ZBROJNI
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Nexto.pl.
ZBROJNI
Prze"oŻy"
Piotr W. Cholewa
Tytu" orygina"u
MEN AT ARMS
Copyright � Terry and Lyn Pratchett 1993
First published by Victor Gollancz Ltd, London
All rights reserved
Projekt graficzny serii
Z ombie S putnik C orporation
Ilustracja na ok"adce
� Josh Kirby/via Thomas Schl�ck GmbH
Redakcja
�ucja Grudził
ska
Redakcja techniczna
Ma"gorzata Kozub
Korekta
Bronis"awa Dziedzic-Weso"owska
�amanie
Liwia Drubkowska
ISBN 978-83-7648-142-5
Wydawca
Prószył
ski Media Sp. z o.o.
02-651 Warszawa, ul. GaraŻowa 7
www.proszynski.pl
Druk i oprawa
Drukarnia Naukowo-Techniczna
Oddzia" Polskiej Agencji Prasowej
03-828 Warszawa, ul. Mił
ska 65
Tego samego autora polecamy:
KOLOR MAGII ZADZIWIAJŃCY MAURYCY I JEGO

UCZONE SZCZURY

BLASK FANTASTYCZNY

NA GLINIANYCH NOGACH

RÓWNOUMAGICZNIENIE

WIEDŁMIKO�AJ

MORT

WOLNI CIUTLUDZIE
CZARODZICIELSTWO


BOGOWIE, HONOR,
ERYK
ANKH-MORPORK


TRZY WIEDŁMY
OSTATNI KONTYNENT


PIRAMIDY
CARPE JUGULUM


STRA�! STRA�!
PIŃTY ELEFANT


RUCHOME OBRAZKI
PRAWDA


NAUKA �WIATA DYSKU I i II
Z�ODZIEJ CZASU


KOSIARZ
ZIMISTRZ


WYPRAWA CZAROWNIC
STRA� NOCNA


POMNIEJSZE BÓSTWA
POTWORNY REGIMENT


PANOWIE I DAMY
PIEK�O POCZTOWE


ZBROJNI
�UPS!


