Dr inż. Krzysztof Schabowicz
BUDOWNICTWO OGÓLNE
WYKA
AD 12
Pokrycia dachowe
WROCA
AW 2010
Definicja
Pokrycie dachowe - wierzchnia,
wodochronna warstwa dachu lub
stropodachu przymocowana do podkładu
i odporna na działanie czynników
atmosferycznych, tj. opadów, wiatru,
słońca i mrozu.
Czynniki wyboru warstwy pokrycia:
- Kształt architektoniczny budynku lub dachu,
- Funkcja budynku,
- Rodzaj i materiał podkładu,
- Spadek połaci dachowych,
- Wymagania przeciwpożarowe,
- Możliwości wykonawcze i finansowe.
Rodzaje pokryć dachowych:
- z materiałów rolowych:
" z papy,
" z folii,
" membrany dachowe.
- bezspoinowe,
- z płyt,
- z dachówek,
- z blachy.
Bitumiczne materiały pokryciowe
Bitumiczne materiały pokryciowe
Materiały rolowe Materiały rolowe Materiały płytowe Materiały bezspoinowe
tradycyjne nowej generacji i drobnowymiarowe i wspomagajÄ…ce
Bitumiczne materiały pokryciowe
Materiały rolowe Materiały rolowe Materiały płytowe Materiały bezspoinowe
tradycyjne nowej generacji i drobnowymiarowe i wspomagajÄ…ce
Papy smołowe Papy asfaltowe Dachówki bitumiczne Środki przeznaczone
izolacyjne termozgrzewalne (gonty papowe) do gruntowania
na osnowie z
włokniny poliestrowej
Papy smołowe Papy asfaltowe Bitumiczne płyty Środki klejące
z mineralizowanÄ… termozgrzewalne faliste
powłoką na osnowie z
włókien szklanych
Papy asfaltowe Papy asfaltowe Åšrodki
na tekturze termozgrzewalne powierzchniowo -
budowlanej na osnowie z ochronne
folii aluminiowej
Papy asfaltowe Papy asfaltowe Bezspoinowe
na tkaninie termozgrzewalne powłoki
technicznej na osnowie wodoszczelne
zdwojonej
Papy asfaltowe Taśmy
na welonie z samoprzylepne
włókien szklanych
Papy asfaltowe Kity
na taśmie asfaltowe
aluminiowej
Masy zalewowe
Papy podkładowe
perforowane
Materiały
bitumiczno -
termoziolacyjne
Bitumiczne materiały pokryciowe
Materiały rolowe tradycyjne
Papy smołowe Papy asfaltowe
Izolacyjna Na tekturze budowlanej
Z mineralizowaną powłoką Na tkaninie technicznej
Na welonie z włókien szklanych
Na taśmie aluminiowej
Bitumiczne materiały pokryciowe
1. Materiały rolowe tradycyjne:
" papy smołowe izolacyjne,
" papy smołowe z mineralizowaną powłoką,
" papy asfaltowe na tekturze budowlanej,
" papy asfaltowe na tkaninie technicznej,
" papy asfaltowe na welonie z włókien szklanych,
" papy asfaltowe na taśmie aluminiowej.
Pokrycia z materiałów rolowych
W materiałach rolowych materiałem uszczelniającym jest bitum,
wytrzymałość uzyskuje się przez zastosowanie wkładek (mat).
Rodzaje pap:
- papy asfaltowe na tekturze typu P lub W o symbolach od 333/1000 do
500/1700 (pierwsza liczba oznacza masę 1 m2 wkładki, druga masę
asfaltu na 1 m2 wkładki),
- papy asfaltowe na tkaninie technicznej, tylko P, min.200/1650,
- papy asfaltowe na włókninie przeszywanej, tylko P, 1600, 2000, 2400,
- papy asfaltowe na welonie z włókien szklanych, P lub W, od 64/1200 do
100/1600,
- papy asfaltowe na taśmie aluminiowej, tylko W, 12/800 i 12/1200,
cechują się dużą odkształcalnością termiczną.
- papy termozgrzewalne.
