Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Sektorowy Program Operacyjny Rozwój Zasobów Ludzkich, projekt  Opracowanie i upowszechnienie krajowych
standardów kwalifikacji zawodowych .
KRAJOWY STANDARD KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH
Pracownik biurowy
(zawód szkolny: Technik prac biurowych) (419101)
Autorzy
 mgr Donata Andrzejczak
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 5, A
ódz

 mgr Beata Rzez
nik
Zespół Szkól Ponadgimnazjalnych nr 5, A
ódz

Konsultant ds. metodologii
 mgr Bożena Miazek
Studex Poland Ltd. Sp. z o.o., A
ódz

Recenzenci
 dr Radosław Knap
Szkoła Wyższa Pawła Włodkowica, Płock
 mgr Ewa Kawczyńska-Kiełbasa
Zespół Szkół nr 1 im J.St. Cezaka, Zgierz
Ewaluatorzy zewnętrzni
 mgr Teresa Bogusławska
Zespół Szkół nr 1 im J.St. Cezaka, Zgierz
 mgr Mariola Orlińska
 IMPALL Sp. z o.o., A
ódz

 mgr Zofia Sepkowska
Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Oddział A
ódz

Komisja zatwierdzajÄ…ca
 mgr Mirosław Janicki  przewodniczący
Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, A
ódz

 mgr Elżbieta Czarnul
Wojewódzki Urząd Pracy, A
ódz

 mgr Kazimierz Jurak
P.P.H.U. FEDRA, A
ódz

 mgr Anna Mozalewska
Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Oddział A
ódz

 mgr Michał Szalewski
Zespół Szkół nr 1 im J.St. Cezaka, Zgierz
© Copyright by Ministerstwo Pracy i Polityki SpoÅ‚ecznej, 2007
ISBN 978-83-7204-503-4 [129]
Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji  PIB
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl
2
SPIS TREÅšCI
Wstęp ................................................................................................................ 4
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu .................................................. 9
2. Syntetyczny opis zawodu .......................................................................... 10
3. Stanowiska pracy ...................................................................................... 11
4. Zadania zawodowe .................................................................................... 11
5. Składowe kwalifikacji zawodowych......................................................... 12
6. Korelacja między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych.................................................. 12
7. Kwalifikacje ponadzawodowe .................................................................. 13
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych, podstawowych
i specjalistycznych dla zawodu ................................................................. 15
3
Wstęp
Gospodarka oparta na wiedzy i współczesny rynek pracy potrzebują instru-
mentów wspierających rozwój zasobów ludzkich. W związku z tym duże nadzieje
wiąże się z ustanowieniem norm kwalifikacyjnych, które pozwoliłyby z jednej
strony zwiększyć przejrzystość kwalifikacji zawodowych potrzebnych gospodarce,
a z drugiej strony mogłyby być wykorzystywane do poprawy jakości kształcenia
i doskonalenia zawodowego w systemie szkolnym i pozaszkolnym.
Podstawę prawną tworzenia w Polsce systemu krajowych standardów kwali-
fikacji zawodowych stanowi Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrud-
nienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 99, poz. 1001 z póz
n. zm.),
w której określono m.in. (Art. 4), że:
 & Minister właściwy do spraw pracy realizuje zadania na rzecz rynku pracy
przez dążenie do uzyskania wysokiego poziomu i rozwoju zasobów ludzkich,
w szczególności przez:
 prowadzenie badań i analiz rynku pracy,
 ustalanie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy,
 koordynowanie opracowywania standardów kwalifikacji zawodowych dla za-
wodów występujących w klasyfikacji zawodów i specjalności oraz prowadzenie
baz danych o standardach kwalifikacji&  .
W Polsce nadzorem i koordynacją opracowywania standardów kwalifikacji
zawodowych o randze krajowej zajmuje siÄ™ Departament Rynku Pracy Minister-
stwa Pracy i Polityki Społecznej. Będą one uaktualniane okresowo w miarę potrzeb
i zmian w wykonywaniu zawodu.
Zbiór sukcesywnie opracowywanych krajowych standardów kwalifikacji zawo-
dowych jest udostępniany w internetowej bazie danych, założonej na serwerze Mini-
sterstwa Pracy i Polityki Społecznej http://www.standardyiszkolenia.praca.gov.pl.
Opis standardu zawiera następujące elementy:
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu (zawierają przepisy związane ściśle
z wykonywaniem zawodu).
2. Syntetyczny opis zawodu.
3. Wykaz stanowisk pracy z przyporządkowaniem do pięciu poziomów kwalifikacji.
4. Wykaz zadań zawodowych.
5. Wykaz składowych kwalifikacji zawodowych.
6. Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych pracownika przy-
porzÄ…dkowane do:
 pięciu poziomów kwalifikacji zawodowych,
 grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podstawo-
wych i specjalistycznych.
