PRAWO KARNE MATERIALNE
1. DEFINICJA I PODZIAA PRAWA KARNEGO
2. yRÓDAA PRAWA KARNEGO
3. FUNKCJE PRAWA KARNEGO
4. OBOWIZYWANIE USTAWY KARNEJ POD WZGLDEM CZASU.
5. OBOWIZYWANIE USTAWY KARNEJ PO WZGLDEM OBYWATELSTWA SPRAWCY
6. OBOWIZYWANIE USTAWY KARNEJ PO WZGLDEM MIEJSCA POPEANIENIA
PRZESTPSTWA (CZYNU ZABRONIONEGO)
7. DEFINICJA PRZESTPSTWA, PRZESTPSTWO A CZYN ZABRONIONY
8. CZAS I MIEJSCE POPEANIENIA PRZESTPSTWA
9. SPOAECZNA SZKODLIWOŚĆ
10. USTAWOWE ZNAMIONA PRZESTPSTWA.
11. PRZEDMIOT PRZESTPSTWA
12. PODMIOT PRZESTPSTWA
13. PRZEDMIOTOWA STRONA PRZESTPSTWA
14. CZYN I SKUTEK W PRAWIE KARNYM, ZWIZEK PRZYCZYNOWY.
15. PODMIOTOWA STRONA PRZESTPSTWA
16. WINA W PRAWIE KARNYM, ZWIZEK PRZYCZYNOWY
17. PODZIAAY PRZESTPSTW
18. POSTACIE POPEANIENIA PRZESTPSTW- POJCIE, RODZAJE
19. SPRAWSTWO, SPRAWSTWO KIEROWNICZE I SPRAWSTWO PRZEZ POLECENIE
20. WSPÓASPRAWSTWO
21. PODŻEGANIE
22 POMOCNICTWO
23. STADIA PRZESTPSTWA, POJCIE, RODZAJE,
24. PRZYGOTOWANIE
25. USIAOWANIE
26. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA OKOLICZNOŚCI WYACZAJCYCH ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARN
27. OBRONA KONIECZNA
28. STAN WYŻSZEJ KONIECZNOŚCI
29. ZGODA DYSPONENTA DOBREM
30. RYZYKO
31. DZIAAANIE W RAMACH UPRAWNIEC I OBOWIZKÓW
32. NIEPOCZYTALNOŚĆ, POCZYTALNOŚC OGRANICZONA, WYACZENIE STOSOWANIA
33. BAD I JEGO RODZAJE
34. ROZKAZ
35. ZBIEG PRZESTPSTW
36. ZBIEG PRZEPISÓW USTAWY
37. KARA, POJCIE, FUNKCJE
38. SYSTEM ŚRODKÓW PRAWNO-KARNYCH W POLSKIM PRAWIE KARNYM
39. KARA GRZYWNY
40. KARA OGRANICZENIA WOLNOŚCI
41. KARY POZBAWIENIA WOLNOŚCI
42. CHARAKTERYSTYKA I SYSTEMATYKA ŚRODKÓW KARNYCH
43. ŚRODKI ZABEZPIECZAJCE
44. DYREKTYWY SDOWEGO WYMIARU KARY
45. NADZWYCZAJNE ZAAGODZENIE KARY
46. POWRÓT DO PRZESTPSTWA
47. ŚRODKI ZW. Z PODDANIEM SPRAWCY PRÓBIE. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA, SYSTEMATYKA
48. WARUNKOWE UMORZENIE POSTPOWANIA KARNEGO
49. WARUNKOWE ZAWIESZENIE WYKONANIA KARY
50. WARUNKOWE PRZEDTERMINOWE ZWOLNIENIE
51. PRZEDAWNIENIE, ISTOTA, RODZAJE
52. PRZEDAWNIENIE KARALNOŚCI
53. PRZEDAWNIENIE WYKONANIA KARY
54. WYACZENIE PRZEDAWNIENIA
55. ZATARCIE SKAZANIA
1. DEFINICJA I PODZIAA PRAWA KARNEGO
Prawo karne materialne (zwane krócej prawem karnym) to zespół norm prawnych
określających czyny społecznie szkodliwe, zwane przestępstwami, zasady odpowiedzialności
za te czyny oraz kary, środki karne i zabezpieczające stosowane wobec ich sprawców.
