Segregacja i ewidencja odpadów jako istotne elementy racjonalnej gospodarki
odpadami
1. Wiadomości wstępne
Odpady, w świetle Ustawy o odpadach z dn. 21.04.2001 (Dz. U. 2001 nr 62 poz.
628 z póz
n. zm.- jednolity tekst po zmianach opublikowany w obwieszczeniu
Marszałka Sejmu RP z 14.09.2010 w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o
odpadach: Dz.U. 2010 nr 185, poz.1243), oznaczają każdą substancję lub przedmiot
należący do 1-ej z kategorii, określonych w zał. Nr 1 do ustawy, których posiadacz
pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do ich pozbycia jest zobowiązany.
1.1. Podział odpadów
Podstawowy (uproszczony) podział odpadów w zależności od z
ródeł ich
powstawania, stanu skupienia i stwarzania zagrożeń dla życia lub zdrowia ludzi oraz
dla środowiska przedstawia poniższa tabela.
y
ródło powstawania
Stan skupienia Zagrożenie dla środowiska
odpadów
Niebezpieczne
Odpady powstające w
Odpady stałe
Pozostałe
wyniku bytowania człowieka
(odpady
Niebezpieczne
komunalne) Odpady ciekłe
Pozostałe
Odpady powstające w Niebezpieczne
Odpady stałe
wyniku działalności
Pozostałe
gospodarczej
Niebezpieczne
(odpady
Odpady ciekłe
przemysłowe)
Pozostałe
Niebezpieczne
Niezależnie od
Osady ściekowe
konsystencji
Pozostałe
Definicja odpadów niebezpiecznych oparta jest na właściwościach odpadów, które
powodują, że odpady uznaje się za niebezpieczne oraz składnikach odpadów, które
kwalifikują odpady do kategorii niebezpiecznych. Składniki i właściwości odpadów
powodujące, że odpady zalicza się do grupy niebezpiecznych zostały wymienione w
zał. rr 3 i nr 4 do ustawy o odpadach. Ponadto odpady, które uznaje się za
niebezpieczne powinny znajdować się w wykazie kategorii lub rodzajów odpadów
niebezpiecznych wymienionych w zał. nr 2 do ustawy o odpadach.
Odpadami niebezpiecznymi są:
1 - odpady wymienione w zał. nr 2 (lista A) do ustawy oraz posiadające, co najmniej
1-ną z właściwości wymienionych w zał. nr 4 do ustawy
2 - odpady wymienione w zał. nr 2 (lista B) do ustawy zawierające którykolwiek ze
składników wymienionych w zał. nr 3 do ustawy oraz posiadające, co najmniej 1-ną z
właściwości wymienionych w zał. nr 4 do ustawy.
Wśród pojęć określających kategorie odpadów są również:
1) odpady ulegające biodegradacji  odpady ulegające rozkładowi tlenowemu lub
beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów,
2) odpady obojętne  odpady nie ulegające istotnym przemianom fizycznym,
chemicznym i biologicznym; tak więc odpady obojętne to te, które są niereaktywne,
nierozpuszczalne, nie ulegają biodegradacji, nie wpływają niekorzystnie na materię, z
którą się kontaktują i zawierają nieznaczne ilości zanieczyszczeń.
1.2. Pełna klasyfikacja odpadów w Polsce
Odpady z uwagi na z
ródło ich powstawania dzieli się na 20 następujących grup:
01 - odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej
przeróbce rud oraz innych kopalin,
02 - odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa,
leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa żywności
03 - odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli, masy celulozowej,
papieru i tektury
04 - odpady z przemysłu skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego
05 - odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz
pirolitycznej przeróbki węgla
06 - odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu
chemii nieorganicznej
07 - odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu
chemii organicznej
08 - odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych
(farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich
09 - odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych
10 - odpady z procesów termicznych
11 - odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych
materiałów i z procesów hydrometalurgii metali nieżelaznych
12 - odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali
i tworzyw sztucznych
13 - oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz
grup 05, 12 i 19)
14 - odpady z rozpuszczalników organicznych, chłodziw i propelentów (z
wyłączeniem grup 07 i 08)
15 - odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i
ubrania ochronne nie ujęte w innych grupach
16 - odpady nie ujęte w innych grupach
17 - odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych oraz
infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych)
18 - odpady medyczne i weterynaryjne
19 - odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z
oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych
20 - odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie.
