Federico García
LORCA
Wiersze
wybrane
Federico García Lorca (1898  1936)
Wybór: Piotr Strębski (http://strebski.dyktatura.info)
Wersja z 12.07.2008
20
Federico García Lorca  Wiersze wybrane Federico García Lorca  Wiersze wybrane
I SÄ… dusze, co majÄ…...
Gazela miłości niespodziewanej Są dusze, co mają
modre gwiazdy z niebios,
Nikt nie pojmował aromatu w liściach czasu zorzę
ciemnej magnolii, kwiatu twego łona. poranną uwiędłą
Nikt nie zgadł, \
e ty kolibra miłości i czyste zakątki,
dręczysz w swych zębach, \
e a\
niemal kona. co w swym wnętrzu strzegą
szmeru snów minionych
Na ksiÄ™\
ycowym placu twego czoła i tęsknot.
tysiąc koników perskich cicho zasnął, Inne dusze mają
gdym ja przez cztery noce obejmował widm ból i namiętność,
twą kibić smukłą, śniegom nieprzyjazną. jabłka robaczywe
i dalekie echo
W gipsie, w jaśminach, pobladłą gałęzią mknącego jak strumień
zasiewów było spojrzenie twe jasne. głosu spalonego.
Szukałem w piersi mej, by dać je tobie, Wspomnień pocałunków
słów ze słoniowej kości, brzmiących: zawsze, pustą beznadziejność
i okruchy płaczu
zawsze, na zawsze. Ogród mej agonii, dawno minionego.
twe ciało, pierzcha, uchodzi na zawsze. Ma dusza od dawna
Krew twoich tętnic w mych ustach, a dla mnie, dojrzała. Dlatego
dla mojej śmierci, twe usta zagasłe. w gruz się sypie, siłą
zmÄ…conÄ… tajemnÄ….
Młodzieńcze kamienie
urzeczone biegnÄ…,
a\
spadnÄ… ku moich
myśli wodnym głębiom.
A ka\
dy z nich mówi:
- Bóg jest tak daleko.
2 19
Federico García Lorca  Wiersze wybrane Federico García Lorca  Wiersze wybrane
jęło kolbami łomotać. II
Zielonej pragnę zieleni. Gazela straszliwej obecności
Pnie zielone. Wiatr zielony.
Koń na stromym zboczu gór. Ja chcę, by koryto straciły rzek wody.
I okręt na morskiej toni. Ja chcę, aby wicher pozostał bez dolin.
I pragnÄ™, a\
eby straciła noc oczy,
i \
eby me serce straciło kwiat złoty;
by woły mówiły do liści ogromnych,
i aby d\
d\
ownicę zabił mrok wilgotny;
by zębów szkieletu śmiech śnie\
ny miał połysk,
a martwy, po\
ółkły, by jedwabie okrył.
Na nocy zranionej ból patrzę bez trwogi,
gdy walczy, by zerwać południa oploty.
Nie straszny mi wylew trucizny zielonej,
ni gmachy zburzone, gdzie trwa czas cierpiÄ…cy.
Lecz ty nie rozświetlaj swej czystej nagości,
niby czarny kaktus w szuwarach kwitnÄ…cej.
Niech raczej mnie ciemny lęk planet otoczy,
lecz mi nie pokazuj kibici twej chłodnej.
18 3
Federico García Lorca  Wiersze wybrane Federico García Lorca  Wiersze wybrane
III zostawiając ślady krwi
i łez zostawiając ślady.
Gazela miłości zrozpaczonej Latarki z blachy cieniutkiej
dygotały pod dachami.
Noc nie chce przyjść dziś, Świt tysiącem kryształowych
by tobie przyjść nie dać, tamburynów zorzę zranił.
bym ja nie mógł iść.
*
Lecz ja muszę pójść,
choć słońce skorpionów po\
era mi skronie. Zielonej pragnÄ™ zieleni.
