www.sgk.gofin.pl Strona 1
Zeszyty Metodyczne Rachunkowości
nr z dnia 2010-09-20 nr kolejny 282
18
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., www.sgk.gofin.pl
Wydatki ponoszone na rzecz członków zarządu w spółce z o.o.
Jak w księgach rachunkowych spółki z o.o. ewidencjonować wydatki ponoszone na rzecz członków zarządu,
w tym na ich wynagrodzenia?
1. Podstawa prawna powołania zarządu w spółce z o.o.
Członek zarządu spółki z o.o. - w myśl art. 201 ż 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz. U.
nr 94, poz. 1037 ze zm.), dalej zwanej K.s.h. - jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa
spółki stanowi inaczej. Wskutek powołania przez uprawniony organ członka zarządu powstaje stosunek organizacyjny
pomiędzy daną osobą fizyczną a spółką z o.o. Jednak sam fakt powołania członka zarządu spółki nie oznacza
nawiązania stosunku pracy w drodze powołania, w rozumieniu art. 68 Kodeksu pracy, lecz powierzenie określonej
osobie funkcji członka organu spółki zgodnie z Kodeksem spółek handlowych. Między spółką a członkiem zarządu
może powstać również równoległy stosunek prawny oparty na przepisach Kodeksu pracy albo Kodeksu cywilnego. Z
członkiem zarządu może być zawarta umowa o pracę lub umowa cywilna, np. umowa zlecenia, o dzieło albo kontrakt
menedżerski.
Z powyższego wynika, iż pełnienie funkcji w organie spółki z o.o. możliwe jest na podstawie powołania, jak również na
podstawie umowy o pracę lub innej umowy.
W każdej spółce z o.o. należy powołać zarząd. Funkcjonowanie tego organu pociąga za sobą określone wydatki,
do których należą m.in.:
wynagrodzenia,
świadczenia rzeczowe (np. zapewnienie mieszkania członkom zarządu, samochodu, opieki zdrowotnej,
telefonów),
koszty podróży służbowych,
nagrody wypłacane z zysku,
diety z tytułu udziału w posiedzeniach zarządu,
ubezpieczenia OC,
odprawy dla byłych członków zarządu.
Wydatki te odnoszone są generalnie w ciężar kosztów działalności operacyjnej, z wyjątkiem wypłat dokonywanych
z zysku spółki, które ujmowane są na koncie 82 "Rozliczenie wyniku finansowego".
Ewidencja księgowa niektórych z wymienionych wyżej wydatków omówiona zostanie w dalszej części opracowania.
http://www.sgk.gofin.pl/11,2357,125912,wydatki-ponoszone-na-rzecz-czlonkow-zarza... 2010-12-08 08:31:39
www.sgk.gofin.pl Strona 2
2. Wynagrodzenie członków zarządu
Wynagrodzenie członka zarządu, wypłacane z tytułu pełnionych przez niego funkcji, zalicza się do kosztów działalności
operacyjnej jednostki i ujmuje na koncie wynagrodzeń prowadzonym w ramach konta 40 "Koszty według rodzajów" lub na koncie
55 "Koszty zarządu".
Bez względu na rodzaj umowy zawartej z członkiem zarządu, rozrachunki z tytułu pobieranych przez zarząd
wynagrodzeń powinny być ujmowane, tak jak wynagrodzenia pracowników etatowych na koncie 23-0 "Rozrachunki
z tytułu wynagrodzeń".
Zarówno do konta kosztowego, jak i rozrachunkowego, zasadne jest utworzenie odrębnego konta analitycznego,
dotyczącego jedynie wynagrodzeń zarządu.
Dane na temat wynagrodzeń zarządu jednostka ma bowiem obowiązek ujawnić w informacji dodatkowej
do sprawozdania finansowego za dany rok obrotowy. W pozycji 4.4 dodatkowych informacji i objaśnień należy
przedstawić informacje o wynagrodzeniach, łącznie z wynagrodzeniem z zysku, wypłaconych lub należnych osobom
wchodzącym w skład organów zarządzających, nadzorujących albo administrujących spółek handlowych (dla każdej
grupy osobno) za rok obrotowy.
Naszym zdaniem, w pozycji tej prezentuje się ogólną kwotę wynagrodzeń za pracę w organach spółki z o.o.
wypłaconych w roku obrotowym (w tym także z tytułu umów menedżerskich, prac zleconych itp.), w podziale na
wynagrodzenia wypłacone członkom zarządu (z tytułu stosunku pracy i innych) oraz członkom organów nadzorujących
(rady nadzorczej, komisji rewizyjnej). Wynagrodzenia wykazuje się w kwotach brutto, zarachowanych w koszty
działalności operacyjnej.
Ewidencja księgowa wynagrodzenia członków zarządu może przebiegać zapisami:
1. Naliczone wynagrodzenie członka zarządu (kwota brutto):
- Wn konto 40-4 "Wynagrodzenia" lub 55 "Koszty zarządu"
(w analityce: Wynagrodzenia członków zarządu),
- Ma konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń"
(w analityce: Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń członków zarządu).
2. Zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych:
- Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń"
(w analityce: Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń członków zarządu),
- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne"
(w analityce: Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych).
3. Składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, obciążające członka zarządu:
- Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń"
(w analityce: Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń członków zarządu),
- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne" (w analityce: Rozrachunki z ZUS).
4. Składki na ubezpieczenia społeczne, obciążające pracodawcę:
- Wn konto 40-5 "Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia" lub
55 "Koszty zarządu",
- Ma konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń"
(w analityce: Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń członków zarządu).
5. WB - wypłata wynagrodzenia (kwota netto):
- Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń"
(w analityce: Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń członków zarządu),
- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".
Należy przy tym podkreślić, iż przychód uzyskany z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu jedynie na podstawie
powołania nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Osoby
pełniące funkcje członków zarządu tylko na podstawie powołania nie są objęte:
1) ubezpieczeniem społecznym - nie zostały bowiem wymienione w art. 6 ustawy z dnia 13 paz
dziernika
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.) oraz
http://www.sgk.gofin.pl/11,2357,125912,wydatki-ponoszone-na-rzecz-czlonkow-zarza... 2010-12-08 08:31:39
www.sgk.gofin.pl Strona 3
2) ubezpieczeniem zdrowotnym - nie zostały bowiem wymienione w art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia
2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164,
poz. 1027 ze zm.).
W takiej sytuacji nie wystąpią więc księgowania zaprezentowane w poz. 3 i 4.
3. Wypłata nagrody z zysku spółki
Ewidencja księgowa zdarzeń związanych z wypłatą nagrody (premii) dla członka zarządu z zysku spółki przebiega
w sposób analogiczny jak ewidencja księgowa wynagrodzenia członka zarządu, wypłacanego z tytułu pełnionych przez
niego funkcji, przy czym wynagrodzenie brutto, jak i ewentualne składki na ubezpieczenia społeczne (obciążające
pracodawcę) odnoszone są w ciężar konta 82 "Rozliczenie wyniku finansowego", a nie w ciężar kosztów działalności
operacyjnej.
Ewidencja tej nagrody uzależniona jest ponadto od tego, czy pełnienie funkcji w organie spółki odbywa się na podstawie
powołania, czy na podstawie umowy o pracę lub innej umowy. W przypadku bowiem pełnienia funkcji członka zarządu
jedynie na podstawie powołania, wypłacona nagroda nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia
społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. W takiej sytuacji wypłata takiej nagrody wiązać się będzie z koniecznością
dokonania następujących zapisów:
1. Uchwała o podziale zysku - kwota przyznanej członkowi zarządu nagrody (kwota brutto):
- Wn konto 82 "Rozliczenie wyniku finansowego",
- Ma konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń"
(w analityce: Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń członków zarządu).
2. Zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych:
- Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń"
(w analityce: Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń członków zarządu),
- Ma konto 22 "Rozrachunki publicznoprawne"
(w analityce: Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych).
3. WB - wypłata nagrody w kwocie netto:
- Wn konto 23-0 "Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń"
(w analityce: Rozrachunki z tytułu wynagrodzeń członków zarządu),
- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący".
4. Odprawa dla byłego członka zarządu
Członkowi zarządu, który pełnił swoją funkcję na podstawie zawartej ze spółką umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy
o dzieło lub innej umowy (w tym kontraktu menedżerskiego), mogą przysługiwać pewne roszczenia z tytułu rozwiązania
z nim powyższej umowy (np. odprawa).
Jeśli w związku z rozwiązaniem umowy byłemu członkowi zarządu przysługuje odprawa, wydatki poniesione na jej
wypłatę powinny zostać zaliczone do kosztów podstawowej działalności operacyjnej. Zarachowanie naliczonej odprawy
w ciężar tych kosztów może przebiegać zapisem:
- Wn konto 40 "Koszty według rodzajów" lub 55 "Koszty zarządu",
- Ma konto 24 "Pozostałe rozrachunki"
(w analityce: Imienne konto członka zarządu).
Należy przy tym pamiętać, iż od wypłaconej członkowi zarządu odprawy z tytułu odwołania z pełnionej funkcji, należy
naliczyć zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych ( , ). Oznacza to, że wypłata
Wn konto 24 Ma konto 22
przedmiotowej odprawy nastąpi w kwocie netto, czyli po potrąceniu zaliczki na podatek dochodowy. Wypłata ta
wprowadzona zostanie do ksiąg rachunkowych, zapisem:
http://www.sgk.gofin.pl/11,2357,125912,wydatki-ponoszone-na-rzecz-czlonkow-zarza... 2010-12-08 08:31:39
www.sgk.gofin.pl Strona 4
- Wn konto 24 "Pozostałe rozrachunki"
(w analityce: Imienne konto członka zarządu),
- Ma konto 13-0 "Rachunek bieżący" lub 10 "Kasa".
http://www.sgk.gofin.pl/11,2357,125912,wydatki-ponoszone-na-rzecz-czlonkow-zarza... 2010-12-08 08:31:39