MUZYKA DUSZY
�WIAT FINANSJERY


CIEKAWE CZASY
HUMOR I MŃDRO��

�WIATA DYSKU
MASKARADA


NIEWIDOCZNI AKADEMICY
OSTATNI BOHATER


apral Marchewa ze StraŻy Miejskiej Ankh-Morpork (nocna
zmiana) usiad" w koszuli nocnej przy blacie, wzią" o"ówek, po-
ssa" koniec i zaczą" pisa�:
K
Kochana Mamo i Tato,
Zdarzy" si� kolejny pi�kny pzrypadek do zanotowania, gdyŻ zosta"em,
Kapralem! To znaczy dodatkowe pi�� dolarów miesi�cznie plus mam
teŻ nową kurtk� z, dwoma paskami. I nową odznak�. To wielka odpo-
wiedzialnoĘ�. A wszystko z powodu tego, ŻeĘmy pzryj�li nowych rektu-
tów, bo Patrycjusz który, jak wczeĘniej powiadamia"em, jest w"adcą,
zgodzi" si�, Że StraŻ musi odbija� etniczne odcienie Miasta...
Marchewa przerwa" na chwil�. Spojrza" przez niewielkie, zaku-
rzone okno swego pokoiku na zachodzące s"oł
ce nad rzeką. Po-
tem znów schyli" si� nad kartką.
...czego w pe"ni nie poją"em, ale ma to chyba coĘ wspólnego z kosmety-
kami z fabryki krasnoluda Grabpota Gromowego Decha. TakŻe, kapi-
7
7
2. Zbrojni
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
tan Vimes, o którym cz�sto wam pisa"em nied"ugo, opuszcza StraŻ bo
si� Żeni i b�dzie Eleganckim DŻentelmenem. My, wszyscy Życzymy mu jak
najlepiej. To on nauczy" mnie Wszystkiego Co Wiem, poza tym, czego
sam si� nauczy"em. ZrobiliĘmy sk"adk� Żeby mu, kupi� Prezent PoŻe-
gnalny, myĘla"em o jednym z tych nowych Zegarków, co to nie potzre-
bują demonów do chodzenia i moglibyĘmy wyry� na nim coĘ w rodza-
ju  Na pamiątk� wszystkich szcz�Ęliwych Godzin w StraŻy , to taki
Żart, bo zegarek odmierza godziny. Nie wiemy kto, b�dzie nowym kapi-
tanem. SierŻant Colon mówi, Że odejdzie, jakby na niego pad"o, ka-
pral Nobbs...
Marchewa znów wyjrza" przez okno. Jego szerokie, szczere czo-
"o zmarszczy"o si�, gdy szuka" czegoĘ dobrego, co móg"by napisa�
o kapralu Nobbsie.
...chyba najlepiej si� czuje na Obecnym Stanowisku, a ja jestem w Stra-
Ży za krótko. Musimy wi�c zaczeka�...
Zacz�"o si�, jak wiele spraw, od Ęmierci. I pogrzebu wio-
sennym rankiem, z mg"ą nad gruntem tak g�stą, Że wle-
wa"a si� do grobu, wi�c trumn� opuszczono w chmur�.
NieduŻy szary kundel, siedlisko tylu psich chorób, Że otacza"y go
ob"okiem kurzu, z kopczyka ziemi oboj�tnie przygląda" si� ceremonii.
Rozmaite krewne szlocha"y, jednak Edward d Eath nie p"aka" 
z trzech powodów. By" najstarszym synem, trzydziestym siódmym
lordem d Eath, a d Eathowie nie p"aczą. By"  od niedawna, dy-
plom zachowa" jeszcze sztywnoĘ�  skrytobójcą, a skrytobójcy nie
p"aczą przy Ęmierci, inaczej nigdy by nie przestawali. I po trzecie, by"
z"y. W"aĘciwie nawet by" wĘciek"y.
WĘciek"y, Że musia" poŻyczy� pieniądze na ten n�dzny pogrzeb.
WĘciek"y na pogod�, na ten n�dzny cmentarz, na fakt, Że gwar mia-
sta nie zmieni" si� cho�by o ton, nawet przy takiej okazji. WĘciek"y
na histori�. Nie tak to mia"o wygląda�.
Nie tak to powinno wygląda�.
Spojrza" za rzek�, na pos�pną bry"� pa"acu patrycjusza, a jego
gniew podkr�ci" si� jeszcze i zogniskowa".
8
8
ZBROJNI
Z
B
R
O
J
N
I
Edwarda pos"ano do szko"y Gildii Skrytobójców, poniewaŻ by-
"a to najlepsza edukacja dla tych, których status spo"eczny jest nie-
co wyŻszy od inteligencji. Gdyby szkoli" si� na b"azna*, wymyĘli"by sa-
tyr� i powtarza" niebezpieczne dowcipy o patrycjuszu. Gdyby zosta"
z"odziejem, zakrad"by si� do pa"acu i ukrad" patrycjuszowi coĘ bar-
