Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
dysleksja
Miejsce
Miejsce
OKE
na naklejk
na naklejk
WARSZAWA
z kodem szko y
z kodem szko y
CKE
J ZYK POLSKI
MARZEC
ROK 2008
POZIOM PODSTAWOWY
PRZYK ADOWY ZESTAW ZADA
Czas pracy 170 minut
Instrukcja dla zdaj cego
1. Sprawd , czy arkusz egzaminacyjny zawiera 16 stron.
Ewentualny brak zg o przewodnicz cemu zespo u
nadzoruj cego egzamin.
2. Rozwi zania zada zamie w miejscu na to przeznaczonym.
3. Pisz czytelnie. U ywaj d ugopisu/pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie u ywaj korektora, a b dne zapisy wyra nie przekre l.
Za rozwi zanie
5. Pami taj, e zapisy w brudnopisie nie podlegaj ocenie.
wszystkich zada
6. Mo esz korzysta ze s ownika poprawnej polszczyzny
mo na otrzyma
i s ownika ortograficznego.
cznie
yczymy powodzenia! 70 punktów
Cz I ! 20 pkt
Cz II ! 50 pkt
Wype nia zdaj cy
przed rozpocz ciem pracy
KOD
PESEL ZDAJ CEGO ZDAJ CEGO
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
2 Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego
Poziom podstawowy
Cz I ! rozumienie czytanego tekstu
Przeczytaj uwa nie tekst, a nast pnie wykonaj zadania umieszczone pod nim. Odpowiadaj
tylko na podstawie tekstu i tylko w asnymi s owami ! chyba e w zadaniu polecono inaczej.
Udzielaj tylu odpowiedzi, o ile jeste proszona/y. W zadaniu zamkni tym wybierz tylko jedn
odpowied .
Hedonizm kontra hedonizm
1. Zaczyna si od pot piania hedonizmu, a ko czy brakiem rado ci z ycia. Mo e wi c jeden raz
obok ambitnych, powa nych postanowie wyznaczmy sobie te przyjemniejsze zadanie: b d
smakowa ycie pe nymi gar ciami.
2. Hedonizm jest w dzisiejszych czasach na cenzurowanym. Wedle duchownych wszystkich religii
wiata, wedle wielu my licieli ! to grzech naczelny naszej epoki. Epoki, w której cz owiek, kieruj c
si egoistycznie rozumian zasad przyjemno ci, odwróci si nie tylko od Boga, ale w ogóle od etyki.
Zepchn na daleki plan trosk o dobro innych ludzi, a warto ci duchowe zast pi wi tyniami
konsumpcji.
3. Rzeczywi cie: jak aden inny system filozoficzny, wymy lony przed 2,5 tys. lat, hedonizm sta
si elementem mowy potocznej zachodniej cywilizacji pocz tków XXI wieku. Ludzie, którzy nigdy
nie s yszeli o Arystypie z Cyreny czy nawet o Epikurze, obracaj to s owo wte i wewte, maj c
na my li modny klub czy now lini kosmetyków. Hedonizm sta si s owem kluczem dla speców
od reklamy i marketingu. I form duchowego alibi dla tych wszystkich, którzy sp dzaj ycie
na wyszukiwaniu wci nowych rozrywek i dóbr materialnych. Bo przecie "hedonista# to brzmi
lepiej ni "konsument#. Ale czy rzeczywi cie znaczy to samo? Czy naprawd kierujemy si w yciu
zasad przyjemno ci i zas ugujemy na miano hedonistów, wraz z tymi wszystkimi z ymi i dobrymi
skojarzeniami, jakie budzi to s owo?
4. A oto w lad za nim coraz odwa niej przebija si do j zyka potocznego inne s owo:
"anhedonia#. Anhedonia to defekt duchowy polegaj cy na niemo no ci prze ywania przyjemno ci.
Nie ma satysfakcji seksualnej, jedzenie traci smak, a pejza za oknem ywe barwy. Anhedonia to
objaw chorobowy, towarzysz cy np. schizofrenii czy ci kim depresjom. To tak e wyraz stanu ducha
naszej cywilizacji: im bardziej stawiamy na piedestale przyjemno jako cel naszych d e , tym
trudniej przychodzi nam jej doznawa . wiat, dzi ki nieustannemu post powi technologicznemu,
zdaje si stwarza nam nieograniczone mo liwo ci; ycie wydaje si coraz atwiejsze.
