Techniki doskonalenia jakości
Techniki doskonalenia jakości
Techniki doskonalenia jakości
Tomasz Greber
Opracował: Tomasz Greber
Podstawowe techniki
Podstawowe techniki
doskonalenia jakości
doskonalenia jakości
Klasyczne techniki Nowoczesne techniki
doskonalenia jakości doskonalenia jakości
Arkusz zbierania danych Diagram pokrewieństwa
Stratyfikacja Diagram zależności
Diagram Ishikawy Diagram drzewa
Analiza Pareto Diagram matrycowy
Diagram rozrzutu Tablicowa analiza danych
Histogram Diagram PDPC
Karta kontrolna Diagram strzałkowy
Opracował: Tomasz Greber
1
Techniki doskonalenia jakości
Metody i narzędzia
Metody i narzędzia
SPC
Badanie zdolności
SKJ
DOE
QFD
FMEA
Podstawowe techniki doskonalenia jakości
Rozwój Konstrukcja Prototyp Przygotow. Wytwa- Montaż Serwis
i projekt produkcji rzanie i sprzedaż
Opracował: Tomasz Greber
Dz
wignia jakości
Dz
wignia jakości
QFD
FMEA
DOE
Narzędzia
SPC
doskonalenia
jakości
Jakość
Opracował: Tomasz Greber
2
Metody
Narz
Ä™
dzia
Techniki doskonalenia jakości
Klasyczne techniki
Klasyczne techniki
doskonalenia jakości
doskonalenia jakości
Opracował: Tomasz Greber
Arkusz zbierania danych
Arkusz zbierania danych
Jest to arkusz wykorzystywany do zbierania i wstępnego
porządkowania wyników pomiarów.
Rodzaj wady Ilość wyrobów niezgodnych Suma
Plama
9
Pęknięcie
14
Deformacja
25
Opracował: Tomasz Greber
3
Techniki doskonalenia jakości
Stratyfikacja
Stratyfikacja
Jest to technika polegajÄ…ca na tzw. rozwarstwieniu danych, czyli
podzieleniu ich z uwagi na z
ródło ich pochodzenia (np. różne
stanowiska pracy, różni pracownicy, różne materiały itd.)
Rodzaj wady Ilość wyrobów niezgodnych Suma
Plama
9
Pęknięcie
14
Deformacja
25
- pracownik A
- pracownik B
Opracował: Tomasz Greber
Diagram Ishikawy
Diagram Ishikawy
Za jego pomocÄ… pokazuje siÄ™ podzielone na pewne kategorie
przyczyny powodujące rozważany problem.
Człowiek Zarządzanie
niskie kwalifikacje
złe planowanie pracy
niedostateczna
informacja
niedbałe wykonanie pracy
brak nadzoru pracy
Niesprawny
wyrób
brak konserwacji wady powierzchni
niekompletna
dokumentacja technologiczna
zły gatunek
błędy
materiału
wymiarowe
zła konstrukcja
nieodpowiednia
z
le dobrana
oprzyrzÄ…dowania
twardość
obrabiarka
Maszyna Materiał Metoda
Opracował: Tomasz Greber
4
Techniki doskonalenia jakości
Wykres Ishikawy
Wykres Ishikawy
" Określenie problemu i narysowanie  szkieletu
" Dopisywanie możliwych przyczyn powstania problemu
" Opracowanie dalszego planu działania
" Znalezienie sposobów eliminacji przyczyn problemu -
metody pracy grupowej
Opracował: Tomasz Greber
Diagram Ishikawy (5M+M+E)
Diagram Ishikawy (5M+M+E)
Maszyna Człowiek Zarządzanie Technologia
Problem
Materiał & & & & & & & & & &
Opracował: Tomasz Greber
5
Techniki doskonalenia jakości
Diagram Ishikawy (fragment)
Diagram Ishikawy (fragment)
Człowiek
Niebezpieczne
Pracownik z
le podłączył kable, co spaliło komputer
ustawienie
przedmiotów na
biurku
Za dużo luz
nych
kabli pod nogami
Rozlany napój
spowodował
Pracownik przypadkiem wyrwał kable
zwarcie
Kable nie sÄ…
Komputer
Nieostrożność
dokręcone do
pracownika
gniazdek
raptownie
sam
Spalenie siÄ™
się wyłączył
bezpieczników
i nie działa
Brak dopływu prądu
Wyłączenie dopływu
prÄ…du przez dostawcÄ™
Otoczenie
Opracował: Tomasz Greber
Analiza Pareto
Analiza Pareto
Służy do określenia najpoważniejszych przyczyn
analizowanego problemu. Opiera siÄ™ na zasadzie 20/80, wg
której stosunkowo niewiele przyczyn powoduje większość
skutków.