dzo cennego.
JednakŻe... pos"ano go do skrytobójców...
Tego popo"udnia sprzeda" wszystko, co pozosta"o z majątku
d Eathów, i raz jeszcze zapisa" si� do szko"y gildii. Na kurs podyplo-
mowy.
Dosta" najwyŻsze oceny, co przydarzy"o si� po raz pierwszy w hi-
storii gildii. Nauczyciele opisywali go jako cz"owieka, którego naleŻy
pilnie obserwowa�. A poniewaŻ mia" w sobie coĘ, co nawet w skryto-
bójcach budzi"o niepokój  obserwowa� raczej ze sporej odleg"oĘci.
Na cmentarzu samotny grabarz zasypa" dó", który by" miej-
scem ostatniego spoczynku d Eatha seniora. I nagle zda"
sobie spraw� z czegoĘ, co uzna" za myĘli we w"asnej g"owie.
Mówi"y coĘ takiego:
B�dzie szansa na kawa"ek koĘci? Nie, przepraszam, to by"o
w z"ym guĘcie, zapomnij, Że o tym wspomnia"em. Ale masz kanap-
ki z bekonem w swoim, jak mu tam, tym pude"ku na kanapki czy
co. Dlaczego by nie da� jednej temu mi"emu pieskowi?
Grabarz opar" si� na "opacie i rozejrza" uwaŻnie.
Szary kundel obserwowa" go czujnie.
 Hau  powiedzia".
Edward d Eath poĘwi�ci" pi�� miesi�cy na znalezienie te-
go, czego szuka". Co by"o tym trudniejsze, Że naprawd�
nie wiedzia", czego szuka. Tyle tylko Że kiedy znajdzie, na-
tychmiast si� dowie. Edward g"�boko wierzy" w Przeznaczenie. Ta-
cy ludzie cz�sto wierzą.
* OczywiĘcie, Żaden dŻentelmen nawet by nie pomyĘla" o zostaniu b"aznem.
9
9
2. Zbrojni
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
Biblioteka Gildii Skrytobójców naleŻa"a do najwi�kszych w mie-
Ęcie. W pewnych szczególnych, specjalistycznych dziedzinach wr�cz
by"a najwi�ksza. Te dziedziny dotyczy"y zwykle nieszcz�snej ulotno-
Ęci ludzkiego Żywota oraz Ęrodków jej wywo"ania.
Edward sp�dza" duŻo czasu wĘród rega"ów, cz�sto na szczycie
drabiny, cz�sto w ob"oku kurzu.
Przeczyta" wszystkie znane teksty o uzbrojeniu. Nie wiedzia",
czego szuka, ale znalaz" to w notce na marginesie nudnej poza tym
i bardzo niedok"adnej pracy na temat balistyki kuszy. Skopiowa"
wszystko starannie.
DuŻo czasu poĘwi�ci" teŻ na ksiąŻki historyczne. Gildia Skryto-
bójców by"a towarzystwem dŻentelmenów z dobrych rodzin, a tacy
ludzie cz�sto traktują ca"ą spisaną histori� jak list� inwentarza. Bi-
blioteka Gildii posiada"a mnóstwo takich ksiąŻek, a takŻe ca"ą gale-
ri� portretów królów i królowych*. Edward d Eath pozna" ich ary-
stokratyczne twarze lepiej niŻ w"asną  w galerii sp�dza" przerwy na
drugie Ęniadanie.
Mówiono potem, Że na tym w"aĘnie etapie znalaz" si� pod z"ym
wp"ywem. Ale tajemnica historii Edwarda d Eatha polega na tym,
Że nie ulega" Żadnym zewn�trznym wp"ywom, chyba Że policzy�
wszystkich tych martwych królów. Po prostu znalaz" si� pod w"as-
nym wp"ywem.
Tego ludzie zwykle nie rozumieją. Pojedyncze osobniki nie są
w naturalny sposób etatowymi cz"onkami ludzkiej rasy  najwyŻej
biologicznie. Muszą by� popychani dooko"a przez brownowskie ru-
chy spo"eczeł
stwa, b�dącego mechanizmem, dzi�ki któremu isto-
ty ludzkie ca"y czas przypominają sobie nawzajem, Że są... no... isto-
tami ludzkimi. D Eath takŻe krąŻy" po spirali  w g"ąb, co cz�sto si�
zdarza w takich przypadkach.
Nie mia" Żadnego planu. Wycofa" si� tylko  jak ludzie, którzy
czują, Że są atakowani  na pozycj� "atwiejszą do obrony, to znaczy
w przesz"oĘ�. A potem wydarzy"o si� coĘ, co podzia"a"o na niego
tak, jak na badacza dawnych gadów podzia"a"oby odkrycie plezjo-