Ale czy naprawd potrafimy cieszy si jego smakiem? Czy rzeczywi cie jeste my spadkobiercami
Arystypa i Epikura?
5. Nie ma jednego hedonizmu. Przyjaciel Sokratesa, Arystyp z Cyreny, przez potomnych zosta
okre lony jako twórca hedonizmu skrajnego. W my l jego za o e , skoro ycie jest krótkie i ko czy
si mierci , jedyny jego sens polega na uczynieniu ka dej chwili maksymalnie przyjemn . Wed ug
Arystypa nie ma przyjemno ci wy szego i ni szego rz du. Liczy si tylko ich intensywno , si a
oddzia ywania na zmys y.
6. Epikur ! uwa any za hedonist umiarkowanego ! dostrzeg jednak, e cz owiek nie jest tak
prosto skonstruowany. Konsekwencj braku umiaru w d eniu do przyjemno ci mo e by czyja
krzywda lub nasza w asna strata. Przyjemno ci nie s jednowarto ciowe: te duchowe maj wi ksz
warto ni oddzia uj ce jedynie na zmys y. Epikureizm pozbawiony jest pierwotnej niewinno ci
hedonizmu Arystypa. Bo kieruj c si jego wskazaniami, musimy wybiera . Przyjemno ci cz sto
ze sob konkuruj i decyduj c si na t pierwsz z brzegu, mo emy straci szans na prze ycie innej,
jeszcze wi kszej.
7. Przy wszystkich ró nicach jedno jest wspólne: hedonizm nie jest mo liwy bez akceptacji ycia.
Takiego, jakie mamy dane. I paradoksalnie, w a nie z t podstawow wskazówk , my ! oskar ani
o hedonizm i lubi cy si za hedonistów uwa a ! mamy najwi cej k opotów.
8. Wiele powszechnie dost pnych przyjemno ci przesta o w ostatnich dziesi cioleciach za takie
uchodzi . Kto dzi potrafi doceni smak bezczynnego wylegiwania si w s o cu? Le enia na ce
i wpatrywania si w korony drzew? Nuda$ Od kilku lat, gdy spadnie nieg, zadziwia mnie cisza
za oknem. Jest tam park z ma ymi górkami. Gdy byli my dzie mi, sp dzali my tam ca e dni,
zje d aj c na nartach, sankach lub po prostu na ty kach. Nasze dzieci tego wcale nie robi . I nie tylko
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego 3
Poziom podstawowy
dlatego, e wol gra na komputerach. Tak e dlatego, e do wiadczaj nieprzystawalno ci imitacji
do wzoru. Zje d anie na byle jakim sprz cie z malutkiej, warszawskiej górki nijak si ma
do ogl dania w telewizji zimowych atrakcji w alpejskich kurortach.
9. Przed ponad 30 laty poeta Adam Zagajewski opisywa schizofreniczno PRL-owskiej kultury
prowincjonalnej czasów gwa townego rozwoju telewizji. Jej odbiorca dostawa od wi ta produkt
markowy: np. mecz pi karski Brazylia ! W ochy czy film z udzia em The Beatles. Na co dzie jednak
skazany by na kibicowanie lokalnej dru ynie trzecioligowej i wyst py obje d aj cego kraj
estradowego cha turzysty. Któr z tych rzeczywisto ci mia uzna za swoje prawdziwe
do wiadczenie?
10. Ten schizofreniczny dylemat zosta jednoznacznie rozstrzygni ty. Wraz z burzliw ekspansj
mediów prawdziwe sta o si to, co pokazuj one, a nie to, czego do wiadczamy bezpo rednio w naszej
codzienno ci. Je li te dwa wiaty si ró ni , tym gorzej dla ycia. Wyobra nia nie ma szans
z bombarduj cymi nas obrazami. Miejska górka w niczym nie przypomina trasy narciarskiej
w Kitzbühel, a Ka ka z III b dramatycznie odbiega urod od Angeliny Jolie. Nie potrafimy cieszy si
górk i Ka k ; chcemy, eby zamieni y si w alpejsk tras i gwiazd filmow . Nie potrafimy
smakowa ycia, jakie jest, bo jego zwyczajno przegrywa z ogl dan codziennie obietnic ycia,
jakie mog oby by .
