;
UKA
AD NARZ
DÓW RUCHU U CZA
OWIEKA - UKA
AD SZKIELETOWY  część bierna
BUDOWA KOŚCI POA

CZENIA W SZKIELECIE
Podział kości ze względu na budowę zewnętrzną a) połączenia ścisłe
a) kości długie * występują tam, gdzie zachodzi potrzeba wzmocnienia większego fragmentu szkieletu
* długość kości znacznie przewyższa jej szerokość i grubość * cechuje je mała ruchomość a często jej brak
* wyróżnia się tu sztywny trzon i nieco bardziej sprężyste końce * miejsca styku kości spajane są różnymi rodzajami tkanki łącznej (np. szwy w czaszce i
(bliższy i dalszy) zęby w zębodołach  tkanką łączną włóknistą, a żebra z mostkiem  tkanką chrzęstną)
* występują we wszystkich kończynach, np. kość ramienna, b) stawy
łokciowa, promieniowa, udowa, piszczelowa, strzałkowa * połączenia ruchome, występują tam, gdzie elementy szkieletu powinny zmieniać
* Chrząstka nasadowa  występuje w kościach długich między położenie względem siebie
trzonem a nasadami do 15-18 roku życia, jej wzrost jest * problemem jest tu tarcie, dlatego powierzchnie stawowe pokryte są bardzo odporną na
przyczyną intensywnego rośnięcia podczas skoku ścieranie chrząstką szklistą
pokwitaniowego, po zakończeniu wzrostu chrząstki nasadowe * Jama stawowa  niewielka przestrzeń między kośćmi wypełniona biologicznym
ulegają skostnieniu środkiem zmniejszającym tarcie, czyli mazią stawową (zawiera ona dużo tłuszczowców)
b) kości płaskie * Torebka stawowa  mocna, łącznotkankowa torebka, zapobiega wydostawaniu się
* długość i szerokość znaczenie przekraczają grubość mazi stawowej, wnikaniu zanieczyszczeń oraz nadmiernemu rozsuwaniu kości (jej
* pełnią funkcje ochronne i krwiotwórcze wewnętrzna błona maziowa wydziela maz
stawową)
* np. kości sklepienia mózgoczaszki i łopatka * Podział stawów:
c) kości krótkie - stawy wieloosiowe  pozwalają na wykonanie ruchów we wszystkich płaszczyznach,
* wszystkie trzy wymiary są podobne np. kuliście uformowane stawy: barkowy i biodrowy
* np. kości nadgarstka, stopy, stępu, trzony kręgów - stawy dwuosiowe  mają mniejszą ruchomość, np. siodełkowo ukształtowana
d) kości różnokształtne powierzchnia stawu nadgarstkowo-śródręcznego kciuka pozwala na jego ruchy w dwóch
* kości o nieregularnym kształcie płaszczyznach
* np. żuchwa, kości podniebienne - stawy jednoosiowe  umożliwiają ruch w jednej płaszczyz
nie, np. zawiasowy staw
ramienno-łokciowy, staw obrotowy między najwyższymi kręgami kręgosłupa
SZKIELET CZA
OWIEKA
* podstawowym materiałem budulcowym szkieletu człowieka jest tkanka kostna i w mniejszym stopniu tkanka chrzęstna
SZKIELET OSIOWY SZKIELET KOC
CZYN wraz z ich OBR
CZAMI
CZASZKA
* wzrost czaszki trwa podczas życia płodowego i przez kilka następnych lat,
jednak możliwości wzrostu szybko maleją, szczególnie po skostnieniu
łącznotkankowych ciemiączek
ŻEBRA I MOSTEK (KLATKA PIERSIOWA)
* budowa
a) Mózgoczaszka:
* budowa
- ochrania mózgowie
- kręgi piersiowe (12)
SZKIELET KOC
CZYNY GÓRNEJ
- współtworzona przez kość czołową, dwie kości ciemieniowe, dwie
- żebra
* budowa:
skroniowe i kość potyliczną
~ żebra prawdziwe  przednie, chrzęstne części
a) kości obręczy górnej