Prawo karne możemy rozpatrywać w sensie szerokim i w sensie wąskim.
Prawo karne w sensie szerokim dzielimy na:
a) Prawo karne powszechne dzielimy na:
1. prawo karne materialne - znajdujące swój wyraz ustawowy w Kodeksie Karnym z 06.06.97r.
2. prawo karne procesowe - znajdujące wyraz w Kodeksie postępowania karnego z 06.06.97r.
3. prawo karne wykonawcze - znajdujące wyraz w Kodeksie karnym wykonawczym z 6.06.97r.
b) Prawo karne specjalne dzielmy na;
1. prawo karne skarbowe - zawarte w kodeksie karnym skarbowym,
2. prawo karne wojskowe - nie ma swej odrębnej ustawy, jest unormowane w części
wojskowej " Kodeksu Karnego oraz w Dziale XV Kodeksu postępowania karnego ( który
normuje postępowanie karne przed Sądami wojskowymi).
Prawo karne w sensie wąskim - to tylko i wyłącznie prawo karne materialne.
Prawo karne materialne to zespól norm prawnym określających czyny społecznie szkodliwe zwane
przestępstwami, zasady odpowiedzialności za te czyny oraz kary, środki karne i zabezpieczające
stosowane wobec ich sprawców.
Prawo karne materialne ma:
a) podstawę prawną w ustawie - nie może być regulowane aktem prawnym niższym niż ustawa,
b) prawo karne materialne, procesowe i wykonawcze w rozumieniu szerokim określa:
- prawo karne materialne - co jest przestępstwem i co za to grozi,
- prawo karne procesowe - co zrobić gdy popełniono przestępstwo i jak doprowadzić
do reakcji karnej,
- prawo karne wykonawcze - określa sposób wykonywania kary i środków karnych.
Skuteczność i surowość przepisów to surowość represji -jest to najskuteczniejsze działanie (jest to
pogląd powszechny) jednak w chwili popełniania przestępstwa człowiek nie myśli
o konsekwencjach.
2. yRÓDAA PRAWA KARNEGO
yródłami prawa karnego materialnego są:
a) Konstytucja,
b) Ustawy, (przede wszystkim Kodeks Karny ),
c) Ratyfikowane umowy międzynarodowe,
Konstytucja wyznacza ramy prawa karnego, których ustawodawcy nie wolno przekroczyć.
Wszystkie przepisy prawa muszą być zgodne z Konstytucją.
Prawo karne obowiązujące w Polsce zawarte jest głównie w Kodeksie karnym z 1997 roku,
stosowanym od 01.01.1998.
Kodeks karny jest obecnie głównym, ale nie jedynym zródłem obowiązującego prawa karnego.
Przepisy karne zawarte są również w tzw. ustawach dodatkowych. Ustawy te mają dwojaki
charakter. Mogą to być ustawy karne szczególne, które zawierają wyłącznie lub prawie wyłącznie
przepisy karne albo ustawy typu administracyjnego, które regulują, pewną dziedzinę życia
społecznego, ale zawierają też przepisy karne.
Kodeks karny dzieli się na trzy części:
- ogólną ( zawiera głównie przepisy określające zasady odpowiedzialności karnej,
reguły obowiązywania ustaw karnych, katalog kar i zasady ich wymierzania ),
- szczególną (zawiera przepisy o poszczególnych typach przestępstw)
- wojskową (zawiera przepisy karne odnoszące się do żołnierzy).
Ratyfikowane umowy międzynarodowe, po ich opublikowaniu w Dzienniku Ustaw RP, są
częścią krajowego porządku prawnego, a umowy ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w
ustawie mają pierwszeństwo przed ustawami.
W Polsce nie są zródłem prawa karnego orzeczenia sądów. Jedynym wyjątkiem są
orzeczenia Trybunału konstytucyjnego, które mają moc powszechnie obowiązującą i są
ostateczne. Mimo to orzecznictwo sądów, a zwłaszcza Sądu Najwyższego wpływa na kształt
obowiązującego prawa karnego poprzez jego interpretację. Podobnie wygląda sytuacja
http://notatek.pl/prawo-karne-materialne-wyklady?notatka
interpretacji przepisów prawa karnego przez naukę prawa karnego.
yródłem prawa karnego nie jest również zwyczaj, mimo, że wywiera wpływ na stosowanie
prawa karnego.
