PODSTAWY OCHRONY
ÅšRODOWISKA-STRESZCZENIE
WYKA
ADU 2016
dr Małgorzata Szymańska-
Brałkowska
Zakład Zarządzania Jakością i Środowiskiem
Katedra Ekonomiki Przedsiębiorstw
Wydział Zarządzania
Konspekt wykładu
1. Wprowadzenie  podstawowe pojęcia (ekologia, ochrona
środowiska, rozwój zrównoważony, przesłanki ochrony
środowiska  biologiczne, społeczne, ekonomiczne, podstawowe
pojęcia ekonomiczne oraz nauki o zarządzaniu, koncepcje
ochrony środowiska)
2. Organizacje i ruchy ekologiczne
3. Ochrona środowiska w strategii działania organizacji
międzynarodowych - ONZ , polityka ekologiczna Unii
Europejskiej, zarys polityki ekologicznej w Polsce
4. Wybrane zagadnienia dotyczÄ…ce funkcjonowania przyrody 
wybrane zagrożenia środowiskowe (problemy demograficzne,
urbanizacja, zanieczyszczenie powietrza, wody, gleby, GMO)
Konspekt wykładu
5. Ekologiczne aspekty działalności przedsiębiorstwa  główne
inicjatywy CSR, systemy zarządzania środowiskowego, wskazówki
biznesu ekologicznego, przykłady proekologicznej działalności
gospodarczej w Polsce i na świecie
6. Świadomość i edukacja ekologiczna - pojęcie i model
świadomości ekologicznej
7. Ekologia w życiu codziennym  praktyczne przykłady
Literatura obowiÄ…zkowa
Literatura obowiÄ…zkowa:
1.R. Paczuski, Ochrona środowiska. Zarys wykładu, Wydawnictwo Branta,
Bydgoszcz 2008
2.Aspekty środowiskowe, J. A
unarski (red.), Oficyna Wydawnicza Politechniki
Rzeszowskiej, Rzeszów 2006
3.Ochrona środowiska. Wydanie VII. J. Boć (red.), Wydawnictwo Kolonia Limited,
Wrocław 2005
4.S. Czaja, A. Becla, Ekologiczne podstawy procesów gospodarowania. Wydanie
drugie, poprawione i rozszerzone, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im.
Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 2007
5.Poskrobko B., Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa 2007
Literatura uzupełniająca
Literatura uzupełniająca:
1. Gospodarka a środowisko i ekologia, Krzysztof Małachowski (red.), CeDeWu,
Warszawa 2007
2. Prawo ochrony środowiska, J. Stelmasiak (red.), LexisNexis, Warszawa 2009
3. Rakoczy B., Prawo ochrony przyrody, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2009
Literatura do samodzielnego studiowania:
1. Paczuski R., Ochrona środowiska. Zarys wykładu, Wydawnictwo Branta,
Bydgoszcz 2008
Ekologia
oikos (z greki) - dom, mieszkanie, otoczenie, miejsce
życia, siedlisko i środowisko
logos (z greki)  nauka
Zakład Zarządzania Jakością i Środowiskiem
Ekologia
Ekologia (według Ernesta Haeckela, 1869r.) 
nauka zajmująca się badaniem zależności między organizmami
żywymi a środowiskiem ich życia.
- to całokształt oddziaływań między zwierzętami i ich środowiskiem,
zarówno ożywionym jak i nieożywionym.
Ekologia (według Władysława Kopalińskiego)
nauka zajmująca się badaniem zależności między organizmami i ich
zespołami a ich żywym i martwym środowiskiem.
Zakład Zarządzania Jakością i Środowiskiem
Ekologia
Ekologia jest nauką zajmującą się badaniem związków pomiędzy
organizmami a środowiskiem i obejmuje szeroki aspekt relacji
pomiędzy organizmem ludzkim a jego środowiskiem życia.
