Podejmowanie decyzji w UE
W procesach decyzyjnych na poziomie Unii Europejskiej uczestniczą różne instytucje UE, w szczególności:
Komisja Europejska,
Parlament Europejski,
i Rada Unii Europejskiej.
Zasadniczo to Komisja występuje z wnioskami dotyczącymi nowych aktów prawnych, natomiast Parlament i
Rada przyjmują te akty. W określonych przypadkach możliwe jest przyjęcie aktu prawnego samodzielną decyzją
Rady. Odpowiednią rolę w decyzjach UE odgrywają także inne instytucje.
Podstawowe formy aktów prawnych UE to dyrektywa i rozporządzenie. Traktaty ustanawiają zasady i procedury
obowiązujące przy podejmowaniu decyzji w skali Unii. Każdy wniosek dotyczący nowego aktu prawnego musi
opierać się na konkretnym artykule w Traktacie, zwanym jego  podstawą prawną". Podstawa prawna danego
aktu określa właściwą procedurę legislacyjną do jego przyjęcia. Trzy podstawowe procedury decyzyjne w Unii:
 konsultacja ,  zgoda i  współdecyzja .
1. Procedura współdecyzji
Jest to obecnie najbardziej powszechna z procedur legislacyjnych Unii. W procedurze tej rola Parlamentu nie
ogranicza siÄ™ jedynie do wydania opinii: W przypadku gdy Rada i Parlament nie dojdÄ… do porozumienia na
temat proponowanego aktu prawnego, nie może on zostać przyjęty. Procedura przewiduje dwa czytania
projektu w każdej instytucji. Jeśli w toku tych dwóch czytań udaje się osiągnąć porozumienie, dany akt prawny
może zostać przyjęty. W przeciwnym razie trafia on pod obrady komitetu pojednawczego, składającego się z
jednakowej liczby przedstawicieli Parlamentu i Rady. Gdy komitet osiÄ…gnie porozumienie, uzgodniony tekst
trafia ponownie do Parlamentu i do Rady w celu jego ostatecznego przyjęcia w formie aktu prawnego.
Postępowanie pojednawcze jest jednak coraz rzadziej stosowane. Dzięki dobrej współpracy wszystkich trzech
instytucji większość aktów prawnych przyjmowanych w procedurze współdecyzji jest przyjmowanych już po
pierwszym lub drugim czytaniu.
Szczegółowy przebieg procedury współdecyzji przedstawia diagram.
2. Procedura zgody
Procedura ta wymaga od Rady uzyskania zgody Parlamentu Europejskiego przed podjęciem określonych,
szczególnie ważnych decyzji.
Procedura przebiega podobnie jak w przypadku konsultacji, jednak Parlament nie ma w niej prawa do
wprowadzania poprawek do wniosku  musi go przyjąć albo odrzucić w całości. Akceptacja, czyli  zgoda"
Parlamentu wymaga bezwzględnej większości oddanych głosów.
Procedura zgody jest wykorzystywana przede wszystkim w przypadku porozumień z innymi państwami, w tym
również upoważniających inne państwa do przystąpienia do UE.
3. Procedura konsultacji
ProcedurÄ™ konsultacji stosuje siÄ™ w przypadku decyzji dotyczÄ…cych takich dziedzin jak rolnictwo, podatki i
konkurencja. Na podstawie wniosku Komisji, Rada zasięga opinii Parlamentu Europejskiego, Europejskiego
Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów.
Parlament ma możliwość:
przyjąć wniosek Komisji,
odrzucić go,
albo poprosić o wprowadzenie do niego poprawek.
Jeśli Parlament żąda wprowadzenia poprawek, Komisja jest zobowiązania do rozważenia wszystkich
proponowanych zmian. Jeśli Komisja przyjmie którąkolwiek z nich, wysyła do Rady zmieniony wniosek
legislacyjny.
Rada analizuje zmieniony wniosek i przyjmuje go lub wprowadza do niego dalsze poprawki. W tej procedurze,
podobnie jak we wszystkich innych, zmiana wniosku Komisji przez Radę wymaga jednomyślności jej członków.
Parlament Europejski
Jerzy Buzek jest przewodniczÄ…cym Parlamentu Europejskiego
Parlament Europejski (PE), reprezentuje interesy obywateli Unii, przez których jest bezpośrednio wybierany.
Historia Parlamentu sięga lat pięćdziesiątych ubiegłego wieku i zapisów w traktatach założycielskich. Od 1979
roku jego posłowie są wybierani w wyborach bezpośrednich przez obywateli, których reprezentują.
Wybory do parlamentu odbywają się raz na pięć lat. Każdy obywatel Europy ma czynne i bierne prawo
wyborcze, niezależnie od miejsca zamieszkania w UE. Dlatego też Parlament jest wyrazicielem demokratycznej
woli obywateli Unii (która liczy ich już blisko 500 milionów), dbając o ich interesy w dialogu z pozostałymi
instytucjami Unii. Ostatnie wybory do PE miały miejsce w czerwcu 2009 r. Obecny skład zgromadzenia liczy 736
członków ze wszystkich 27 krajów UE.
Posłowie nie zasiadają w Parlamencie Europejskim według kraju pochodzenia, lecz według przynależności do
jednego z siedmiu ogólnoeuropejskich ugrupowań politycznych. Posłowie reprezentują cały wachlarz poglądów
na temat integracji europejskiej, od skrajnego federalizmu po otwarty eurosceptycyzm.
14 lipca 2009 r. Jerzy Buzek został wybrany na stanowisko przewodniczącego Parlamentu Europejskiego.
Funkcję tę będzie pełnił przez dwa i pół roku (do stycznia 2012 r.).