11. Cho ideolodzy konsumpcjonizmu powo uj si na hedonizm, w istocie oferuj nam wizj
wiata z nim sprzeczn . Hedoni ci u wiadamiali, e ycie jest teraz, trzeba apa smak ka dej chwili,
bo szybko przeminie. A dla wspó czesnego konsumenta tera niejszo tak naprawd nie istnieje.
Podczas stymulowanych u ywkami zabawowych szale stw jej smak jest przecie zag uszany na rzecz
chemicznej iluzji emocjonalnej. A w naszych powszechnych wyobra eniach o szcz ciu
tera niejszo zostaje zepchni ta w cie wobec obrazów ycia, które dopiero nadejdzie.
12. To truizm: ewolucja cz owieka polega m.in. na tym, e coraz wi ksza cz jego pragnie
zostaje sztucznie wykreowana. Konsumpcjonizm produkuje je ta mowo i udzi obietnic ich
spe nienia. Ale nigdy nie spe nia: tworz c obraz wiata niczym nieograniczonych mo liwo ci, zawsze
stawia cz z nich poza naszym aktualnym zasi giem i obiecuje, e "na pewno w przysz o ci#.
13. Czy to jeszcze epikureizm, ka cy wybiera mi dzy przyjemno ciami, czy ju jego
zaprzeczenie? Na pewno oznaka tego, e filozofia hedonistyczna wysy a nam sygna y, które s
w dzisiejszym wiecie nie do pogodzenia. Nie da si pogodzi Arystypa z Epikurem; d enia
do natychmiastowego zaspokojenia pragnie z warto ciowaniem przyjemno ci i wyborem mi dzy
nimi. Z jednej strony ! konsumpcjonistyczne zach ty do korzystania z ycia; z drugiej ! s siaduj ce
z nimi przestrogi, które ka okupywa coraz wi cej przyjemno ci poczuciem winy. Przestrogi, które
nie s wyra ane ! jak w redniowieczu ! w kategoriach moralnych, lecz w j zyku równie
z hedonizmu wyrastaj cym.
14. Miejsce nieuchronnej mierci, obna aj cej nico doczesnych przyjemno ci, zaj a cena, jak
trzeba za nie p aci . Ju nie tylko u ywki s podejrzane, cho one prowadz zarówno do utraty
zdrowia (a to jedna z najwa niejszych epikurejskich warto ci), jak równie statusu spo ecznego.
Trzeba uwa a tak e na smaczne jedzenie, które nie tylko powoduje odk adanie si gro nego
cholesterolu w y ach, ale te nara a na zmiany w sylwetce ! sprzeczne z medialnymi wyobra eniami
o szcz ciu i pogarszaj ce notowania na rynku pracy. A zdrowie i status s zbyt cennymi warto ciami,
by my chcieli je po o y na szali. Dlatego nad filozofi smakowania ycia zwyci a ideologia
napojów zio owych, filtrów antys onecznych, zdrowotnych diet i odchudzaj cych kuracji.
15. Czy tak rozumiane ycie ma w ogóle smak, czy mo na je polubi ? Anhedonia, niezdolno
do prze ywania przyjemno ci, jest objawem schizofrenii. Ale tak e ! schizofrenii kulturowej
w wiecie, w którym jeste my jednocze nie nachalnie nagabywani do korzystania z ycia
i przekonywani o szkodliwo ci tego, co robimy. I za któr kolwiek z tych wskazówek pod amy,
czujemy si sfrustrowani, e lekcewa ymy drug .
16. Mo e wi c lepiej da tera niejszo ci szans i podda si temu, co mówi nasza, instynktownie
domagaj ca si przyjemno ci natura? W ko cu, jak piewa John Lennon: " ycie jest tym, co si nam
przydarza, gdy jeste my zaj ci snuciem innych planów#. Pos uchajmy ycia, odpu my sobie troch .