zaura w sadzawce ze z"otymi rybkami.
* Cz�sto z dyskretnymi tabliczkami u do"u, skromnie rejestrującymi dla potom-
noĘci imi� osoby, która ich zabi"a. W koł
cu by"a to galeria portretów naleŻąca do Gildii
Skrytobójców.
10
1
0
ZBROJNI
Z
B
R
O
J
N
I
Pewnego upalnego popo"udnia, mruŻąc oczy, wyszed" na dwór
po ca"ym dniu sp�dzonym w towarzystwie minionej chwa"y. I nagle
zobaczy" twarz przesz"oĘci, idącej niespiesznie i przyjaęnie kiwają-
cej g"ową do przechodniów.
Edward nie potrafi" si� opanowa�.
 Hej, ty!  zawo"a".  Kim j-esteĘ?
 Kapral Marchewa  odpowiedzia"a przesz"oĘ�.  Nocna straŻ.
Pan d Eath, prawda? Mog� w czymĘ pomóc?
 Co? Nie! Nie. Masz p-ewnie waŻne sprawy.
Przesz"oĘ� skin�"a g"ową, uĘmiechn�"a si� i posz"a dalej, w przy-
sz"o�.
Marchewa przesta" wpatrywa� si� w Ęcian�.
Wyda"em tzry dolary na ikonograf który, jest takim pude"kiem ze
skzratem w Ęrodku co maluje obrazki róŻnych rzeczy, to straszny
sza" ostatnio. Do"ączam obrazki mojego pokoju i moich pzryjació" ze
StraŻy. Nobby to ten, co robi Zabawny Gest, ale to Nieoszlifowany Dia-
ment i w g"�bi serca dobra dusza.
Znów przerwa". Pisywa" do domu co najmniej raz w tygodniu 
krasnoludy zwykle tak robią. Marchewa mia" dwa metry wzrostu,
ale zosta" wychowany jako krasnolud, a dopiero potem jako cz"o-
wiek. Wyczyny literackie nie przychodzi"y mu "atwo, jednak si� nie
poddawa".
Pisa" bardzo powoli i bardzo starannie:
Pogoda wciąŻ jest Niezwykle Upalna...
Edward nie móg" uwierzy�. Sprawdzi" zapisy. Potem spraw-
dzi" jeszcze raz. Zadawa" pytania, a poniewaŻ by"y to pyta-
nia w zasadzie niewinne, ludzie udzielali mu odpowiedzi.
W koł
cu pojecha" na wycieczk� w Ramtopy, a tam ostroŻne Ęledz-
two doprowadzi"o go do kopalni krasnoludów pod Miedzianką,
a nast�pnie na niczym si� niewyróŻniającą polank� w bukowym le-
11
1
1
2. Zbrojni
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
sie, gdzie  rzeczywiĘcie  kilka minut cierpliwego kopania pozwo-
li"o mu odkry� Ęlady zw�glonego drewna.
Sp�dzi" tam ca"y dzieł
. Kiedy skoł
czy" o zachodzie s"oł
ca, sta-
rannie zasypa" miejsce próchnem. Wreszcie zyska" pewnoĘ�.
Ankh-Morpork znowu mia"o króla.
A on, Edward, mia" Racj�. To los pozwoli" mu odkry� ten fakt
akurat w chwili, kiedy mia" juŻ Plan. I s"usznie uwaŻa", Że to Przezna-
czenie i Że miasto zostanie Zbawione z niegodnej teraęniejszoĘci przez
swą chwalebną przesz"oĘ�. Mia" �rodki i mia" Cel. I tak dalej.
MyĘli Edwarda cz�sto bieg"y takimi drogami.
Potrafi" myĘle� kursywą. Takich ludzi trzeba obserwowa� uwaŻnie.
Najlepiej z bezpiecznej odleg"oĘci.
Zainteresowa" mnie wasz list, gdzie piszecie Że, pzryjeŻdŻali lu-
dzie i pytali o mnie to zadziwiające, jestem tu ledwie Par� Minut,
a juŻ zdoby"em S"aw�.
Bardzo si� ucieszy"em, Że otworzyliĘcie sztolni� 7. Musz� Wam pzry-
zna�, Że cho� jestem tu bardzo szcz�Ęliwy, t�skni� za Domem. Czasami,
kiedy mam Wolne, schodz� i, siadam w piwnicy i, bij� si� po g"owie
tzronkiem topora, ale to Nie To Samo.
Mam nadziej�, Że cieszycie si� dobrym zdrowiem. UĘciski
Wasz kochający syn (adoptowany)
Marchewa
Z"oŻy" list, wsuną" do Ęrodka ikonografie, zapiecz�towa" kulką
Ęwiecowego wosku wciĘni�tą na miejsce kciukiem, po czym scho-
wa" list do kieszeni. Krasnoludzia poczta do Ramtopów dzia"a"a
w miar� pewnie. Coraz wi�cej krasnoludów szuka"o pracy w mie-