Ugrupowanie polityczne Skrót Liczba miejsc
Grupa Europejskiej Partii Ludowej (Chrzescijanscy Demokraci) EPP 265
Grupa postępowego sojuszu socjalistów i demokratów w Parlamencie
S&D 184
Europejskim
Grupa Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy ALDE 84
Grupa Zielonych / Wolne Przymierze Europejskie Greens/EFA 55
Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy ECR 55
Konfederacyjna Grupa Zjednoczonej Lewicy Europejskiej / Nordycka
GUE/ NGL 35
Zielona Lewica
Europa Wolności i Demokracji EFD 32
Niezrzeszeni NA 26
Razem 736
Liczba mandatów poszczególnych państw (kadencja 2009-2014)
Austria 17 Malta 5
Belgia 22 Niderlandy 25
Bułgaria 17 Niemcy 99
Cypr 6 Polska 50
Dania 13 Portugalia 22
Estonia 6 Republika Czeska 22
Finlandia 13 Rumunia 33
Francja 72 SÅ‚owacja 13
Grecja 22 SÅ‚owenia 7
Hiszpania 50 Szwecja 18
Irlandia 12 Węgry 22
Litwa 12 WÅ‚ochy 72
A
otwa 8 Zjednoczone Królestwo 72
Luksemburg 6 OGÓA
EM 736
Siedziby Parlamentu Europejskiego
Parlament Europejski ma trzy siedziby: w Brukseli (Belgia), w Luksemburgu oraz w Strasburgu (Francja).
Luksemburg jest siedzibą administracji Parlamentu (jego Sekretariatu Generalnego). Posiedzenia całego
Parlamentu, zwane sesjami plenarnymi, odbywajÄ… siÄ™ w Strasburgu, a czasem w Brukseli. Komisje
parlamentarne spotykajÄ… siÄ™ natomiast w Brukseli.
Zadania Parlamentu
Parlament Europejski pracuje we Francji, Belgii i Luksemburgu.
Parlament pełni trzy podstawowe funkcje:
1. Przyjmujeakty prawa europejskiego  w wielu obszarach polityki wspólnie z Radą. Fakt, że
członkowie Parlamentu są wybierani bezpośrednio przez obywateli, jest jednym z czynników
gwarantujÄ…cych demokratyczne umocowanie prawa europejskiego.
2. Parlament sprawuje nadzór demokratyczny nad pozostałymi instytucjami UE, w szczególności nad
Komisją. Do jego kompetencji należy zatwierdzanie lub odrzucanie kandydatur komisarzy. Parlament
dysponuje też prawem odwołania Komisji na podstawie wotum nieufności
3. Kompetencje budżetowe. Parlament sprawuje pieczę nad budżetem UE.Wraz z Radą przyjmuje on
budżet UE, a zatem wywiera wpływ na wydatki Unii. Zwieńczeniem procedury budżetowej jest
całkowite przyjęcie lub odrzucenie budżetu przez Parlament.
Poniżej szczegółowo opisano te trzy funkcje.
1. Przyjmowanie aktów prawa europejskiego
Najbardziej powszechną procedurą przyjmowania legislacji unijnej jest  współdecyzja . Procedura ta zrównuje
kompetencje Parlamentu Europejskiego i Rady. Ma ona zastosowanie do aktów prawnych dotyczących całego
szeregu zagadnień.
W niektórych obszarach (na przykład w rolnictwie, polityce gospodarczej, imigracji czy w sprawach wizowych),
Rada przyjmuje akty samodzielnie, przedtem jednak musi zapytać o zdanie Parlament. Ponadto zgoda
Parlamentu jest wymagana przy podejmowaniu pewnych ważkich decyzji, jak na przykład o przyjęciu do Unii
nowych krajów.
Parlament daje także impuls do tworzenia nowych aktów prawnych poprzez badanie rocznego planu prac
Komisji, rozważając jakie nowe akty prawne byłyby wskazane oraz zwracając się do Komisji o przedłożenie
odpowiednich wniosków.
Sesje plenarne, w których uczestniczą wszyscy eurodeputowani, zwykle odbywają się w Strasburgu (jeden
tydzień w miesiącu), a czasami w Brukseli (dwa dni).
2. Nadzór demokratyczny
Parlament sprawuje nadzór demokratyczny nad pozostałymi instytucjami UE. Czyni to na wiele sposobów.
Gdy tworzy się nowy skład Komisji, jego członków nominują rządy państw członkowskich UE, jednak ich
ostateczne powołanie na Komisarzy wymaga zgody Parlamentu. Parlament przesłuchuje oddzielnie każdego
komisarza, w tym również przewodniczącego Komisji, a następnie głosuje nad przyjęciem całego składu
Komisji.
Przez całą kadencję Komisja ponosi polityczną odpowiedzialność przed Parlamentem, który dysponuje wotum
nieufności, zmuszającym ją do zbiorowej dymisji.
Parlament sprawuje też swoje funkcje nadzorcze poprzez regularne badanie sprawozdań przedkładanych mu
przez Komisję (roczne sprawozdanie ogólne, sprawozdanie z wykonania budżetu itp.). Ponadto Parlament
systematycznie zwraca się do Komisji z zapytaniami, na które komisarze mają obowiązek udzielić odpowiedzi.
Parlament czuwa również nad pracą Rady - posłowie regularnie zwracają się do Rady z zapytaniami, zaś
przewodniczący Rady jest obecny na sesjach plenarnych PE, uczestniczy też w ważniejszych debatach.
Parlament może również wykonywać swoje funkcje nadzoru demokratycznego poprzez badanie petycji
obywateli oraz powoływanie komisji śledczych.
Wreszcie, Parlament wnosi wkład w każdy szczyt UE (tj. posiedzenie Rady Europejskiej). Podczas inauguracji
szczytu przewodniczący Parlamentu jest proszony o wyrażenie opinii i wątpliwości Parlamentu dotyczących
aktualnych problemów oraz kwestii umieszczonych w porządku obrad Rady Europejskiej.
3. Kompetencje budżetowe
Roczny budżet UE jest zatwierdzany wspólnie przez Parlament i Radę. Parlament debatuje nad nim w dwóch
kolejnych czytaniach. Budżet nie może wejść w życie bez podpisu przewodniczącego Parlamentu.
Wydatki budżetowe monitoruje parlamentarna Komisja Kontroli Budżetowej (COCOBU). Co roku Parlament
decyduje czy zgadza się ze sposobem wykonania przez Komisję budżetu za poprzedni rok budżetowy. Proces
ten nazywa siÄ™ udzielaniem absolutorium.
Organizacja prac Parlamentu
Prace w Parlamencie zasadniczo przebiegajÄ… dwuetapowo:
Przygotowanie do sesji plenarnej Zajmują się tym posłowie z poszczególnych komisji
parlamentarnych, specjalizujących się w konkretnych dziedzinach działalności UE. Zagadnienia, które
będą przedmiotem debaty w czasie sesji, podlegają również dyskusji w ramach ugrupowań
politycznych.