Piotr Bratkowski, Hedonizm kontra hedonizm, "Newsweek#, 8.01.2006
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
4 Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego
Poziom podstawowy
Zadanie 1. (3 pkt)
Na podstawie tekstu wyja nij poj cia:
hedonizm ......................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
anhedonia .....................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
konsumpcjonizm ...........................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 2. (2 pkt)
Piotr Bratkowski stwierdzi , e w dzisiejszych czasach Zaczyna si od pot piania hedonizmu,
a ko czy brakiem rado ci z ycia. Podaj po dwie ! wymienione przez Autora ! przyczyny
ka dej z tych postaw. (akapity 2. i 15.)
przyczyny pot piania hedonizmu .................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
przyczyny braku rado ci z ycia ..................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 3. (1 pkt)
Z akapitu 3. wypisz dwa zwi zki wyrazowe zaczerpni te z j zyka potocznego.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 4. (2 pkt)
Autor negatywnie ocenia wspó czesn cywilizacj zachodnioeuropejsk . Wymie dwie jej
cechy, które tak ocen spowodowa y.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego 5
Poziom podstawowy
Zadanie 5. (1 pkt)
Zdanie: ...im bardziej stawiamy na piedestale przyjemno jako cel naszych d e ,
tym trudniej przychodzi nam jej doznawa zawiera
A. paradoks.
B. oksymoron.
C. hiperbol .
D. porównanie.
Zadanie 6. (1 pkt)
Jaki rodek stylistyczny powtarza si w akapitach: 4., 8., 9., 15.?
.......................................................................................................................................................
Zadanie 7. (2 pkt)
Na podstawie akapitu 6. wyja nij stwierdzenie: Epikureizm pozbawiony jest pierwotnej
niewinno ci hedonizmu Arystypa.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 8. (1 pkt)
Jak funkcj pe ni akapit 7. w stosunku do akapitów 5. i 6.?
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 9. (2 pkt)
Wyja nij, jak funkcj pe ni w akapicie 8. formy:
a. liczba pojedyncza, np. ... zadziwia mnie cisza za oknem. ...................................................
.......................................................................................................................................................
b. liczba mnoga, np. Nasze dzieci tego wcale nie robi . ............................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 10. (1 pkt)
Na podstawie akapitów 8. ! 10. podaj cztery pary przyk adów potwierdzaj cych tez
o schizofrenicznym dylemacie naszej kultury.
realny wiat rzeczywisto medialna
1.
2.
3.
4.
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
6 Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego
Poziom podstawowy
Zadanie 11. (1 pkt)
W jaki sposób media wp ywaj na wspó czesnych ludzi? (akapit 10.)
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 12. (1 pkt)
W kontek cie akapitów 12. i 13. napisz, który ze staro ytnych filozofów, Epikur czy Arystyp
z Cyreny, jest bli szy wspó czesnemu cz owiekowi i dlaczego.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 13. (2 pkt)
W kontek cie ca ego artyku u wyja nij znaczenie tytu u.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Cz II ! pisanie w asnego tekstu w zwi zku z tekstem literackim zamieszczonym w arkuszu.
Wybierz temat i napisz wypracowanie nie krótsze ni dwie strony (oko o 250 s ów).
Temat 1. Cierpi ce matki. Porównaj ich wizerunki przedstawione w redniowiecznym
wierszu Pos uchajcie, bracia mi a... i fragmencie III cz ci Dziadów Adama
Mickiewicza.
Lament wi tokrzyski (Pos uchajcie, bracia mi a...)
Pos uchajcie, bracia mi a$
Chc wam skorzy krwaw g ow 1;
Us yszycie mój zam tek2,
Jen3 mi si sta w Wielki Pi tek.
Po a uj mi , stary, m ody,
Bo mi przysz y krwawe gody:
Jednegociem Syna mia a
I tegociem o ela a4.
