Działanie Yerba Mate
Yerba mate to napar, który przede wszystkim likwiduje zmęczenie, oraz stymuluje zdolności
psychiczne i fizyczne organizmu. Większość ludzi docenia walory pobudzające, dodające energii,
jednak wiemy również, że Yerba mate jest bogata w witaminy A, E, C, B1, B2, B6, żelazo oraz
niacynę, minerały  takie jak wapń, fosfor, żelazo, magnez, potas oraz sód.
Mate zwiększa wydajność pracy umysłowej. Ma kojący i pobudzający wpływ na mięśnie (w tym
również mięśnie gładkie), oraz łagodzi nerwy. Witaminy zawarte w Yerba mate mają różne funkcje
np. witaminy z grupy B współpracują z zasobami cukru w mięśniach, nerwach i w mózgu,
odpowiadają głównie za utrzymanie prawidłowego stanu układu nerwowego, ułatwiają trawienie
oraz wzmacniającą włosy . Witamina A nie tylko uodparnia organizm przeciw infekcjom, ale także
polepsza wzrok. Witaminy C i E działają jako przeciwutleniacze  neutralizują szkodliwe, wolne
rodniki, maja działanie antytoksyczne, wzmacniające zęby, zwiększające ilość czerwonych
krwinek. Sole mineralne razem z ksantyną pomagają w pracy układu krwionośnego i poprawiają
krążenie krwi, ponieważ ksantyna działa jako rozszerzacz naczyń. MATEINY, które stymulują
Centralny Układ Nerwowy (pobudzają), żelazo które jest konieczne do utrzymania prawidłowego
poziomu sprawności fizycznej.
Pijąc Yerba mate można schudnąć. Zaspokaja ona głód i łaknienie, dzięki czemu w naturalny
sposób możemy poprawić metabolizm. Działanie to jest możliwe dzięki podtrzymywaniu glikolizy
tlenowej. Innymi słowy jest to rozszczepienie węglowodanów, które następuje np. przy
długotrwałych ćwiczeniach. Yerba mate zwiększa wydajność układu krążenia co powoduje większe
spalanie kalorii, a w konsekwencji tkanki tłuszczowej. Stosowanie yerba mate sugeruje się także w
leczeniu otyłości.
W przypadku problemów z pęcherzem yerba mate także jest pomocna. Jest ona moczopędna,
dlatego ma dobroczynny wpływ na pracę nerek. A
agodzi problemy gastryczne, polepsza wydalanie
oraz ułatwia trawienie pokarmów. Wykazano także, iż yerba mate ma działanie obniżające poziom
cholesterolu oraz działa ochronnie wobec komórek wątroby.
Pobudzające działanie trwa znacznie dłużej niż w przypadku kawy czy napojów energetycznych.
Ponadto jest uzyskiwany w naturalny sposób, dlatego nie powoduje skutków ubocznych jak inne
środki pobudzające.
Wywar z mate wspomaga system odpornościowy. Badania potwierdziły przeciwdziałanie
zarazkom, bakteriom i wirusom co jest wynikiem obecności w mate składników odżywczych oraz
czynników mających wpływ na aktywność białych ciałek krwi.
Podsumowując Yerba mate jest zalążkiem witamin i minerałów. Potwierdzają to badania naukowe,
które wykazały także, iż napój mate odgrywa ważną rolę przy regeneracji ludzkiego organizmu.
FAQ
Co to jest Yerba Mate?
Yerba mate (herbata paragwajska, Ilex paraguariensis, indiaÅ„skie caá mati, caá mate). Pierwsze
napary z yerba mate pili ludzie z plemienia Guarani. Napar tworzono z wysuszonych, zmielonych
liści, niekiedy również z dodatkiem gałązek. Nazwa yerba mate pochodzi od przekształconego
łacińskiego słowa herba  zioło i mati co w języku keczua oznacza tykwę  naczynie do parzenia
ziół.
Jak działa Yerba Mate?
Yerba mate wpływa regulująco ciśnienie krwi, obniża napięcie mięśni szkieletowych, pobudza
trawienie, układ nerwowy, stymuluje pracę serca. Napar zawiera większość witamin i sole
mineralne, duże ilości ksantyn (poza kofeiną także teobrominę i toefilinę) oraz przeciwutleniacze
wykazujące właściwości antynowotworowe. Yerba Mate działa również korzystnie na włosy i
paznokcie.
Czy Yerba Mate to używka ?
Ze względu na zawartość składników pobudzających układ nerwowy ksantyn (pochodnych kofeiny)
Yerba Mate należy uznać za używkę.
Czym różni się Yerba Mate od Kawy?
