Prawo publiczne gospodarcze
Warszawa, 2012/2013
Podręczniki
Prawo gospodarcze
Zagadnienia administracyjnoprawne
H. Gronkiewicz-Walt i M. Wierzbowskiego
Publiczne prawo gospodarcze
ćwiczenia
M. Etel, M. Nowikowska, A. Piszcz,
J. Sieńczyło-Chlabicz, W. Stachurski, A. Żukowska
Publiczne prawo gospodarcze
Wykłady
Z. Snażyk, A. Szafrański
Publiczne prawo gospodarcze
Podręczniki Prawnicze
2
J. Olszewski
WYKAAD 1:
Czym jest prawo publiczne gospodarcze?
3
Czym jest publiczne prawo gospodarcze ?
Publiczne prawo gospodarcze prawo regulujące funkcje państwa w
gospodarce. Kształtuje w sposób normatywny władztwo państwa w
dziedzinie gospodarki i jego granice. Adresatami norm prawnych prawa
gospodarczego publicznego sÄ… podmioty gospodarcze.
Prawo gospodarcze publiczne określa:
1. funkcje państwa w gospodarce
2. zadania i kompetencje organów państwowych w gospodarce
3. mechanizm podejmowania decyzji przez organy państwowe
w gospodarce
4. prawa i obowiązki adresatów (podmiotów gospodarczych).
Publiczne prawo gospodarcze obejmuje m.in.:
1. zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej przez:
1. przedsiębiorców
2. podmioty zagraniczne
3. Skarb Państwa
4. jednostki samorzÄ…du terytorialnego,
2. zasady koncesjonowania działalności gospodarczej,
3. nadzór organów państwa nad przedsiębiorcami,
4. komercjalizacjÄ™ i prywatyzacjÄ™,
5. wyspecjalizowane dziedziny jak:
1. prawo ochrony konkurencji,
2. prawo energetyczne,
3. prawo bankowe,
4. prawo telekomunikacyjne, itp.
Publiczne prawo gospodarcze nie obejmuje m.in.:
1. Prawa podatkowego
2. Prawa ubezpieczeń społecznych
WYKAAD 2:
yródła publicznego prawa gospodarczego
6
Hierarchia zródeł prawa w Polsce (I)
Prawo UE (art. 288 TFUE)
- rozporzÄ…dzenia
- dyrektywy
- Decyzje
Prawo polskie (art. 87 Konstytucji)
- Zalecenia
yródłami powszechnie obowiązującego
- opinie
prawa Rzeczypospolitej Polskiej sÄ…:
- Konstytucja,
- Wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE
- ustawy,
- ratyfikowane umowy
międzynarodowe
- rozporzÄ…dzenia.
(& ) na obszarze działania organów,
które je ustanowiły, akty prawa
miejscowego.
Hierarchia zródeł prawa w Polsce (II)
Po przystÄ…pieniu Polski do Unii Europejskiej mamy do czynienia z
równoległym obowiązywaniem dwóch autonomicznych porządków
prawnych - polskiego i unijnego.
Nie wyklucza to ich wzajemnego oddziaływania, a z drugiej strony -
ewentualnego powstania kolizji między prawem europejskim a Konstytucją.
W wypadku wystÄ…pienia takiej kolizji do suwerennej decyzji Rzeczypospolitej
Polskiej należałoby albo dokonanie odpowiedniej zmiany Konstytucji, albo
spowodowanie zmian w regulacjach wspólnotowych, albo - ostatecznie -
wystÄ…pienie z Unii Europejskiej.
Trybunał Konstytucyjny (TK 18/04)
WYKAAD 3:
Administracja gospodarcza
9
Centralne organy administracji rzÄ…dowej
1. Rada Ministrów (art. 146(3) Konstytucji) kieruje administracją
rzÄ…dowÄ…
2. Ustawa o działach administracji rządowej określa zakres działów
administracji rządowej oraz właściwość ministra kierującego danym
działem
3. Urzędy centralne (np. Główny Inspektorat Nadzoru Budowlanego,
Urząd Dozoru Technicznego, itd.) podległe są RM/Ministrom
4. Ważne kryteria nadzoru (legalność, celowość, gospodarność,
rzetelność, itd.).
Agencje
1. Państwowe jednostki organizacyjne powołane do realizacji określonych
zadań
2. Obecnie traktowane jako agencje wykonawcze, ale nie wszystkie
- Agencja wykonawcza jest państwową osobą prawną tworzoną na podstawie
odrębnej ustawy w celu realizacji zadań państwa (ustawa o finansach publicznych)
Cel większa kontrola nad finansami, łączenie różnych zródeł finansowania.
3. Niektóre agencje gospodarują wyodrębnionym mieniem Skarbu Państwa (np.
Agencja Mienia Wojskowego, Agencja Nieruchomości Rolnych)
4. Agencje, często z prawem wydawania decyzji administracyjnych
Administracja rządowa w województwie
Zadania administracji rządowej w województwie wykonują:
1. wojewoda;
2. organy rządowej administracji zespolonej w województwie, w tym
kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży;
3. organy niezespolonej administracji rzÄ…dowej;
4. jednostki samorządu terytorialnego i ich związki, jeżeli wykonywanie
przez nie zadań administracji rządowej wynika z odrębnych ustaw lub z
zawartego porozumienia;
5. starosta, jeżeli wykonywanie przez niego zadań administracji rządowej
wynika z odrębnych ustaw;
6. inne podmioty, jeżeli wykonywanie przez nie zadań administracji
rządowej wynika z odrębnych ustaw.
Administracja zespolona i niezespolona
" Organy administracji zespolonej działają pod zwierzchnictwem wojewody.
" Zazwyczaj działają oni w ramach urzędu wojewódzkiego
" Ich działanie jest koordynowane przez wojewodę
" Np. wojewódzki inspektor farmaceutyczny, wojewódzki inspektor ochrony
środowiska, komendant wojewódzki policji, itd.
" Organy administracji niezespolonej to terenowe organy administracji
rządowej podległe właściwemu ministrowi lub centralnemu organowi
administracji publicznej.
" Ich lista jest zamknięta (art. 56 ust. 1 ustawy o o wojewodzie i administracji
rządowej w województwie)
" Np. dyrektorzy izb celnych, naczelnicy urzędów celnych, dyrektorzy izb
skarbowych, dyrektorzy okręgowych urzędów, itp.
Wojewoda
Wojewoda jest:
1. przedstawicielem Rady Ministrów w województwie;
2. zwierzchnikiem rządowej administracji zespolonej w województwie;
3. organem rządowej administracji zespolonej w województwie;
4. organem nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego i ich związków
pod względem legalności,
5. organem administracji rządowej w województwie, do którego właściwości należą
wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie niezastrzeżone w
odrębnych ustawach do właściwości innych organów tej administracji;
6. reprezentantem Skarbu Państwa, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych
ustawach;
7. organem wyższego stopnia w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks
postępowania administracyjnego .
2. Wojewoda kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności
wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji
rzÄ…dowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami
administracji rzÄ…dowej.
WYKAAD 4:
Prawne formy działania administracji gospodarczej
15
Formy działania
" Administracja gospodarcza działa na podstawie i w granicach prawa.
" Sfera wewnętrzna vs. zewnętrzna działania administracji
" Czynności prawne vs. czynności faktyczne
" Indywidualne akty
" Czynności faktyczne
stosowania prawa
" Generalne akty stosowania
prawa
Formy działania
Czynności prawne mają na celu ustanowienie, zmianę lub zniesienie
stosunku prawnego.
Działania faktyczne nie rodzą tego skutku, ale:
Kontrola przedsiębiorstwa posiadającego koncesję może
prowadzić do utraty koncesji.
Wpis do ewidencji podmiotów gospodarczych jest działaniem
faktycznym, ale rodzi skutki prawne.
Działania faktyczne mogą poprzedzać czynność prawną.
Indywidualne akty stosowania prawa
Czynności prawne administracji publicznej charakteryzujące się
zindywidualizowaniem adresata
ObejmujÄ…:
" DecyzjÄ™ administracyjnÄ…
" Przyrzeczenie administracyjne
" UgodÄ™ administracyjnÄ…
" Porozumienie administracyjne
" UmowÄ™ publicznoprawnÄ…
" UmowÄ™ cywilnoprawnÄ…
WYKAAD 5:
Konstytucyjne aspekty działalności gospodarczej
19
Art. 20 Konstytucji
Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności
gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i
współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju
gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej.
Trzy elementy społecznej gospodarki rynkowej
" Wolność działalności gospodarczej
" Własność prywatna
" Solidarność, dialog i współpraca partnerów społecznych
Wolność działalności gospodarczej
Wolność działalności gospodarczej jest zasadą prawa (art. 20 Konstytucji)
Może być ograniczona:
tylko w drodze ustawy (art. 22 Konstytucji)
tylko ze względu na ważny interes publiczny (art. 22 Konstytucji)
z poszanowaniem zasady proporcjonalności (art. 31(3) Konstytucji)
w sposób nienaruszający jej istoty (art. 31(3) Konstytucji)
Art. 22 Konstytucji - uzupełniając treść art. 20 Konstytucji - proklamuje
konstytucyjną wolność działalności gospodarczej.
Wolność działalności gospodarczej jest publicznym prawem podmiotowym
polegającym na swobodzie podmiotu prywatnego podjęcia oraz
wykonywania działalności, której zasadniczym celem jest osiągnięcie zysku.
StanowiÄ…cy wzorzec kontroli w niniejszej sprawie art. 22 Konstytucji dotyczy
kwestii dopuszczalności ograniczenia tej wolności. Przepis ten formułuje
dwojakiego rodzaju przesłanki wprowadzenia ograniczeń wolności
działalności gospodarczej.
W płaszczyznie materialnej wymaga, aby ograniczenia te znajdywały
uzasadnienie w "ważnym interesie publicznym", zaś w płaszczyznie
formalnej, aby były wprowadzone w drodze ustawy.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 lipca 2012 r. K 22/09
Art. 31 ust. 3 Konstytucji
Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw
mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy
są konieczne (ważny interes publiczny) w demokratycznym państwie dla
jego
żðbezpieczeÅ„stwa
żðporzÄ…dku publicznego
żðochrony Å›rodowiska,
żðzdrowia i moralnoÅ›ci publicznej
żðwolnoÅ›ci i praw innych osób
Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw i być
proporcjonalne.
Własność prywatna
" Społeczna gospodarka rynkowa (z art. 20 Konstytucji) oparta jest na
własności prywatnej
własność Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych nie umniejsza znaczeniu
własności prywatnej
" Zgodnie z art. 21 Konstytucji:
1. Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia.
2. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest
dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem.
" Zgodnie z art. 64 Konstytucji:
1. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych
oraz prawo dziedziczenia.
Ochrona prawa własności ma na celu wyznaczenie granic dla integracji
Państwa w prawa podmiotowe.
WYKAAD 6:
Przedsiębiorca i działalność gospodarcza
25
Pojęcie działalności gospodarczej w ustawy o
swobodzie działalności gospodarczej
Każdy rodzaj działalności, który wyróżnia:
żð Zarobkowość
żð Zorganizowanie
żð CiÄ…gÅ‚ość
żð Zawodowy charakter
Pojęcie działalności gospodarczej w ustawy o sdg
- ZAROBKOWOŚĆ -
" Zarobkowość nie oznacza dodatniego wyniku finansowego ale intencje
prowadzenia zarobkowo działalności gospodarczej (np. można mieć
stratę finansową a wciąż będzie to charakter zarobkowy)
" Ale:
Działalność non-profit
Działalność odpłatna
Działalność not-for-profit
" Zgodnie art. 3 ust. 1 ustawy o organizacjach pożytku publicznego i
wolontariacie, działalnością pożytku publicznego jest działalność
prowadza przez organizacje pozarzÄ…dowe rozumiane m.in. jako
niedziałające w celu osiągnięcia zysku
Pojęcie działalności gospodarczej w ustawy o sdg
- ZAROBKOWOŚĆ -
W art. 9 ust. 1 ustawy określono, że działalność odpłatna pożytku publicznego
będzie działalnością gospodarczą, jeżeli ponadto zostanie spełniona jedna z
dwóch przesłanek:
" wynagrodzenie pobierane za działalność odpłatną jest w odniesieniu do
działalności danego rodzaju wyższe od tego jakie wynika z kalkulacji
bezpośrednich kosztów tej działalności;
" wynagrodzenie osób fizycznych z tytułu zatrudnienia przy wykonywaniu
statutowej działalności nieodpłatnej oraz działalności odpłatnej przekracza
1,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w sektorze
przedsiębiorstw, ogłoszonego przez prezesa GUS za rok poprzedni.
Pojęcie działalności gospodarczej w ustawy o sdg
- ZORGANIZOWANIE -
" Brak jednoznacznego stanowiska co oznacza zorganizowanie, za
spełniające to kryterium uznaje się np.:
Wybór formy prawnej działalności
Prowadzenie działalności w oparciu o przedsiębiorstwo w
rozumieniu art. 551 k.c.
Pojęcie działalności gospodarczej w ustawy o sdg
- CIGAOŚĆ -
" Oceniane poprzez przeciwstawienie do jednorazowej (okazjonalnej)
działalności
" Oceniana jest funkcjonalnie biorÄ…c pod uwagÄ™ sekwencje
podejmowanych czynności faktycznych i prawnych
tym samy np. sezonowa działalność turystyczna ma charakter ciągły
Pojęcie działalności gospodarczej w ustawy o sdg
- ZAWODOWY CHARAKTER -
" Oceniane poprzez przeciwstawienie do jednorazowej (okazjonalnej)
działalności
" Oceniana jest funkcjonalnie biorÄ…c pod uwagÄ™ sekwencje
podejmowanych czynności faktycznych i prawnych
tym samy np. sezonowa działalność turystyczna ma charakter ciągły
" Historyczne ratio legis tego przepisu objąć niektóre wolne zawody
Kryteria podmiotowe pojęcia przedsiębiorcy
Osoby fizyczne Jednostka organizacyjna niebędąca
- osoby fizyczna posiadająca pełną osobą prawną
zdolność do czynności prawnych,
Spółka jawna
m.in. Samozatrudnienie
Spółka partnerska
Spółka komandytowa
Osoba prawne
Spółka komandytowo-akcyjna
- Spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością
Spółki kapitałowe w organizacji
- Spółka akcyjna
Wspólnota mieszkaniowa
- spółdzielnie
- stowarzyszenia
Wspólnicy spółki cywilnej
- fundacje,
- organizacje samorzÄ…du
zawodowego
Kryteria rozmiaru wg. UE
Mikroprzedsiębiorstwo:
" zatrudnia mniej niż 10
Średnie przedsiębiorstwo:
pracowników oraz
" zatrudnia mniej niż 250
" jego roczny obrót nie przekracza 2
pracowników oraz
milionów euro lub roczna suma
bilansowa nie przekracza 2
" jego roczny obrót nie przekracza
milionów euro.
50 milionów euro lub roczna
suma bilansowa nie przekracza
43 milionów euro;
Małe przedsiębiorstwo:
" zatrudnia mniej niż 50
pracowników oraz
" jego roczny obrót nie przekracza 10
milionów euro lub roczna suma
bilansowa nie przekracza 10
milionów euro;
Osoba zagraniczna
" osoba fizyczna nieposiadajÄ…ca obywatelstwa polskiego
" osoba prawna z siedzibÄ… za granicÄ…
" jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną posiadającą zdolność
prawnÄ…, z siedzibÄ… za granicÄ…
PRZEDSTAWICIELSTWO
ODDZIAA
Art. 93- 102 ustawy o s.d.g.
Art. 85-92 ustawy o s.d.g.
" brak osobowości prawnej
" wyodrębnienie majątkowe i przestrzenne
" brak samodzielności majątkowej
" osoba upoważniona do reprezentacji
" działalność wyłącznie w zakresie
" działalność w zakresie przedmiotu
reklamy i promocji przedsiębiorcy
działalności przedsiębiorcy zagranicznego
zagranicznego
" swoboda przedsiębiorczości / zasada
" każdy przedsiębiorca zagraniczny
wzajemności
" wpis do rejestru przedstawicielstw
" wpis do rejestru przedsiębiorców KRS
przedsiębiorców zagranicznych
" oddziały działające na podstawie
prowadzonego przez ministra
przepisów szczególnych (banki, zakłady
właściwego do spraw gospodarki
ubezpieczeniowe)
(postępowanie administracyjne)
WYKAAD 7:
Rejestry przedsiębiorców
35
Cel prowadzenia rejestrów
" Funkcja ochronna ochrona innych uczestników obrotu
gospodarczego i ogółu społeczeństwa
" Funkcja kontrolna kontrola sposobu i zakresu prowadzonej
działalności i jej reglamentacja
" Funkcja legalizacyjna obowiązek wpisu pod rygorem niemożności
skorzystania z określonych praw podmiotowych (np. CEIDG)
" Funkcja prawotwórcza nadanie wpisom do rejestru znaczenia
konstytutywnego
Rejestry sÄ… administracyjne lub sÄ…dowe
Rejestracja działalności gospodarczej
Krajowy Rejestr SÄ…dowy (KRS)
Centralna Ewidencja i Informacja o
Działalności Gospodarczej (CEIDG)
" Dotyczy osób fizycznych prowadzących
" Dotyczy osób prawnych i innych
działalność gospodarczą
jednostek organizacyjnych
" Prowadzony przez ministra właściwego
" Prowadzony przez sÄ…dy rejonowe (21)
ds. gospodarki
" Prowadzenie działalności bez wpisu i
" Prowadzenie działalności bez wpisu
niedokonanie wpisów podlega karze
podlega karze
" Rejestr jawny i dostępny on-line.