1
chc wam skorzy krwaw g ow ! chc si wam wy ali ; chc znale wspó czucie dla mojej zbola ej g owy
2
zam tek ! cierpienie, a o
3
jen ! który
4
o ela a ! op aka a
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego 7
Poziom podstawowy
Zam t ci ki dosta si mnie, ubogiej enie5,
Widz c rozkrwawione me mi e Narodzenie;
Ci ka moja chwila, krwawa godzina,
Widz c niewiernego ydowina,
I on bije, m czy mego mi ego Syna.
Synku mi y i wybrany,
Rozdziel z matk swoj rany;
A wszekom Ci , Synku mi y, w swym sercu nosi a,
A takie Tobie wiernie s u y a.
Przemów k%matce, bych si ucieszy a;
Bo ju idziesz ode mnie, moja nadzieja mi a.
Synku, bych Ci nisko mia a,
Nieco bych Ci wspomaga a:
Twoja g ówka krzywo wisa, t bych ja podpar a;
Krew po Tobie p ynie, t bych ja utar a;
Picia wo asz, picia bych ci da a,
Ale nie lza6 dosi c Twego wi tego cia a.
O aniele Gabryjele,
Gdzie jest ono twe wesele,
Co e mi go obiecowa tako bardzo wiele,
A rzek cy: "Panno, pe na je mi o ci$#
A ja pe na smutku i a o ci;
Spróchnia o we mnie cia o i moje wszytki ko ci.
Pro cie Boga, wy mi e i dne maciory7,
By wam nad dziatkami nie by y takie to pozory,
Jele ja, nieboga, ninie dzi ze rza a
Nad swym, nad mi ym Synem krasnym8,
I on cirpi m ki, nie b d c w adnej winie.
Nie mam ani b d mie inego,
Jedno ciebie, Synu, na krzy u rozbitego.
Poezja polska od redniowiecza do wspó czesno ci. Antologia, wybór A. Rajca, J. Polanicki, Warszawa 2001
Adam Mickiewicz Dziady cz III (fragment)
P. R o l l i s o n o w a
Panie$ lito ! ja wdowa$ Panie Senatorze$
S ysza am, e zabili ! czy mo na, mój Bo e$
Moje dziecko$ ! Ksi dz mówi, e on jeszcze yje;
Ale go bij , Panie$ któ dzieci tak bije$ !
Jego zbito ! zlituj si ! po katowsku zbito. (p acze)
S e n a t o r
Gdzie? kogo? ! gadaj przecie po ludzku, kobieto.
5
enie ! kobiecie
6
nie lza ! nie mo na
7
dne maciory ! prosz ce matki
8
krasny ! pi kny
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
8 Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego
Poziom podstawowy
P. R o l l i s o n o w a
Kogo? ach, dziecko moje$ Mój Panie ! ja wdowa !
Ach, wiele to lat, póki cz ek dziecko wychowa$
Mój Ja ju drugich uczy ; niech Pan wszystkich spyta,
Jak on uczy si dobrze. ! Ja biedna kobieta$
On mnie ywi ze swego szczup ego dochodu !
lepa, on by mnie okiem ! Panie, umr z g odu.
S e n a t o r
Kto poplót , e go bili, nie wyjdzie na sucho.
Kto mówi ?
P. R o l l i s o n o w a
Kto mnie mówi ? ja mam matki ucho.
Ja lepa; teraz w uchu ca a moja dusza,
Dusza matki. ! Wiedli go wczora do ratusza;
S ysza am !
S e n a t o r
Wpuszczono j ?
P. R o l l i s o n o w a
Wypchn li mi z progu
I z bramy, i z dziedzi ca. Siad am tam na rogu,
Pod murem; ! mury grube, ! przy o y am ucho !
Tam siedzia am do rana. ! W pó noc, w mie cie g ucho,
S ucham ! w pó noc, tam z muru ! nie, nie zwodz siebie;
S ysza am go, s ysza am, jak Pan Bóg na niebie;
Ja g os jego s ysza am uszami w asnemi !
Cichy, jakby spod ziemi, jak ze rodka ziemi. !
I mój s uch wszed w g b muru, daleko, g boko;
Ach, dalej poszed ni li najbystrzejsze oko.
S ysza am, m czono go !
