E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
WYKA
AD 10
AUTOMATYCZNA IDENTYFIKACJA  AI
KODY KRESKOWE
1. Cechy systemów identyfikacji
W warunkach gospodarki rynkowej walka o rynek wymusza na przedsiębiorstwach
stosowanie nowoczesnych strategii działania, zorientowanych na zaspokajanie potrzeb oraz
wymagań aktualnych i przyszłych klientów. Strategie te integrują fizyczne przepływy
zasobów i przepływy informacji.
Istotne jest to, że informacja jest traktowana jako niezależne  dobro , w stosunku do
którego obowiązują takie same wymagania logistyczne, jak w odniesieniu do przepływów
fizycznych, materialnych.
Najczęściej wymieniane aspekty usług informatycznych w logistyce dotyczą:
dostępu do banku danych,
przekazywania danych,
zarządzania poziomami zasobów i gospodarką magazynową,
realizacji zamówień handlowych.
Aby dorównać konkurencji konieczne jest wprowadzanie w przedsiębiorstwach
nowoczesnej techniki informacyjnej, opartej przede wszystkim na:
automatycznej identyfikacji AI,
kodach identyfikacyjnych EAN,
elektronicznej wymianie (przetwarzaniu) danych EDI - EANCOM/EDIFACT.
Dobrze wybrany system identyfikacji powinien spełniać kilka podstawowych kryteriów:
zapewniać tani, niezawodny i możliwy do automatycznego odczytu sposób oznaczania
produktów (kryterium K1),
umożliwiać dostęp do niezbędnych danych na każdym etapie wytwarzania i dystrybucji
wyrobów (kryterium K2),
pozwalać na przesyłanie tych danych w sposób usystematyzowany i zrozumiały dla
wszystkich zainteresowanych (kryterium K3).
Kryterium K1 spełniają np. kody kreskowe. Kody umożliwiają automatyczne odczytywanie
danych i wprowadzanie ich do komputera. Skanowanie kodów zmniejsza błąd we
wprowadzaniu danych. Ocenia się, że przy wprowadzaniu danych przez klawiaturę popełnia
się średnio 1 błąd na 300 znaków, natomiast przy skanowaniu 1 na 1 000 000.
Kryterium K2 wymaga, by identyfikator w kodzie kreskowym był mało znaczący, a
wszystkie dane dotyczące identyfikowanego produktu lub procesu znajdowały się w pamięci
komputera. Kod stanowi tylko klucz do bazy danych! Dzięki temu możliwa jest ciągła
aktualizacja informacji, bez konieczności zmiany struktury identyfikatora.
Kryterium K3 spełnia Elektroniczna Wymiana Danych, czyli EDI (Electronic Data
Interchange), która polega na przesyłaniu danych o określonej strukturze, w postaci
uzgodnionych standardowych komunikatów, z jednego systemu komputerowego do drugiego,
środkami elektronicznymi, przy minimalnej ingerencji człowieka.
1
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
Pierwsze kody kreskowe opatentowano w USA w 1949 roku. Jednak dopiero dynamiczny
rozwój supermarketów w Kanadzie i USA (w latach sześćdziesiątych) doprowadził do
masowego stosowania kodów, jako identyfikatorów towarów, głównie w kasach. W roku
1970 powstało stowarzyszenie Universal Code Council - UCC - Komitet d/s Jednolitego
Kodu, które zatwierdziło standardowy kod 12 cyfrowy UPC (Universal Product Code) dla
USA i Kanady. Europejski System Kodowania Towarów EAN (European Article Numbering)
powstał w 1976 roku, a powołana następnie organizacja EANA (European Article Numbering
Association) ma do dzisiaj swoją siedzibę w Brukseli, a stowarzyszenie przyjęło ostatecznie
nazwę EAN International, gdyż oprócz państw europejskich skupia obecnie większość
krajów świata (poza USA i Kanadą). System opatentowany przez EAN bazuje na kodzie 13
cyfrowym.
