PRZEDMIOT do wyboru nr 27a: Historia ochrony bezpieczeństwa
wewnętrznego
Rodzaj przedmiotu kształcenie zawodowe
Poziom studiów studia pierwszego stopnia
Kierunek
bezpieczeństwo wewnętrzne
dyplomowania
System studiów stacjonarny niestacjonarny
Całkowita liczba
45 18
godzin
Semestr zajęć szósty szósty
Forma zajęć*) W Ć L, K, S W Ć L, K, S
Liczba godzin 22 23 18
Punkty ECTS 4
I. Założenia i cele:
Zdobycie podstawowej wiedzy o tradycji i rozwoju służb ochrony bezpieczeństwa
wewnętrznego. Ewolucji zagrożeń i sposób radzenia sobie z nimi.
II. Treści kształcenia:
Rozwój zagrożeń dla bezpieczeństwa wewnętrznego wraz z rozwojem
cywilizacyjnym. Organizacja ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego w
średniowieczu w miastach i na terenach wiejskich. Ochrona władcy. Czynny ścigane z
urzędu. Obszary podlegające szczególnej ochronie. Ochrona bezpieczeństwa i porządku
publicznego w nowożytnym mieście. Szlachta a ochrona bezpieczeństwa wewnętrznego.
Reformy za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. Ochrona bezpieczeństwa
wewnętrznego w Księstwie Warszawskim i Królestwie Polskim. Ochrona bezpieczeństwa
wewnętrznego na terenie zaborów pruskiego i austriackiego. Ochrona bezpieczeństwa
wewnętrznego w okresie Drugiej Rzeczypospolitej. Policja Państwowa i inne formacje
ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Straż Graniczna i Korpus Ochrony
Pogranicza. Wywiad i kontrwywiad wojskowy. Polskie podziemne formacje ochrony
bezpieczeństwa wewnętrznego w czasie drugiej wojny światowej. Służby ochrony
bezpieczeństwa wewnętrznego w Polsce w latach 1944-1989. Rozwój międzynarodowej
współpracy formacji ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego.
III. Efekty kształcenia  umiejętności i kompetencje:
Uzyskanie wiedzy o rozwoju zagrożeń i formach organizacyjnych oraz metodach
ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego na ziemiach polskich.
IV. Treści programowe, które student powinien opanować przed przystąpieniem
do studiowania przedmiotu:
Materiał przewidziany programem szkoły średniej.
V. Warunki i sposób zaliczenia:
Zaliczenie ustne.
VI. Literatura obowiązkowa:
1. Misiuk A., Historia policji w Polsce od X wieku do współczesności, Wydawnictwa
Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
VII. Literatura zalecana:
1. Ashdown D.M., Królobójcy, tłum W. Gałązka, Warszawa 2002.
2. Coulloudon V., Mafia sowiecka, tłum. M. Kasparowa-Pogon, Warszawa 1993.
3. Dedijer V., Sarajewo 1914, t. II, A
ódz
1983.
4. Gąsiorowski W., Królobójcy, A
ódz
1989.
5. Grabiński Z., Z dziejów Policji Województwa Śląskiego w latach 1922-1939, Chorzów
2002.
6. Grynberg D., Ruch anarchistyczny w Europie Zachodniej 1870-1914, Białystok 1988.
7. Hempel A., Pogrobowcy klęski. Rzecz o policji  granatowej w Generalnym
Gubernatorstwie 1939-1945, Warszawa 1990.
8. Hołyst B., Przestępczość II polowy XX wieku, Warszawa 1978.
9. Kaczyńska E., Człowiek przed sądem. Społeczne aspekty przestępczości w Królestwie
Polskim 1815-1914, Warszawa 1982.
10. Kaczyńska E. Drewniak D., Ochrana. Carska policja polityczna, Warszawa 1993.
11. Kołodziej W., Anarchizm i anarchiści, Toruń 1992.
12. Kucharzewski J., Od białego caratu do czerwonego. Terroryści, t. V, Warszawa 2000.
13. Kuczyński M., Krwawiąca Europa. Konflikty zbrojne i punkty zapalne w latach 1990-
2000, Warszawa 2001.
14. Lityński A., Przestępstwa polityczne w polskim prawie karnym XVI-XVIII wieku,
Katowice 1976.
15. Michalska-Warias A., Zwalczanie zorganizowanych form przestępczości
zorganizowanej w prawie karnym obowiązującym na ziemiach polskich w XIX i XX
wieku, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2008.
16. Migdał J., Prawo Kodeksu Karzącego dla Królestwa Polskiego z 1818 roku, Gdańsk
2006.
17. Ryszka F., W kręgu zbiorowych złudzeń. Z dziejów hiszpańskiego anarchizmu 1868-
1939. T. I, Warszawa 1991.
18. Sprengel B., Nieznane karty międzywojennej Brodnicy. Policja i przestępczość w
latach 1920-1939, Agencja Wydawnicza Akces, Toruń 1998.
19. Sprengel B., Policja Państwowa a przestępczość w powiecie włocławskim w latach
1919-1939, Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna, Włocławek 2006.
20. Sprengel B., Policja Państwowa w Toruniu (1920-1939), Wydawnictwo Adam
Marszałek, Toruń 1999.
21. Sprengel B., Posterunek ostatniej szansy. Policja Państwowa i przestępczość w
Chełmzy w latach 1920-1939, Wydawnictwo Naukowe GRADO, Toruń 2007.
22. Szczepański T., Ruch anarchistyczny na ziemiach polskich zaboru rosyjskiego w dobie
rewolucji 1905-1907, Warszawa 1990.