Prawo cefalokaudalne (obowiązuje od momentu zapłodnienia do osiągnięcia pełni wzrostu i rozwoju w okresie wczesnej dorosłości) Prawo to określa rozwój ciała i umiejętności motorycznych w kierunku od głowy "ku dołowi". W fazie embrionalnej głowa i górna część tułowia rozwijają się wcześniej niż część brzuszna, a ramiona wcześniej niż nogi. (Umiejętności motoryczne w zakresie górnej części tułowia rozwijają się przed motoryką dolnej części ciała)
Prawo proksymodystalne- odnosi się do fizycznego i motorycznego rozwoju postępującego od centrum na zewnątrz ciała. Np. u embriona i zarodka tułów rozwija się wcześniej niż ramiona i ręce, natomiast najpóźniej rozwijają się palce rąk i stóp. U niemowląt także następuje wcześniej opanowanie sprawności ramion i rak, niż możliwość posługiwania się dłońmi i palcami.
Pierwszy trymestr
Embrion w piątym tygodniu z ciąży ektopowej w jajowodzie. Około 10mm.
Pierwszy trymestr to okres najbardziej intensywnego rozwoju. Z zapłodnionej komórki jajowej powstaje istota przypominająca miniaturowego człowieka.
Pierwszy miesiąc
� okres szybkich podziałów zapłodnionej komórki,
� kończy się faza jaja płodowego, a rozpoczyna faza zarodkowa (embrionalna),
� zarysowuje się okolica głowy,
� tworzą się oczy,
� od 21 dnia pracuje serce,
� tworzy się zamknięty system naczyń krwionośnych,
� powstają zaczątki 33 kręgów,
� pojawia się jama ustna, zawiązki narządów wewnętrznych, kończyn, uszu i nosa oraz 40 par mięśni,
� kończąc pierwszy miesiąc zarodek ludzki jest zwinięty w łuk, ma ponad 0,5 cm długości i waży poniżej 1 g,
Drugi miesiąc
Płód w ósmym tygodniu od zapłodnienia
� okres tworzenia się podstawowych narządów (organogeneza),
� pojawiają się zawiązki dłoni i stóp, gruczołów rozrodczych, rozrodczych narządów płciowych,
� twarz nabiera bardziej ludzkiego wyglądu,
� głowa staje się największą częścią ciała,
� pojawiają się zawiązki zębów,
� w zawiązku oka powstaje barwnik widoczny przez przezroczystą skórę dziecka,
� serce, szczęka i żuchwa są całkowicie uformowane,
� wytwarza się podniebienie i przewód nosowo-łzowy,
� wątroba podejmuje wytwarzanie komórek krwionośnych,
� tworzą się wargi i zawiązek języka,
� małżowina uszna przybiera kształt odziedziczony po rodzicach,
� drogi moczowo-płciowe i przewód pokarmowy oddzielają się od siebie,
� kostnieją żebra i kręgi,
� gałki oczne nabierają pigmentu, tworzą się powieki,
� na dłoniach pojawiają się główne linie papilarne,
� następuje rozwój gruczołów dokrewnych oraz kubków smakowych,
� u dziewczynek rozpoczyna się formowanie łechtaczki, u chłopców
moszny,
� kończąc drugi miesiąc dziecko mierzy 3cm,
� dziecko kończy zarodkowy okres rozwoju,
Trzeci miesiąc
� rozpoczyna się płodowy okres życia,
� dziecko jest coraz bardziej aktywne, przejawia już indywidualne cechy w wyglądzie i zachowaniu,
� grubieje skóra i mięśnie,
� na skórze wyrasta meszek płodowy,
� powieki przykrywają oczy,
� na kończynach pojawiają się zawiązki paznokci,
� twarz ma już proporcje dziecięce,
� powstaje otwór odbytowy i gruczoły wytwarzające ślinę,
� nerki produkują mocz, kora nadnerczy wydziela hormony,
� rozwijają się struny głosowe,
� dziecko ma 7,5 cm wzrostu i waży 14 g,
Drugi trymestr
Drugi trymestr
charakteryzuje go intensywny wzrost dziecka oraz duże tempo rozwoju układu nerwowego.
Rozwój fizyczny
� mózg osiąga pełną liczbę neuronów, które intensywnie się rozwijają
� następuje mielinizacja
tworzenie się otoczki tłuszczowej wzdłuż włókien nerwowych w rdzeniu kręgowym. Dzięki czemu szybszy i bardziej efektywny jest przebieg impulsów nerwowych.