Wiatr zielony, pnie zielone.
Lecz ty musisz przyjść, Wspięli się obaj Cyganie.
z językiem spalonym przez ulewy solne. Silny wiatr rzucił w ich stronę
dziwny smak, który lawendę,
Dzień nie chce przyjść dziś, \
ółć i miętę przypominał.
by tobie przyjść nie dać, - Krewniaku! Gdzie twoja córka?
bym ja nie mógł iść. Mów, gdzie ta gorzka dziewczyna?
- Ile\
razy cię czekała!
Lecz ja muszę pójść, Ile\
razy czekać miała
ciskajÄ…c ropuchom rozgryziony goz
dzik. przy zielonej balustradzie!
Czarne włosy i twarz biała.
Lecz ty musisz przyjść
poprzez niespokojne rynsztoki ciemności. *
Ani dzień, ani noc nie zechcą przyjść, Na ciemnym stawie Cyganka
a\
ja dziś umrę przez ciebie, kołysała się samotnie.
przeze mnie ty umrzesz dziś. Zieleń ciała, włosów zieleń,
w oczach twarde srebro chłodne.
Lodowy sopel ksiÄ™\
yca
trzymał ją na tafli wodnej.
Noc się zrobiła zaciszna
jak mały placyk. We wrota
kilku pijanych \
andarmów
4 17
Federico García Lorca  Wiersze wybrane Federico García Lorca  Wiersze wybrane
- Krewniaku, zróbmy zamianę: IV
za dom konia chciejcie zabrać,
mój sztylet za koc wam oddam, Gazela miłości, której nie mo\
na zobaczyć
moje siodło za zwierciadła.
Krewniaku, przybywam krwawiÄ…c Tylko dlatego, \
e dzwon
od samych przełęczy Cabra. na wie\
y Vela uderzył,
- Rad bym, chłopcze, z tobą zawarł uwieńczyłem cię girlandą werbeny.
tÄ™ umowÄ™, to wiadome.
Ale ja to ju\
nie ja, Granada była księ\
ycem
dom mój nie jest moim domem. wtopionym w bluszcz i jaśmin.
- Krewniaku, godnie chcę umrzeć:
je\
eli mo\
na, w stalowym Tylko dlatego, \
e dzwon
moim łó\
ku, na pościeli na wie\
y Vela uderzył,
z holenderskich płócien nowych. stratowałem własny ogród z Cartageny.
Pierś mam przebitą pod gardło (ooo) -
nie widzicie mojej rany? Granada, sarna ró\
ana,
-Trzysta ciemnych ró\
splamiło wśród chorągiewek \
elaznych.
biel twej bluzy poszarpanej.
Pachnie krew, krew po twej szarfie Tylko dlatego, \
e dzwon
spływa strumieniem czerwonym. na wie\
y Vela tak bije,
Ale ja to ju\
nie ja, ogniem się wdarłem w twe ciało,
dom mój nie jest moim domem. nie wiedząc wcale, w czyje.
- Więc przynajmniej pójść mi dajcie
do wysokiej balustrady!
Niech tam pójdę! Niechaj dojdę
do zielonej balustrady,
do balustrad ksiÄ™\
ycowych,
gdzie szumiÄ… wodne kaskady.
*
Ju\
wspinajÄ… siÄ™ Cyganie
do wysokiej balustrady,
16 5
Federico García Lorca  Wiersze wybrane Federico García Lorca  Wiersze wybrane
IX Romanca lunatyczna
Gazela miłości cudownej Romanca lunatyczna
Zielonej pragnÄ™ zieleni.
W gipsowym pyle Pnie zielone. Wiatr zielony.
okrutnych pól wyschłych, Koń na stromym zboczu gór
w tobiem trzcinę miłości miał, jaśmin kroplisty. i okręt na morskiej toni.
