http://www.ortocal.pl/files/file/ekotechnika_2004_najnowsze_metody_oczyszczania_odcie
kow_spod_skladowisk.pdf
WODA/R
CIEKI
Najnowsze techniki oczyszczania
Najnowsze techniki oczyszczania
Najnowsze techniki oczyszczania
Najnowsze techniki oczyszczania
Najnowsze techniki oczyszczania
odcieków spod wysypisk odpadów
odcieków spod wysypisk odpadów
odcieków spod wysypisk odpadów
odcieków spod wysypisk odpadów
odcieków spod wysypisk odpadów
Barbara Adamczak
Barbara Adamczak
Barbara Adamczak
Barbara Adamczak
Barbara Adamczak
KoniecznoS
ć dostosowania składowisk odpadów do
wymagań ochrony S
rodowiska zmusza ich użyt-
kowników do nowych inwestycji, między innymi
takich jak uszczelnienie składowisk, a co za tym
idzie  zbierania i oczyszczania lub podczyszczania
wypływających spod wysypisk odcieków.
bligatoryjnie zakazane jest odprowadzanie S
cieków by-
towych i S
cieków przemysłowych do kanalizacji desz-
Oczowej. Z uwagi na dużą zmiennoS
ć w czasie składu
chemicznego odcieków i jego złożonoS
ć, podczyszczanie
odcieków przed odprowadzeniem do oczyszczalni S
cieków
jest zawsze dużym problemem dla użytkownika.
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 2002 r. okreS
la
58 wskax
ników zanieczyszczeń, których wartoS
ci nie mogą
być przekroczone w odprowadzanych do oczyszczalni S
cie-
kach. 5 wskax
ników, tj. zawiesina łatwo opadająca, ChZT,
Rys. 2 Budowa jednostki R/O z prefiltracją
BZT5, OWO i fosfor og., nie może przekraczać dopuszczal-
nych etapów (oczyszczanie biologiczne, odwrócona osmo-
nych wartoS
ci okreS
lonych przez lokalną oczyszczalnię S
cie-
za). W efekcie prowadzi to do nieskutecznoS
ci całej techno-
ków. W zależnoS
ci od specyfiki i iloS
ci S
cieków wartoS
ci te
logii oczyszczania odcieku. W większoS
ci proponowanych
ustala przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne.
technologii coraz częS
ciej ostatnim etapem oczyszczania
Każdorazowo przy wyborze technologii oczyszczania
odcieku jest odwrócona osmoza (R/O).
odcieków brane są pod uwagę koszty inwestycyjne budowy
Początkowo stosowane membrany dla wody pitnej lub dla
instalacji oczyszczania odcieków, powierzchnia zajmowana
wody słonej nie spełniały swego zadania. W szybkim czasie
przez instalację oraz koszty eksploatacyjne.
ulegały zapchaniu, ich wydajnoS
ć malała, a nawet spadała
Dotychczas najczęS
ciej stosowane oparte są na:
do zera. Ciągła wymiana membran zwiększała bardzo kosz-
" stabilizacji/neutralizacji S
cieków,
ty eksploatacyjne.
" koagulacji/flokulacji,
Prowadzone na Zachodzie (głównie w Stanach Zjednoczo-
" usuwaniu amoniaku,
nych) badania doprowadziły do stworzenia nowej generacji
" usuwaniu ładunku organicznego (oczyszczalnia biologiczna),
membran, które odporne są na organiczny ładunek zanie-
" filtracji,
czyszczeń zawarty w S
ciekach spod wysypisk S
mieci. Mem-
" ultrafiltracji,
brany takie mają dużą powierzchnię filtracji, nie wymagają
" odwróconej osmozie (R/O),
stosowania bardzo wysokich ciS
nień. Podawany na membra-
" zagęszczaniu i dehydratacji osadów.
ny odciek nie musi podlegać również wstępnemu oczyszcza-
OczywiS
cie nie we wszystkich technologiach stosowane są
niu, takiemu jak koagulacja czy flokulacja.
wymienione techniki. Jednakże z uwagi na zmiennoS
ć skła-
Jedyne czynnoS
ci przygotowawcze przed podaniem od-
du chemicznego odcieków w czasie, różnice temperatur
cieku na kolumny R/O to korekta chemiczna i filtracja wstęp-
(pory roku, warunki geograficzne) stosowanie niektórych
na na złożu piaskowym oraz końcowa korekta odczynu pH
z tych technik jest bardzo uciążliwe, a ich skutecznoS
ć po-
w permeacie. Proces oczyszczania jest całkowicie automa-
zostawia wiele do życzenia. Zdarza się również, że x
le pro-
tyczny. Po ustaleniu odczynu S
cieków w zbiorniku uS
rednia-
wadzony jeden z poS
rednich etapów powoduje nieskutecz-
jącym (dozowanie kwasu, pomiar pH) odciek podawany jest
noS
ć następnych; w skrajnych przypadkach dochodzi nawet
na filtr wstępny piaskowy i następnie na R/O. Oczyszczony
do uszkodzenia lub zniszczenia elementów instalacji następ-
odciek (permeat), po korekcie pH, kierowany jest do kanali-
zacji i na oczyszczalnię S
cieków, a koncentrat zawracany na
wysypisko S
mieci. Aktualnie polskie przepisy nie wymagają
zatężania koncentratu, jednak istnieje taka możliwoS
ć dzięki
zastosowaniu kolejnych modułów membranowych.