- kość czołowa - chroni mózgowie od przodu i współtworzy oczodoły
pierwszych 7 par żeber zrośnięte bezpośrednio ze
* łopatka - spłaszczona, przylega od tyłu do grzbietowej
- kości skroniowe  osłaniają mózgowie po bokach, znajdują się tu
spłaszczonym mostkiem
powierzchni klatki piersiowej, tworzy miejsca przyczepu
najważniejsze elementy narządu słuchu i równowagi
~ żebra rzekome  chrzęstne części trzech
silnych mięśni kończyny górnej oraz grzbietu, (panewka
- kość potyliczna  znajduje się tu otwór potyliczny wielki, łączy jamę
kolejnych par (8,9 i 10) zrośnięte z chrząstkami
stawu barkowego  płytkie zagłębienie łopatki, wchodzi w
mózgoczaszki z kanałem kręgowym kręgosłupa
żeber położonych wyżej
nią głowa największej kości kończyny górnej kości ramiennej)
c) Trzewioczaszka:
~ żebra wolne  ostatnie dwie pary żeber,
* obojczyk - zapewnia połączenie szkieletu kończyny górnej
- otacza początkowe odcinki dróg pokarmowych i oddechowych
niezrośnięte z mostkiem
ze szkieletem osiowym, łączy łopatkę z mostkiem
- chroni ważne narządy zmysłów, np. wzroku, węchu czy smaku
- mostek
b) kości kończyny górnej wolnej
- w skład tej części wchodzą m.in. dwie kości szczękowe, dwie nosowe, dwie
* właściwości klatki piersiowej
* kość ramienia - koniec kości tworzy stawowe połączenia z
jarzmowe i kości podniebienne
- mocna, lekka i sprężysta osłona płuc i serca
kością promieniową (po stronie kciuka  zewn.) i kością
- żuchwa  jedyny element ruchomy czaszki człowieka, wyróżniamy tu
- pozwala na wykonywanie wdechów i wydechów
łokciową (po stronie 5 palca  wewnętrznie)
masywny trzon, od którego do tyłu odchodzą symetryczne gałęzie żuchwy, ich
* dwie kości przedramienia (łokciowa i promieniowa) - są
końce współtworzą z kośćmi skroniowymi mocny staw żuchwowo 
względem siebie równoległe gdy ręka skierowana jest do
skroniowy
przodu, obrócenie ręki powoduje ich skrzyżowanie
* kości ręki (2 szeregi kości)
KR
GOSA
UP
- kości nadgarstka
* zbudowany z 5 odcinków i 33-34 kręgów:
- kości śródręcza (nadgarstek - 5 kości)
- odcinek szyjny  7 kręgów
- kości/paliczki palców (2 w kciuku i po 3 w innych palcach)
- odcinek piersiowy  12 kręgów
c) charakter chwytno-manipulacyjny kończyny górnej
- odcinek lędz
wiowy  5 kręgów
- ruchomość kości promieniowej i łokciowej
- odcinek krzyżowy  5 kręgów zrośniętych w mocną kość krzyżową
- przeciwstawny do pozostałych palców kciuk
- odcinek guziczny  4-5 kręgów zrośniętych w kość guziczną (różna ilość kręgów to przejaw zmienności
wewnątrzgatunkowej)
* Kręgi:
- odcinka szyjnego  najbardziej nietypowe to pierwsze dwa:
~ dz
wigacz (atlas) nie ma trzonu i tworzą go jedynie łuki kręgowe, tworzy od strony czaszki powierzchnie stawowe
umożliwiające potakujące ruchy głowy, z obrotnikiem tworzy połączenie stawowe umożliwiające przeczące ruchy głowy
SZKIELET KOC
CZYNY DOLNEJ
~ obrotnik,
~ pozostałe kręgi tego odcinka różnią się rozmiarem i kształtem ale zawsze mają trzony i łuki kręgowe
* budowa
- odcinka piersiowego  mają powierzchnie stawowe, którymi łączą się z żebrami
a) obręcz miednicza  kości zrośnięte w pojedynczą kość miedniczą )
