Demaskatorski charakter opowiadań S. Żeromskiego
Żeromski pisał wiele opowiadań, między innymi: rozdziobią nas kruki, i wrony",
"Doktor Piotr", "Zmierzch", "Ludzie bezdomni", "Przedwiośnie", "Zapomnienie",
"Siłaczka".
Demaskatorski charakter polega na tym, że Żeromski w swoich opowiadaniach,
ukazuje prawdę, demaskuje w pewnym sensie zło. W "Rozdziobią nas kruki i wrony"
ukazuje obrzydliwą, tragiczną śmierć powstańca, który stoi na straży mimo
zakończenia walk. Poeta ukazuje realia jakie zachodziły podczas powstania,: np.
Kiedy przychodzi chłop i nie interesuje się martwym powstańcem, po prostu
okrada go, konia obdziera ze skóry. W "Zmierzchu", poeta ukazuje rzeczywistość
w jakiej musieli żyć i pracować biedni ludzie. Aby zarobić na chleb, są
zmuszeni do pozostawienia małego dziecka w domu. Bardzo mocno ukazana jest
ciężka praca na roli. W "Ludziach bezdomnych" ukazuje nędzę w jakiej żyją
ludzie w Warszawie, Cisach. Pokazuje ciężkie życie, kiedy dzieci zostają
osierocone i muszą dalej same żyć. Opowiadania Żeromskiego są bardzo naturalne,
poeta opisuje rzeczywistość taką jaką widzi, nie stara się jej ukryć, wręcz
przeciwnie - demaskuje ją i przedstawia czytelnikowi. Żeromski w 1895r.
opublikował dwie książki zawierające po 18 opowiadań. Przeważnie dotyczyły one
powstania styczniowego oraz doli chłopskiej na wsi. "Zapomnienie" opowiada o
tragedii ojca, kradnącego drzewo w pańskim lesie na trumnę dla zmarłego syna.
"Siłaczka" ukazuje trud wiejskiej nauczycielki Stanisławy Bozowskiej, która
jest pełna wiary w swoje społeczne posłannictwo i ideały pracy u podstaw. W
"Doktorze Piotrze" jest ukazane jak Dominik Cedzyna, zdeklasowany szlachcic
uszczupla wynagrodzenia najemnych robotników, by móc finansować zagraniczne
studia medyczne syna. Syna zaś tytułowy doktor Piotr, uznając to za naganne
postanawia zwrócić pieniądze robotnikom. Nawiązuje się kłótnia między ojcem a
synem.