Formy stadialne i postacie zjawiskowe popełnienia czynu zabronionego
Mają na celu rozszerzenie odpowiedzialności karnej na osoby inne niż tylko te, bezpośrednio dokonujące czynu.
Całość uregulowana w Rozdziale II KK.
Formy stadialne pochód przestępstwa (łac. iter delicti)
0. zamiar (nie należy do form stadialnych b'b'b' gdyż cogitationis poenam nemo patitur)
1. przygotowanie
2. usiłowanie (art. 13 15 KK):
13 ż1:
w kto w zamiarze może nastąpić tylko z winy umyślnie
w
3. dokonanie niezdefiniowane w KK sytuacja, w której sprawca swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie znamiona typu
czynu zabronionego.
istotny jest tu konkretny typ czynu zabronionego dla przestępstw bezskutkowych
w z działania dokonane, gdy sprawca wykonał czynność, niezależnie od tego, czy wykonuje ją nadal
w z zaniechania dokonane, gdy sprawca nie ma już możliwości przedsięwzięcia nakazanego mu zachowania.
casus Rywina, który powołując się na wpływ polityczny , obiecywał wręczyć korzyść majątkową, co jest penalizowane w
art. 230 KK było to już dokonanie. Zarzucano mu też oszustwo z art. 286 doprowadzał inną osobę do niekorzystnego
rozporządzenia swym majątkiem jest to jednak przestępstwo skutkowe, którego skutek jednak nie nastąpił. Z tej racji było
to tylko usiłowanie z art. 286.
Postacie współdziałania przestępnego
(postacie zjawiskowe i typowe związki funkcjonalne między typami przestępstw1)
Postacie zjawiskowe przestępstwa:
Ł! sprawstwo (art. 18 ż 1) wykonanie2 czynu:
Ś samodzielnie (sprawstwo zwykłe)
Ś wspólnie i w porozumieniu z inną osobą (współsprawstwo)
' należy je odróżniać od sprawstwa równoległego dokonywanego w
(sprawstwo równoległe)
tym samym miejscu i czasie, ale bez porozumienia
' współsprawstwo sukcesywne jeden ze współsprawców dołącza do
wykonywania czynu w trakcie współsprawca sukcesywny może
odpowiadać za elementy, które popełniono przed jego przystąpieniem do
(współsprawstwo sukcesywne)
czynu, jeżeli obejmował je swoją świadomością i tym samym
porozumieniem.
' współsprawstwo konieczne do zrealizowania czynu konieczna jest
wielość sprawców (eg. udział w zbiegowisku art. 254 KK, bójka,
(współsprawstwo konieczne)
kazirodztwo art. 201 KK)
Ś kieruje dokonaniem czynu przez inną osobę (sprawstwo kierownicze)
Ś wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej dokonanie czynu (sprawstwo polecające3)
Ł! podżeganie (art. 18 ż 2) kto chcąc4, by inna osoba popełniła przestępstwo, nakłania ją do tego
Ł! pomocnictwo (art. 18 ż 3) kto w zamiarze5, by inna osoba popełniła przestępstwo, swoim zachowaniem jej to ułatwia.
Ś Może być dokonane także przez zaniechanie, a nawet tylko przez eg. dodawanie odwagi.
Zagrożenie karne (art. 19):
Ł! podżeganie w granicach zagrożenia karnego za sprawstwo (ż 1)
Ł! pomocnictwo w granicach zagrożenia z sprawstwo z możliwością nadzwyczajnego złagodzenia kary (ż 2)
1 Eg. paserstwo funkcjonalnie związane z kradzieżą. rozbojem, etc. Podobnie z łapownictwem czynnym i biernym, albo poplecznictwem (ułatwianie innej osobie
uniknięcia odpowiedzialności karnej)
2 Nie dokonanie , bo można przypadkiem utknąć na etapie usiłowania.
3 Są to tzw. niewykonawcze postaci sprawstwa.
4 Tylko umyślność w zamiarze bezpośrednim.
5 Tylko umyślność, ale również w zamiarze ewentualnym.
Rozgraniczanie form zjawiskowych:
Ł! pomocnictwo contra współsprawstwo dwóch przestępców postanowiło wymordować członków pewnej rodziny. włamali
się do domu i jeden świecił latarką, drugi zaś zabijał.