- odcinka lędz
wiowego  odznaczają się bardzo masywną budową
* kości biodrowe
* Rola kręgosłupa:
* kości kulszowe
- podpora ciała
* kości łonowe
- ochrona rdzenia kręgowego
- miednica tworzy pierścień kostny zamykający tułów od dołu, mocno połączona z kością krzyżową
- spełnianie funkcji przyczepów dla kończyn
- panewka stawu biodrowego  zagłębienie powstałe w miejscu styku trzech kości miednicy, w staw
- przystosowanie kręgosłupa do utrzymywania prostej postawy i unoszenia ciężkiej głowy przejawia się w uformowaniu
wsunięta jest głowa kości udowej
całości i w sposobie zestawienia ze sobą trzonów kręgów
b) kości kończyny dolnej wolnej
- u dziecka kręgosłup początkowo jest łukowaty i stopniowo przybiera esowaty kształt, odcinek szyjny i lędz
wiowy
* kość udowa - jej koniec tworzy powierzchnię stawową dla kości piszczelowej, powstaje w ten sposób
wygięte są do przodu (lordozy), a piersiowy i krzyżowy do tyłu (kifozy)
staw kolanowy (rzepka  współtworzy staw kolanowy, niewielka kość związana ścięgnami mięśnia
- kręgosłup może wykonywać wiele ruchów, np. do przodu oraz w mniejszym stopniu do tyłu i na boki
czworogłowego uda, ma znaczenie w ograniczeniu ruchomości stawu kolanowego)
* chrzęstne krążki międzykręgowe  (tzw. dyski) występują pomiędzy trzonami kolejnych kręgów, amortyzują
* kości podudzia  piszczelowa i strzałkowa (nieco mniejsza) - współtworzą staw skokowy, łączy
wstrząsy
on podudzie ze stopą
* dyskopatia (w medycynie to zwyrodnienie krążka a nie wysunięcie, nazwa przyjęła się jako popularna) wysunięcie
* kości stopy
się krążka, bolesne, wymaga konsultacji z lekarzem
- stępu (skokowa i piętowa  masywne kości)
* kanał kręgowy  chroni rdzeń kręgowy, tworzony przez przestrzeń pomiędzy trzonami a łukami kręgowymi kolejnych
- śródstopia
kręgów
- palców
- stopa ma kościec mocniejszy niż kościec dłoni, ma ograniczoną ruchomość (największy palec nie jest
przeciwstawny)
UKA
AD NARZ
DÓW RUCHU U CZA
OWIEKA  UKA
AD MI
ŚNIOWY (część czynna obdarzona zdolnością kurczenia się)
BUDOWA I WA
AŚCIWOŚCI MI
ŚNI PODZIAA
MI
ŚNI
a) budowa mięśnia szkieletowego: a) mięśnie głowy:
- brzusiec  skupienie wokół włókien mięśniowych, ma czerwone zabarwienie * żuciowe - żwacz (unosi żuchwę do przodu) i mięsień skroniowy
ze względu na obecność barwnika (mioglobiny  ma podobną budowę do * mimiczne  mięsień okrężny oka (umożliwia zaciskanie powiek) i mięsień okrężny ust
hemoglobiny), większość mięśni ma jeden brzusiec (pośladkowy, prostownik (zawiera wargi)
palucha), niektóre tylko mają ich więcej (mięsień dwugłowy ramienia i b) mięśnie szyi
czworogłowy uda) * mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy (uczestniczy w ruchach głowy)
- ścięgna  zbudowane z tkanki łącznej włóknistej, umożliwiają silne c) mięśnie tułowia:
przymocowanie mięśni do kości * mięsień piersiowy większy (przywodzący i opuszczający ramię)
- mięśnie te są dobrze unaczynione (szczególnie kończyn) i silnie unerwione * mięśnie międzyżebrowe zewnętrzne (unoszące żebra podczas wdechu)
(zwłaszcza umożliwiające ruchy manipulacyjne ręki) * mięsień prosty brzucha (umożliwia zginanie tułowia do przodu)