Ęcie, a poniewaŻ są to osobniki bardzo odpowiedzialne, wielu z nich
posy"a"o pieniądze do domu. Dzi�ki temu przesy"ki by"y bardzo
pewne, gdyŻ silnie strzeŻone. Krasnoludy są bardzo przywiązane do
z"ota. KaŻdy zbójca, wysuwający Żądanie  pieniądze albo Życie , po-
winien si� zaopatrzy� w sk"adane krzese"ko, kanapki i ksiąŻk� do
czytania, by jakoĘ przeczeka� dyskusj�.
Marchewa obmy" twarz, wciągną" skórzaną koszul�, spodnie
i kolczug�, zapią" pó"pancerz, wzią" he"m pod pach� i wyszed" na uli-
12
1
2
ZBROJNI
Z
B
R
O
J
N
I
c�  z uĘmiechem, gotów na spotkanie wszystkiego, co mog"a mu
nie� przysz"o�.
To by" juŻ inny pokój, w innym miejscu.
By" troch� ciasny, tynk na Ęcianach osypywa" si� nieco, a su-
fit osiada" niczym dolna strona "óŻka jakiegoĘ grubasa.
WraŻenie ciasnoty powi�ksza"y jeszcze meble.
By"y to solidne stare meble, tyle Że znalaz"y si� w nieodpowied-
nim dla siebie miejscu. Powinny sta� w rozleg"ych salach, gdzie echo
odbija si� od Ęcian. Tutaj wydawa"y si� st"oczone. By"y tu ciemne
d�bowe krzes"a. By"y szerokie kredensy. By"a nawet zbroja. Za to
w"aĘciwie nie by"o miejsca dla siedzących przy stole kilku ludzi.
Nawet na stó" w"aĘciwie nie by"o miejsca.
Zegar tyka" cicho w mroku.
Okna przes"ania"y ci�Żkie, aksamitne zas"ony, cho� do zachodu
s"oł
ca pozosta"o jeszcze sporo czasu. By"o gorąco, zarówno od upa-
"u, jak od Ęwiec w latarni magicznej.
Jedyne Ęwiat"o rzuca" ekran, który w tej chwili ukazywa" bardzo
dobry profil kaprala Marchewy �elaznyw"adssona.
Nieliczna, starannie dobrana publicznoĘ� przygląda"a mu si�
ostroŻnie, zachowując przy tym oboj�tny wyraz twarzy ludzi, którzy
są niemal pewni, Że ich gospodarz jest odrobin� niespe"na rozu-
mu. Godzą si� z tym jednak, poniewaŻ w"aĘnie zjedli posi"ek i nie-
grzecznie by"oby wychodzi� zbyt szybko.
 I co?  odezwa" si� jeden z goĘci.  Widzia"em go chyba, jak
spaceruje po mieĘcie. Co z tego? To zwyk"y straŻnik, Edwardzie.
 OczywiĘcie. WaŻne, Żeby nim by". Niska pozycja w Życiu.
Wszystko p-asuje do klasycznego wzorca.  Edward d Eath da" znak.
Pstrykn�"o i kolejna szklana p"ytka wsun�"a si� na miejsce.  To nie
jest Żywy model. Król Paragore, stary p-ortret.  A ten...  pstryk!  to
król Veltrick III. Z innego p-ortretu. To jest królowa Alguinna IV...
Zwró�cie uwag� na lini� podbródka. Tu mamy...  pstryk!  sied-
miop-ensową monet� z czasów p-anowania króla Webblethor-
pe a Nieprzytomnego, p-rosz� znowu przyjrze� si� szczegó"om p-
-odbródka i ogólnej strukturze koĘci. Tutaj...  pstryk!  odwrócony
obrazek wazonu z kwiatami. OstróŻki, jak sądz�. Skąd si� wzi�"y?
13
1
3
2. Zbrojni
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
 Ehm... Przepraszam, panie Edwardzie. Zosta"o par� szkla-
nych p"ytek, a demony nie by"y zm�czone, wi�c...
 Poprosz� nast�pny obraz. A potem moŻesz nas zostawi�.
 Tak, panie Edwardzie.
 Zg"osisz si� do dyŻurnego oprawcy.
 Tak, panie Edwardzie.
Pstryk!
 Tu widzimy ca"kiem udany... dobra robota, Blenkin... obraz
popiersia królowej Coanny.
 Dzi�kuj�, panie Edwardzie.
 GdybyĘmy jednak widzieli wi�kszą cz�Ę� jej twarzy, z pewno-
Ęcią dostrzeglibyĘmy p-odobieł
stwo. Wystarczy jednak i to. MoŻesz
odej�, Blenkin.
 Tak, panie Edwardzie.
 MoŻe troch� przystrzyc przy uszach, jak sądz�.
 Tak, panie Edwardzie.
S"uga z szacunkiem zamkną" za sobą drzwi. Ruszy" do kuchni,
