Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
Ćwiczenie nr 6 Dodatek A - Fotoogniwa
Ogniwo fotowoltaiczne jest elementem półprzewodnikowym. Z definicji półprzewodnikiem jest
ciało stałe o przewodności właściwej niższej niż dla metali, a wyższej niż dla izolatorów:
10-8<Ã<106 [S/m]. Rys.4.1.
Rys.4.1.Model pasmowy półprzewodnika: Wf- poziom Fermiego.
Przewodność półprzewodników można modyfikować w szerokim zakresie poprzez jego
domieszkowanie. W wyniku domieszkowania uzyskujemy półprzewodnik typu n lub
półprzewodnik typu p. Możliwość przeprowadzania kontroli domieszkowania pozwoliła na budowę
złącza p-n. Istnienie pasm stanów energetycznych jest wynikiem wzajemnego oddziaływania
atomów tworzących kryształ. W wyniku tego oddziaływania stany atomów ulęgają rozszczepieniu
na tyle pod-poziomów, ile atomów znajduje się w krysztale.
Elektrony znajdujące się w pasmach energetycznych zapełnionych nie wnoszą żadnego wkładu do
przewodnictwa elektronowego, decydują one jedynie o właściwościach chemicznych materiału.
Natomiast w pasmach przewodnictwa istniejÄ… dozwolone, puste stany energetyczne i elektrony,
które pod wpływem sił zewnętrznych mogą się na ich poziomy przenosić. Elektrony w paśmie
wzbudzenia biorą udział w przewodnictwie elektrycznym. Obydwa pasma energetyczne oddzielone
są przerwą energetyczną Wg( pasmo wzbronione). Dla półprzewodników szerokość pasma
wzbronionego nie przekracza 3 [eV]. Pierwiastki z IV grupy układu okresowego (krzem, german)
są pół-przewodnikami samoistnymi. W temperaturze 300 K ich przewodność jest znacznie wyższa
niż izolatorów, ale do wykorzystania ich w praktyce jest niewystarczająca. Przez wprowadzenie do
struktury krystalicznej nieznacznych ilości odpowiednich atomów  domieszek można te
właściwości poprawić. W zależności od wartościowości wprowadzonego atomu uzyskuje się
półprzewodniki zawierające nadmiar lub niedomiar elektronów w sieci krystalicznej. Rys.4.2.
Pierwiastki V grupy układu okresowego np. fosfor P wprowadzony do struktury kryształu
półprzewodnika ma na zewnętrznej powłoce atomowej pięć elektronów. Piąty elektron
( walencyjny) nie może być powiązany w strukturze kryształu.
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 1
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
Rys.4.2. Struktura kryształu krzemu:
a) półprzewodnik samoistny: b) domieszkowanie borem; c) domieszkowanie fosforem
W ten sposób atom fosforu oddaje jeden elektron do struktury krystalicznej. Ten typ
domieszkowania nazywamy donorowym. Domieszkowanie donorowe powoduje pojawienie siÄ™ w
modelu pasmowym dodatkowego donorowego poziomu energetycznego leżącego blisko pasma
przewodnictwa o energii Wd. Ze względu na to, że nośnikami ładunków są elektrony,
półprzewodnik taki nazwano półprzewodnikiem typu n ( negativ). Rys. 4.3.
Rys.4.3. Wykres pasmowy półprzewodnika domieszkowanego:
a) pierwiastkiem III grupy układu okresowego i b) pierwiastkiem V grupy układu okresowego.
Pierwiastki III grupy układu okresowego np. bor -B mają na zewnętrznej powłoce atomowej trzy
elektrony. Ten typ pierwiastka wprowadzony do półprzewodnika powoduje niedobór jednego
elektronu w sieci krystalicznej. Jego brak tworzy dziurę, która jest nośnikiem ładunku. w modelu
pasmowym pojawia się dodatkowe pasmo akceptorowe ( o energii Wa), leżące w pobliżu pasma
podstawowego. Półprzewodnik tego typu nazywany jest półprzewodnikiem typu p (positive).
W temperaturze pokojowej T=300 K wszystkie akceptory i donory sÄ… zjonizowane.
Krzem zawiera 10 22cm-3 atomów w strukturze krystalicznej i może być domieszkowany 1014-1018 .
tomami pierwiastka trój  lub pięcio- wartościowego. Uzyskuje się w ten sposób koncentrację
domieszek odpowiednio na poziomie 10 14-10 18 cm-3.