Następne lata doprowadziły do rozwoju zastosowań kodów i powstawania różnych,
odbiegających od przyjętych standardów, kodów specjalistycznych (Codabar, Code 39). W
latach 80 - tych przemysł medyczny w USA wprowadził standard HIBC (Health Industry Bar
Code), a firma Intermec Corporation (1987) zaproponowała nowy typ kodu: Code 49 - kod
piętrowy dwuwymiarowy. Potrzeba przeniesienia dodatkowych informacji szczegółowych
doprowadziła do wprowadzenia kodu opartego na 128 znakach alfanumerycznych i
specjalnych systemu ASCI, czyli Kodu 128. Bardzo istotne jest w tym przypadku to, że
jednolity system wprowadziły równocześnie stowarzyszenia EAN i UCC, a kod oznaczono
jako UCC/EAN-128, w skrócie EAN - 128.
Polska przystąpiła do stowarzyszenia EAN International w roku 1990, a organizacja
otrzymała nazwę EAN Poland: Centrum Kodów Kreskowych CKK. Siedzibą polskiego
stowarzyszenia jest Poznań.
W latach 90-tych globalizacja handlu i wzrost międzynarodowej działalności
wielu firm stworzyły potrzebę zacieśnienia współpracy między EAN International a
UCC (Uniform Code Council) - organizację zarządzającą systemem UPC w USA i
Kanadzie. W 1998 roku organizacje te podjęły decyzję o kompleksowym scaleniu
systemu UPC z systemem EAN, dzięki czemu obecnie funkcjonuje jeden globalny
System GS1.
W lutym 2005 miało miejsce Globalne Forum GS1, podczas którego
oficjalnie dokonano zmiany nazwy z EAN International na GS1. Ponadto
nazwę zmieniły wszystkie organizacje krajowe (GS1 oraz nazwa kraju).
Inicjatywa ponad 100 organizacji krajowych, ponad 140 narodowości oraz ponad
1.000.000 użytkowników skupiła się pod jedną nazwą GS1, łącząc wspólną
inicjatywę w jedno partnerstwo.
Automatyczne gromadzenie danych  metody
Podstawowymi metodami, mającymi zastosowanie w automatycznej identyfikacji danych są:
metody optyczne: system kodów kreskowych, rozpoznawanie obrazu, rozpoznawanie
znaków graficznych i pisma,
metody magnetyczne: paski (taśmy) magnetyczne, rozpoznawanie atramentu
magnetycznego,
metody elektromagnetyczne: komunikacja radiowa (fale radiowe),
metody biometryczne: rozpoznawanie głosu, odcisków palców,
metody dotykowe: pamięć kontaktowa.
Wprowadzanie odpowiednich systemów automatycznej identyfikacji przepływających i
składowanych materiałów i wyrobów jest niezwykle pożyteczne w logistycznych systemach
2
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
przedsiębiorstw (zarówno handlowych, gdzie znajdują jakby szersze zastosowanie, jak i
przemysłowych, w których powinny być coraz intensywniej wdrażane).
2. Podstawowe kody kreskowe
W optycznych systemach automatycznej identyfikacji wykorzystujących kody kreskowe
(BA - Bar Codes) znanych jest i przyjętych obecnie wiele definicji i terminów, ułatwiających
porozumiewanie się, a także odpowiednie interpretowanie określonych standardów.
Podstawowymi terminami wymagającymi wyjaśnień są:
kod kreskowy: to graficzne odzwierciedlenie określonych znaków danych i znaków
pomocniczych poprzez kombinację jasnych i ciemnych kresek.
symbol kodu kreskowego: to kombinacja znaków wymaganych w przyjętej symbolice; kod
kreskowy EAN/UPC wraz z umieszczonym poniżej, odpowiadającym mu numerem
identyfikacyjnym.
numer identyfikacyjny: unikalny numer o strukturze określonej wymaganiami EAN
International (UCC), jednoznacznie identyfikujący dany towar w skali świata.
prefiks: numer w systemie EAN/UCC oznaczający organizację krajową lub identyfikator
celów specjalnych (prefiksy określa EAN International). Polsce przyznano prefiks 590.