%
100
50
przyczyny
A B C D E F G H
Opracował: Tomasz Greber
6
udział procentowy
Techniki doskonalenia jakości
Analiza Pareto
Analiza Pareto
Opracował: Tomasz Greber
Wykres Pareto - Lorenza
Wykres Pareto - Lorenza
%
100
90
80
wartości
70
skumulowane
60
składników
50
40
wartości
30
poszczególnych
składników
20
10
0
poszczególne składniki (czynniki)
Opracował: Tomasz Greber
7
Techniki doskonalenia jakości
Analiza Pareto - przykład
Analiza Pareto - przykład
Opracował: Tomasz Greber
Analiza Pareto - procedura
Analiza Pareto - procedura
1. Wybrać czynniki, które mają być poddane analizie.
2. Wybrać jednostkę miary do analizy, taką jak liczba zdarzeń, koszty lub inne miary
wpływu.
3. Wybrać przedział czasu, z którego dane mają być analizowane.
4. Wypisać składniki od lewej do prawej na osi poziomej w porządku malejącej
wartości jednostki miary. Kategorie zawierające najmniej składników mogą być
włączone do kategorii inne i umieszczone jako ostatnie na końcu z prawej strony.
5. Narysować dwie pionowe osie, po jednej na każdym końcu osi poziomej. Podziałka
z lewej strony powinna być wyskalowana w jednostce miary. Jej wysokość musi
być równa sumie wartości wszystkich składników. Podziałka z prawej strony musi
mieć tą samą wysokość i być wyskalowana od 0 do 100%.
6. Powyżej każdego składnika narysować prostokąt, którego wysokość przedstawia
wartość jednostki miary dla tego składnika.
7. Narysować linię sumarycznej częstotliwości poprzez zsumowanie wartości
każdego składnika od lewej do prawej.
8. Określić grupę składników mających największy udział w analizowanym skutku.
Opracował: Tomasz Greber
8
Techniki doskonalenia jakości
Dane z kart niezgodności
Dane z kart niezgodności
Niezgodności Ilość wystąpień
1. Puste okienko 3
2. Nieczytelny formularz 21
3. Zagubienie dokumentacji 1
4. DÅ‚uga kolejka 61
5. Błędna informacja 6
6. Brak formularzy 14
7. Niedostępne informacje 41
8. Przedłużona przerwa 1
9. Trudny kontakt telefoniczny 3
RAZEM 151
Opracował: Tomasz Greber
Wykres Pareto
Wykres Pareto
Analiza danych z kart niezgodności
160
100%
150
140
130
80%
120
110
100
60%
90
80
70
61
60 40%
50
41
40
30 20%
21
20
14
10
6
3 3
1 1
0
4 7 2 6 5 1 9 3 8
Numer niezgodności
Opracował: Tomasz Greber
9
Udział procentowy
Liczba niezgodno
Å›
ci
Techniki doskonalenia jakości
Diagram rozproszenia
Diagram rozproszenia
Jest to wykres o osiach poziomej i pionowej, na których opisane są wartości
dwóch badanych zmiennych - zmiennej niezależnej A i zależnej B (zależnej od
wartości parametru A). Następnie punktami zaznacza się zależności pomiędzy
zmiennymi otrzymując  chmurę punktów
[%]
2
Współrzędne punktu:
Temperatura 31,5 °C
Procent braków 2,3 %
1
0
[°C]
15 20 25 30 35 40
Temperatura na hali produkcyjnej
Opracował: Tomasz Greber
Diagramy rozproszenia
Diagramy rozproszenia
B
Zależność dodatnia - wraz ze wzrostem A rośnie B
A
B
Zależność ujemna - wraz ze wzrostem A maleje B
A
B
Brak zależności
A
Opracował: Tomasz Greber
10
Procent produk. wyrobów wadliwych
Techniki doskonalenia jakości
Histogram
Opracował: Tomasz Greber
Histogram
Histogram
Jest to narzędzie służące do graficznego przedstawienia
zebranych wyników. Można dzięki jego zastosowaniu zobaczyć
w jaki sposób ułożone są wyniki, sprawdzić, czy nie występują
jakieś specyficzne ułożenia wyników itd.
