PROWADZENIE GRUPY
SKRÓT
1. NAWI
ZANIA KONTAKTU
Grupa znajduje wspólny cel.
Grupa znajduje podobieństwa między uczestnikami.
Grupa osiąga wspólny cel dzięki podobieństwom między
uczestnikami.
2.RÓŻNICOWANIA
Grupa znajduje różnice między sobą.
Grupa uczy się rozwiązywać konflikty wynikłe z różnic między
uczestnikami.
Grupa osiąga wspólny cel dzięki różnicom między uczestnikami.
3.WSPÓA
PRACY
Grupa osiąga wspólny cel dzięki podobieństwom różnicom między
sobą. Potrafi współpracować przy realizacji trudniejszych, bardziej
osobistych zadań.
4.ZAKOC
CZENIE
Podsumowanie pracy grupy. Co osiągnęła, a czego nie, co szczególnie
się podobało, a co nie, jakie emocje przeżyła:
plastycznie
interpersonalnie
itd
- Grupa jest czyms wiecej niż sumą pojedynczych jej elementow.
- praca wykonana przed pierwsza sesja: dobór członków grupy a cele i teoretyczna
orientacja grupy. Jak latwo bedzie tym osobom zrozumiec siebie nawzajem?
- spotkanie czlonkow grupy zanim zacznie sie praca w grupie- nawiązanie
podstawowego kontaktu z prowadzącym.
Mechanizmy obronne:
Jest to samoobrona przed zagrazajacymi tresciami nieswiadomosci a wiec nie
lamac lecz zaakceptowac!
1. Opór przed bolesna zmiana.
Wskazniki oporu:
Postepowanie: Samoobrona wiec zaakceptować ale zapytać
2. Identyfikacja
Spostrzeganie uczuc i mysli drugiej osoby jako swoich wlasnych. Podwyzsza
samoocene.
3. Przeniesienie (projekcja)
Spostrzeganie tego co zaprzeczone wewnatrz mnie jako ceche drugiej osoby.:
Szukanie kozla ofiarnego
Czlonkowie grupy projektuja na innego czlonka grupy nieakceptowane uczucie,
któremu zaprzeczaja sami w sobie. Nie przyjmuja jednak za swoją wrogości
wobec kozła a odpowiedzialnością za nią obarczają całą grupę.
4. Przeciwprzeniesienie
- Reakcja terapeuty na przeniesienia pacjenta
- Przeniesienie wlasnych problemow terapeuty na pacjenta
Fazy rozwoju procesu grupowego
I. Faza nawiazania kontaktu
1. Podstawa zapewniajaca dobry poczatek grupie jest praca wykonana przed pierwsza
sesja: dobór czlonkow grupy.
2.Ramy terapii dobrze zrozumiane i stale. Dokladne planowanie i dostarczenie
praktycznych informacji, zasad i celow (ewentualnych korzysci). Grupa musi byc
pewna swoich zewnetrznych granic (czuc sie bezpiecznie) zanim dojda do glosu
sprawy wewnetrzne. Ochrona prywatnosci.
3.Pierwszym zadaniem nowej grupy jest wypracowanie granic grupy, tozsamosci
grupy  Nasza grupa i jej spojnosci. Tworzenie atmosfery pracy w grupie i przez
grupe. Wspolne problemy zamiast indywidualnych, wzmacnianie empatycznej
reakcji nawzajem na swoje problemy.  Wydaje sie ze slosc i reakcja na nia u siebie
i innych jest problemem wiekszosci z naszej grupy Kontrakt.
4. Ustalenie wspolnych tematow- problemow nad ktorymi grupa chce pracowac
Znaczna czesc spotkan wstepnych powinna byc poswiecona naturze relacji
interpersonalnych. Grupy sa szczegolnie pomocne w leczeniu psychopatologii
kontaktow miedzyludzkich.
5.  Wspierajace czynniki terapeutyczne :
-Akceptacja. Przez terapeute- to oczywiste. Przez grupe- osobiste zwyciestwo.
Poczucie akceptacji i przynaleznosci jest silnym antidotum na zalamanie
-Zaszczepianie nadziei na poradzenie sobie z problemem. Decyzja o rozpoczeciu
terapii oraz sluchanie innych ktorzy zdecydowali tak samo z podobnymi
problemami powoduje odzyskanie nadzieji.
-Uniwersalnosc. Podczas pierwszych sesji powtarzanie sie wciaz tych samych
tematow przynosi ulge, ze nie jest sie samym i poczucie bycia zrozumianym.
-Altruizm. Poniewaz proces grupowy jest interakcyjny czlonkowie grupy robia i
mowia cos przydatnego dla innych. Identyfikowanie sie z innymi wzmacnia
samoocene.
