Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae
Rok 14, Nr 2/2010
Wydział Zarządzania i Administracji
Uniwersytetu Humanistyczno  Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach
G o s p o d a r o w a n i e za s o b a m i w r e g i o n i e
w w a r u n k a c h z a g r o \
e n i a
Agnieszka Soboń1
KIERUNKI ROZWOJU WSPÓA
CZESNEGO
HOTELARSTWA W WOJEWÓDZTWIE
ŚWI
TOKRZYSKIM
Wstęp
Dynamiczny rozwój hotelarstwa nastąpił w XIX wieku w okresie rewolucji
przemysłowej i rozwoju kolei \
elaznej. Wzrost zapotrzebowania na nowoczesne
hotelarstwo nastąpił wraz z rozwojem turystyki masowej i niewątpliwie przyczynił
się do tego Thomas Cook, który zało\
ył pierwsze biuro podró\
y2.
Hotelarstwo musiało nadą\
yć za postępem cywilizacji, zmieniającymi się i ro-
snącymi wymaganiami gości i organizatorów turystyki. Współczesne hotelarstwo
przechodziło i przechodzi głębokie przemiany techniczne, organizacyjne i własno-
ściowe. Trendy rozwojowe utrzymują się i będą narastały3. Dawno, bardzo dawno
temu podró\
ny zadawalał się łó\
kiem pod strzechą, \
ywieniem oraz stajnią i obro-
kiem dla konia, czy innej siły pociągowej. Współcześnie wymagania gości są ju\

inne i nadal będą się zmieniać4.
Rozwój zakładów hotelarskich i turystyki ma istotne znaczenie ogólnogospo-
darcze jako czynnik wszechstronnej aktywizacji gospodarczej ró\
nych regionów
i miejscowości, jako z
ródło dochodów dla hotelarzy. Przyjmowanie turystów za-
granicznych jest dziś formą eksportu i mo\
e odgrywać istotną rolę w bilansie han-
1
Mgr Agnieszka Soboń, asystent, Uniwersytet Humanistyczno  Przyrodniczy Jana Kochanowskie-
go w Kielcach.
2
A. Panasiuk, D. Szostak, Hotelarstwo. Usługi  eksploatacja  zarządzanie, Wydawnictwo Na-
ukowe PWN, Warszawa 2009, s. 16.
3
W. Błaszczuk, Cz. Witkowski, Hotelarstwo w Polsce, Wydawnictwo Akademickie Wy\
szej Szko-
ły Społeczno  Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2006, s. 62.
4
Ibidem, s. 27.
281
dlu zagranicznego kraju. Przyjmuje się szacunkowo, \
e 40 50% wpływów z obro-
tów z turystyki zagranicznej reprezentuje hotele5. Turystyka i hotelarstwo stają się
w niektórych krajach coraz powa\
niejszym z
ródłem dochodu narodowego.
Aby mo\
liwy był rozwój turystyki i hotelarstwa w danym kraju, wojewódz-
twie, regionie, gminie konieczne jest posiadanie strategii skutecznego działania na
rynku turystycznym. W praktyce oznacza to posiadanie przez hotele i inne firmy
turystyczne oraz miejscowości, gminy bądz
regiony dokumentu precyzującego:
- lokalne, regionalne i ogólnokrajowe uwarunkowania rozwoju hoteli i go-
spodarki turystycznej, czyli strategię kraju,
- cele strategiczne i operacyjne rozwoju hoteli i gospodarki turystycznej,
- po\
ądane kierunki rozwoju bran\
y noclegowej i produktu turystycznego
(miejscowości, gminy, regionu) wyra\
one w odpowiednich planach ich
rozwoju,
- mo\
liwe z
ródła finansowania przedsięwzięć związanych z rozwojem lo-
kalnej gospodarki noclegowej6.