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 2
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
W półprzewodniku zachodzi równocześnie generacja par elektron-dziura. Jej efektem jest istnienie
w półprzewodniku niesamoistnym obok nośników większościowych ( dla typu n- elektronów a dla
typu p- dziur) nośników mniejszościowych ( typ n -dziury, typ p- elektrony). Generacja par elektron
 dziura i istnienie nośników mniejszościowych ma istotne znaczenie dla procesów
fotoelektrycznych.
Rys.4.4. ZÅ‚Ä…cze p - n:
a) dyfuzja ładunków;
b) rozkład koncentracji nośników
mniejszościowych i większościowych;
c) rozkład gęstości ładunków;
d) potencjał złącza p - n;
e) wykres pasmowy;
f) złącze naświetlone promieniowaniem
świetlnym
.
Poprzez połączenie dwóch półprzewodników typu n oraz p powstaje złącze p-n. Zjawiska
zachodzące na styku półprzewodników stanowią podstawę działania elementów
półprzewodnikowych np. ogniw fotowoltaicznych. W wyniku ruchu nośników następuje ich
dyfuzja przez złącze. Elektrony z obszaru n dyfundują do obszaru p, zaś dziury z obszaru p
dyfundują do obszaru n. Im koncentracja nośników jest większa, tym przy stałej temperaturze,
składowe dyfuzyjne prądu są większe. Jednocześnie większe ładunki wywołane tymi prądami,
wymuszają (wskutek większego pola elektrycznego) przepływ większej składowej unoszenia prądu.
Napięcie dyfuzyjne Ud zależy od koncentracji nośników w równowadze termodynamicznej
pp
kT nn kT
Ud = ln = ln [V]
q np q pn
gdzie :
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 3
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
q- Å‚adunek elementarny q=1,6 Å"10  19 [C]=[AÅ"s]
k  staÅ‚a Boltzmana ; k= 1,38054Å" 10  23 [J/K]
T  temperatura bezwzględna [K]
nn, np  koncentracja nośników większościowych;
pp, pn- koncentracja nośników mniejszościowych;
W temperaturze T= 300 K , napięcie dyfuzyjne dl krzemu Ud= 0,7-0,8 [ V], a dla germanu Ud= 0,3
 0,4 [V]
Promieniowanie świetlne ( fotony) padające na złącze p-n zostaje zaabsorbowane przez materiał
półprzewodnika, powodując generację pary elektron  dziura. Rys.4.5 i Rys.4.6.
Zjawisko to nazwano zjawiskiem fotoelektrycznym i wykorzystano do konstrukcji ogniwa.
Aby nastąpiło przejście elektronu z pasma podstawowego do pasma przewodnictwa, niezbędne jest
dostarczenie energii promieniowania o wartości co najmniej równej szerokości pasma zabronionego
hÅ e" Wg
c
Wf = hÅ = h [eV]

gdzie :
Wf  energia fotonów; [J]
h- staÅ‚a Plancka, h= 6,6256Å" 10-34 [JÅ"s]
c- prÄ™dkość Å›wiatÅ‚a, c= 2,997925Å" 10 8 [m/s]
Å - czÄ™stotliwość fali elektromagnetycznej Å [1/s]
Rys. 4.5. Schematyczne przedstawienie długości fal absorbowanych przez ogniwo fotowoltaiczne
oparte na bazie krzemu.
Energia o mniejszej wartości powoduje jedynie oscylacje elektronu i wzrost temperatury.
Nadwyżka energii hÅ e" Wg zamieniana jest na energiÄ™. Elektron w paÅ›mie przewodnictwa, może
stosunkowo szybko oddzielić się od atomu macierzystego i przyczynić się do powstania pary
elektron  dziura.
Powstałe w procesie generacji nośniki energii, rozdziela istniejąca różnica potencjałów pasma
wzbronionego. Elektrony dyfundują do części n złącza , a dziury do części p.
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 4
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
Rys. 4.6.Absorpcja promieniowania świetlnego i rozdzielenie nośników ładunków.
Rozdzielone nośniki elektron dziura są w tych obszarach nośnikami nadmiarowymi, maja one
bardzo długi czas życia, powodując powstanie na złączu zewnętrznego napięcia elektrycznego.