Pokrycia z materiałów rolowych
Asfaltowa papa wierzchniego krycia na osnowie z tektury budowlanej
1. posypka mineralna
gruboziarnista
2. asfalt oksydowany
3. tektura o gramaturze
400 g/m2
4. asfalt oksydowany
5. posypka mineralna
drobnoziarnista
Krycie papą równolegle do okapu
Krycie papÄ… prostopadle do okapu
Bitumiczne materiały pokryciowe
Liczba warstw papy zależy od pochylenia połaci dachowej.
Podkłady betonowe należy zagruntować (zhydrofobizować),
ponieważ beton jest hydrofilny, a bitum hydrofobowy.
Należy stosować roztwory do gruntowania. Można kleić na
gorÄ…co lub na zimno. Temperatura lepiku w czasie klejenia
na gorÄ…co powinna wynosić 160-180°C ( niższa temperatura
to obniżona przyczepność). Zakłady poszczególnych arkuszy
papy powinny wynosić co najmniej 10 cm. Układ zakładów
powinien być taki aby głównie wiejące wiatry  ślizgały się"
po zakładach a nie powodowały ich odrywania. Lepików na
zimno nie wolno stosować, gdy pod papą jest styropian bo
rozpuszczalniki z lepików rozpuszczają styropian.
Pokrycia z materiałów rolowych
Rys. Przykład układania pokrycia papowego na połaci dachowej:
a) układy pokryć dwu-i trzywarstwowych.
Bitumiczne materiały pokryciowe
2. Materiały rolowe nowej generacji:
" papy asfaltowe termozgrzewalne na osnowie z
(siatki) włókniny poliestrowej,
" papy asfaltowe termozgrzewalne na osnowie z
włókien szklanych,
" papy asfaltowe termozgrzewalne na osnowie z
taśmy (folii) aluminiowej,
" papy asfaltowe termozgrzewalne na osnowie
zdwojonej (kompozyty),
" papy asfaltowe mocowane mechanicznie.
Papy termozgrzewalne:
Elementy składowe pap asfaltowych termozgrzewalnych na
osnowie z włókniny poliestrowej
Papy termozgrzewalne:
Elementy składowe pap termozgrzewalnych na osnowie
zdwojonej
Papy termozgrzewalne:
Mocowanie mechaniczne papy na osnowie zdwojonej
Papy
termozgrzewalne:
Mocowanie
mechaniczne
papy na osnowie
zdwojonej
Papy termozgrzewalne:
Papy termozgrzewalne:
Składniki pap termozgrzewalnych:
1. asfalty - materiał termoplastyczny, czuły na zmiany temperatury. W
niskich temperaturach twardy i kruchy, w podwyższonej
temperaturze lepki, półpłynny (spływający z dachu). Niszczony przez
promienie UV.
2. modyfikatory w postaci:
" wypełniaczy mineralnych, które zwiększają wytrzymałość
mechaniczną, odporność na promienie UV, zabezpieczają przed
utratą związków oleistych, zwiększają nasiąkliwość i zmniejszają
sprężystość asfaltu,
" polimerów, z których najlepiej spełniają wymagania dla pokryć
dachowych:
Papy termozgrzewalne:
elastomery styrobutadienowe (SBS), które powodują: wzrost
temperatury miÄ™knienia asfaltu do ok. 120°C, obniżajÄ… temperaturÄ™
Å‚amliwoÅ›ci do -32°C, zwiÄ™kszenie elastycznoÅ›ci materiaÅ‚u,
zwłaszcza w temperaturze pokojowej, co umożliwia układanie papy
w obniżonych temperaturach. Papy SBS charakteryzują się dużą
elastycznością, dobrze dopasowują się do kształtu podkładu. Niższa
temperatura mięknienia umożliwia właściwe rozgrzanie przy
klejeniu palnikiem jednopłomiennym. Nadają się zwłaszcza do
remontu pokryć dachowych.
polipropylen ataktyczny (APP), który powoduje wzrost lepkości
asfaltu, wzrost temperatury mięknienia do 160-180 C (co wymaga
dobrego rozgrzania w czasie klejenia), obniżenie temperatury
Å‚amliwoÅ›ci do -13°C. Papy z APP charakteryzujÄ… siÄ™ wiÄ™kszÄ…
sztywnością niż papy SBS, trudniej dopasowują się do nierówności
podłoża, wymagają dobrego rozgrzania na całej szerokości wstęgi
zestawem wielopłomiennym. Nie powinny być układane w
obniżonych temperaturach.