W obecnym stanie prawnym standardy kwalifikacji zawodowych nie sÄ… obli-
gatoryjnym dokumentem. Aktualnie opracowane standardy funkcjonujÄ… na zasa-
dzie dokumentu rekomendowanego przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
i mogą być wykorzystywane przez zainteresowane osoby i instytucje do różnych
celów, np. poradnictwa zawodowego, dostosowania ofert pracy do kwalifikacji
4
osób poszukujących pracy, oceny  luki kwalifikacyjnej osób bezrobotnych i po-
szukujących pracy, opracowania programów staży i praktyk zawodowych w ra-
mach przygotowania zawodowego, przygotowania podstaw programowych kształ-
cenia w zawodzie, programów kształcenia i doskonalenia zawodowego.
Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych przedstawia rys. 1.
Nazwa zawodu zgodnie z klasyfikacjÄ…
Standard
Słownik pojęć
kwalifikacji
Podstawy prawne wykonywania zawodu
dla zawodu 1
Syntetyczny opis zawodu
Stanowiska pracy
Zadania zawodowe
Składowe kwalifikacji zawodowych
Specyfikacja kwalifikacji zawodowych według grup
i poziomów:
Standard
kwalifikacji
dla zawodu 2
KLASYFIKACJA
ZAWODÓW
POZIOM 1
I SPECJALNOÅšCI
ponadzawodowe
Standard
kwalifikacji
ogólnozawodowe  umiejętności
dla zawodu 3
 wiadomości
 cechy
podstawowe
psychofizyczne
Standard
specjalistyczne
kwalifikacji
dla zawodu 4
POZIOM 2
ponadzawodowe
kolejne zawody ....
ogólnozawodowe  umiejętności
 wiadomości
 cechy
podstawowe
psychofizyczne
specjalistyczne
(itd. ...)
POZIOM 5
ponadzawodowe
ogólnozawodowe  umiejętności
 wiadomości
 cechy
podstawowe
psychofizyczne
specjalistyczne
Rys. 1. Model krajowych standardów kwalifikacji zawodowych
5
* * *
Krajowy standard kwalifikacji zawodowych powstaje w oparciu o analizÄ™ za-
wodu, która polega na wyodrębnieniu zakresów pracy w zawodzie oraz typowych
zadań zawodowych Z-n (n = 1, 2, 3& ). Przyjęto, że zakres pracy ma odpowiadać
potrzebom rynku pracy, tzn. powinna istnieć możliwość zatrudnienia pracownika
w danym zakresie pracy, na jednym lub kilku stanowiskach. Zakresom prac przy-
porządkowano tzw. składowe kwalifikacji zawodowych K-i (i = 1, 2, 3& ). Każ-
dej składowej kwalifikacji zawodowych przyporządkowano co najmniej jedno
(najczęściej kilka) zadań zawodowych. Korelację między zadaniami zawodowymi
a składowymi kwalifikacji zawodowych przedstawia tabela 2 opisu standardu.
W kolejnym kroku analizy każde zadanie zawodowe rozpisane zostało na
zbiory: umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych. W grupie kwalifikacji
podstawowych dla zawodu i specjalistycznych poszczególnym umiejętnościom,
wiadomościom i cechom psychofizycznym przyporządkowano oznaczenia tych
składowych kwalifikacji zawodowych K-i, w których dana umiejętność, wiado-
mość i cecha jest wykorzystywana. W grupie kwalifikacji ogólnozawodowych
i ponadzawodowych nie indeksuje się umiejętności, wiadomości i cech psychofi-
zycznych symbolami K-i, gdyż z definicji są one przypisane do wszystkich skła-
dowych kwalifikacji zawodowych K-i.
Rysunek 2 przedstawia etapy analizy zawodu.
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKA
ADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
UMIEJ
TNOÅšCI  WIADOMOÅšCI
 CECHY PSYCHOFIZYCZNE
Rys. 2. Etapy analizy zawodu
Zbiory umiejętności, wiadomości i cech psychofizycznych przypisane zostały
do czterech grup kwalifikacji: ponadzawodowych, ogólnozawodowych, podsta-
wowych dla zawodu i specjalistycznych, które różnią się zasięgiem i stopniem
ogólności.
Kwalifikacje ponadzawodowe opisane są zbiorami umiejętności, wiadomo-
ści i cech psychofizycznych wspólnych dla branży lub sektora gospodarki, w której
zawód funkcjonuje (np. branża budowlana, informatyczna). Kwalifikacje po-
nadzawodowe obejmują także kwalifikacje kluczowe, które definiuje się jako
wspólne dla wszystkich zawodów. Kwalifikacje ogólnozawodowe są wspólne dla
wszystkich zakresów pracy w zawodzie, czyli dla tzw. składowych kwalifikacji
6
zawodowych K-i. Kwalifikacje podstawowe dla zawodu sÄ… charakterystyczne dla
jednej lub kilku (ale nie wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych. Kwali-
fikacje specjalistyczne także są charakterystyczne dla jednej lub kilku (ale nie
wszystkich) składowych kwalifikacji zawodowych, ale ponadto są to umiejętności,
wiadomości i cechy psychofizyczne rzadziej występujące w zawodzie, które wy-
konuje stosunkowo mała grupa pracowników wyspecjalizowanych w dość wąskiej
działalności w ramach zawodu. Rysunek 3 przedstawia zasięg poszczególnych
rodzajów kwalifikacji zawodowych.