" Rejestr jawny i dostępny on-line
" Wpisowi podlegajÄ… podmioty z art. 36
" Wpis metoda zdalna i tradycyjna
ustawy o Krajowym Rejestrze SÄ…dowym
" Decyzje: wpis, odmowa wpisu,
" Wpis w trybie kpc postępowanie
pozostawienie wniosku bez rozpoznania
nieprocesowe
" Wpis czynność materialno-techniczna
" Szerszy zakres informacji dostępny niż w
(brak decyzji). Decyzja tylko przy
CEIDG, dostępne są dokumenty
wykreśleniu z urzędu.
zródłowe . Ogłoszenie w Monitorze
SÄ…dowym i Gospodarczym
" Domniemanie prawdziwości danych.
" Domniemanie prawdziwości danych
oraz fikcja i domniemanie prawne.
WYKAAD 8:
Koncesje, zezwolenia i działalność regulowana
38
Formy prawne reglamentacji działalności gospodarczej
Ograniczenie następuje w formie:
" Koncesja
" Zezwolenie
" Zgoda
" Licencja
" Wpis do rejestru działalności regulowanej
Są to decyzje administracyjne lub czynności materialno-techniczne
Cechy koncesji
1. Stanowi wyraz zgody przez państwo na podjęcia i wykonywanie działalności
gospodarczej zastrzeżonej na rzecz państwa lub mającej szczególne
znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli;
2. Wydany na podstawie przepisów określających warunki oraz tryb wydawania
koncesji na określony rodzaj działalności gospodarczej;
3. Ustanawiający prawo do podjęcia i wykonywania działalności gospodarczej
koncesjonowanej również na warunkach ustalonych w koncesji;
4. Wydany na wniosek przedsiębiorcy;
5. Mający zapewnioną ochronę prawną trwałości
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie
(art. 46 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej):
1. poszukiwania, rozpoznawania złóż węglowodorów oraz kopalin stałych
objętych własnością górniczą, wydobywania kopalin ze złóż, podziemnego
bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz podziemnego składowania
odpadów;
2. wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz
wyrobami i technologiÄ… o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym;
3. wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i
obrotu paliwami i energiÄ…;
4. ochrony osób i mienia;
5. rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych, z wyłączeniem
programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym,
które nie są rozprowadzane naziemnie, satelitarnie lub w sieciach kablowych;
6. przewozów lotniczych;
7. prowadzenia kasyna gry.
Zamknięty katalog rodzajów działalności
koncesjonowanej
Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności
gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na
bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes
publiczny
jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może
być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do rejestru
działalności regulowanej albo zezwolenia oraz wymaga zmiany
niniejszej ustawy.
Procedura udzielenia
" Udzielenie koncesji,
" Odmowa udzielenia koncesji,
" Zmiana koncesji,
" Cofniecie koncesji
" Ograniczenie zakresu koncesji w stosunku do wniosku,
- następuje w drodze decyzji
Decyzje wydaje minister właściwy ze względu na przedmiot
działalności, albo inny organ (na podstawie ustaw szczególnych)
Promesa
Przedsiębiorca, który zamierza podjąć działalność gospodarczą wymagającą
uzyskania koncesji, może ubiegać się o przyrzeczenie wydania koncesji
(promesa).
W promesie uzależnia się udzielenie koncesji od spełnienia warunków
wykonywania działalności gospodarczej wymagającej uzyskania koncesji.
W postępowaniu o udzielenie promesy stosuje się przepisy dotyczące
udzielenia koncesji pozaprzetargowo.
Promesa
W okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na
wykonywanie działalności gospodarczej określonej w promesie, chyba że:
1. uległy zmianie dane zawarte we wniosku o udzielenie promesy;
2. wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków określonych w
promesie;
3. przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności
gospodarczej objętej koncesją
4. ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa
lub obywateli;
Ograniczona liczba koncesji - ogłoszenie
W przypadku gdy organ koncesyjny przewiduje udzielenie ograniczonej
liczby koncesji, fakt ten ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej "Monitor Polski".
Ogłoszenie zawiera:
1. określenie przedmiotu i zakresu działalności gospodarczej, na którą
ma być udzielona koncesja;
2. liczbÄ™ koncesji;
3. szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej, na którą
ma być udzielona koncesja, o ile organ koncesyjny, w granicach
przepisów odrębnych ustaw, przewiduje ich określenie;
4. termin i miejsce składania wniosków o udzielenie koncesji;
5. wymagane dokumenty i informacje dodatkowe;
6. czas, na jaki może być udzielona koncesja.
Nie udziela siÄ™ promesy
Ograniczona liczba koncesji - przetarg
Jeżeli liczba przedsiębiorców jest większa niż liczba koncesji przewidzianych
do udzielenia, organ koncesyjny zarządza przetarg na koncesje. Ogłasza w
Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".
W ogłoszeniu organ koncesyjny określa m.in:
minimalną opłatę, za którą może być udzielona koncesja - nie niższą
niż opłata skarbowa albo inna opłata o charakterze
publicznoprawnym, przewidziana w odrębnych przepisach za
udzielenie koncesji;
miejsce i termin składania ofert;
szczegółowe warunki, jakie powinna spełniać oferta;
wysokość, formę i termin wniesienia wadium;
termin rozstrzygnięcia przetargu.
Ograniczona liczba koncesji - przetarg
Przetarg przeprowadza właściwy organ koncesyjny.
Ofertę sporządzoną w języku polskim składa się w terminie, miejscu i
formie określonych stosownie do ogłoszenia w zapieczętowanych
kopertach.
Oferta zawiera:
" firmę przedsiębiorcy, oznaczenie jego siedziby i adresu albo miejsca
zamieszkania i adresu oraz adresu głównego miejsca wykonywania
działalności gospodarczej;
" deklarowaną wysokość opłaty za udzielenie koncesji.
Oferty złożone nie podlegają wycofaniu.
Organ koncesyjny dokonuje wyboru ofert w liczbie zgodnej z liczbÄ… koncesji
kierując się wysokością zadeklarowanych opłat za udzielenie koncesji.
Odmowa udzielenia/ograniczenie zakresu/odmowa
zmiany koncesji
1. gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania
działalności gospodarczej objętej koncesją określonych w ustawie
lub warunków;
2. ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa
lub obywateli;
3. jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu udzielono koncesji
innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom;
4. w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.
Kontrola koncesji
1. gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania
działalności gospodarczej objętej koncesją określonych w ustawie
lub warunków;
2. ze względu na zagrożenie obronności lub bezpieczeństwa państwa
lub obywateli;
3. jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu udzielono koncesji
innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom;
4. w przypadkach określonych w odrębnych przepisach.
Cofnięcie koncesji
Organ koncesyjny cofa koncesjÄ™, w przypadku gdy:
1. wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności
gospodarczej objętej koncesją;
2. przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją,
mimo wezwania organu koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności
gospodarczej objętej koncesją.
Organ koncesyjny cofa koncesję albo zmienia jej zakres, w przypadku gdy przedsiębiorca:
1. rażąco narusza warunki określone w koncesji lub inne warunki wykonywania
koncesjonowanej działalności gospodarczej, określone przepisami prawa;
2. w wyznaczonym terminie nie usunÄ…Å‚ stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z
warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność
gospodarczą objętą koncesją.
Organ koncesyjny może cofnąć koncesję albo zmienić jej zakres ze względu na zagrożenie
obronności lub bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli, a także w razie
ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy.
Cofnięcie koncesji skutki dla przedsiębiorcy
Przedsiębiorca, któremu cofnięto koncesję z powodu:
1. wydania prawomocnego orzeczenia zakazującego przedsiębiorcy
wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją;
2. rażącego naruszenia warunków określonych w koncesji lub innych
warunków wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej,
określonych przepisami prawa;
3. nie usunięcia w wyznaczonym terminie stanu faktycznego lub prawnego
niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami
regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją.
może wystąpić z wnioskiem o ponowne udzielenie koncesji w takim samym
zakresie nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji o cofnięciu
koncesji.
Zezwolenia (zgody, licencje)
1. Odmienna nomenklatura wynika z tradycji danej dziedziny prawa.
2. Organy wydające zezwolenia określone w odrębnych ustawach (organy
centralne, wojewoda, jednostki samorzÄ…du terytorialnego)
3. Procedura i szczególne wymagania zawarte w ustawach szczegółowych
4. Zezwolenia wydawane w formie decyzji administracyjnej, mogą mieć
charakter decyzji uznaniowej bÄ…dz zwiÄ…zanej
5. Do postępowania stosuje się przepisy kpa
Wpis do rejestru
1. Brak jest jednego rejestru oraz jednego organu rejestrowego. Kwestie
uregulowane w różnych ustawach.
2. Wpis jest czynnością materialno-techniczną, choć są wyjątki (np. Prezes
ARR w drodze decyzji wpisuje podmioty jako wytwórców biokomponentów
do rejestru). Odmowa wpisu jest wydawana w drodze decyzji.
3. Procedura i szczególne wymagania zawarte w ustawach szczegółowych
4. Zezwolenia wydawane w formie decyzji administracyjnej, mogą mieć
charakter decyzji uznaniowej bÄ…dz zwiÄ…zanej
5. Do postępowania stosuje się przepisy kpa
WYKAAD 9:
Kontrola i nadzór nad działalnością
55
Kontrola vs. Nadzór
Kontrola zespół działań mających na celu sprawdzenie danego podmiotu
" Zebranie informacji o podmiocie i porównanie ich ze stanem prawnym
" Musi mieć uprawnienie do kontroli, mieć wiedzę o stanie prawnym
" Nie może wpływać na działalność podmiotu kontrolowanego
" Wynikiem kontroli jest raport z wnioskami i ewentualnie zaleceniami
pokontrolnymi
Nadzór kontrola + możliwość oddziaływania na podmiot kontrolowany
" [& ]
" Możliwość wiążącego wpływania na działalność podmiotu kontrolowanego
Kto może kontrolować?
Organ zwiÄ…zany z administracjÄ…
Organ kontrolne
rzÄ…dowÄ…
Najwyższa Izba Kontroli
Minister
Wojewoda
Organy międzynarodowe
Inspektor nadzoru budowlanego
Komisja Europejska
Inspektor sanitarny
Organy sÄ…dowe i quasi sÄ…dowe
Podmioty prywatne
SÄ…d administracyjny
Audyt wewnętrzny
Regionalna Izba Obrachunkowa
Kontrola branżowa
Przesłanki kontroli
Zależne od kompetencji danego organu, np.:
Legalność
Gospodarność
Celowość
Rzetelność
Zgodność z polityka rządu
Nadzór nad przedsiębiorcami
" Nie ma jednej regulacji dotyczącej nadzoru nad przedsiębiorcami
" Zakres nadzoru jest zawsze precyzyjnie określony w przepisach
organ x sprawuje nadzór nad przedsiębiorstwami w zakresie& .
" Åšrodki nadzoru majÄ… charakter aktu administracyjnego
" Środki nadzoru mogą mieć charakter osobowy lub rzeczowy
WYKAAD 9:
Działalność gospodarcza Skarbu Państwa
60
Zakres działania Państwa
" Sfera imperium
[& ]
" Sfera dominium
Państwowa osoba prawna
inna niż Skarb Państwa jednostkę organizacyjną, posiadającą osobowość prawną,
której mienie jest w całości mieniem państwowym (ustawa o zasadach wykonywania
uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa)
Spółki ze 100% udziałem SP
Przedsiębiorstwo państwowe
Przedsiębiorca publiczny
Podmiot bez względu na formę organizacyjną na który Państwo wywiera decydujący
wpływ (ustawa o przejrzystości stosunków finansowych między państwem a
przedsiębiorstwem publicznym )
Spółki < 100% udziału SP
Przedsiębiorstwo użyteczności publicznej (art. 106 TFUE)
Przyczyny działalności gospodarczej Państwa
" Strategiczny charakter danej działalności
" Dochodowość
" Pozostałość po okresie transformacji
Formy działalności gospodarczej Państwa
" Spółki prawa handlowego
" Przekształcanie przedsiębiorstw państwowych przez
komercjalizacjÄ™ i prywatyzacjÄ™
" Partnerstwo publiczno-prywatne
" Przedsiębiorstwa państwowe
" Jednostki badawczo-rozwojowe
" Samodzielne zakłady opieki zdrowotnej
" Państwowe instytucje kultury
" Instytucje gospodarki budżetowej
" Jednostki budżetowe
" Samorządowe zakłady budżetowe
prywatnego
Formy prawa
Mają osobowość prawną
Formy prawa publicznego
Bez
prawnej
osobowości
WYKAAD 10:
Przedsiębiorstwa państwowe
64
Definicja
" Przedsiębiorstwo państwowe - przedsiębiorstwo, którego wyłącznym
właścicielem jest państwo (Skarb Państwa).
" Jest osobą prawną, do której stosuje się przepisy ustawy z dnia
25.09.1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych (Dz. U. z 2002 r. Nr
112, poz. 981).
" Należy je odróżnić od spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa,
które z prawnego punktu widzenia nie są przedsiębiorstwami
państwowymi, ale spółkami uregulowanymi w Kodeksie spółek
handlowych.
" Przedsiębiorstwo państwowe może zostać przekształcone w
jednoosobową spółkę Skarbu Państwa w drodze komercjalizacji, która
jest zazwyczaj etapem poprzedzajÄ…cym prywatyzacjÄ™.
Zasady działania
" Przedsiębiorstwo państwowe jest samodzielnym, samorządnym i
samofinansującym się przedsiębiorcą posiadającym osobowość prawną
" Organy przedsiębiorstwa samodzielnie podejmują decyzje oraz
organizują działalność we wszystkich sprawach przedsiębiorstwa,
zgodnie z przepisami prawa i w celu wykonania zadań przedsiębiorstwa.
" Organy państwowe mogą podejmować decyzje w zakresie działalności
przedsiębiorstwa państwowego tylko w wypadkach przewidzianych
przepisami ustawowymi.
" Przedsiębiorstwa państwowe mogą być tworzone jako:
przedsiębiorstwa działające na zasadach ogólnych,
przedsiębiorstwa użyteczności publicznej.
Organy
" Organami przedsiębiorstwa państwowego są:
" ogólne zebranie pracowników (delegatów),
" rada pracownicza,
" dyrektor przedsiębiorstwa.
" Dyrektor przedsiębiorstwa państwowego zarządza przedsiębiorstwem i
reprezentuje je na zewnÄ…trz.
" Dyrektor przedsiębiorstwa państwowego, działając zgodnie z przepisami prawa,
podejmuje decyzje samodzielnie i ponosi za nie odpowiedzialność.
Umowa o zarządzanie przedsiębiorstwem
" Organ założycielski może powierzyć zarządzanie przedsiębiorstwem
państwowym osobie fizycznej lub prawnej.
" Powierzenie zarządzania przedsiębiorstwem może nastąpić:
" z inicjatywy organu założycielskiego za zgodą rady pracowniczej i
ogólnego zebrania pracowników (delegatów) przedsiębiorstwa,
" na wniosek rady pracowniczej przedsiębiorstwa za zgodą ogólnego
zebrania pracowników (delegatów).
" Powierzenie zarządzania następuje w drodze umowy zawartej na czas
oznaczony, nie krótszy niż trzy lata, między Skarbem Państwa reprezentowanym
przez organ założycielski a zarządcą (umowa o zarządzanie przedsiębiorstwem).
WYKAAD 11:
Komercjalizacja i prywatyzacja
69
Definicje
" Komercjalizacja polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w
spółkę.
jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, spółka ta wstępuje we wszystkie stosunki prawne,
których podmiotem było przedsiębiorstwo państwowe, bez względu na charakter prawny tych
stosunków.
" Prywatyzacja polega na:
obejmowaniu akcji w podwyższonym kapitale zakładowym
jednoosobowych spółek Skarbu Państwa powstałych w wyniku
komercjalizacji przez podmioty inne niż Skarb Państwa lub inne niż
państwowe osoby prawne;
zbywaniu należących do Skarbu Państwa akcji w spółkach;
rozporządzaniu wszystkimi składnikami materialnymi i niematerialnymi
majątku przedsiębiorstwa państwowego lub spółki powstałej w wyniku
komercjalizacji na zasadach określonych ustawą przez:
" sprzedaż przedsiębiorstwa,
" wniesienie przedsiębiorstwa do spółki,
" oddanie przedsiębiorstwa do odpłatnego korzystania.