Czwarty miesiąc
� intensywny przyrost długości ciała do 25 cm i ciężaru do 20 dag,
� główka zajmuje 1/3 ciała, dzięki rozwojowi mięśni karku trzyma się prosto,
� na palcach pojawiają się poduszeczki dotykowe, a na nich linie papilarne,
� serce przepompowuje ok. 30 l krwi,
� tarczyca asymiluje jod i wydziela tyroksynę,
� organizm syntezuje białka,
� magazynowana jest brunatna tkanka tłuszczowa, która zostaje przekształcona bezpośrednio w energię
� zwiększa się ilość płynu owodniowego, który zapewnia utrzymanie stałej temperatury, łagodzi wstrząsy i skutki urazów fizycznych matki,
� mózg dynamicznie dojrzewa, na jego powierzchni pojawiają się bruzdy (bruzda Sylwiusza) i zwoje,
� uformowany jest móżdżek,
� powstają nowe połączenia nerwowe,
� w przedniej części kory mózgowej tworzy się mapa ruchowa i czuciowa ciała,
Piąty miesiąc
� dziecko osiąga do 30 cm długości i do 40 dag wagi,
� porost włosów, brwi i rzęs, pojawienie się paznokci,
� wysłuchiwane tony serca,
� w mózgu uwidacznia się bruzda czołowa, ciemieniowo-potyliczna i ostrogowa oraz spoidła,
� stopniowo aktywność dziecka staje się regularna i cyklicznie zmienia się � faza czuwania, snu; w tym momencie bardzo dużo zależy od temperamentu a także stylu życia matki,
Szósty miesiąc
� ciało dziecka powoli staje się proporcjonalne,
� wzrost do 35 cm, waga od 50 do 70 dag,
� wytwarzają się wiązadła stawowe,
� Szkielet intensywnie kostnieje,
� dziecko magazynuje substancje potrzebne po urodzeniu: wapń, żelazo, białko, ciała odpornościowe,
� dojrzewają narządy wewnętrzne,
� kończy się wzrost liczby komórek i zwojów nerwowych,
� gęstnieje sieć wiązań nerwowych,
Trzeci trymestr
Trzeci trymestr to okres, w którym wzrasta możliwość przeżycia dziecka poza organizmem matki.
Siódmy miesiąc
� dziecko osiąga ok. 30 cm wzrostu i waży 90-135 dag,
� w dalszym ciągu rosną włosy i paznokcie,
� u chłopców jądra z jamy brzusznej zsuwają się do moszny,
� zmniejsza się przestrzeń wokół dziecka, co utrudnia swobodne poruszanie się,
� powstają wzorce pamięciowe ruchów,
� większość odruchów wrodzonych jest już widoczna (np. odruch ssania, poszukiwania pokarmu, kroczenia czy chwytania),
Siódmy/ósmy miesiąc
� pojawia się intensywna aktywność kory mózgowej,
� układ nerwowy sprawniej koordynuje ruchami ciała, zawiaduje czynnościami, myśleniem i uczuciami,
� dziecko coraz częściej przybiera pozycję główkową w dół,
� wytwarza się zdolność lewej półkuli mózgowej do przyjmowania dźwięków mowy, a prawej
muzyki,
Ósmy miesiąc
� dziecko waży 180-220 dag,
� skóra wygładza się i różowieje,
� ciało przybiera kształt bardziej zaokrąglony,
� nadal dojrzewają narządy wewnętrzne, zwłaszcza układ oddechowy,
Dziewiąty miesiąc
� na 2 tygodnie przed urodzeniem dziecko przestaje rosnąć,
� w jelicie grubym gromadzą się martwe komórki przewodu pokarmowego oraz połknięte włoski utraconego meszku płodowego.
Noworodek od samego początku potrafi reagować na bodźce zewnętrzne wykorzystując do tego 5 charakterystycznych odruchów:
* Odruch Moro - to gwałtowne wyprostowanie rączek i nóżek (tak jakby maluch chciał coś objąć). Ten odruch jest reakcją na głośne dźwięki, ostre światło lub nagłą zmianę pozycji ciała maluszka.
* Odruch Babińskiego - gdy delikatnie dotykamy stópki maluszka, to paluszki u stópki wyprostowują się, a ona sama zakrzywia się do środka.
* Odruch chodzenia - maluszek trzymany pod paszkami podnosi jedną nóżkę i wystawia ją do przodu, wygląda to tak, jakby maluch robił kroki.
* Odruch chwytania - gdy przyłożymy mocniej koniuszek naszego palca do wewnętrznej strony dłoni maluszka, jego rączka momentalnie się zamyka, zaciska na naszym palcu.