3. FUNKCJE PRAWA KARNEGO
Wyróżniamy następujące funkcje prawa karnego:
1. Funkcja ochronna - prawo karne chroni najważniejsze dobra społeczne i jednostkowe przed
zamachami przestępnymi niezależnie od regulacji innych dziedzin prawa wynika to ze
społecznego znaczenia ochrony tych dóbr, a także niezbędności prawa karnego operującego
silnymi środkami przymusu.
2. Funkcja gwarancyjna - zasady tej funkcji maja charakter norm nadrzędnych, opartych na
Konstytucji i konwencjach międzynarodowych, funkcja ta wyrażona jest w najważniejszych
zasadach:
" nie ma przestępstwa bez zakazu ustawowego, czyn zabroniony musi być określony
w ustawie,
" nie można stosować kar, które nie są określone w ustawie,
" ustawa nie działa wstecz, czyn nie może być uznany za przestępstwo bez
wcześniejszego zakazu ustawowego, nie ma przestępstwa, jeżeli sprawcy
czynu zabronionego nie można przypisać winy,
3. Funkcja sprawiedliwościowa - stosowanie prawa karnego powinno zaspokajać społeczne
poczucie sprawiedliwości. Chodzi o utwierdzenie w społeczeństwie przekonania, że sprawcy
przestępstw są sprawiedliwie karani, proporcjonalnie do winy i szkodliwości społecznej
popełnionego czynu.
4. Funkcja prewencyjne wychowawcza -celem kary i innych środków karnych nie jest
wyłącznie represja za popełnione czyny, lecz także zapobiegawcze i wychowawcze
oddziaływanie na sprawcę oraz społeczeństwo, przeciwdziałające naruszeniu prawa (np.
poddanie sprawcy próbie),
5. Funkcja kompensacyjna -jest to funkcja związana z nauką wiktymologii (nauki i ruchu
społecznego) ukierunkowanej na ofiarę przestępstwa i jej interes. Funkcję tą w prawie karnym
z 97r. realizuje grzędę wszystkim obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej
pokrzywdzonemu.
4. OBOWIZYWANIE USTAWY KARNEJ POD WZGLDEM CZASU.
Odpowiedzialności karnej podlega tylko ten, kto dopuszcza się czynu zabronionego przez
ustawę karną obowiązującą w czasie jego popełnienia.
Zasada lex criminalis retro non agit (ustawa karna nie działa wstecz) oznacza to, że nikt nie
może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej za czyn, który nie został zabroniony pod
grozbą kary przed jego popełnieniem przez należycie uchwaloną i ogłoszoną ustawę, tzn, nie
można wymagać przestrzegania zakazów lub nakazów, z którymi nie można było się zapoznać,
zanim zaczęły obowiązywać.
Ustawa karna z reguły określa datę wejścia jej w życie w swoich przepisach
wprowadzających, z tym że nie może to być data wcześniejsza od daty ogłoszenia tej ustawy w
Dzienniku Ustaw (naruszenie zakazu lex retro non agit}. Okres między ogłoszeniem ustawy a jej
wejściem w życie, który nosi on nazwę vacatio legis, ma umożliwić społeczeństwu zapoznanie się
z treścią wprowadzonych zakazów lub nakazów, co jest warunkiem świadomego ich
przestrzegania.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
prawo karnePrawo karnePrawo karne Zbiór przepisów Wydanie 18Prawo karne w tablicachAutonomia pacjenta a polskie prawo karneVaria Prawo Rzymskie I rok, Doktryny II rok, Prawo karne II rok, Prawo Cywilne III rok, PostęPrawo karne nieletnich Od opieki do odpowiedzialnościPRAWO KARNE część IIPRAWO KARNE II (ćwiczenia)Prawo karnePrawo karne procesowe skrypt III Dowody i czynności dowodowePrawo karnewięcej podobnych podstron