W Krajowym Standardzie Kwalifikacji Zawodowych zdefiniowano pięć po-
ziomów kwalifikacji. Uporządkowanie kwalifikacji zawodowych według pozio-
mów ma na celu ukazanie złożoności pracy, stopnia trudności i ponoszonej odpo-
wiedzialności. Zasadą było niemieszanie ze sobą dwóch kwestii: wykształcenia
towarzyszącego zdobywaniu kwalifikacji zawodowych oraz umiejętności wyma-
ganych do wykonywania pracy na typowych stanowiskach pracy w zakładach pra-
cy. Przyjęto nadrzędność wymagań stawianych pracownikom na stanowiskach
pracy nad wymaganiami określonymi w podstawach programowych kształcenia
w zawodzie i wynikającymi z nich wymaganiami programów nauczania oraz wy-
maganiami zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe.
GOSPODARKA
(Klasyfikacja zawodów i specjalności)
BRANŻA (SEKTOR GOSPODARKI)
ZAWÓD
ZAKRES PRACY
(SKA
ADOWA KWALIFIKACJI ZAWODOWYCH)
ZADANIE ZAWODOWE
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Kwalifikacje podstawowe i specjalistyczne
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Kwalifikacje ponadzawodowe
Kwalifikacje kluczowe (np. porozumiewanie się w języku obcym, umiejętność wyszukiwania
i przetwarzania informacji, przedsiębiorczość, umiejętność pracy zespołowej itp.)
Rys. 3. Zasięg rodzajów kwalifikacji zawodowych
Na poziomie pierwszym umieszcza się umiejętności towarzyszące pracom
prostym, rutynowym, wykonywanym pod kierunkiem i pod kontrolą przełożonego.
Najczęściej jest to praca wykonywana indywidualnie. Do wykonywania pracy na
poziomie pierwszym wystarcza przyuczenie. Osoba wykonujÄ…ca pracÄ™ ponosi za
nią indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
7
Poziom drugi wymaga samodzielności i samokontroli przy wykonywaniu ty-
powych zadań zawodowych. Pracownik potrafi pracować w zespole pod nadzorem
kierownika zespołu. Ponosi indywidualną odpowiedzialność za działania zawinione.
Na poziomie trzecim kwalifikacji zawodowych pracuje pracownik, który wy-
konuje złożone zadania zawodowe. Złożoność zadań generuje konieczność posia-
dania umiejętności rozwiązywania nietypowych problemów towarzyszących pracy.
Pracownik potrafi kierować małym, kilku- lub kilkunastoosobowym zespołem
pracowników. Ponosi odpowiedzialność zarówno za skutki własnych działań, jak
i za działania kierowanego przez siebie zespołu.
Poziom czwarty wymaga od pracownika umiejętności wykonywania wielu
różnorodnych, często skomplikowanych i problemowych zadań zawodowych. Za-
dania te majÄ… charakter techniczny, organizacyjny i specjalistyczny oraz wymagajÄ…
samodzielności powiązanej z poczuciem ponoszenia wysokiej osobistej odpowie-
dzialności. Pracownik musi potrafić kierować zespołami średniej i dużej liczebno-
ści, od kilkunastu do kilkudziesięciu osób, podzielonymi na podzespoły.
Poziom piąty reprezentują pracownicy, którzy kierują organizacjami i podej-
mują decyzje o znaczeniu strategicznym. Potrafią diagnozować, analizować i pro-
gnozować złożoną sytuację gospodarczą i ekonomiczną oraz wdrażać swoje pomy-
sły do praktyki organizacyjnej i gospodarczej. Są w pełni samodzielni, działający
w sytuacjach przeważnie problemowych, ponoszący odpowiedzialność i ryzyko
wynikające z podejmowanych decyzji i działań. Pracownicy ci ponoszą także od-
powiedzialność za bezpieczeństwo i rozwój zawodowy podległych im osób i całej
organizacji.
8
1. Podstawy prawne wykonywania zawodu1
- Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.  Kodeks postępowania administracyjnego
(t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z póz
n. zm.).
- Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U.
z 2006 r., Nr 121, poz. 844).
- Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o opłacie skarbowej (t.j. Dz. U. z 2004 r.
Nr 253, poz. 2532 z póz
n. zm.).
- Ustawa z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych
(Dz. U. Nr 86, poz. 959 z póz
n. zm.).
- Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
(Dz.U. z 2002 r. Nr 110, poz. 968 z póz
n. zm.).
- Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U.
Nr 133, poz. 883 z póz
n. zm.).
- Ustawa z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz.U.
z 8 lutego 1999 r. Nr 11, poz. 95 z póz
n. zm.).
- Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225,
poz. 1635).
- RozporzÄ…dzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych
w monitory ekranowe (Dz.U. Nr 148, poz. 973).
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 maja 1996 r.
w sprawie zakresu prowadzenia dokumentacji zwiÄ…zanej ze stosunkiem pracy
oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz. U. Nr 62, poz. 286
z póz
n. zm.).
- Zarządzenie Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 25 lutego
1986 r. w sprawie szczegółowych zasad porządkowania oraz trybu przekazywa-
nia materiałów archiwalnych do archiwów państwowych (MP Nr 4, poz. 31).
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 paz
-
dziernika 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad i wymagań, jakim powinna
odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowa-
nych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz. U. z dnia
23 paz
dziernika 1998 r. Nr 129, poz. 858 z póz
n. zm.)
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 2 grudnia 2005 r. w sprawie postę-
powania z dokumentami związanymi z dokonywaniem niektórych czynności
regulowanych ustawÄ… o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2005 r.
Nr 242, poz. 2041).
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 sierpnia 2005 r. w sprawie nali-
czania odsetek za zwłokę oraz opłaty prolongacyjnej, a także zakresu informa-
cji, które muszą być zawarte w rachunkach (Dz. U. z 2005 r. Nr 165,
poz. 1373).
1
Stan prawny na dzień 31 marca 2007 r.
9
- Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 10 lutego 2005 r. w sprawie określenia
maksymalnej wysokości opłat za sporządzenie odpisu lub kopii dokumentacji
o czasowym okresie przechowywania (Dz. U. z dnia 16 lutego 2005 r. Nr 28,
poz. 240).
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu
podatku niektórym podatnikom, zaliczkowanego zwrotu podatku, wystawiania
faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie
mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2005 r.
Nr 165, poz. 1373).
- Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 16 września 2002 r. w sprawie postę-
powania z dokumentacjÄ…, zasad jej klasyfikowania i kwalifikowania oraz zasad
i trybu przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów państwowych
(Dz. U. z 2002 r. Nr 167, poz. 1375).
- Branżowe instrukcje kancelaryjne.
2. Syntetyczny opis zawodu
Pracownik biurowy jest zawodem uniwersalnym, ponieważ prace biurowo-
-administracyjne, jako funkcje usługowe, występują w różnym zakresie, w każdym
przedsiębiorstwie i instytucji.
Pracownicy zatrudnieni w biurze posiadają umiejętność gromadzenia, prze-
twarzania, analizowania informacji oraz prawidłowego wnioskowania. Do realiza-
cji tego zadania wykorzystują nowoczesny sprzęt biurowy oraz komputery wypo-
sażone w gotowe pakiety oprogramowania użytkowego i narzędziowego.
Do podstawowych zadań zawodowych pracowników biurowych należy spo-
rządzanie wszelkiego rodzaju sprawozdań, protokołów i notatek służbowych dla
udokumentowania podejmowanych działań i zaistniałych zdarzeń w przedsiębior-
stwie, prowadzenie korespondencji w języku polskim i obcym, dbałość o wew-
nętrzną koordynację przepływu informacji i dokumentacji oraz wykrywanie i eli-
minowanie nieprawidłowości w obiegu dokumentów. Pracownicy biurowi sporzą-
dzają dokumentację kancelaryjno-biurową oraz finansowo-księgową. Ich zadaniem
jest także bieżąca, sprawna realizacja prac administracyjno-biurowych oraz kre-
owanie pozytywnego wizerunku firmy w kontaktach z klientem zewnętrznym,
a także dbałość o właściwą atmosferę i organizację pracy. Od pracowników biuro-
wych wymaga się umiejętności obsługi urządzeń biurowych takich, jak telefony,
telefaksy, teleksy, komputer itp.
Pracownik biurowy wykazuje się dużą samodzielnością i odpowiedzialnością
w działaniu. Dąży do samodoskonalenia i podnoszenia kwalifikacji zgodnie z poli-
tyką firmy, w której jest zatrudniony.
Od pracowników zatrudnionych w biurze wymaga się wysokiej kultury osobi-
stej, umiejętności jasnego formułowania przekazu, znajomości zasad komunikacji
werbalnej i niewerbalnej, zasad negocjacji, dokładności w wykonywaniu powie-
rzonych zadań, odpowiedzialności oraz lojalności. Większość działań wymaga
także dużej systematyczności oraz odporności na stres. Pracownik biurowy powi-
10
nien mieć również zdolność koncentracji uwagi, logicznego rozumowania, anali-
zowania oraz umiejętności organizacyjne. Ponadto ze względu na rozwijającą się
współpracę międzynarodową wymagane jest, aby biegle posługiwał się co najmniej
jednym językiem obcym w mowie i piśmie.