Komercjalizacja
" Polega na przekształceniu przedsiębiorstwa państwowego w spółkę
kapitałową (jednoosobową spółkę akcyjną lub jednoosobową spółkę z
o.o.)
" Spółka wstępuje w ogół praw i obowiązków przedsiębiorstwa
państwowego
" Organ właściwy do dokonania komercjalizacji Minister Skarbu Państwa,
z urzędu lub na wniosek
(organu założycielskiego, dyrektora przedsiębiorstwa państwowego i rady
pracowniczej, organu wykonawczego jednostki samorzÄ…du terytorialnego)
" MSP może odmówić komercjalizacji a na jego decyzje nie przysługuje
środek zaskarżenia
" Minister Skarbu Państwa sporządza akt komercjalizacji, zwierający statut,
wysokość kapitału zakładowego, dane członków zarządu, który zastępuje
czynności wymagane przez KRS dla zawiązania i rejestracji spółki
Prywatyzacja
" Prywatyzacja pośrednia
" Prywatyzacja bezpośrednia
Prywatyzacja pośrednia
" Prywatyzacja pośrednia polega na zbywaniu należących do Skarbu Państwa
akcji/udziałów w spółkach.
" Zanim zainicjowany zostanie proces prywatyzacji pośredniej przedsiębiorstwa
państwowego, musi zostać przeprowadzona komercjalizacja danego podmiotu.
" Przed zaoferowaniem zbycia akcji lub udziałów spółki Skarbu Państwa, Minister
Skarbu Państwa zleca dokonanie analizy sytuacji prawnej majątku spółki oraz
oszacowania wartości przedsiębiorstwa.
" Wymaga ogłoszenia oferty zbycia akcji, zaproszenia do składania ofert w
przetargu, zaproszenia do negocjacji lub zaproszenia do wzięcia udziału w
aukcji co najmniej w jednym dzienniku o zasięgu ogólnopolskim oraz w BIP na
stronie MSP.
Prywatyzacja pośrednia
" Zbycie w innym trybie niż publiczny wymaga uzyskania zgody Rady Ministrów,
pod rygorem nieważności.
" Istnieje możliwość w trybie innym niż publiczny, bez obowiązku występowania o
zgodę Rady Ministrów, w przypadku gdy nabywca i cena są wskazane w umowie
prywatyzacyjnej, a zbycie dotyczy akcji / udziałów spółek, w których Skarb
Państwa posiada mniej niż 50% kapitału zakładowego lub zbycie dotyczy akcji /
udziałów, w których Skarb Państwa posiada nie więcej niż 25% kapitału
zakładowego.
" Wyboru formy zbycia publicznego dokonuje Minister Skarbu Państwa, biorąc pod
uwagę w szczególności stopień skomplikowania planowanej transakcji zbycia
akcji / udziałów, a także wielkość i kondycję ekonomiczno-finansową podmiotu,
którego akcje / udziały będą przedmiotem zbycia.
Prywatyzacja pośrednia
Akcje należące do Skarbu Państwa są zbywane co do zasady w trybie:
oferty ogłoszonej publicznie
przetargu publicznego
negocjacji podjętych na podstawie publicznego zaproszenia
przyjęcia oferty w odpowiedzi na wezwanie publiczne
aukcji ogłoszonej publicznie
sprzedaży akcji w obrocie zorganizowanym
sprzedaży na podstawie oferty publicznej,
stabilizacji pomocniczej,
sprzedaży akcji, poza obrotem zorganizowanym
Prywatyzacja bezpośrednia
" Prywatyzacja bezpośrednia dotyczy głównie małych i średnich przedsiębiorstw.
" Następuje poprzez sprzedaż, wniesienie do spółki lub oddanie do odpłatnego
korzystania przedsiębiorstwa (art. 55ą k.c.).
" Realizowana jest bez przyjmowania przez przedsiębiorstwo państwowe formy
organizacyjno-prawnej w postaci jednoosobowej spółki Skarbu Państwa.
" Podmiotami uczestniczącymi w procesie prywatyzacji bezpośredniej
przedsiębiorstwa państwowego mogą być zarówno osoby fizyczne i prawne.
" Dokonuje jej organ założycielski przedsiębiorstwa państwowego w imieniu
Skarbu Państwa, za zgodą Ministra Skarbu Państwa.
" Proces przygotowania i realizacji prywatyzacji jest zdecentralizowany -
decydującą rolę odgrywają tu organy założycielskie przeważnie są nimi
wojewodowie.
" Minister Skarbu Państwa w ustawowym zakresie kontroluje i nadzoruje
prywatyzację bezpośrednią przez wyrażenie zgody na uruchomienie realizacji
poszczególnych projektów.
Prywatyzacja bezpośrednia
" Organ założycielski dokonuje prywatyzacji bezpośredniej w imieniu
Skarbu Państwa, w szczególności gdy z wnioskiem wystąpi dyrektor
przedsiębiorstwa państwowego i rada pracownicza, albo wobec złożonej
oferty nabycia przedsiębiorstwa, zawiązania spółki lub zawarcia umowy o
oddanie do użytkowania.
" Organ założycielski wydaje, za zgodą ministra właściwego do spraw
Skarbu Państwa, zarządzenie o prywatyzacji bezpośredniej.
" Organ założycielski wyznacza "pełnomocnika do spraw prywatyzacji".
" Organ założycielski określa m.in. sposób prywatyzacji bezpośredniej oraz
wskazuje osobę, której udzielił pełnomocnictwa do dokonania
prywatyzacji bezpośredniej.
" Zarządzenie o prywatyzacji bezpośredniej podlega ujawnieniu w rejestrze
przedsiębiorców.
Prywatyzacja bezpośrednia
" Kupujący lub przejmujący przedsiębiorstwo co do zasady wstępuje we wszelkie
prawa i obowiązki przedsiębiorstwa państwowego, bez względu na charakter
stosunku prawnego, z którego te prawa i obowiązki wynikają.
" Przejęcie w wyniku prywatyzacji bezpośredniej zobowiązań przedsiębiorstwa
państwowego, powstałych przy prowadzeniu przedsiębiorstwa, nie wymaga
zgody wierzycieli.
" Kupujący lub przejmujący przedsiębiorstwo jest odpowiedzialny za zobowiązania
przedsiębiorstwa państwowego; odpowiedzialność kupującego lub
przejmującego przedsiębiorstwo ogranicza się do wartości przedsiębiorstwa
według stanu z chwili nabycia, a według cen z chwili zaspokojenia wierzyciela.
WYKAAD 12:
Gospodarka komunalna
79
Konstytucja RP
Art. 163.
Samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone
przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych.
ZATEM:
" Wykonuje tylko zadania mieszczące się w obszarze zadań publicznych
" Zadania te nie są zastrzeżone dla innych organów.
Konstytucja RP
Art. 166
1. Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty
samorzÄ…dowej sÄ… wykonywane przez jednostkÄ™ samorzÄ…du
terytorialnego jako zadania własne.
2. Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może
zlecić jednostkom samorządu terytorialnego wykonywanie innych
zadań publicznych. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób
wykonywania zadań zleconych.
Zadania własne
Gminy katalog otwarty
Art. 6. 1. ustawy o samorzÄ…dzie gminnym
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu
lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
np.
wodociągi, zaopatrywanie w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków
komunalnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrywania
w energiÄ™ elektrycznÄ… i cieplnÄ… oraz gaz, lokalny transport zbiorowy
Zadania własne gminy katalog otwarty
zadania w zakresie:
" kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów
rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
" ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami,
ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki " targowisk i hal targowych,
wodnej,
" zieleni gminnej i zadrzewień,
" gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji
" cmentarzy gminnych,
ruchu drogowego,
" porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli
" wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji,
oraz ochrony przeciwpożarowej i
usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych,
przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i
utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń
utrzymania gminnego magazynu
sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów
przeciwpowodziowego,
komunalnych, zaopatrzenia w energiÄ™ elektrycznÄ… i
" utrzymania gminnych obiektów i urządzeń
cieplnÄ… oraz gaz,
użyteczności publicznej oraz obiektów
" działalności w zakresie telekomunikacji,
administracyjnych,
" lokalnego transportu zbiorowego,
" polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom
w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,
" ochrony zdrowia,
" wspierania i upowszechniania idei samorzÄ…dowej,
" pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów
w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju
opiekuńczych,
jednostek pomocniczych i wdrażania programów
" wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
pobudzania aktywności obywatelskiej;
" gminnego budownictwa mieszkaniowego,
" promocji gminy,
" edukacji publicznej,
" współpracy i działalności na rzecz organizacji
" kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji
pozarzÄ…dowych,
kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad
" współpracy ze społecznościami lokalnymi i
zabytkami,
regionalnymi innych państw.
Zadania własne powiatu katalog zamknięty
zadania w zakresie:
" ochrony środowiska i przyrody,
" edukacji publicznej,
" rolnictwa, leśnictwa i rybactwa
" promocji i ochrony zdrowia,
śródlądowego,
" pomocy społecznej,
" porządku publicznego i bezpieczeństwa
" wspierania rodziny i systemu pieczy obywateli,
zastępczej;
" ochrony przeciwpowodziowej,
" polityki prorodzinnej,
" przeciwdziałania bezrobociu oraz
" wspierania osób niepełnosprawnych, aktywizacji lokalnego rynku pracy,
" transportu zbiorowego i dróg " ochrony praw konsumenta,
publicznych,
" utrzymania powiatowych obiektów i
" kultury oraz ochrony zabytków i opieki urządzeń użyteczności publicznej oraz
nad zabytkami, obiektów administracyjnych,
" kultury fizycznej i turystyki, " obronności,
" geodezji, kartografii i katastru, " promocji powiatu,
" gospodarki nieruchomościami, " współpracy i działalności na rzecz
organizacji pozarzÄ…dowych
" administracji architektoniczno-
budowlanej, " działalności w zakresie telekomunikacji.
" gospodarki wodnej,
Zadania własne województwo katalog otwarty
zadania w zakresie:
" gospodarki wodnej, w tym ochrony
" edukacji publicznej, w tym szkolnictwa
przeciwpowodziowej, a w szczególności
wyższego,
wyposażenia i utrzymania
" promocji i ochrony zdrowia, wojewódzkich magazynów
przeciwpowodziowych,
" kultury oraz ochrony zabytków i opieki
nad zabytkami, " transportu zbiorowego i dróg
publicznych,
" pomocy społecznej,
" kultury fizycznej i turystyki,
" wspierania rodziny i systemu pieczy
zastępczej, " ochrony praw konsumentów,
" polityki prorodzinnej, " obronności,
" modernizacji terenów wiejskich, " bezpieczeństwa publicznego,
" zagospodarowania przestrzennego, " przeciwdziałania bezrobociu i
aktywizacji lokalnego rynku pracy,
" ochrony środowiska,
" działalności w zakresie telekomunikacji,
" ochrony roszczeń pracowniczych w
razie niewypłacalności pracodawcy.
Gospodarka komunalna JST
" Realizowana w zakresie zadań własnych danej JST
" Obejmuje jedną ze sfer działalności:
Sferę użyteczności publicznej
Zadnia spoza sfery użyteczności publicznej
Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki
prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną
spełnione następujące warunki:
1. istnieją niezaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku
lokalnym;
1. występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa
ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie
innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków
prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w
szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego
ograniczenia bezrobocia.
Poza sferą użyteczności publicznej gmina może &
1. Tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli zbycie
składnika mienia komunalnego mogącego stanowić wkład niepieniężny gminy
do spółki albo też rozporządzenie nim w inny sposób spowoduje dla gminy
poważną stratę majątkową.
2. Ograniczenia powyższe nie mają zastosowania do posiadania przez gminę
akcji lub udziałów spółek zajmujących się:
" czynnościami bankowymi,
" ubezpieczeniowymi oraz
" działalnością doradczą,
" promocyjnÄ…,
" edukacyjnÄ… i wydawniczÄ… na rzecz samorzÄ…du terytorialnego,
" a także innych spółek ważnych dla rozwoju gminy, w tym klubów
sportowych działających w formie spółki kapitałowej.
Poza sferą użyteczności publicznej &
" Powiat nie może prowadzić działalności gospodarczej wykraczającej poza
zadania o charakterze użyteczności publicznej
(art. 6(2) ustawy o samorzÄ…dzie powiatu)
" Poza sferą użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki z
ograniczoną odpowiedzialnością i spółki akcyjne oraz przystępować do nich,
jeżeli działalność spółek polega na wykonywaniu czynności promocyjnych,
edukacyjnych, wydawniczych oraz na wykonywaniu działalności w zakresie
telekomunikacji służących rozwojowi województwa.
(art. 13(2) ustawy o samorządzie województwa)
Duże możliwości interpretacyjne
Forma prawna gospodarki komunalnej
" Działalność może być prowadzona w każdej dopuszczalnej prawnie formie
organizacyjnej a więc jednostek finansów publicznych (jednostka budżetowa,
samorządowy zakład budżetowy), samorządowe instytucje kultury, spółki
prawa handlowego. Może być również zlecana poza sektor komunalny
(outsorcing)
Powierzenie wykonania nie zwalnia JST z odpowiedzialności za realizację.
WYKAAD 13:
Prawo konkurencji
91
Właściwość Prezesa UOKiK
1 2 3 4 5
" Nadużywanie " Porozumienia " Naruszanie " Koncentracja " Pomoc
pozycji ograniczajÄ…ce zbiorowego publiczna
dominujÄ…cej konkurencjÄ™ interesu
konsumentów
Porozumienia ograniczajÄ…ce konkurencjÄ™
" Celem jest zwalczanie zmów pomiędzy przedsiębiorcami, którzy
zamiast konkurować, zdecydowali się stosować jednolite ceny
produktów i usług lub podzielić między siebie rynek.
" Za takie praktyki grozi kara finansowa w wysokości do 10 proc.
przychodów podmiotu, któremu udowodni się naruszenie prawa
antymonopolowego.
" Za niedozwolone porozumienie może zostać uznane każde
uzgodnienie (w tym uchwała związku przedsiębiorców)
wymierzone w konkurencjÄ™
Porozumienia ograniczajÄ…ce konkurencjÄ™
" ustalanie cen i innych warunków zakupu lub sprzedaży towarów;
" ograniczanie lub kontrolowanie produkcji lub zbytu oraz postępu
technicznego lub inwestycji;
" podział rynków zbytu lub zakupu;
" stosowanie w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub
niejednolitych warunków umów, różnicujących warunki konkurencji;
" uzależnianie zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez druga
stronę innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego
zwiÄ…zku z przedmiotem umowy;
" ograniczanie dostępu do rynku lub eliminowaniu z rynku
przedsiębiorców nieobjętych porozumieniem;
" uzgadnianie przez przedsiębiorców przystępujących do przetargu
warunków składanych ofert, w szczególności zakresu prac lub ceny.
Ograniczenia
" Klauzula de minimis małe udziały przedsiębiorców w rynku
właściwym (5 lub 10%)
" Polepszenie produkcji, dystrybucji towarów lub do postępu
technicznego lub gospodarczego
" Zapewnienie odpowiedniej dystrybucji korzyści
" Nie stwarzają możliwości wyeliminowania konkurencji
Nadużywanie pozycji dominującej
" Przedsiębiorca, ma pozycję umożliwiającą mu zapobieganie
skutecznej konkurencji na rynku właściwym
" Przedsiębiorca, ma możliwości działania w znacznym zakresie
niezależnie od konkurentów, kontrahentów oraz konsumentów
" Domniemywa się, ze przedsiębiorca ma pozycje dominującą, jeżeli
jego udział w rynku właściwym przekracza 40%
Nadużywanie pozycji dominującej (I)
" Narzucanie nieuczciwych cen (nadmiernie wygórowanych, rażąco niskich),
odległych terminów płatności lub innych warunków zakupu albo sprzedaży
towarów;
" Ograniczanie produkcji, zbytu lub postępu technicznego ze szkoda dla
kontrahentów lub konsumentów;
" Stosowanie w podobnych umowach z osobami trzecimi uciążliwych lub
niejednolitych warunków umów, różnicujących warunki konkurencji;
" Uzależnianie zawarcia umowy od przyjęcia lub spełnienia przez druga stronę
innego świadczenia, niemającego rzeczowego ani zwyczajowego związku z
przedmiotem umowy;
" Przeciwdziałaniu rozwojowi konkurencji;
" Narzucanie przez przedsiębiorcę uciążliwych warunków umów,
przynoszących mu nieuzasadnione korzyści;
" Podział rynku według kryteriów terytorialnych, asortymentowych lub
podmiotowych.