Przede wszystkim Yerba Mate dostarcza do organizmu magnez, a nie wypłukuje go jak kawa. Kawa
daje nam nagły zastrzyk energii, który trwa przez krótki czas a po którym od razu czujemy się
osłabieni. Yerba Mate uwalnia powoli kofeinę co sprawia, że jesteśmy pobudzeni przez dłuższy
czas. Yerba Mate oprócz magnezu dostarcza też wiele witamin: B,C,A.
Do czego służy ta rurka z dziurkami(bombilla)?
Metalowa lub bambusowa rurka zakończona otworami służy do odcedzania naparu z fusów. Ziele
Yerba Mate zaparza się podobnie jak większość ziół, susz nie opada na dno naczynia. Dlatego też,
aby nie połykać fusów wymyślono sposób picia przez rurkę zwaną bombillą.
Jaka jest najlepsza temperatura do zaparzania Yerba Mate?
Susz najlepiej zalewać wodą o temperaturze nie przekraczającej 75 stopni Celsjusza, by nie
pozbawić naparu  mocy i smaku! Yerba Mate jest bardzo elastyczną rośliną. Możemy cieszyć się
jej właściwościami przyrządzając zimny napój (Terere) lub zalewając ciepłą wodą, jednak przy zbyt
wysokiej temperaturze Yerba Mate traci swoje właściwości. Co więcej, zalewanie ostrokrzewu
paragwajskiego wrzątkiem, pozbawia naparu większości właściwości odżywczych.
Czy Yerba Mate można przyrządzać na zimno?
Yerba Mate można zalewać zimną wodą. Yerba Mate pita z lodem, ziołami, limonką lub innymi
owocami lub sokami jest w Ameryce Południowej popularnym napojem pitym podczas upałów.
Warto nadmienić, że im zimniejsza woda, tym lepszy napój. Ten sposób przyrządzania Yerby
nazwano terere.
Czy Yerba Mate może być podawana dzieciom?
Rząd Argentyny, przed laty propagował program włączania ostrokrzewu paragwajskiego do diety
młodzieży szkolnej, traktując Yerba Mate jako swoisty suplement diety. Program ten był
skierowany do ubogich rodzin, w których nie co dzień na stole pojawiał się pełnowartościowy
posiłek. Jednak, ze względu na zawartość kofeiny, odradzamy podawania yerby małym dzieciom.
Sin Palo, Con Palo  co to jest?
Sin Palo jest to susz Yerba Mate pozbawiony gałązek (same listki), listki z dodatkiem gałązek
nazywajÄ… siÄ™ Con Palo.
Czym jest Palo Santo i Algarrobo?
Palo Santo i Algarrobo to najpopularniejsze gatunki drewna służące do wyrobu naczyń do picia
Yerba Mate.
Kupiłem yerbę ale nie mam bombilli. Co robić?
Tak, znam to uczucie& wybaczcie mój mentorski ton, ale tak się dość często zdarza, sam pamiętam
pierwsze parzenie& Ale to nic strasznego, jeśli nie macie bombilli, zaparzcie yerbę używając sitka
do herbaty, zaparzacza do kawy. Ok, nie wpadłem na nic lepszego! Problem polega na tym, że
 fusów jest zdecydowanie więcej niż przy tradycyjnej herbacie liściastej, w dodatku nie bardzo
chcą opadać na dno  co jest nie lada wyzwaniem, gdyby potraktować ten napar w sposób do
jakiego przywykliśmy. Tutaj moje cenne wskazówki to sitko lub zaparzacz do kawy.
Jaką Yerba Mate najlepiej wybrać na początku?
Najlepsze dla osób początkujących to zakup próbek z każdego rodzaju Yerba Mate.
Czym różnią się poszczególne marki Yerba Mate?
Różnią się wyglądem, aromatem, ilością pyłu, składem, smakiem i sposobem suszenia. Mogą
zawierać same listki lub listki z gałązkami skomponowane w różnych proporcjach. Yerba mate mają
także dodatki kawałków owoców lub są aromatyzowane.
Dla kogo jest przeznaczona Yerba Mate?
Yerba mate jest używką, dlatego nie powinny jej spożywać małe dzieci, kobiety w ciąży i karmiące
oraz osoby ze schorzeniami żołądka.
Czy Yerba Mate można używać w kuracjach odchudzających?
Oczywiście  to bardzo skuteczny środek odchudzający, który hamuje uczucie głodu.
Czy muszę Yerba Mate pić koniecznie z tykwy?
Pijemy z tego w czym nam najbardziej smakuje kubeczki gliniane, ceramiczne, matera z Palo Santo
i Algarrobo, ale najczęściej używamy tykwy  calabazy  zarówno dla podniesienia walorów
smakowych jak i estetycznych.
