego ale moze byc gruzlica narzadowa u krów.
Prątki wnikaja do organizmu i po prezentacji komórkom z receptorami CD4 i MHCII przedstawiany jest w najblizszych wezłach chłonnych limfocytom T.Dochodzi do kooperacji miedzy limfocytami a makrofagami i aktywacji makrofagów które zaczynaja wydzielac IL-1 i II.IL-1 stymuluje limfocyty do podzialu a IL2-do ich roznicowania.Wyksztalcaja sie limfocyty th1 i cd4 i komórki cytotoksyczne z markerem CD8.Komórki cytotoksyczne niszcza bezposrednio zakazone makrofagi a kom pomocnicze wytwarzaja interferon gamma który pobudza makrofagi i uzskuja one wieksze zdolnosci bójcze.Aktywowane makrofagi wydzielaja czynnik TNF,IL3 oraz czynnikGMCSF który kolonizuje granulocyty.Z kolei lipidy pratka hamuja aktywacje makrofagów a ich enzymy katalaza i dysmutaza ponadtlenkowa zaburzaja oksydacyjny system bójczy makrofagów.Przy zakazeniach gruzlica zawsze powstaja ogniska pierwotne gdzie bakterie otoczone sa zmianami ziarninowymi oraz powiekszone sa regionalne wezły chłonne.
Diagnozowanie:Do badania przesyłamy płyny po płukaniu tchawicy i oskrzeli.mleko.mocz.Pratki moga wystepowac ogniskowo i moze ich byc niewiele dlatego niezbedna jest homogenizacja materialu.Najczesciej do homogenizacji wykorzystywana jest metoda ługowa w której materiał traktuje sie 4% ługiem nastepnie czekamy 30min w temp 37.Nastepnie dodajemy 10% kwas solny aby doprowadzic ph do lekko kwasnego.
Badanie bezposrednie -preparaty barwimy metoda Ziehl-Neelsena pod mikroskopem czerwone paleczki.
Fenomen Kocha
robert koch zuwazyl ze jezeli zdrowej swinii poda sie zjadliwe pratki to po 10-14 dniach w miejscu podania tworzy sie naciek owrzodzenie, nastepuje uogolnienie procesu i smierc. Natomiast w przypadku podania zjadliwych pratkow swince chorej w miejscu iniekcji w ciagu 1-2 dni oiwstaje odczyn zapalny i plytkie owrzoedzenie ktore sie goi. Jest to przyklad na istnienie odpornosci srod zakaznej polegajacej na zdolnosci komorek organizmu do natychmiastowej rekacji zapalnej i lokalizacji zakazenia. Nie dochodzi do rzszezania sie infekcji
istnienie odpornosci kom
Szczepionka BCG
izolowany szczep Mycobacterium bovis pasazowali na podlozu z ziemniakiem i zolcia przez 13 lat az stracil zjadliwosc. Uzyskali szczep immunogenny, ale niezjadliwy, ktory uzywany jest na calym swiecie jako jedyna szczepionka przeciw gruzlicy. Nie wolno jej podawac ludzia z HIV, gdyz u nich dochodzi do uzjadliwienia i wywolania choroby.

Mycoplasma:
Typ XIII Firmicutes
Klasa Mollicutes
Rzad Mycoplasmatales
Rodzina Mycoplasmataceae
Mycoplasma spp
- mycoides
male kolonie
- bovis
zapalenie gruczolu mlekowego, stawow i pluc
- ovipneumoniae
u owiec
- agalactiae
mastitis u koz
- felis- zapalenie pluc i spojowek u kotow
- cynos
zapalenie pluc u psow
- synovaie
zapalenie stawow u ptakow
Ureaplasma
- diversum
grudkowate zapalenie drog rodnych u bydla
- urealiticum
shorzenie u ludzi
Haemobartonella
- felis
Epherythozoon
- suis, ovis, venyonii
Morfologia-Sa to bakterie nieposiadajace sciany kom.Na jednym z biegunów posiadaja włókienka wychodzace poza obreb błony cytoplazmatycznej i tworza razem cytoszkielet.Dzieki temu poruszaja sie ruchem postepowym i obrotowym.Bakterie rosna w warunkach mikroaerofilnych lub beztlenowych w temp 37.Kolonie mykoplazm na podlozach stalych przyjmuja wyglad sadzonego jajka srodkowa czesc koloni wrasta w glab podloza natomiast brzeg rozlewa sie po powierzchni.Rosna na podlozach sztucznych.Sa to bakterie gramm-.Preparaty utrwala sie metanolem a barwi metoda Giemzy-Romanowskiego.
Patogeneza-maja zdlonosci adhezyjne wytwarzaja hemolizyny nukleazy i proteazy niszczace tkanki.
Diagnostyka-Do badania pobieramy wymazy z blon sluzowych sluz z tchawicy ,wycinki pluc,mleko.Wszystkie materiały przeznaczone do badania nalezy rozcienczyc w proporcjach 1:10 poniewaz obecnosc enzymów i przeciwciał moze hamowac namnazanie sie.Bakterie wysiewamy na podłoza oparte na bulionie PPLO-gdzie gł skład jest wyciag z serc wolowych,ekstrakt drozdzowy.pepton.

Riketsje:
Morfologia-sa to bakterie polimorficzne wystepuja w formie ziarniaków i pałeczek.sa gram -.Preparaty barwimy metoda giemzy.Rosna na podlozach sztucznych w tem 33-36.Okres inkubacji trwa kilka tygodni.
Diagnozowanie:-Do badania przesyłamy krew,zmienione tkanki oraz surowice do badan serologicznych.

Coxiella
Morfologia:-Sa to gram- paleczki.Lepiej barwia sie metoda Giemzy.Wytwarzaja otoczki i formy przetrwalnikowe podobne do spor bakteryjnych.wytrzymuja 63 stopnie przez 30min.Nie rosnie na podlozach sztucznych.Wystepuje w 2 fazach.faza I-zaraz po izolacji jest to forma zakazna. Faza II-forma szorstka traci wlasciwosci zakazne.
Diagnozowanie:Do badania przesyłamy poronione płody łozysko wody plodowe.W badaniu bezposrednim preparaty barwimy metoda Giemzy mozna tez barwic metoda Stampa.Przeznaczona do badania tkanke nalezy homogenizowac z dodatkiem antybiotyku.Odwirowac i płyn podawac do woreczka złótkowego zarodka.Po 2 tygnalezy pobrac zawartosc woreczka i badac.

Chlamydia:
Chlamydia trachomatis
u ludzi i zwierzat wywoluje jaglice prowadzacoa do slepoty
Ch. Psittaci
zoonoza od ptakow
Morfologia-bakterie kuliste wystpujace w 2 formach tzw cialek elementarnych i cialek siateczkowatych.Sa gram-.Namnazaja sie w cytoplazmie kom gospodarza.Gina po 10 min w 60s.
Diagnozowanie:Do badan pobiramy wymazy z błon sluzowych.W badaniu bezposrednim barwiny metoda Gimezy cialka elementarne barwia sie na purpurowo a siateczkowate na niebiesko.Nie rosna na podlozach sztucznych.
Cykl Rozowjowy-Ciałko elementarne wnika do kom i tworzy sie endosom.Przebywajace w endosomie przeksztalaca sie w cialko siateczkowate.Nastepnie cialko siatezkowate ulega podzialowi przez paczkowanie.Komórki potomne dojrzewaja w cialka elementarne i na skutek lizy kom wydostaja sie na zew,






-