IV. PRZYGOTOWANIE ZAKŁADU DO DZIAŁAŃ RATOWNICZO-GAR
NICZYCH
Oznakowanie bezpieczeństwa
Oznakowanie bezpieczeństwa (1)
PN-92/N-01256-02
Cel dydaktyczny
Uczestnicy szkolenia dowiedzą się, co oznaczają znaki pokazane na folii.
ż 4 ust. 2.1 WłaS
ciciele, zarządcy lub użytkownicy budynków oraz placów
składowych i wiat, z wyjątkiem budynków mieszkalnych jednorodzinnych,
są zobowiązani do:
q umieszczenia w miejscach widocznych wykazu telefonów alarmowych oraz
instrukcji postępowania na wypadek pożaru;
q oznakowania, zgodnie z Polskimi Normami:
 dróg ewakuacyjnych (z wyłączeniem budynków mieszkalnych) oraz
pomieszczeń, w których w myS
l przepisów techniczno-budowlanych
wymagane są co najmniej 2 wyjS
cia ewakuacyjne, w sposób zapewniający
dostarczenie informacji niezbędnych do ewakuacji,
 miejsc usytuowania urządzeń przeciwpożarowych,
 elementów sterujących urządzeniami przeciwpożarowymi,
 lokalizacji przeciwpożarowych wyłączników prądu, głównych zaworów
gazu oraz materiałów niebezpiecznych pożarowo,
 pomieszczeń, w których występują materiały niebezpieczne pożarowo.
Copyright � 2004 by Wydawnictwo FORUM Sp. z o.o.
IV. PRZYGOTOWANIE ZAKŁADU DO DZIAŁAŃ RATOWNICZO-GAR
NICZYCH
Oznakowanie bezpieczeństwa
Oznakowanie bezpieczeństwa (2)
PN-92/N-01256-01  Obszary i materiały
szczególnego zagrożenia
Cel dydaktyczny
Uczestnicy szkolenia dowiedzą się, co oznaczają znaki pokazane na folii.
Na prezentowanej folii zawarte są znaki bezpieczeństwa stosowane
do informowania o:
q niebezpieczeństwie pożaru:
 niebezpieczeństwo pożaru  materiały łatwo zapalne,
 niebezpieczeństwo pożaru  materiały utleniające,
 niebezpieczeństwo wybuchu  materiały wybuchowe; znak ten stosowany
jest do wskazywania możliwoS
ci występowania atmosfery wybuchowej,
gazów palnych lub materiałów wybuchowych;
q szczególnym zagrożeniu:
 zakaz gaszenia wodą  znak stosowany we wszystkich przypadkach, kiedy
użycie wody do gaszenia pożaru jest zabronione,
 palenie tytoniu zabronione  znak stosowany w miejscach, gdzie palenie
tytoniu może być przyczyną zagrożenia pożarowego,
 zakaz używania otwartego ognia  palenie tytoniu zabronione  znak
stosowany w miejscach, gdzie palenie tytoniu lub otwarty ogień mogą być
przyczyną zagrożenia pożarowego.
Wniosek
Rejony (obszary) niebezpieczne powinny być oznakowane.
Copyright � 2004 by Wydawnictwo FORUM Sp. z o.o.
IV. PRZYGOTOWANIE ZAKŁADU DO DZIAŁAŃ RATOWNICZO-GAR
NICZYCH
Oznakowanie bezpieczeństwa
Oznakowanie bezpieczeństwa (3)
PN-92/N-01256-02  Znaki ewakuacyjne
Cel dydaktyczny
Uczestnicy szkolenia poznają znaki stosowane do oznakowania dróg ewakuacji.
Drogi ewakuacyjne to poziome lub pionowe drogi komunikacji ogólnej, służące
do ewakuacji ludzi z pomieszczeń. Zapewnienie co najmniej dwóch wyjS
ć ewakuacyjnych
wymagane jest dla następujących pomieszczeń:
q zagrożonych wybuchem o powierzchni przekraczającej 100 m2,
q produkcyjnych albo magazynowych o obciążeniu ogniowym powyżej 500 MJ/m2
lub zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL I, ZL II, ZL III, względnie ZL V 
o powierzchni przekraczającej 300 m2,
q produkcyjnych albo magazynowych o obciążeniu ogniowym do 500 MJ/m2
i mających powierzchnię przekraczającą 1000 m2, względnie mających długoS
ć
przejS
cia przekraczającą 50 m,
q w których może przebywać jednoczeS
nie ponad 50 osób,
q zaliczonych do kategorii zagrożenia ludzi ZL II, w których może przebywać
jednoczeS
nie ponad 30 osób.