(S. Wiąckowski, Ekologia ogólna, Oficyna Wydawnicza Branta,
Bydgoszcz-Kielce 2008)
Zakład Zarządzania Jakością i Środowiskiem
Åšrodowisko
Środowisko (wg ustawy POŚ) to ogół elementów
przyrodniczych, w tym także przekształconych w wyniku
działalności człowieka, a w szczególności powierzchnia
ziemi, kopaliny, woda, powietrze, krajobraz, klimat oraz
pozostałe elementy różnorodności biologicznej, a także
wzajemne oddziaływania pomiędzy tymi elementami.
Zakład Zarządzania Jakością i Środowiskiem
Ochrona środowiska
(według ustawy POŚ)
- to podjęcie lub zaniechanie działań,
umożliwiające zachowanie lub
przywrócenie równowagi
przyrodniczej.
Zakład Zarządzania Jakością i Środowiskiem
Ochrona środowiska
Ochrona środowiska polega na:
" racjonalnym kształtowaniu środowiska i gospodarowaniu
zasobami przyrodniczymi zgodnie z zasadÄ…
zrównoważonego rozwoju,
" przeciwdziałaniu zanieczyszczeniom,
" przywracaniu elementów środowiska do stanu
właściwego.
Zakład Zarządzania Jakością i Środowiskiem
Rozwój zrównoważony
"Na obecnym poziomie cywilizacyjnym możliwy jest rozwój
zrównoważony, to jest taki rozwój, w którym potrzeby
obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez
umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich
zaspokojenie.
( Nasza Wspólna Przyszłość" , Our Common Future, tzw. Raport Brundtlanda)
Zakład Zarządzania Jakością i Środowiskiem
Motywy ochrony środowiska
Ekonomiczne  świadoma działalność w zakresie ochrony
przyrody podjęta z powodu groz
by wyczerpania się zasobów
przyrody
Naukowe  zachowanie w stanie nienaruszonym fragmentów
naturalnych środowisk i biocenoz
Społeczne  zachowanie podstawowych praw do korzystania z
zasobów przyrody (czyste powietrze, woda, nieskażone
pożywienie i środowisko życia)
Estetyczne  dążenie człowieka do zachowania piękna
krajobrazu
Etyczne, religijne i kulturowe
Patriotyczne, historyczne
Współczesne globalne problemy
ekologiczne
" globalne ocieplenie,
" niszczenie warstwy ozonowej,
" wycinanie lasów tropikalnych,
" niszczenie lasów przez emisje przemysłowe,
" kwaśne deszcze,
" zanik różnorodności gatunkowej i genetycznej,
awarie urządzeń jądrowych,i Środowiskiem
Zakład Zarządzania Jakością
Współczesne globalne problemy ekologiczne
" produkcja i składowanie odpadów
radioaktywnych,
" erozja i pustynnienie gleb,
" wzrost zasolenia gleb,
" zanieczyszczanie mórz i oceanów ropą,
" eutrofizacja wód słodkich,
" rozprzestrzenianie pasożytów.
Wybrane koncepcje ochrony
środowiska
Społeczno-ekonomiczna
Ekorozwoju (sustainable development)
Ekonomiczno-techniczna
Liberalna
Powrotu do natury
Konserwatorska
Podstawowe pojęcia ekonomiczne
Gospodarowanie  podstawowy proces
aktywności ludzkiej, umożliwiający byt i rozwój w
sensie biologicznym i społecznym.
- Proces wyboru decyzyjnego, warunkowany
nieograniczonymi potrzebami człowieka oraz
ograniczonością zasobów.
- Wybór miedzy możliwościami wykorzystania zasobów a
zachowaniem ich zdolności do samoodnawiania się.
y
ródło: Poskrobko B, Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa 2007
Gospodarowanie środowiskiem
Gospodarowanie środowiskiem  korzystanie z
zasobów i walorów przyrody dla zaspokojenia
potrzeb osobniczych i społecznych człowieka.