Napięcie to jest stałe, zależne od natężenia oświetlenia. Jeżeli złącze takie włączy się w zamknięty
obwód, to przez rezystancję obwodu płynie prąd.
Charakterystyczna dla fotoogniwa jest duża niesymetrią grubości obu warstw złącza p-n. Warstwa
wystawiona na działanie promieniowania świetlnego  najczęściej półprzewodnik typu n, ma
grubość od kilku do kilkunastu µm.
Nie naświetlone ogniwo fotowoltaiczne jest z punktu widzenia elektroniki diodą o dużej
powierzchni. Charakterystyka prądowo- napięciowa odpowiada zatem charakterystyce diody i
opisana jest zależnością
Å‚Å‚
Id= I0 îÅ‚ ëÅ‚ qU öÅ‚ -1śł [A]
ïÅ‚expìÅ‚ kT ÷Å‚
íÅ‚ Å‚Å‚
ðÅ‚ ûÅ‚
gdzie:
q- Å‚adunek elementarny q=1,6 Å"10  19 [ C]= [AÅ"s]
k  stała Boltzmana ; k= 1,3805410  23 [J/K]
T  temperatura bezwzględna [K]
U-przyłożone napięcie ( pozytywne w kierunku przewodzenia, negatywne w kierunku zapory [V]
I0  prÄ…d nasycenia diody [A]
Na skutek działania promieniowania świetlnego następuje zmiana przebiegu charakterystyki
prądowo  napięciowej.
Promieniowanie świetlne powoduje generację par elektron  dziura, a napięcie dyfuzyjne Ud
rozdziela ładunki , powodując wystąpienie różnicy potencjałów na zaciskach wyjściowych ogniwa.
Przez podłączony odbiornik płynie w efekcie prąd fotoelektryczny Iph. Równanie uwzględniające
îÅ‚ qU Å‚Å‚
ëÅ‚ öÅ‚
prÄ…d Iph Rys.4.7. i Rys.4.8. I = Iph - Id = Iph  I0
ïÅ‚expìÅ‚ kT ÷Å‚ -1śł [A]
íÅ‚ Å‚Å‚
ðÅ‚ ûÅ‚
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 5
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
gdzie: Iph  prąd płynący w ogniwie napromieniowanym. [A]
Równanie to przedstawia charakterystykę prądowo- napięciową ogniwa idealnego. Z powyższego
równania otrzymuje się zależności opisujące charakterystyki napięciowo- prądowe ogniwa
słonecznego , naświetlonego
Iph
ëÅ‚ öÅ‚
T
Uoc = k lnìÅ‚ ÷Å‚ dla I = 0, R0 = "
ìÅ‚
q I0 ÷Å‚
íÅ‚ Å‚Å‚
Isc = Iph =I dla U = 0 (R0 = 0)
stÄ…d:
Um Å" q
kT ëÅ‚ öÅ‚
ln 1 + ÷Å‚
ìÅ‚
Um= Uoc - q kT
íÅ‚ Å‚Å‚
îÅ‚ qUm Å‚Å‚
Im = (Isc+I0))
ïÅ‚kT + qUm śł
ðÅ‚ ûÅ‚
gdzie:
Uoc- wartość napięcia ogniwa bez obciążenia [ V]
Isc  wartość prądu zwarcia [V]
Um  wartość napięcia przy którym osiągana jest maksymalna moc ogniwa [V]
Im- wartość prądu dla maksymalnej mocy [W].
Rys.4.7. Schemat zastępczy ogniwa.
Rys. 4.8. Charakterystyka prÄ…dowo-
napięciowa : a) kierunek przewodzenia;
a
b) stan zaworowy; c) ogniwo pod
działaniem promieniowania świetlnego.
b
c
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 6
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
Ogniwo fotowoltaiczne jest z
ródłem prądu stałego, dlatego moc jego jest równa iloczynowi
wytworzonego napięcia i prądu. Najwyższa wartość mocy Nm (, jaką może oddać ogniwo wynosi
Nm = UmÅ"Im = Uoc Å"IscÅ"m
gdzie:
m- współczynnik wypełnienia dany wzorem
Um Å" Im
m=
Uoc Å" Isc
Sprawność ogniwa można zdefiniować jako stosunek wartości maksymalnej mocy oddanej przez
ogniwo do wartości mocy padającego promieniowania i wyrażamy wzorem
Uoc Å" Isc Å" m
· =
N0
gdzie: N0  wartość mocy promieniowania świetlnego [W]
Dla monokrystalicznego krzemu c-Si przy widmie promieniowania słonecznego AM 1,5 maksymalna
sprawność ogniwa wynosi ·= 24%. Seryjnie produkowane fotoogniwa majÄ… sprawność rzÄ™du
·= 12-14 %. Z teoretycznych rozważaÅ„ wynika, że ogniwo takie może osiÄ…gnąć sprawność rzÄ™du
·= 26-27 %.