Ona, cieniem przepasana,
W ogniu południa śni wsparta o balustradę.
złych, okrutnych niebios, Zieleń ciała, włosów zieleń,
z ciebie pierś ma czerpała śnie\
nych szmerów świe\
ość. w oczach srebro lodowate.
Zielonej pragnÄ™ zieleni.
Nieba i pola - Cygański księ\
yc świeci;
to one moje ręce zakuły w kajdany. rzeczy ją widzą, lecz ona
nie mo\
e ujrzeć tych rzeczy.
Pola i nieba
bezlitośnie chłostały mego ciała rany. *
Zielonej pragnÄ™ zieleni.
Wielkie gwiazdy całe w szronie
nadciÄ…gajÄ… z rybÄ… cienia,
rozchylić świtu podwoje.
Figowiec o wicher czochra
gęstwę gałęzi chropawych,
a góra, drapie\
ny kot,
je\
y swe cierpkie agawy.
Lecz kto przyjdzie? I którędy...?
Włosów zieleń, zieleń ciała.
Ona, wciÄ…\
przy balustradzie,
w snach gorzkie morze ujrzała.
*
6 15
Federico García Lorca  Wiersze wybrane Federico García Lorca  Wiersze wybrane
Piosenka o niewielkiej śmierci XI
Ruń księ\
yców śmiertelna. Gazela miłości mającej sto lat
W głębi ziemi krwi struga.
Dawnej krwi Å‚Ä…ka senna. Nadchodzi ulicÄ…
czterech strojnych panów.
Trawa śmiertelna nieba.
Światło z wczoraj i z jutra. ay, ay, ay, ay.
Piasku blask i noc ciemna.
WracajÄ… ulicÄ…
A
ąka ziemi śmiertelna. trzej strojni panowie.
Spotkałem się ze śmiercią.
Śmierć to była niewielka. ay, ay, ay.
Pies gdzieś w szopie zaszczekał W pół się obejmują
Ku nieskończonym stertom dwaj strojni panowie.
zeschłych liści i płatków
sunęła moja ręka. ay, ay.
Spopielała katedra. Jak\
e\
ten pan strojny
Blask piasku i noc piasku. w górę wznosi głowę!
I ona: śmierć niewielka.
ay.
Śmierć wobec mnie, człowieka.
Ona i ja. My sami. Nikt siÄ™ nie przechadza
Człowiek i śmierć niewielka. w alei mirtowej.
Ruń księ\
yców śmiertelna.
Jęcząc i dr\
Ä…c za drzwiami,
śnieg powietrze wypełnia.
Ja - i co? To, co było.
Człowiek, a ona za nim.
A
ąka, blask, piasek, miłość.
14 7
Federico García Lorca  Wiersze wybrane Federico García Lorca  Wiersze wybrane
I Pieśń uschłego pomarańczowego drzewa
Kasyda zranionego przez wodÄ™ Drwalu,
ul\
yj mojej męce,
Pragnę zstąpić ku studni, Odrąb mój cień ode mnie,
chcę po murach Granady chodzić, bym bez owoców nie widział się więcej.
by zobaczyć serce przeszyte
ciemnym i okrutnym pchnięciem wody. Czemu stoję między lustrami?
Dzień za dniem przy mnie wyrasta.
Zraniony chłopczyk jęczał A noc mnie powtarza
w wieńcu ze szronów zimnych. we wszystkich gwiazdach.
Stawy, cysterny i z
ródła
swoje szpady w powietrze wznosiły. Chcę \
yć, nie widzący siebie.
Ach, jaka furia miłości, jak raniące ostrze, I tylko będę śnił sobie,
jaki nocny rozgwar i biel śmierci! \
e mrówki i puszki mleczów
Jakie pustynie światła zatapiały są moim ptactwem i listowiem.
ruchome piaski jutrzenki!
A chłopczyk był samotny, Drwalu,
śpiące miasto dławiło mu gardło. ul\
yj mojej męce.