* Odruch Rittiga - gdy delikatnie dotykamy dłonią policzka noworodka, maluszek próbuje odwrócić głowkę i otwiera usta gotowe do ssania.
1. Odruch ssania związany jest z przyjmowaniem pokarmu. Tego odruchu chyba nie musimy sprawdzać. Dodam tylko, że ten odruch doskonale się w miarę przyjmowania pożywienia.
2. Odruch szukania - należy podrażnić kąciki ust dziecka. Powinno otworzyć usta, wysunąć język i zwrócić główkę w kierunku bodźca.
3. Odruch obejmowania - zwany też objawem Moro. Sprawdzić ten odruch najlepiej, gwałtownie zmieniając pozycję dziecka lub też wywołując nagły hałas, np. upuszczając coś na podłogę. Dziecko reagując na ten bodziec z pewnością gwałtownie wyrzuci rączki w bok, następnie ku górze, a na koniec w kierunku klatki piersiowej.
4. Odruch chwytny - po włożeniu palca do dłoni noworodka, dziecko z pewnością zaciśnie rączkę wokół palca, i to wcale nie słabo. Natomiast podrażniając stopę dziecka w zgięciu podeszwowym, zegnie paluszki.
5. Odruch podparcia - noworodek podtrzymany pod pachami w pozycji stojącej, tak aby stopy zetknęły się z podstawą, powinno przez kilka sekund ustać na wyprostowanych nogach , oczywiście podtrzymywanie przez cały ten czas. Po chwili wyprostuje tułów, lekko uniesie główkę i zrobi kilka ruchów przypominających chodzenie. Chociaż każde osiągnięcie dziecka wprawia rodziców w zachwyt, co jest absolutnie zrozumiałe, to jednak proszę pamiętać, że to tylko zabawa. Nie należy przymuszać malucha do takich ekstremalnych jak na razie dla niego wyczynów.
6. Odruch chodu automatycznego - dziecko w pozycji jak wyżej, z tym że dodatkowo lekko pochylamy do przodu górną część jego ciała, oczywiście trzymając je pod pachami cały czas, nie odrywając rąk od dziecka, powinno po chwili rytmicznie poruszać nóżkami, co będzie przypominało chodzenie.
7. Odruch zgiętego tułowia - donoszony noworodek, tzn. urodzony o czasie z wagą urodzeniową powyżej 2500 gramów, położymy na brzuszku i kilkakrotnie naciśniemy delikatnie palcem po jednej i drugiej stronie kręgosłupa, powinien zwrócić się miednicą w stronę drażniącą.
Rozwój zabawy z punktu widzenia społecznego:
1. Zabawa samotna
do 18 miesięcy
2 lat z wykorzystaniem różnych przedmiotów takich jak zabawki
2. Zabawa równoległa- w 3 roku życia zaczynają bawić się obok siebie, niekiedy i naśladując się nawzajem, lecz nigdy nie wchodząc w prawdziwe interakcje
3. Zabawa uspołeczniona- około 4 roku życia pojawiają się sporadyczne interakcje, współpraca.
Rodzaje zabaw:
Zabawa eksploracyjna- aktywność w trakcie której dziecko bada przedmioty i zdarzenia w swoim otoczeniu i/lub swoje własne cechy fizyczne (np. wkładanie przez niemowlę palców do ust jest nie tylko źródłem przyjemności ale także pomaga w kształtowaniu wczesnego obrazu siebie.
Zabawa manipulacyjna- odbieranie wrażeń pochodzących z dotykania różnych przedmiotów, takich jak grzechotka, poduszka. Ten rodzaj aktywności pozwala odkryć, że przedmioty mogą się różnić pod względem wielkości, kształtu, barwy i rodzaju materiału, z którego są wykonane.
Zabawa symboliczna- występuje między drugim a siódmym rokiem życia. Dziecko wykorzystuje fantazję i jest usatysfakcjonowane używaniem jednego przedmiotu jako symbolu innego (krzesło może stać się samochodem)
Zabawa socjodrama tyczna- zabawa z kolega lub koleżanką polegająca na naśladowaniu i identyfikowaniu się z wzorcami zachowań dorosłych (np. zabawa w rodziców). Zabawa ta stymuluje rozwój umysłu, ponieważ zachęca dziecko do wykorzystywania swych zdolności poznawczych, między innymi umiejętności językowych, myślenia abstrakcyjnego, uformowanych pojęć, itp.
Przywiązanie- dążenie małych dzieci do przebywania w fizycznej bliskości pewnych osób i do poczucia bezpieczeństwa w ich obecności.