b) mięśnie: * mięsień najszerszy grzbietu (kieruje i opuszcza ramię do tyłu)
- mają zdolność do aktywnego kurczenia się, ale ich rozkurcz jest aktem * przepona  mięsień głęboki tułowia, najsilniejszy mięsień wdechowy
biernym d) mięśnie kończyny górnej:
- rozciągnięcie skurczonego mięśnia szkieletowego będzie wymagało skurczu * mięsień naramienny (odwodzi ramię do góry do poziomu stawu barkowego)
innego mięśnia  działającego antagonistycznie (rozkurcz może być także * mięsień dwugłowy ramienia (biceps)
wywołany np. siłą grawitacji lub sprężystością szkieletu) e) mięśnie kończyny dolnej
- w muskulaturze wyróżniamy dwie grupy czynnościowe mięśni: zginacze * mięsień pośladkowy wielki (prostuje udo w stawie biodrowym)
(przywodziciele) i prostowniki (odwodziciele) * mięsień czworogłowy uda (uczestniczy w zginaniu uda w stawie biodrowym i prostowaniu
- podczas ruchu pracują oba mięśnie antagonistyczne, jednak jeden kurczy się go w stawie kolanowym)
silniej, drugi zaś wyraz
nie słabiej, przez takie nieznaczne hamowanie ruch staje * mięsień brzuchaty łydki (bierze udział w zginaniu kolana i stopy)
się bardziej płynny
- mięśnie synergistyczne  mięśnie wykonujące tę samą czynność (mięśnie
międzyżebrowe umożliwiające wdechy czy mięśnie tułowia biorące udział w jego
zginaniu)
TKANKA MI
ŚNIOWA
* komórki tkanki zdolne do aktywnego kurczenia się
* u kręgowców powstaje głównie z mezodermy (jedynie mięśnie gładkie gruczołów potowych i mięsień rzęskowy z
renicy pochodzą z ektodermy)
*- włókno mięśniowe  podstawowa jednostka czynnościowa każdego mięśnia
* włókna mięśniowe są ściśle ułożone co pozwala na wysoką aktywność ruchu w mięśniach
* pomiędzy włóknami nie ma istoty międzykomórkowej
* w cytoplazmie włókien mięśniowych występuje wiele białek kurczliwych tworzących filamenty:
- cienkie  w ich skład wchodzi głównie białko - aktyna
- grube  w ich skład wchodzi głównie białko - miozyna
* filamenty zorganizowane są w jednostki wyższego rzędu  miofibryle (włókienka kurczliwe)
POPRZECZNIE PR
ŻKOWANA GA
ADKA
- w miofibrylach włókien mięśniowych poprzecznie - współtworzy wór powłokowo-mięśniowy płazińców, nicieni i
prążkowanych układ filamentów cienkich i grubych jest bardzo pierścienic (jest tu związana z lokomocją)
regularny (zebrane są w pęczki, których elementy zachodzą - w ciele kręgowców i stawonogów nie spełnia funkcji
częściowo na siebie) lokomocyjnych
- pod mikroskopem odzwierciedleniem tej regularności jest - współtworzy ściany narządów wewnętrznych: przewodu
charakterystyczne prążkowanie (naprzemienne ułożenie pokarmowego, naczyń krwionośnych, limfatycznych i narządów
prążków jasnych i ciemnych) moczo-płciowych, występuje też w skórze
- prążki jasne zawierają fibryle aktynowe a prążki ciemne - włókna mięśniowe skupiają się w pasma lub błony mięśniowe
fibryle miozynowe - szybkość i siła skurczu mogłyby być szkodliwe
- ważna jest tu odporność na znużenie, czyli zdolność do
pozostawania w długotrwałym kurczu (nawet w warunkach
niedoboru tlenu)
- tkanka zbudowana jest z jednojądrzastych wrzecionowatych