W każdej grupie odpadów wyróżnia się podgrupy, a w każdej podgrupie - rodzaje
odpadów. Każdy rodzaj odpadu ma sześciocyfrowy kod. Dwie pierwsze cyfry kodu
oznaczają grupę odpadów, która jednocześnie wskazuje na z
ródło powstawania
odpadów. Oznaczenie w postaci 4 cyfr identyfikuje podgrupę odpadów, a kod
składający się z 6 cyfr identyfikuje rodzaj odpadów. Np. kod 20 01 40: 20  odpady
komunalne; 20 01  Odpady komunalne segregowane i gromadzone selektywnie (z
wyłączeniem 15 01); 20 01 40  metale.
Grupy, podgrupy i rodzaje odpadów oraz ich kody podane są w katalogu odpadów
zawartym w załączniku do Rozporządzenia Ministra Środowiska z 27.09.2001 w
sprawie katalogu odpadów (Dz.U 2001 nr 112, poz. 1206). W katalogu odpadów
wyodrębniono odpady niebezpieczne, stosując zasadę oznaczenia odpadów
niebezpiecznych przez umieszczenie indeksu górnego w postaci gwiazdki  * przy
kodzie tych rodzajów odpadów.
Przy klasyfikowaniu odpadów należy posługiwać się poniższymi zasadami:
1) w pierwszym etapie należy podjąć próbę sklasyfikowania odpadów według z
ródła
ich powstawania w grupach od 01 do 12 lub od 17 do 20,
2) jeżeli nie udało się sklasyfikować odpadów w grupach 01 do 12 lub 17 do 20,
odpady klasyfikuje się w grupach 13, 14 i15
3) w przypadku nie odnalezienia odpadu w grupach 13, 14 i 15 odpady klasyfikuje się
w grupie 16, w której umieszczono rodzaje odpadów nie ujęte w innych grupach.
1.3. Ewidencja odpadów
Wytwórcy i posiadacze odpadów (poddający je procesom odzysku lub
unieszkodliwiania) oraz prowadzący działalność w zakresie transportu odpadów mają
obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów. Celem ewidencji odpadów jest ilościowa
i jakościowa kontrola odpadów wytwarzanych przez przedsiębiorców oraz firmy
zajmujące się odzyskiem i unieszkodliwianiem odpadów, a także kontrola obrotu
odpadami. Pełna ewidencja odpadów obejmuje dwa dokumenty:
- kartę ewidencji konkretnego odpadu,
- kartę przekazania odpadu.
Wzory kart ewidencji odpadów znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z
8.12.2010 w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na potrzeby ewidencji
odpadów (Dz. U. 2010 Nr 249, poz. 1673). Są cztery wzory kart ewidencji odpadów:
1) wzór karty ewidencji komunalnych osadów ściekowych
2) wzór karty ewidencji zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego; obowiązek
sporządzania tej karty nałożony jest na prowadzącego zakład przetwarzania tego
sprzętu
3) wzór karty ewidencji pojazdu wycofanego z eksploatacji; obowiązek sporządzania
tej karty nałożony jest na prowadzącego stację demontażu i prowadzącego punkt
zbierania pojazdów
4) wzór karty ewidencji pozostałych odpadów.
Obowiązek ewidencjonowania odpadów nie dotyczy:
- wytwórców odpadów komunalnych,
- osób fizycznych lub jednostek organizacyjnych, nie będących przedsiębiorcami,
wykorzystujących odpady na własne potrzeby,
- posiadaczy pewnych rodzajów odpadów.
Rodzaje i ilości odpadów wytwarzanych rocznie przez posiadacza odpadów, dla
których nie ma obowiązku ewidencji odpadów, podane są w Rozporządzeniu Ministra
Środowiska z dn. 11.12.2001 w sprawie rodzajów odpadów lub ich ilości, dla których
nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów oraz kategorii małych i średnich
przedsiębiorstw, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję odpadów (Dz.U.
2001 nr 152, poz. 1735). Wykaz tych odpadów zawiera poniższa tabela.