Sesja plenarna Sesje plenarne odbywają się zwykle w Strasburgu (jeden tydzień w miesiącu), a
czasami w Brukseli (sesje dwudniowe). Podczas sesji Parlament debatuje nad wnioskami legislacyjnymi
i głosuje do nich poprawki przed podjęciem ostatecznej decyzji co do całego aktu.
Inne punkty porządku dziennego mogą dotyczyć komunikatów Komisji, Rady albo też pytań dotyczących
wydarzeń w Unii Europejskiej i na świecie.
Komisja Europejska
Komisja jest niezależna od rządów krajowych. Jej zadaniem jest reprezentowanie i ochrona wspólnych
interesów całej Unii Europejskiej. Komisja przygotowuje wnioski dotyczące nowych aktów prawa europejskiego,
które następnie przedkłada do zatwierdzenia Parlamentowi i Radzie.
Jest również organem wykonawczym Unii  a więc odpowiada za wprowadzanie w życie decyzji Parlamentu i
Rady. Oznacza to zarządzanie bieżącymi sprawami Unii Europejskiej, wdrażanie jej polityk, prowadzenie jej
programów i dysponowanie jej środkami finansowymi.
Podobnie jak Parlament Europejski i Radę, Komisję powołały do życia traktaty założycielskie UE w latach
pięćdziesiątych XX w.
Komisja  co to takiego?
Komisja składa się z 27 członków  po jednym z każdego Państwa Członkowskiego.
Terminu  Komisja używa się w dwóch znaczeniach. Po pierwsze termin ten oznacza zespół 25 osób  po jednej
osobie z każdego kraju  powołanych do kierowania tą instytucją i podejmowania decyzji. W drugim znaczeniu
"Komisja" to sama instytucja i cały jej personel.
Nieformalnie członków Komisji nazywa się po prostu  komisarzami . Wszyscy oni zajmowali wcześniej w
krajach, z których pochodzą, stanowiska polityczne, wielu było ministrami. Jednak jako członkowie Komisji
zobowiązani są do działania w interesie całej Unii, bez przyjmowania instrukcji od rządów krajowych.
Nowa Komisja jest powoływana co pięć lat, w ciągu sześciu miesięcy od daty wyborów do Parlamentu
Europejskiego. Przy jej powoływaniu stosuje się następującą procedurę:
José Manuel Barroso szef wÅ‚adzy wykonawczej UE  PrzewodniczÄ…cy Komisji Europejskiej.
Rządy państw członkowskich uzgadniają między sobą, kogo nominować na nowego przewodniczącego
Komisji.
Kandydatura nominowanego na przewodniczącego Komisji jest następnie zatwierdzana przez
Parlament.
Nominowany na przewodniczącego Komisji, w porozumieniu z rządami państw członkowskich, wybiera
pozostałych członków Komisji.
Rada przyjmuje listę nominowanych osób kwalifikowaną większością głosów i przedkłada ją do
zatwierdzenia Parlamentowi Europejskiemu.
Parlament przesłuchuje każdą z nominowanych osób i wydaje opinię dotyczącą całego proponowanego
składu Komisji.
Po zatwierdzeniu przez Parlament Europejski przewodniczący i pozostali członkowie nowej Komisji
zostają formalnie mianowani przez Radę, stanowiącą większością kwalifikowaną głosów.
Kadencja obecnej Komisji trwa do 31 paz
dziernika 2009 r. Jej przewodniczÄ…cym jest Portugalczyk, José Manuel
Barroso.
Komisja ponosi odpowiedzialność polityczną przed Parlamentem, który ma prawo odwołania całej Komisji
poprzez przyjęcie wotum nieufności. Poszczególni członkowie Komisji muszą natomiast złożyć rezygnację na
wniosek jej przewodniczącego, o ile pozostali komisarze wyrażają zgodę.
Komisja uczestniczy we wszystkich sesjach Parlamentu, gdzie jej zadaniem jest wyjaśnianie i uzasadnianie
swoich działań. Komisja odpowiada również regularnie na ustne i pisemne pytania poselskie.
Bieżącymi sprawami Komisji zajmują się urzędnicy merytoryczni, eksperci, tłumacze pisemni i konferencyjni
oraz personel sekretarski. Europejska służba cywilna liczy około 23 000 osób. Choć liczba ta może wydawać się
wysoka, tak naprawdę nie dorównuje liczbie pracowników administracji typowego europejskiego miasta
przeciętnej wielkości.
Siedziba Komisji
Oficjalną siedzibą Komisji jest Bruksela (w Belgii), posiada ona swoje biura także w Luksemburgu, ma
reprezentacje (de, en, fr) we wszystkich krajach UE oraz przedstawicielstwa (en) w licznych stolicach na całym
świecie.
Zadania Komisji
Komisja Europejska pełni cztery podstawowe funkcje:
1. przedkłada Parlamentowi i Radzie do zatwierdzenia wnioski legislacyjne,
2. zarządza i wdraża unijne polityki oraz budżet UE,
3. egzekwuje stosowanie prawa europejskiego  wspólnie z Trybunałem Sprawiedliwości,
4. reprezentuje Unię Europejską na arenie międzynarodowej, na przykład negocjując umowy między UE a
innymi krajami
1. Przedkładane wniosków legislacyjnych
Komisja posiada prawo  inicjatywy ustawodawczej . Oznacza to, że jedynie Komisja odpowiada za
opracowywanie wniosków nowych aktów prawa europejskiego, przedkładanych do zatwierdzenia Parlamentowi i
Radzie. Wnioski te muszą mieć na celu ochronę interesów Unii i jej obywateli  a nie interesów konkretnych
krajów czy też gałęzi przemysłu.
Zanim Komisja przedłoży jednak jakikolwiek wniosek, musi zdobyć rozeznanie w nowych sytuacjach i
problemach powstających w Europie i rozważyć czy przyjęcie aktu prawa europejskiego jest najlepszym
sposobem radzenia sobie z nimi. Dlatego też Komisja jest w ciągłym kontakcie z całym szeregiem grup
interesów oraz z dwoma organami doradczymi: Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym oraz
Komitetem Regionów. Komisja zasięga również opinii parlamentów i rządów krajów członkowskich.
Komisja wnioskuje o podjęcie działań na szczeblu unijnym jedynie jeśli uważa, że danego problemu nie można
rozwiązać skuteczniej za pomocą działań na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym. Tę zasadę
rozwiązywania problemów na możliwie najniższym szczeblu nazywa się  zasadą pomocniczości .