Czemu zapycha mi siÄ™ bombilla? Dlaczego lecÄ… mi fusy przez rurkÄ™?
Pamiętaj o prawidłowym zaparzaniu Yerba Mate oraz tym, żeby nie mieszać naparu Yerba Mate,
tradycyjnie pierwszy Å‚yk Yerba Mate wypluwa siÄ™ na ziemiÄ™.
Przecieka mi tykwa, co się stało?
Aby zapobiec przeciekaniu tykwy należy wykonać tzw. curado. Jest to rodzaj hartowania naczynia:
fusy po yerba mate zalewamy ciepłą wodą o temperaturze ok. 75 st. C. i zostawiamy na noc,
następnie wyskrobujemy wnętrze tykwy tak by nie pozostały w nim resztki owocu i pestek. Tykwę
podczas użytkowania należy utrzymywać cały czas w wilgoci.
Co to jest Alpaka ?
To tzw. nowe srebro  zgodnie z PolskÄ… NormÄ… jest to  mosiÄ…dz wysokoniklowy . Jest to
srebrzystobiały stop zawierający 40-70% miedzi, 10-20% niklu i 5-40% cynku.
Jakie mam wybrać naczynko ?
Najlepiej tradycyjne naczynko wykonane z tykwy o poj. nie mniejszej niż 150 ml.
Przygotowanie naparu
Co będzie potrzebne?
-naczynie z którego będziesz pić  najlepiej jeśli jest to oryginalna tykwa lub matero. Oczywiście,
jeśli nie posiadasz takiego naczynia, możesz użyć zwykłego kubka lub szklanki,
-Bombilla  czyli rurka, do picia Yerba Mate. Na jej końcu znajduje sitko, które ma zapobiegać
wciąganiu fusów. Bombille wykonuje się najczęściej z metali, m. in. z alpaki, srebra, stali
nierdzewnej, jak również z drewna bambusowego,
-Yerba Mate  której odmian nie sposób zliczyć. Różnią się od siebie, grubością mielenia liści i
gałązek, smakiem oraz dodatkami(mogą zawierać miętę, cytrynę, cedron, anyż itd.),
-woda
Jak przygotować Yerba Mate?
1. Do naczynia nasyp Yerba Mate (około 3 pojemności).
Uwaga! Dla początkowego  mateisty może się okazać, że 3 pojemności to jednak za
dużo, gdyż smak Yerba Mate będzie bardzo intensywny, dlatego spróbuj trochę
mniejszej dawki  około 1 pojemności naczynia.
2. Następnie zakryj dłonią otwór naczynka, odwróć je do góry dnem i kilkukrotnie
wstrząśnij, tak aby najdrobniej zmielone kawałki listków i pył opadły na dół (w
stronę dłoni). Dzięki temu, po odwróceniu na dnie naczynka znajdą się grubiej
zmielone kawałki suszu, które zatrzymają się na sitku Bombilli (pył i drobno
zmielony susz może przedostawać się przez sitko).
3. Odwracając z powrotem naczynko staraj, by susz ułożony był ukośnie(pod kątem
45 stopni), tak żeby możliwe było włożenie Bombilli w miejsce gdzie jest go mniej.
Od momentu kiedy już włożysz rurkę, to aż do ostatniego łyka Yerby staraj się ją nie
poruszać, a tym bardziej nie próbuj mieszać Yerby, ponieważ sitko może się zatkać.
4. Teraz delikatnie wlej trochę zimnej wody naczynka, tak aby nawilżyć susz. Ten
krok chroni napar przed szybką utratą smaku i właściwości zdrowotnych oraz
pobudzających. Cały czas trzymaj tykwę nachyloną tak aby cały susz wchłonął
wodÄ™.
5. Dolej do pełna gorącej wody(uwaga! woda nie powinna mieć więcej niż 70 stopni
Celsjusza). Pij napar przez bomibillę do momentu, aż napar się nie skończy(do
pierwszego  siorbnięcia ), póz
niej dolej więcej ciepłej wody.
6. Wody można dolewać kilkakrotnie  do momentu, aż Yerba zacznie tracić smak.
7. Jeśli chcesz urozmaicić smak Yerby, wystarczy, że na wierzch położysz odrobinę
miodu, cukru lub dodasz kilka kropel cytryny i zalejesz je wodÄ….