- Cel: zapewnienie rozwoju gospodarczego i
społecznego, utrzymanie właściwych
przyrodniczych podstaw rozwoju gatunku Homo
sapiens.
y
ródło: Poskrobko B, Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa 2007
Gospodarowanie środowiskiem
Gospodarowanie środowiskiem obejmuje
następujące procesy:
- korzystanie z zasobów i walorów środowiska (użytkowanie
bezpośrednie),
- użytkowanie środowiska w procesach gospodarczych
(użytkowanie pośrednie),
- ochronę środowiska,
- kształtowanie ekosystemów i krajobrazu (świadome
wprowadzanie zmian w ekosystemach i krajobrazach).
y
ródło: Poskrobko B, Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa 2007
Organizacje i ruchy ekologiczne
Program Środowiskowy Organizacji Narodów
Zjednoczonych (United Nations Environment
Programme  UNEP)
- Agenda ONZ powołana na podstawie rezolucji Zgromadzenia
Ogólnego ONZ nr 2997 z 15 grudnia 1972 r.
- cel: koordynacja działań ONZ w zakresie ochrony środowiska i
stałego monitorowania stanu środowiska na świecie,
- wspieranie problematyki ochrony środowiska na płaszczyz
nie
regionalnej, międzynarodowej,
- Dyrektor Sekretariatu Programu - Achim Steiner
- siedziba Nairobi (Kenia).
y
ródło: UNEP Organization profile
Organizacje i ruchy ekologiczne
6 podstawowych priorytetów (UNEP):
- zmiany klimatyczne,
- konflikty i klęski żywiołowe,
- zarzÄ…dzanie ekosystemem,
- zarządzanie środowiskiem,
- substancje niebezpieczne i odpady,
- efektywne zużycie zasobów.
y
ródło: UNEP, 2015.
Organizacje i ruchy ekologiczne
Europejska Agencja Åšrodowiska (European
Environment Agency - EEA)
- to jedna z agencji Unii Europejskiej,
- jej zadaniem jest dostarczanie rzetelnych i obiektywnych
informacji dotyczących ochrony środowiska,
- główne z
ródło informacji dla podmiotów związanych z
opracowywaniem, przyjmowaniem, wdrażaniem i ocenianiem
polityki ochrony środowiska oraz dla opinii publicznej,
- zrzesza 33 kraje,
- siedziba agencji znajduje siÄ™ w Kopenhadze.
y
ródło: EEA
Polityka ekologiczna
Polityka ekologiczna  to świadoma i celowa
działalność państwa, samorządów terytorialnych i
podmiotów gospodarczych w zakresie
gospodarowania środowiskiem, czyli użytkowania
jego zasobów i walorów, ochrony i kształtowania
ekosystemów lub wybranych elementów biosfery.
Przedmiotem polityki ekologicznej jest: środowisko
przyrodnicze
y
ródło: Zarządzanie środowiskowe, Poskrobko B. (red.), PWE, Warszawa 2007
Polityka ekologiczna 
cele, narzędzia, zasady
Cele polityki ekologicznej  cel nadrzędny (wizja, którą
zamierza urzeczywistnić polityka), cel główny, cele
szczegółowe, cele uboczne.
Narzędzia (środki i instrumenty) polityki ekologicznej
 powinny umożliwić osiągnięcie zakładanych celów
oraz zapewnić jej kompatybilność z politykami
gospodarczą i społeczną.
y
ródło: Zarządzanie środowiskowe, op. cit.
Organizacja Narodów Zjednoczonych
 historia działań środowiskowych
XXIII sesja Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych
1968 r. (rezolucja nr 2398 z 03.12.1968 r.)  upowszechnienie
idei ochrony środowiska na świecie
Oznaki kryzysu ekologicznego:
" eksplozja demograficzna,
" niedostateczna integracja rozwiniętej techniki w wymogami
środowiskowymi,
" wyniszczenie ziem uprawnych,
" bezplanowy rozwój stref miejskich,
" zmniejszenie się terenów wodnych,
" niebezpieczeństwo wyginięcia wielu gatunków roślin i zwierząt.