kr�cąc ze smutkiem g"ową. JuŻ od lat d Eathowie nie mogli sobie
pozwoli� na rodzinnego oprawc�. Dla dobra ch"opca b�dzie mu-
sia" spróbowa� jakoĘ sobie poradzi� noŻem kuchennym.
GoĘcie czekali, aŻ gospodarz si� odezwie, ale chyba nie zamie-
rza". Co prawda z Edwardem czasem trudno by"o si� zorientowa�.
Kiedy by" podniecony, nie tyle si� jąka", ile raczej mówi" z nieregu-
larnymi pauzami, jakby mózg na moment wy"ącza" usta.
Wreszcie g"os zabra" jeden z widzów.
 Doskonale  rzek".  W jaki celu nam to pokaza"eĘ?
 Sami widzieliĘcie podobieł
stwo. Czy to nie oczywiste?
 Och, daj spokój...
Edward d Eath przysuną" do siebie zawiniątko ze skóry i zaczą"
rozwiązywa� tasiemki.
 Ale... Ch"opiec by" adoptowany przez krasnoludy. Znaleęli
go jako niemowl� w puszczy w górach, w Ramtopach. By"y tam p"o-
nące p-owozy, trupy i takie rzeczy. Najwyraęniej atak bandytów. Kra-
snoludy znalaz"y wĘród szczątków miecz. Nosi go teraz. Bardzo sta-
ry miecz. I zawsze jest ostry.
 Co z tego? �wiat pe"en jest starych mieczy. I ose"ek.
 Ten miecz by" bardzo dobrze ukryty w jednym z powozów,
który si� rozpad". Dziwne. NaleŻa"oby si� raczej spodziewa�, Że ze-
14
1
4
ZBROJNI
Z
B
R
O
J
N
I
chcą go mie� pod r�ką, prawda? �eby go uŻywa�, prawda? Tam
gdzie grasują bandyci. A potem ch"opiec dorasta i... Los... sprawia,
Że wraz z mieczem trafia do Ankh-Morpork, gdzie zostaje straŻni-
kiem w nocnej straŻy. Nie mog"em w to uwierzy�!
 To przecieŻ Żaden...
Edward uniós" d"oł
, po czym wyją" z zawiniątko jakiĘ niewielki
przedmiot.
 P-rzeprowadzi"em staranne Ęledztwo, rozumiecie, i uda"o mi
si� znaleę� miejsce, gdzie nastąpi" atak. Dok"adne przeszukanie
gruntu ujawni"o par� starych gwoędzi z powozów, kilka miedzia-
nych monet, a w bryle zw�glonego drewna... to.
Wyciągn�li szyje.
 Wygląda na obrączk�.
 Tak. OczywiĘcie, p-owierzchnia jest odbarwiona, inaczej ktoĘ
by zauwaŻy". Pewnie by"a schowana gdzieĘ w powozie. Kaza"em ją
troch� oczyĘci�, wi�c moŻna przeczyta� inskrypcj�. Natomiast tu-
taj mamy ilustrowany spis klejnotów koronnych Ankh, wykonany
w roku 907 AM, za panowania Tyrrila. JeĘli wolno, p-ozwol� sobie
zwróci� waszą uwag� na t� niewielką Ęlubną obrączk� w lewym dol-
nym rogu stronicy. Jak zauwaŻycie, artysta up-rzejmie zapisa" in-
skrypcj�.
Min�"o kilka minut, zanim wszyscy obejrzeli obrączk� i rysu-
nek. Byli ludęmi z natury podejrzliwymi. Byli potomkami ludzi, dla
których podejrzliwoĘ� i paranoja stanowi"y zasadnicze cechy umoŻ-
liwiające przetrwanie.
A to dlatego, Że wszyscy naleŻeli do arystokracji. Nie znalaz"by
si� wĘród nich nikt, kto by nie zna" imienia swego praprapradziad-
ka i nazwy wstydliwej choroby, na którą umar".
Niedawno spoŻyli nie najlepszy posi"ek, który jednak zawiera"
liczne stare i godne uwagi wina. Przybyli na spotkanie, poniewaŻ
wszyscy znali ojca Edwarda, a d Eathowie byli wspania"ym rodem,
cho� obecnie w do� trudnej sytuacji.
 Widzicie zatem  rzek" z dumą Edward  Że dowody nie po-
zostawiają miejsca na wątpliwoĘci. Mamy króla!
GoĘcie starali si� unika� patrzenia sobie nawzajem w oczy.
 MyĘla"em, Że si� ucieszycie...
Wreszcie lord Rust wyrazi" wspólną opini�. W jego lodowatych,
b"�kitnych oczach nie by"o miejsca na litoĘ�, która nie stanowi"a ce-
15
1
5
2. Zbrojni
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
chy u"atwiającej przetrwanie. Czasem jednak móg" zaryzykowa�
