Egzamin maturalny z historii  maj 2002 r. 1
ARKUSZ II
starożytnoS
ć i S
redniowiecze
model odpowiedzi i schemat oceniania
nr schemat
model odpowiedzi
zadania oceniania
26. 0-3 pkt
- był pomazańcem bożym, biskupem, za każdą po-
- nazwany został  zdrajcą , prawnie
- wydany został przez króla na obcięcie członków, wskazaną
informację
po 1 punkcie
27. 0-7 pkt
- (diecezja biskupa) biskup krakowski, za każdą po-
- (imię biskupa) Stanisław, prawnie wska-
- biskup odwodził panującego od okrucieństwa (nieprawoS
ci), zaną informa-
- biskup rzucił na króla klątwę, cję
- biskup groził zagładą królestwa, po 1 punkcie
- biskup miał być porwany na polecenie władcy w trakcie mszy
(nabożeństwa - od ołtarza),
- wykonawcy nie zdołali zrealizować rozkazu króla (zostali
powaleni na ziemię; biskup wzbudził w nich skruchę),
- zamordowany został przez (przy udziale) króla,
- zwłoki biskupa zostały rozsiekane,
- ocena biskupa: S
więty, miłosierny, niewinny (przyznajemy punkt
za stwierdzenie, że jest to opinia o biskupie i przytoczenie jednego
z okreS
leń użytych przez kronikarza)
28. 1 punkt
- (miejsce zbrodni) koS
ciół S
w. Michała na Skałce
29. 0-4 pkt
Geneza sporu konfliktu według:
Galla: kronikarz unika podania przyczyn konfliktu, choć nazywa 0-2 pkt
biskupa zdrajcą; nie wyjaS
nia nam czego dotyczyć miała ta zdrada 1 punkt
(można odnieS
ć wrażenie, że x
ródłem konfliktu był spór poli-
tyczny)
Kadłubka: kronikarz zarzuca władcy okrucieństwo, prowadzenie
kraju ku zgubie, nieprawoS
ć wreszcie szaleństwo; nie precyzuje co 1 punkt
legło u przyczyn tego konfliktu (spór między królem a biskupem
Kadłubek umieszcza raczej w płaszczyx
nie moralnej)
Sposób rozwiązania sporu według: 0-2 pkt
Galla: król skazał biskupa na S
mierć, 1 punkt
Kadłubka: król rozkazał porwać biskupa i zamordować 1 punkt
2 Egzamin maturalny z historii  maj 2002 r.
30. 0-4 pkt
Gall: 0-2 pkt
1. zachowuje w ocenie konfliktu powS
ciągliwoS
ć (zdający nie musi za wskazanie
dochodzić przyczyn takiego stanowiska kronikarza), dwóch pierw-
2. próbuje wyważyć winę obu stron, rezygnuje z bliższego wyja- szych ele-
S
nienia okolicznoS
ci konfliktu, mentów cha-
3. daje do zrozumienia, że wie więcej niż nam chce (bądx
może?) rakterystyki
powiedzieć ( długo byłoby o tym mówić; tyle wszakże można po- stanowiska
wiedzieć ) Galla
1 punkt
za dostrzeże-
nie 3.
1 punkt
Kadłubek: 0-2 pkt
1. jednoznacznie potępia króla (przedstawia go jako okrutnika i za wskazanie
szaleńca), biskupa przedstawia jako męczennika (zestaw przymiot- dwóch pierw-
ników opisujących strony sporu) szych ele-
2. spór miedzy królem a biskupem ustawia w płaszczyx
nie moral- mentów cha-
nej rakterystyki
3. reprezentuje punkt widzenia KoS
cioła stanowiska
Kadłubka
1 punkt
za
dostrzeżenie 3.