Lista odpadów, które nie podlegają obowiązkowi ewidencjonowania
lp Rodzaj odpadów Kod Ilość
odpadów odpadów, Mg
1. Odpadowa masa roślinna 020103 Bez
ograniczeń
2. Odchody zwierzęce 020106 Bez
ograniczeń
3. Odpady kory i korka 030101 do 10
4. Trociny, wióry, ścinki, płyta wiórowa i formir 030105 do 10
5. Odpadowy toner drukarski 080318 do 0,1
6. Inne oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe 130208* do 0,01
7. Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do 150203 do 0,1
wycierania, ubrania ochronne
8. Zużyte urządzenia zawierające niebezpieczne 160213* do 0,005
elementy inne niż w 160209 do 160212
9. Odpady betonu, gruz betonowy z rozbiórek i 170101 do 5
remontów
10. Gruz ceglany 170102 do 5
11. Odpady innych materiałów ceramicznych i 170103 do 5
elementów wyposażenia
12. Drewno 170201 do 5
13. Szkło 170202 do 5
14. Tworzywa sztuczne 170203 do 5
15. Gleba i ziemia 170504 do 5
16. Materiały konstrukcyjne zawierające gips inne niż 170802 do 5
170801
Ponadto małe i średnie przedsiębiorstwa oraz przedsiębiorcy prowadzący działalność
wyłącznie w zakresie transportu odpadów mają możliwość prowadzenia
uproszczonej ewidencji odpadów (tylko za pomocą karty przekazania odpadów).
Małe i średnie przedsiębiorstwa, które mogą prowadzić uproszczoną ewidencję
odpadów (tylko za pomocą karty przekazania odpadów) to przedsiębiorstwa
spełniające warunki:
a) wytwarzają odpady niebezpieczne do 100 kg rocznie,
b) wytwarzają odpady inne niż niebezpieczne, niebędące odpadami komunalnymi, w
ilości do 5 Mg rocznie.
2. Hierarchia działań w gospodarowaniu odpadami
Kolejność postępowania z odpadami:
1) zapobieganie powstawaniu odpadów, minimalizowanie ich ilości oraz zmniejszanie
ich uciążliwości i szkodliwości,
2) odzysk materiałów z odpadów przez ich recykling, powtórne wykorzystanie,
regenerację lub w inny sposób,
3) unieszkodliwianie odpadów.
Zapobieganie powstawaniu odpadów lub minimalizowanie ich ilości należy do
priorytetowych działań. W ogólności polegają one na ograniczaniu ilości odpadów:
- w procesach produkcji poprzez stosowanie takich form produkcji lub usług oraz
surowców i materiałów, które ograniczają ilość odpadów; aspekty te powinny być
uwzględniane już na etapie planowania i projektowania produkcji,
- podczas i po zakończeniu użytkowania produktów; produkty wprowadzane na rynek
powinny w możliwie najmniejszym stopniu przyczyniać się do zwiększenia ilości lub
szkodliwości odpadów; konsumenci powinni mieć dostęp do informacji dotyczącej
wpływu produktów i ich opakowań na środowisko (np. znakowanie produktów).
Odpady, których powstaniu nie udało się zapobiec należy w pierwszej kolejności
poddawać odzyskowi. W załączniku nr 5 do  Ustawy o odpadach podane są
działania polegające na wykorzystaniu odpadów. O wyborze metody decydują
względy ekonomiczne i jej skutki ekologiczne. Równie ważne są takie efekty, jak:
obniżenie ilości odpadów technologicznych, oszczędność surowców i energii.
W hierarchii działań w gospodarowaniu odpadami na ostatnim miejscu znajdują się
procesy unieszkodliwiania odpadów. Unieszkodliwianie odpadów powinno być
rozważane w przypadku, gdy nie jest możliwe, z różnych przyczyn (ekologicznych,
ekonomicznych, technologicznych), wykorzystanie odpadów. W załączniki nr 6
 Ustawy o odpadach podane są procesy unieszkodliwiania odpadów.
Przed skierowaniem odpadów do unieszkodliwiania należy wydzielić z nich składniki
nadające się do wykorzystania.
W gospodarowaniu odpadami niebezpiecznymi istnieje zakaz mieszania różnych
rodzajów odpadów niebezpiecznych (z pewnymi wyjątkami) oraz mieszania odpadów
niebezpiecznych z odpadami innymi niż niebezpieczne.
Wytwórcy odpadów (innych niż komunalne) prowadzący instalację (nie wymagającą
pozwolenia zintegrowanego) mają obowiązek:
- uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych, jeśli ilość tych
odpadów przekracza 1 Mg rocznie,
- uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów innych niż niebezpieczne, jeżeli
ilość tych odpadów przekracza 5000 Mg rocznie,
- uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi,
jeżeli wytwarzają odpady niebezpieczne w ilości powyżej 0,1 Mg rocznie,
- przedłożenia informacji (przed rozpoczęciem działalności) w zakresie ilości
wytwarzanych odpadów i sposobów gospodarowania nimi, jeżeli wytwarzają do 0,1
Mg rocznie odpadów niebezpiecznych albo powyżej 5 Mg/rok odpadów innych niż
niebezpieczne.