Tylko fontanna ze snów jeszcze broniła Odrąb mój cień ode mnie,
dostępu zgłodniałym algom. bym bez owoców nie widział się więcej.
Twarzą w twarz, chłopczyk ze swoją agonią
jak dwa deszcze zielone siÄ™ spletli.
Chłopczyk wyciągnął się na ziemi
i oplotły go agonii skręty.
Pragnę zstąpić ku studni,
gdzie śmierć moją łyk za łykiem wypić mogę.
Pragnę mchem moje serce wypełnić,
aby ujrzeć zranionego przez wodę.
8 13
Federico García Lorca  Wiersze wybrane Federico García Lorca  Wiersze wybrane
VII II
Kasyda ró\
y Kasyda płaczu
[Dla Ángela Lázaro]
Zamknąłem balkon, by móc
Ró\
a nie słyszeć ju\
więcej płaczu,
nie pragnęła porannej zorzy: lecz spoza szarych ścian do mnie
na gałęzi swej, niemal niezmienna, nic nie dociera prócz płaczu.
inne miała pragnienia.
Jak mało jest aniołów śpiewających,
Ró\
a jak mało jest psów szczekających,
nie pragnęła wiedzy ani cienia: tysiąc skrzypiec w mojej dłoni zmieścić mogę.
na granicy ciała i marzenia,
inne miała pragnienia. Ale płacz jest psem ogromnym,
płacz jest aniołem ogromnym,
Ró\
a płacz to są skrzypce ogromne.
nie pragnęła nawet i ró\
y: A
zy słone kneblują szum wiatru,
nieruchoma na nieba przestrzeniach, i ju\
nic nie słychać oprócz płaczu.
inne miała pragnienia.
12 9
Federico García Lorca  Wiersze wybrane Federico García Lorca  Wiersze wybrane
VI
Kasyda ciemnych gołębi Kasyda nieosiągalnej ręki
Dla Claudio Guilléna, Ja nic nie pragnÄ™ oprócz jednej rÄ™ki,
który był dzieckiem w Sewilli ręki zranionej, jeśli to być mo\
e.
Ja nic nie pragnę oprócz jednej ręki,
Wśród laurów ujrzałem raz choćbym przez tysiąc nocy miał czekać bezsenny.
dwa gołębie ciemne lecące.
Jeden z nich ksiÄ™\
ycem był, Niech\
e by była bladą lilią z wapna,
drugi był słońcem. niechby była gołębiem w me serce wczepionym,
 Znajomkowie  rzekłem im  niechby stra\
nikiem była, co w noc mego przejścia
gdzie te\
będzie mój grobowiec? bezlitośnie zabroni mi wstępu na księ\
yc.
 W moim gardle  ksiÄ™\
yc rzekł.
 W mym ogonie  słońce odpowie. Ja nic nie pragnę prócz tej właśnie ręki,
Ja zaś, po sam pas w ziemi brnący, dla codziennych olejów, dla białego płótna mojej agonii
kiedy tak szedłem, ujrzałem Ja nic nie pragnę prócz tej właśnie ręki,
nadchodzącą nagą dziewczynę by podtrzymała skrzydła mojej śmierci.
i dwa śnie\
ne orzełki dalej.
Jeden z nich tym drugim był, Wszystko inne przemija.
a dziewczyny nie było wcale. Rumieniec bezimienny ju\
. Blask gwiazdy wiecznej
 Orzełki  spytałem ich  Wszystko inne przemija; wszystko to wiatr smutny,
gdzie te\
będzie mój grobowiec? podczas gdy uciekają stada liści zeschłych.
 W moim gardle  ksiÄ™\
yc rzekł.
 W mym ogonie  słońce odpowie.
Wśród gałęzi laurów raz
zobaczyłem dwa nagie gołębie.
Jeden z nich tym drugim był,
a obydwóch nie ma, nie będzie.
10 11