10
5
średnica [mm]
Opracował: Tomasz Greber
11
ilo
ść
wyst
Ä…
pie
Å„
10,1
10,3
10,0
10,2
10,4
10,5
10,6
10,7
10,8
Techniki doskonalenia jakości
Histogram
Histogram
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
0
<= 2,6 (2,7;2,8] (2,9;3] (3,1;3,2] (3,3;3,4]
(2,6;2,7] (2,8;2,9] (3;3,1] (3,2;3,3] > 3,4
Åšrednica kulki [mm]
Åšrednica wyrobu [mm]
Opracował: Tomasz Greber
Rysowanie histogramu
Rysowanie histogramu
Wartość cechy Wartość cechy Wartość cechy Wartość cechy Wartość cechy
31,82 33,26 33,86 34,87 35,78
32,01 33,28 33,95 34,87 35,79
32,01 33,30 34,21 34,88 35,86
32,05 33,36 34,22 34,90 36,12
32,23 33,54 34,65 34,92 36,25
32,60 33,56 34,69 34,96 36,56
32,95 33,75 34,69 35,09 36,56
33,03 33,78 34,72 35,12 36,59
33,05 33,79 34,72 35,16 36,75
33,06 33,79 34,81 35,28 36,68
33,10 33,79 34,81 35,29 36,78
33,12 33,82 34,81 35,53 36,85
33,26 33,82 34,86 35,62 38,52
Wynik największy = 38,52
Wynik najmniejszy = 31,82
Przedział (rozstęp) = 38,52 - 31,82 = 6,7
Opracował: Tomasz Greber
12
Tolerancja dolna
Tolerancja górna
Liczba kulek o danej
Å›
rednicy
Liczba wyrobów o danej
Å›
rednicy
Techniki doskonalenia jakości
Rysowanie histogramu
Rysowanie histogramu
Liczba zebranych pomiarów = 65
Liczba przedziałów = "65 = okoÅ‚o 8
Rozstęp wyników wynosi 6,7
Szerokość przedziałów = 6,7/8 H" 1
H"
H"
H"
Opracował: Tomasz Greber
Rysowanie histogramu
Rysowanie histogramu
Dzieli się obszar w jakim występują wyniki na 8 przedziałów o
obliczonej szerokości wynoszącej 1 i zlicza ile w każdym z tych
przedziałów znajduje się wyników
Przedział Pomiary Liczba wyników
w przedziale
(31-32>
I 1
(32-33>
IIIII I 6
(33-34> IIIII IIIII IIIII IIIII I 21
(34-35> IIIII IIIII IIIII II 17
IIIII IIIII 10
(35-36>
IIIII IIII 9
(36-37>
0
(37-38>
I 1
(38-39>
Opracował: Tomasz Greber
13
Techniki doskonalenia jakości
Rysowanie histogramu
Rysowanie histogramu
W zależności od liczby wyników w poszczególnych przedziałach,
rysujemy odpowiednio wysokie słupki
częstość
wystąpień
Td Tg
20
15
21
10
17
5 10
9
6
1 1
0
x
Opracował: Tomasz Greber
Karta kontrolna
Karta kontrolna
Karta kontrolna służy do nadzorowania przebiegu procesu. Jej
stosowanie polega na wykreśleniu wykresu z odpowiednimi
granicami kontrolnymi i sprawdzaniu na podstawie wyników
pomiarów próbek, pobieranych co pewien okres z procesu, czy
przebiega on prawidłowo.