Pracownicy biurowi pracujÄ… w pomieszczeniach biurowych przy stanowiskach
wyposażonych w komputery i nowoczesne urządzenia biurowe. Praca wykonywa-
na jest najczęściej w systemie jedno- lub dwuzmianowym.
Pracownicy biurowi zatrudniani są na różnych stanowiskach pracy jako spe-
cjalista do spraw osobowych, referent w biurze obsługi klienta, specjalista do
spraw zaopatrzenia i sprzedaży, specjalista ds. planowania i organizacji pracy,
referent w dziale księgowości oraz kierownik ds. administracyjno-gospodarczych.
3. Stanowiska pracy
Tabela 1. Przyporządkowanie stanowisk pracy do poziomów kwalifikacji zawodowych
Poziom
kwalifikacji Typowe stanowiska pracy UWAGI
zawodowych
1 *)
2 *)
3 - Referent.
Dla stanowisk pracy specjalista
i kierownik występuje specjaliza-
- Specjalista.
4 cja w zakresie pracy biurowej,
- Kierownik.
np. specjalista do spraw & ,
kierownik działu &
5 *)
*) Nie zidentyfikowano w badaniach.
4. Zadania zawodowe
Z-1. Organizowanie pracy własnej zgodnie z zasadami ergonomii, bezpieczeń-
stwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.
Z-2. Przyjmowanie i obsługiwanie interesantów.
Z-3. Organizowanie spotkań z kontrahentami, pracownikami i klientami oraz
innych prac związanych z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa.
Z-4. Zapewnianie przepływu informacji i dokumentów wewnątrz i na zewnątrz
organizacji.
Z-5. Redagowanie korespondencji biurowej w języku polskim i obcym.
Z-6. Prowadzenie dokumentacji prawnej i spraw kancelaryjno-biurowych organi-
zacji zgodnie z przyjętym systemem kancelaryjnym.
Z-7. Sporządzanie umów, dokumentacji spraw kancelaryjno-biurowych, pracow-
niczej oraz finansowej związanej z działalnością jednostki gospodarczej.
Z-8. Przechowywanie i archiwizowanie informacji, dokumentów oraz akt spraw.
11
Z-9. Tworzenie i prowadzenie bazy danych kontrahentów.
Z-10. Kierowanie zespołem pracowników administracyjno-biurowych.
Z-11. Dokonywanie samooceny jakości wykonywanych zadań zawodowych.
5. Składowe kwalifikacji zawodowych
K-1. Organizowanie pracy w biurze.
K-2. Organizowanie przepływu informacji.
K-3. Organizowanie prac związanych z konserwacją sprzętu, urządzeń i pomiesz-
czeń.
K-4. Prowadzenie dokumentacji kancelaryjno-biurowej oraz finansowo-księgowej
i pracowniczej.
K-5. Obsługiwanie interesantów.
K-6. Obsługiwanie urządzeń biurowych.
K-7. Kontrolowanie efektywności pracy.
6. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi
kwalifikacji zawodowych
Tabela 2. Korelacja między zadaniami zawodowymi a składowymi kwalifikacji zawodowych
Składowe kwalifikacji zawodowych
Zadania
zawodowe
K-1 K-2 K-3 K-4 K-5 K-6 K-7
Z-1 X X X X
Z-2 X X X X X
Z-3 X X X X X X X
Z-4 X X X X X X X
Z-5 X X X
Z-6 X X X
Z-7 X X X X
Z-8 X X X
Z-9 X X X X
Z-10 X X X X X
Z-11 X X X
12
7. Kwalifikacje ponadzawodowe
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych
Tabela 3. Przyporządkowanie kwalifikacji ponadzawodowych do poziomów kwalifikacji
Poziom
kwalifikacji
Kwalifikacje ponadzawodowe
zawodowych
UMIEJ
TNOÅšCI
1 *)
2 *)
- Organizuje stanowisko pracy zgodnie z zasadami bhp, przeciwpożarowymi,
ergonomii i ochrony środowiska.
- Kształtuje estetykę własnego miejsca pracy.
- Komunikuje się ze współpracownikami i kontrahentami bezpośrednio lub z wy-
korzystaniem środków technicznych.
- Dzieli się doświadczeniem zawodowym z innymi członkami zespołu pracowni-
czego.
- Motywuje siebie i innych członków zespołu do efektywnej, odpowiedzialnej
i bezpiecznej pracy.
3
- Przygotowuje bieżące i okresowe informacje dotyczące realizacji zadań oraz
sprawozdania z wykonanej pracy.
- Stosuje przepisy prawne niezbędne do realizacji zadań zawodowych.
- Korzysta z różnych z
ródeł informacji (literatura krajowa i zagraniczna, Internet).
- Przestrzega zasad etyki zawodowej.
- Przestrzega zasad kultury pracy.
- Tworzy atmosferę współpracy, zaufania i akceptacji.
