2.Sokrates a Ksantypa  dwa sposoby bycia w świecie.
Sokrates - grecki filozof starożytny. Mieszkał w Atenach, gdzie nauczał prowadząc dysputy z
przypadkowymi przechodniami na ulicach miasta. Jest on, obok Platona i Arystotelesa,
uważany za największego filozofa starożytności.. Dlatego wcześniejsza filozofia nazywana
jest przedsokratejską.
Sokrates nie pozostawił po sobie żadnych pism i informacje na jego temat czerpie się z
innych z
ródeł. Do najważniejszych należą dzieła pisarzy, którzy go znali: Platona, Ksenofonta i
Arystofanesa .
Jednym ze z
ródeł o naukach Sokratesa są dialogi Platona. Platon, uczeń Sokratesa, uczynił go
głównym bohaterem swych dzieł. Jego ustami wygłaszane są też poglądy samego Platona, co
znacznie utrudnia rekonstrukcję oryginalnych poglądów Sokratesa. Sokrates z dialogów
Platońskich jest inny, niż u Arystofanesa. Różnice te są tłumaczone zarówno cechami samych
autorów (w przeciwieństwie do Arystofanesa, Platon był filozofem i poglądy Sokratesa znał
bardzo dobrze), jak i odnoszeniem się do innego okresu życia Sokratesa.
Sokrates Arystofanesa jest osobą ok. czterdziestoletnią, natomiast w dialogach Platona
Sokrates jest już u schyłku swojego życia, kiedy jego poglądy uległy znacznym zmianom.
Niewiele wiadomo o życiu Sokratesa. Był synem kamieniarza i rzez
biarza Sofroniskosa
i akuszerki Fainarete. Był żonaty z Ksantypą, z którą miał trzech synów. Z póz
niejszych z
ródeł
(od Diogenesa Laertiosa) wiadomo jeszcze o żonie imieniem Myrto. Mogła być ona pierwszą
żoną Sokratesa, jednak jej istnienie jest niepewne
Proces i śmierć
Przeżył rządy Trzydziestu Tyranów (wspierane przez Spartę po pokonaniu Aten), mimo
otwartego sprzeciwiania się im. Cztery lata po przywracającym demokrację przewrocie z
403 r. p. n. e. Sokrates został oskarżony o psucie młodych Ateńczyków, odrzucanie
przyjętych bogów i wprowadzanie nowych (to ostanie oskarżenie jest niejasne, ale
prawdopodobnie odnosi się do dajmonion albo boskiego głosu wewnętrznego, do którego
czasem się odwoływał). Sokratesa uznano za winnego i skazano na karę śmierci przez
wypicie trucizny. Choć z łatwością mógłby uciec z Aten przy pomocy swoich przyjaciół,
wolał jednak poddać się karze, wypił cykutę (po upływie wskazanego okresu Sokratesowi miała
zostać podana cykuta do wypicia, wypił ją w obecności swoich uczniów, przyjaciół. Scena ta została
następnie opisana przez Platona w Fedonie oraz w Obronie Sokratesa) i zmarł w cierpieniach,
będąc do końca wierny prawu oraz swoim przekonaniom.
 BEZMYŚLNYM ŻYCIEM ŻYĆ CZA
OWIEKOWI NIE WARTO 
Platon, Obrona Sokratesa, 38A
Śmierć Sokratesa - Jacques-Louis David
Ciekawostka
Kontrowersje budzi trucizna użyta do egzekucji Sokratesa. W tradycji literackiej jest
to cykuta (szalej jadowity, Cicuta virosa), jednakże analiza objawów prowadzi do wniosku, że
najprawdopodobniej był to szczwół plamisty (Conium maculatum). W starożytności obie te
rośliny określano łacińskim cicuta.
OBJAWY zatrucia cykutą: wymioty, zdezorientowanie, spłycenie oddechu, paraliż mięśni,
hiperwentylacja, przyspieszony puls i oddawanie moczu, śpiączka i śmierć. Zgon następuje w
męczarniach, w czasie krótszym niż 3 godziny. Cykuta zakłóca funkcjonowanie centralnego układu
nerwowego. Już spożycie około 5 g kłącza powoduje śmierć.