Koncentracja przedsiębiorstw
" Kontrola koncentracji przedsiębiorców w drodze połączenia,
przejęcia kontroli, nabycia zorganizowanej części mienia ma na celu
przeciwdziałanie nadmiernej ich konsolidacji i uzyskiwania na rynku
pozycji dominujÄ…cej, powodujÄ…cej istotne ograniczenie konkurencji.
" Prezes UOKiK wydaje zgodę na dokonanie koncentracji, jeżeli w jej
wyniku konkurencja na rynku nie zostanie istotnie ograniczona
" W przypadku dokonania koncentracji bez zgody Prezesa UOKiK, może
on podjąć działania zmierzające do przywrócenia stanu efektywnej
konkurencji na przykład przez nakazanie podziału przedsiębiorcy bądz
odsprzedaży części udziałów, a także nałożyć na podmioty biorące w
niej udział karę finansową w wysokości do 10 proc. ubiegłorocznego
przychodu.
Koncentracja przedsiębiorstw
" Przesłanki zgłoszenia koncentracji Prezesowi UOKiK
łączny światowy obrót przedsiębiorców uczestniczących w koncentracji w
roku obrotowym poprzedzającym rok zgłoszenia przekracza równowartość
1.000.000.000 EUR, lub
łączny obrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przedsiębiorców
uczestniczÄ…cych w koncentracji w roku obrotowym poprzedzajÄ…cym rok
zgłoszenia przekracza równowartość 50.000.000 EUR
" Formy koncentracji
połączenia dwóch lub więcej samodzielnych przedsiębiorców;
przejęcie - przez nabycie lub objecie akcji, innych papierów wartościowych,
udziałów lub w jakikolwiek inny sposób - kontroli nad innym przedsiębiorcą
utworzenia przez przedsiębiorców wspólnego przedsiębiorcy;
nabycia przez przedsiębiorcę części mienia innego przedsiębiorcy (całości
lub części przedsiębiorstwa), jeżeli obrót mieniem przekracza
równowartość 10.000.000 EUR
Koncentracja przedsiębiorstw - wyłączenia
" Gdy obrót przedsiębiorcy, nad którym przejmowana jest kontrola
nie przekroczył na terytorium Polski w żadnym z dwóch lat
obrotowych poprzedzających zgłoszenie równowartości 10 mln
euro bądz łączenie dotyczy podmiotów należących do tej samej
grupy kapitałowej.
Zbiorowe interesy konsumentów
" Praktyki naruszająca zbiorowe interesy konsumentów to godzące
w nie bezprawne działanie przedsiębiorcy:
stosowanie postanowień wzorców umów, które zostały
wpisane do rejestru niedozwolonych postanowień umownych
naruszanie obowiÄ…zku udzielania konsumentom rzetelnej,
prawdziwej i pełnej informacji
nieuczciwe praktyki rynkowe lub czyny nieuczciwej
konkurencji
Nie jest zbiorowym interesem konsumentów suma
indywidualnych interesów konsumentów
Pomoc publiczna
Artykuł 107 (dawny artykuł 87 TWE)
1. Z zastrzeżeniem innych postanowień przewidzianych w
Traktatach, wszelka pomoc przyznawana przez Państwo
Członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w
jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem
konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom
lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem
wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę
handlową między Państwami Członkowskimi.
Pomoc publiczna
Zgodna z rynkiem wewnętrznym jest:
a) pomoc o charakterze socjalnym przyznawana indywidualnym
konsumentom, pod warunkiem że jest przyznawana bez
dyskryminacji związanej z pochodzeniem produktów;
b) pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych
klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi;
c) pomoc przyznawana gospodarce niektórych regionów Republiki
Federalnej Niemiec dotkniętych podziałem Niemiec, w zakresie, w
jakim jest niezbędna do skompensowania niekorzystnych skutków
gospodarczych spowodowanych tym podziałem. Pięć lat po wejściu
w życie Traktatu z Lizbony, Rada, na wniosek Komisji, może przyjąć
decyzjÄ™ uchylajÄ…cÄ… niniejszÄ… literÄ™.
Pomoc publiczna
Za zgodną z rynkiem wewnętrznym może zostać uznana:
a) pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w
których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje
poważny stan niedostatecznego zatrudnienia, jak również regionów, o których
mowa w artykule 349, z uwzględnieniem ich sytuacji strukturalnej, gospodarczej i
społecznej;
b) pomoc przeznaczona na wspieranie realizacji ważnych projektów stanowiących
przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania lub mająca na celu
zaradzenie poważnym zaburzeniom w gospodarce Państwa Członkowskiego;
c) pomoc przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych
lub niektórych regionów gospodarczych, o ile nie zmienia warunków wymiany
handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem;
d) pomoc przeznaczona na wspieranie kultury i zachowanie dziedzictwa
kulturowego, o ile nie zmienia warunków wymiany handlowej i konkurencji w Unii
w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem;
e) inne kategorie pomocy, jakie Rada może określić decyzją, stanowiąc na wniosek
Komisji.
Pomoc publiczna
" Instrument interwencji państwa w gospodarkę (polityka strukturalna,
polityka subwencyjna)
" Uprzywilejowanie przedsiębiorców naruszające zasadę równości
" Art. 107 TFUE: pomoc publiczna to każde przysporzenie
przedsiębiorstwa, jakiego nie uzyskałoby ono w normalnych warunkach
rynkowych (selektywne), pochodzące ze zródeł publicznych,
skutkujące przewagą ekonomiczną tego przedsiębiorstwami nad
innymi
" Szeroki katalog wyłączeń (rolnictwo, transport)
" Szerokie rozumienie pojęcia przedsiębiorstwo (funkcjonalne)
Pomoc publiczna (II)
" Bezpośredni transfer środków publicznych (dotacje, dopłaty,
zwolnienia podatkowe, umorzenie kar)
" Publiczny udział kapitałowy w przedsiębiorstwach
" Pośrednie transfery kapitału publicznego (pożyczki i kredyty
preferencyjne, dopłaty do kredytów)
" Poręczenia i gwarancje
Pomoc publiczna jest co do zasady zakazana, jeżeli
powoduje zakłócenie konkurencji i wywołuje zarazem
wpływ na handel między członkami UE
Dopuszczalność pomocy publicznej
" Pomoc regionalna: pobudzenie rozwoju regionów słabiej
rozwiniętych
" Pomoc sektorowa: ułatwianie rozwoju niektórych sektorów
gospodarki (przemysł węglowy, przemysł stoczniowy)
" Pomoc horyzontalna: służąca realizacji określonych celów
(np. małe i średnie przedsiębiorstwa, badania i rozwój,
ochrona środowiska, zatrudnienie)
" Restrukturyzacja przedsiębiorstw
WYKAAD 14:
Regulacja sektorów infrastrukturalnych
108
Zakres regulacji sektorowej
" Działania zmierzające do osiągnięcia ściśle określonych celów:
stworzenia i rozwoju konkurencji,
zapewnienia dostępu do usług publicznych,
" Specyficzne prawne formy działania
" Wspólna geneza związana z działaniami podjętymi przez UE na
rzecz liberalizacji i otwarcia na konkurencjÄ™
Cechy sektorów infrastrukturalnych
" Sieci infrastrukturalne: obiekty i urzÄ…dzenia sieciowe
" Terenochłonność
" Kapitałochłonność
" Wpływ na gospodarkę
Sieć infrastrukturalna jako monopol naturalny
" Bariery wejścia
Wysoki koszt wybudowania sieci
Wysokie koszty stałe eksploatacji
" Wysokie korzyści skali
Malejący koszt krańcowy i koszt jednostkowy
Brak konkurencji: brak presji cenowej
Organizacja sektorów infrastrukturalnych system
koncesyjny
" Zapewnienie dostępu do usług użyteczności publicznej stało
siÄ™ zadaniem administracji publicznej
" Działalność użyteczności publicznej jest zastrzeżona państwu
jako monopol
" Państwo może zrezygnować z monopolu, udzielając koncesji
prywatnemu przedsiębiorcy
" Szczególne uprawnienia i obowiązki koncesjonariusza (status
administracyjnoprawny)
WYKAAD 15:
Regulacja sektora pocztowego
113
Historia
" Podstawy prawne działalności pocztowej w Polsce nie mają
dedykowanych sobie zapisów w Konstytucji RP, w przeciwieństwie do
wielu innych państw UE
" Prawo pocztowe jest aktem prawa krajowego wieńczącym proces
harmonizacji prawa pocztowego z prawem UE
" Do 1990 r. działalność w zakresie usług pocztowych była objęta
monopolem prawnym przedsiębiorstwa państwowego Poczta Polska,
Telefon i Telegraf .
" Rozdzielono działalność pocztową od działalności telekomunikacyjnej
ustawą o łączności.
" Powołano przedsiębiorstwo państwowe Poczta Polska , która została
monopolistą i uzyskała status przedsiębiorstwa użyteczności publicznej.
" Aktualnie kwestie te reguluje m.in. ustawa Prawo pocztowe
Prawo UE, polityka pocztowa UE
- Celem jest otwarcie rynków usług pocztowych poprzez:
- ograniczenie monopolu operatorów narodowych
- zwiększania udziału innych, operatorów prywatnych.
- Cel ma być osiągnięty przy zapewnieniu ciągłości i jakości
świadczonych usług.
Usługę pocztową stanowi, wykonywane w obrocie krajowym
lub zagranicznym, zarobkowe:
1. realizowane Å‚Ä…cznie lub rozdzielnie przyjmowanie, sortowanie,
doręczanie przesyłek pocztowych oraz druków bezadresowych;
2. przemieszczanie przesyłek pocztowych oraz druków bezadresowych,
jeżeli jest wykonywane łącznie z przynajmniej jedną spośród
czynności, o których mowa w pkt 1;
3. przesyłanie przesyłek pocztowych przy wykorzystaniu środków
komunikacji elektronicznej, jeżeli na etapie przyjmowania,
przemieszczania lub doręczania przekazu informacyjnego przyjmują
one fizyczną formę przesyłki listowej;
4. prowadzenie punktów wymiany umożliwiających przyjmowanie i
wymianę korespondencji między podmiotami korzystającymi z
obsługi tych punktów;
5. realizowanie przekazów pocztowych.
Usługi pocztowej nie stanowi:
1. przemieszczanie i doręczanie własnych przesyłek, jeżeli jest
wykonywane bez udziału osób trzecich;
2. przewóz rzeczy innych niż korespondencja, wykonywany na
podstawie odrębnych przepisów;
3. wzajemna nieodpłatna wymiana korespondencji dokonywana
przez wymieniajÄ…ce siÄ™ podmioty;
4. przyjmowanie, sortowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek
przez pocztę specjalną ministra właściwego do spraw
wewnętrznych;
5. przyjmowanie, sortowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek
przez wojskowÄ… pocztÄ™ polowÄ….
Działalność pocztowa
Działalność pocztowa jest działalnością regulowaną i wymaga wpisu do
rejestru operatorów pocztowych.
Nie wymaga wpisu do rejestru działalność:
pocztowa polegajÄ…ca na przyjmowaniu, sortowaniu,
przemieszczaniu i doręczaniu druków bezadresowych.
wykonywana przez agenta pocztowego na podstawie umowy
agencyjnej, zawartej z operatorem pocztowym.
pocztowa wykonywana przez podwykonawcÄ™ w imieniu operatora
pocztowego na podstawie umowy zawartej w formie pisemnej.
Każde z powyższych czasowe świadczenie usług pocztowych innych niż
usługi powszechne przez przedsiębiorców z państw członkowskich UE
transgranicznie wymaga uzyskania wpisu do rejestru.
Rejestr
" Rejestr prowadzi Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej (UKE)
" Wpisu do rejestru dokonuje się na pisemny wniosek przedsiębiorcy
" Prezes UKE wykreśla wpis z rejestru:
1. na wniosek operatora pocztowego;
2. z urzędu w przypadku:
a) stwierdzenia zakończenia wykonywania działalności
gospodarczej lub zaprzestania wykonywania działalności
pocztowej w przypadku innym niż zawieszenie
wykonywania tej działalności,
b) wydania decyzji o zakazie wykonywania działalności
pocztowej objętej wpisem do rejestru.
Rejestr
" Rejestr jest jawny.
" Rejestr może być prowadzony w systemie informatycznym.
" Prezes UKE dokonuje wpisu do rejestru w terminie 7 dni od dnia wpływu
wniosku o wpis do rejestru.
" Prezes UKE dokonuje zmiany danych objętych rejestrem w terminie 7
dni od dnia zgłoszenia zmiany.
Świadczenie usług pocztowych
Świadczenie usług pocztowych odbywa się na podstawie:
1. umów o świadczenie usług pocztowych zawieranych między
nadawcami a operatorami pocztowymi;
2. umów o współpracę zawieranych między operatorami pocztowymi.
Świadczenie usług pocztowych
Zawarcie umowy o świadczenie usługi pocztowej następuje m.in. przez:
1. przyjęcie przez operatora pocztowego przesyłki pocztowej do
przemieszczenia i doręczenia;
2. wrzucenie przesyłki listowej, z wyłączeniem przesyłek
rejestrowanych oraz podlegających ustawowemu zwolnieniu z opłat
pocztowych, do nadawczej skrzynki pocztowej operatora
pocztowego;
3. przyjęcie przez operatora pocztowego przekazu pocztowego, z tym
że do przyjmowania przekazów pocztowych ze świadczeniami z
ubezpieczeń społecznych, w tym emerytalnymi i rentowymi,
świadczeniami z pomocy społecznej, a także przekazów pocztowych
na tereny wiejskie jest uprawniony operator wyznaczony.
Operator wyznaczony jest obowiązany do przyjmowania przekazów
pocztowych ze świadczeniami z ubezpieczeń społecznych, w tym
emerytalnymi i rentowymi, świadczeniami z pomocy społecznej, a także
przekazów pocztowych na tereny wiejskie.
Zasady doręczania (I) art. 37
" Przesyłkę pocztową lub kwotę pieniężną określoną w przekazie
pocztowym doręcza się adresatowi pod adresem wskazanym na
przesyłce, przekazie lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej.
Zasady doręczania (II) art. 37
" Przesyłka pocztowa, jeżeli nie jest nadana na poste restante (ang. post
remaining), może być także wydana ze skutkiem doręczenia:
1. adresatowi:
a) do jego oddawczej skrzynki pocztowej, z wyłączeniem
przesyłek rejestrowanych,
b) w placówce pocztowej, jeżeli podczas próby doręczenia
przesyłki pocztowej adresat był nieobecny pod adresem
wskazanym na przesyłce, przekazie pocztowym lub w umowie
o świadczenie usługi pocztowej albo doręczenie za pomocą
oddawczej skrzynki pocztowej nie jest możliwe,
c) w miejscu uzgodnionym przez adresata z operatorem
pocztowym;
Zasady doręczania (III) art. 37
2. przedstawicielowi ustawowemu adresata lub pełnomocnikowi adresata
upoważnionemu na podstawie pełnomocnictwa udzielonego na
zasadach ogólnych lub na podstawie pełnomocnictwa pocztowego:
a) pod adresem wskazanym na przesyłce pocztowej, przekazie
pocztowym lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej,
b) w placówce pocztowej;
3. osobie pełnoletniej zamieszkałej razem z adresatem, jeżeli adresat nie
złożył w placówce pocztowej zastrzeżenia w zakresie doręczenia
przesyłki rejestrowanej lub przekazu pocztowego:
a) pod adresem wskazanym na przesyłce pocztowej, przekazie
pocztowym lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej,
b) w placówce pocztowej, po złożeniu na piśmie oświadczenia o
zamieszkiwaniu razem z adresatem;
Zasady doręczania (IV) art. 37
4. osobie uprawnionej do odbioru przesyłek pocztowych w urzędzie
organu władzy publicznej, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z
dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182,
poz. 1228), jeżeli adresatem przesyłki jest dany organ władzy publicznej;
5. osobie uprawnionej do odbioru przesyłek pocztowych w podmiotach
będących osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi
nieposiadającymi osobowości prawnej, jeżeli adresatem przesyłki jest:
a) dana osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadajÄ…ca
osobowości prawnej,
b) niebędąca członkiem organu zarządzającego albo pracownikiem
danej osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadajÄ…cej
osobowości prawnej osoba fizyczna w niej przebywająca;
Zasady doręczania (V) art. 37
6. kierownikowi jednostki organizacyjnej lub osobie fizycznej przez niego
upoważnionej, jeżeli adresatem przesyłki pocztowej jest osoba fizyczna
przebywająca w jednostce, w której ze względu na charakter tej
jednostki lub powszechnie uznawany zwyczaj doręczenie przesyłki
adresatowi jest znacznie utrudnione lub niemożliwe.
Zasady doręczania (VI) art. 37
" Na pisemny wniosek adresata, złożony w odpowiedniej placówce
pocztowej, przesyłka listowa będąca przesyłką rejestrowaną, z
wyłączeniem przesyłek kurierskich, może być doręczona do jego
oddawczej skrzynki pocztowej.