SZKIELETOWA SERCA
komórek
- centralną część każdej z nich zajmuje cylindryczne jądro
- buduje aktywną część układu ruchu kręgowców - serce jest bardzo sprawną pompą mięśniową
- cytoplazmę wypełniają liczne miofibryle
- włókna kształtem przypominają wydłużone walce - dzięki sercu organizm kręgowca może sprawnie
- ilość białek kurczliwych jest kilkakrotnie mniejsza niż we
- włókna w mięśniu ułożone są równolegle do siebie, co zwiększa siłę transportować różne substancje do wszystkich części ciała
włóknach poprzecznie prążkowanych
skurczu - mięsień serca powinien wykonywać stosunkowo szybkie
- ułożenie filamentów jest nieregularne
- wnętrze włókien wypełnione jest głównie pęczkami miofibryli skurcze, być mało podatny na znużenie, lecz
- skurcz mięśni gładkich jest niezależny od naszej woli
- pęczki otoczone są rozbudowanymi błonami siateczki niekoniecznie charakteryzować się wielką siłą
śródplazmatycznej - budowa serca powinna umożliwiać kurczenie się we
- pomiędzy pęcherzyki siateczki wnikają kanaliki, łączące się z wszystkich trzech wymiarach
błoną komórkową włókna - włókna mięśnia sercowego człowieka są
- dzięki temu łączy się wewnętrzny system błoniasty z błoną jednojądrzastymi (rzadko dwujądrzastymi)
komórkową co umożliwia szybkie rozprzestrzenianie bodz
ca komórkami wykazującymi poprzeczne prążkowanie
skurczowego we włóknie - włókna te są widlasto rozgałęzione
- spłaszczone jądra komórkowe (ich liczba nie może dochodzić do - łączące się ze sobą komórki mięśniowe tworzą
kilkuset w jednym jądrze) znajdują się na obrzeżach komórki przestrzenną sieć, w której skurcz elementów prowadzi
- mięśnie dokonują zmiany energii chemicznej na pracę do zmniejszenia objętości jam serca
mechaniczną (skurcze) - miejsca połączeń międzykomórkowych to wstawki
- największe ilości energii zużywają mięśnie szkieletowe i dlatego ich - występują w nich liczne naczynia krwionośne
włókna zawierają znaczne ilości mitochondriów - skurcze serca są niezależne od naszej woli (pośrednio
- mięśnie szkieletowe są bardzo dobrze ukrwione i unerwione ze możemy na nie wpływać)
względu na duże zapotrzebowanie tlenowe i intensywną przemianę
materii
- skurcz zależny od naszej woli
SKURCZ MI
ŚNIA  PODA
OŻE BIOCHEMICZNE I FIZJOLOGICZNE
FILAMENTY CIENKIE I GRUBE PROCES SKURCZU I ROZKURCZU
* podstawą skracania się każdego mięśnia poprzecznie * za wsuwanie filamentów odpowiadają bezpośrednio cząsteczki miozyny
prążkowanego jest skurcz miofibryli we włóknach - główki cząsteczek mogą zmieniać położenie względem reszty cząsteczek oraz przyłączają się do aktyny w filamentach cienkich
mięśniowych, podczas którego filamenty cienkie wsuwają się * proces wsuwania i wysuwania się filamentów jest bardzo skomplikowany
między filamenty grube. - zachodzi przyłączanie ATP do główek miozyny
* w mięśniach poprzecznie prążkowanych regularnie ułożone - aby filamenty mogły wsunąć się między siebie niezbędna jest energia, bezpośrednim jej z
ródłem jest hydroliza ATP do ADP i Pi
filamenty (miofilamenty) cienkie i grube tworzą miofibryle - odłączanie ADP od główek
(włókienka kurczliwe)