Epistemologia
Podejście Sokratesa do własnej wiedzy i przekonań streszcza przypisywane mu zdanie
"Wiem, że nic nie wiem" (gr. oida ouden eidos znane również z zapisu łacińskiego scio me
nihil scire lub scio me nescire). Sokrates deklarował tym samym, że jest jedynie miłośnikiem
mądrości (filozofem) i poszukiwaczem prawdy, i sam nie dysponuje wiedzą, której mógłby
nauczać. Tym samym odróżniał się od sofistów, którzy uważali się (zdaniem Sokratesa
bezpodstawnie) za znających prawdę i oferowali jej nauczanie.
Jednym z głównych narzędzi stosowanych przez niego była metoda elenktyczna lub
krzyżowego pytania, znana też jako metoda sokratyczna. Polega ona na zadawaniu ciągu
pytań i ujawnianiu ukrytych sprzeczności i absurdalnych konsekwencji poglądów
przyjmowanych przez ludzi. Platoński Sokrates nie naucza, ale raczej, jak jego matka,
położna pomaga narodzić prawdę z samych siebie.
Ksantypa
Ksantypa żyła wraz z Sokratesem w Atenach. Była matką trójki jego dzieci. Niektóre z
ródła
sugerują, że mogła być drugą żoną Sokratesa, którą ten poślubił w podeszłym wieku.
Ksantypa stała się postacią przysłowiową, poprzez przypisywany jej nieznośny charakter.
Wzmianki na ten temat są jednak póz
niejsze i niepewne. Po raz pierwszy pojawiają się
u Ksenofonta, który jednak jako cynik był generalnie przeciwny małżeństwu.
Konflikt interesów
Sokrates całymi dniami spacerował po Atenach i dyskutował z napotkanymi ludz
mi. Nie miał
pracy -> nie miał pieniędzy -> Ksantypa też nie miała pieniędzy na utrzymanie jego oraz jego
synów  trudno się dziwić kobiecie, że miała do niego pretensje i często go wyzywała, któżby
chciał bezrobotnego filozofa za męża.
Wraz z Sokratesem weszła do historii, tyle że w licznych przekazach ateńskich mędrzec
utrwalił się jako wspaniały, kochający ludzi człowiek, zaś imię Ksantypy stało się synonimem
kobiety - sekutnicy.
Ksantypa Morstina (Obrona Ksantypy) jest zupełnie inna. To kobieta z krwi i kości: młoda,
urocza, może nieco gwałtowna i to sprawia, że niekiedy zdarza jej się stłuc komuś garnek na
głowie. Ale też nie łatwe jest życie żony słynnego, ale ubogiego filozofa, który nie potrafił
zapewnić rodzinie utrzymania. Ksantypa nie nosi klejnotów, nie stać jej na wspaniałe stroje i
pachnidła. Wybitny małżonek twierdzi zresztą kategorycznie: "wolny człowiek nie powinien
pachnąć wonnościami, a tylko potem areny i szlachectwem duszy". Sokrates nie przywoła
nawet do porządku leniwego sługi, i... "zamiast w pysk trzasnąć, gdy coś z
le zrobi, wdaje się z
nim w dysputę". Ksantypa pragnie miłości, a jest zaniedbywana przez oderwanego od
rzeczywistości męża. Mimo to nie ulegnie pokusie, pozostanie wiernie przy nim.
Bardzo zezłościła się w momencie , gdy dowiedziała się o wyroku skazującym na śmierć
swojego męża (nieroba). Synowie byli bardzo mail, najstarszy był młodzieńcem (jakieś 12 lat)
zaledwie. Sokrates pozostawia zostawić swoją żonę samą, bez środków do życia i wybiera
śmierć w imię idei, jakże chwalebnie.
Mamy tutaj do czynienia z dwoma życiowymi postawami. Sokrates reprezentuje postawę
wierną prawu, życia według zasad demokracji (która go uśmierciła  uprawniony do
głosowanie lud o tym zdecydował), etyki, idei  wobec której gotowy był oddać życie.
Ksantypa natomiast, to kobieta twardo stąpająca po ziemi, ,,chodząca w spodniach  , która
wobec wyborów męża (których nie popierała) musiała zostać głową rodziny (musimy
zrozumieć, że wówczas kobiety nie miały prawa głosu, nie pracowały, zresztą czy przy
czwórce facetów w domu dałaby radę pracować?). Pragnęła nakłonić Sokratesa do zmiany
decyzji, na moment przed śmiercią męża, ale on potraktował jak ,,głupią babę  , która nie
rozumiała podniosłości jego idei i usiłował wypędzić ją, gdyż psuła ten jego ,,podniosły
moment śmierci  .