Jeśli jednak Komisja uzna, że konieczne są kroki legislacyjne, wówczas opracowuje wniosek, który jej zdaniem
skutecznie rozwiąże problem oraz zaspokoi możliwie najszersze grono zainteresowanych. W celu zapewnienia
poprawności wszelkich szczegółów technicznych wniosku, Komisja konsultuje się z ekspertami za
pośrednictwem rozmaitych komitetów i grup.
2. Realizacja polityki oraz budżetu UE
Jako organ wykonawczy Unii Europejskiej, Komisja odpowiada za zarządzanie budżetem UE i jego wykonanie.
Większość wydatków dokonują w rzeczywistości władze krajowe lub lokalne, jednak Komisja odpowiada za ich
nadzorowanie  pod czujnym okiem Trybunału Obrachunkowego. Zadaniem obu tych instytucji jest zapewnienie
należytego zarządzania finansami UE. Parlament Europejski udziela Komisji absolutorium z wykonania budżetu
pod warunkiem, że roczne sprawozdanie Trybunału Obrachunkowego wypadnie satysfakcjonująco.
Komisja ma również za zadanie wdrażanie środków przyjętych przez Parlament i Radę, na przykład w ramach
wspólnej polityki rolnej. Innym przykładem jest polityka w zakresie konkurencji, w ramach której Komisja
uprawniona jest do wydawania zezwoleń lub zakazów dotyczących łączenia przedsiębiorstw. Komisja musi
również sprawdzać, czy kraje UE nie subsydiują różnych gałęzi swego przemysłu w sposób mogący prowadzić
do zakłócenia swobody konkurencji.
Programy unijne, którymi zarządza Komisja, obejmują szeroki wachlarz: od programów  Interreg i  URBAN
(budowanie partnerstwa transgranicznego między regionami oraz pomoc w odnowie upadających obszarów
miejskich) po program  Erasmus dotyczący wymiany studentów w całej Europie.
3. RzÄ…dy prawa
Komisja jest strażnikiem traktatów. Oznacza to, że  wraz z Trybunałem Sprawiedliwości  jest odpowiedzialna
za zapewnienie właściwego stosowania prawa UE we wszystkich państwach członkowskich.
Jeśli Komisja uzna, że dany kraj UE nie stosuje się do przepisów prawa europejskiego  przez co nie wywiązuje
się ze swoich zobowiązań prawnych  podejmuje środki w celu naprawy tej sytuacji.
Działania te rozpoczynają się od tak zwanej procedury w sprawie naruszenia. Polega ona na przekazaniu
oficjalnego pisma do rządu tego kraju, w którym Komisja wyjaśnia dlaczego jej zdaniem kraj ten narusza prawo
europejskie oraz wyznacza termin, w którym powinna otrzymać szczegółowe wyjaśnienia w tej sprawie.
Jeśli procedura ta nie przyniesie pożądanego skutku i nie naprawi zaistniałej sytuacji, Komisja musi skierować
sprawę do Trybunału Sprawiedliwości, który jest uprawniony do nakładania kar grzywny. Wyroki Trybunału są
w pełni wiążące dla krajów członkowskich oraz instytucji UE.
4. Reprezentowanie UE na arenie międzynarodowej
Komisja Europejska jest znaczącym rzecznikiem Unii Europejskiej na arenie międzynarodowej. Dzięki niej
państwa członkowskie mówią  jednym głosem na forach międzynarodowych, takich jak Międzynarodowa
Organizacja Handlu (WTO).
Komisja odpowiada również za negocjowanie w imieniu Unii umów międzynarodowych. Przykładem jest tu
Umowa z Cotonou, w której zawarto warunki ważnego partnerstwa pomocy i handlu między UE i rozwijającymi
się krajami Afryki, Karaibów i Pacyfiku.
Organizacja prac Komisji
Do przewodniczącego Komisji należy decyzja o przydziale obszarów polityki odpowiedniemu komisarzowi oraz o
ewentualnych zmianach w tym przydziale w trakcie kadencji Komisji.
Komisja spotyka się raz w tygodniu, zwykle w środę, w Brukseli. Każdy punkt porządku obrad prezentowany
jest przez komisarza odpowiedzialnego za dany obszar polityki, zaÅ› decyzja w danej sprawie podejmowana jest
wspólnie przez cały zespół.
Urzędnicy Komisji pracują w departamentach zwanych  dyrekcjami generalnymi (DG) oraz  służbami . Każda z
DG odpowiada za konkretny obszar polityki i jest kierowana przez dyrektora generalnego, który odpowiada
przed jednym z Komisarzy. Koordynację prac poszczególnych departamentów zapewnia Sekretariat Generalny,
który zajmuje się również obsługą cotygodniowych posiedzeń Komisji. Sekretariatem kieruje sekretarz
generalny, odpowiedzialny bezpośrednio przed przewodniczącym Komisji.
Wprawdzie przygotowywanie wniosków legislacyjnych odbywa się w poszczególnych DG, jednak zyskują one
oficjalny status dopiero, kiedy przyjmie je na swoim posiedzeniu Komisja. Procedura ta - w przybliżeniu -
przebiega następująco:
Załóżmy na przykład, że Komisja dostrzega potrzebę wprowadzenia uregulowań unijnych w celu ograniczenia
zanieczyszczenia rzek w Europie. Dyrekcja Generalna ds. Åšrodowiska opracowuje odpowiedni wniosek na
podstawie szerokich konsultacji z europejskim przemysłem i rolnikami, ministerstwami środowiska w państwach
członkowskich oraz z organizacjami ekologicznymi. Wniosek poddany jest także dyskusji z innymi
departamentami Komisji oraz zweryfikowany przez Służbę Prawną i Sekretariat Generalny.
Kiedy wniosek jest w pełni gotowy, trafia on do porządku dziennego najbliższego posiedzenia Komisji. Jeśli co
najmniej 14 z 27 komisarzy opowie się za wnioskiem, Komisja go przyjmuje. Oznacza to, że wniosek zyskał
bezwarunkowe poparcie całego kolegium komisarzy. Dokument jest następnie przekazywany do Rady i
Parlamentu Europejskiego pod obrady.