TERRERE
Tereré to jeden z wielu sposób przyrzÄ…dzania yerba mate. NajproÅ›ciej mowiÄ…c jest to yerba mate na
zimno, lecz inaczej niż mrożona herbata(ice tea) nie jest to yerba zaparzana i następnie schładzana,
lecz od razu zalewana zimnÄ… wodÄ…. W zasadzie terere przygotowuje siÄ™ bardzo podobnie do
tradycyjnej mate. Różnica to przede wszystkim, jak już wspomnieliśmy temperatura wody. Tym
razem susz zalewamy lodowatą wodą, najlepiej jeszcze z kostkami lodu. Jeżeli mamy miejsce w
naczyniu to także do suszu możemy dołożyć kostkę lodu. W tym przypadku im zimniej tym lepiej.
Yerba mate przygotowywana w ten sposób  zaparza się dużo wolniej niż klasyczna wersja na
ciepło, co pozwala na nawet kilkunastokrotne zalewanie.  Moc jest wyciągana stopniowo, a
pierwsze zalanie zwykle nie jest wcale najmocniejsze.
Do zimnej mate szczególnie polecamy gatunki o grubo-ciętym suszu, głównie odmiany suave
(łagodne, o dużych liściach i gałązkach), BCP (bajo contenindo de polvo, czyli o małej zawartości
pyłu). Jednak najbardziej popularne yerby do terere to te z dodatkami, czyli ziołowe i
owocowe.
Currado
Jak przygotować nową tykwe? Currado Tykwy. Jak wiadomo Yerbe możemy pić z różnych naczyń.
Jedną z nich jest tykwa. Jest to naczynie wykonane z owocu tykwy, który został wyżłobiony w
środku. Gdy dostajemy nową tykwę należy usunąć resztki wysuszonego miąższu oraz odpowiednio
ją przygotować. Tykwy są czasami nieszczelne dlatego może zbierać się pod spodem płyn, który
zabrudzi obrus czy też ubranie. Aby tego uniknąć należy stawiać tykwę na podstawce lub talerzyku.
Są także dostępne stojaki lub tykwy okute metalem.
Aby wydobyć jak najlepszy aromat i smak z yerba mate należy przygotować tykwę według tych
zasad:
" Zakupiona tykwa posiada resztki miąższu należy więc włożyć zużyte, wilgotne fusy Yerba
Mate do 3/4 objętości.
" Wlać wrzątek do środka i pozostawić do nasiąknięcia na 24 godziny.
" Opróżnić naczynko z fusów oraz dokładnie je umyć.
" Pozostały miąższ wyskrobać a następnie ponownie przepłukać dokładnie pod bieżącą wodą.
" Do tak przygotowanego naczynka należy nasypać świeżej yerba mate (3/4 objętości tykwy)
a następnie zalać wodą o temperaturze 70-80 C.
" Tak przygotowaną yerbe należy zostawić na dzień lub dłużej aby tykwa nasiąkła aromatem
pożądanego przez nas naparu.
" Po tym czasie należy opróżnić tykwę przemyć pod bieżącą wodą a następnie nasypać
odpowiednią ilość yerba mate ( dla początkujących może to być mniej niż 3 objętości
tykwy) a następnie zalej wodą o temperaturze 70-80C.
" Po ok. 3-4minutach napój będzie gotowy. I już możemy się cieszyć nową tykwą i
niesamowitym.
Przygotowanie do użytku Matero (naczynka drewnianego).
Matero jest to naczynie wykonanego z owocu Calabazy lub drewna np. z Algarrobo czy Santo Palo.
W pierwszych tygodniach użytkowania należy zostawiać na noc w naczyniu fusy yerba mate.
Curado Calabazy przygotowujemy w inny sposób. Do połowy objętości naczynia wsypujemy susz,
zalewamy go woda o temperaturze 70-80C. Do tak przygotowanego naparu dodajemy kilka kropel
mocnego alkoholu i tak zostawiamy na kilka dni (3-7). Po upływie tego czasu wyskrobujemy z
wewnątrz tykwy wszystkie resztki i przemywamy pod bieżącą wodą.
Matero chociaż pozbawione jest wiórów znajdujących się w środku także wymaga przygotowania i
konserwacji. Jest to prosty sposób nie wymagający zbyt dużego wysiłku.
" Naczynie należy przemyć pod bieżącą wodą a następnie DOKA
ADNIE wysuszyć.
" Do naczynka wlej niedużą ilość oliwy z oliwek i wetrzyj dokładnie w całą wewnętrzną
powierzchnie. Gdy brak oliwy można wykorzystać masło.
" Należy odczekać 1-3dni aby naczynie wsiąkło dokładnie tłuszcz a następnie należy
wypłukać je z pozostałości oliwy lub masła i przygotować yerba mate w tradycyjny sposób.