Kluczem regionalnej strategii w gospodarce hoteli, turystyki i uzdrowisk jest
wybór odpowiednich parametrów i instrumentów udostępniania dóbr wolnych
i naturalnych, wytwarzania, świadczenia, obrotu, promocji i dystrybucji. Celem strate-
gii mo\
e być bowiem rozwój, rekonstrukcja gospodarki czy wyjście z kryzysu7.
W strategii województwa świętokrzyskiego do roku 2020 określono następują-
ce kierunki działań w zakresie ochrony i racjonalnego wykorzystania zasobów
przyrody i dóbr kultury:
- rozwój infrastruktury turystycznej, szczególnie infrastruktury noclegowej,
gastronomicznej, małej infrastruktury na pieszych, rowerowych i wodnych
szlakach oraz turystyczne zagospodarowanie zbiorników wodnych,
- wspieranie procesów powstawania lokalnych i regionalnych produktów tu-
rystycznych,
- wykorzystanie unikalnych zasobów Ponidzia dla rozwoju turystyki uzdro-
wiskowej,
- podnoszenie jakości usług turystycznych,
- rozwój zintegrowanego systemu promocji i informacji turystycznej woje-
wództwa,
- oznakowanie i udostępnienie atrakcji turystycznych,
- modernizacja i rozbudowa bazy sportowo-rekreacyjnej w regionie8.
5
T. Tulibacki, Organizacja i zarządzanie hotelem, Wydawnictwo First Business College  Prywat-
ne, Policealne Studium Handlowe w Warszawie, Warszawa 1992, s. 27.
6
W. Gworys, A.S. Kornak, R. Szeremeta, Jak kierować hotelami i innymi obiektami noclegowymi,
Wydawnictwo Wy\
sza Szkoła Hotelarstwa i Turystyki, Częstochowa 2003, s. 42.
7
Ibidem, s. 43.
8
Z. Piasta, Ekspertyza dotycząca województwa świętokrzyskiego w kontekście strategii rozwoju
społeczno  gospodarczego Polski wschodniej do roku 2020, s. 925.
282
Specyfika funkcjonowania hotelu
Hotel jest przedsiębiorstwem usługowym oraz handlującym usługami. Podstawo-
wą funkcją hotelu jest udzielanie gościny i zaspakajanie potrzeb podró\
nych. Po-
trzeby te są indywidualne i między innymi uzale\
nione od celu podró\
y (tabela 1).
Tabela 1. Cele podró\
y osób korzystających z usług hotelu.
Cele podró\
y Przykłady
Praca konferencje, narady, szkolenia,
przygotowywanie i zawieranie transakcji, badanie rynku
akwizycja, zaopatrzenie
Nauka wykłady, konsultacje, egzaminy
Osobiste wydarzenia rodzinne (śluby, przysięgi wojskowe, pogrzeby), powrót do  ko-
rzeni , zakupy
Wypoczynek zmiana klimatu, poznawanie nowych regionów, czynne uprawianie rekreacji
Sport udział w zawodach, meczach, kibicowanie
y
ródło: W. Gworys, A.S. Kornak, R. Szeremeta, Jak kierować hotelami i innymi obiektami noclego-
wymi, Wydawnictwo Wy\
sza Szkoła Hotelarstwa i Turystyki, Częstochowa 2003, s. 109.
Zgodnie z prawem polskim pojęcie usług hotelarskich odnosi się do krótko-
trwałego, ogólnie dostępnego wynajmu domów, mieszkań, pokoi, miejsc namio-
towych oraz miejsc na ustawienie namiotów lub przyczep samochodowych oraz
świadczenie usług z tym związanych9.