Wytwórcy odpadów (innych niż komunalne) nie prowadzący instalacji mają
obowiązek:
- uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi,
jeżeli wytwarzają powyżej 0,1 Mg rocznie takich odpadów,
- przedłożenia informacji (przed rozpoczęciem działalności) w zakresie ilości
wytwarzanych odpadów i sposobów postępowania z odpadami, jeżeli wytwarzają do
0,1 Mg rocznie odpadów niebezpiecznych lub powyżej 5 Mg rocznie odpadów innych
niż niebezpieczne.
3. Wykonanie ćwiczenia
Wyposażenie stanowiska:
- pojemniki z przykryciem do gromadzenia odpadów
- zmieszane odpady
- waga
- katalog odpadów uwzględniający opłaty jednostkowe za składowanie odpadów
3.1. Przebieg ćwiczenia
 3.1.1. Przeprowadzić segregację i identyfikację odpadów w zależności od ich
pochodzenia i rodzaju uwzględniając poniższe wskazówki.
Metale
Identyfikacja odpadowych metali ma na celu określenie czy metal jest
ferromagnetykiem, czy z grupy metali nieżelaznych. Wśród odpadów metali
nieżelaznych, w miarę możliwości wydzielić metale szlachetne, nieszlachetne,
mosiądz, aluminium, ołów, stopy metali o nieznanym składzie, przedmioty
zbudowane z kilku metali nie dających się rozdzielić metodami mechanicznymi, itd.
Szkło
Odpady szklane segreguje się według kolorystyki, następnie jeśli to możliwe według
ewentualnych domieszek dodawanych do szkła warunkujących jego odpowiednie
zastosowanie: szkło nie tłukące się (z domieszkami tworzyw sztucznych),
laboratoryjne (odporne na działanie wysokich temperatur, z domieszką ołowiu),
budowlane, artystyczne (z domieszkami kobaltu, związków chromu, ołowiu, itp.).
Tworzywa sztuczne
Identyfikację odpadów opakowaniowych lub poużytkowych z tworzyw sztucznych
należy przeprowadzić wykorzystując symbole umieszczane przez producentów
produktów zawierających elementy składowe z tworzyw sztucznych. Jeśli takich
oznaczeń producent nie umieścił lub wśród odpadów są części nie zawierające
symboli, należy identyfikować odpady metodami fizyko-chemicznymi (np. analiza
płomieniowa, podczas której obserwuje się, czy materiał topi się, spala się, czy
podczas tej analizy wydziela się dym i jaki jest jego kolor, jaki jest wygląd materiału
po wyjęciu z płomienia). Identyfikacja odpadowych tworzyw sztucznych z
zastosowaniem tych metod będzie przeprowadzona na kolejnym ćwiczeniu.
Papier i tektura
Identyfikacja polega na określeniu rodzaju papieru: zwykły, foliowany, lakierowany,
zadrukowany drukiem kolorowym czy czarnym, woskowany, parafinowany,
metalizowany, kredowy, kalka techniczna. Należy również określić w miarę
możliwości przeznaczenie papieru, np. fotograficzny, opakowaniowy, itp.
Drewno
Identyfikacja polega na określeniu, czy drewno ma charakter drzewa surowego, czy
po obróbce przez nasączanie, lakierowanie, inkrustowanie, intarsjowanie. Należy też
określić gatunek drzewa, z którego drewno odpadowe pochodzi.
Odpady niebezpieczne
Baterie, akumulatory, lekarstwa, zużyte z
ródła światła itp. mogą być odpadami
niebezpiecznymi. Należy oddzielić je od pozostałych odpadów i wykorzystując
sposób znakowania tych produktów zaliczyć je do grupy odpadów niebezpiecznych
lub innych niż niebezpieczne.
3.1.2. Zważyć posegregowane odpady
3.1.3. Obliczyć opłaty za składowanie zidentyfikowanych odpadów
3.1.4. Wypełnić karty ewidencji wydzielonych odpadów
Karta ewidencji odpadu przeznaczona jest wyłącznie do rejestracji ilości odpadów
jednego rodzaju. W ćwiczeniu należy wypełnić od kilku do kilkunastu kart ewidencji
odpadów.