S e n a t o r
Jak w gor czce bredzi$
Ale tam, moja Pani, wielu innych siedzi?
P. R o l l i s o n o w a
Jak to? ! czy to nie by g os mojego dzieci cia?
Niema owca pozna g os swojego jagni cia
ród najliczniejszej trzody ! ach, to by g os taki$ !
Ach, dobry Panie, eby s ysza raz g os taki,
To by ju nigdy w yciu spokojnie nie zasn $
S e n a t o r
Syn Pani zdrów by musi, gdy tak g o no wrzasn .
P. R o l l i s o n o w a
(pada na kolana)
Je li masz ludzkie serce...
Adam Mickiewicz, III cz. Dziadów, Warszawa 1965
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego 9
Poziom podstawowy
Temat 2. Co w Ludziach bezdomnych Stefana eromskiego symbolizuj Wenus z Milo
i Rybak Puvisa de Chavannes"a? Odpowiedz, analizuj c poni sze fragmenty
oraz wykazuj c zwi zek obu symboli z kreacj bohaterów i innymi symbolami
przedstawionymi w utworze.
Stefan eromski Ludzie bezdomni
fragment I
W zak tku tworz cym jakby niewielk izb , o wietlon jednym oknem, stoi
na niewysokim piedestale tors bia ej Afrodyty. [&] Judym widzia ju by ten cenny pos g,
ale nie zwraca na uwagi jak na wszelkie w ogóle dzie a sztuki. Teraz zdobywszy w cieniu
pod cian wygodn aweczk j dla zabicia czasu patrze w oblicze marmurowej pi kno ci.
G owa jej zwrócona by a w jego stron i martwe oczy zdawa y si patrze . Schylone czo o
wynurza o si z mroku i, jakby dla obaczenia czego , brwi si zsun y. Judym przygl da si
jej nawzajem i wtedy dopiero ujrza ma , niewidoczn fa d mi dzy brwiami, która sprawia,
e ta g owa, e ta bry a kamienna w istocie ! my li. Z przenikliw si spogl da w mrok
doko a le cy i rozdziera go jasnymi oczyma. Zatopi a je w skryto ci ycia i do czego w nim
u miech swój obraca. Wyt ywszy rozum nieograniczony i czysty, posiad a wiadomo
o wszystkim, zobaczy a wieczne dnie i prace na ziemi, noce i zy, które w ich mroku p yn .
Jeszcze z bia ego czo a bogini nie zd y a odej m dra o tym zaduma, a ju wielka rado
dziewicza pachnie z jej ust rozmarzonych. W u miechu ich zamyka si wyraz uwielbienia.
Dla mi o ci szcz liwej. Dla uczestnictwa wolnego ducha i wolnego cia a w yciu
bezgrzesznej przyrody. Dla ostrej pot gi zachwytu zmys ów, którego nie st pi y jeszcze ani
praca, ani zgryzota, siostry rodzone, siostry nieszcz sne. U miech bogini pozdrawia
nadchodz cego z daleka. Oto zakocha a si w pi knym miertelniku Adonisie& Cudne
marzenia pierwszej mi o ci rozkwit y w onie jej jako kwiat siedmioramienny amarylisa.
Barki jej w skie, wysmuk e, okr g e d wign y si do góry. Dziewicze ono dr y
od westchnienia& D ugi szereg wieków, który odtr ci jej r ce i zora prze liczne ramiona
szczerbami, nie zdo a go zniweczy . Sta a tak w pó mroku "wynurzaj ca si #, Anadiomene,
niebia ska, która roznieca mi o . Obna one jej w osy zwi zane by y w pi kny w ze ,
krobylos. Pod u na, smag a twarz tchn a nieopisanym urokiem.
[...] By a to Afrodite, ona sama, która si by a pocz a z piany morskiej [...] jasny
i dobry symbol ycia, córka nieba i dnia&
fragment II
! Zna pan "Rybaka# Puvis de Chavannes'a? ! rzek a panna Podborska.