Usługi hotelarskie mo\
emy podzielić według kryterium zakresu ich świadcze-
nia na:
- podstawowe (noclegowe i gastronomiczne);
- dodatkowe (komplementarne  są to usługi bezpłatne, zintegrowane z pod-
stawowymi np. szatnia, depozyt, informacja turystyczna, budzenie; fakulta-
tywne  są to usługi odpłatne, zazwyczaj nieobowiązkowe dla hotelu, ale po-
\
ądane przez gości, np. występy artystów, organizacja konferencji, wynajem
samochodów, usługi rekreacyjne; towarzyszące  są to usługi odpłatne, są to
punkty handlowe i usługowe nie związane bezpośrednio z hotelem, ale znaj-
dujące się na jego terenie, np. sklep z pamiątkami, fryzjer, kwiaciarnia)10.
W wyniku nasilającej się konkurencji na rynku hotelarskim przedsiębiorstwa
hotelarskie rzadko poprzestają na ofercie podstawowej. Większość poszukuje
mo\
liwości wyró\
nienia swojego produktu poprzez stały rozwój oferty towarzy-
szącej i uzupełniającej. Ewolucja w strukturze oferowanych usług związana jest
z charakterem zmian po stronie popytu oraz efektywnością poszczególnych rodza-
jów świadczonych usług11. Silna tendencja do ró\
nicowania i wzbogacania ofert,
9
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych (tekst jednolity w Dz. U. z 2001
roku, nr 55, poz. 884).
10
E. Mitura, E. Koniuszewska, Hotelarstwo  organizacja i technika pracy, Wydawnictwo Difin,
Warszawa 2008, s. 56.
11
M. Kachniewska, Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstwa hotelowego, Wydawnictwo
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2009, s. 132.
283
wynikająca ze zmieniających się upodobań gości i walki konkurencyjnej, wpływa
na dą\
enie właścicieli obiektów do uatrakcyjniania pobytu. Wiele hoteli zaczyna
odgrywać rolę  kompleksów wypoczynkowych oferujących zaspokojenie nieraz
najbardziej wyszukanych potrzeb12.
Dotychczas hotel był postrzegany jako element w realizacji celu podró\
y (tabe-
la 1). Obecnie obserwujemy pojawienie się nowego zjawiska  hotel stał się celem
podró\
y. Lokalizacja takiego kompleksu znakomicie podnosi walory wypoczyn-
kowe miejscowości, przyciąga turystów indywidualnych i grupy, umo\
liwia orga-
nizowanie du\
ych imprez regionalnych, kulturalnych, sportowych i innych13.
Wybrane trendy rozwoju hotelarstwa
Dokonując charakterystyki bran\
y hotelarskiej nale\
y odnotować następujące
zjawiska, obserwowane od połowy lat dziewięćdziesiątych:
- wyraz
nie ukształtowany rynek poda\
y usług przewy\
szający popyt (świad-
czą o tym wskaz
niki wykorzystania potencjału bazy noclegowej),
- wyraz
ne dą\
enia hoteli do rozszerzania zakresu oferty usługowo  handlowej14.
Tabela 2. Hotele w województwie świętokrzyskim.
2005 2006 2007 2008
Hotele 31 36 43 41
Miejsca noclegowe 2782 3210 3520 3502
Udzielone noclegi w tyś. 271.8 334.9 398.3 370.9
Udzielone noclegi turystom zagr. 49.3 44.0 57.5 48.2
Korzystający z noclegów w tyś. 149.6 177.5 212.5 189.7
Korzystający z noclegów  turyści zagr. 21.3 20.9 26.3 21.2
y
ródło: Rocznik statystyczny województw (2009 rok i poprzednie edycje; stan w dniu 31 VII danego
roku), GUS, Warszawa.
Na współczesnym rynku hotelarskim pojawiają się i kształtują coraz to nowe
procesy i tendencje związane z rozwojem lokalnych przedsiębiorstw hotelarskich.
Tendencje te są odbiciem działań podejmowanych przez globalne organizacje
gospodarcze hoteli.
Dotyczą one następujących zjawisk:
- powstają hotele superluksusowe dla klienta nieprzeciętnego, elitarnego;
wykraczają one daleko poza normy określone dla hotelu pięciogwiazdko-
wego15.