Organizacja Narodów Zjednoczonych
Raport Sekretarza Generalnego ONZ U.
Thanta  Człowiek i jego środowisko
16.06.1969 r.
upowszechnienie idei ochrony środowiska na
całym świecie, określenie najpoważniejszych
zagrożeń dla środowiska naturalnego
Organizacja Narodów Zjednoczonych
Konferencja w Sztokholmie 1972 r.
- Deklaracja Sztokholmska  ogólne prawa i
obowiązki państw w zakresie ochrony
środowiska i jego zrównoważonego rozwoju
 Mamy tylko jednÄ… ZiemiÄ™
Organizacja Narodów Zjednoczonych
Konferencja w Rio de Janeiro 1992 r.
p.t.  Środowisko i Rozwój zwana ,,Szczytem Ziemi (179
państw)   era zrównoważonego rozwoju
p
Główne cele tej konferencji:
1. Wykazanie związku między pogarszającym się stanem
środowiska a rozwojem gospodarczym, który prowadzi do
globalnej katastrofy.
2. Zainicjowanie pilnych działań międzynarodowych,
regionalnych, narodowych i lokalnych dla zachowania
zrównoważonego rozwoju.
Organizacja Narodów Zjednoczonych
Przyjęte dokumenty (Rio de Janeiro, 1992 r.):
1. Deklaracja z Rio w sprawie środowiska i rozwoju (27 zasad).
2. Deklaracja wytyczająca kierunki zrównoważonego rozwoju
lasów wszystkich typów, ich ochrony i użytkowania.
3. Konwencja ONZ o biologicznej różnorodności.
4. Ramowa Konwencja ONZ w sprawie zmian klimatu 
stabilizacja zawartości gazów cieplarnianych w atmosferze.
5. Agenda 21 - Globalny Program Działania - cele, zadania i środki,
na których powinny oparte być konkretne programy działań państw i
władz lokalnych.
Organizacja Narodów Zjednoczonych
Światowy Szczyt Zrównoważonego Rozwoju (WSSD) w
Johannesburgu 2002 r. (191 państw)
Cel: dokonanie przeglądu realizacji celów i zadań Konferencji w
Rio, programu Agenda 21
Główne kierunki działania:
- wykorzenienie ubóstwa,
- zmianę modeli konsumpcji i produkcji (zrównoważony rozwój),
- ochrona zasobów naturalnych i racjonalne nimi zarządzanie,
- zrównoważony rozwój w procesach globalizacyjnych, zdrowie i
zrównoważony rozwój,
- zrównoważony rozwój państw małowyspowych (SIDS) i Afryki,
- inicjatywy regionalne.
Organizacja Narodów Zjednoczonych
Konferencja ONZ w sprawie Zrównoważonego Rozwoju -
Rio de Janeiro, 2012 r. (4-6. 06.2012)   Rio+20
Cele:
- eliminacja ubóstwa (1,6 mld ludzi na świecie żyje w ubóstwie,
1/6 ludności jest niedożywiona),
- efektywne i zrównoważone wykorzystanie zasobów (60%
zasobów wykorzystywanych jest w sposób niezrównoważony,
rośnie emisja gazów cieplarnianych),
- lepsze zarządzanie w kierunku zrównoważonego rozwoju.