Najbardziej znanymi są kody liniowe, czyli jednowymiarowe 1D (1 - dimensional), które
składają się z określonej sekwencji kresek i spacji. Kody te mogą wykorzystywać podstawowe
znaki numeryczne (od 0 do 9) lub dodatkowo znaki alfanumeryczne, najczęściej ASCI. Kody
te nie są bezpośrednim z
ródłem informacji, lecz dzięki stałej symbolice stanowią "klucz" do
informacji o towarze, zawartej w pamięci komputera. Jest to podstawowa zaleta tych kodów,
gdyż dowolna zmiana informacji o towarze odbywa się "poza kodem" i dotyczy komputera, w
którym zawarto te dane.
Jednak ten typ przekazywania informacji nie zawsze jest rozwiązaniem optymalnym. Stąd
też od kilku lat coraz bardziej popularne są kody dwuwymiarowe (2 - dimensional), które
umożliwiają kodowanie większej liczby danych o towarze na stosunkowo małej powierzchni.
Wadą tych kodów jest to, że wymagają zastosowania innych czytników, niż kody
jednowymiarowe.
Powszechnie używanymi i standardowymi kodami liniowymi są kody UPC i EAN.
Zarówno w systemie amerykańskim, jak i europejskim stosowane dwie wersje tych kodów:
kody pełne i kody skrócone (małe opakowania).
Kody liniowe GTIN - EAN
Powszechnie stosowane są 2 wersje:
EAN - 13 : pełna wersja kodująca składająca się z 13 znaków, w tym jedna cyfra
kontrolna,
EAN - 8 : skrócona wersja kodująca składająca się z 8 znaków, w tym jedna cyfra
kontrolna.
W wersji podstawowej, 13 cyfrowej, prefiks kraju może być 2 lub 3 cyfrowy. Numery 2
cyfrowe przyznano krajom założycielom EAN oraz krajom pierwszym krajom spoza Europy.
W każdej wersji ostatnia cyfra jest cyfrą kontrolną. Rozdział pozostałych 10 cyfr - na numer
producenta i numer produktu - może być różny. Obecnie GS1 pozostawia ten podział do
decyzji organizacji krajowych.
Typową strukturę EAN - 13 dla tych krajów przedstawiono w tabeli 1.
3
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
W odniesieniu do wyrobów o stosunkowo małej powierzchni (np. paczka papierosów) stosuje
się kody EAN  8.
Tab. 1. Typowa struktura liczby kodowanej EAN - 13 (GTIN 13)
Kolejność cyfr 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
Oznaczenie Nr kraju Nr jednostki Nr indywidualny Cyfra
liczby kodowej (prefix) (producenta) towaru kontrolna
EAN - 13 K1 K2 K3 J1 J2 J3 J4 T1 T2 T3 T4 T5 K
EUROPA EAN  13 (GTIN-13)
Start Znak rozdzielający Stop
5 9 0 0 0 2 6 0 0 0 1 0 5 >
13-12-11 10-9-8-7 6-5-4-3-2 1
nr (prefix) kraju nr towaru
nr producenta cyfra
kontrolna
Rys.1. Struktura kodu kreskowego EAN - 13
USA - UPC -12 (GTIN-12)
Start Znak rozdzielający Stop
0
1 0 0 0 0 1 0 5 >
0 0 2
6-5-4-3-2
12
11-10-9-8-7 1
nr towaru
numer systemu
(zastosowanie)
nr producenta cyfra
kontrolna
Rys.2. Struktura kodu kreskowego UPC - A
4
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
Nowe prefiksy GS1 (od 2005)
000  19 GS1 US 625 GS1 Jordania
020  029 numery wewnętrzne 626 GS1 Iran
030  039 GS1 US 627 GS1 Kuwejt
040  049 numery wewnętrzne 628 GS1 Arabia Saudyjska
050  059 kupony 629 GS1 Emiraty Arabskie
060  139 GS1 US 640  649 GS1 Finlandia
200  299 numery wewnętrzne 690  695 GS1 Chiny