W karcie ewidencji każdego rodzaju odpadu należy podać możliwie wszystkie
(nadające się dla analizowanego rodzaju odpadu) procesy odzysku opierając się na
zał. nr 5  Ustawy o odpadach . Sprowadza się to do wpisania w kolumnie: metoda
odzysku R, kodów procesów odzysku odpadu.
Należy ponadto zaproponować procesy unieszkodliwiania wysegregowanych
rodzajów odpadów wpisując w kolumnie: metoda unieszkodliwiania D, kody
procesów unieszkodliwiania odpadów według zał. nr 6  Ustawy o odpadach .
Objaśnienia do sporządzenia kart ewidencji odpadów zawarte są w Rozporządzeniu
Ministra Środowiska z 8.12.2010 w sprawie wzorów dokumentów stosowanych na
potrzeby ewidencji odpadów (Dz. U. 2010 Nr 249, poz. 1673):
Załącznik nr1  Ustawy o odpadach
Kategorie odpadów:
Q1 Pozostałości z produkcji lub konsumpcji, nie wymienione w pozostałych
kategoriach.
Q2 Produkty nie odpowiadające wymaganiom jakościowym.
Q3 Produkty, których termin przydatności do właściwego użycia upłynął.
Q4 Substancje lub przedmioty, które zostały rozlane, rozsypane, zgubione lub takie,
które uległy innemu zdarzeniu losowemu, w tym zanieczyszczone wskutek wypadku
lub powstałe wskutek prowadzenia akcji ratowniczej.
Q5 Substancje lub przedmioty zanieczyszczone lub zabrudzone w wyniku planowych
działań (np. pozostałości z czyszczenia, materiały z opakowań - odpady
opakowaniowe, pojemniki, itp.).
Q6 Przedmioty lub ich części nie nadające się do użytku (np. usunięte baterie, zużyte
katalizatory itp.).
Q7 Substancje, które nie spełniają już należycie swojej funkcji (np. zanieczyszczone
kwasy, zanieczyszczone rozpuszczalniki, zużyte sole hartownicze itp.).
Q8 Pozostałości z procesów przemysłowych (np. żużle, pozostałości podestylacyjne
itp.).
Q9 Pozostałości z procesów usuwania zanieczyszczeń (np. osady ściekowe, szlamy
z płuczek, pyły z filtrów, zużyte filtry itp.).
Q10 Pozostałości z obróbki skrawaniem lub wykańczania (np. wióry, zgary itp.).
Q11 Pozostałości z wydobywania lub przetwarzania surowców (np. pozostałości
górnicze itp.).
Q12 Podrobione lub zafałszowane substancje lub przedmioty (np. oleje
zanieczyszczone PCB itp.).
Q13 Wszelkie substancje lub przedmioty, których użycie zostało prawnie zakazane
(np. PCB itp.).
Q14 Substancje lub przedmioty, dla których posiadacz nie znajduje już dalszego
zastosowania (np. odpady z rolnictwa, gospodarstw domowych, odpady biurowe, z
placówek handlowych, sklepów itp.).
Q15 Zanieczyszczone substancje powstające podczas rekultywacji gleby i ziemi.
Q16 Wszelkie substancje lub przedmioty, które nie zostały uwzględnione w
powyższych kategoriach (np. z działalności usługowej, remontowej).
Załącznik nr 2  Ustawy o odpadach
Kategorie lub rodzaje odpadów niebezpiecznych.
Kategorie lub rodzaje odpadów wymienione według ich charakteru lub działalności,
wskutek której powstały.