" Wniosek może być złożony w postaci elektronicznej, jeżeli taką postać
dopuszcza regulamin świadczenia usług pocztowych lub regulamin
świadczenia usług powszechnych.
Pełnomocnictwo pocztowe art. 38
" Operator pocztowy może przyjąć od adresata pisemne oświadczenie o
udzieleniu innej osobie pełnomocnictwa do odbioru przesyłek lub
przekazów pocztowych.
" Pełnomocnictwo pocztowe obejmuje m.in. zakres pełnomocnictwa.
" Pełnomocnictwa pocztowego adresat udziela w obecności pracownika
operatora pocztowego w placówce pocztowej lub, w przypadku gdy
adresat nie jest w stanie poruszać się samodzielnie, w miejscu jego
pobytu, okazując dokument tożsamości.
" Pełnomocnictwo pocztowe może być odwołane w każdym czasie.
" Za przyjęcie pełnomocnictwa pocztowego i jego odwołanie operator
pocztowy może pobrać opłatę.
Tajemnica pocztowa art. 41
" Tajemnica pocztowa obejmuje informacje przekazywane w przesyłkach
pocztowych, informacje dotyczące realizowania przekazów pocztowych,
dane dotyczące podmiotów korzystających z usług pocztowych oraz dane
dotyczące faktu i okoliczności świadczenia usług pocztowych lub
korzystania z tych usług.
" Do zachowania tajemnicy pocztowej sÄ… obowiÄ…zani:
1. operator pocztowy;
2. osoby, które z racji wykonywanej działalności mają dostęp do
tajemnicy pocztowej.
Tajemnica pocztowa art. 41
Naruszeniem obowiÄ…zku zachowania tajemnicy pocztowej jest w
szczególności:
1. ujawnianie lub przetwarzanie informacji albo danych objętych
tajemnicÄ… pocztowÄ…;
2. otwieranie zamkniętych przesyłek pocztowych lub zapoznawanie się
z ich treścią;
3. umożliwianie osobom nieuprawnionym podejmowania działań
mających na celu wykonywanie czynności, o których mowa w pkt 1 i
2.
Tajemnica pocztowa art. 41
" ObowiÄ…zek zachowania tajemnicy pocztowej jest nieograniczony w
czasie.
" Operator pocztowy jest obowiązany do zachowania należytej staranności
w zakresie uzasadnionym względami technicznymi lub ekonomicznymi
przy zabezpieczaniu urządzeń i obiektów wykorzystywanych przy
świadczeniu usług pocztowych oraz zbiorów danych przed ujawnieniem
tajemnicy pocztowej.
" Informacje lub dane objęte tajemnicą pocztową mogą być zbierane,
utrwalane, przechowywane, opracowywane, zmieniane, usuwane lub
udostępniane tylko wówczas, gdy czynności te dotyczą świadczonej usługi
pocztowej albo są niezbędne do jej wykonania lub jeżeli przepisy odrębne
stanowiÄ… inaczej.
Świadczenie usług powszechnych art. 46
Do świadczenia usług powszechnych na terytorium całego kraju jest
obowiÄ…zany operator wyznaczony.
Świadczenie usług powszechnych art. 46
Obowiązek obejmuje świadczenie:
1. w sposób jednolity w porównywalnych warunkach;
2. przy zapewnieniu na terytorium całego kraju rozmieszczenia:
a) placówek pocztowych operatora
b) nadawczych skrzynek pocztowych
3. z zachowaniem wskazników czasu przebiegu przesyłek pocztowych;
4. po przystępnych cenach;
5. z częstotliwością zapewniającą co najmniej jedno opróżnianie
nadawczej skrzynki pocztowej i doręczanie przesyłek pocztowych, co
najmniej w każdy dzień roboczy i nie mniej niż przez 5 dni w tygodniu
z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy;
6. w sposób umożliwiający uzyskanie przez nadawcę dokumentu
potwierdzającego odbiór przesyłki rejestrowanej.
Obowiązek świadczenia art. 48
Operator wyznaczony nie może odmówić zawarcia umowy o świadczenie
usługi pocztowej dotyczącej świadczenia usługi powszechnej, z
zastrzeżeniem art. 16 ust. 1 i ust. 2 pkt 1.
" [art. 16 ust. 1] (& ) nie są spełnione przez nadawcę wymagania dotyczące
świadczenia usług pocztowych określone w ustawie lub w przepisach
wydanych na jej podstawie, a także w regulaminie świadczenia usług
pocztowych
" [art. 16 ust. 2 pkt 1] (& ) odmówić zawarcia umowy o świadczenie usługi
pocztowej, jeżeli przesyłka pocztowa nie spełnia określonych przez
operatora pocztowego warunków wymaganych do zawarcia umowy
Zakres usług powszechnych art. 45
Usługi powszechne w obrocie krajowym i zagranicznym obejmują:
1. przyjmowanie, sortowanie, przemieszczanie i doręczanie:
a) przesyłek listowych, w tym poleconych i z zadeklarowaną
wartością, o wadze do 2000 g i liczonych z tolerancją 2 mm
wymiarach:
maksymalnych - 900 mm, stanowiących sumę długości, szerokości i
wysokości, przy czym największy wymiar nie może przekroczyć 600 mm, a w
przypadku przesyłki listowej w formie rulonu - 1040 mm, stanowiących
sumę długości i podwójnej średnicy, przy czym największy wymiar nie może
przekroczyć 900 mm,
minimalnych - 170 mm w przypadku przesyłki listowej w formie rulonu,
stanowiących sumę długości i podwójnej średnicy, przy czym największy
wymiar nie może być mniejszy niż 100 mm,
minimalnych strony adresowej - 90x140 mm,
Zakres usług powszechnych art. 45
Usługi powszechne w obrocie krajowym i zagranicznym obejmują:
1. przyjmowanie, sortowanie, przemieszczanie i doręczanie:
(& )
b) przesyłek dla ociemniałych,
c) paczek pocztowych, w tym z zadeklarowaną wartością, o masie
do 10 000 g i wymiarach, z których największy nie przekracza
1500 mm, a suma długości i największego obwodu mierzonego w
innym kierunku niż długość nie przekracza 3000 mm;
2. sortowanie, przemieszczanie i doręczanie nadesłanych z zagranicy
paczek pocztowych o masie do 20 000 g i wymiarach, o których mowa w
pkt 1 lit. c.
Koszty usługi powszechnej art. 53
" Operator wyznaczony jest obowiązany ustalać opłaty za usługi
powszechne w sposób przejrzysty i niedyskryminujący oraz
odzwierciedlający koszty świadczenia tych usług.
" W przypadku ustalenia przez operatora wyznaczonego niejednolitych
opłat za usługi powszechne, Prezes UKE może nałożyć na operatora, w
drodze decyzji, obowiązek stosowania jednolitych opłat za te usługi na
terytorium całego kraju, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia
świadczenia usług powszechnych, w szczególności ich przystępności
cenowej.
Koszty usługi powszechnej art. 53
" Operator wyznaczony może stosować taryfy specjalne, niższe od
obowiązujących za dany rodzaj lub sposób świadczenia usługi
powszechnej, w stosunku do nadawców, którzy wykonują uzgodnione z
operatorem czynności związane z przygotowaniem lub opracowaniem
przesyłek pocztowych lub uzgodnią z nim dodatkowe warunki w zakresie
sposobu świadczenia usługi oraz do nadawców nadających znaczną liczbę
przesyłek w ustalonym z operatorem okresie
" Operator wyznaczony przedkłada Prezesowi UKE projekt cennika usług
powszechnych albo projekt zmian do obowiÄ…zujÄ…cego cennika wraz z
określeniem poszczególnych składników kosztów świadczenia każdej
usługi, co najmniej na 60 dni przed planowanym terminem ich
wprowadzenia.
Dostęp do elementów infrastruktury art. 66
Operator wyznaczony posiadajÄ…cy:
1. skrytki pocztowe,
2. własne oddawcze skrzynki pocztowe,
3. system kodów pocztowych identyfikujących obszary doręczeń,
4. bazy informacji o zmianie adresu w celu przekierowania przesyłek
pocztowych
- jest obowiązany zapewnić dostęp do tych elementów operatorom
pocztowym świadczącym usługi wchodzące w zakres usług
powszechnych.
Operator wyznaczony jest obowiązany zapewnić operatorom, którzy nie
świadczą usług wchodzących w zakres usług powszechnych dostęp do
elementów infrastruktury pocztowej, o których mowa w pkt 3 i 4.
Dostęp do elementów infrastruktury art. 66
Operator wyznaczony określa warunki i wysokość opłat za dostęp do
elementów infrastruktury pocztowej odpowiednio w regulaminie dostępu
do elementów infrastruktury pocztowej i cenniku dostępu do elementów
infrastruktury pocztowej.
Warunki i wysokość opłat określa się w sposób przejrzysty i
niedyskryminujący, przy czym wysokość opłat powinna uwzględniać koszty
zapewnienia dostępu do elementów infrastruktury pocztowej.
Prezes UKE może w decyzji nałożyć na operatora wyznaczonego obowiązek
przedłożenia poprawionych projektów regulaminu dostępu do elementów
infrastruktury pocztowej lub cennika dostępu do elementów infrastruktury
pocztowej lub projektów ich zmian w części objętej sprzeciwem.
Dostęp do elementów infrastruktury art. 66
" W przypadku braku zatwierdzonych regulaminu dostępu do elementów
infrastruktury pocztowej lub cennika dostępu do elementów
infrastruktury pocztowej albo niezawarcia umowy o dostęp, Prezes UKE,
na pisemny wniosek operatora pocztowego zainteresowanego zawarciem
umowy o dostęp, może nałożyć, w drodze decyzji, na operatora
wyznaczonego obowiązek podjęcia negocjacji w celu zawarcia takiej
umowy.
" Prezes UKE określa w decyzji termin zakończenia negocjacji nie dłuższy
niż 60 dni od dnia złożenia wniosku.
" W przypadku niepodjęcia negocjacji w sprawie zawarcia umowy o dostęp,
odmowy zawarcia lub niezawarcia tej umowy w terminie określonym
operator pocztowy zainteresowany zawarciem umowy o dostęp może
zwrócić się do Prezesa UKE z wnioskiem o wydanie decyzji w sprawie
dostępu.
Ustanowienie operatora wyznaczonego art. 71
Operator wyznaczony jest wybierany na okres 10 lat przez Prezesa UKE, w
drodze decyzji, spośród operatorów pocztowych wyłonionych w drodze
konkursu ogłaszanego przez Prezesa UKE.
Prezes UKE dokonuje wyboru operatora wyznaczonego, majÄ…c na uwadze:
1. zachowanie ciągłości świadczenia usług powszechnych;
2. zapewnienie wymaganych wskazników czasu przebiegu przesyłek pocztowych oraz
dostępności usług powszechnych;
3. koszt świadczenia usług powszechnych przedstawiony przez operatora pocztowego;
4. zapewnienie rentowności świadczenia usług powszechnych;
5. zadania operatora wyznaczonego, w tym wykonywane na rzecz obronności,
bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa i porządku publicznego;
6. zdolność ekonomiczną i techniczną operatora pocztowego do świadczenia usług
powszechnych.
Finansowanie kosztu netto usługi powszechnej
Koszt netto jest finansowany z:
1. udziałów operatorów pocztowych objętych obowiązkiem udziału w
dopłacie;
2. z budżetu państwa, jeżeli suma udziałów w dopłacie, o których
mowa w pkt 1, jest niewystarczajÄ…ca dla sfinansowania kosztu
netto.
Prezes UKE ustala, w drodze decyzji, wysokość udziału w dopłacie dla
operatora pocztowego obowiązanego do tego udziału oraz określa 30-
dniowy termin do jego wniesienia liczony od dnia doręczenia decyzji.
WYKAAD 16:
Regulacja sektora energetycznego
145
Geneza
- Regulacja szczególna wyodrębniona z publicznego prawa gospodarczego i
będąca jego częścią
- Pierwsza regulacja sektora energetycznego w 1997 r. - ustawa Prawo
energetyczne
- Ma charakter kompleksowy, tj. obejmuje sektor: energii elektrycznej, gazu
ziemnego, paliw ciekłych, ciepła
- Obejmuje również aspekty związane z prawem konkurencji, prawem
budowlanym, prawem ochrony środowiska.
- Ustawa PE wielokrotnie zmieniana (tj. z 2012 r.). Zakres regulacji
uzupełniony ustawami szczególnymi.
- Wdraża regulacje prawa UE
Dlaczego specyficzne uregulowania?
1. Odrębny zakres zasad rządzących tym sektorem
1. bezpieczeństwo energetyczne,
2. ciągłość dostaw,
3. nierównowaga stron umów cywilnych,
4. ochrona konsumenta,
2. Fizyczne determinanty regulacji gospodarki paliwami i energiÄ…
1. Rola infrastruktury sieciowej
2. Specyficzne uwarunkowania każdego z podsektorów
3. Utrudnione magazynowanie
4. Konieczność bieżącego bilansowania
3. Szczególna rola w gospodarce i wola większej kontroli państwa nad
sektorem.
Traktaty o Wspólnotach Europejskich
" Brak rozwiązań bezpośrednio dotyczących energetyki, z wyjątkiem
unormowań dotyczących sieci transeuropejskich
" Art. 100 TWE zapewnienie bezpieczeństwa
" Występują regulacje dotyczące: swobody przepływu towarów, swobody
świadczenia usług, swobody przedsiębiorczości, prawa konkurencji.
" Wyroki TS UE doprecyzowały regulacje traktatowe (6/64 Costa vs. Enel
energia elektryczna to towar), C-158/94 Komisja vs. WÅ‚ochy
import/eksport podlega przepisom traktatu dotyczącym swobody przepływu
towarów, zakaz dyskryminacji przedsiębiorstw krajowych)
Traktat EWWiS
" Wspieranie rozwoju gospodarczego, zwiększanie zatrudnienia i wzrost
standardów życiowych w państwach członkowskich poprzez tworzenie i
regulowanie wspólnego rynku węgla, stali i żelaza)
Traktat EURATOM
" pokojowa współpraca w dziedzinie rozwoju technologii jądrowych,
" tworzenie i szybki rozwój przemysłu nuklearnego,
" przyczynianie się do poprawy standardów życia w państwach członkowskich poprzez
swobodny rozwój technik, przepływ specjalistów,
" zabezpieczenie transportu, rozwój badań,
" ustalanie jednolitych standardów i norm bezpieczeństwa ochrony radiologicznej
Jednolity Akt Europejski
" Wprowadzenie polityki w zakresie ochrony środowiska
Akty prawa UE (I) Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej
TYTUA XXI
ENERGETYKA
Artykuł 194
1. W ramach ustanawiania lub funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz z
uwzględnieniem potrzeby zachowania i poprawy stanu środowiska, polityka
Unii w dziedzinie energetyki ma na celu, w duchu solidarności między
Państwami Członkowskimi:
a) zapewnienie funkcjonowania rynku energii;
b) zapewnienie bezpieczeństwa dostaw energii w Unii;
c) wspieranie efektywności energetycznej i oszczędności energii, jak
również rozwoju nowych i odnawialnych form energii; oraz
d) wspieranie wzajemnych połączeń między sieciami energii.
Zakres przedmiotowy ustawy Prawo energetyczne
" zasady kształtowania polityki energetycznej państwa,
" zasady i warunki zaopatrzenia i użytkowania paliw i energii (w tym ciepła)
" działalności przedsiębiorstw energetycznych,
" organy właściwe w sprawach gospodarki paliwami i energią
ale również
" zasady kształtowania bezpieczeństwa energetycznego,
" regulacja usług przesyłowych i dystrybucyjnych
" regulacja systemów wsparcia zródeł odnawialnych i zródeł kogeneracyjnych
Zakres podmiotowy - ustawy Prawo energetyczne
Brak jest explicite katalogu podmiotów do których ustawa znajduje
zastosowanie.
W oparciu o zakres przedmiotowy należy określić je jako:
1. organy właściwe do kształtowania polityki energetycznej państwa
2. organy właściwe w sprawach gospodarki paliwami i energią
3. przedsiębiorstwa energetyczne
4. użytkownicy paliw i energii
5. przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu urządzenia zużywające
paliwa i energiÄ™
6. osoby fizyczne sprawdzajÄ…ce kwalifikacje do wykonywania prac
związanych z eksploatacją sieci oraz urządzeń i instalacji.
Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER)
" Uregulowane w rozporzÄ…dzeniu UE 713/2009
" Celem Agencji jest wspieranie organów regulacyjnych w wykonywaniu
na poziomie wspólnotowym zadań regulacyjnych, które wykonują one
w państwach członkowskich, oraz koordynacja, w razie potrzeby,
działań tych organów.
" Siedziba Lubljana
Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki (ACER)
Zadania:
" Zapewnienie ramy współpracy krajowym organom regulacyjnym.