300  379 GS1 Francja 700  709 GS1 Norwegia
380 GS1 Bułgaria 729 GS1 Izrael
383 GS1 Słowenia 730  739 GS1 Szwecja
385 GS1 Chorwacja 740 GS1 Gwatemala
387 GS1 Bośnia i Hercegowina 741 GS1 Salwador
400  440 GS1 Niemcy 742 GS1 Honduras
450 + 459/490-499 GS1 Japonia 743 GS1 Nikaragua
460  469 GS1 Rosja 744 GS1 Kostaryka
470 GS1 Kirgistan 745 GS1 Panama
471 GS1 Tajwan 746 GS1 Dominikana
474 GS1 Estonia 750 GS1 Meksyk
475 GS1 A
otwa 754  755 GS1 Kanada
476 GS1 Azerbejdżan 759 GS1 Wenezuela
477 GS1 Litwa 760  769 GS1 Szwajcaria
478 GS1 Uzbekistan 770 GS1 Kolumbia
479 GS1 Sri Lanka 773 GS1 Urugwaj
480 GS1 Filipiny 775 GS1 Peru
481 GS1 Białoruś 777 GS1 Boliwia
482 GS1 Ukraina 779 GS1 Argentyna
484 GS1 Mołdawia 780 GS1 Chile
485 GS1 Armenia 784 GS1 Paragwaj
486 GS1 Gruzja 786 GS1 Ekwador
487 GS1 Kazachstan 789  790 GS1 Brazylia
489 GS1 Hong Kong 800  839 GS1 Włochy
500  509 GS1 Wielka Brytania 840  849 GS1 Hiszpania
520 GS1 Grecja 850 GS1 Kuba
528 GS1 Liban 858 GS1 Słowacja
529 GS1 Cypr 859 GS1 Czechy
530 GS1 Albania 860 GS1 Jugosławia
531 GS1 Macedonia 867 GS1 Korea Północna
535 GS1 Malta 869 GS1 Turcja
539 GS1 Irlandia 870  879 GS1 Holandia
540  549 GS1 Belgia i Luksemburg 880 GS1 Korea Południowa
560 GS1 Portugalia 885 GS1 Tajlandia
569 GS1 Islandia 888 GS1 Singapur
570  579 GS1 Dania 890 GS1 Indie
590 GS1 Polska 893 GS1 Wietnam
594 GS1 Rumunia 899 GS1 Indonezja
599 GS1 Węgry 900  919 GS1 Austria
600  601 GS1 Południowa Afryka 930  939 GS1 Australia
603 GS1 Ghana 940  949 GS1 Nowa Zelandia
608 GS1 Bahrajn 955 GS1 Malezja
609 GS1 Mauritius 958 GS1 Makao
611 GS1 Maroko 977 ISSN (periodyki)
613 GS1 Algieria 978  979 ISBN (książki)
616 GS1 Kenia 980 rachunki zwrotne
618 GS1 Wybrzeże Kości Słon. 981  982 kupony wspólnej waluty
619 GS1 Tunezja 990  999 kupony
621 GS1 Syria
622 GS1 Egipt
624 GS1 Libia
5
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
Kodowanie wydawnictw książkowych i czasopism (ISBN, ISSN, ISMN)
Książki i wydawnictwa ciągłe (czasopisma) są "zwykłym" towarem, a zatem powinny być
znakowane zgodnie z symboliką EAN/UCC. A zatem kodowanie może być następujące:
z wykorzystaniem standardowej symboliki kodów EAN/UCC,
z wykorzystaniem trzech międzynarodowych systemów kodowania:
książek ISBN - prefiks 978 lub 979,
wydawnictw muzycznych ISMN - prefiks 979,
wydawnictw ciągłych ISSN - prefiks 977.
Znakowanie jednostek logistycznych - Kod 128 i Identyfikatory
Zastosowania IZ
Dynamicznie rozwój logistyki spowodował, że kody kreskowe oprócz typowego
zastosowania do identyfikacji towarów (kody liniowe) i przekazywania określonych danych
(kody 2D) o tych towarach, znalazły dodatkowe zastosowania w szeregu obszarach
działalności handlowej i przemysłowej. Podstawowym "towarem" wymagającym takiego
obserwowania i rozpoznawania w całym łańcuchu logistycznym jest jednostka logistyczna
(często nazywana jednostką transportową). Jest to jednostka składająca się z określonych
towarów, o dowolnym składzie, zorganizowana dla przetransportowania i magazynowania,
wymagająca odpowiedniej obsługi (np. przeładunku, odprawy celnej).