Prawie cały proces prowadzony jest automatycznie, jedy-
nie czyszczenie membran odbywa się półautomatycznie
 należy uruchomić ręcznie proces czyszczenia membran.
Nie bez znaczenia jest także powierzchnia zajmowana przez
całą instalację. Jednostka R/O o wydajnoS
ci 100 m3/dobę
Rys. 1 Schemat blokowy instalacji R/O oczyszczania odcieku
6 EkoTechnika 3/31/2004
WODA/R
CIEKI
(bez zbiorników uS
redniających) zmontowana może być na cych wodę itp. Stosowanie tych metod zwiększa koszt po-
powierzchni ok. 10 m2. zyskiwania wody.
Należy podkreS
lić, że metoda ta jest przyjazna dla S
rodo- Efekt działania magnetyzerów jest krótkotrwały, nie chronią
wiska. Poza kwasem siarkowym do korekty chemicznej oraz instalacji przed korozją, a ich skutecznoS
ć zależy od natężenia
preparatów do okresowego czyszczenia membran nie sto- przepływu wody. Alternatywą dla ww. metod są inhibitory
suje się w niej żadnych dodatkowych S
rodków chemicznych kamienia i korozji ISB. Stosowane od co najmniej 15 lat na
do koagulacji czy flokulacji. Przy odciekach z wysypisk ko- Zachodzie inhibitory kamienia i korozji ISB wykorzystują efekt
munalnych z reguły nie ma potrzeby stosowania zmiękcza- ogniwa galwanicznego. Wiadomo, że woda z uwagi na roz-
nia, odżelaziania i odmanganiania S
cieków. Fakt ten powo- puszczone w niej sole jest elektrolitem. Jeżeli zanurzymy w
duje, że koszty eksploatacyjne zmniejszone są do minimum. niej dwie elektrody: miedzianą katodę i cynkową anodę, stop-
W tabeli 1 przedstawiono przykładowe wartoS
ci parame- niowo do roztworu zaczną się uwalniać jony cynku, które
trów odcieku surowego i po oczyszczeniu metodą odwró- wiązać będą rozpuszczony w niej najbardziej korodotwórczy
conej osmozy. składnik  tlen. JednoczeS
nie w wyniku powstałego napięcia
(1 V) będzie następowała zmiana struktury krystalicznej osa-
Wskax
nik Jednostka R
ciek R
ciek po
Wskax
nik Jednostka R
ciek R
ciek po
Wskax
nik Jednostka R
ciek R
ciek po
Wskax
nik Jednostka R
ciek R
ciek po
Wskax
nik Jednostka R
ciek R
ciek po
dów, które stopniowo z twardej postaci ortorombowej będą
zanieczyszczenia surowy oczyszczeniu
zanieczyszczenia surowy oczyszczeniu
zanieczyszczenia surowy oczyszczeniu
zanieczyszczenia surowy oczyszczeniu
zanieczyszczenia surowy oczyszczeniu
przechodzić w rozpulchnioną postać aragonitu. Przepływają-
met. R/O
met. R/O
met. R/O
met. R/O
met. R/O
cy strumień wody z czasem usunie rozpulchnione osady 
oczyS
ci całą instalację, a na oczyszczonej powierzchni utwo-
Odczyn pH 3,5  9,5 6,0  6,5
rzy się pasywna warstewka tlenku cynku.
ChZT gO2/m3 5000 1000
Inhibitory kamienia i korozji montowane są na sieciach
BZT5 gO2/m3 1500 700
wodociągowych, w instalacjach w budynkach użytecznoS
ci
publicznej, takich jak szpitale, hotele, internaty, oraz instala-
Chlorki g Cl/m3 5000 400
cjach domowych. Bardzo często stosowane są przy uzdat-
Fosforany g PO4/m3 150 30
nianiu wody w chłodniach wentylatorowych, obiegach c.o.
Azot całkowity g N/m3 500 55
oraz w przemyS
le. Spełnione są więc dwie funkcje: ochrona
Tabela 1 Przykładowe wartoS
ci parametrów odcieku surowe-
przed osadzaniem kamienia z jednoczesnym czyszczeniem
go i po oczyszczeniu metodą odwróconej osmozy
starej zakamienionej instalacji i ochrona przed korozją.