SPRAWA ZAUFANIA, MOTYWACJI DO TERAPII I ODKRYWANIA
SAMYCH SIEBIE. GRUPA W TEJ FAZIE DOSTARCZA WSPARCIA,
AKCEPTACJI A WIEC PODWYŻSZA SAMOOCENE
Ćwiczenie: rysowanie mapy celów
II. Faza róznicowania
Po fazie nawiazania kontaktu, wzajemnych podobienstw i rozumienia sie nadchodzi
faza ujawniania sie roznic i konfliktowTerapeuta wzmacnia i akceptuje proces
ujawniania się różnic i konfliktów, rozwijając jednocześnie umiejętność akceptowania
różnic i rozwiązywania konfliktów. Z wyjatkiem grup spotykajacych sie wkrotkim
czasie i z duzymi brakami w sferze interpersonalnej gdzie utrzymuje sie je na fazie
nawiazania kontaktu.
Grupa jest gotowa do przejscia do stadium roznicowania gdy:
-Cele stadium nawiazywania kontaktu zostaly osiagniete: granice, tozsamosc i
spojnosc grupy
-Wszyscy czlonkowie grupy biora udzial w interakcjach w rozsadnym wymiarze
-Kazdy z nich ujawnil kilka waznych spraw osobistych
-Kazdy ma poczucie bycia członkiem tej grupy
-Pojawiaja sie dyskusje na temat niezadowolenia z zycia na zewnatrz (np
beznadziejni przelozeni), niezgodnosci miedzy uczestnikami, przerywanie sobie
wypowiedzi, niezadowolenie z przebiegu zdarzen
-Terapeuta moze byc odczuwany jako ktos spoza grupy, kto nie docenia ich przezyc.
Oznaki napiecia, dyskomfortu czlonkow grupy, tlumienia emocji. Dobrze pracujace
grupa przestala byc zrodlem poczucia komfortu. Uczestnictwo w grupie napiete lub
nudne
Wiekszosc niespodziewanych rezygnacji ujawnia sie wlasnie w tym momencie
- Pierwszym zwiastunem zmiany jest silna ekspresja wlasnej opinii. Prowadzacy
powinien komunikowac, ze to w porzadku nie zgadzac sie z kims a nawet jest to
potrzebne i pomocne. Ludzie z problemami z samoocena, samokrytycyzmem,
asertywnoscia i radzeniem sobie ze zloscia gdy wyrazaja zlosc i negatywne emocje-
postrzegaja je jako sily destrukcyjne lub pozostajace poza ich kontrola, wstydliwe
cechy bedace przedmiotem samokrytyki..
-Uczestnicy podwazaja normy grupowe proponowane przez terapeute, by uzgodnic
 nasze - ich wlasne. Terapeuta powinien uwaznie badac zachodzacy proces zamiast
odbierac go jako osobisty atak i przyjmowac postawe obronna wobec korzystnego
procesu rozwoju grupy. Grupa kwestionuje zaangazowanie terapeuty, ktory wedlug
nich daje im za malo. Kiedy grupa przekona sie, ze to ona sama podtrzymuje proces
terapeutyczny, bedzie to oznaczalo jej gotowosc przejscia w faze wspolpracy.
-Koziol ofiarny- Terapeuta powinien przyjac neutralna pozycje lub jesli potrzeba
wesprzec kozla. Jest on bowiem czułym miernikiem waznych spraw grupy i moze
stymulowac do owocnej pracy terapeutycznej. Kochajcie wiec swoje kozly ofiarne i
wykorzystujcie rozsadnie ich wklad w grupe!
GRUPA W TEJ FAZIE DOSTARCZA KONFRONTACJI I WYZWAN.
ZMIERZENIE SIE Z TERAPEUTA, KONFRONTACJA Z INNYMI,
RADZENIE SOBIE ZE ZLOSCIA URUCHAMIA ASERTYWNOSC,
SKUTECZNOSC I TOLERANCJE WZGLEDEM NEGATYWNYCH
EMOCJI.
Rola terapeuty:
-wzmacnia uniwersalnosc i wspolnote tematow grupy by poradzila sobie z
konfrontacja i roznicami
-chce sie dowiedziec wiecej o roznicy pogladow miedzy uczestnikami i tym jak sie czuja
radzac sobie z trudnymi emocjami
- Nie prowadz grupy a podazaj za nia. Im bardziej grupa jest odpowiedzialna za proces,
tym bardziej jej czlonkowie rozwijaja swiat relacji interpersonalnych.  Mistrzowska
biernosc - wspieranie korzystnych, rozbrajanie niekorzystnych zdarzen
- Radzenie sobie z oporem przed praca nad waznymi tematami- ukierunkowanie grupy na
wazne tematy, spokojne i bezposrednie wychwytywanie przejawow oporu
Ćwiczenie:
Warsztaty  meblowanie w II grupach (asertywność i. rywalizacja)
III. Faza wspólpracy w grupie
Grupa staje sie interakcyjna plaszczyzna ujawniania indywidualnych problemow,
glownym przedmiotem poszukiwan sprawy osobiste uczestnikow. W trakcie procesu
interakcyjnego ujawniaja sie bardziej skomplikowane relacje miedzy czlonkami grupy.