Znaki na folii to:
q kierunek drogi ewakuacyjnej  jest to znak wskazujący kierunek do wyjS
cia, które
może być wykorzystane w przypadku zagrożenia; strzałki krótkie stosuje się z innymi
znakami, strzałka długa do samodzielnego stosowania;
q drzwi ewakuacyjne  znak stosowany nad drzwiami skrzydłowymi, które są wyjS
ciami
ewakuacyjnymi (drzwi lewe lub prawe);
q kierunek do wyjS
cia drogi ewakuacyjnej  znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej
do wyjS
cia: może kierować w lewo lub w prawo;
q kierunek do wyjS
cia drogi ewakuacyjnej schodami w dół  znak wskazuje kierunek
drogi ewakuacyjnej schodami w dół na lewo lub na prawo;
q kierunek do wyjS
cia drogi ewakuacyjnej schodami w górę  znak wskazuje kierunek
drogi ewakuacyjnej schodami w górę na lewo lub na prawo;
q wyjS
cie ewakuacyjne  znak stosuje się do oznakowania wyjS
ć ewakuacyjnych
w przypadku zagrożenia;
q pchać, aby otworzyć  znak umieszcza się na drzwiach dla wskazania kierunku
otwierania;
q ciągnąć, aby otworzyć  znak umieszcza się na drzwiach dla wskazania kierunku
otwierania;
q stłuc, aby uzyskać dostęp  znak ten może być stosowany:
 w miejscu, gdzie jest niezbędne stłuczenie szyby dla uzyskania dostępu do klucza
lub systemu otwarcia,
 gdy jest niezbędne przebicie przegrody dla uzyskania wyjS
cia.
Wniosek
Znaki ewakuacyjne muszą być odpowiednio rozmieszczone, aby wskazywały właS
ciwą
drogę ewakuacji w razie zagrożenia.
Copyright � 2004 by Wydawnictwo FORUM Sp. z o.o.
IV. PRZYGOTOWANIE ZAKŁADU DO DZIAŁAŃ RATOWNICZO-GAR
NICZYCH
Oznakowanie bezpieczeństwa
Oznakowanie bezpieczeństwa (4)
Techniczne S
rodki przeciwpożarowe
służące ewakuacji
Cel dydaktyczny
Uczestnicy szkolenia zapoznają się ze znakami do oznaczania technicznych
S
rodków przeciwpożarowych służących ewakuacji.
q klucz do wyjS
cia ewakuacyjnego  służy do oznaczania lokalizacji klucza
przy drzwiach ewakuacyjnych zamykanych na klucz; znak dodatkowy należy
uzupełnić konkretnym wskazaniem lokalizacji klucza,
q drabina ewakuacyjna  służy do oznaczania miejsc umieszczenia drabin
ewakuacyjnych,
q pojemnik z maskami ucieczkowymi  służy do oznaczenia pojemników
z maskami ucieczkowymi chroniącymi drogi oddechowe od dymu lub
substancji toksycznych,
q miejsce zbiórki do ewakuacji  służy do oznaczenia miejsca zgrupowania ludzi
podczas ewakuacji,
q rękaw ratowniczy  służy do oznaczenia lokalizacji wejS
cia do rękawa
ratowniczego,
q pierwsza pomoc medyczna.
Copyright � 2004 by Wydawnictwo FORUM Sp. z o.o.
IV. PRZYGOTOWANIE ZAKŁADU DO DZIAŁAŃ RATOWNICZO-GAR
NICZYCH
Oznakowanie bezpieczeństwa
Oznakowanie bezpieczeństwa (5)
Oznakowanie wyposażenia do zwalczania pożarów
Cel dydaktyczny
Uczestnicy szkolenia zapoznają się ze znakami do oznaczania wyposażenia
do zwalczania pożarów.
q kierunek do miejsca rozmieszczenia sprzętu pożarniczego lub urządzenia
ostrzegającego (stosować łącznie ze znakami 1�3 i 10�13)
 znak do stosowania tylko łącznie z innymi znakami, do wskazywania
kierunku do miejsca rozmieszczenia sprzętu pożarniczego lub urządzenia
ostrzegającego,
q gaS
nica,
q zestaw sprzętu pożarniczego  znak ten jest stosowany dla uniknięcia
podawania zestawu indywidualnych znaków okreS
lających sprzęt pożarniczy,
q hydrant wewnętrzny  znak stosuje się na drzwiach szafki hydrantowej,
q telefon do użycia w stanie zagrożenia  znak wskazujący usytuowanie
dostępnego telefonu, przeznaczonego do ostrzeżenia w przypadku
zagrożenia pożarowego,
q drabina przeciwpożarowa  stosuje się do oznaczenia drabiny trwale
związanej z obiektem i przeznaczonej do działań ratowniczo-gaS
niczych
straży pożarnej,
q hydrant zewnętrzny  służy do oznaczania miejsca hydrantu zewnętrznego,
wodnego, pianowego, podziemnego lub nadziemnego; wielkoS
ci
charakterystyczne hydrantu należy umieszczać na znaku dodatkowym,
q przeciwpożarowy wyłącznik prądu  służy do oznaczenia w obiektach
wyłącznika odcinającego dopływ prądu do wszystkich obwodów, z wyjątkiem
obwodów zasilających instalacje, których funkcjonowanie jest niezbędne
podczas pożaru,
q kurek główny instalacji gazowej  do oznaczania miejsca zainstalowania kurka
głównego instalacji gazowej.
Copyright � 2004 by Wydawnictwo FORUM Sp. z o.o.