MUZYKA I RUCH  JAKO WAŻNY ELEMENT
ROZWOJU DZIECKA W NAUCZANIU
ZINTEGROWANYM.
 Rytmika nie jest sztuką ,nie jest celem samym w sobie,
jest przygotowaniem do wszystkich sztuk, jest wychowaniem.
Muzyka w greckim ujęciu tego słowa jest elementem
pedagogicznym najwyższej rangi................. .
(Emil Jaques-Dalcroze)
Jedną ze skuteczniejszych form pracy rozwijającej ekspresję w młodszym
wieku szkolnym , jest kształcenie muzyczno-ruchowe.
Ma to ogromny wpływ na prawidłowy rozwój psychofizyczny dziecka .
Wrażliwosć słuchowa doskonali się z wiekiem.
Ruch jest czynnikiem niezbędnym dla prawidłowego rozwoju dziecka ,
kształtuje mięsnie i układ nerwowy.
Percepcja muzyki rozwija wyobraz
nię , samodzielność myślenia oraz kształtuje
postawę twórczą.
Od kilku lat prowadzimy zajęcia rytmiki w przedszkolu ,a od jakiegoś
czasu także w szkole, w kształceniu zintegrowanym dla najmłodszych.
Uważamy, iż są one bardzo potrzebne i mają ogromny wpływ na prawidłowy
rozwój psychoruchowy dziecka.
W oparciu o wieloletnie doświadczenia w pracy z dziećmi, opracowałyśmy
program nauczania.
Podczas pisania programu założyłyśmy sobie cele, które będą realizowane
poprzez następujące formy:
1.Śpiew
2.Gra na instrumentach
3.Ruch przy muzyce
4.Tworzenie muzyki
5.Słuchanie muzyki
Chciałybyśmy przybliżyć naszą pracę podając przykładowe zabawy:
-1-
ZABAWY WPROWADZANE NA LEKCJI RYTMIKI.
1.Z użyciem ciała:
Dziecko bawi się własnymi rękami, nogami, palcami wykonując ruchy
dynamiczne i powolne w napięciu i rozluz
nieniu;
a) z towarzyszeniem muzyki żywej , wesołej:
tańczą same ręce , tańczą same nogi, tańczy głowa ,tańczy całe ciało
b) z towarzyszeniem muzyki spokojnej :
swobodny taniec indywidualny, a gdy muzyka przestanie grać zatrzymujemy
się w bezruchu dotykając jedną częścią ciała do drugiej części np. łokciem do
kolana
2.Wyczucie przestrzeni ;
Dzieci wykorzystują przestrzeń poprzez bieg , podskoki, obroty, skoki i
rysowanie w przestrzeni jakiejś litery , figury lub elementu;
dowolne przebieganie z fantazyjnymi ruchami ciała tzw.spacer w przestrzeni.
Podczas zajęć jest wiele miejsca na tradycyjne formy pieśni , zabaw,
tańców,bajek, legend,porzekadeł i różnych folklorystycznych form słowno-
muzyczno-tanecznych.
1.Ćwiczenia mowy służą przyswajaniu przez dzieci zjawisk rytmicznych,
dynamicznych oraz przygotowują do wyrazistej i prawidłowej dykcji podczas
śpiewania piosenek.
Ciekawym elementem są improwizacje przez dzieci tematów rytmicznych
głosem, ruchem z towarzyszeniem instrumentów perkusyjnych;
a) dzieci wystukują na instrumentach perkusyjnych rytm do słów
np.: deszcz , deszcz, pada, pada, deszcz
mogą być również przysłowia.
b) teksty imion lub wyliczanek mogą być zaśpiewane własną melodią,
jest to punkt wyjścia do budowania prostych form muzycznych;
pierwsze ćwiczenia opierają się na dwóch lub trzech dz
więkach w formie
pytań i odpowiedzi
np.: pyt.: Jak ma na imię twoja koleżanka?
odp.: Moja koleżanka ma na imię Ania.
Ważnym elementem w zajęciach jest ruch i możliwość łączenia improwizacji z
ruchem:
a) dzieci słuchają i obserwują ruchy wybranego kolegi i powtarzają rytm na
instrumentach perkusyjnych lub odwrotnie
b) naśladują ruchem długość trwania dz
więków ( całej nuty, półnuty,
ćwierćnuty, ósemki ) w starszych grupach nuty z kropką
c) reagują na pauzy w muzyce
d)tworzą opowiadania za pomocą tańca
-2-
Dzieci już od klas najmłodszych powinny poznawać tajniki muzyki
ludowej. Proste układy taneczne ( michałek, kujawiak, krakowiak,polonez,
grozik) i melodie, łatwe do zapamiętania ,zachęcają do wspólnej zabawy.
Poprzez kontakt z taką muzyką podtrzynujemy tradycje ludowe różnych
regionów Polski ,wzmacniając poczucie tożsamości narodowej.
Uczniowie klas I-III powinni zagrać na instrumentach melodycznych
(dzwonki , flet) proste melodie.
Gra na instrumencie powinna być przyjemnością a nie trudnym do
wykonania zadaniem.
Rozwijanie zainteresowań muzycznych u dzieci w ciekawy, interesujący
sposób, absorbują je do czynnego udziału w zajęciach i staną się podstawą do
poszerzania swych wiadomości w klasach starszych .
Opracowały:
mgr Katarzyna A
agodzińska
nauczyciel Zespołu Szkół nr 3 w Częstochowie
mgr Edyta Oracz
nauczyciel Szkoły Podstawowej nr 30 w Częstochowie
Bibliografia:
1.Wychowanie muzyczne w przedszkolu- maj 1983r
2.Rytmika w klasach I-III  A.Dasiewicz-Tobiasz,Anna Kępska
-3-