! "Rybaka#? nie przypominam sobie&
Kiedy to mówi , ukaza mu si obraz, o którym by a mowa. Widzia go przed rokiem
i uderzony niewypowiedzian si tego arcydzie a zachowa je w pami ci. Z czasem
wszystko, co stanowi samo malowid o, szczególna rozwiewno barw, rysunek figur
i pejza u, prostot rodków i ca jakby fabu utworu, przywali y inne rzeczy i zosta o tylko
czuj ce wiedzenie o czym nad wszelki wyraz bolesnym. Wspomnienie owo by o jak m tne
echo czyjej krzywdy, jakiej ha by bezprzyk adnej, której nie byli my winni, a która przecie
zdaje si wo a na nas z ziemi dlatego tylko, e byli my jej wiadkami. Panna Joanna, która
rzuci a pytanie o "Rybaka#, siedzia a na ko cu awki za obydwiema panienkami i babci .
Czekaj c odpowiedzi wychyli a si troch i uwa nie przygl da a Judymowi. Ten,
z konieczno ci, patrz c w te oczy jasne, prawdziwie jasne, podniecony ich wynurzeniem
zachwytu, które zast powa o w zupe no ci tysi c s ów opisu p ótna Puvis de Chavannes'a,
zacz przypomina sobie nawet barwy, nawet pejza . Uniesienie tych oczu zdawa o si
przytacza mu obraz, podpowiada dawno zatarte wra enie. Tak, pami ta & Chudy
cz owiek, a w a ciwie nie cz owiek, lecz antropoid z przedmie cia wielkiej stolicy, obros y
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
10 Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego
Poziom podstawowy
k akami, w koszuli, która si na nim ze staro ci rozlaz a, w portkach wisz cych na spiczastych
ko ciach bioder, sta znowu przed nim ze sw podrywk zanurzon w wod . Oczy jego
spoczywaj niby to na pa kach trzymaj cych siatk , a jednak widz ka dego cz owieka,
który przechodzi. Nie szukaj wspó czucia, którego nie ma. Ani si al , ani p acz . "Oto jest
po ytek wasz ze wszystkich si moich, z ducha mojego&# ! mówi do y jego oczu
zapad ych. Stoi tam ten wyobraziciel kultury wiata, przera aj cy produkt ludzko ci. Judym
przypomnia sobie nawet uczucie zdumienia, jakie go zdj o, gdy s ysza i widzia wra enie
innych osób przed tym obrazem. Skupia y si tam t umy wielkich dam, strojnych
i pachn cych dziewic, m czyzn w "mi kkie szaty odzianych#. I t um ten wzdycha . zy
ciche p yn y z oczu tych, którzy tam przyszli obarczeni upami. Pos uszni rozkazowi
nie miertelnej sztuki przez chwil czuli, jak yj i co stwarzaj na ziemi.
! Tak ! rzek Judym ! prawda, widzia em ten obraz.
! Jak tam panna Netka becza a& Jak becza a$ ! szepn a Judymowi panna Wanda
prawie do ucha. ! Zreszt my wszystkie&
! Ja nie mam zwyczaju& ! u miechn a si panna Natalia.
! Nie? ! spyta doktór, leniwie mierz c j wzrokiem.
! Bardzo mi al by o tego cz owieka, szczególniej tych jego dzieci, ony& Wszystko to
takie chude, jakby wystrugane z patyków, podobne do suchych witek chrustu na pastwisku&
! mówi a rumieni c si , a jednocze nie z u miechem przymykaj c oczy.
! Ten "Rybak# zupe nie podobny jest do Pana Jezusa, ale to jak dwie krople wody. Niech
babcia powie&
! "Rybak#? A tak, podobny, istotnie& ! mówi a starsza pani.
Stefan eromski, Ludzie bezdomni, Warszawa 1956
WYPRACOWANIE
na temat nr .....................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego 11
Poziom podstawowy
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
12 Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego
Poziom podstawowy
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego 13
Poziom podstawowy
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
14 Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego
Poziom podstawowy
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego 15
Poziom podstawowy
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Pobrano ze strony www.sqlmedia.pl
16 Przyk adowy zestaw zada z j zyka polskiego
Poziom podstawowy
BRUDNOPIS (nie podlega ocenie)