Lista A:
Odpady wykazujące którąkolwiek z właściwości wyszczególnionych w zał. nr 4 i które
składają się z:
1. odpadów medycznych i weterynaryjnych,
2. środków farmaceutycznych, leków i związków stosowanych w medycynie lub w
weterynarii,
3. środków do impregnacji lub konserwacji drewna,
4. biocydów i środków fitofarmaceutycznych,
5. pozostałości substancji stosowanych jako rozpuszczalniki,
6. halogenowanych substancji organicznych niestosowanych jako rozpuszczalniki, z
wyjątkiem obojętnych materiałów spolimeryzowanych,
7. soli hartowniczych zawierających cyjanki,
8. olejów mineralnych i substancji oleistych (np. z obróbki metali),
9. emulsji, mieszanin: olej-woda, węglowodór-woda,
10. substancji zawierających PCB (np. dielektryki itp.),
11. materiałów smolistych powstających wskutek rafinacji, destylacji lub jakiejkolwiek
obróbki pirolitycznej (np. pozostałości podestylacyjne itp.),
12. tuszów, barwników, pigmentów, farb, lakierów lub pokostów,
13. żywic, lateksu, plastyfikatorów, klejów lub spoiw,
14. substancji powstających w wyniku prac naukowo-badawczych, rozwojowych lub
działalności dydaktycznej, które nie są zidentyfikowane lub są nowe i których
oddziaływanie na człowieka lub środowisko jest nieznane (np. pozostałości
laboratoryjne itp.),
15. środków pirotechnicznych i innych materiałów wybuchowych,
16. chemikaliów używanych w przemyśle fotograficznym lub do obróbki zdjęć (np. do
wywoływania),
17. wszelkich substancji lub przedmiotów zanieczyszczonych dowolną pochodną
polichlorowanego dibenzofuranu,
18. wszelkich substancji lub przedmiotów zanieczyszczonych dowolną pochodną
polichlorowanej dibenzo-p-dioksyny.
Lista B:
Odpady, które zawierają którykolwiek ze składników wyliczonych w zał. nr 3 i mają
którekolwiek z właściwości wyliczonych w zał. nr 4, i składają się z:
19. mydeł, tłuszczów lub wosków pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego,
20. niehalogenowanych substancji organicznych niestosowanych jako
rozpuszczalniki,
21. nieorganicznych substancji nie zawierających metali lub związków metali,
22. popiołów lub żużli,
23. gleby i ziemi, w tym urobku z pogłębiania,
24. soli hartowniczych nie zawierających cyjanków,
25. pyłów lub proszków metalicznych,
26. zużytych materiałów katalitycznych,
27. cieczy lub szlamów zawierających metale lub związki metali,
28. pozostałości z operacji usuwania zanieczyszczeń (np. pyły z filtrów), z wyjątkiem
pkt 29, 30 i 33,
29. szlamów z płuczek,
30. szlamów z zakładów uzdatniania wody,
31. pozostałości z dekarbonizacji,
32. pozostałości z kolumn jonowymiennych,
33. osadów ściekowych, nie poddanych unieszkodliwieniu lub nie nadających się do
zastosowania w rolnictwie,
34. osadów z czyszczenia zbiorników lub urządzeń,
35. urządzeń zanieczyszczonych,
36. pojemników zanieczyszczonych po produktach, które zawierały jeden lub więcej
składników wymienionych w załączniku nr 3 (np. opakowania, butle gazowe itp.),
37. baterii, akumulatorów i innych ogniw elektrycznych,
38. olejów roślinnych,
39. substancji lub przedmiotów pochodzących z selektywnej zbiórki odpadów z
gospodarstw domowych,
40. innych odpadów.
Załącznik nr 3  Ustawy o odpadach
Składniki odpadów, które kwalifikują je jako odpady niebezpieczne.
Składniki odpadów z listy B zał. nr 2, które kwalifikują je jako odpady niebezpieczne,
jeśli posiadają właściwości opisane w zał. nr 4:
C1 beryl, związki berylu,
C2 związki wanadu,
C3 związki chromu (VI),
C4 związki kobaltu,
C5 związki niklu,
C6 związki miedzi,
C7 związki cynku,
C8 arsen, związki arsenu,
C9 selen, związki selenu,
C10 związki srebra,
C11 kadm, związki kadmu,
C12 związki cyny,
C13 antymon, związki antymonu,
C14 tellur, związki telluru,
C15 związki baru z wyjątkiem siarczanu baru,
C16 rtęć, związki rtęci,
C17 tal, związki talu,
C18 ołów, związki ołowiu,
C19 siarczki nieorganiczne,
C20 nieorganiczne związki fluoru, z wyjątkiem fluorku wapnia,
C21 cyjanki nieorganiczne,
C22 następujące metale alkaliczne lub metale ziem alkalicznych: lit, sód, potas,
wapń, magnez w postaci niezwiązanej,
C23 kwaśne roztwory lub kwasy w postaci stałej,
C24 roztwory zasadowe i zasady w postaci stałej,
C25 azbest (pył i włókna),
C26 fosfor, związki fosforu, z wyjątkiem fosforanów mineralnych,
C27 karbonylki metali,
C28 nadtlenki,
C29 chlorany,
C30 nadchlorany,
C31 azydki,
C32 PCB,
C33 farmaceutyki oraz związki stosowane w medycynie lub w weterynarii,
C34 biocydy i substancje fitofarmaceutyczne (np. pestycydy),
C35 substancje zakaz
ne,
C36 kreozoty,
C37 izocyjaniany, tiocyjaniany,
C38 cyjanki organiczne (np. nitryle),
C39 fenole, związki fenolowe,
C40 halogenowane rozpuszczalniki,
C41 rozpuszczalniki organiczne, z wyjątkiem rozpuszczalników halogenowanych,
C42 związki halogenoorganiczne, z wyjątkiem obojętnych materiałów
spolimeryzowanych i innych substancji, o których mowa w niniejszym załączniku,
C43 aromatyczne, policykliczne i heterocykliczne związki organiczne,
C44 aminy alifatyczne,
C45 aminy aromatyczne,
C46 etery,
C47 substancje o właściwościach wybuchowych, z wyjątkiem substancji
wyszczególnionych w innych punktach niniejszego załącznika,
C48 organiczne związki siarki,
C49 jakąkolwiek pochodną polichlorowanego dibenzofuranu,
C50 jakąkolwiek pochodną polichlorowanej dibenzo-p-dioksyny,
C51 węglowodory i ich związki z tlenem, azotem lub siarką nieuwzględnione w inny
sposób w niniejszym załączniku.