* miofibryla ma długość równą długości całego włókna * niepracujące włókno mięśniowe:
mięśniowego i zaczepiana jest na jego biegunach - stężenie jonów Ca2+ jest niskie, ponieważ są aktywnie przepompowywane do wnętrza kanałów i cystern siateczki
* we wnętrzu każdego włókna mięśniowego jest wiele miofibryli śródplazmatycznej (tu: sarkoplazmatycznej)
zebranych w charakterystyczne pęczki - odpowiadają za to białka transportowe, zwane Ca/ATPazami wykorzystujące energię hydrolizy ATP
* podstawową jednostką kurczliwą miofibryli jest - niskie stężenie jonów wapniowych powoduje, że pewne białka (składniki filamentów cienkich) blokują miozynę, nie może więc ona
sarkomer (nie jest samodzielną strukturą i nie można go wchodzić w oddziaływania z ATP
wyodrębnić metodami frakcjonowania)  odcinek miofibryli - w warunkach fizjologicznych skurcz włókna mięśniowego nastąpi więc dopiero pod wpływem odpowiedniego impulsu nerwowego
zawarty między dwoma charakterystycznymi elementami, - impuls ten dociera wypustkami neuronu do tzw. płytki mononeutralnej (synapsy nerwowo-mięśniowej), w której
zwanymi dyskami D lub liniami Z przekaz
nikiem jest acetylocholina
* jedną miofibrylę możemy więc potraktować jako zbiór
licznych, ułożonych liniowo jeden za drugim sarkomerów * pobudzone włókno mięśniowe
* linie Z są miejscem przyczepu mikrofilamentów - pobudzenie rozprzestrzenia się we wnętrzu włókna mięśniowego przez kanaliki T (na preparatach mikroskopowych przypominają
cienkich (tworzonych przede wszystkim przez liczne cząsteczki literę T dosuniętą daszkiem do błony komórkowej)
białka  aktyny) - kanaliki te wnikają między błony siateczki śródplazmatycznej i mogą jej przekazywać pobudzenie
* między mikrofilamenty cienkie częściowo wsunięte są - pod wpływem pobudzenia w błonach siateczki otwierają się liczne kanały jonowe i następuje gwałtowne zwiększenie stężenia
mikrofilamenty grube (z białkiem miozyną  większym od jonów Ca2+ w cytoplazmie
aktyny, jej wydłużone cząsteczki zakończone są - jony łączą się z białkami blokującymi miozynę i powodują usunięcie tej blokady
charakterystycznymi główkami) - tak długo jak stężenie jonów CA2+ w cytoplazmie będzie wysokie i dostępny będzie ATP, tak długo miofibryle pozostaną w stanie
* w czasie skurczu filamenty grube wsuwają się między skurczu
filamenty cienkie (molekularny model ślizgowy)
* ponieważ miofibryla składa się z wielu sarkomerów, skrócenie * rozkurcz
długości tych elementów powoduje zmniejszenie długości - gdy bodz
cowanie włókna mięśniowego ustanie, działająca cały czas  pompa wapniowa szybko przetransportuje jony Ca2+ do
całego włókienka kurczliwego wnętrza siateczki, co zahamuje aktywność miozyny i umożliwi rozkurcz (relaksację miofibryli)
* jeżeli skracają się wszystkie miofibryle we włóknie - miofibryle nie są zdolne do aktywnego rozkurczu, zatem aby rozciągnąć dany mięsień, potrzebny będzie skurcz innego mięśnia
mięśniowym, to ono także się kurczy (nie zmienia się przy tym antagonistycznego lub siła grawitacji
długość filamentów ani białek je tworzących, mimo to białka te