odrobin� "agodnoĘci.
 Edwardzie  powiedzia".  Ostatni król Ankh-Morpork zgi-
ną" setki lat temu.
 �ci�ty p-rzez zdrajców!
 Nawet gdyby uda"o si� znaleę� potomka, królewska krew nie-
co by si� przez ten czas rozcieł
czy"a, nie sądzisz?
 Królewskiej krwi nie da si� r-ozcieł
czy�!
No tak, pomyĘla" lord Rust. Wi�c to taki typ... M"ody Edward
wierzy pewnie, Że dotkni�cie króla moŻe uleczy� skrofu"y, jakby kró-
lewska krew by"a odpowiednikiem maĘci siarkowej. M"ody Edward
uwaŻa, Że nie istnieje jezioro krwi zbyt g"�bokie, by nie warto by"o
przez nie przebrną� w celu osadzenia na tronie prawowitego kró-
la, Że nie ma czynu zbyt haniebnego w obronie korony. W"aĘciwie
to romantyk.
Lord Rust nie by" romantykiem. Rustowie dobrze si� przystoso-
wali do postmonarchicznych stuleci w Ankh-Morpork, kupując,
sprzedając, wynajmując, szukając kontaktów i robiąc to, czym za-
wsze zajmowali si� arystokraci: refowaniem Żagli i trwaniem.
 CóŻ, moŻliwe  zgodzi" si� "agodnym tonem cz"owieka, któ-
ry próbuje namówi� samobójc� do zejĘcia z parapetu.  Musimy
jednak zada� sobie pytanie, czy Ankh-Morpork w obecnym momen-
cie potrzebuje króla.
Edward popatrzy" na niego jak na wariata.
 Potrzebuje? Czy potrzebuje? PrzecieŻ nasze wsp-ania"e mia-
sto usycha pod butem tyrana!
 Aha... Masz na myĘli Vetinariego.
 Czy nie widzicie, co zrobi" z Ankh-Morpork?
 To rzeczywiĘcie bardzo nieprzyjemny cz"owiek, nuworysz 
przyzna"a lady Selachii.  Ale trudno mu zarzuci�, Żeby realnie ko-
gokolwiek terroryzowa". W kaŻdym razie nie bardzo. Nie w Ęcis"ym
sensie.
 Musisz mu to przyzna�  doda" wicehrabia Skater.  Miasto
funkcjonuje, tak? Mniej wi�cej. Pospólstwo i kto tam jeszcze pracuje.
 Ulice są bezpieczniejsze niŻ za czasów Snapcase a Psycho-
neurotycznego  zauwaŻy"a lady Selachii.
 Bezp-ieczniejsze? Vetinari powo"a" Gildi� Z"odziei!  krzykną"
Edward.
16
1
6
ZBROJNI
Z
B
R
O
J
N
I
 Tak, tak, naturalnie, bardzo naganna decyzja, nie ma wąt-
pliwoĘci. Z drugiej strony, skromna roczna op"ata pozwala space-
rowa� bezpiecznie...
 Zawsze powtarza  wtrąci" lord Rust  Że jeĘli musi juŻ wyst�-
powa� przest�pczo�, niech to przynajmniej b�dzie przest�pczo�
zorganizowana.
 Mam wraŻenie  odezwa" si� wicehrabia Skater  Że ludzie
z gildii tolerują go, bo ktokolwiek inny by"by gorszy, tak? MieliĘmy
przecieŻ kilka naprawd�... trudnych przypadków. KtoĘ jeszcze pa-
mi�ta Windera Morderczego?
 Harmoniego Szalonego?
 Scapul� Weso"ego? Cz"owieka o bardzo ostrym dowcipie?
 Za to Vetinari... to coĘ niezupe"nie...  zaczą" lord Rust.
 Wiem, co chcesz powiedzie�  wtrąci" wicehrabia Skater. 
Nie podoba mi si�, Że on zawsze wie, co myĘlisz, zanim jeszcze zdą-
Żysz o tym pomyĘle�.
 Wszyscy wiedzą, Że skrytobójcy wyznaczyli za niego honora-
rium w wysokoĘci miliona dolarów  przypomnia"a lady Selachii. 
Tyle by kosztowa"o jego zabicie.
 PrzeĘladuje mnie myĘl  doda" lord Rust  Że o wiele wi�cej
kosztowa"oby dopilnowanie, by pozosta" zabity.
 Na bogów! Co si� sta"o z dumą? Co si� sta"o z honorem?
Wszyscy wyraęnie drgn�li, gdy ostatni lord d Eath poderwa" si�
na równe nogi.
 Spróbujcie sami siebie pos"ucha�! Spójrzcie na siebie! Czy
jest tu cho� jeden cz"owiek, który nie patrzy" na poniŻenie swego ro-
du od czasu królów? Nie pami�tacie juŻ czynów swych przodków?
Edward zaczą" krąŻy� wokó" sto"u. Musieli odwraca� g"owy, by