Załącznik nr 4  Ustawy o odpadach
Właściwości odpadów, które powodują, że odpady są niebezpieczne:
H1 "wybuchowe": substancje, które mogą wybuchnąć pod wpływem ognia lub które
są bardziej wrażliwe na wstrząs lub tarcie niż dinitrobenzen,
H2 "utleniające": substancje, które wykazują silnie egzotermiczne reakcje podczas
kontaktu z innymi substancjami, w szczególności z substancjami łatwopalnymi,
H3-A "wysoce łatwopalne":
1) ciekłe substancje mające temperaturę zapłonu poniżej 21�C (w tym nadzwyczaj
łatwopalne ciecze),
2) substancje, które mogą rozgrzać się, a w efekcie zapalić się w kontakcie z
powietrzem w temperaturze otoczenia bez jakiegokolwiek dostarczenia energii,
3) stałe substancje, które mogą się łatwo zapalić po krótkim kontakcie ze z
ródłem
zapłonu i które palą się nadal lub tlą po usunięciu z
ródła zapłonu,
4) gazowe substancje, które są łatwopalne w powietrzu pod normalnym ciśnieniem,
5) substancje, które w kontakcie z wodą lub wilgotnym powietrzem tworzą wysoce
łatwopalne gazy w niebezpiecznych ilościach,
H3-B "łatwopalne": ciekłe substancje mające temperaturę zapłonu równą lub wyższą
niż 21�C i niższą lub równą 55�C,
H4 "drażniące": substancje nie żrące, które poprzez krótki, długotrwały lub
powtarzający się kontakt ze skórą lub błoną śluzową mogą wywołać stan zapalny,
H5 "szkodliwe": substancje, które, jeśli są wdychane lub dostają się drogą
pokarmową lub wnikają przez skórę, mogą spowodować ograniczone zagrożenie dla
zdrowia,
H6 "toksyczne": substancje (w tym wysoce toksyczne substancje i preparaty), które,
jeśli są wdychane lub dostają się drogą pokarmową lub wnikają przez skórę, mogą
spowodować poważne, ostre lub chroniczne zagrożenie zdrowia, a nawet śmierć,
H7 "rakotwórcze": substancje, które, jeśli są wdychane lub dostają się drogą
pokarmową lub wnikają przez skórę, mogą wywoływać raka lub też zwiększyć
częstotliwość jego występowania,
H8 "żrące": substancje, które w zetknięciu z żywymi tkankami mogą spowodować ich
zniszczenie,
H9 "zakaz
ne": substancje zawierające żywe mikroorganizmy lub ich toksyny, o
których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do przyjęcia, że
powodują choroby człowieka lub innych żywych organizmów,
H10 "działające szkodliwie na rozrodczość": substancje, które, jeśli są wdychane lub
dostaną się drogą pokarmową lub jeśli wnikają przez skórę, mogą wywołać
niedziedziczne wrodzone deformacje lub też zwiększyć częstotliwość ich
występowania,
H11 "mutagenne": substancje, które, jeśli są wdychane lub dostaną się drogą
pokarmową lub jeśli wnikają przez skórę, mogą wywołać dziedziczne defekty
genetyczne lub też zwiększyć częstotliwość ich występowania,
H12 substancje, które w wyniku kontaktu z wodą, powietrzem lub kwasem uwalniają
toksyczne lub wysoce toksyczne gazy,
H13 substancje, które po zakończeniu procesu unieszkodliwiania mogą w dowolny
sposób wydzielić inną substancję, np. w formie odcieku, która posiada jakąkolwiek
spośród cech wymienionych powyżej,
H14 "ekotoksyczne": substancje, które stanowią lub mogą bezpośrednie lub
opóz
nione zagrożenie dla jednego lub więcej elementów środowiska.