" Ułatwianie działań na szczeblu regionalnym,
" Rozwiązywanie problemów związanych z transgranicznym obrotu
energiÄ… w ramach UE
" Niwelowanie istniejących oraz przeciwdziałanie powstawaniu nowych
barier rynkowych o charakterze technicznym zwiÄ…zanych z
międzynarodowym obrotem energią.
" Nadzór regulacyjny nad współpracą pomiędzy operatorami sieci
przesyłowych, dotyczy m.in. tworzenia kodeksów sieci
" Uprawnienia do wydawania indywidualnych decyzji w zakresie
uregulowań mających znaczenie dla infrastruktury leżącej na terytorium
więcej niż jednego państwa członkowskiego oraz kwestii technicznych.
" Rola doradcza, w szczególności dla Komisji Europejskiej.
Europejska Sieć Operatorów Systemów Przesyłowych energii
elektrycznej (ENTSO-E)
Wszyscy operatorzy systemów przesyłowych współpracują na poziomie
Wspólnoty poprzez ENTSO energii elektrycznej, aby promować
dokończenie budowy i funkcjonowanie rynku wewnętrznego energii
elektrycznej i transgraniczny handel energią oraz aby zapewnić
optymalne zarządzanie europejską siecią przesyłową energii
elektrycznej, jej skoordynowaną eksploatację oraz jej właściwy rozwój
techniczny.
Powołane rozporządzeniem 714/2009
Europejska Sieć Operatorów Systemów Przesyłowych energii
elektrycznej (ENTSO-E)
" ENTSO-E opracowuje kodeksy sieci. Kodeksy sieci zostają przedłożone ACER do
zaopiniowania. Opinia ta jest należycie uwzględniona przez ENTSO-E.
" ENTSO energii elektrycznej przyjmuje:
a) wspólne narzędzia eksploatacji sieci w celu zapewnienia koordynacji
eksploatacji sieci w warunkach normalnych i w sytuacjach
nadzwyczajnych, w tym również wspólną skalę klasyfikacji incydentów
oraz plany badawcze;
b) niewiążący dziesięcioletni plan rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym
(plan rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym) wraz z europejską prognozą
wystarczalności mocy wytwórczych, co dwa lata;
c) zalecenia dotyczące koordynacji współpracy technicznej między
wspólnotowymi operatorami systemów przesyłowych i operatorami
systemów przesyłowych z krajów trzecich;
d) roczny program prac;
e) sprawozdanie roczne;
f) coroczne letnie i zimowe prognozy wystarczalności mocy wytwórczych
Europejska sieć operatorów systemów przesyłowych gazu
ziemnego (ENTSO-G)
Wszyscy operatorzy systemów przesyłowych współpracują na
poziomie Wspólnoty poprzez ustanowienie ENTSO gazu, aby
promować dokończenie budowy i funkcjonowania rynku
wewnętrznego gazu ziemnego oraz transgranicznego handlu tym
gazem i aby zapewnić optymalne zarządzanie, skoordynowaną
eksploatację sieci przesyłowej gazu ziemnego oraz jej właściwy
rozwój techniczny
Europejska sieć operatorów systemów przesyłowych gazu
ziemnego (ENTSO-G)
" ENTSO gazu opracowuje kodeksy sieci. Kodeksy sieci zostają przedłożone ACER
do zaopiniowania. Opinia ta jest należycie uwzględniona przez ENTSO gazu.
" ENTSO gazu przyjmuje:
a) a) wspólne narzędzia eksploatacji sieci w celu zapewnienia koordynacji
eksploatacji sieci w warunkach normalnych i w sytuacjach
nadzwyczajnych, w tym również wspólną skalę klasyfikacji incydentów
oraz plany badawcze;
b) b) niewiążący dziesięcioletni plan rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym
("plan rozwoju sieci o zasięgu wspólnotowym"), wraz z europejską
prognozÄ… dotyczÄ…ca dostaw, co dwa lata;
c) c) zalecenia w sprawie koordynacji współpracy technicznej między
wspólnotowymi operatorami systemów przesyłowych i operatorami
systemów przesyłowych z krajów trzecich;
d) d) roczny program prac;
e) e) sprawozdanie roczne;
f) f) coroczne letnie i zimowe prognozy dotyczÄ…ce dostaw.
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku (PEP 2030)
" Dokument przyjęty przez Radę Ministrów 10 listopada 2009 r.
(uchwała RM nr 202/2009)
" Podstawa prawna art. 15 i n ustawy Prawo energetyczne
Art. 15. 1. Polityka energetyczna państwa jest opracowywana zgodnie z
zasadą zrównoważonego rozwoju kraju i zawiera:
1) ocenę realizacji polityki energetycznej państwa za poprzedni
okres;
2) część prognostyczną obejmującą okres nie krótszy niż 20 lat;
3) program działań wykonawczych na okres 4 lat zawierający
instrumenty jego realizacji.
2. Politykę energetyczną państwa opracowuje się co 4 lata.
Uwarunkowania PEP 2030
" Polityka energetyczna Unii Europejskiej:
Pakiet klimatyczny- 3 x 20 (OZE, emisje CO2, efektywność energetyczna),
Wdrożenie III Pakietu liberalizacyjnego - rynek gazu i energii elektrycznej
(termin implementacji marzec 2011 r.),
Plan Działania na rzecz bezpieczeństwa energetycznego i solidarności
energetycznej (bezpieczeństwo energetyczne, solidarność krajów UE w
przypadku kryzysu, infrastruktura energetyczna);
" Wahania cen surowców energetycznych;
" Niewystarczający rozwój infrastruktury wytwórczej, przesyłowej i
dystrybucyjnej oraz połączeń transgranicznych. Konieczność modernizacji;
Cel PEP 2030
Przedstawienie długoterminowej strategii Polski w odniesieniu do
sektora energetycznego, w tym:
" Przedstawienie podstawowych kierunków działań polityki
energetycznej,
" Przedstawianie celów jakie należy zrealizować,
" Ukazanie działań jakie zostaną podjęte do osiągnięcia zakładanych
celów,
" Wskazanie przewidywanych efektów tych działań (ekonomicznych,
energetycznych, społecznych);
Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energiÄ™ (I)
Prognoza pokazuje prawdopodobny scenariusz dla sektora energetycznego jaki
może nastąpić w wyniku realizacji Polityki energetycznej Polski do 2030 roku.
1. Realizacja działań zapisanych w projekcie Polityki energetycznej Polski do
2030 roku, (efektywność energetyczna, OZE, CCS, energetyka jądrowa)
2. Uwzględnienie realizacji zobowiązań wynikających z pakietu klimatycznego:
15 % udział OZE w energii finalnej brutto, 10% udziału biopaliw w
rynku paliw transportowych w 2020 roku,
Redukcja emisji C02 zgodnie z ustaleniami szczytu UE w grudniu 2008
r.- (o 20% do 2020 r. w stosunku do 2005 roku, stopniowe wdrożenie
systemu aukcyjnego w Polsce)
Wzrost efektywności energetycznej dla UE o 20% do 2020 w
stosunku do wariant business as usual,
Prognoza zapotrzebowania na paliwa i energiÄ™ (II)
3. Uwzględnienie celów Polityki energetycznej UE:
bezpieczeństwo dostaw paliw i energii,
konkurencyjność,
równowaga ekologiczna i przeciwdziałanie zmianom klimatu.
4. Dywersyfikacja zarówno nośników energii pierwotnej, jak i kierunków
dostaw tych nośników a także rozwój wszystkich dostępnych technologii
wytwarzania energii o racjonalnych kosztach, w tym energetyki jÄ…drowej.
5. Krajowe zasoby węgla kamiennego i brunatnego są ważnymi stabilizatorami
bezpieczeństwa energetycznego kraju.
6. Budowa 2 elektrowni jÄ…drowych do 2020 roku.
Priorytety PEP 2030
Poprawa
Ograniczenie
efektywności
Wzrost
oddziaływania
energetycznej
bezpieczeństwa
energetyki
dostaw paliw i
na środowisko
energii
PEP 2030
Dywersyfikacja
struktury
Rozwój
wytwarzania
wykorzystania
energii elektrycznej
odnawialnych
poprzez
zródeł energii,
wprowadzenie
w tym biopaliw
energetyki jÄ…drowej
Rozwój
konkurencyjnych
rynków
paliw i energii
Cel ustawy Prawo energetyczne (PE)
Celem ustawy jest tworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju
kraju, zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, oszczędnego i
racjonalnego użytkowania paliw i energii, rozwoju konkurencji,
przeciwdziałania negatywnym skutkom naturalnych monopoli,
uwzględniania wymogów ochrony środowiska, zobowiązań wynikających
z umów międzynarodowych oraz równoważenia interesów
przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców paliw i energii.
Koncesje
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w
zakresie:
1. wytwarzania paliw lub energii, z wyłączeniem wytwarzania:
a) paliw stałych lub paliw gazowych,
b) energii elektrycznej w zródłach o łącznej mocy
zainstalowanej elektrycznej nieprzekraczajÄ…cej 50 MW
niezaliczanych do odnawialnych zródeł energii lub do zródeł
wytwarzajÄ…cych energiÄ™ elektrycznÄ… w kogeneracji z
wyłączeniem wytwarzania energii elektrycznej z biogazu
rolniczego,
c) ciepła w zródłach o łącznej mocy zainstalowanej cieplnej
nieprzekraczajÄ…cej 5 MW;
Koncesje
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w
zakresie:
2. magazynowania paliw gazowych w instalacjach magazynowych,
skraplania gazu ziemnego i regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego
w instalacjach skroplonego gazu ziemnego, jak również
magazynowania paliw ciekłych, z wyłączeniem: lokalnego
magazynowania gazu płynnego w instalacjach o przepustowości
poniżej 1 MJ/s oraz magazynowania paliw ciekłych w obrocie
detalicznym;
3. przesyłania lub dystrybucji paliw lub energii, z wyłączeniem:
dystrybucji paliw gazowych w sieci o przepustowości poniżej 1 MJ/s
oraz przesyłania lub dystrybucji ciepła, jeżeli łączna moc zamówiona
przez odbiorców nie przekracza 5 MW;
Koncesje
Uzyskania koncesji wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w
zakresie:
4. obrotu paliwami lub energią, z wyłączeniem:
a) obrotu paliwami stałymi, obrotu energią elektryczną za pomocą
instalacji o napięciu poniżej 1 kV będącej własnością odbiorcy,
obrotu paliwami gazowymi, jeżeli roczna wartość obrotu nie
przekracza równowartości 100.000 euro, obrotu gazem płynnym,
jeżeli roczna wartość obrotu nie przekracza równowartości
10.000 euro oraz obrotu ciepłem, jeżeli moc zamówiona przez
odbiorców nie przekracza 5 MW,
b) obrotu paliwami gazowymi lub energiÄ… elektrycznÄ…
dokonywanego na giełdzie towarowej lub rynku regulowanym.
Koncesje
" Koncesje na prowadzenie działalności w zakresie obrotu gazem ziemnym
z zagranicą, będą wydawane z uwzględnieniem dywersyfikacji zródeł gazu
oraz bezpieczeństwa energetycznego
" Uzyskania koncesji nie wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w
zakresie wytwarzania ciepła uzyskiwanego w przemysłowych procesach
technologicznych, a także gdy wielkość mocy zamówionej przez
odbiorców nie przekracza 5 MW.
" Uzyskania koncesji nie wymaga wykonywanie działalności gospodarczej w
zakresie obrotu benzynÄ… lotniczÄ… oznaczonÄ… symbolem PKWiU 23.20.11-
40 oraz objętą kodem CN 2710 11 31, jeżeli roczna wartość obrotu nie
przekracza równowartości 1.000.000 euro.
Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 10 lat i nie dłuższy niż
50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas
krótszy.
Promesa koncesji
" Kto zamierza wykonywać działalność gospodarczą polegającą na
wytwarzaniu, przetwarzaniu, magazynowaniu, przesyłaniu, dystrybucji
oraz obrocie paliwami lub energiÄ…, skraplaniu gazu ziemnego i
regazyfikacji skroplonego gazu ziemnego, podlegajÄ…cÄ… koncesjonowaniu,
może ubiegać się o wydanie promesy koncesji.
" PromesÄ™ wydaje Prezes URE w drodze decyzji administracyjnej.
" W promesie ustala się okres jej ważności, z tym że nie może on być
krótszy niż 6 miesięcy.
" W okresie ważności promesy nie można odmówić udzielenia koncesji na
działalność określoną w promesie, chyba że uległ zmianie stan faktyczny
lub prawny podany we wniosku o wydanie promesy.
Dostarczanie paliw gazowych i energii elektrycznej
Dostarczanie energii elektrycznej odbywa siÄ™ (art. 5 ust. 1 PE):
" Po uprzednim przyłączeniu do sieci
Na podstawie:
" Umowy sprzedaży paliw gazowych lub energii
" Umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji paliw gazowych
lub energii
W przypadku gazu ziemnego jeszcze:
" Umowy o świadczenie usług magazynowania gazu ziemnego
" Umowy o świadczenie usług regazyfikacji gazu ziemnego
Przyłączenie do sieci
" Przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub dystrybucją
paliw gazowych lub energii jest obowiÄ…zane do zawarcia umowy o
przyłączenie do sieci z podmiotami ubiegającymi się o przyłączenie do sieci, na
zasadzie równoprawnego traktowania, jeżeli istnieją techniczne i ekonomiczne
warunki przyłączenia do sieci i dostarczania energii, a żądający zawarcia
umowy spełnia warunki przyłączenia do sieci i odbioru (art. 7 ust. 1 PE).
" Jeżeli przedsiębiorstwo energetyczne odmówi zawarcia umowy o przyłączenie
do sieci, jest obowiązane niezwłocznie pisemnie powiadomić o odmowie jej
zawarcia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki i zainteresowany podmiot,
podajÄ…c przyczyny odmowy. (art. 7 ust. 1 PE)
Wniosek o przyłączenie
" Podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci składa wniosek o określenie
warunków przyłączenia, w przedsiębiorstwie energetycznym, do którego sieci
ubiega się o przyłączenie.
" Wniosek zawiera m.in. oznaczenie podmiotu ubiegającego się o przyłączenie,
określenie nieruchomości, obiektu lub lokalu oraz informacje niezbędne do
zapewnienia spełnienia wymagań technicznych i eksploatacyjnych.
" OSP lub OSD jest obowiązane zapewnić realizację i finansowanie budowy i
rozbudowy sieci, w tym na potrzeby przyłączania podmiotów ubiegających się o
przyłączenie.
" Podmioty ubiegające się o przyłączenie do sieci dzieli się na grupy, biorąc pod
uwagę parametry sieci, standardy jakościowe oraz rodzaj i wielkość przyłączanych
urządzeń, instalacji i sieci.
Opłaty za przyłączenie (I)
Za przyłączenie do sieci pobiera się opłatę ustaloną na podstawie
następujących zasad:
1. za przyłączenie do sieci przesyłowej, sieci dystrybucyjnej gazowej
wysokich ciśnień oraz do sieci elektroenergetycznej o napięciu
znamionowym wyższym niż 1 kV i nie wyższym niż 110 kV, z
wyłączeniem przyłączenia zródeł i sieci, opłatę ustala się na podstawie
jednej czwartej rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację
przyłączenia;
Opłaty za przyłączenie (I)
Za przyłączenie do sieci pobiera się opłatę ustaloną na podstawie
następujących zasad:
2. za przyłączenie do sieci dystrybucyjnej gazowej innej niż wymieniona w
pkt 1, sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym nie wyższym
niż 1 kV oraz sieci ciepłowniczej, z wyłączeniem przyłączenia zródeł i sieci,
opłatę ustala się w oparciu o stawki opłat zawarte w taryfie,
kalkulowane na podstawie jednej czwartej średniorocznych nakładów
inwestycyjnych na budowę odcinków sieci służących do przyłączania
tych podmiotów, określonych w planie rozwoju, o którym mowa w art.
16; stawki te mogą być kalkulowane w odniesieniu do wielkości mocy
przyłączeniowej, jednostki długości odcinka sieci służącego do
przyłączenia lub rodzaju tego odcinka;
Opłaty za przyłączenie (III)
Za przyłączenie do sieci pobiera się opłatę ustaloną na podstawie
następujących zasad:
3. za przyłączenie zródeł współpracujących z siecią oraz sieci
przedsiębiorstw energetycznych zajmujących się przesyłaniem lub
dystrybucją energii elektrycznej pobiera się opłatę ustaloną na
podstawie rzeczywistych nakładów poniesionych na realizację
przyłączenia,
z wyłączeniem odnawialnych zródeł energii o mocy elektrycznej
zainstalowanej nie wyższej niż 5 MW oraz jednostek kogeneracji o
mocy elektrycznej zainstalowanej poniżej 1 MW, za których
przyłączenie pobiera się połowę opłaty ustalonej na podstawie
rzeczywistych nakładów.