1 punkt
31. 0-2 pkt
tłumaczy je karą jaka spadła na dynastię Piastów (i Polskę) za za wskazanie
zbrodniczy czyn (zabójstwo biskupa), tej interpreta-
cji 1 punkt
za dostrzeżenie analogii między rozsiekanym ciałem S
więtego a za dostrzeże-
podziałem kraju (państwa) na dzielnice nie tego wyja-
S
nienia
1 punkt
32. wynikało ono z wiary, że tak jak zrosło się za sprawą cudu ciało 1 punkt
S
więtego, tak w przyszłoS
ci zjednoczy się (zroS
nie się) rozbita na
dzielnice Polska
33. 0-2 pkt
- informacja o Krakowie i koS
ciele katedralnym (w Krakowie) jako po 1 punkcie
miejscu kultu ponaddzielnicowego (obejmującego ziemie za każdą po-
polskie) lub informacja o  licznym napływie książąt i ludu , prawnie
- pierwsze słowa tekstu raduj się Polsko (zwraca uwagę na słowo podaną
Polska) informację
 Egzamin maturalny z historii  maj 2002 r. 3
34. 0-8 pkt
x
ródło ikonograficzne G 0-4 pkt
 scena S
mierci S
w. Stanisława, za poprawną
identyfikację
1 punkt
argumentacja: 0-3 pkt
- przedstawienie wyrax
ne nawiązuje do przekazów Kadłubka po 1 punkcie
i Wincentego z Kielc, za każdy po-
- obecnoS
ć króla, prawnie
- zwłoki biskupa zostały poćwiartowane (rozsiekane), podany
- widoczna w tle panorama miasta (Krakowa ?) argument
- z wiedzy pozax
ródłowej: cztery orły czuwające nad ciałem mę-
czennika,
x
ródło ikonograficzne H 0-4 pkt
 scena S
mierci S
w. Wojciecha, za poprawna
identyfikację
1 punkt
argumentacja:
- wyrax
ne nawiązanie do opisu zawartego w x
ródle A, 0-3 pkt
- biskup zaatakowany przez tubylców (czytelny wygląd zabój- po 1 punkcie
ców, Prusowie ?), za każdy po-
- napadnięty podczas odprawiania mszy, prawnie
- msza odprawiana na kamiennym ołtarzu (kamieniu?) w scenerii podany
leS
nej (kraj Prusów) argument
4 Egzamin maturalny z historii  maj 2002 r.
35. 0-8 pkt
podobieństwa np.:
w obu przypadkach (Stanisława i Tomasza Becketa) są to: 0-4 pkt
- konflikt monarchy z hierarchą koS
cielnym, który skończył się za poprawne
zabiciem hierarchy, podanie czte-
- odpowiedzialnoS
ć za S
mierć hierarchy ponosił panujący, rech podo-
- S
mierć hierarchy w S
wiątyni (w miejscu kultu), bieństw
- kanonizacja hierarchy, (obaj jako męczennicy zostali ogłoszeni po 1 punkcie
S
więtymi), za każde wła-
- powiązanie hierarchy z opozycją antykrólewską S
ciwie wska-
zane podo-
bieństwo
różnice np.: 0-4 pkt
- Stanisław był biskupem (krakowskim, biskupem w stolicy pań- za poprawne
stwa), a Tomasz arcybiskupem (Canterbury  głową KoS
cioła w podanie czte-
Anglii), rech różnic
- na podstawie częS
ci przekazów współudział monarchy w po 1 punkcie
zabójstwie Stanisława, inaczej niż w Anglii, za każdą wła-
- podłoże konfliktu, S
ciwie wska-
- w okresie konfliktu Tomasz opuszcza Anglię, by następnie do zaną różnicę
niej powrócić,
- w Polsce, w wyniku zabójstwa Stanisława, król musi opuS
cić kraj,
- uwarunkowania międzynarodowe sporu w wypadku Anglii,
(rola papieża w sporze),
- czas jaki upłynął między S
miercią hierarchów-męczenników a ich
kanonizacją