Papy termozgrzewalne
130
100
70
0
-20
-30
Zakres temperatury roboczej dla pap APP, SBS i pap z asfaltem utlenionym.
Papy termozgrzewalne:
Rys. Zestaw wielopalnikowy.
Papy termozgrzewalne:
Tabela: Porównanie właściwości papy tradycyjnej P/400/1600 i papy POLBIT WF-250/4000
Własności użytkowe Papa tradycyjna Papa POLBIT
P/400/1600 WF-250/4000
Osnowa / gram. osn. [g/m ] tektura budowl. /400 włók. poliestr. / 250
asfalt modyf. SBS
Zawartość asfaltu [g/m ] min. 1600 min. 4000
Siła zrywająca przy rozciąganiu paska papy o szerokości min. 315 /min. 315 min. 800 /min. 700
5 cm wzdłuż / w poprzek [N]
Wydłużenie przy zerwaniu [%]
min. 2,0 min. 40
Giętkość w obniżonych temp.
0 C -25 C
Odporność na działanie wysokich temperatur (2 godz.)
+70 C +100 C
Grubość [mm]
- 5,6 0,2
Gwarancja
Około 3 lata 15 lat
Sposób naprawy uszkodzeń powłok dachowych
przy pomocy kitu asfaltowego
Montaż kominka wentylacyjnego
Obróbka krawędzi wypukłej z zastosowaniem
izoklinów
Obróbka krawędzi wypukłej z zastosowaniem
izoklinów
Wybrane szczegóły
Wybrane szczegóły
Wybrane szczegóły
Bitumiczne materiały pokryciowe
3. Materiały płytowe i drobnowymiarowe:
 dachówki bitumiczne (gonty papowe),
 bitumiczne płyty faliste.
Dachówki bitumiczne
Gonty bitumiczne
Budowa:
" posypka gruboziarnista
" asfalt oksydowany
" welon z włókien szklanych o
gramaturze minimum 110g/m2
" asfalt oksydowany
" posypka drobnoziarnista
Na wierzchniej stronie gontów naniesione są paski
wysoko-modyfikowanego asfaltu samoklejÄ…cego siÄ™ pod
wpływem wyższej temperatury. Na spodniej stronie
znajdujÄ… siÄ™ paski antyadhezyjnej folii zapobiegajÄ…ce
sklejaniu się gontów podczas składowania w paczkach.
Gonty bitumiczne
Gonty bitumiczne
Pochylenie 50  70
Pochylenie 12°  50°
Przy układaniu gontów na dachach o pochyleniu
od 50 do 75 wbija siÄ™ dodatkowo 5 gwoz
dzi
w górnej części pasa gontów.
7 gwoz
dzi mocujÄ…cych
Bitumiczne płyty faliste
CHARAKTERYSTYKA PA
YTY:
Bitumiczna, falista płyta dachowa,
wykonana z włókien celulozowych
nasycanych bitumem. Barwienie płyt przed
procesem impregnacji w znacznym stopniu
eliminuje złuszczanie się warstwy barwnika
z powierzchni, nie zawiera azbestu -
bezpieczna dla zdrowia i środowiska.
Pokrycia zakrzywione.
Płyta może być montowana na dachach o
promieniu krzywizny od 5 do 9 m,
dostosowując się do ich kształtu. Płyta
może być użyta na starych dachach
pokrytych papą, płytą azbestowo 
cementowÄ… lub blachÄ….
Bitumiczne płyty faliste
Układanie
Układanie rozpoczyna się od dołu
dachu, w kierunku przeciwnym
do przeważającego kierunku
wiatru. Zaleca siÄ™ przestawne
układanie płyt rozpoczynając co
drugi rząd arkuszem przeciętym
wzdłuż na połowę (szerokość 5
fal).