- na hotele adaptowane są obiekty zabytkowe np. pałace, przeznaczeniem te-
go typu obiektów jest obsługa bogatych, snobistycznych gości,
12
W. Błaszczuk, Cz. Witkowski, Hotelarstwo w Polsce, Wydawnictwo Akademickie Wy\
szej Szko-
ły Społeczno  Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2006, s. 9.
13
Ibidem.
14
Ibidem, s. 130.
15
Ibidem, s. 29.
284
- standaryzacja, unifikacja w hotelarstwie (unifikacja mo\
e dotyczyć archi-
tektury, struktury funkcjonalnej, programów obsługowych, wyposa\
enia
jednostek mieszkalnych, ubioru pracowników itp.; standaryzacja ma przy-
zwyczaić gościa do określonych standardów),
- rozwój hotelarstwa ekonomicznego i bud\
etowego  budowa hoteli pro-
stych i tanich, dostępnych dla przeciętnych turystów,
- powstają hotele nastawione na obsługę ludzi biznesu, obsługę zjazdów,
szkoleń, kongresów, konferencji i kongresów,
- powstają obiekty nastawione na obsługę klientów preferujących aktywny
wypoczynek (mo\
na wypo\
yczyć sprzęt: rowery, narty, deski surfingowe,
\
aglówki, dostępne są pola golfowe, sieci szlaków turystycznych, pieszych,
konnych, rowerowych, szkoła przetrwania, sporty ekstremalne itd.). Obiek-
ty takie powstają na terenach o du\
ych walorach turystycznych16,
- powstają motele i hotele nastawione na obsługę turystów zmotoryzowanych,
- du\
ą dynamikę rozwoju wykazują hotele  trzeciego wieku , hotele SPA,
hotele dla kobiet,
- powstają hotele typu boutique, niepowtarzalne, kameralne i luksusowe z wy-
soko spersonalizowanym serwisem (indywidualne podejście do klienta)17,
- coraz częściej spotyka się oferty skierowane do gości, którzy poszukują
oryginalnych wra\
eń. Są to oferty dające mo\
liwość przenocowania
w klasztorze, kopalni, środkach transportu morskiego, hotelu z lodu itp.,
- coraz większą popularność zyskują aparthotele, czyli obiekty o przedłu\
o-
nym okresie pobytu (ka\
dy apartament ma własną kuchnię i łazienkę i jest
w pełni wyposa\
ony m.in. w sprzęt RTV-AGD itp.)18.
Rozwój bazy noclegowej w Polsce i w województwie świętokrzyskim19
Według Polskiej Agencji Rozwoju Turystyki (PART) występowanie usług noc-
legowych i gastronomicznych jest warunkiem sine qua non do podejmowania
decyzji o wyborze destynacji (tj. obszarowego produktu turystycznego  najczę-
ściej jest to region). Baza noclegowa zwiększa dostępność regionu dla turystów.
Rynek noclegowy w Polsce nale\
y do najsłabiej rozwiniętych w krajach Unii
Europejskiej. Według Eurosatu w 2007 roku na 10 tyś. mieszkańców Polski przy-
padały 44 miejsca noclegowe w hotelach i pozostałych obiektach. Według szacun-
ków Instytutu Hotelarstwa z lipca 2009 r., wskaz
nik ten wzrósł w ostatnich latach
i przekracza obecnie 53 miejsca na 10 tyś. mieszkańców. Średnia europejska wy-
nosiła w 2007 r. 234.4 miejsc noclegowych na 10 tyś. mieszkańców (Czechy 237,
16
M. Milewska, B. Włodarczyk, Hotelarstwo. Podstawowe wiadomości, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2009, s. 327.
17
Ibidem, s. 334.
18
S. Oparka, T. Nowicka, Organizacja i technika pracz w hotelarstwie, Wydawnictwo MARIA,
Nowa Ruda 2006, s. 22.