Wskaźniki przywiązania:
1. Odruch uśmiechania się
� W pierwszym miesiącu życia
� Ma charakter fizjologiczny
reakcja noworodka na różne bodźce wewnętrze, karmienie, bądź gładzenie policzka
� Uśmiech ten nie jest reakcją społeczną
2. Uśmiech społeczny
� Między 2 i 3 miesiącem życia
� Jest to uśmiech prawdziwy, gdyż wywołuje go obecność opiekuna, jego głos, ruch lub pewne dźwięki
� Jest on niezróżnicowany
3. Selektywny uśmiech społeczny
� między 5 i 6 miesiącem życia
� kierowany wyłącznie do znanych społecznych obiektów (matka, lub znani dziecku opiekunowie)
4. lęk przed obcymi
� występuje w około 8-9 miesiącu
� reakcja ostrożności, niepokoju na obcego dorosłego
5. lęk przed rozstaniem
� występuje w około 12 miesiącu życia
� rozdzielenie z opiekunem prowadzi do zdecydowanego protestu i rozpaczy niemowlęcia
Trzy typy przywiązania:
1. dzieci lękowe- unikające (nie przejawiają emocji negatywnych w czasie rozstania z matką, ale gdy wraca unikają jej)
2. dzieci ufnie przywiązane (wykazują negatywne emocje, gdy matka je opuszcza i reagują entuzjastycznie na jej powrót)
3. dzieci lękowo ambiwalentne (wykazują silne emocje negatywne w trakcie rozstania z matką, reagują agresją przy jej powrocie)
jedynie u dzieci z grupy drugiej, które rozwinęły zdrowe przywiązanie można oczekiwać prawidłowego rozwoju w przyszłości.
Pozbawienie kontaktu z matką:
Efekty krótkotrwałe (tzw. Syndrom rozpaczy)
� okres protestu ( głębokie strapienie i płacz dziecka)
� okres rozpaczy (cierpienie i apatia)
� okres zobojętnienia (dziecko zdaje się przystosować do sytuacji i sprawia wrażenie zadowolonego i niezainteresowanego rodzicami)
Efekty długotrwałe:
� rodzinna dysharmonia i brak trwałych związków z rodzicem wiąże się z późniejszym antyspołecznym zachowaniem i przestępczością
� brak stymulacji i niezbędnych doświadczeń życiowych prawdopodobnie prowadzi do opóźnienia rozwoju intelektualnego
asymilacja- spostrzeganie i interpretowanie nowych informacji w ramach istniejącej wiedzy i możliwość zrozumienia
akomodacja- przekształcenie organizacji umysłu po to by mogły być przyswojone nowe informacje lub przetworzone odrzucone wcześniej. Proces ten umożliwia jednostce modyfikowanie pojęć i czynności tak, by pasowały one do nowych sytuacji, przedmiotów lub informacji.
Stadia rozwoju inteligencji według Piageta:
Stadium 1: sensoryczno-motoryczne (od urodzenia do 2 roku życia)
� aktywność motoryczna
� bezpośrednie spostrzeganie świata
� dopiero około 8 miesiąca posiada pojęcie stałość przedmiotu
stadium 2: przedoperacyjne (od 2 do 7 roku życia)
� egocentryzm (niezdolność do ujmowania świata z punktu widzenia innego niż własny)
� cent racja (zwracanie uwagi na jedną tylko właściwość sytuacji i pomijaniu innych, nawet najbardziej istotnych, np. problemy z pojęciem stałości)
� nieodwracalność (nieumiejętność odwracania operacji umysłowych, np. pięciolatek rozumie proces dodawania ale nie rozumie procesu odejmowania)
stadium 3: operacje konkretne (od 7 do 11 roku życia)
� nabywanie odwracalnego myślenia
� zdolność do decentracji (jako przeciwność cent racji)
� klasyfikacja (zdolność do logicznego grupowania przedmiotów według ich wspólnych cech i właściwości)
� szeregowanie (zdolność do porządkowania elementów według jakiegoś porządku, np. Koloru, wielkości)
stadium 4: operacje formalne (od około 11 roku życia)
� zdolność rozumowania abstrakcyjnego
� rozumowanie indukcyjne polega na wyciąganiu wniosków ze specyficznych, jednostkami doświadczeń i przechodzeniu do ogólnych zasad)
� rozumowanie dedukcyjne (wyciąganie wniosków na podstawie zestawu przesłanek)
Stadia rozwoju psychoseksualnego według Freuda:
Dziecko przechodzi przez szereg stadiów, a na każdym z nich satysfakcja osiągana jest przez kierowanie libido do różnych części ciała.
Stadium oralne:
� Pierwszy rok życia
� Dominuje id
� Energia libidalna koncentruje się wokół ust, a dziecko czerpie przyjemność ze ssania i gryzienia.