UE  polityka ekologiczna
Cel nadrzędny polityki ekologicznej UE  zapewnienie
takiego wzrostu gospodarczego i trwałej poprawy
standardu życia, który nie doprowadzi do
pogorszenia się stanu środowiska naturalnego i
zapewni dostępność jego walorów i zasobów dla
przyszłych pokoleń.
y
ródło: Zarządzanie środowiskiem, op. cit., Paczuski R., Ochrona środowiska. Zarys wykładu, Bydgoszcz 2008
UE  system EMAS
EMAS  Eco-Management and Audit Scheme, System
EkozarzÄ…dzania i Auditu,
- system zarządzania środowiskowego,
- jest Wspólnotowym, dobrowolnym instrumentem
potwierdzającym ciągłe doskonalenie efektywności
ekologicznej (środowiskowej) w organizacjach.
- Organizacje zarejestrowane w EMAS posiadajÄ… funkcjonujÄ…cy
system zarządzania środowiskowego oraz komunikują swoje
efekty działalności środowiskowej poprzez publikowanie
niezależnie zweryfikowanej deklaracji środowiskowej.
y
ródło: Zarządzanie środowiskiem, op. cit., Paczuski R., Ochrona środowiska. Zarys wykładu, Bydgoszcz 2008
Polityka ekologiczna Polski
Podstawowe zasady polityki ekologicznej dotyczÄ…ce
organizacji życia społeczno-gospodarczego w Polsce:
1. Zasada ekorozwoju w gospodarce (wskazuje, że
obowiązek ochrony środowiska jest podstawowym elementem
prawidłowego gospodarowania, zaś wszelka działalność
naruszająca ten obowiązek jest bezwzględnie nielegalna).
Polityka ekologiczna Polski
2. Zasada uwzględnienia wymogów ochrony
środowiska w działalności planistycznej
Uchwalenie planu zagospodarowania przestrzennego musi być
poprzedzone sporządzeniem prognozy skutków wpływu planu na
środowisko przyrodnicze.
Polityka ekologiczna Polski
3. Zasada likwidacji zanieczyszczeń, uciążliwości i
zagrożeń u z
ródła - zasada prewencji.
Oznacza, że przy wyborze środków zapobiegawczych także
przy sposobie likwidacji skutków powinny być preferowane
następujące działania:
- zapobieganie powstaniu zanieczyszczeń i innych uciążliwości,
tzn. działanie na rzecz przebudowy modelu produkcji i
konsumpcji w kierunku zmniejszenia presji na środowisko
poprzez stosowanie tzw. najlepszych dostępnych technik
(BAT),
Polityka ekologiczna Polski
- recykling (poprzez zamykanie obiegu materiałów i surowców,
odzysk energii, wody i surowców ze ścieków i odpadów oraz
gospodarcze wykorzystanie odpadów zamiast ich
odprowadzania do środowiska np. przez składowanie).
- zintegrowana neutralizacja zanieczyszczeń i zagrożeń tj.
oczyszczanie ścieków i gazów odlotowych, neutralizacja
ścieków, spalanie bądz
składowanie odpadów.
Polityka ekologiczna Polski
4. Zasada ,,zanieczyszczający płaci (PPP  Polluter Pays
Principle)
- oznacza, że podmiot prawny i osoby fizyczne użytkujące
zasoby środowiska ponoszą pełną odpowiedzialność
materialną za skutki degradacji środowiska
(odpowiedzialność ta łączy się ponoszeniem odpowiednich
sankcji o charakterze cywilnym, administracyjnym i
karnym).
Polityka ekologiczna Polski
5. Zasada ekonomizacji w polityce ochrony środowiska
(polega na maksymalnym wykorzystaniu
mechanizmów rynkowych dla minimalizacji
kosztów ekorozwoju w ogóle i kosztów ochrony
środowiska w szczególności).
Polityka ekologiczna Polski
Realizacja tej zasady jest oparta na następujących
mechanizmach rynkowych:
- opłaty za korzystanie ze środowiska,
- opłaty ekologiczne (opłaty produktowe i depozytowe),
- dotacje i preferencyjne kredyty inwestycyjne,
- narzuty ekologiczne od paliw,
- stosowanie zróżnicowania podatkowego,
- wprowadzenie pozwoleń zbywalnych na emisję zanieczyszczeń.