myląco nazywa się kurczliwymi), maleje natomiast długość - zapas ATP w mięśniach starcza na ułamek sekundy, podtrzymanie kurczenia się mięśni wymaga więc natychmiastowego doładowania
prążków energii, którą dostarcza zmodyfikowany aminokwas  fosfokreatyna
- dzięki fosfokreatynie przez kilka sekund możliwe jest błyskawiczne odtwarzanie ATP
- jednocześnie uruchomiony zostaje proces utleniania glukozy w mięśniach (najpierw beztlenowo do pirogronianu i potem tlenowo do
CO2 i H2O)
- przemianom tym towarzyszy synteza licznych cząsteczek ATP
- ten zapas energii starcza np. na kilkanaście minut biegu
- jeśli wysiłek mięśni trwa dłużej, to organizm sięga do rezerw w postaci glikogenu (w mięśniach i wątrobie) oraz tłuszczów (głównie
w tkance tłuszczowej)
- rozkład glikogenu prowadzi do powstania glukozy, które jest następnie utleniana
- ta rezerwa starcza np. na około pół godziny intensywnego biegu, dopiero wówczas uruchamiane są rezerwy z tkanki tłuszczowej
SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA I HIGIENA UKA
ADU NARZ
DÓW RUCHU CZA
OWIEKA
BADANIE FIZJOLOGII PRACY MI
ŚNI
SPRAWNOŚĆ FIZYCZNA
* skurcze mięśni można wywołać i badać w warunkach laboratoryjnych
* Kondycja
- do badań wykorzystuje się zwykle izolowany mięsień kręgowca
- u osób prowadzących mało ruchliwy tryb życia wydolność układu
zaopatrzony w nerw (całość nazywamy preparatem mięśniowo-nerwowym)
oddechowego i krążenia są zbyt małe, aby zaopatrzyć pracujące intensywnie
- pojedynczy impuls nerwowy lub elektryczny wywoła w takim mięśniu skurcz
mięśnia w odpowiednią ilość tlenu
pojedynczy (u ssaków trwa on od kilku do kilkudziesięciu MS w zależności od
- podczas ćwiczeń u takich osób szybko narasta tzw. dług tlenowy i mięśnie nie
rodzaju mięśnia, u kręgowców zmiennocieplnych czas ten jest dwa razy
mogą spalać glukozy lub kwasów tłuszczowych w mitochondriach
dłuższy)
- przeprowadzają więc beztlenowy rozkład glukozy do pirogronianu i dalej do
- powstawanie kolejnych skurczów pojedynczych wymaga, aby odstępy w
kwasu mlekowego
czasie pomiędzy impulsami pobudzającymi były większe niż czas trwania
- kwas mlekowy w większym stężeniu zakłóca funkcjonowanie włókien
całego pojedynczego skurczu
mięśniowych
- jeśli kolejne impulsy będą docierać do mięśnia, gdy zacznie się on rozkurczać,
- mięśnie szkieletowe stają się słabsze, sztywne a ich ruch sprawia ból
skutkiem będą następne skurcze
(zakwaszenie mięśni)
- w ten sposób zostanie wywołany skurcz tężcowy niezupełny (seria
- kwas mlekowy zostaje rozłożony dopiero po kilkudziesięciu godzinach od
impulsów pobudzających działa z częstotliwością minimalnie większą niż
ustania wysiłku
maksymalny czas skurczu pojedynczego)
* treningi  regularne uprawianie ćwiczeń fizycznych
- jeśli częstotliwość impulsów pobudzających jest tak duża, że nie pozwala
* rozgrzewka  pozwala na harmonijne rozluz
nienie zesztywniałych mięśni i
mięśniowi nawet na częściowe rozkurczenie się, to mięsie pozostanie wówczas
stawów, poprawia krążenie i umożliwia odpowiednią koncentrację
w permanentnym skurczu, nazywanym tężcowym zupełnym