Górna granica kontrolna
Dolna granica kontrolna
Opracował: Tomasz Greber
14
31,00
32,00
33,00
34,00
35,00
36,00
37,00
38,00
39,00
Techniki doskonalenia jakości
Karta c
Karta c
ilość niezgodności
ilość niezgodności
Górna granica kontrolna
= +
UCL c 3 c
c
"c
=
c
c
k
Dolna granica kontrolna
=
LCL c - 3 c
Opracował: Tomasz Greber
Karta kontrolna c
Karta kontrolna c
Nr próbki 1 2 3 4 5 6 7
Liczba
12 22 1 31 14 16 19
wad
30
UCL=28,59
25
20
CL=16,43
15
10
5
LCL=4,27
0
Opracował: Tomasz Greber
130
15
Liczba wad
Techniki doskonalenia jakości
RozwiÄ…zywanie problemu
RozwiÄ…zywanie problemu
Katastrofa Challengera
ponieważ
Eksplodowały zbiorniki paliwa
ponieważ
Została przepalona osłona zbiorników
ponieważ
Pojawił się wylot gorących gazów z silnika
ponieważ
Rozszczelnił się pierścień uszczelniający
ponieważ
Start odbył się w zbyt niskiej temperaturze
Opracował: Tomasz Greber
Nowoczesne techniki
Nowoczesne techniki
doskonalenia jakości
doskonalenia jakości
Opracował: Tomasz Greber
16
Y
H
W
x
5
Techniki doskonalenia jakości
Diagram pokrewieństwa
Diagram pokrewieństwa
Służy do graficznego przedstawienia grup pomysłów lub innych
zagadnień (po zebraniu pomysłów należy je uporządkować).
ZÅ‚a sytuacja finansowa firmy
Sprzedaż Wyrób Otoczenie
Duża
SÅ‚aba
Przestarzały
konkurencja
dystrybucja
ZnikajÄ…
Nie
rynki
odpowiada
Wysoka
zbytu
klientowi
cena
Moda na
Psuje siÄ™
 zachodnie
Opracował: Tomasz Greber
Diagram zależności
Diagram zależności
Służy do pokazania, które czynniki wpływają na określony
problem oraz w jaki sposób są one od siebie zależne.
Brak
Niesprawna
przeszkolenia
Awaria
instalacja
ZÅ‚a
w elektrowni
obsługa
Nie ma prÄ…du
Maszyna
Awaria
nie działa
maszyny
Brak
przeglÄ…du
Brak planu
Zepsuty
przeglądów
bezpiecznik
Opracował: Tomasz Greber
17
Techniki doskonalenia jakości
Diagram drzewa
Diagram drzewa
Za jego pomocą można usystematyzować i czytelnie
przedstawić kolejne przedsięwzięcia, których podjęcie ma
służyć rozwiązaniu problemu.
Doszkolić
kadrÄ™
Lepsza
kadra
Zatrudnić
specjalistów
Polepszyć
standard
nauczania
Wyremontować
Lepsze warunki
do nauki
Sale
multimedialne
Opracował: Tomasz Greber
Diagram matrycowy
Diagram matrycowy
Służy od określenia zależności pomiędzy przedsięwzięciami
lub cechami wyrobu. Można na nim zaznaczyć siłę tej
zależności oraz przeprowadzić krótką analizę
konkurencyjności.