Ograniczenie liczebności Komisji
Komisja składająca się ze zbyt dużej liczby członków nie może funkcjonować prawidłowo. Obecnie w Komisji
zasiada po jednym komisarzu z każdego państwa UE.Wraz z przystąpieniem Bułgarii i Rumunii do Unii
Europejskiej liczba komisarzy wzrosła do 27.Liczba ta została przyjęta jednogłośną decyzją Rady.Jednak
postanowiono, że po przystąpieniu do UE 27. państwa członkowskiego liczba komisarzy ma zostać ograniczona.
Stanie się tak w przypadku następnej Komisji, której kadencja rozpocznie się w listopadzie 2009 r.Ostateczną
decyzję w sprawie liczby komisarzy podejmie jednomyślnie Rada.Członkowie Komisji będą mianowani na
zasadzie sprawiedliwej względem wszystkich państw rotacji.System ten ma odzwierciedlać różnorodność
demograficzną i geograficzną wszystkich państw członkowskich.
Trybunał Sprawiedliwości
Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (częściej zwany "Trybunałem") utworzono na mocy Traktatu
EWWiS w 1952 r. Jego siedzibÄ… jest Luksemburg.
Zadaniem Trybunału jest zapewnienie jednolitej interpretacji i stosowania prawa europejskiego we wszystkich
krajach Unii  tak by prawo było jednakowe dla wszystkich. Trybunał zapewnia na przykład, aby sądy krajowe
nie wydawały rozbieżnych wyroków w podobnych sprawach.
Trybunał czuwa również nad tym, by wszystkie państwa członkowskie i instytucje unijne wypełniały nałożone na
nie zobowiązania prawne. Trybunał jest uprawniony do rozstrzygania sporów prawnych między państwami
członkowskimi, instytucjami UE, osobami prawnymi i fizycznymi.
W skład Trybunału wchodzi po jednym sędzi z każdego państwa członkowskiego, dzięki czemu reprezentowane
są w nim krajowe systemy prawne wszystkich 27 krajów Unii.Tym niemniej, ze względów praktycznych,
Trybunał rzadko zasiada w pełnym składzie.Zazwyczaj zasiada jako  Wielka Izba złożona z 13 sędziów lub jako
izby liczące po pięciu lub trzech sędziów.
Trybunał wspomaga ośmiu  rzeczników generalnych . Ich rolą jest przedstawianie uzasadnionych opinii w
sprawach wniesionych do Trybunału. Zadanie to pełnią publicznie i bezstronnie.
Sędziowie i rzecznicy generalni to osoby o niekwestionowanej bezstronności. Posiadają kwalifikacje i
kompetencje wymagane w ich krajach do zajmowania najwyższych stanowisk sądowych. Są mianowani do
Trybunału Sprawiedliwości za wspólnym porozumieniem przez rządy państw członkowskich na sześcioletnią,
odnawialnÄ… kadencjÄ™.
W celu wsparcia Trybunału Sprawiedliwości w rozpatrywaniu dużej liczby spraw do niego wnoszonych, jak
również dla zapewnienia obywatelom lepszej ochrony prawnej, w 1988 r. powołano Sąd Pierwszej Instancji. Sąd
ten (działający przy Trybunale Sprawiedliwości) odpowiada za wydawanie orzeczeń w określonych rodzajach
spraw, zwłaszcza wnoszonych przez osoby fizyczne, firmy oraz niektóre organizacje, jak również spraw
związanych z prawem konkurencji. Zasiada w nim po jednym sędzi z każdego kraju Unii.
Sąd do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej rozstrzyga spory między Unią Europejską a urzędnikami jej
służby publicznej. Sąd ten liczy siedmiu sędziów i funkcjonuje przy Sądzie Pierwszej Instancji.
Sędziowie Trybunału Sprawiedliwości, Sądu Pierwszej Instancji oraz Sądu do spraw Służby Publicznej Unii
Europejskiej wybierają spośród siebie sędziów przewodniczących na odnawialną trzyletnią kadencję. W 2003
roku na prezesa Trybunału Sprawiedliwości sędziowie wybrali Greka, Vassiliosa Skourisa. Prezesem Sądu
Pierwszej Instancji jest obecnie sędzia Marc Jaeger. Natomiast Sądowi do spraw Służby Publicznej Unii
Europejskiej od 2005 r. przewodniczy sędzia Paul J. Mahoney.
Zadania Trybunału
W 2003 roku na prezesa Trybunału sprawiedliwości wybrano Greka, Vassiliosa Skourisa.
Trybunał orzeka we wnoszonych do niego sprawach. Pięć najbardziej powszechnych rodzajów spraw to:
1. odesłania prejudycjalne,
2. skargi na uchybienie zobowiÄ…zaniom,
3. skargi o unieważnienie,
4. skargi na zaniechanie działania,
5. powództwa o odszkodowanie.
Poniżej opisano dokładniej każdy z nich.
1. Orzeczenia w trybie prejudycjalnym
Sądy krajowe każdego państwa UE odpowiadają za zapewnienie właściwego stosowania prawa europejskiego w
ich kraju. Istnieje jednak ryzyko różnego interpretowania tego prawa przez sądy w różnych krajach.
Do uniknięcia takiej sytuacji służy procedura  orzeczenia w trybie prejudycjalnym . Jeżeli sąd krajowy ma
jakiekolwiek wątpliwości co do wykładni lub stosowania aktu prawa europejskiego, może on  a czasami nawet
jest zobowiązany  zwrócić się o poradę do Trybunału Sprawiedliwości. Porada ta jest udzielana w formie
 orzeczenia w trybie prejudycjalnym .
2. Skargi na uchybienie zobowiÄ…zaniom
Komisja może wszcząć takie postępowanie, jeśli ma podstawy, by sądzić, że państwo członkowskie nie wypełnia
zobowiązań, które nakłada na nie prawo europejskie. Postępowanie takie może również wszcząć inne państwo
członkowskie UE.
W obu przypadkach Trybunał rozpatruje domniemane uchybienie i wydaje wyrok. Jeśli Trybunał uzna oskarżone
państwo członkowskie za winne uchybienia, jest ono zobowiązane do natychmiastowego naprawienia sytuacji.
Jeśli w dalszej kolejności Trybunał stwierdzi, że państwo członkowskie nie zastosowało się do jego wyroku,
może nałożyć na to państwo karę grzywny.
