Gawęda o gawędzie
część 2
Kolejne spotkanie chciałbym rozpocząć od zaprezentowania roli baśni i opowieści
jako materiału do gawęd.
Baśnie i opowieści odgrywały bardzo wa\
ną rolę w historii społeczności ludzkich,
nosząc ró\
ne nazwy w ró\
nych kulturach. Uwa\
a się, \
e te formy opowiadań w
szczególnie plastyczny i sugestywny sposób przedstawiają ludzkie zachowania. Któ\

z nas w dzieciństwie nie lubił bajek i baśni? Baśń jako szczególna forma sztuki,
słu\
y nie tylko rozrywce, lecz pomaga dziecku poznawać siebie, wspiera rozwój
jego osobowości i wzbogaca jego \
ycie, przynosząc ró\
ne znaczenia na ró\
nych
poziomach rozumienia.
Według Bettelheima dzieci uczą się więcej o wewnętrznych problemach człowieka i
ich mo\
liwych rozwiązaniach z baśni ludowych ni\
z innych form literackich. Baśń
zapewnia dziecku edukację moralną w sposób subtelny i ukryty, pokazując zalety
moralnego zachowania w opowieściach, które są dla dziecka głęboko znaczące.
To, \
e postacie baśniowe są bardzo szlachetne albo krańcowo złe, pomocne lub
wrogie, pracowite lub leniwe, mądre lub głupie jest właściwe dla myślenia małego
dziecka, ułatwia mu rozumienie ró\
nic pomiędzy postawami. Baśnie konstruowane
są w taki sposób, \
e dziecko identyfikuje się z postaciami dobrymi a nie złymi. Te
pierwsze mają z reguły bardziej po\
ądane cechy (dzielny królewicz, piękna
królewna) i odnoszą zwycięstwo nad tym drugimi.
Te kilka słów omawiających baśnie wskazuje jednoznacznie na ich wielką wartość
jako metody w wychowaniu dzieci - czyli w tej sferze działalności, którą zajmuje
się harcerstwo. Baśni mo\
emy u\
yć jako gotowej gawędy na ró\
ne okazje,
wykorzystując ją szczególnie przy rozwiązywaniu trudnych sytuacji wychowawczych
i wskazywaniu sposobów dochodzenia do celu. Warto więc, by znajomość baśni i
przypowieści była nieodłącznym atrybutem dobrego dru\
ynowego. Materiałów
wszak nie brak począwszy od Andersena, a na opowieściach naszych babci i
dziadków skończywszy.
hm. Piotr Dobrowolski
Opracowanie na podstawie ksią\
ki Philipa Barketa Metafory w psychoterapii