Bitumiczne płyty faliste
Pokrycia bezspoinowe
Pokrycia bezspoinowe z dyspersyjnych mas asfaltowo-gumowych.
Pokrycia bezspoinowe wykonywane są głównie na warstwie pokryć z
papy przy spadkach poniżej 5%.
Podkłady pod pokrycia bezspoinowe przy spadkach od 3-5% mogą
stanowić dwie warstwy papy podkładowej odmiany 400/1200.
Przy spadkach 1-3% oraz w korytach i koszach dachowych podkład
powinien być dodatkowo wzmocniony jedną warstwą papy na
tkaninie technicznej.
Pokrycia bezspoinowe
Powłoki bezspoinowe mogą być stosowane do konserwacji starego
pokrycia papowego, a także do wzmacniania pokryć nowych.
Pokrycie nanosi się ręcznie, rozprowadzając asfaltowo-gumową
masę dyspersyjną cienkimi warstwami o grubości 1-2 mm na
powierzchni dachu za pomocÄ… szczotek dekarskich, Å‚at drewnianych
lub pacek.
Ułożona warstwa przez około 1 godz. jest bardzo miękka i
nieodporna na działanie wody.
Wyschnięcie powłoki następuje w zależności od grubości oraz
temperatury zewnętrznej w czasie od 1-3 godzin.
Pokrycia bezspoinowe
Rys. Układ warstw pokrycia zabezpieczonego warstwą żwiru
1  żwir, 2  asfaltowo-gumowa masa dyspersyjna, 3  tkanina szklana, 4 
asfaltowo-gumowa masa dyspersyjna, 5 i 6  Bimatizol, 7  odcinek papy
szerokości 25 cm klejony punktowo jednostronnie do podłoża, 8  zaprawa
cementowa, 9  izolacja termiczna, 10  paroizolacja, 11  konstrukcja
dachu, 12  dylatacja gładzi zalana asfaltową masą zalewową
Dachówki
Dachówki pod względem materiałowym dzielą się na:
ceramiczne cementowe
Karpiówka Renesansowa Marsylka
Holenderka PÅ‚aska Mnich-Mniszka
Krycie dachówką zakładkową
Krycie dachówką zakładkową
Okap z deskÄ… okapowÄ…, z FWK wentylowanÄ… sprowadzonÄ… do rynny
Krycie dachówką zakładkową
Krycie dachówką karpiówką
Krycie dachówką karpiówką
w koronkÄ™.
Krycie dachówką karpiówką
w Å‚uskÄ™.
Krycie dachówką karpiówką
Okap z dachówką karpiówką, ułożoną w łuskę, z FWK wentylowaną
sprowadzonÄ… pod rynnÄ™
Krycie dachówką Mnich-Mniszka
Pokrycia z blach
Mogą być wykonywane z:
" blach płaskich, stalowych
ocynkowanych, cynkowych,
miedzianych,
" blach falistych lub fałdowych,
" blachodachówek.
Połączenia blach muszą
uwzględniać dużą
odkształcalność termiczną.
Blachy płaskie łączy się na
rÄ…bki lub zwoje.
Pokrycia z blach
Blacha stalowa ocynkowana, stalowa ocynkowana-
powlekana, miedziana lub cynkowa produkowane sÄ… dla
budownictwa głównie w arkuszach ze zróżnicowaniem
następujących głównych parametrów technicznych:
- rozmiaru arkusza,
- grubości blachy,
- tłoczności.
- i ewentualnie: grubości powłoki cynku lub wierzchnich
warstw wykończeniowych,
Blacha układana  na rąbek
Blacha układana  na rąbek
Pokrycie kalenicy.
1- rąbek stojący wzdłuż kalenicy,
2- rąbek leżący prostopadły do
kalenicy,
3- rąbek leżący równoległy do
kalenicy,
Zakończenie okapu.
1- kapinos,
2- pokrycie z blachy.