3. Skargi o unieważnienie
Jeśli którekolwiek z państw członkowskich, Rada, Komisja lub (pod pewnymi warunkami) Parlament uważają, że
dany akt prawny jest niezgodny z prawem, mogą zwrócić się do Trybunału o jego unieważnienie.
 Skargę o unieważnienie może również wnieść osoba fizyczna, która wnioskuje o unieważnienie przez Trybunał
konkretnego aktu prawnego, ponieważ ma on bezpośredni negatywny wpływ na nią osobiście.
Jeśli Trybunał stwierdzi, że dany akt prawny został przyjęty w niewłaściwy sposób lub nie posiada odpowiedniej
podstawy w traktatach, może orzec o jego nieważności.
4. Skargi na zaniechanie działania
Traktat zobowiązuje Parlament Europejski, Radę oraz Komisję do podejmowania określonych decyzji w
określonych warunkach. Jeśli tego nie robią, państwa członkowskie lub pozostałe instytucje Wspólnoty, jak
również (pod pewnymi warunkami) osoby fizyczne lub firmy mogą wnieść do Trybunału skargę w celu
oficjalnego odnotowania faktu tego zaniechania.
5. Powództwa o odszkodowanie
Każda osoba fizyczna lub prawna, która doznała szkody w wyniku działania lub zaniechania działania Wspólnoty
czy też jej funkcjonariuszy może wnieść powództwo do Trybunału Pierwszej Instancji, domagając się
odszkodowania.
Organizacja pracy Trybunału
Skargi wnoszone są do Trybunału przez jego sekretariat. Do każdej sprawy przydzielany jest konkretny sędzia i
konkretny rzecznik generalny.
Postępowanie Trybunału składa się z dwóch etapów: procedury pisemnej oraz procedury ustnej.
W ramach pierwszej, pisemnej procedury wszystkie strony sprawy przedkładają pisemne oświadczenia. Sędzia
przydzielony do sprawy opracowuje sprawozdanie podsumowując te oświadczenia i przedstawiając prawne tło
sprawy.
Kolejny etap stanowi jawna rozprawa. W zależności od wagi i stopnia złożoności sprawy, rozprawa może
odbywać się przed izbą składającą się z trzech, pięciu lub trzynastu sędziów, ewentualnie przed pełnym
składem Trybunału. Podczas rozprawy adwokaci stron wykładają swoje argumenty przed sędziami i rzecznikiem
generalnym, którzy z kolei mają prawo zadawać im pytania. Następnie rzecznik generalny wydaje swoją opinię,
po czym sędziowie odbywają naradę i ogłaszają wyrok.
Od 2003 roku rzecznicy generalni muszą wydać opinię w sprawie jedynie wówczas, gdy Trybunał uzna, że dana
skarga dotyczy nowego zagadnienia prawnego. Trybunał nie ma również obowiązku zastosowania się do opinii
rzecznika generalnego.
Wyroki Trybunału przyjmuje się zwykłą większością głosów i ogłasza na rozprawach jawnych. Zdania odrębne
nie są publikowane. Decyzje publikuje się w dniu ich ogłoszenia.
Postępowanie przed Sądem Pierwszej Instancji przebiega podobnie, z wyjątkiem braku opinii rzecznika
generalnego.
Europejski Trybunał Obrachunkowy
Trybunał Obrachunkowy powstał w 1975 roku. Jego siedzibą jest Luksemburg. Zadanie Trybunału polega na
sprawdzaniu, czy fundusze UE, pochodzące od podatników, są właściwie pozyskiwane i wydawane zgodnie z
prawem, w sposób gospodarny i na zamierzone cele. Jego misja sprowadza się do zapewnienia podatnikowi
optymalnej jakości za uczciwą cenę. Trybunał jest uprawniony do kontroli każdej osoby lub organizacji,
dysponującej środkami unijnymi.
W skład Trybunału wchodzi po jednym członku z każdego państwa Unii. Członkowie są mianowani przez Radę
na sześcioletnią, odnawialną kadencję. Członkowie wybierają spośród siebie Prezesa na trzyletnią, odnawialną
kadencjÄ™. W styczniu 2008 r. prezesem zostaÅ‚ wybrany Vítor Manuel da Silva Caldeira z Portugalii.
Zadania Trybunału Obrachunkowego
W styczniu 2008 r. prezesem zostaÅ‚ wybrany Vítor Manuel da Silva Caldeira z Portugalii.
Głównym zadaniem Trybunału jest kontrola właściwego wykonania budżetu UE - innymi słowy, zapewnia on
prawidłowość i zgodność z prawem wszystkich wydatków Unii oraz należyte zarządzanie finansami. Działania
Trybunału przyczyniają się zatem do zapewnienia skutecznego i przejrzystego funkcjonowania systemu
unijnego.
W celu realizacji tych zadań, Trybunał bada dokumentację osób i organizacji mających do czynienia z
dochodami lub wydatkami UE. Trybunał często dokonuje kontroli na miejscu. Swoje wnioski zamieszcza w
sprawozdaniach, które zwracają uwagę Komisji i rządów państw UE na wszelkie występujące problemy.
Aby działać w sposób skuteczny, Trybunał Obrachunkowy musi zachowywać całkowitą niezależność od
pozostałych instytucji, jednocześnie utrzymując z nimi stałe kontakty.
Jedną z kluczowych funkcji Trybunału jest wspomaganie Parlamentu Europejskiego i Rady poprzez
przedkładanie im corocznego sprawozdania z kontroli finansowej za poprzedni rok budżetowy. Przed podjęciem
decyzji dotyczącej zatwierdzenia wykonania budżetu przez Komisję, Parlament szczegółowo analizuje to
sprawozdanie. Trybunał, po odpowiedniej weryfikacji, przedkłada również Radzie i Parlamentowi poświadczenie
wiarygodności potwierdzające prawidłowość wykorzystania pieniędzy podatników europejskich.
Wreszcie Trybunał obrachunkowy wydaje opinie w sprawie wniosków legislacyjnych dotyczących kwestii
finansowych oraz działań Unii związanych ze zwalczaniem nadużyć.
Organizacja pracy Trybunału Obrachunkowego
Trybunał Obrachunkowy zatrudnia około 800 osób, a wśród nich tłumaczy, personel administracyjny oraz
kontrolerów. Kontrolerzy, podzieleni na  grupy kontroli , przygotowują projekty sprawozdań, które zatwierdza
następnie Trybunał.