W logistyce standardowym oznaczeniem takiej jednostki jest jednoznaczny identyfikator
zwany tablicą rejestracyjną (norma EN 1572), który jest nanoszony w systemie kodów
kreskowych na etykietę transportową (zgodnie z normą EN 1573). Numer (kod) ten jest
jednoznacznym identyfikatorem danej jednostki podczas jej istnienia i jest autoryzowany
przez RA (Registration Authority - Instytucję Rejestrującą), która dodatkowo określa format
zapisu. W ramach RA działa instytucja IAC (Issuing Agency Codes), która przydziela
krajowym stowarzyszeniom normalizującym określone numery (rejestracja w CEN - CEN/TC
225). Przykładowo dla państw stowarzyszonych w EAN International przeznaczony jest
początkowy kod według IAC jako cyfra od 0 do 9.
Identyfikatorem, który jest obecnie stosowany najczęściej, jest numer SSCC, zwany
Seryjnym Numerem Jednostki Wysyłkowej (Serial Shippping Container Code).
Jest to symbol składający się z osiemnastu cyfr. Cyfra pierwsza jest przyznawana przez
IAC, natomiast cyfra ostatnia jest cyfrą kontrolną. Pozostałe cyfry (16) mogą być zmiennej
długości, przy czym dla identyfikacji kraju i producenta przeznaczono od 7 do 10 cyfr, a dla
oznaczenia danej jednostki producenta od 6 do 9 cyfr.
Strukturę symbolu SSCC przedstawiono na rysunku 3.
N MMMMMMM SSSSSSSSS K
prefix EAN/UCC numer danej
oraz numer firmy jednostki
(od 7 do 10 cyfr) (od 6 do 9 cyfr)
oznaczenie IAC (0 - 9) cyfra kontrolna
(1 cyfra) (1 cyfra)
Rys. 3. Schemat struktury SSCC
6
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
Do oznaczania jednostek logistycznych (także handlowych, gdyż często te jednostki się
pokrywają) powszechnie stosuje się obecnie Kod -128 oraz Identyfikatory Zastosowań IZ.
Kod liniowy 128 - Kod -128 (Code 128) został opracowany przez Korporację Identyfikacji
Komputerowej (Computer Identics) w celu zakodowania 128 znaków alfanumerycznych i
specjalnych ASCII (American Standard Code for Information Interchange) w możliwie
zwartej formie i możliwością druku różnymi technikami drukarskimi.
Ze względu na zalety kodu (głównie: integralne narzędzie komunikowania się, a także
zwiększenie liczby identyfikowanych parametrów) na mocy porozumień EAN, UCC i AIM
przyjęto Kod - 128 do kodowania danych uzupełniających w systemie UCC/EAN (inna
spotykana nazwa to UCC/EAN - 128 lub EAN - 128). Obecnie kod GS1  128.
Najważniejszą częścią kodu GS1 - 128 wykorzystywaną w zastosowaniach do jednostek
logistycznych, handlowych i innych (zasoby, rachunki, lokalizacja, telefonia komórkowa) są
tzw. Identyfikatory Zastosowania IZ, czyli dokładnie określone numery opisujące bliżej
daną jednostkę. Są to np.:
IZ 00 - identyfikacja opakowania,
IZ 11 - identyfikacja daty produkcji,
IZ 17 - identyfikacja okresu trwałości,
IZ 331 - identyfikacja wymiarów: długość dla transportu.
Lista Identyfikatorów Zastosowania IZ jest standardowa i jednoznacznie określa daną
jednostkę logistyczną. Formaty danych zawartych w identyfikatorach odwzorowano przy
pomocy następujących symboli:
a - znaki alfabetyczne,
n - znaki numeryczne,
an - znaki alfanumeryczne.