Polityka ekologiczna Polski
6. Zasada regionalizacji polityki ekologicznej państwa.
- rozszerzenie uprawnień dla samorządów terytorialnych i
wojewodów do ustalania regionalnych: opłat, normatywów, ulg i
wymogów ekologicznych wobec jednostek gospodarczych,
- skoordynowanie polityki regionalnej z regionalnymi
ekosystemami w Europie (np. sprawy zanieczyszczenia Morza
Bałtyckiego z strefami przybrzeżnymi (doliny rzeczne i obszary
wodnobłotne), ekosystemy graniczne z krajami sąsiednimi -
,,Czarny Trójkąt ,
Polityka ekologiczna Polski
- regionalizowanie ogólnokrajowych narzędzi polityki ekologicznej
w odniesieniu do trzech obszarów (silnie przekształconych i
zdegradowanych lub zagrożonych degradacją, o wysokich
walorach
przyrodniczych, obszarów pośrednich)
7. Zasada uspołecznienia polityki ekologicznej państwa.
Polityka ekologiczna Polski
8. Zasada wspólnego rozwiązywania europejskich i
globalnych problemów ochrony środowiska.
Wskazuje na konieczność ściślej współpracy międzynarodowej
poprzez:
- przestrzeganie konwencji, protokołów dotyczących ochrony
środowiska oraz
- dostosowania wymagań zawartych w prawie polskim do
normatywów zawartych w międzynarodowym prawie
ochrony środowiska.
Polityka ekologiczna Polski
9. Zasada stosowania najlepszych dostępnych technik
(BAT  Best Available Technique)
Oznacza stosowanie najlepszych, uzasadnionych
ekonomicznie, dostępnych technologii.
10. Zasada subsydiarności
11. Zasada równego dostępu do środowiska
przyrodniczego.
Polityka ekologiczna Polski
12. Zasada przezorności
Problemy związane z zapewnieniem bezpieczeństwa ludzi oraz
środowiska naturalnego powinny być podejmowane w
najwcześniejszym stadium działalności przedsiębiorstwa.
Obejmuje m.in.
- odpowiedzialne wykorzystania ludzi, techniki i technologii,
- monitorowanie produkcji i jej skutków,
- podejmowanie działań zapobiegawczych w momencie
pojawienia się zjawisk niekorzystnych dla środowiska.
Polityka ekologiczna Polski
Wyzwania:
gospodarka odpadami,
ochrona przed hałasem i promieniowaniem,
elektromagnetycznym (dot. dużych miast powyżej 250 tyś.
Mieszkańców)  rozwój monitoringu hałasu i pól
elektromagnetycznych,
System nadzoru nad odpadami radioaktywnymi (reaktor
badawczy MARIA),
GMO,
ochrona zasobów naturalnych,
bezpieczeństwo ekologiczne, zdrowie człowieka.
Polityka ekologiczna Polski
Kierunki działań systemowych:
uwzględnianie zasad ochrony środowiska w strategiach
sektorowych,
aktywizacja rynku na rzecz ochrony środowiska,
zarządzanie środowiskowe,
udział społeczeństwa na rzecz ochrony środowiska,
rozwój badań i postęp techniczny,
odpowiedzialność za szkody w środowisku,
aspekt ekologiczny w planowaniu przestrzennym.
Polityka ekologiczna Polski
Ochrona zasobów naturalnych (ochrona przyrody,
ochrona i zrównoważony rozwój lasów, racjonalne
gospodarowanie zasobami wodnymi, ochrona
powierzchni ziemi, gospodarowanie zasobami
geologicznymi).
Poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa
ekologicznego (zdrowie, jakość powietrza, ochrona
wód, gospodarka odpadami, oddziaływanie hałasu i
pól elektromagnetycznych, substancje chemiczne w
środowisku).