Kontrolerzy często dokonują inspekcji w pozostałych instytucjach UE, państwach członkowskich oraz krajach
otrzymujących pomoc od Unii. Chociaż zasadniczo praca Trybunału w znacznej mierze związana jest z
funduszami, za które odpowiada Komisja, w praktyce aż 80% tych dochodów i wydatków pozostaje w gestii
organów krajowych.
Sam Trybunał Obrachunkowy nie posiada uprawnień w zakresie egzekwowania prawa. Jeśli kontrolerzy odkryją
nadużycia lub nieprawidłowości, informują o tym OLAF  Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć
Finansowych.
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny
Powołany Traktatem Rzymskim w 1957 roku, Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny (EKES) jest organem
doradczym reprezentującym pracodawców, związki zawodowe, rolników, konsumentów oraz pozostałe grupy
interesu, które razem tworzą "zorganizowane społeczeństwo obywatelskie". Komitet przedstawia ich opinie i broni
ich interesów w debatach politycznych z Komisją, Radą i Parlamentem Europejskim.
EKES jest zatem pomostem między Unią a jej obywatelami, przyczyniającą się do uczestnictwa, aktywniejszego
włączenia, a tym samym dalszej demokratyzacji życia społeczności Europy.
Komitet jest nieodzownym uczestnikiem procesów decyzyjnych UE. Konsultacji z nim wymagają wszystkie
decyzje dotyczące polityki gospodarczej i społecznej. Z własnej inicjatywy lub na wniosek innej instytucji UE,
Komitet może też wydawać opinie w innych kwestiach.
EKES liczy 344 członków, przy czym liczba członków z poszczególnych krajów w przybliżeniu odzwierciedla ich
liczbę ludności.Miejsca w Komitecie rozdzielone są na kraje w następujący sposób:
Francja, Niemcy, Wielka Brytania i WÅ‚ochy: 24
Hiszpania i Polska: 21
Rumunia: 15
Belgia, Bułgaria, Czechy, Grecja i Węgry, Austria, Niderlandy,
12
Portugalia i Szwecja:
Dania, Finlandia, Irlandia, Litwa i SÅ‚owacja: 9
Estonia, A
otwa i SÅ‚owenia: 7
Cypr i Luksemburg: 6
Malta: 5
OGÓA
EM: 344
Członkowie Komitetu są nominowani przez rządy państw Unii, jednak w ramach Komitetu są całkowicie
niezależni politycznie. Powoływani są na odnawialną kadencję trwającą cztery lata.
Komitet zbiera się w ramach Zgromadzenia Plenarnego, którego debaty są przygotowywane przez sześć
podkomitetów, zwanych sekcjami, z których każda zajmuje się określonymi obszarami polityki. Komitet wybiera
spośród swych członków przewodniczącego i dwóch wiceprzewodniczących na okres dwóch lat. Pan Mariano
Sepi, z WÅ‚och, objÄ…Å‚ stanowisko Prezesa EKES w paz
dzierniku 2008 r.
Zadania EKES
Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny realizuje trzy podstawowe zadania:
doradza Radzie, Komisji i Parlamentowi Europejskiemu - na ich wniosek lub z własnej inicjatywy,
zachęca społeczeństwo obywatelskie do większego zaangażowania w kształtowanie polityki UE,
wspiera rolę społeczeństwa obywatelskiego w krajach poza Unią i pomaga w tworzeniu w nich struktur
doradczych.
Członkowie EKES
Członkowie Komitetu, pracujący głównie w swoich państwach członkowskich, tworzą trzy grupy reprezentujące
pracodawców, pracowników oraz różne gospodarcze i społeczne grupy interesów.
W skład Grupy Pracodawców wchodzą członkowie wywodzący się z prywatnych i publicznych sektorów
przemysłu, małych i średnich przedsiębiorstw, izb handlowych, handlu detalicznego i hurtowego, bankowości i
ubezpieczeń, transportu i rolnictwa.
Grupa Pracowników reprezentuje wszystkie kategorie pracowników, od robotnika po prezesa. Członkowie tej
grupy wywodzÄ… siÄ™ z krajowych organizacji zwiÄ…zkowych.
Trzecia grupa reprezentuje szeroki wachlarz grup interesów: organizacje pozarządowe, organizacje rolników,
małe przedsiębiorstwa, rzemieślników i wolne zawody, spółdzielnie i organizacje nienastawione na zysk,
organizacje konsumenckie i ekologiczne, kręgi i stowarzyszenia naukowe i akademickie, reprezentujące rodzinę,
kobiety, niepełnosprawnych, itp.
Komitet Regionów
Powołany na mocy Traktatu o Unii Europejskiej w 1994 roku, Komitet Regionów (KR) jest organem doradczym
składającym się z przedstawicieli władz regionalnych i lokalnych w krajach członkowskich. Konsultacji z
Komitetem wymagajÄ… wszelkie decyzje UE zwiÄ…zane z zagadnieniami takimi jak polityka regionalna,
środowisko, edukacja i transport - wszystkie one dotyczą bowiem władz lokalnych i regionalnych.
Komitet Regionów liczy 344 członków.Liczba członków z poszczególnych państw w przybliżeniu odzwierciedla ich
liczbę ludności i przedstawia się następująco:
Francja, Niemcy, Wielka Brytania i WÅ‚ochy: 24
Hiszpania i Polska: 21
Rumunia: 15
Belgia, Bułgaria, Czechy, Grecja i Węgry, Austria, Niderlandy,
12
Portugalia i Szwecja:
Dania, Finlandia, Irlandia, Litwa i SÅ‚owacja: 9
Estonia, A
otwa i SÅ‚owenia: 7
Cypr i Luksemburg: 6
Malta: 5
OGÓA
EM: 344
Członkowie Komitetu są członkami wybieralnych władz regionalnych lub lokalnych, często zwierzchnikami
władz regionalnych, burmistrzami czy prezydentami miast.
Nominują ich rządy państw Unii, jednak w ramach Komitetu są całkowicie niezależni politycznie. Powoływani
są przez Radę Unii Europejskiej na czteroletnią, odnawialną kadencję. Członkowie Komitetu muszą także
posiadać mandat władz, które reprezentują, lub muszą być przed nimi politycznie odpowiedzialni.