- Udziela pomocy przedmedycznej.
- Planuje wyposażenie stanowisk pracy.
- Określa zakres obowiązków dla poszczególnych pracowników i zespołów.
- Planuje pracę własną i podległych pracowników.
- Opracowuje harmonogramy prac.
- Kieruje zespołem pracowników.
- Stosuje odpowiednie metody motywacyjne.
- Dokonuje oceny pracy zespołu oraz wykorzystuje wnioski do doskonalenia pracy
zespołu.
4
- Analizuje i rozwiÄ…zuje konflikty w grupie pracowniczej.
- Wykorzystuje umiejętności negocjacyjne w rozwiązywaniu problemów pracow-
niczych.
- Odpowiada za przestrzeganie przepisów oraz zasad bhp, ochrony przeciwpoża-
rowej i ochrony środowiska oraz wydaje stosowne polecenia.
- Kształtuje zasady kultury pracy.
- Tworzy klimat zaufania i bezpieczeństwa w środowisku pracy.
- Wyznacza cele zawodowe oraz określa sposoby ich realizacji.
5 *)
WIADOMOÅšCI
1 *)
2 *)
13
Poziom
kwalifikacji
Kwalifikacje ponadzawodowe
zawodowych
- Podstawy organizacji pracy.
- Zasady organizacji pracy biurowej.
- Praca w zespole pracowniczym.
- Podstawowe zagadnienia z zakresu humanizacji pracy.
- Techniki komunikowania siÄ™.
- Zasady sporzÄ…dzania dokumentacji biurowej.
3 - Planowanie pracy.
- Techniki i technologie informacyjne.
- Zasady etyki zawodowej.
- Zasady współżycia społecznego.
- Przepisy bhp, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska na poziomie
umożliwiającym sprawowanie nadzoru.
- Zasady i metody udzielania pomocy przedmedycznej.
- Organizacja stanowisk pracy oraz pracy zespołów pracowniczych.
- Znajomość ergonomii.
- Struktura organizacyjna firmy.
- Kierowanie zespołami pracowników.
- Proces pracy.
- Podstawy psychologii i socjologii pracy.
- Sposoby motywowania pracowników.
4
- Metody oceniania pracowników.
- Metody rozwiązywania problemów w zespołach pracowniczych.
- Techniki negocjacji.
- Techniki komunikacji interpersonalnej w kierowaniu i zarzÄ…dzaniu.
- Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska na poziomie kierownika organizacji.
- Elementy zarzÄ…dzania strategicznego.
5 *)
CECHY PSYCHOFIZYCZNE
1 *)
2 *)
- Ostrość wzroku.
- Dobra pamięć.
- Podzielność uwagi.
- Zdolność współpracy w zespole.
- Spostrzegawczość.
3
- Cierpliwość.
- Systematyczność.
- Wytrwałość.
- Dokładność.
- Kultura osobista.
- Wyobraz
nia i myślenie twórcze.
- Uzdolnienia organizacyjne.
4
- Operatywność i skuteczność.
- Odpowiedzialność za innych.
5 *)
*) Nie zidentyfikowano w badaniach.
14
8. Specyfikacja kwalifikacji ogólnozawodowych,
podstawowych i specjalistycznych dla zawodu
UWAGA: Kwalifikacje na poziomie wyższym zawierają kwalifikacje z poziomów
niższych
POZIOM 1
- Nie zidentyfikowano.
POZIOM 2
- Nie zidentyfikowano.
POZIOM 3
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
 SporzÄ…dza pisma w edytorze tekstu.
 Oznacza dokumenty symbolami komórek organizacyjnych przedsiębiorstwa.
 Prowadzi i oznacza teczki akt.
 Obsługuje nowoczesne środki łączności.
 Prowadzi korespondencję elektroniczną w języku polskim.
 Wyszukuje informacje dotyczące kontrahentów i konkurentów, korzystając
z zasobów Internetu i innych z
ródeł.
 Tworzy i aktualizuje bazy danych.
 Stosuje przepisy prawa dotyczÄ…ce ochrony danych osobowych.
 Wyszukuje, przechowuje i aktualizuje posiadane akty prawne.
 PorzÄ…dkuje i zabezpiecza dane oraz programy na komputerze.
 Niszczy dokumenty, które utraciły ważność.
 Kreuje wizerunek przedsiębiorstwa.
 Mierzy efektywność działań własnych zgodnie z przyjętymi procedurami.
 Weryfikuje działania zawodowe zgodnie z wynikami badań.
Wiadomości
 Zasady sporzÄ…dzania pism w edytorze tekstu.
 Zasady znakowania dokumentacji biurowej.
15
 Zasady sporządzania dokumentów.
 Komputerowe programy do prowadzenia korespondencji biurowej.
 Zasady użytkowania urządzeń łączności.
 y
ródła pozyskiwania informacji.
 Komputerowe programy bazodanowe.