go obserwowa�.
Wyciągną" r�k�.
 Pan, lordzie Rust! Pał
ski p-rzodek zosta" mianowany baro-
nem, kiedy samotnie, uzbrojony jedynie w szp-ilk�, wybi" oddzia"
trzydziestu siedmiu Klatchian. Czy tak?
 Tak, ale...
 Pan... lordzie Monflathers! Pierwszy diuk poprowadzi" sze-
Ęciuset ludzi do chwalebnej i bohaterskiej kl�ski w bitwie pod Quir-
mem! Czy to juŻ nic nie zn-aczy? Pan, lordzie Venturi, i pan, sir
George... Siedzicie w Ankh, w swoich starych rezydencjach, pod
17
1
7
2. Zbrojni
�WIAT DYSKU
�
W
I
A
T
D
Y
S
K
U
starymi nazwiskami, na starych pieniądzach, podczas gdy gildie...
Gildie! Bandy m�tów i sklepikarzy... Gildie, powiadam, zabierają
g"os w sp-rawach miasta!
W dwóch krokach znalaz" si� obok pó"ki i rzuci" na stó" pot�Ż-
ny, oprawny w skór� tom, potrącając nim kieliszek lorda Rusta.
 Herbarz Niemózgiego!  krzykną".  Wszyscy mamy w nim
swoje stronice! NaleŻy do nas! Ale ten cz"owiek chyba was zahipno-
tyzowa"! Zap-ewniam was, Że zbudowany jest z krwi i koĘci, Że jest
Ęmiertelny! Nikt nie Ęmie go usuną�, bo obawia si�, Że sytuacja u"o-
Ży si� wtedy troch� gorzej! Na bogów!
GoĘcie s"uchali ponuro. Mia" racj�, oczywiĘcie... jeĘli tak to ują�.
I ocena wcale nie brzmia"a lepiej, wyg"aszana przez tego wzburzo-
nego, patetycznego m"odzieł
ca.
 Tak, tak. Dobre, stare czasy. Iglice rosnące w niebo, pro-
porce, rycersko� i takie tam  rzek" wicehrabia Skater.  Damy
w spiczastych kapeluszach. Ch"opcy w zbrojach, walący si� czym
popadnie. I tak dalej. Ale wiesz przecieŻ, Że trzeba iĘ� z duchem
czasu...
 To by" z"oty wiek.
O bogowie, pomyĘla" lord Rust. On naprawd� w to wierzy.
 Widzisz, mój ch"opcze...  Lady Selachii spróbowa"a uspo-
koi� Edwarda.  Kilka przypadkowych podobieł
stw i skromny ele-
ment biŻuterii nie dają jeszcze mocnych podstaw, prawda?
 Niania mi opowiada"a  wtrąci" wicehrabia Skater  Że praw-
dziwy król potrafi wydoby� miecz z kamienia.
 Tak, tak. I wyleczy� "upieŻ  mrukną" lord Rust.  To tylko
legenda. Nie naprawd�. Nawiasem mówiąc, ta opowieĘ� zawsze
mnie dziwi"a. Niby co jest takiego skomplikowanego w wyciągni�ciu
miecza z kamienia? Najwi�ksza trudnoĘ� zosta"a juŻ pokonana. Je-
Ęli ktoĘ chce si� do czegoĘ przyda�, powinien najpierw poszuka� te-
go mi"ego cz"owieka, który wbi" miecz w kamieł
, prawda?
Zabrzmia"y pe"ne ulgi Ęmiechy. Tyle Edward zapami�ta".
Wszystko skoł
czy"o si� Ęmiechem. Nie z niego, by� moŻe, ale nale-
Ża" do ludzi, którzy Ęmiech przyjmują bardzo personalnie.
Dziesi�� minut póęniej dziedzic rodu d Eathów zosta" sam.
Byli tacy uprzejmi... I� z duchem czasu! Oczekiwa" od nich
czegoĘ wi�cej. O wiele wi�cej. Mia" wr�cz nadziej�, Że porwie ich
za sobą. WyobraŻa" sobie, Że dowodzi armią...
18
1
8
Niniejsza darmowa publikacja zawiera jedynie fragment
pełnej wersji całej publikacji.
Aby przeczytać ten tytuł w pełnej wersji kliknij tutaj.
Niniejsza publikacja może być kopiowana, oraz dowolnie
rozprowadzana tylko i wyłącznie w formie dostarczonej przez
NetPress Digital Sp. z o.o., operatora sklepu na którym można
nabyć niniejszy tytuł w pełnej wersji. Zabronione są
jakiekolwiek zmiany w zawartości publikacji bez pisemnej zgody
NetPress oraz wydawcy niniejszej publikacji. Zabrania się jej
od-sprzedaży, zgodnie z regulaminem serwisu.
Pełna wersja niniejszej publikacji jest do nabycia w sklepie
internetowym Nexto.pl.