Załącznik nr 5  Ustawy o odpadach
Procesy odzysku
R1 Wykorzystanie jako paliwa lub innego środka wytwarzania energii
R2 Regeneracja lub odzyskiwanie rozpuszczalników
R3 Recykling lub regeneracja substancji organicznych, które nie są stosowane jako
rozpuszczalniki (włączając kompostowanie i inne biologiczne procesy
przekształcania)
R4 Recykling lub regeneracja metali i związków metali
R5 Recykling lub regeneracja innych materiałów nieorganicznych
R6 Regeneracja kwasów lub zasad
R7 Odzyskiwanie składników stosowanych do usuwania zanieczyszczeń
R8 Odzyskiwanie składników z katalizatorów
R9 Powtórna rafinacja oleju lub inne sposoby ponownego wykorzystania oleju
R10 Rozprowadzenie na powierzchni ziemi, w celu nawożenia lub ulepszania gleby
R11 Wykorzystanie odpadów pochodzących z któregokolwiek z działań
wymienionych w punktach od R1 do R10
R12 Wymiana odpadów w celu poddania któremukolwiek z działań wymienionych w
punktach od R1 do R11
R13 Magazynowanie odpadów, które mają być poddane któremukolwiek z działań
wymienionych w punktach od R1 do R12 (z wyjątkiem tymczasowego
magazynowania w czasie zbiórki w miejscu, gdzie odpady są wytwarzane)
R14 Inne działania prowadzące do wykorzystania odpadów w całości lub części
R15 Przetwarzanie odpadów, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do
recyklingu.
Załącznik nr 6  Ustawy o odpadach
Procesy unieszkodliwiania odpadów
D1 Składowanie na składowiskach odpadów obojętnych
D2 Obróbka w glebie i ziemi (np. biodegradacja odpadów płynnych lub szlamów w
glebie i ziemi)
D3 Składowanie poprzez głębokie zatłaczanie (np. zatłaczanie odpadów, które
można pompować)
D4 Retencja powierzchniowa (np. umieszczanie odpadów na poletkach osadowych
lub lagunach)
D5 Składowanie na składowiskach odpadów niebezpiecznych lub na składowiskach
odpadów innych niż niebezpieczne
D6 Odprowadzanie do wód z wyjątkiem mórz*
D7 Lokowanie (zatapianie) na dnie mórz
D8 Obróbka biologiczna nie wymieniona w innym punkcie niniejszego załącznika, w
wyniku której powstają odpady, unieszkodliwiane za pomocą któregokolwiek z
procesów wymienionych w punktach od D1 do D12 (np. fermentacja)
D9 Obróbka fizyczno-chemiczna nie wymieniona w innym punkcie niniejszego
załącznika, w wyniku której powstają odpady, unieszkodliwiane za pomocą
któregokolwiek z procesów wymienionych w punktach od D1 do D12 (np. parowanie,
suszenie, strącanie)
D10 Termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach
zlokalizowanych na lądzie
D11 Termiczne przekształcanie odpadów w instalacjach lub urządzeniach
zlokalizowanych na morzu
D12 Składowanie odpadów w pojemnikach w ziemi (np. w kopalni)
D13 Sporządzanie mieszanki lub mieszanie przed poddaniem któremukolwiek z
procesów wymienionych w punktach od D1 do D12
D14 Przepakowywanie przed poddaniem któremukolwiek z procesów wymienionych
w punktach od D1 do D13
D15 Magazynowanie w czasie któregokolwiek z procesów wymienionych w
punktach od D1 do D14 (z wyjątkiem tymczasowego magazynowania w czasie
zbiórki w miejscu, gdzie odpady są wytwarzane)
D16 Przetwarzanie odpadów, w wyniku którego są wytwarzane odpady
przeznaczone do unieszkodliwiania
* - Odprowadzanie do wód z wyjątkiem mórz w całości objęte jest zakazem.