Parametry opisujące sprawność tzn. napięcie bez obciążenia -Uoc, prąd zwarcia -Isc i współczynnik
wypełnienia- m są w znacznym stopniu uzależnione od szerokości pasma zabronionego Wg. Wąskie
pasmo zabronione Wg powoduje powstawanie szczególnie wysokich wartości natężeń prądów
fotoelektrycznych. Fakt ten, jest efektem absorpcji dużej ilości fotonów, także tych o niskiej
energii.
Duża wartość przerwy energetycznej Wg prowadzi do powstawania niskich wartości natężeń prądu i
odpowiednio wysokich wartości napięć Uoc. Absorpcji ulega mniejsza ilość fotonów ( tylko te o
wysokiej wartości energii).
Sprawność ogniw fotowoltaicznych osiÄ…ga maksymalnÄ… wartość · dla szerokoÅ›ci przerwy
energetycznej Wg = 1,3  1,5 [eV], stąd najlepszym materiałem, zgodnie z teoretycznymi
obliczeniami byłyby półprzewodniki, takie jak: InP- fosforek indu Wg=1,3 [eV], GaAs- arsenek
galu wg= 1,43 [eV] i CdTe - telurek kadmu Wg = 1,56 [ eV]. Rys.4.9.
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 7
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
Rys.4.9 Sprawność ogniw w funkcji pasma zabronionego dla różnych półprzewodników.
Aby sporządzić charakterystyki napięciowo  prądowe ogniwa fotowoltaicznego do układu
pomiarowego włącza się urządzenie o zmiennym oporze. Ustawiając ogniwo fotowoltaiczne w
promieniach świetlnych o stałym natężeniu promieniowania, wykonuje się pomiar wartości
napięcia i wartości natężenia płynącego w obwodzie prądu, zmieniając wartości rezystancji na
zmiennym oporniku od R=(0 do " ), uzyskuje się charakterystyki prądowo  napięciowe ogniwa
fotowoltaicznego naświetlonego.
Dla takiej charakterystyki można określić trzy zasadnicze punkty pracy:
1) R = 0; U = O; I = Isc  stan zwarcia
2) R = Roptim ; U =Um ; I = Im - punkt maksymalnej mocy
3) R= " ; U =Uoc I = 0  stan bez obciążenia
Dla zadanych punktów pracy ogniwa wynikają cztery zasadnicze wnioski:
1) wartość prądu, wartość napięcia i wartość mocy przy stałym promieniowaniu, zależą w
decydujÄ…cym stopniu od rezystancji odbiornika;
2) moc uzyskuje optymalną wartość przy określonej wartości rezystancji- punkt ten nazywany jest
punktem maksymalnej mocy -MPP. Należy zatem dobierać tak wartość obciążenia, aby pobór mocy
był zbliżony do obszaru najwydajniejszej pracy fotoogniwa;
3) jeśli rezystancja odbiornika jest niższa od wartości optymalnej, fotoogniwo jest z
ródłem
prądowym I = idem, niezależnie od wartości napięcia, natomiast jeśli wartość rezystancji
obciążenia jest wyższa od wartości optymalnej, ogniwo fotowoltaiczne pracuje jak z
ródło napięcia
U = idem, a wartość natężenia prądu-I zmienia się wraz ze zmianą oporu R.
Z zarejestrowanych charakterystyk prądowo- napięciowych można wyciągnąć następujące wnioski:
1) wartość prądu zwarcia zmienia się proporcjonalnie do wartości natężenia promieniowania;
Zależność ta jest liniowa tzn. dwukrotny wzrost natężenia promieniowania powoduje dwukrotne
zwiększenie wartości prądu zwarcia.