Wybrane identyfikatory oraz obszary ich zastosowań przedstawiono w tabeli 5:
Tab. 5. Wykaz standardowych Identyfikatorów Zastosowań IZ
IZ Treść identyfikatora Format
01 Numer towaru / Numer jednostki handlowej EAN/UCC n2+n14
10 Numer serii produkcyjnej n2+an...20
11 Data produkcji (RRMMDD) n2+n6
13 Data pakowania (RRMMDD) n2+n6
15 Minimalna data trwałości (RRMMDD) n2+n6
17 Maksymalna data trwałości (RRMMDD) n2+n6
20 Wariant produktu n2+n2
21 Numer seryjny towaru n2+an...20
22 HIBCC (ilość, data, seria) - towary służby zdrowia n2+an...29
23 Numer partii do użytku przejściowego n3+n...19
240 Dodatkowa identyfikacja produktu n3+an...30
241 Numer części nadawany przez klienta n3+an...30
250 Uzupełniający numer seryjny n3+an...30
30 Zmienna ilość n2+n...8
310 Waga netto towaru [kg] n6
311 Długość lub pierwszy wymiar [m] n6
312 Szerokość, średnica lub drugi wymiar [m] n6
313 Głębokość, grubość, wysokość lub trzeci wymiar [m] n6
314 Powierzchnia [m2] n6
315 Objętość netto [dm3] n6
7
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
316 Objętość netto [m3] n6
330 Waga brutto [kg] - dla potrzeb logistyki n6
331 Długość lub pierwszy wymiar [m] - dla potrzeb logistyki n6
332 Szerokość, średnica lub drugi wymiar [m] - dla logistyki n6
333 Głębokość, grubość, wysokość lub trzeci wymiar [m] - n6
334 Powierzchnia [m2] - dla logistyki n6
335 Objętość brutto [dm3] n6
336 Objętość brutto [m3] n6
37 Ilość n2+n...8
400 Numer zamówienia n3+an...30
401 Numer przesyłki n3+an...30
402 Numer identyfikacyjny wysyłki n3+n17
403 Kod trasy n3+an...30
8002 Numer Identyfikacyjny Telefonów Komórkowych - CMTI n4+an...20
Przykład: oznaczanie jednostek handlowych
zwykły kod EAN - 13
5901234567893
590 - prefix kraju (Polska)
12345 - numer przedsiębiorstwa
6789 - numer towaru
3 - cyfra kontrolna
jednostka handlowa z numerem EAN - 13 (j.w.)
przedstawiona w kodzie GS1 - 128 i danymi uzupełniającymi
(01)05901234567893
(11)080929(10)abc123
(01) - IZ dla numeru towaru EAN
0 - zero uzupełniające
590 - prefix kraju
12345 - numer przedsiębiorstwa
6789 - numer towaru
3 - cyfra kontrolna
(11) - IZ dla daty produkcji
980929 - data produkcji ( 29 wrzesień 2008)
(10) - IZ dla serii produkcyjnej
abc123 - numer serii produkcyjnej
8
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
3. EDI w automatycznej identyfikacji towarów
EDI czyli Electronic Data Enterchange - Elektroniczna Wymiana Danych - to wymiana
standardowo sformatowanych danych między systemami informatycznymi partnerów
handlowych, przy minimalnej interwencji człowieka.
Aktualnie istnieją trzy podstawowe możliwości przesyłania elektronicznych procedur:
transfer danych handlowych bezpośrednio między partnerami (dystrybutorami i klientami)
- czyli poczta elektroniczna,
transfer danych w czasie rzeczywistym między dystrybutorem, a systemem komputerowym
klienta - czyli transfer on - line,
transfer danych między systemami komputerowymi partnerów handlowych czyli EDI.
Kluczowym elementem EANCOM jest system numerowania EAN.
System EDI składa się z trzech elementów (rysunek 4):
standardowych komunikatów,
oprogramowania dla EDI,
sieci i oprogramowania telekomunikacyjnego.
Firma X sieć telekomunikacyjna Firma Y
Oprogramowanie Oprogramowanie
użytkowe użytkowe
Konwerter Konwerter
Standardowe komunikaty
Rys. 4. Schemat systemu EDI
Dla uruchomienia EDI w przedsiębiorstwie konieczne jest posiadanie oprogramowania
zwanego konwerterem. Zadaniem konwertera jest przekształcenie dokumentu firmy do postaci
komunikatu standardowego (dokument elektroniczny).
Transmisja komunikatów EDI może się odbywać poprzez:
publiczne sieci telekomunikacyjne,
prywatne sieci, np. VAN (Value Added Network),
Internet.