W oczyszczalniach tego typu należy przewidzieć oddzielny Urządzenie jest skuteczne do wyczerpania się anody wew-
proces deamonifikacji odcieku, ponieważ gazy, w tym także nątrz inhibitora. IloS
ć anody jest tak dobrana, że przy cią-
amoniak, nie są zatrzymywane przez błony osmotyczne. głym, maksymalnym 24-godzinnym przepływie wody star-
Mała powierzchnia, jaką zajmują jednostki odwróconej cza jej na 5 lat (na taki okres opiewa gwarancja producenta)
osmozy, pozwala na montowanie ich w kontenerach. Jest Jeżeli w okresie użytkowania natężenie przepływającej wody
to bardzo korzystne, w przypadku gdy na terenie danej jed- jest nierównomierne  mniejsze od założonego, efekt dzia-
nostki administracyjnej jest kilka mniejszych wysypiska łania jest ciągle taki sam, lecz jego skutecznoS
ć wydłuża się
S
mieci. Budowa na terenie każdego wysypiska oczyszczalni w związku z mniejszym zużyciem anody.
odcieków jest kosztowna i często nieopłacalna. Cała insta- Inhibitory kamienia i korozji nie powodują zmiany składu
lacja R/O po oczyszczeniu odcieku na terenie jednego wy- chemicznego wody  jak ma to miejsce w przypadku zmięk-
sypiska S
mieci, może być przewożona na kolejne, gdzie czania lub demineralizacji  lecz jedynie zmianę struktury kry-
bez dodatkowej adaptacji oczyS
ci zgromadzone w stawach stalicznej osadów. Wewnętrzna budowa inhibitorów jest tak
retencyjnych odcieki. System wypożyczania kontenero- zaprojektowana, że podczas przepływu wody, spadki ciS
nie-
wych oczyszczalni S
cieków funkcjonuje z powodzeniem na nia są mniejsze niż przy przepływie przez często stosowa-
Zachodzie. ne w instalacjach filtry.
Obecnie jednostka R/O do oczyszczania odcieku spod Na przykładzie 4-osobowego gospodarstwa domowego
wysypiska S
mieci o wydajnoS
ci 100 m3/dobę jest monto- obliczono, że oszczędnoS
ci poczynione przy zastosowaniu
wana przez PHU ORTOCAL na terenie ZUO w Łężycach koło inhibitorów kamieni i korozji są dwukrotnie większe niż nie-
Gdańska. stosowanie czegokolwiek do uzdatniania wody i czterokrot-
Firma ORTOCAL jest w trakcie uzgodnień technicznych nie większe niż przy zastosowaniu zmiękczania wody.
dotyczących modernizacji stacji oczyszczania odcieku na te- OszczędnoS
ci związane są ze zmniejszonym zakupem wody
renie Polski północnej o wydajnoS
ci 30 m3/dobę. (brak wycieków), naprawami lub wymianą armatury, ener-
gią elektryczną. W obliczeniach nie uwzględniono zmniejszenia
zużycia S
rodków czystoS
ciowych, częstszej wymiany bate-
Ochrona przed kamieniem i korozją
rii, umywalek itp.
Firma ORTOCAL zajmuje się również problemem, stwarza-
jącym kłopoty w sieciach wodociągowych, instalacjach tech-
nologicznych i gospodarstwach domowych, jakim jest twarda Artykuł promocyjny
i korozyjna woda. Osadzający się na wewnętrznych po- PHU ORTOCAL s.c.
wierzchniach instalacji, zaworach, elementach automatyki itp.
kamień oraz korozja są przyczyną awarii, przecieków oraz
PHU ORTOCAL s.c.
PHU ORTOCAL s.c.
PHU ORTOCAL s.c.
PHU ORTOCAL s.c.
PHU ORTOCAL s.c.
złego działania automatyki. NajczęS
ciej zapobiega się temu
Adam Matlak, Barbara Adamczak
Adam Matlak, Barbara Adamczak
Adam Matlak, Barbara Adamczak
Adam Matlak, Barbara Adamczak
Adam Matlak, Barbara Adamczak
poprzez demineralizację lub zmiękczanie wody. Innym sto-
ul. Prusa 6/4, 60-820 POZNAŃ
ul. Prusa 6/4, 60-820 POZNAŃ
ul. Prusa 6/4, 60-820 POZNAŃ
ul. Prusa 6/4, 60-820 POZNAŃ
ul. Prusa 6/4, 60-820 POZNAŃ
sowanym rozwiązaniem są magnetyzery. Metody te mają
tel./fax: [phone],
tel./fax: [phone],
tel./fax: [phone],
tel./fax: [phone],
tel./fax: [phone],
swoje mankamenty. Zmiękczanie lub demineralizacja wody
(501) 55 31 17
(501) 55 31 17
(501) 55 31 17
(501) 55 31 17
(501) 55 31 17
to stałe koszty eksploatacyjne, takie jak: energia elektryczna,
e-mail: [e-mail]
e-mail: [e-mail]
e-mail: [e-mail]
e-mail: [e-mail]
e-mail: [e-mail]
odczynniki do regeneracji, koniecznoS
ć neutralizacji S
cieków
po regeneracji urządzeń zmiękczających lub demineralizują-
EkoTechnika 3/31/2004
7