Rola terapeuty: czuwanie nad silnymi reakcjami i ewidentnymi znieksztalceniami w
sferze interpersonalnej i identyfikuje tematy wspolne dla wszystkich lub kilku jej
czlonkow.
Warsztaty:
I.
1. Każdy dostaje/ robi sobie 1 element
2. Wspólnie budują konstrukcję łącząc elementy różnymi sposobami połączeń
3. Ulepszają jej stabilność i elastyczność
4. Robimy zdjęcie tej konstrukcji
5. Tworzą tą samą konstrukcję, ale ze swych ciał
6. Robimy zdjęcie tej konstrukcji
7. Nazywamy ją
lub
1. W parach: tworzenie figury ze swych ciał o dynamicznej równowadze
(samodzielnie by się wywrócili, w parach są w równowadze, ekperymentują z
różnymi możliwościami ale nie zmieniając wcześniejszej figury
2. Starając się nie zmienić figury pary łączą się w czwórki tworząc nową figurę,
ekperymentują z różnymi możliwościami ale nie zmieniając wcześniejszej
figury
3. Starając się nie zmienić figury czwórki łączą się w ósemki tworząc nową
figurę itd. aż cała grupa stworzy figurę. Ekperymentują z różnymi
możliwościami ale nie zmieniając wcześniejszej figury
4. Robimy zdjęcia figurze i jej wersjom.
5. Nazywamy figurę i jej wersje.
IV. Faza koncowa
Przeżywanie straty: zal, zlosc, poczucie odrzucenia i opuszczenia, poczucie, ze
otrzymalo sie za malo. Poczatek samodzielnosci, wziecia za siebie odpowiedzialnosci.
Podsumowanie spraw poruszonych w terapii.
Zadania terapeuty:
-rozpoznanie i ujawnienie zach. unikowych i oporu przed zakonczeniem terapii. Praca,
dyskusja nad tematem zakonczenia terapii przez kilka sesji.
-Ta strata moze przypominac wczesniejsze straty. Model pracy nad zalem: wyrazenie
zalu, zlosci.
-rytual pozegnania
Warsztat:
I. Odczuwanie w ciele i ruchu
Dobrych emocji/ wydarzeń na tych warsztatach
Co ta postać czuje, jak się porusza w:
- Co ta postać czuje, jak się porusza: w nogach i kontaktem z ziemią, ciężarem-
kolanach-
- Co czujesz, jak się poruszasz: w biodrach i stopnia ich ruchliwości
- Co czujesz, jak się poruszasz: w brzuchu
- Co czujesz, jak się poruszasz w klatce piersiowej, sercu, jak oddychasz
- Co czujesz, jak się poruszasz w rękach i dłoniach
- Co czujesz, jak się poruszasz w szyi
- Co czujesz, jak się poruszasz w szczęce
- Co czujesz, jak się poruszasz w oczach
- Co czujesz, jak się poruszasz w czole i głowie
- Co czujesz, jak się poruszasz w
- Co się czujesz, jak się poruszasz
- łącząc wszystkie swoje części ciała: nogi i kolana z biodrami, biodra i brzuch z
klatką piersiową, klatkę piersiową z głową, całość
- płynności ruchów
- kierunku zdecydowanym a może rozkojarzonym, w różnych kierunkach
- ciężko/lekko
- szybko/wolno
II. Rysowanie z zamkniętymi oczami tych emocji
III. Odczuwanie w ciele i ruchu negatywnych emocji/ wydarzeń na tych warsztatach
I. Integracja dobrych i negatywnych emocji rysując z otwartymi oczami, z
zamknietymi oczami a potem w odczuwaniu i ruchu (ew. wyobrażonym)
II. Co zrobię teraz z tym odczuciem, jaki ruch mam ochotę zrobić, z kim. gdzie
Bibliografia:
1. Bernard H.S., MacKenzi K.R. Podstawy terapii grupowej.
2. Rojewska J. Grupa bawi się i pracuje. Wrocław
3. Vopel Klaus W. Kreatywne rozwiązywanie konfliktów. Kielce 2006
4. Vopel Klaus W. Umiejętność współpracy w grupach. Kielce 2003
5. Vopel Klaus W. Zabawy, które łączą. Kielce 2003