FENYLOIZOPROPYLOAMINA
Fenyloizopropyloamina (amphetamine ang., Ä…-metylofenyloetyloamina,
2-fenylo-1-metyloetyloamina, amfetamina) : bezbarwna, oleista ciecz, o
t.w.=205-206°C i gÄ™stoÅ›ci d=0,937g/cm3, nierozpuszczalna w wodzie,
rozpuszczalna w etanolu, metanolu, acetonie, toluenie, benzenie,
tworzy trwałe sole (siarczan (VI), fosforan(V), octan, chlorowodorek)-
-ciała stałe, zazwyczaj bez barwy, bez zapachu, o smaku gorzkim, nie
rozpuszczalne w etanolu, metanolu, acetonie, toluenie, rozpuszczalne w wodzie.
Synteza : synteza felyloizopropyloaminy z P2NP polega głównie na reduckji
(zmianie grupy nitrowej na aminowÄ…, 'usuniecie' wiÄ…zania podwujnego
w łańcuchu węglowym 'niearomoatycznym'-uwodornieniu).
Najefektywniejszą metodą okazała sie redukcja amalgamatem
Al(Zn)/Hg.
Preparatyka :
1) wolna zasada-fenyloizopropyloamina :
a)
100ml wody
250ml 'lodowatego' kwasu octowego(~99%)
Zmieszano, umieszczono w kolbie okrągłodennej (lub zlewce).
b)
1g Hg
2-3ml 60-70% HNO3
52g Al (folia)
1) 2)
3)
Do rtęci dodano kwas azotowy (V), ogrzano a\
przestały wydzielać sie tlenki azotu.
Folie Al (zło\
oną na 3-4 części, pociętą na 3x3cm kawałki) umieszczono w kolbie, zalano
wodą i dodano wcześniej otrzymaną sól rtęci.Po paru mienutach (zalezy od temp.)
roztwór zciemnieje, zaczną wydzielać sie banieczki gazu (wodór). Amalgamat nale\
y
przemyć zimną wodą.
4) 5)
6)
c)
50ml 'lodowatego' kwasu octowego (~99%)
100ml IPA lub EtOH
30g P2NP
Zmieszano roztwory, delikatnie ogrzano, rozpuszczono P2NP.
synteza: Do roztworu a) dodano amalgamat Al/Hg, dodano roztwór c), po paru minutach
zacznie sie slinie egzotermiczna reakcja, je\
li nie zacznie sie intensywnie chłodzić
(woda+lód), mieszanina zacznie wrzeć. Po kilkudziesięciu minutach reakcja sie zakończy
(zale\
y od temp.) nale\
y poczekać a\
roztwór ostygnie do temp. pokojowej, odcedzić resztki
nieprzereagowanej folii Al przemywajÄ…c je kwaem octowym. Kolejnym krokiem bedzie
dodanie 500g KOH w 500ml wody (mo\
na u\
yć NaOH)-małymi porcjami, stale kontrolując
ph roztworu, kiedy osiągnie watrość 8-9 przestajemy dodawać zasady, roztwór ochładzamy
i ekstrahujemy 2x150ml eteru. Eter nalezy oddestylować pod zmniejszonym ciśnieniem, w
kolbie pozostanie amina którą mo\
na oddestylować pod zmniejszonym ciśnieniem lub
z parÄ… wodnÄ… 67-72 C/6 mmHg.
7) 8)
9) 10)
11) 12)
13) 14)
2) synteza soli :
a) siarczan (VI), fosforan (V), octan :
Aminę otrzymaną wcześniej nale\
y rozpuścić w acetonie lub EtOH, dodać
powoli troche odpowiedniego kwasu, mieszać kilka minut-a\
cały kwas przereaguje,
odfiltrować pod zmniejszonym ciśnieniem osad, przemyć osac acetonem lub EtOH.
Przesącz potraktować znowu kwasem, tak a\
do uzyskania stanu-w którym wiecej
osadu nie bedzie sie two\
yło. Pod koniec tego procesu, dodanie kwasu spowoduje
wytrącenie sie małej ilości osadu, który szybko zniknie two\
Ä…c po chwili czerwony-
-ró\
owy roztwór.
b) chlorowodorek :
Do aminy dodajemy małymi porcjami (kroplami) wodny roztwór chlorowodoru,
mieszajÄ…c intensywnie, a\
ph osiagnie wartość 6,8. Przenosimy mieszanine (barwy
mlecznej lub bezbarwnej-zale\
y od stÄ™\
enia kwasu) do eksykatora wypełnionego
P2O5+CaCl2. Po osuszeniu, pozostanÄ… nam przez
roczyste kryształki lub biały
proszek który nalezy przechowywać w suchym i chłodnym iejscu-ze względu na
higroskopijność i nietrwałość soli chlorowodorkowej fenyloizopropyloaminy.
15) 16)
17) 18)
19)
Uwagi, spostrze\
enia ogólne :
1)po ekstrakcji, nie jest konieczne oddestylowywanie eteru, jeśli chcemy otrzymać
sól aminy, wystarczy dodać acetonu i postępować tak jak w 2)a) do syntezy 2)b)
zaleca sie oddestylowanie, w osateczności odparowanie eteru; nie jest konieczne
u\
ywanie w a) 'lodowatego' kwasu octowego, mo\
na uzyć znacznie tańszy i
bardziej dostępny 80% kwas octowy-przeliczając odpowiednio ilość u\
ytej wody.
2)kwas nale\
y dodawać małymi porcjami, aby unieknąć grzania sie mieszanki,
oraz dodania nadmiaru kwasu.
zdjecia :
1)rtęć
2)rtęć+kwas azotowy
3)otrzymana sól rtęci
4)folia Al
5)folia Al zalana wodÄ…
6)amalgamat Al/Hg
7)redukcja p2np
8)redukcja p2np
9)dodawanie roztworu NaOH
10)dodawanie roztworu NaOH
11)dodawanie roztworu NaOH
12)sprawdzanie ph
13)sprawdzanie ph
14)ekstrakcja eterem
15)strÄ…canie siarczanu (VI) fenyloizopropyloaminy
16)filtracja siarczanu (VI) fenyloizopropyloaminy
17)siarczan (VI) fenyloizopropyloaminy
18)nadmiar kwasu spowodował rozp. siarczanu (VI) fenyloizopropyloaminy,
uworzenie czerwonego-ró\
owego roztworu
19)wysuszony produkt