2) ogniwo fotowoltaiczne przy pracy w punkcie zwarcia może być uznawane jako miernik
natężenia promieniowania;
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 8
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
3) wartość napięcia uzyskana bez obciążenia jest w niewielkim stopniu zależna od wartości energii
promieniowania świetlnego;
4) wartość napięcia dla punktu maksymalnej mocy MPP- maleje nieznacznie ze spadkiem natężenia
promieniowania;
5) maksymalna wartość mocy ogniwa fotowoltaicznego maleje w przybliżeniu proporcjonalnie do
wartości spadku natężenia promieniowania.
Pojedyncze ogniwo fotowoltaiczne pozwala na zasilanie jedynie odbiorników o niewielkim poborze
prądu. Wartość mocy standardowego, pojedynczego ogniwa fotowoltaicznego, zależnie od jego
typu wynosi 1-1,5 [W ] dla wartości napięcia rzędu 0,5-0,6 [V] i wartości natężenia prądu
wynoszącym 2 [A]. W praktyce najczęściej konieczne jest uzyskiwanie wyższych wartości napięć i
mocy. Uzyskuje się to przez łączenie ogniw słonecznych w większe zespoły- moduły, panele,
szeregi, dzięki temu możliwe jest dopasowanie parametrów wytwarzanej energii elektrycznej do
wymogów odbiornika.
Ogniwa fotowoltaiczne stosowane jako z
ródła prądu elektrycznego, mogą być łączone szeregowo
lub równolegle w systemy wyższych mocy, nazywane modułami.
W celu zwiększenia wartości natężenia prądu ogniwa łączone są równolegle. wartość prądu na
zaciskach modułu jest suma prądów wszystkich elementów układu. Poprzez połączenie szeregowe
ogniw fotowoltaicznych uzyskuje się natomiast zwiększenie wartości napięcia na wyjściu z
modułu. Wartość tego napięcia zależy od liczby podłączonych ogniw i jest algebraiczną sumą
napięć pojedynczych elementów Us = NsÅ"Ui gdzie Ns  jest liczbÄ… ogniw poÅ‚Ä…czonych szeregowo,
Ui  napięcie elementarnego ogniwa. Wartość prądu wytwarzanego przez moduł zależy od
parametrów pracy najsłabszego ogniwa w szeregu. Przy łączeniu szeregowym ogniw słonecznych
należy tak dobierać elementy, aby powierzchnia ich byłą zbliżona i ich charakterystyka prądowo 
napięciowa była podobna. Prąd zwarcia ogniw fotowoltaicznych zależy proporcjonalnie od
naświetlenia powierzchni, a przebieg charakterystyk od własności i rodzaju ogniwa ( lub ogniw).
Jeśli w ogniwach połączonych szeregowo znajdzie się jedno o gorszych właściwościach, to przy
niskiej wartości obciążenia ( np. przy zwarciu) stanie się ono odbiornikiem energii. Moduł ogniw
fotowoltaicznych poÅ‚Ä…czonych równolegle generuje prÄ…d o wartoÅ›ci Is =Nr Å"Ii gdzie Nr  liczba
ogniw połączonych równolegle, Ii  prąd ogniwa jednostkowego. W połączeniach równoległych
ogniw fotowoltaicznych jedno z nich może pracować jako odbiornik. Na rynku dostępne są
standardowe moduły najczęściej szeregowo połączonych ogniw fotowoltaicznych.
Polikrystaliczne moduły zawierają do 44 ogniw, zaś monokrystaliczne do 36 ogniw. Powodem
różnicy w ilości ogniw w module jest zjawisko spadku napięcia przy wzroście temperatury, które w
ogniwach polikrystalicznych występuje częściej niż w monokrystalicznych. Moduły posiadają
wartość mocy rzędu 12-150 W, zaś stosowane w elektrowniach moc rzędu 300 W.
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 9
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
Rodzaje systemów fotowoltaicznych:
Wyróżnia się trzy podstawowe konfiguracje systemów fotowoltaicznych: wolnostojące, hybrydowe
i dołączone do sieci.
1) Systemy wolnostojÄ…ce:
Systemy wolnostojÄ…ce korzystajÄ… jedynie z energii produkowanej w ogniwach fotowoltaicznych.
System taki składa się z panelu fotowoltaicznego, akumulatora oraz urządzenia kontrolującego
stopień naładowania akumulatora i odłączającego panel, gdy akumulator jest w pełni naładowany
lub odłączającego urządzenie zasilane chroniąc akumulator przed jego zbytnim rozładowaniem..