19
Polska Agencja Rozwoju Turystyki SA, Rozwój bazy noclegowej jako warunek rozwoju turystycz-
nego regionów.
285
Słowacja 123, Niemcy 200, Litwa 65). Uwzględniając te statystyczne dyspropor-
cje, liczbę działających w Polsce hoteli, liczbę oferowanych i wykorzystanych
miejsc  widać, \
e na polskim rynku jest jeszcze miejsce dla wielu obiektów ró\
-
nej kategorii.
Tabela 3. Polski rynek hoteli.
31 lipiec 2007 31 lipiec 2009 Wzrost netto Wzrost netto (%)
Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba
Kategoria hoteli miejsc hoteli miejsc hoteli miejsc hoteli miejsc
nocle- nocle- nocle- nocle-
gowych gowych gowych gowych
w tyś. w tyś. w tyś. w tyś.
Hotele 5* 27 8.3 35 9.6 8 1.3 29.6 15.9
Hotele 4* 93 17.0 138 25.6 45 8.6 48.4 50.2
Hotele 3* 611 55.5 755 64.9 144 9.4 23.6 17
Hotele 2* 549 37.5 605 39.0 56 1.5 10.2 4.2
Hotele 1* 199 13.2 207 13.2 8 0 4 0
Razem 1479 131.9 1740 152.3 261 20.9 17.6 15.9
y
ródło: Rynek hoteli w Polsce  inwestycje, Instytut Hotelarstwa.
Udział hoteli w całym rynku hotelowym wynosi obecnie 17% (wg Szacunków
Instytutu Hotelarstwa). Na 10 tys. Polaków przypadałoby najprawdopodobniej 236
łó\
ek (średnia europejska) gdyby uwzględnić wszystkie miejsca noclegowe, mote-
le, pensjonaty, ośrodki wczasowe, kwatery prywatne oraz te działające w szarej
strefie i sezonowo.
Tabela 4. Hotele skategoryzowane według regionów.
Lp. Województwo Hotele
1 Małopolskie 251
2 Wielkopolskie 206
3 Dolnośląskie 205
4 Mazowieckie 171
5 Śląskie 147
6 Pomorskie 125
7 Kujawsko-Pomorskie 94
8 Zachodniopomorskie 90
9 Podkarpackie 89
10 Warmińsko-Mazurskie 89
11 A
ódzkie 67
12 Lubuskie 63
13 Świętokrzyskie 59
14 Lubelskie 36
15 Opolskie 29
16 Podlaskie 19
Razem POLSKA 1740
y
ródło: Rynek hoteli w Polsce  inwestycje, Instytut Hotelarstwa.
286
Hotele to segment bazy noclegowej, która pomimo kryzysu rozwija się naj-
szybciej i wywiera największy wpływ na rozwój turystyki.
W skali całego kraju występują du\
e dysproporcje jeśli chodzi o bazę nocle-
gową. Rozwój rynku noclegowego, który nadal obserwujemy, paradoksalnie te
ró\
nice pogłębia. Strumień inwestycji kierowany jest do województw dysponują-
cych największą liczbą obiektów i miejsc.
Tabela 5. Udział regionów w inwestycje w hotele od lipca 2007 do września 2009.
Region Udział w %
Małopolskie 17.1
Pomorskie 12.4
Dolnośląskie 12.1
A
ódzkie 11.6
Mazowieckie 9.5
Śląskie 8
Podkarpackie 5
Kujawsko-Pomorskie 4.7
Wielkopolskie 4.6
Lubelskie 4
Zachodniopomorskie 3.6
Lubuskie 2.5
Warmińsko-Mazurskie 2.4
Świętokrzyskie 1.6
Podlaskie 0.6
Opolskie 0.3
Razem 3119.7 mln zł
y
ródło: Rynek hoteli w Polsce  inwestycje, Instytut Hotelarstwa.