Polityka ekologiczna Polski  kierunki
inwestowania
Podstawowe kierunki inwestowania w zakresie ochrony
środowiska do 2016 r.:
inwestycje w zakresie ochrony wód i gospodarki
wodnej,
ochrona powietrza przed zanieczyszczeniami,
gospodarka odpadami.
Polityka ekologiczna Polski  kierunki
inwestowania
Zwiększenie poziomu wydatków na:
finansowanie działalności badawczo-rozwojowej w
ochronie środowiska,
wdrażanie ekoinnowacji w przemyśle,
edukacjÄ™ ekologicznÄ…,
dostęp do informacji o środowisku,
Świadomość ekologiczna:
 Zrozumienie zagrożenia naturalnego środowiska
człowieka przez niego samego oraz  gotowość do
podjęcia środków zaradczych
- aspekty psychologiczne ( I tak nie mam na to wpływu )
- aspekty ekonomiczne (jednostki zachowujÄ… siÄ™
przyjaz
nie do środowiska, jeżeli mogą czerpać z tego
korzyści)
- aspekty socjologiczne (wpływ społeczeństwa na
zachowanie się jednostek wobec środowiska naturalnego)
y
ródÅ‚o: K. Rheinländer, Integracja wymogów ekologicznych w procesy decyzyjne przedsiÄ™biorstw 
przykładowe aspekty [w:] M. Kramer, M. Urbaniec, A. Kryński (red.), op. cit.
Świadomość ekologiczna  zakres
pojęcia
Wiedza o środowisku naturalnym
Stosunek do środowiska
Poszanowanie środowiska
Intencje proekologiczne
Zachowanie proekologiczne
Definicja pojęcia
y
ródÅ‚o: K. Rheinländer, Integracja wymogów ekologicznych w procesy decyzyjne przedsiÄ™biorstw  przykÅ‚adowe
aspekty [w:] M. Kramer, M. Urbaniec, A. Kryński (red.), Międzynarodowe zarządzanie środowiskiem. Tom I:
Interdyscyplinarne założenia proekologicznego zarządzania przedsiębiorstwem,  Studia Ekonomiczne ,
w
Ä…
ska
Å›
rednia
szeroka
Bilans Ziemi
Dziesięć obszarów krytycznych dla bezpieczeństwa przyrody (próg
bezpieczeństwa = 100)
1100 1000
1000
900
800
700
600
500
345
400
300
110
100
200 90
85
80
65
?
100 ?
0
y
ródło:  New Scientist
Ekologiczne aspekty działalności
przedsiębiorstwa
CSR  Corporate Social Responsibility - społecznie
CSR  Corporate Social Responsibility - społecznie
odpowiedzialny biznes
odpowiedzialny biznes
" koncepcja, dzięki której firmy dobrowolnie budują strategie,
oparte o czynniki uwzględniające interesy społeczne i ochronę
środowiska w swoich działaniach oraz w kontaktach z
zainteresowanymi stronami (klienci, dostawcy, inwestorzy,
media, środowisko naturalne, społeczność lokalna).
(Green Paper. Promoting a European framework for Corporate Social Responsibility,
Commission of The European Communities, Brussels, 18.07.2001, COM (2001) 366 final,
s. 6.)
y
ródło: E. M. Jastrzębska, Wybrane inicjatywy w ramach koncepcji społecznie odpowiedzialnego biznesu, [w:]
Ekonomiczne problemy ochrony środowiska i rozwoju zrównoważonego w XXI wieku, red. P. Jeżowski, SGH, Warszawa
2007, M. Wilewska, Społeczna odpowiedzialność banków  stan obecny i kierunki rozwoju, [w:] Społeczna
odpowiedzialność instytucji finansowych, red. M. Bąk, P. Kulawczuk, Instytut Badań nad Demokracją i
Przedsiębiorstwem Prywatnym, Warszawa 2009.