2) Systemy hybrydowe:
Systemy hybrydowe sÄ… kombinacjÄ… panelu fotowoltaicznego i innego systemu wytwarzania energii
takiego, jak np. generator spalinowy, gazowy lub wiatrowy. Dzięki wykorzystaniu dodatkowego
z
ródła energii panel fotowoltaiczny w systemie hybrydowym może być mniejszy niż w
analogicznych systemie wolnostojącym. Dlatego w niektórych przypadkach system hybrydowy
może być tańszy.
3) Systemy dołączone do sieci:
Systemy dołączone do sieci mogą mieć postać elektrowni z dużą ilością paneli fotowoltaicznych
oddających energię do sieci elektroenergetycznej. Innym wykorzystaniem takich systemów może
być zasilanie budynków dołączonych do sieci, gdzie energię z sieci pobiera się tylko wtedy, gdy
zapotrzebowanie na nią przewyższa jej produkcję w ogniwach fotowoltaicznych. Systemy te
dołączone są do sieci poprzez falownik.
System fotowoltaiczny składa się z modułów, paneli lub kolektorów fotowoltaicznych, oraz
elementów dostosowujących wytwarzany w ogniwach prąd stały do potrzeb zasilanych urządzeń.
Gdy system jest przewidziany do dostarczania energii elektrycznej w nocy, konieczne jest
stosowanie odpowiedniego systemu magazynowania energii (akumulator) wyprodukowanej ciÄ…gu
dnia. Jeżeli system zasila urządzenie stałoprądowe potrzebny jest kontroler napięcia. Do zasilania z
systemu fotowoltaicznego urządzeń zmiennoprądowych konieczne jest użycie falownika. Potrzebna
jest także odpowiednia konstrukcja kierująca moduły lub panele w odpowiednim kierunku. padania
promieniowania.
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 10
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
Rys.4.10. Działanie systemu fotowoltaicznego.
Panele zamontowane na konstrukcjach mocujących z dołączonym okablowaniem nazywane są
kolektorem fotowoltaicznym (PV array). W mniejszych systemach kolektor fotowoltaiczny może
zawierać pojedynczy panel.
Zastosowania ogniw fotowoltaicznych.
1. Elektroniczny sprzęt powszechnego użytku
np. zegarki, kalkulatory, Å‚adowarki do baterii
2. Zasilanie sygnalizacji drogowej:
" sygnalizacji ostrzegawczej,
" oświetlania znaków drogowych,
" telefonów awaryjnych na autostradach.
3. Zasilanie systemów telekomunikacyjnych:
" przenośnych lub stałych stacji nadawczo-odbiorczych,
" radiowo-telewizyjnych stacji przekaz
nikowych,
" stacji przekaz
nikowych telefonii komórkowej.
4. Zasilanie systemów ostrzegania:
" lÄ…dowych i morskich radiolatarni,
" znaków nawigacyjnych na wodach morskich i śródlądowych,
" świateł ostrzegawczych na szczytach gór, wysokich budynkach
5. Transport kolejowy
" awaryjne zasilanie kolejowych systemów sterowania,
" telefonów awaryjnych.
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 11
Ćwiczenie 6. Dodatek A - Fotoogniwa.
6. Zasilanie lÄ…dowych i morskich stacji pomiarowych
(małe stacje meteorologiczne, systemy alarmowe, balony meteorologiczne, itp.).
7. W rolnictwie i hodowli:
Systemy fotowoltaiczne są dobrze przystosowane do zasilania urządzeń o małej mocy (< 500 W)
takich, jak np. suszarki ziół, warzyw, itp., ogrzewania i wentylacji szklarni, napowietrzania stawów
rybnych i jezior, pompowania wody, itd.
8. Zasilanie samotnie stojących domów mieszkalnych i schronisk.
9. W miastach moduły fotowoltaiczne mogą być wykorzystywane do zasilania np. parkomatów,
automatów sprzedających bilety, zegarów ...
10.W budynkach mieszkalnych i biurowcach dołączonych do sieci elektrycznej.
11. Elektrownie fotowoltaiczne.
12. Zasilanie pojazdów kosmicznych
Wydział Paliw i Energii Akademii Górniczo  Hutniczej w Krakowie 12