Blacha układana  na zwoje
Blacha falista- obróbki blacharskie
Blachodachówka
Blachodachówka
Blachodachówka
Obróbki blacharskie, rynny i rury spustowe
A
ączenie obróbki blacharskiej z dachówką karpiówką
1- blacha, 2- dachówka, 3-łata, 4-krokiew
Obróbki blacharskie, rynny i rury spustowe
Obróbki blacharskie, rynny i rury spustowe
Sposób mocowania obróbki
blacharskiej do muru.
a) z  wydrÄ… , b) bez wydry.
1- obróbka blachaska,
Obróbka blacharska przy kominie.
2- pasek blachy
1- dachówka, 2-kozubek, 3-łata, 4-
kołnierz, 5- tynk
Obróbki blacharskie, rynny i rury spustowe
Połączenie dachówki ze
ścianą lub kominem za
pomocą taśmy ołowianej
lub aluminiowej, listwy
zamykajÄ…cej oraz masy
uszczelniajÄ…cej.
Obróbki blacharskie, rynny i rury spustowe
Obróbki blacharskie, rynny i rury spustowe
Wentylacja pokryć dachowych
Każde pokrycie dachowe, nawet najstaranniej zabezpieczające przed
deszczem, jest zawsze wystawione na działanie wilgoci.
Podczas opadów pewna ilość wody przedostaje się pod dachówki.
Dodatkowo w dach wnika para wodna zawarta w powietrzu atmosferycznym.
Para wodna nie jest groz
na dopóki się nie skropli. Jeśli temperatura spadnie
poniżej punktu rosy, szczególnie w niedostatecznie przewietrzanych
warstwach dachu, powstają skropliny szkodliwe dla wszystkich materiałów
tworzÄ…cych dach.
Dochodzi do szkodliwego nasiąknięcia wilgocią więz
by dachowej,
termoizolacji, łacenia i innych części dachu.
Wentylacja pokryć dachowych
Zimą, wskutek zwiększonej różnicy temperatur między wnętrzem i
zewnętrzną stroną dachu, niebezpieczeństwo uszkodzeń spowodowanych
wodą kondensacyjną jest najwyższe.
Aby konstrukcja dachu i dachówki na długo nie doznały uszkodzeń, wilgoć ta
musi być jak najszybciej usunięta.
NajlepszÄ… metodÄ… jest wentylowanie dachu, polegajÄ…ce na utworzeniu
przestrzeni wentylacyjnych, w których przepływające swobodnie powietrze
usuwa parÄ™ wodnÄ….
Dzięki ruchom powietrza wywołanych wiatrem oraz nagrzewaniem
promieniami słonecznymi, prawidłowo wykonana wentylacja skutecznie
osusza cały dach.
W dachach stromych o poddaszu użytkowym przestrzeń wentylacyjna
ograniczona jest do szczeliny, której wielkość nie może być zbyt mała ani
zbyt duża.
Wentylacja pokryć dachowych
Według normy DIN 4108 :
- wielkość przekroju wentylacyjnego przy
okapie musi stanowić 0,2 % przynależnej
powierzchni dachu, jednak nie mniej niż
200 cm2 na 1 metr szerokości dachu,
- przekroje wentylacyjne otworów
wylotowych szczeliny wentylacyjnej na
kalenicy lub na narożu dachu muszą
stanowić 0,05 % powierzchni dachu
(jednej połaci), również w pozostałych
miejscach dachu (na jego połaci)
wielkość przekroju wentylacyjnego musi
wynosić co najmniej 0,2 % powierzchni
dachu, jednak nie mniej niż 200 cm2 na
1 metr szerokości dachu.
Wentylacja pokryć dachowych
Wentylacja w przypadku wstępnego krycia papą lub folią FWK o niskiej
paroprzepuszczalności. 1) dolna szczelina wentylacyjna,
2) górna szczelina wentylacyjna
Wentylacja pokryć dachowych
Wentylacja w przypadku wstępnego folią FWK o wysokiej paroprzepuszczalności.
tylko 2) górna szczelina wentylacyjna