 Przepisy prawa dotyczÄ…ce ochrony danych osobowych.
 Zasady zabezpieczania dokumentów.
 Public relations.
 Mierzenie efektywności działań na poszczególnych stanowiskach pracy.
Cechy psychofizyczne
 Koncentracja uwagi.
 Zdolność nawiązywania kontaktów.
 Dyspozycyjność.
 Samokontrola.
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
 Organizuje sposób przepływu informacji i dokumentów pomiędzy stanowiska-
mi pracy i komórkami organizacyjnymi (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6).
 Sporządza pisma w języku polskim z uwzględnieniem zasad korespondencji
służbowej (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Sporządza w języku polskim umowy cywilnoprawne i handlowe, dotyczące
współpracy z kontrahentami (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Zakłada dziennik korespondencji (K-1, K-4, K-6).
 Przyjmuje korespondencjÄ™ przychodzÄ…cÄ… i ewidencjonuje jÄ… w dzienniku (K-1,
K-4, K-6).
 Rozdziela korespondencję zgodnie z przyjętym obiegiem dokumentów (K-1,
K-4, K-6).
 Przyjmuje i ewidencjonuje korespondencjÄ™ wychodzÄ…cÄ… (K-1, K-4, K-6).
 Wysyła korespondencję oraz prowadzi książkę nadawczą pism poleconych
(K-1, K-4, K-6).
 Kompletuje i porządkuje akty prawne i dokumenty przedsiębiorstwa (K-1, K-4,
K-6).
 Segreguje dokumenty według kategorii archiwalnych (K-1, K-4, K-6).
 Archiwizuje dokumenty i akty spraw (K-1, K-4, K-6).
 Przechowuje pisma zgodnie z instrukcjÄ… kancelaryjnÄ… (K-1, K-4, K-6).
 Sporządza dokumenty finansowe i księgowe (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Sporządza dokumenty dotyczące pracowników przedsiębiorstwa (K-1, K-4,
K-5, K-6).
16
 Przygotowuje informacje i dokumenty niezbędne do przeprowadzenia spotkań
służbowych (K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Tworzy zestawienia w arkuszach kalkulacyjnych (K-1, K-4, K-6).
 Sporządza zamówienia dotyczące artykułów biurowych (K-1, K-3, K-4, K-6).
Wiadomości
 Obieg dokumentów i informacji w przedsiębiorstwie (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6).
 Zasady korespondencji służbowej (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Przepisy prawa dotyczące umów handlowych i cywilnoprawnych (K-1, K-4,
K-5, K-6).
 Zasady prowadzenia dziennika korespondencji (K-1, K-4, K-6).
 Zasady sporządzania dokumentów i rejestru wydruków (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Kategorie archiwalne (K-1, K-4, K-6).
 Zasady archiwizowania dokumentów i danych komputerowych (K-1, K-4, K-6).
 Przepisy prawa dotyczÄ…ce okresu przechowywania dokumentacji (K-1, K-4,
K-6).
 Instrukcja kancelaryjna (K-1, K-4, K-6).
 Regulacje prawne dotyczące sporządzania dokumentów finansowych i księgo-
wych (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Arkusz kalkulacyjny (K-4, K-6).
 Dokumenty pracownicze (K-4, K-5, K-6).
 Zasady prowadzenia teczek akt osobowych (K-4, K-5, K-6).
 Procedury zamówień wyposażenia biura (K-1, K-3).
Cechy psychofizyczne
 Uzdolnienia rachunkowe (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Odpowiedzialność (K-2, K-4, K-5, K-7).
 Samodzielność (K-1, K-4, K-5, K-6).
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
 Zabezpiecza, dostarcza dokumenty tajne i poufne (K-1, K-4, K-6).
 Zabezpiecza pieniądze przechowywane w przedsiębiorstwie (K-1, K-4, K-6).
 Prowadzi korespondencję elektroniczną w języku obcym (K-2, K-4, K-5, K-6).
 Sporządza pisma w języku obcym z uwzględnieniem zasad korespondencji
służbowej (K-2, K-4, K-5, K-6).
 Prowadzi rozmowy i negocjacje z klientami w języku polskim (K-1, K-2, K-5,
K-6, K-7).
 Obsługuje spotkania służbowe (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6, K-7).
 Dokonuje samokontroli na stanowisku pracy zgodnie z przyjętymi procedurami
jakości pracy (K-1, K-5, K-7).
17
Wiadomości
 Procedury dotyczÄ…ce pism tajnych i poufnych (K-1, K-4, K-6).
 Zasady przechowywania pieniędzy (K-1, K-4, K-6).
 Zasady redagowania korespondencji w języku obcym (K-2, K-4, K-5, K-6).
 Zasady etykiety (K-2, K-4, K-5, K-6).
Cechy psychofizyczne
 Dykcja (K-2, K-5, K-6, K-7).
 A
atwość wypowiadania się w mowie i piśmie (K-1, K-4, K-6).