� Zatrzymanie się na tym etapie (fiksacja) może prowadzić do : alkoholizmu, żarłoczności, narkomanii, palenia papierosów.
Stadium analne:
� Drugi rok życia
� Energia libidalna przenosi się z ust w okolice odbytu
� Osiąganie satysfakcji z wydalanie i wstrzymania wydalania kału
� Rozpoczęcie treningu czystości
� Fiksacja (wynikająca z treningu czystości) prowadzi do: nadmiernej czystości i porządku lub oszczędności.
Stadium falliczne:
� Między czwartym, a szóstym rokiem życia
� Energia libidalna skoncentrowana w genitaliach i uczuciach, które staja się jawnie seksualne
� Fiksacja na tym stadium przynosi różnego rodzaju nerwice
� Po tym stadium jest okres latencji (osłabienie libido, brak koncentracji na obszarach ciała, rozwój ego)
Stadium genitalne:
� Okres adolescencji Wszystkie wcześniejsze popędy seksualne związane z określonymi strefami ciała łączą się w zintegrowany zestaw dorosłych seksualnych postaw i uczuć
Proces przejścia na emeryturę wg R.C. Atchleyła
Przejście na emeryturę koniec roli emerytury
Faza oddalona Faza emerytalna Faza miesiąca miodowego Faza rozczarowania Faza zmiany kierunku Faza stabilizacji Faza końcowa
Faza oddalona w czasie:
� Wiek średni
� Pochłonięci pracą
� Mgliste myśli na temat emerytury
Faza przedemerytalna:
� Zbliżanie się do emerytury
� Emerytura jest przedmiotem wielu planów i myśli
Faza miesiąca miodowego:
� Przejście na emeryturę
� Uczucie przyjemności i nadziei
� Wiele wcześniejszych planów może być teraz zrealizowanych
Faza rozczarowania:
� Uczucie zrezygnowania
� Zajęcia i formy aktywności mało interesujące
Faza kierunku:
� Zastanawianie się nad swoją przyszłością, rozważanie alternatyw
Faza stabilizacji:
� Najlepsze przystosowanie do roli emeryta
� Wypracowanie sposobów zachowania na emeryturze z pełną świadomością własnych możliwości i ograniczeń
Faza końcowa:
� Koniec roli emeryta na skutek: choroby, ponownego podjęcia pracy
Stadia procesu umierania wg E. K�bler- Ross:
1. Zaprzeczenie (szok połączony z niedowierzaniem)
2. Gniew (spowodowany swoim stanem, niechęć do zdrowych osób)
3. Targowanie (próba wynegocjowania u Boga przedłużenia życia0
4. Depresja:
� Depresja reaktywna (jako konsekwencja straty już doświadczonej, np. siły fizycznej lub pracy)
� Depresja antycypacyjna (wiąże się z oczekiwaną utratą ukochanej osoby, czy własności)
5. Akceptacja (chorzy cenią spokój i towarzystwo najbliższych, wydają się pozbawieni intensywniejszych emocji)
Społeczny dowód słuszności- coś, co jest poprawne czy nie, decydujemy poprzez odwołania się do tego, co myślą na ten temat inni, dotyczy nowych, nieznanych sytuacji. Jest wykorzystywany w terapiach z udziałem dzieci.
Zasady na dowód słuszności:
1. Dowód słuszności jest skuteczniejszy, jeżeli pochodzi od wieli różnych osób
2. Im więcej ludzi wierzy w jakąś idee tym bardziej wydaje nam się ona prawdziwa: sekty
3. Najbardziej skłonni jesteśmy uznać działania innych za dowód słuszności, gdy jesteśmy niepewni swego, gdy sytuacja jest niejasna i
4. Podobieństwo, reguła dowodu społecznego zwiększą mocą działa, gdy obserwujemy zachowanie ludzi podobnych do nas samych.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Gdybym nie mial CiebieGdybym nie mial Ciebieściąga z mikro (cały materiał) docściąga z mikro (cały materiał) docAMISZE Jak by ktoś nie był zorientowanyFarmakoekonomika cały materiałMateriały termoizolacyjne nie tylko ocieplają 10 04O odcinaniu internautów w Polsce i o likwidacji dozwolonego użytku (który dziś jakby nie jest przesMS Office 2007 PL w biurze i nie tylko21 Dlaczego ani idealizm ani materializm nie moga byc uznane ze ostatecznie prawdziweMS Office 10 PL w biurze i nie tylko of10bi14 Nie materia lecz duchNie będziesz miał bogów cudzychwięcej podobnych podstron