Według Polskiej Agencji Rozwoju Turystyki (PART) prognoza na lata 2011-2012,
jeśli chodzi o liczbę obiektów hotelowych, zale\
y od następujących czynników:
- rozwoju sytuacji gospodarczej na świecie i w Polsce (realny i prognozowa-
ny ruch turystyczny),
- zmiany polityki kredytowej banków (przez dwa latach banki chętnie udzie-
lały kredyty na inwestycje, teraz nastąpiło zaostrzenie warunków),
- tempa dopływu środków z Unii Europejskiej (realizowanych w ramach
Regionalnych Programów Operacyjnych).
Zdaniem PART Polski rynek hotelowy rośnie i jest dobry do inwestycji.
W najbli\
szych latach prognozowany jest wzrost destylacji w obrębie Polski
Wschodniej  głównie województwa świętokrzyskiego i to pomimo kryzysu.
Województwo świętokrzyskie zaliczane jest do atrakcyjnych w skali całego
kraju ze względu na walory przyrodnicze i kulturowe. Obszary te nale\
ą do jed-
nych z najczystszych ekologicznie. Barierą, która ogranicza napływ turystów tak
krajowych jak i zagranicznych jest niewielka ilość obiektów noclegowych. Baza
noclegowa w województwie rozło\
ona jest nierównomiernie  występują du\
e
ró\
nice między powiatami. Znakomita większość obiektów noclegowych usytu-
287
owana jest w rejonie Gór Świętokrzyskich (50%), gdzie istnieją dobre warunki do
rozwoju ruchu krajoznawczego, poczynając od turystyki aktywnej, a kończąc na
wcią\
niewykorzystanym, sektorze turystyki biznesowej i konferencyjnej czy in-
tensywnie rozwijającym się w naszym rejonie segmencie turystyki sezonowej
(turystyka zimowa). W województwie świętokrzyskim brakuje hoteli o najwy\
-
szym standardzie, czyli **** i ***** gwiazdkowych (dominują obiekty **
gwiazdkowe).
Tabela 6. Ranking województw według dynamiki rozwoju.
Region Udział w %
A
ódzkie 41.9
Lubelskie 31.8
Świętokrzyskie 31.0
Kujawsko  Pomorskie 27.6
Lubuskie 25.7
Podkarpackie 22.5
Śląskie 21.5
Małopolskie 20.3
Dolnośląskie 18.2
Podlaskie 15.5
Opolskie 13.4
Pomorskie 11.6
Wielkopolskie 10.2
Zachodniopomorskie 7.7
Warmińsko  Mazurskie 7.6
Mazowieckie 6.1
POLSKA 15.9
y
ródło: Rynek hoteli w Polsce  inwestycje, Instytut Hotelarstwa.
Zakończenie
Współczesne hotelarstwo jest odbiciem stanu gospodarki, jej kondycji, stosun-
ków społecznych, poziomu kultury technicznej i u\
ytkowej danego kraju. W swo-
jej działalności musi być ono bardzo elastyczne i powinno dostosowywać się do
zmian zachodzących we współczesnym świecie20.
Zgodnie z podejściem rynkowym ostateczny kształt oferty przedsiębiorstwa
hotelowego powinien być determinowany przez charakter popytu i wymagania
potencjalnych usługobiorców. Oznacza to, \
e warunkiem koniecznym kreowania
przewagi konkurencyjnej jest zdolność wytwarzania u\
yteczności (produktu,
funkcji, miejsca, czasu) zgodnej z potrzebami nabywców21.
Wzrost liczby turystów, nie tylko zagranicznych ale i wewnątrzkrajowych
w połączeniu z większymi mo\
liwościami finansowymi danego kraju czy regionu
20
S. Oparka, T. Nowicka, Organizacja i technika pracz w hotelarstwie, Wydawnictwo MARIA,
Nowa Ruda 2006, s. 79.