Ś Koncept wąski zwraca uwagę na czasowniki a więc współsprawcą jest tylko ten, kto sam wypełnia wszystkie znamiona
czynu zabronionego. Zgodnie z nią latarnik był pomocnikiem.
Ś Koncept szeroki odchodzi od podejścia formalistycznego a więc współsprawcą jest ten, kto w znacznym stopniu6
przyczynia się do popełnienia przestępstwa i uważa ów czyn za wspólny 7. Stąd ona traktuje latarnika jako
współsprawcę ta koncepcja zwyciężyła w tamtym sławetnym procesie ;p
Ł! sprawstwo kierownicze contra polecające sprawca kierowniczy nie ogranicza się do wydania polecenia, ale również
organizuje działanie i nadzoruje je.
Ł! sprawstwo polecające contra podżeganie polecenie wymaga uzależnienie przestępcy od zleceniodawcy.
Ł! pomocnictwo contra poplecznictwo (z art. 29 KK) poplecznik pomaga uniknąć odpowiedzialności karnej. Pomocnictwo
jest możliwe przed, w trakcie, a nawet po popełnieniu przestępstwa jeżeli było wcześniej obiecane. Jeżeli tej obietnicy
zabrakło, mamy do czynienia z poplecznictwem.
Ł! podżeganie contra publiczne nawoływanie do przestępstwa (z art. 255 ż 1) decyduje krąg adresatów krąg otwarty
(publika) nawoływanie (255 ż 1); krąg zamknięty podżeganie.
Zasada niezależności współdziałających
Odpowiedzialność współdziałających nie jest akcesoryjna w stosunku do odpowiedzialności sprawcy właściwego. (art. 20) Stąd
możliwe jest skazanie pomocnika, nawet jeśli odpowiedzialność sprawcy uległa ograniczeniu, bądz wyłączeniu. Ograniczenia
odpowiedzialności stosują się tylko do osoby, której dotyczą. (art. 21 ż 1 KK)
Nawet jeśli przestępstwa koniec końców nie popełniono, powstaje odpowiedzialność podżegacza i pomocnika. ;p
ALE: współdziałanie w przestępstwie indywidualnym8 (art. 21 ż 2) rodzi odpowiedzialność tylko, jeśli współdziałający wiedział o
cesze kwalifikującej czyn jako indywidualny.
Przypadkowe współdziałanie w popełnieniu przestępstwa:
Pogląd formalistyczny zakłada, że nie można rozszerzać pomocnictwa / podżegania na przypadki nieumyślności. Można natomiast
wg. orzecznictwa być współsprawcą czynu nieumyślnego, zwłaszcza jeśli zachowanie współsprawcy było istotną przyczyną
popełnienia czynu.
6 Bez tej pomocy, popełnienie przestepstwa byłoby znacznie utrudnione, albo wręcz niemożliwe.
7 Z łacińska nazywa się to animus auctoris, zw. popularnie animusikiem xDD
8 Takim, które może być popełnione tylko przez określoną grupę podmiotów.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
E Durkheim, Elementarne formy życia religijnego, rozdz Definicja zjawiska religijnego i religiiF1 28 Formy bool 4MUZYKA POP NA TLE ZJAWISKA KULTURY MASOWEJFormy i procesy peryglacjalne2 Formy org prawne cz2 14Formy wsparcia dyrektora 3Zjawisko17kompozycja, swiatlocien, kolorystyka, opis postaci, srodki wyrazuForum dyskusyjne ubezpieczeń i funduszy emerytalnych Zjawisko rezygnacji z ubezpieczeń życiowychniewladcze formy dzialaniAdministracjizjawisko fotoelektryczne !Elastyczne Formy Zatrudnienia Kompendiumwięcej podobnych podstron