* doping  sięganie po niedozwolone środki farmakologiczne, zwiększające
* badać można też zależności pomiędzy zmianami długości mięśnia a jego
sztucznie wydolność organizmu
napięciem
* sterydy anaboliczne  środki zwiększające masę mięśniową
1) przyjmijmy dla celów eksperymentalnych, że jeden z dwóch zaczepów
wyizolowanego mięśnia przymocowaliśmy do nieruchomego obiektu, a drugi nie
jest do niczego przymocowany  skurcz będzie miał charakter izotoniczny
- skurcz izotoniczny zmienia długość mięśnia (skracanie), a stan napięcia
pozostaje bez zmian
CHOROBY UKA
ADU RUCHU
2) jeśli drugi z zaczepów również przymocujemy do nieruchomego obiektu
wywołamy opór przekraczający możliwości siły skurczu mięśnia  skurcz
a) wady postawy
izometryczny
* skolioza - boczne skrzywienie kręgosłupa, rozwija się w wieku dziecięcym i młodzieńczym
- skurcz izometryczny nie zmienia długości mięśnia, a stan napięcia wzrasta
przyczyną jest jednostronne obciążenie barku i zła postawa siedząca
(mięsień napina coraz to nowe jednostki motoryczne, próbując pokonać opór
* lordoza
większy niż maksymalna moc rozwijana przez mięsień)
* kifoza
2) w trzecim eksperymencie drugi zaczep przymocujemy np. do podręcznika
* płaskostopie  przyczyną może być noszenie nieprawidłowego obuwia, utrudnia chodzenie i
biologii
wywołuje ból stóp i kręgosłupa
- w pierwszej fazie skurczu pobudzony mięsień będzie angażował kolejne
b) choroby układu szkieletowego
jednostki motoryczne (wzrost napięcia), mimo braku zmiany długości
* krzywica
- w momencie gdy rozwinięta moc pozwoli na pokonanie ciężaru książki,
* reumatoidalne zapalenie stawów  reumatyzm
mięsień zacznie się skracać, chociaż napięcie nie będzie dalej rosło (druga faza
- choroba rozwija się ponieważ niektóre komórki odpornościowe omyłkowo atakują własne błony
skurczu)
maziowe, powstają wówczas zaczerwienienia i bolesne obrzęki stawów,
- taki rodzaj skurczu to skurcz auksotoniczny (najbardziej przypomina
- niekiedy dochodzi nawet do deformacji,
skurcze w warunkach naturalnych)
- leczenie jest trudne ale istnieją już środki zmniejszające dolegliwości i cofające rozwój choroby
* w organizmie mięsień pracuje nieco inaczej, gdyż skurcz musi zapewnić
* osteoporoza - zrzeszotnienie kości
płynność i precyzję ruchu oraz możliwość dłuższej pracy
- polega na przewadze procesów utraty kości nad procesami regeneracyjnymi,
- w czasie danego skurczu, w zależności od potrzeb, można zmieniać liczbę
- charakterystyczna dla tej choroby jest demineralizacja powodująca że kości stają się słabe i łatwo
pobudzonych jednostek motorycznych
się łamią,
- jednocześnie część włókien jest akurat w skurczu, inne dopiero go zaczynają,
- przyczynami są: znaczny niedobór składników mineralnych w diecie, głównie wapnia, brak
a jeszcze inne rozkurczają się
aktywności fizycznej i zmiany hormonalne związane ze starzeniem się,
- nazywamy to asynchronicznością pracy mięśnia
- na tą chorobą najczęściej cierpią kobiety w starszym wieku, po klimakterium, gdy wyraz
nie spada
poziom estrogenów,
- aby zahamować rozwój tej choroby potrzebny jest ruch, odpowiednia dieta i zastępcza terapia
hormonalna