Metodologia nauk społecznych3

Metodologia nauk społecznych
Jak badać zjawiska społeczne? Proces badawczy, definicje i
wskazniki
Etapy procesu badawczego
1. Identyfikacja problemu
}� Sformułowanie wstępnego problemu
badawczego/postawienie hipotezy
2. Dopasowanie teorii
}� Kwerenda
3. Konceptualizacja
}� Czym dla badanych jest dane zjawisko?
}� Definicja analityczna
}� Czym dla badacza jest dane zjawisko?
}� Definicja nominalna
}� Jak mierzyć dane zjawisko
}� Dobór wskazników
}� Jak w praktyce będziemy identyfikować dane zjawisko?
}� Definicja operacyjna (projektująca)
Definicja analityczna
}� Cel: pełniejsze zrozumienie zjawiska społecznego
}� Forma: analiza zjawiska w kategoriach definicyjnych
samych badanych
}� Definiowanie zjawiska w dyskursie publicznym
}� Definiowanie zjawiska w obrębie badanej grupy
Budowanie definicji nominalnej
Dopóki nie uprzytomnimy sobie znaczenia terminów ,
dopóki nie uprzytomnimy sobie treści pojęć
opowiadających terminom figurującym w pytaniach i
hipotezach naszej problematyki, tak długo nie wiemy
naprawdę, co chcemy badać
St. Nowak
POJCIE
znaczenie desygnat
Pojęcie:
Równoznaczne: klasa społeczna i warstwa
Zakres nazwy
Różnoznaczne: grupa i jednostka
Nieostrość pojęcia = jest grupa przedmiotów, co do których nie
można określić, czy stanowią desygnat danej nazwy czy nie
Wieloznaczność pojęcia = pochodzenie pojęć wprost z języka
potocznego
Nazwa:
Jednostkowa (jeden desygnat): student Kowalski, wykład z 7 grudnia
Ogólna (wiele desygnatów): student, wykładowca
Uniwersalna (oparta na jakiejś typologii): klasa społeczna, grupa
Relacje między pojęciami
}� Równoważne: desygnaty terminu A są desygnatami
terminu B
}� Bardziej ogólne: desygnaty nazwy A są
desygnatami nazwy B, ale nie odwrotnie
}� Przecinające się: niektóre, ale nie wszystkie
desygnaty nazwy A są desygnatami nazwy B i
niektóre desygnaty nazwy B są desygnatami nazwy
A
}� Wykluczające: żaden desygnat nazwy A nie należy
do zakresu terminu B i vice versa
Stopień elementarności pojęcia
Najbardziej elementarne
członek grupy nieformalnej
pojęcie globalne
pojęcie elementarne
Bardziej elementarne
grupa nieformalna
pojęcie globalne
pojęcie elementarne
społeczeństwo
Najmniej elementarne
Definiowanie pojęć
}� Definicja: wypowiedz określająca znaczenie terminu
Student jest to ktoś posiadający legitymację studencką
definiendum definiens
}� Definicja nominalna: określenie językowego znaczenia
pewnego terminu
}� Definicja sprawozdawcza (analityczna) określa znaczenie
pewnego terminu dla określonej grupy ludzi lub w
obszarze danego języka
}� Definicja projektująca (syntetyczna): sformułowanie
propozycji pewnego znaczenia terminu
Jak definiować pojęcia?
}� Definicje klasyczne (per genus proximum et
differentiam specificam): oparte na oczywistym dla
odbiorcy znaczeniu pojęcia nadrzędnego
}� Agresja jest stanem emocjonalnym
}� Definicje wyliczające: wykaz cech
}� Agresja jest to postawa charakteryzująca się
stosowaniem przemocy fizycznej, psychicznej...
}� Definicje kontekstowe: wyjaśnienie pojęcia przez
jego kontekst
}� Agresja = zachowania agresywne, czyli......
}� Ignotum per ignotum: wymóg jasnego formułowania
terminów figurujących w definiensie
Perlokucyjny charakter definicji
}� Funkcja opisowa
}� Funkcja ekspresywna relacja mówiącego do
przedmiotu
}� Funkcja impresywna relacja mówiącego wobec
odbiorcy
}� Definicje perswazyjne
}� Demokracja jest systemem sprawiedliwego podziału
władzy w społeczeństwie
}� Rodzina niepełna jest rodziną o upośledzonej realizacji
części funkcji na skutek nieobecności (trwałej lub
okresowej) jednego z rodziców
Definiowanie zjawisk społecznych
}� Elementy obserwowalne należy zawsze ulokować w
kontekście postaw, doświadczeń i znaczeń
generowanych przez ludzi
}� W definicji wykorzystujemy terminy oznaczające:
}� Zjawiska należące do sfery czysto obserwacyjnej: ktoś biegnie
}� Zjawiska ze sfery przeżyciowo-psychicznej: ktoś jest
szczęśliwy
}� Zjawiska zarazem ze sfery obserwacyjnej i psychicznej: ktoś
ucieka
Poziomy pomiaru zjawisk społecznych
}� Nominalny
}� Porządkowy
}� Interwałowy
}� Ilorazowy
wskazniki
}� Na wskazniki w badaniach nadają się przede
wszystkim zjawiska, stany rzeczy i zdarzenia
(zachowania) łatwo dostępne obserwacji, których
właściwa psychologiczno-kulturowa interpretacja
rozumiejąca
St. Nowak
}� Wskazniki empiryczne
}� Ilość pieniędzy na koncie jest wskaznikiem mocy
nabywczej
}� Wskazniki inferencyjne
}� Rumieniec jest wskaznikiem emocji