Opłaty za przyłączenie - zaliczka
" Podmiot ubiegający się o przyłączenie zródła do sieci
elektroenergetycznej o napięciu znamionowym wyższym niż 1 kV wnosi
zaliczkę na poczet opłaty za przyłączenie do sieci, w wysokości 30 zł za
każdy kilowat mocy przyłączeniowej określonej we wniosku o określenie
warunków przyłączenia.
" wysokość zaliczki nie może być wyższa niż wysokość przewidywanej
opłaty za przyłączenie do sieci i nie wyższa niż 3.000.000 zł. W przypadku
gdy wysokość zaliczki przekroczy wysokość opłaty za przyłączenie do sieci,
różnica między wysokością wniesionej zaliczki a wysokością tej opłaty
podlega zwrotowi wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia
wniesienia zaliczki.
" Zaliczkę wnosi się w ciągu 14 dni od dnia złożenia wniosku o określenie
warunków przyłączenia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez
rozpatrzenia.
Umowna opłata za przyłączenie
W przypadku gdy przedsiębiorstwo energetyczne odmówi przyłączenia do
sieci z powodu braku warunków ekonomicznych, za przyłączenie do sieci
przedsiębiorstwo energetyczne może ustalić opłatę w wysokości uzgodnionej
z podmiotem ubiegającym się o przyłączenie do sieci w umowie o
przyłączenie do sieci.
Umowa kompleksowa
Dwa rodzaj umów kompleksowych
" Dostarczanie energii elektrycznej może odbywać się na podstawie umowy
zawierającej postanowienia umowy sprzedaży i umowy o świadczenie
usług przesyłania lub dystrybucji tych paliw lub energii (art. 5 ust 3 PE).
" Umowa kompleksowa może zawierać także postanowienia umowy
sprzedaży energii elektrycznej, umowy o świadczenie usług przesyłania lub
dystrybucji energii elektrycznej zawartych przez sprzedawcÄ™ na rzecz i w
imieniu odbiorcy końcowego z przedsiębiorstwem energetycznym
zajmującym się przesyłaniem, dystrybucją energii elektrycznej (art. 5 ust. 4
PE)
Zmiany umów (I)
" Projekty umów (np. sprzedaży, dystrybucyjnej, przesyłowej, obu
kompleksowych) lub projekty wprowadzenia zmian w zawartych
umowach, z wyjątkiem zmian cen lub stawek opłat określonych w
zatwierdzonych taryfach, powinny być niezwłocznie przesłane odbiorcy.
" Jeżeli w zawartych umowach mają być wprowadzone zmiany, wraz z
projektem zmienianej umowy należy przesłać pisemną informację o
prawie do wypowiedzenia umowy.
Zmiany umów (II)
" Sprzedawca powinien powiadomić odbiorców o podwyżce cen lub stawek
opłat za dostarczane paliwa gazowe i energię określonych w
zatwierdzonych taryfach, w ciÄ…gu jednego okresu rozliczeniowego od dnia
tej podwyżki.
" Umowy powyższe powinny zawierać postanowienia określające sposób
postępowania w razie utraty przez odbiorcę możliwości wywiązywania
się z obowiązku zapłaty za dostarczone paliwa gazowe lub energię lub
usługi związane z jej dostarczaniem.
Sprzedawca z urzędu (I)
" sprzedawca z urzędu - przedsiębiorstwo energetyczne posiadające
koncesję na obrót paliwami gazowymi lub energią elektryczną, świadczące
usługi kompleksowe odbiorcom w gospodarstwie domowym,
niekorzystajÄ…cym z prawa wyboru sprzedawcy.
" Sprzedawców z urzędu wyłania Prezes URE w drodze przetargu. W
przetargu mogą uczestniczyć przedsiębiorstwa energetyczne posiadające
koncesje na obrót paliwami gazowymi lub energią elektryczną. (art. 9i PE)
Sprzedawca z urzędu (II)
" W przypadku niewyłonienia w drodze przetargu sprzedawcy z urzędu,
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na okres 12 miesięcy, wyznacza z
urzędu, w drodze decyzji, tego sprzedawcę, biorąc pod uwagę możliwość
wypełnienia przez niego obowiązków określonych w ustawie, oraz określa
obszar wykonywania przez niego działalności gospodarczej. (art. 9i PE)
" sprzedawca z urzędu jest obowiązany do zapewnienia świadczenia usługi
kompleksowej i do zawarcia umowy kompleksowej, na zasadach
równoprawnego traktowania, z odbiorcą paliw gazowych lub energii
elektrycznej w gospodarstwie domowym, niekorzystajÄ…cym z prawa
wyboru sprzedawcy i przyłączonym do sieci przedsiębiorstwa
energetycznego wskazanego w koncesji sprzedawcy z urzędu.
Sprzedawca z urzędu (III)
" przedsiębiorstwo energetyczne zajmujące się przesyłaniem lub
dystrybucjÄ… energii elektrycznej jest obowiÄ…zane do zawarcia ze
sprzedawcą z urzędu umowy o świadczenie usługi przesyłania lub
dystrybucji paliw gazowych lub energii elektrycznej w celu dostarczania
odbiorcy w gospodarstwie domowym, któremu sprzedawca z urzędu jest
obowiązany zapewnić świadczenie usługi kompleksowej.
" odbiorca paliw gazowych lub energii elektrycznej w gospodarstwie
domowym może zrezygnować z usługi kompleksowej świadczonej przez
sprzedawcę z urzędu. Odbiorca w gospodarstwie domowym, który
zrezygnuje z usługi kompleksowej, zachowując przewidziany w umowie
okres jej wypowiedzenia, nie może być obciążony przez sprzedawcę z
urzędu żadnymi dodatkowymi kosztami z tego tytułu.
Wstrzymanie dostaw energii elektrycznej (I)
" Przedsiębiorstwo energetyczne może wstrzymać dostarczanie energii
elektrycznej, jeśli w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono, że:
1. instalacja u odbiorcy stwarza bezpośrednie zagrożenie dla życia,
zdrowia albo środowiska,
2. nastąpił nielegalny pobór paliw gazowych, energii elektrycznej lub
ciepła.
" Przedsiębiorstwa energetyczne mogą wstrzymać dostarczanie paliw
gazowych, energii elektrycznej lub ciepła w przypadku, gdy odbiorca zwleka
z zapłatą za pobrane paliwa gazowe, energie elektryczną lub ciepło albo
świadczone usługi co najmniej miesiąc po upływie terminu płatności,
pomimo uprzedniego powiadomienia na piśmie o zamiarze wypowiedzenia
umowy i wyznaczenia dodatkowego, dwutygodniowego terminu do zapłaty
zaległych i bieżących należności.
" Przedsiębiorstwo energetyczne jest obowiązane do bezzwłocznego
wznowienia dostarczania, jeżeli ustaną przyczyny uzasadniające
wstrzymanie ich dostarczania.
Układ przedpłatowy
" Przedsiębiorstwo energetyczne może zainstalować przedpłatowy układ
pomiarowo-rozliczeniowy służący do rozliczeń za dostarczane paliwa gazowe,
energię elektryczną lub ciepło, jeżeli odbiorca:
1. co najmniej dwukrotnie w ciągu kolejnych 12 miesięcy zwlekał z zapłatą za
pobrane paliwa gazowe, energię elektryczną lub ciepło albo świadczone
usługi przez okres co najmniej jednego miesiąca;
2. nie ma tytułu prawnego do nieruchomości, obiektu lub lokalu, do którego
jest dostarczana;
3. użytkuje nieruchomość, obiekt lub lokal w sposób uniemożliwiający
cykliczne sprawdzanie stanu układu pomiarowo-rozliczeniowego.
" Koszty zainstalowania układu pomiarowo-rozliczeniowego ponosi
przedsiębiorstwo energetyczne.
" W razie braku zgody odbiorcy na zainstalowanie układu pomiarowo-
rozliczeniowego, przedsiębiorstwo energetyczne może wstrzymać dostarczanie
lub rozwiązać umowę sprzedaży.
Wyznaczanie OSD i OSP (art. 9h PE)
" Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, na wniosek właściciela sieci przesyłowej, sieci
dystrybucyjnej, wyznacza, w drodze decyzji, na czas określony, operatora systemu
przesyłowego, systemu dystrybucyjnego lub operatora systemu połączonego oraz określa
obszar, sieci lub instalacje, na których będzie wykonywana działalność gospodarcza.
" Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyznacza siÄ™ jednego operatora systemu
przesyłowego gazowego albo jednego operatora systemu połączonego gazowego i jednego
operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego albo jednego operatora systemu
połączonego elektroenergetycznego.
" Operator systemu przesyłowego działa w formie spółki akcyjnej, której jedynym
akcjonariuszem jest Skarb Państwa (art. 9k PE).
Wyznaczanie OSD i OSP (art. 9h PE) (II)
Operatorem systemu przesyłowego, systemu dystrybucyjnego, systemu
magazynowania paliw gazowych, systemu skraplania gazu ziemnego lub
operatorem systemu połączonego może być:
1. właściciel sieci przesyłowej, sieci dystrybucyjnej, posiadający
koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej z
wykorzystaniem tej sieci;
2. przedsiębiorstwo energetyczne posiadające koncesję na
wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie przesyłania lub
dystrybucji energii elektrycznej, z którym właściciel sieci
przesyłowej, sieci dystrybucyjnej zawarł umowę powierzającą
temu przedsiębiorstwu pełnienie obowiązków operatora z
wykorzystaniem sieci będących jego własnością.
Wyznaczanie OSD i OSP (art. 9h PE) (II)
Powierzenie pełnienia obowiązków operatora systemu dystrybucyjnego
może dotyczyć wykonywania działalności gospodarczej w zakresie
dystrybucji:
1. energii elektrycznej, jeżeli liczba odbiorców przyłączonych do sieci
elektroenergetycznej przedsiębiorstwa energetycznego jest nie
większa niż sto tysięcy, albo
2. gazu ziemnego, jeżeli liczba odbiorców przyłączonych do sieci
gazowej jest nie większa niż sto tysięcy i sprzedaż paliw gazowych
nie przekracza 100 mln m3 w ciÄ…gu roku.
Powierzenie obowiązków OSD (art. 9h PE)
Umowa o powierzenie obowiązków powinna w szczególności
określać:
1. obszar, na którym operator systemu przesyłowego lub
systemu dystrybucyjnego lub systemu połączonego będzie
wykonywał działalność gospodarczą;
2. zasady realizacji obowiązków, z wyszczególnieniem
obowiązków powierzonych do wykonywania bezpośrednio
operatorowi systemu przesyłowego lub systemu
dystrybucyjnego, lub systemu połączonego.
Wyznaczenie na operatora (art. 9h PE)
" Właściciel występuje z wnioskiem do Prezesa URE o wyznaczenie operatora
systemu przesyłowego, dystrybucyjnego w terminie 30 dni od dnia:
1. doręczenia decyzji Prezesa URE o udzieleniu temu właścicielowi
koncesji , albo
2. w którym właściciel zawarł umowę o powierzenie wykonywania
obowiązków operatora z przedsiębiorstwem, w odniesieniu do sieci
będących jego własnością.
" Prezes URE analizuje wniosek i może odmówić wyznaczenia.
" Prezes URE z urzędu wyznacza, w drodze decyzji, przedsiębiorstwo energetyczne
posiadające koncesję na przesyłanie lub dystrybucję energii elektrycznej,
operatorem odpowiednio systemu przesyłowego lub systemu dystrybucyjnego, w
przypadku
1. Właściciel nie złożył wniosku o wyznaczenie
2. Prezes URE odmówił wyznaczenia operatorem
WYKAAD 16:
Regulacja sektora telekomunikacyjnego
192
Prawo telekomunikacyjne jako prawo gospodarcze
publiczne
1. Świadczy pewien zakres usług o charakterze użyteczności
publicznej
2. Sektor podlega procesom liberalizacji (demonopolizacji) i
prywatyzacji
3. Podstawa regulacji ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo
telekomunikacyjne (wdraża rozwiązania UE)
4. Polityka UE w tym sektorze oparta o przepisy generalne, w tym
art. 170 TFUE dotyczÄ…cy TEN.
5. Prawo wtórne UE to stopniowa liberalizacja usług oraz sieci
telekomunikacyjnych, rozdzielenie działalności operatorskiej od
regulacyjnej, stworzenie zharmonizowanych reguł dostępu do
sieci.
Cele generalne regulacji UE
1. Promocja konkurencji
Krajowe organy regulacyjne będą wspierać konkurencję w dziedzinie
udostępniania sieci i usług łączności elektronicznej oraz urządzeń
towarzyszących i usług, m.in.:
a) zapewniając, by użytkownicy, w tym użytkownicy niepełnosprawni,
czerpali maksymalne korzyści, jeżeli chodzi o różnorodność, ceny i
jakość usług;
b) zapewniając, że nie występuje zniekształcenie czy ograniczenie
konkurencji w sektorze łączności elektronicznej;
c) wspierajÄ…c efektywne inwestowanie w dziedzinie infrastruktury oraz
promujÄ…c technologie innowacyjne;
d) wspierajÄ…c skuteczne wykorzystywanie oraz zarzÄ…dzanie radiowymi
częstotliwościami i zasobami numeracyjnymi.
Cele generalne regulacji UE
2. Rozwój rynku wewnętrznego
Krajowe organy regulacyjne będą wspierać rozwój rynku wewnętrznego m.in.:
a) usuwając istniejące bariery rynkowe w zakresie udostępniania sieci i
usług łączności elektronicznej, urządzeń towarzyszących i usług oraz
usług łączności elektronicznej na szczeblu wspólnotowym;
b) wspierając ustanawianie i rozwój transeuropejskich sieci oraz
interoperacyjność usług ogólnoeuropejskich i możliwość podłączenia
typu koniec-koniec;
c) zapewniając, że, w podobnych okolicznościach nie występuje
dyskryminacja w traktowaniu przedsiębiorstw udostępniających sieci
i usługi łączności elektronicznej;
d) współpracując ze sobą, jak również z Komisją, w sposób przejrzysty,
ażeby zapewnić spójne stosowanie prawa i wdrażanie postanowień
niniejszej dyrektywy oraz dyrektyw szczegółowych.
Cele generalne regulacji UE
3. Promowanie interesów obywateli UE
Krajowe organy regulacyjne będą promować interesy obywateli UE m.in.:
a) zapewniając wszystkim obywatelom dostęp do usługi powszechnej
określonej w dyrektywie 2002/22/WE (dyrektywie o usłudze powszechnej);
b) zapewniajÄ…c wysoki poziom ochrony konsumenta w ich relacjach z
dostawcami, w szczególności ustanawiając proste i niedrogie procedury
rozwiązywania sporów przed organem niezależnym od stron występujących
w danym sporze;
c) przyczyniajÄ…c siÄ™ do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony danych
osobowych i prywatności;
d) promując udostępnianie jasnych informacji, w szczególności poprzez
ustanowienie wymogu jawności cen i warunków użytkowania publicznie
dostępnych usług łączności elektronicznej;
e) identyfikując potrzeby określonych grup społecznych, w szczególności
niepełnosprawnych użytkowników;
f) zapewniając integralność i bezpieczeństwo publicznej sieci łączności.
Regulacja rynku telekomunikacyjnego (UE)
Zadania w zakresie wspierania konkurencji i rozwoju rynku
wewnętrznego
1. Usuwanie barier rynkowych
2. Wspieranie sieci transeuropejskiej
3. Zapewnianie niedyskryminacji przedsiębiorców
4. Gwarantowanie przejrzystej współpracy
Regulacja rynku telekomunikacyjnego (UE)
Zadania w zakresie ochrony konsumentów poprzez zapewnienie:
1. dostępu do usługi powszechnej
2. ochrony konsumentów w relacjach z PT
3. ochrony danych osobowych
4. jasności informacji i jawności cen i warunków
5. ochronę niepełnosprawnych
6. integralność i bezpieczeństwo publicznej sieci łączności
Regulacja prawa krajowego
Rozwój rynku w Polsce
" Początkowo usługi telekomunikacyjne świadczyło Ministerstwo
Aączności w porozumieniu z Ministerstwem Finansów
" Potem, do 1990 r. monopol prawny państwowej jednostki
organizacyjnej Polska Poczta, telefon, Telegraf
" Po 1990 r. usługi świadczy Telekomunikacja Polska (utworzona w
1992 r.).