21
M. Kachniewska, Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstwa hotelowego, Wydawnictwo
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2009, s. 129.
288
mo\
e zmienić pozycje konkurencyjną i w rezultacie umocnić pozycję wojewódz-
twa świętokrzyskiego jako regionu atrakcyjnego turystycznie.
Bibliografia:
1. Błaszczuk W., Witkowski Cz., Hotelarstwo w Polsce, Wydawnictwo Akademickie
Wy\
szej Szkoły Społeczno  Przyrodniczej im. Wincentego Pola, Lublin 2006.
2. Gworys W., Kornak A.S., Szeremeta R., Jak kierować hotelami i innymi obiektami
noclegowymi, Wydawnictwo Wy\
sza Szkoła Hotelarstwa i Turystyki, Częstochowa
2003.
3. Kachniewska M., Uwarunkowania konkurencyjności przedsiębiorstwa hotelowego,
Wydawnictwo Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2009.
4. Milewska M., Włodarczyk B., Hotelarstwo. Podstawowe wiadomości, Polskie Wy-
dawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2009.
5. Mitura E., Koniuszewska E., Hotelarstwo  organizacja i technika pracy, Wydawnic-
two Difin, Warszawa 2008, s. 56.
6. Oparka S., Nowicka T., Organizacja i technika pracz w hotelarstwie, Wydawnictwo
MARIA, Nowa Ruda 2006.
7. Piasta Z., Ekspertyza dotycząca województwa świętokrzyskiego w kontekście strategii
rozwoju społeczno  gospodarczego Polski wschodniej do roku 2020.
8. Panasiuk A., Szostak D., Hotelarstwo. Usługi  eksploatacja  zarządzanie, Wydaw-
nictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
9. Polska Agencja Rozwoju Turystyki SA, Rozwój bazy noclegowej jako warunek roz-
woju turystycznego regionów.
10. Rocznik statystyczny województw (2009 rok i poprzednie edycje; stan w dniu 31 VII
danego roku), GUS, Warszawa..
11. Tulibacki T., Organizacja i zarządzanie hotelem, Wydawnictwo First Business Colle-
ge  Prywatne, Policealne Studium Handlowe w Warszawie, Warszawa 1992.
12. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o usługach turystycznych (tekst jednolity w Dz.
U. z 2001 roku, nr 55, poz. 884).
Abstrakt
Na współczesnym rynku hotelarskim pojawiają się i kształtują coraz to nowe
procesy i tendencje związane z rozwojem lokalnych przedsiębiorstw hotelarskich,
a tak\
e globalnych organizacji gospodarczych, jakimi są ponadnarodowe przed-
siębiorstwa hotelarskie. Rozwój współczesnego hotelarstwa podyktowany jest
wieloma czynnikami, mającymi charakter wewnętrzny, wynikający ze specyfiki
samej bran\
y, jak i charakter zewnętrzny, wynikający z ogólnych zmian zacho-
dzących w funkcjonowaniu gospodarek narodowych oraz gospodarki globalnej.
Wiele zmian w funkcjonowaniu hotelarstwa podyktowanych jest równie\
zmia-
nami mentalności oraz preferencji współczesnych klientów.
Trends of Developing Modern Hotel Industry in the Świetokrzyski Voivodship
At the modern hotel market new processes and tendencies resulting from the
development of local hotel enterprises appear and are formed every now and
289
again. Global economic organizations such as supranational hotel enterprises
should also be mentioned here. The development of modern hotel industry corre-
lates with a number of factors of both internal character resulting from the speci-
ficity of the trade itself and external one resulting from general changes occurring
in the actions of national economies and global economy. A lot of changes in the
action of hotel industry also come from modern customers turns of mind and
preferences.
MBA Agnieszka Soboń, junior lecturer, The Jan Kochanowski University of Hu-
manities and Natural Sciences in Kielce.
290