Argumenty teoretyczne na rzecz
protekcjonizmu
6/7.11.2012
Nieracjonalne argumenty na rzecz
protekcjonizmu
najczęściej nie znajdują one racjonalnego, merytorycznego
uzasadnienia, a ich skutki są niejednoznaczne, czyli
wywołują skutki niekorzystne z punktu widzenia całej
gospodarki:
wzrost produkcji i zatrudnienia;
nieuczciwa konkurencja;
nieuczciwa konkurencja;
poprawa bilansu płatniczego;
bezpieczeństwo ekonomiczne państwa;
wartości społeczno-kulturalne;
Nieracjonalne argumenty na rzecz
protekcjonizmu  wzrost produkcji i zatrudnienia
jeden z najczęściej wymienianych;
dla uzasadnienia wykorzystywany jest efekt mnożnikowy
Keynsa;
efekt
mnożnikowy
zwiększenie

podaży
zmniejszenie
krajowej i
wzrost popytu
importu to
zatrudnienia
na produkcję
większy
krajową
przyrost
spadek
sprzedaży
popytu na
krajowej i
import
wzrost PKB
narzędzia
polityki
handlowej
Nieracjonalne argumenty na rzecz
protekcjonizmu  wzrost produkcji i zatrudnienia
realizowany przed wprowadzeniem ograniczeń
handlowych import był konkurencyjny w stosunku do
produkcji krajowej:
najczęściej produkcja krajowa nie może w pełni substytuować
dóbr zagranicznych;
gorsza jakość;
gorsza jakość;
wzrost cen;
wzrost cen;
by zwiększyć produkcję krajową producenci muszą
posiadać wolne zasoby czynników produkcji;
wprowadzenie ograniczeń w imporcie może zostać
wykorzystane przez inne kraje, które mogą zastosować
środki odwetowe
Nieracjonalne argumenty na rzecz
protekcjonizmu  nieuczciwa konkurencja
wiązany zazwyczaj z różnicami w poziomach płac
w różnych krajach;
argument irracjonalny;
różnice w kosztach wytwarzania podstawą
międzynarodowego podziału pracy;
kraje wysokorozwinięte mogą rekompensować wysokie
koszty pracy niższymi kosztami czynników względnie u
nich obfitych;
cena siły roboczej jest poniekąd odzwierciedleniem jej
wydajności;
Nieracjonalne argumenty na rzecz
protekcjonizmu  poprawa bilansu płatniczego
argument przytaczany często w przypadku stałego
deficytu handlowego;
argument nieracjonalny:
w przypadku deficytu o charakterze strukturalnym,
wprowadzenie środków ochronnych w imporcie prowadzi do
podniesienia cen w gospodarce;
podniesienia cen w gospodarce;
wzrost cen w mocno importochłonnym eksporcie przekłada
się na spadek wywozu towarów za granicę;
niekorzystny wpływ na partnerów handlowych  groz
ba
odwetu;
Nieracjonalne argumenty na rzecz
protekcjonizmu  bezpieczeństwo ekonomiczne państwa
zwolennicy:
wolny handel może sprzyjać sytuacji, kiedy państwo uzależni się
od dostaw zagranicznych i w ten sposób być bardziej podatne
na naciski polityczne;
koszty zależą od wielkości kraju  mały i duży;
przykłady:
przykłady:
szok naftowy 1973-1975
ceny gazu Rosja  Ukraina 2005/2006
przeciwnicy:
nie zawsze możliwa produkcja krajowa;
dywersyfikacja;
 nic tak nie łączy jak wspólne interesy ;
Nieracjonalne argumenty na rzecz
protekcjonizmu  wartości społeczno-kulturalne
zwolennicy:
utrzymanie produkcji i usług w małych warsztatach
rzemieślniczych, małych firmach, produkcji rolnej w małych
rodzinnych gospodarstwach czy specyficznej regionalnej
produkcji w określonych branżach;
przeciwnicy:
straty w sferze dobrobytu w celu ochrony tradycji;
jaka forma protekcji?
Racjonalne ekonomicznie argumenty na
rzecz protekcjonizmu
wskazują na możliwość osiągania większych korzyści
w sferze dobrobytu wskutek wprowadzenia barier
w międzynarodowej wymianie handlowej w związku z
występowaniem niedoskonałości rynku:
argument cła wychowawczego;
argument cła optymalnego;
argument cła optymalnego;
teoria drugiego po najlepszym;
Racjonalne ekonomicznie argumenty na
rzecz protekcjonizmu  argument cła wychowawczego
najstarszy;
dwie wersje:
kraj rozwinięty;
kraj rozwijający się;
kraj rozwijający się;
przewaga komparatywna rozpatrywana w kategoriach
dynamicznych;
Racjonalne ekonomicznie argumenty na
rzecz protekcjonizmu  argument cła wychowawczego
Racjonalne ekonomicznie argumenty na
rzecz protekcjonizmu  argument cła optymalnego
możliwość wywierania wpływu na relacje wymienne;
kraj duży;
spadek dobrobytu całej gospodarki światowej;
spadek dobrobytu całej gospodarki światowej;
możliwość odwetu  wojna celna;
Racjonalne ekonomicznie argumenty na
rzecz protekcjonizmu  teoria drugiego po najlepszym
idea wolnego handlu  model doskonałej konkurencji;
spełnienie wszystkich założeń jest niemożliwe;
autorzy:
autorzy:
Richard Lipsey;
Kelvin Lancaster;
że zastosowanie środków polityki handlowej może
przyczynić się do wystąpienia pozytywnego wpływu na
dobrobyt kraju w ujęciu suboptymalnym;
Bieżące tendencje w zakresie polityki
handlowej