" Ustawa z 2000 r. Prawo telekomunikacyjne wprowadziło zasadę
możliwie wolnej działalności telekomunikacyjnej (zapewniono
m.in. usługę powszechną, ochronę użytkowników, wspieranie
konkurencji, zasady rozwoju sieci, zasady dostępu do sieci)
" Obecnie ustawa z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne
Pojęcie telekomunikacji
telekomunikacja - nadawanie, odbiór lub transmisję informacji,
niezależnie od ich rodzaju, za pomocą przewodów, fal radiowych bądz
optycznych lub innych środków wykorzystujących energię
elektromagnetycznÄ… (art. 2 pkt. 42 ustawy)
Zakres regulacji
1. Regulacja wykonywania działalności telekomunikacyjnej
" świadczenie usług telekomunikacyjnych,
" dostarczanie sieci telekomunikacyjnej,
" uzgodnienia towarzyszące dodatkowe funkcjonalności związane z
siecią i usługami
2. Kontrola działalności telekomunikacyjnej przez właściwe organy
państwowe
Cele ustawy prawo telekomunikacyjne
1. Wspieranie konkurencji
2. Rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej
3. Aad w gospodarowaniu ograniczonymi zasobami
4. Maksymalizacja korzyści dla użytkowników
5. Neutralność technologiczna
Podejmowanie działalności telekomunikacyjnej
" Działalność telekomunikacyjna jest działalnością regulowaną i
wymaga wpisu do rejestru działalności regulowanej (art. 10
ustawy).
" Dotyczy to również przedsiębiorstw z UE i EOG.
" Rejestr prowadzi Prezes UKE.
" Podstawą wpisu jest wniosek zainteresowanego przedsiębiorcy
Regulacja działalności telekomunikacyjnej
" Podstawowym mechanizmem kontroli jest konkurencja. Istnienie
konkurencji znosi konieczność regulacji.
" Cykliczna analiza rynku stanowi instrument weryfikacji
prawidłowości działania mechanizmów rynkowych
" W przypadku stwierdzenia zakłóceń działania tych mechanizmów
środki ingerencji regulacyjnej w rynek.
Regulacji ustawy podlegajÄ…
" Dostawcy usług
Przedsiębiorca, który świadczy usługi telekomunikacyjne za pomocą
własnej sieci, z wykorzystaniem sieci innego operatora lub sprzedaż
we własnym imieniu i na własny rachunek usługi telekomunikacyjnej
wykonywanej przez innego dostawcę usług
" Operator
Przedsiębiorca dostarczający publiczną sieć telekomunikacyjną, czyli
sieć wykorzystywaną głównie do świadczenia publicznie dostępnych
usług telekomunikacyjnych, tj. usług dostępnych dla ogółu
użytkowników, lub udogodnienia towarzyszące.
Postępowanie konsultacyjne
Art. 15. Prezes UKE przed podjęciem rozstrzygnięcia w sprawach:
1. określenia rynku właściwego, o którym mowa w art. 22 ust. 1 pkt 1, a także jego
analizy i wyznaczenia przedsiębiorcy telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji
rynkowej lub przedsiębiorców telekomunikacyjnych zajmujących kolektywną
pozycjÄ™ znaczÄ…cÄ…, lub uchylenia decyzji w tej sprawie,
2. nałożenia, zniesienia, utrzymania lub zmiany obowiązków regulacyjnych w
stosunku do przedsiębiorcy telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji lub
nieposiadajÄ…cego takiej pozycji,
3. (uchylony),
4. decyzji dotyczących dostępu, o którym mowa w art. 139,
5. innych wskazanych w ustawie oraz w ustawie z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu
rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych
- przeprowadza postępowanie konsultacyjne, umożliwiając zainteresowanym podmiotom
wyrażenie na piśmie w określonym terminie stanowiska do projektu rozstrzygnięcia.
Postępowanie konsolidacyjne
" Nazwa konsolidacyjne bo konsoliduje oddziaływania regulatorów na
poszczególne rynki państw członkowskich.
" Konsultacje między państwami członkowskimi a Komisją Europejską oraz
przysługujące Komisji Europejskiej uprawnienia względem tworzonych
regulacji krajowych.
" Sprawy:
Może być równocześnie z postępowaniem konsultacyjnym
Może dotyczyć ustalenia znaczącej pozycji na rynku
Na wniosek Komisji Europejskiej badajÄ…cej rynek
Wyjątek od obowiązku przeprowadzenia postępowań
konsultacyjnych i konsolidacyjnych
Art. 17. 1. W wyjÄ…tkowych przypadkach, wymagajÄ…cych pilnego
działania ze względu na bezpośrednie i poważne zagrożenie
konkurencyjności lub interesów użytkowników, Prezes UKE może bez
przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego wydać decyzję w
sprawach, o których mowa w art. 15, na okres nieprzekraczający 6
miesięcy.
2. Wydanie kolejnej decyzji w sprawach, o których mowa w ust. 1, w
tym również decyzji w treści odpowiadającej - z wyjątkiem okresu
obowiÄ…zywania - decyzji wydanej uprzednio, poprzedza siÄ™
postępowaniem konsultacyjnym. Decyzja ta wyłącza stosowanie decyzji,
o której mowa w ust. 1, przed upływem okresu jej obowiązywania.
Udział Prezesa UKE w negocjacjach umowy o dostępie
" Może określić termin zakończenia negocjacji, maksymalnie 90 dni.
(postanowienie na wniosek lub z urzędu)
" w przypadku niepodjęcia negocjacji, odmowy dostępu lub nie zawarcia
umowy w terminie można się zwrócić do Prezesa UKE o określenie
warunków do wniosku dołącza się projekt umowy
" Prezes UKE w 90 dni wydaje decyzje o dostępie, która zastępuje umowę.
Zawarcie umowy przez strony uchyla decyzjÄ™ Prezesa UKE.
" Prezes UKE może z urzędu zmienić treść umowy o dostępie lub zobowiązać
strony do jej zmiany tylko gdy zagrożona ochrona użytkowników, skuteczna
konkurencja lub interoperacyjność usług
Przesłanki decyzji Prezesa UKE
Art. 28. 1. Prezes UKE podejmuje decyzję o dostępie telekomunikacyjnym w terminie
90 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w art. 27 ust. 2 i 2b, biorąc pod
uwagę następujące kryteria:
1) interes użytkowników sieci telekomunikacyjnych;
2) obowiązki nałożone na przedsiębiorców telekomunikacyjnych;
2a) rozwój nowoczesnej infrastruktury telekomunikacyjnej, w tym promowanie efektywnego
inwestowania w dziedzinie infrastruktury oraz technologii innowacyjnych;
3) promocję nowoczesnych usług telekomunikacyjnych;
4) charakter zaistniałych kwestii spornych oraz praktyczną możliwość wdrożenia rozwiązań
dotyczących technicznych i ekonomicznych aspektów dostępu telekomunikacyjnego, zarówno
zaproponowanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych będących stronami negocjacji,
jak też mogących stanowić rozwiązania alternatywne;
5) zapewnienie:
a) integralności sieci oraz interoperacyjności usług,
b) niedyskryminujących warunków dostępu telekomunikacyjnego,
c) rozwoju konkurencyjnego rynku usług telekomunikacyjnych;
6) pozycje rynkowe przedsiębiorców telekomunikacyjnych, których sieci są łączone;
7) interes publiczny, w tym ochronę środowiska;
8) utrzymanie ciągłości świadczenia usługi powszechnej.
Oferta ramowa zapewnienie konkurencji
Prezes UKE może nałożyć, w drodze decyzji, na operatora o znaczącej
pozycji rynkowej, na którego został nałożony obowiązek równego
traktowania lub wraz z tym obowiÄ…zkiem, obowiÄ…zek przygotowania i
przedstawienia w określonym terminie projektu oferty ramowej o
dostępie telekomunikacyjnym, której stopień szczegółowości określi w
decyzji.
Oferta ramowa o dostępie telekomunikacyjnym powinna określać warunki
i zasady współpracy z innymi operatorami oraz opłaty za usługi w zakresie
dostępu telekomunikacyjnego.
Oferta ramowa o dostępie telekomunikacyjnym powinna składać się z
wyodrębnionych pakietów, które będą zawierać odpowiednie, ze względu
na wykonywaną przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych działalność
telekomunikacyjną, elementy dostępu telekomunikacyjnego.
Rynek detaliczny
Do podstawowych telekomunikacyjnych rynków detalicznych należą:
" Przyłączenia do sieci telefonicznej i utrzymania łącza w gotowości do
świadczenia usług telekomunikacyjnych
" Połączenia telefoniczne
" Dostęp do minimalnego zestawu łączy dzierżawionych
Subsydiarna interwencja na rynku detalicznym
Art. 46. 1. Jeżeli w wyniku analizy przeprowadzonej zgodnie z art. 21
Prezes UKE stwierdzi, że:
1) dany rynek detaliczny nie jest skutecznie konkurencyjny,
2) obowiązki, o których mowa w art. 34-40, art. 42, art. 44 i art. 45 nie
doprowadziłyby do osiągnięcia celów, o których mowa w art. 189 ust.
2,
3) realizacja uprawnienia abonenta, o którym mowa w art. 72 ust. 1,
nie doprowadziłaby do osiągnięcia celu, o którym mowa w art. 1 ust.
2 pkt 4, i nie spełnia celów, o których mowa w art. 189 ust. 2
- nakłada co najmniej jeden z obowiązków, o których mowa w ust. 2, na
przedsiębiorcę telekomunikacyjnego o znaczącej pozycji rynkowej na
danym rynku detalicznym.
Subsydiarna interwencja na rynku detalicznym
Prezes UKE w celu ochrony użytkownika końcowego może, w drodze
decyzji, nałożyć na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego o znaczącej
pozycji rynkowej na rynku usług detalicznych następujące obowiązki:
1) nieustalania zawyżonych cen usług;
2) nieutrudniania wejścia na rynek innym przedsiębiorcom;
3) nieograniczania konkurencji poprzez ustalanie cen usług
zaniżonych w stosunku do kosztów ich świadczenia;
4) niestosowania nieuzasadnionych preferencji dla określonych
użytkowników końcowych, z wyłączeniem przewidzianych w
ustawie;
5) niezobowiązywania użytkownika końcowego do korzystania z
usług, które są dla niego zbędne.
Świadczenie usług telekomunikacyjnych odbiorcom
końcowym
" PodstawÄ… jest umowa w formie pisemnej lub elektronicznej za pomocÄ…
formularza udostępnionego na stronie internetowej dostawcy usług.
" Wymóg formy pisemnej lub elektronicznej nie dotyczy umowy o
świadczenie usług telekomunikacyjnych zawieranej przez dokonanie
czynności faktycznych (aparat publiczny, usługi przedpłacone lub przez
wybranie numeru dostępu do sieci dostawcy usług).
" Umowa powinna w jasnej, zrozumiałej i łatwo dostępnej formie
określać szczegółowe wymagania określone w art. 56 ust. 3 ustawy
Świadczenie usług powszechnej
" Usługę powszechną stanowi zestaw usług telekomunikacyjnych, wraz z
udogodnieniami dla osób niepełnosprawnych, świadczonych z
wykorzystaniem dowolnej technologii, z zachowaniem dobrej jakości i
po przystępnej cenie, które powinny być dostępne na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
" Przysługuje wyłącznie użytkownikom końcowym
" Niezależnie od siedziby/miejsca zamieszkania w Polsce
" Przystępność cenowa
" Jakość standardowej usługi (nie niższa!)
" Kilka podmiotów może świadczyć różny zakres usługi powszechnej
Świadczenie usług powszechnej
" Wybór podmiotu świadczącego usługę powszechną:
" Decyzja Prezesa UKE
" Konkurs
Zakres usługi powszechnej
" przyłączenie zakończenia sieci w stałej lokalizacji umożliwiające komunikację
głosową, faksową i przesyłanie danych, w tym funkcjonalny dostęp do sieci
Internet, którego prędkość umożliwia korzystanie z aplikacji używanych
powszechnie w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, w szczególności
korzystanie z poczty elektronicznej lub aplikacji umożliwiających dokonywanie
płatności;
" utrzymanie łącza abonenckiego z zakończeniem sieci, o którym mowa w pkt 1, w
gotowości do realizacji połączeń telefonicznych krajowych i międzynarodowych;
" połączenia telefoniczne krajowe i międzynarodowe;
" ogólnokrajową informację o numerach telefonicznych, dostępną również dla
użytkowników aparatów publicznych lub innych punktów dostępowych
umożliwiających komunikację głosową;
" udostępnianie ogólnokrajowego spisu abonentów;
" świadczenie usług telefonicznych za pomocą aparatów publicznych lub innych
punktów dostępowych umożliwiających komunikację głosową.
Cena usługi powszechnej
Art. 91a. 1. Przedsiębiorca wyznaczony przedkłada Prezesowi UKE projekt:
1) cennika w zakresie specjalnego pakietu cenowego i podstawowego
pakietu cenowego,
2) regulaminu świadczenia usługi powszechnej albo poszczególnych usług
wchodzących w jej skład lub ich zmiany, wraz z uzasadnieniem, w terminie
co najmniej 30 dni przed planowanym wprowadzeniem ich w życie.
Prezes UKE może wnieść sprzeciw, zażądać dodatkowych informacji. W zakresie
nieobjętym sprzeciwem cennik/regulamin wchodzą w życie.
Cennik w zakresie specjalnego pakietu cenowego i podstawowego pakietu
cenowego oraz regulamin świadczenia usługi powszechnej albo poszczególnych
usług wchodzących w jej skład lub ich zmian podlegają publikacji na stronie
podmiotowej BIP UKE.
Prawo do dopłaty za świadczenie usługi powszechnej
Art. 95. 1. Przedsiębiorcy wyznaczonemu przysługuje dopłata do kosztów świadczonych przez
niego usług, do których świadczenia został wyznaczony, w przypadku ich nierentowności.
2. Dopłatę ustala Prezes UKE w wysokości kosztu netto świadczenia usługi, do której
świadczenia przedsiębiorca został wyznaczony. Koszt netto świadczenia tej usługi dotyczy tylko
kosztów, których przedsiębiorca wyznaczony nie poniósłby, gdyby nie miał obowiązku jej
świadczenia.
Art. 96. 4. Prezes UKE odmawia przyznania dopłaty, jeżeli stwierdzi, że zweryfikowany koszt
netto nie stanowi uzasadnionego obciążenia przedsiębiorcy wyznaczonego.
Art. 97. Przedsiębiorcy telekomunikacyjni, których przychód z działalności telekomunikacyjnej
w roku kalendarzowym, za który przysługuje dopłata, przekroczył 4 miliony złotych, są
obowiązani do udziału w pokryciu dopłaty.
Art. 98. 4. Kwota dopłaty podlega administracyjnej egzekucji należności pieniężnych.
5. Jeżeli kwota dopłaty uzyskana została od przedsiębiorcy w drodze egzekucji, kwotę
wydatków związanych z przekazaniem egzekwowanej należności przedsiębiorcy
wyznaczonemu, uprawnionemu do otrzymania dopłaty oraz opłatę komorniczą pokrywa
przedsiębiorca telekomunikacyjny obowiązany do udziału w pokryciu dopłaty, przeciwko
któremu toczyło się to postępowanie egzekucyjne.
Ciągłość świadczenia usługi powszechnej
Art. 102. 1. Przedsiębiorca wyznaczony, który z przyczyn nieleżących po jego stronie nie
może dalej świadczyć usługi, do której świadczenia został wyznaczony, informuje Prezesa
UKE o zamiarze zaprzestania świadczenia tej usługi, a także o działaniach prowadzących
do zachowania ciągłości jej świadczenia.
2. Przedsiębiorca wyznaczony nie może zaprzestać świadczenia usługi, do której
świadczenia został wyznaczony, do czasu przejęcia jej świadczenia przez innego
przedsiębiorcę wyznaczonego.
Organ regulacyjny
" Odwzorowanie postanowień prawa UE w polskim PRTE
" Prezes UKE centralnym organem administracji rzÄ…dowej
" Organ regulacyjny rynku usług telekomunikacyjnych i
pocztowych
" Cel polityki regulacyjnej:
" Wspieranie konkurencji
" Wspieranie rozwoju rynku wewnętrznego
" Promocja interesów obywateli UE (konsumentów)
Działania regulacyjne
" Dostęp do rynku (współpraca między operatorami)
" Podnoszenie technicznej i ekonomicznej dostępności usługi
powszechnej
" Kontrola uczciwości regulaminów i cenników usług
telekomunikacyjnych
" Ochrona praw konsumentów (świadomość konsumencka,
Stały Polubowny Sąd Konsumencki)
" Rozwój sieci i usług telekomunikacyjnych
" Gospodarka zasobami częstotliwości
" Poczta
" Kontrola wyrobów wprowadzanych do obrotu
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Ustawa Prawo działalności gospodarczej166 Prawo działalności gospodarczejUstawa Prawo działalności gospodarczej(1)Referat Ustawa Prawo działalności gospodarczejPrawo dzialalnosci gospodarczejPRAWO PUBLICZNE wladza wykonawcza ustawodawcza sadowniczaPrawo gospodarcze publicznePubliczne Prawo Gospodarcze 4Publiczne Prawo Gospodarcze SyllabusAiP Publiczne prawo gospodarcze WierzbowskiPubliczne Prawo Gospodarcze 3Publiczne Prawo Gospodarcze 2PRAWO GOSPODARCZE PUBLICZNE (kolokwium)więcej podobnych podstron