9
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
Komunikaty UN/EDIFACT są bardzo złożone, gdyż obejmują wiele branż i stąd muszą być
uniwersalne. Aby temu zapobiec opracowywane są tzw. podstandardy przeznaczone dla
wybranej branży. Jednym z najbardziej stosowanych podstandardów jest EANCOM
opracowany przez EAN International dla realizacji transakcji handlowych. Cechą
podstandardu EANCOM jest ograniczenie obszernej listy informacji potrzebnej w
UN/EDIFACT do treści potrzebnych wyłącznie do transakcji handlowych.
Na rysunku 5 przedstawiono przykład wykorzystania EDI (także komunikatów EANCOM) do
realizacji zamówienia u dostawcy przez kupującego.
Przepływ informacji
Zamówienie - ORDERS
D K
O U
Odpowiedz
na zamówienie - ORDRSP
S P
T U
Awizo wysyłki - DESADV
A J
W 

Awizo przyjęcia - RECADV
C C
A Y
SSCC 2
SSCC 1
Fizyczny przepływ towarów
Rys. 5. Przykład realizacji zamówienia przez EDI
Algorytm postępowania jest następujący:
1. Kupujący wysyła do dostawcy komunikat  Zamówienie - ORDERS
( rodzaj, ilość produktów, czas dostawy - towary wg EAN - 13, EAN - 8).
2. Dostawca potwierdza przyjęcie zamówienia komunikatem  Odpowiedz
na zamówienie
- ORDRSP (kompletuje dostawę, towary są ładowane do opakowań transportowych,
opakowania zostają oznaczone etykietą z unikalnym numerem SSCC - kody).
3. Dostawca informuje kupującego o wysłaniu towaru komunikatem  Awizo wysyłki
- DESADV (system komputerowy analizuje komunikat i porównuje go z zamówieniem
oraz otrzymanym potwierdzeniem zamówienia).
10
E. Michlowicz: LP - Automatyczna Identyfikacja - EDI
4. Jeżeli wszystko się zgadza - zgodnie z zamówieniem, towar jest przyjmowany do
magazynu, komputer generuje komunikat  Awizo przyjęcia - RECADV i aktualizuje
stan zapasów.
Listę wybranych komunikatów EANCOM zestawiono w tabeli 6.
Tab. 6. Lista wybranych komunikatów EANCOM stosowanych w EDI
Symbol Nazwa angielska Nazwa polska
standardu
CONTRL Syntax and Service Control Report Komunikat kontrolny
COASCU Commercial Account Summary Rachunek końcowy
DELFOR Delivery Schedule Harmonogram dostaw
DESADV Despatch Advice Awizo wysyłki
GENERAL General Message Komunikat ogólny
HANMOV Cargo/Goods Handling and Movement Przeładunek przesyłki
Report
IFTMIN Transport Instruction Instrukcja transportowa
IFTSTA Transport Status Status transportu
INVRPT Inventory Report Raport o zapasach
INVOIC Invoic Faktura
MSCONS Metered Services Consumption Report Raport zużycia wg licznika
ORDERS Purchase Order Zamówienie
ORDCHG Purchase Order Change Request Zmiany w zamówieniu
ORDRSP Purchase Order Response Odpowiedz
na zamówienie
OSTENQ Order Status Enquiry Zapytanie o status
zamówienia
OSTRPT Order Status Report Raport o statusie zamówienia
PARTIN Party Information Informacja adresowa
PRICAT Price/Sales Catalogue Katalog/Cennik
PRODAT Product Data Dane o produkcie
PROINQ Product Inquiry Zapytanie handlowe
QUOTES Quotation Oferta cenowa
RECADV Receiving Advice Awizo przyjęcia
REMADV Remmitance Advice Awizo przelewu
REQUOT Request For Quotation Prośba o ofertę cenową
SLSRPT Sales Data Report Raport o sprzedaży
SLSFCT Sales Forecast Report Prognoza sprzedaży
TAXCON Tax Control Kontrola podatków
Najpopularniejszymi obecnie standardami EDI są:
ANSI X12,
UN/EDIFACT (Electronic Data Interchange For Administration, Commerce, and
Transport),
posiadające akceptację Rządu Federalnego USA i Organizacji Narodów Zjednoczonych.
W USA głównym standardem jest X12, a w pozostałych krajach EDIFACT.
Obecnie wszystkie organizacje odpowiadające za standaryzację EDI, podjęły decyzję
o migracji do standardu EDIFACT.
11