Oznaki przynależności
Emblematy, symbole
Przemoc fizyczna
Przemoc psychiczna
Symbolizacja
Zachowania
AGRESJA
neurologia Opinie i postawy
Oceny
Poziom hormonów
Opis doświadczeń
Aktywność rejonów mózgu
Wskazniki zachowań agresywnych
Zmienna Wartości zmiennej
1. Codziennie 2.raz lub kilka razy w tygodniu 3. raz
Przemoc fizyczna (podmiot): oplucie kogoś
lub kilka razy w miesiącu 4. raz lub kilka razy do roku
5. nigdy
1. Codziennie 2.raz lub kilka razy w tygodniu 3. raz
Przemoc fizyczna (podmiot): popchnięcie
lub kilka razy w miesiącu 4. raz lub kilka razy do roku
kogoś
5. nigdy
1. Codziennie 2.raz lub kilka razy w tygodniu 3. raz
Przemoc fizyczna (podmiot): uderzenie
lub kilka razy w miesiącu 4. raz lub kilka razy do roku
kogoś pięścią lub kopnięcie
5. nigdy
1. Codziennie 2.raz lub kilka razy w tygodniu 3. raz
Przemoc fizyczna (podmiot): uderzenie
lub kilka razy w miesiącu 4. raz lub kilka razy do roku
kogoś przedmiotem
5. nigdy
1. Codziennie 2.raz lub kilka razy w tygodniu 3. raz
Przemoc psychiczna (podmiot):
lub kilka razy w miesiącu 4. raz lub kilka razy do roku
naśmiewanie się z kogoś
5. nigdy
1. Codziennie 2.raz lub kilka razy w tygodniu 3. raz
Przemoc psychiczna (podmiot): ubliżanie
lub kilka razy w miesiącu 4. raz lub kilka razy do roku
komuś
5. nigdy
1. Codziennie 2.raz lub kilka razy w tygodniu 3. raz
Przemoc psychiczna (podmiot): świadome
lub kilka razy w miesiącu 4. raz lub kilka razy do roku
szkodzenie pozycji jednostki
5. nigdy
Etapy procesu badawczego
4. Dobór metod i technik
}� Jak ten problem był badany dotychczas?
}� Jak uzyskać możliwość porównań?
}� Jak uzyskać triangulację metodologiczną i danych?
5. Identyfikacja populacji i próby
}� Kto jest naszym przedmiotem badania?
}� Czy musimy wybrać reprezentatywną próbę?
}� Ile przypadków powinno się znalezć w analizie?
6. Operacjonalizacja
}� Jak przełożyć problem badawczy na pytania do wywiadu
lub ankiety?
Etapy procesu badawczego
7. Realizacja badań
}� Modyfikacja narzędzi
8. Obróbka danych surowych
}� Transkrypcje i kodowanie
9. Analiza
}� Jaki jest cel analizy?
}� Eksploracja
}� Opis
}� Porównanie wyjaśnianie
}� Jakich metod analizy należy użyć?
Obserwacja
}� Przedmiot obserwacji
Działania
człowieka
Nastawienie, psychika
Postawy
badacza
procesy
psychiczne
Obserwacja: przedmioty świata
pozaludzkiego
}� Wytwory kultury materialnej
}� Środowisko naturalne
}� Zarazem determinanty i efekty działań:
}� Działalność człowieka jest warunkowana przez te przedmioty, a
zarazem sama je kształtuje
}� Zanurzone w system kulturowych znaczeń
}� Funkcja symboliczna
Obserwacja: cechy człowieka
}� Cechy absolutne
}� Cechy fizyczne czy demograficzne
}� Zachowania jednostkowe oderwane od kontekstu
społecznego, zachowania kompulsywne
}� Cechy psychiczne
}� Cechy relatywne
}� Własności porównawcze jednostek
}� Np. najbardziej inteligentny student
}� Własności relacyjne jednostek
}� Np. starosta grupy
}� Cechy kontekstowe
}� Np. mieszkaniec Wólki Młąckiej
Cechy człowieka a cechy grupy
}� Czy grupy posiadają cechy, których nie posiadają
tworzący je ludzie?
}� W grupie studentów występuje stratyfikacja społeczna
}� Kowalski ma strukturę klasową
}� Problem wyróżnienia
}� Jednostek obserwacji
}� Jednostek analizy
Język opisu
}� Opisując rzeczywistość społeczną, odniesiemy się
do dwóch rodzajów empirii:
}� Empirii obserwacji zmysłowej
}� Empirii doświadczenia wewnętrznego
Jest dostępna tylko za pośrednictwem ludzkiego
doświadczenia zmysłowego
Etapy procesu badawczego
7. Realizacja badań
}� Modyfikacja narzędzi
8. Obróbka danych surowych
}� Transkrypcje i kodowanie
9. Analiza
}� Jaki jest cel analizy?
}� Eksploracja
}� Opis
}� Porównanie wyjaśnianie
}� Jakich metod analizy należy użyć?

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Metodologia nauk społecznych2
Metodologia nauk społecznych notatki skrót 01
metodologia nauk społecznych ćwiczenia
Metodologia nauk społecznych5
Metodologia nauk społecznych wykłady
Metodologia nauk społecznych D Wykaz materiałów
1 Sylabus Metodologia Nauk Spolecznych wyklad studia stacjonarne dzienne II stopnia I rok30 15
metodologia nauk spolecznych stacjonarne 23022009
metodologia nauk społecznych wykład
Wykład Metodologia Nauk Społecznych by Marta Mieszczanek
Metodologia nauk przyrodniczych wyk ady
Metodologia nauk o sztuce literatura (Historia sztuki UMK 2010 2011)
Kmita Jerzy Wykłady z logiki i metodologi nauk
Flis M O osobliwościach nauk społecznych

więcej podobnych podstron