Lekcja 69/70
Obudowa metalowa wyrobisk korytarzowych.
Najczęściej stosowaną obudową wyrobisk korytarzowych jest obudowa metalowa.
W zale\
ności od rodzaju konstrukcji i charakteru współpracy z górotworem obudowa mo\
e być:
- sztywna,
- podatna.
Obudowa sztywna mo\
e prostokątna wykonana na przykład z szyn, dwuteowników lub profili
specjalnych lub łukowa. Zamki łączące elementy obudowy mogą być proste lub łukowe.
Elementy pomocnicze obudowy stanowią: płyty spągowe, okładziny \
elbetowe, rozpory stalowe
między sąsiednimi odrzwiami.
Rys. 1. Obudowa sztywna prostokątna Rys. 2. Obudowa sztywna z wygięta stropnicą
Powszechnie stosowanÄ… obudowÄ… wyrobisk korytarzowych jest podatna obudowa Å‚ukowa A
P.
Elementami obudowy są łuki stronicowy, łuki ociosowe, okładziny, rozpory, a w razie potrzeby płyty
spągowe (przy miękkich spągach).
Rys. 3 Odrzwia obudowy A
P Rys.4. Sposób łączenia łuków korytkowych strzemionami
1 - łuk ociosowy (KO 14, KO 18, KO 21 i KO 28), Strzemiona powinny być umieszczone od siebie w odległości
2 - łuku stropnicowego (KS 14, KS 18, KS 21 i KS 28), 20 cm, a odległość ich od końca zakładki powinna wynosić
3 - strzemion (zamków) łączących łuki ociosowe z łukiem strop- około 10 cm. Śruby zakręca się kluczem ręcznym o ramieniu
nicowym 1,0 do 1,3 m lub zakrętakiem mechanicznym.
Elementy Å‚ukowe wykonane z profilu korytkowego (stal ST-5
lub ulepszona),
KO łuki ociosowe (przykład KO 21  21kg/m)
KS Å‚uki stropowe
Produkowane wielkości A
P 1 ÷ A
P 10
S  2500 ÷ 5700 mm
W  2500 ÷ 3800 mm
R  1800 ÷ 3200 mm
Zale\
nie od wielkości łuki znakowane są kolorowymi paskami
Rys. 5. Przekrój profilu V Rys. 6. Strzemię do odrzwi z łuków podatnych (o profilu V)
Produkowany ze stali 30GY Strzemiona wykonane są ze stali St-3, przy czym kabłąk
V 21 i V 25 wielkości 0d 0 do 10 (ob. 3  częściowa) wykonany jest z pręta okrągłego, a jarzmo z kształtownika
V 29 wielkości od 6 do 10 (ob. 3  częściowa)
1 - Å‚uk stropnicowy o profilu V,
V 29 wielkość od 9 do 10 (ob. 4  częściowa)
2 - Å‚uk ociosowy o profilu V,
V 36 wielkość od 7 do 10 (ob. 4  częściowa)
3 - kabłąk,
V 44 wielkość 9 i 10
4 - jarzmo profilowe,
A
uki V21 i V36 Å‚Ä…czymy strzemionami SD
5 - nakrętka
A
uki V25 i V38 Å‚Ä…czymy strzemionami SD lub K
Strzemiona umieszcza się na końcu zakładki.
Okładzinę (opinkę) stosujemy w celu zabezpieczenia wyrobiska przed opadem odłamków skalnych,
ponadto opinka przenosi ciśnienie górotworu na odrzwia i przeciwdziała odprę\
eniu się skał za obudową.
Okładziny mogą być:
- drewniane (okorki, okrąglaki o średnicy 8 do 11 cm),
- \
elbetowe stanowiÄ… deski \
elbetowe wykonane z betonu marki 200 lub 250 i cementu
portlandzkiego marki 250 do 350.
- stalowe z siatki MM oraz siatki zgrzewane typ lekki i typ ciÄ™\
ki.
Rys. 7. Przykłady okładziny \
elbetowej Rys. 8. Okładzina z siatki MM Rys. 9. Okładzina z siatki MM
Dł. 110,120,125,130 cm, grub. 6cm, szer. 11 cm łączona na sworznie łączona na zakładkę
Wykonanie obudowy Å‚ukami podatnymi. Teoretycznie istniejÄ… dwa sposoby stawiania odrzwi
obudowy Å‚ukowej:
- skręcenie odrzwi na spągu, a następnie podniesienie i ustawienie ich w całości
- zawieszenie Å‚uku stropnicowego na udz
wigach (rys. 10), a następnie dostawienie łuków
ociosowych i połączenie ich strzemionami ze stropnicą.
Rys. 10. Stawianie obudowy
Strzemiona nale\
y
kontrolować i dokręcać śruby
gdy\
Å‚uki muszÄ… szczelnie
przylegać do siebie. Dolne
końce łuków ociosowych
osadzamy w gniazdach o
głębokości ok. 20 cm a
przypadku miękkich spągów
nale\
y stosować stopy
podporowe. Mogą to być
stopy betonowe lub stalowe
dopuszczone w kopalniach
węgla kamiennego.
W wyrobiskach o nachyleniu mniejszym od 25° Å‚uki ustawia siÄ™ prostopadle do osi wyrobiska.
Je\
eli nachylenie wyrobiska jest wiÄ™ksze od 25°, to Å‚uki przechyla siÄ™ górÄ… o 5°. Odrzwia ustawia siÄ™ w
odległościach od 0,8 do 1,2 m. Przestrzeń za obudową nale\
y szczelnie wypełnić kamieniem szlamami
samowiÄ…\
Ä…cymi, anhydrytem lub betonem.