Konkurencyjność
- +
Szybki
" "
Uniwersalny
" " × ×
Poręczny
× " "
Zależności: możliwości własne
" - silna
możliwości konkurenta
" - średnia
× - sÅ‚aba
Opracował: Tomasz Greber
18
Rodzaj
procesora
Dodatkowe
wyposa
ż
enie
Rodzaj
obudowy
Wielko
ść
monitora
Techniki doskonalenia jakości
Tablicowa analiza danych
Tablicowa analiza danych
Analiza ta służy do określenia i graficznego przedstawienia
pozycji własnego wyrobu na tle konkurencji.
Wyrób F
Wyrób A
Wyrób B
Wyrób E
MY
Wyrób C
Trwałość
Wyrób G
Wyrób I
Wyrób H
Opracował: Tomasz Greber
Diagram planowania procesu
Diagram planowania procesu
podejmowania decyzji
podejmowania decyzji
Służy on do analizy wszystkich możliwych problemów z jakimi
można się spotkać przy realizacji przedsięwzięcia oraz
zaplanowania odpowiednich działań zaradczych.
Wysłać
polecone
Wysłanie Zaproszenia
nie dojdÄ…
zaproszeń
Poprosić
o potwierdzenie
Organizacja Rezerwacja
Sprawdzić
Błędne dane
przed wysłaniem
konferencji sali
w zaproszeniach
Rezerwacja
wyposażenia
Opracował: Tomasz Greber
19
Wydajno
ść
Techniki doskonalenia jakości
Diagram strzałkowy
Diagram strzałkowy
Używany jest do planowania działań, ustawiania ich w
kolejności oraz prognozowania czasu trwania przedsięwzięcia.
2
C
A
1
1
0
F
1
5 6
8
B
E
3
3
A - wybór monitora
D
B - złożenie zestawu
3 4
4
C - przywiezienie monitora
D - zamknięcie obudowy
E - kompletacja okablowania
F - przetestowanie
Opracował: Tomasz Greber
Porównywanie parami
Porównywanie parami
" Prosta technika pozwalająca osiągnąć kompromis w trakcie
wybierania np. jednej opcji z wielu
" Może być wykorzystana przy dowolnej liczbie opcji
przedstawionych do wyboru
" Analizuje siÄ™ osobno wszystkie pary opcje wybierajÄ…c z
każdej tą, która jest najlepsza, najważniejsza itp.
Opracował: Tomasz Greber
20
Techniki doskonalenia jakości
Analiza pola sił
Analiza pola sił
Analiza pola sił jest techniką ułatwiającą ocenę zaistniałego
problemu,dzięki przeciwstawieniu sobie czynników hamujących,
przeszkadzajÄ…cych
w rozwiązaniu problemu z czynnikami pomagającymi go rozwiązać.
Opracował: Tomasz Greber
Analiza pola sił
Analiza pola sił
nowe rynki
młoda kadra
dobra dystrybucja
 stary wyrób
konkurencja
wysokie koszty
:&
Opracował: Tomasz Greber
21
Techniki doskonalenia jakości
Analiza pola sił
Analiza pola sił
Siły popychające
Równowaga
Siły hamujące
Wszystkie sytuacje mogą być postrzegane jako będące
w tymczasowej równowadze, czyli w stanie, w którym siły
popychające do zmiany są równoważone przez siły
hamujÄ…ce tÄ… zmianÄ™.
 Teoria pola opracowana przez Kirsta Lewina
Opracował: Tomasz Greber
Analiza pola sił - postępowanie
Analiza pola sił - postępowanie
1. Dokładne określenie i opisanie problemu.
2. Określenie sposobu w jaki chcemy zmienić daną sytuację.
3. Wypisanie sił  popychających i  hamujących .
4. Określenie wpływu każdej z sił (duży, średni lub mały).
5. Narysowanie tych sił oddając długością strzałki wielkość każdej siły.
Duża
Åšrednia
Siły popychające
Mała
Obecna sytuacja
Mała
Siły hamujące
Åšrednia
Duża
6. Przygotowanie strategii zmiany sytuacji.
Opracował: Tomasz Greber
22