 Zdolność przekonywania i negocjowania (K-2, K-5, K-7).
 Potrzeba samodoskonalenia (K-1, K-5, K-7).
POZIOM 4
Kwalifikacje ogólnozawodowe
Umiejętności
 Dokonuje wyboru kontrahentów na podstawie analizy dostępnych informacji.
 Analizuje dane dotyczące konkurentów.
 Przetwarza i dokonuje wymiany informacji zawartych w bazach danych.
 Dobiera zespoły pracownicze.
 Wdraża procedury zapewnienia jakości pracy.
Wiadomości
 Analiza treści i obsługa baz danych.
 Kryteria oceny kontrahentów i konkurentów.
 Zasady doboru grup zadaniowych.
 Zasady podziału pracy.
 Harmonogram pracy.
 Regulamin pracy.
 Normy zapewnienia jakości pracy.
Cechy psychofizyczne
 Zdolności kierownicze.
 Zdolność podejmowania szybkich i trafnych decyzji.
 Praworządność.
 Empatia.
 Gotowość do wprowadzania zmian.
18
Kwalifikacje podstawowe dla zawodu
Umiejętności
 SporzÄ…dza umowy o pracÄ™ oraz umowy cywilnoprawne dotyczÄ…ce zatrudnienia
(K-1, K-4, K-5, K-6).
 Sporządza świadectwa pracy (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Ustala harmonogram spotkań z kontrahentami, pracownikami i klientami (K-1,
K-2, K-3, K-4, K-5, K-6).
 Określa zakres współpracy z innymi komórkami organizacyjnymi w przedsię-
biorstwie (K-1, K-2, K-4, K-5, K-7).
 Planuje przebieg narad, spotkań i konferencji (K-1, K-2, K-5, K-7).
 SporzÄ…dza raporty i sprawozdania (K-1, K-4, K-6).
 Sprawdza poprawność dokumentów pod względem formalnym, merytorycznym
i rachunkowym (K-1, K-5, K-7).
 Analizuje sprawność opracowywania dokumentów i równomiernego ich obiegu
(K-1, K-2, K-5, K-7).
 Opracowuje procedury dotyczące zapewnienia jakości świadczonych usług
(K-1, K-7).
 Monitoruje poziom jakości pracy biura (K-1, K-7).
 Kontroluje przebieg realizacji świadczonych usług biurowych (K-1, K-7).
Wiadomości
 Zasady sporządzania umów cywilnoprawnych, handlowych i o pracę (K-1,
K-4, K-5, K-6).
 Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę (K-1, K-4, K-5, K-6).
 ZarzÄ…dzanie czasem pracy (K-1, K-7).
 Struktura organizacyjna w przedsiębiorstwie (K-1, K-2, K-4, K-5, K-7).
 Organizacja narad, spotkań i konferencji (K-1, K-2, K-5, K-7).
 Zasady sporządzania raportów i sprawozdań (K-1, K-4, K-6).
 Kontrola formalna i merytoryczna dokumentów (K-1, K-5, K-7).
 Systemy kontroli jakości pracy (K-1, K-7).
 Mierzenie jakości pracy (K-1, K-7).
Cechy psychofizyczne
 Zdolności analityczne (K-2, K-4, K-7).
 Odporność na działanie pod presją czasu (K-2, K-4, K-5).
 Odporność emocjonalna i zrównoważenie (K-2, K-5).
19
Kwalifikacje specjalistyczne dla zawodu
Umiejętności
 Sporządza w języku obcym umowy cywilnoprawne i handlowe dotyczące
współpracy z kontrahentami (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Prowadzi rozmowy i negocjacje z klientami w języku obcym (K-1, K-2, K-4,
K-5, K-6).
 Nadzoruje realizacjÄ™ prac na stanowiskach administracyjno-biurowych (K-1,
K-2, K-4, K-7).
 Analizuje ilość i rodzaj skarg dotyczących pracy pracowników biurowych (K-1,
K-7).
 Analizuje sposoby rozpatrywania skargi i ich wpływ na efektywność działań
przedsiębiorstwa (K-1, K-7).
 Analizuje możliwości doskonalenia pracy biura (K-1, K-7).
Wiadomości
 Regulacje prawne dotyczące sporządzania umów cywilnoprawnych i handlo-
wych z kontrahentami zagranicznymi (K-1, K-4, K-5, K-6).
 Zasady negocjacji z kontrahentami zagranicznymi (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6).
 Procedura obsługi klientów i kontrahentów (K-1, K-7).
 Systemy kontroli efektywności pracy (K-1, K-7).
 Analiza efektywności pracy przedsiębiorstwa (K-1, K-7).
 Normy ISO (K-1, K-7).
Cechy psychofizyczne
 Elastyczność i otwartość na zmiany (K-1, K-2, K-5, K-7).
 Niezależność (K-1, K-2, K-4, K-5, K-6).
POZIOM 5
- Nie zidentyfikowano.
20