Komitet Regionów wybiera spośród swych członków przewodniczącego na dwuletnią kadencję. W lutym 2008
roku przewodniczącym został Belg, Luc Van den Brande.
zadania Komitetu Regionów
Zadaniem Komitetu Regionów jest wyrażanie poglądów na temat aktów prawnych UE z perspektywy lokalnej i
regionalnej. Komitet czyni to poprzez wydawanie opinii dotyczących wniosków legislacyjnych Komisji.
Komisja i Rada mają obowiązek konsultacji z Komitetem Regionów zagadnień mających bezpośrednie
znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych. Mogą jednak również zwracać się o jego opinię w dowolnej
sprawie. Ze swojej strony, Komitet może też z własnej inicjatywy wydawać opinie i przedstawiać je Komisji,
Radzie i Parlamentowi.
Organizacja prac Komitetu
Co roku Komitet Regionów odbywa pięć sesji plenarnych, podczas których wyznacza ogólne wytyczne swej
polityki oraz przyjmuje opinie.
Członkowie Komitetu przypisani są do wyspecjalizowanych komisji, których zadaniem jest przygotowywanie
sesji plenarnych. W Komitecie działa sześć takich komisji:
Komisja ds. Polityki Spójności Regionalnej (COTER)
Komisja ds. Polityki Gospodarczej i Społecznej (ECOS)
Komisja ds. Zrównoważonego Rozwoju (DEVE)
Komisja ds. Kultury i Edukacji (EDUC)
Komisja ds. Konstytucyjnych i Sprawowania Rządów w Europie (CONST)
Komisja ds. Stosunków Zewnętrznych (RELEX)
Europejski Bank Inwestycyjny
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) powstał w 1958 roku na mocy Traktatu Rzymskiego jako bank Unii
Europejskiej udzielający długoterminowych pożyczek. Bank zajmuje się udzielaniem pożyczek dla sektora
publicznego i prywatnego na projekty europejskie w dziedzinach takich jak:
Spójność i konwergencja regionów UE
Wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw
Programy ochrony środowiska
Badania, rozwój i innowacje
Transport
Energia
Bank działa na terenie UE oraz w około 140 krajach na całym świecie, z którymi UE zawarła umowy o
współpracy.
Od 1 stycznia 2000 r. prezesem EBI jest Belg  Philippe Maystadt.
Zadania banku
EBI jest instytucją o charakterze niezarobkowym, której działalność jest oparta na przesłankach politycznych. W
odróżnieniu od banków komercyjnych EBI nie zajmuje się prowadzeniem kont osobistych, transakcji
bezpośrednich czy udzielaniem rad z zakresu prywatnych inwestycji. EBI udziela długoterminowych pożyczek na
finansowanie projektów inwestycji kapitałowych (głównie środki trwałe), ale nie udziela dotacji.
Bank jest własnością państw członkowskich Unii Europejskiej.Wspólnie obejmują one udziały w kapitale banku 
każde według udziału swojej gospodarki w gospodarce Unii. EBI nie wykorzystuje funduszy z budżetu UE.
Działalność EBI jest finansowana za pomocą pożyczek na rynkach finansowych.
Ze względu na fakt, że udziałowcami EBI są państwa członkowskie UE, EBI ma najwyższy możliwy rating
kredytowy (AAA) na rynkach pieniężnych. Dzięki temu EBI może zgromadzić bardzo wysokie kwoty kapitału na
bardzo korzystnych warunkach. Jako że EBI jest bankiem o charakterze niezarobkowym, warunki udzielania
pożyczek są równie korzystne.EBI nie udziela jednak pożyczek przekraczających 50 proc. całkowitego kosztu
danego projektu.
Projekty, w które inwestuje bank, są starannie wybierane na podstawie następujących kryteriów:
muszą przyczyniać się do realizacji celów UE,
muszą być rozsądne z punktu widzenia ekonomicznego, finansowego i technicznego oraz bezpieczne
dla środowiska,
powinny przyciągać fundusze z innych z
ródeł.
EBI wspiera także zrównoważony rozwój w krajach kandydujących i potencjalnie kandydujących, krajach
sąsiadujących z Unią od wschodu i południa oraz w pozostałych krajach partnerskich.
EBI jest większościowym udziałowcem w Europejskim Funduszu Inwestycyjnym.
Organizacja pracy banku
EBI jest instytucją autonomiczną. Samodzielnie podejmuje decyzje w sprawach udzielania i zaciągania pożyczek
 wyłącznie na podstawie jakości projektów oraz możliwości, jakie oferują rynki finansowe. W celu zapewnienia
przejrzystości bank często składa sprawozdania ze swojej działalności.
EBI ściśle współpracuje z innymi instytucjami UE, aby zagwarantować realizację celów polityki Wspólnoty. Na
przykład jego przedstawiciele uczestniczą w posiedzeniach komisji Parlamentu Europejskiego i posiedzeniach
rady ministrów finansów (Rada ECOFIN).
W podejmowaniu decyzji przez bank uczestniczą następujące organy decyzyjne:
Rada Gubernatorów, złożona z ministrów (zwykle ministrów finansów) ze wszystkich państw
członkowskich UE, określa ogólną politykę banku w zakresie udzielania pożyczek, zatwierdza roczny
bilans i sprawozdanie z działalności, upoważnia bank do finansowania projektów poza UE oraz
podejmuje decyzje o zwiększeniu kapitału.
Rada Dyrektorów zatwierdza operacje udzielania i zaciągania pożyczek oraz kontroluje właściwe
zarządzanie bankiem. Składa się na nią 28 dyrektorów  27 nominowanych przez poszczególne
państwa członkowskie UE oraz jeden nominowany przez Komisję Europejską.
Komitet Zarządzający to pełnoetatowe kierownictwo banku,które zajmuje się bieżącym
zarządzaniem EBI. W jego skład wchodzi dziewięć osób.
Komisja audytowa to niezależny organ, podlegający bezpośrednio Radzie Gubernatorów i
odpowiedzialny za sprawdzanie operacji przeprowadzonych przez bank oraz jego dokumentów
księgowych.
Europejski Fundusz Inwestycyjny
Europejski Fundusz Inwestycyjny powołano w 1994 roku, by służył pomocą małym i średnim przedsiębiorstwom
(MŚP). Jego większościowym udziałowcem jest Europejski Bank Inwestycyjny. Bank wraz z Europejskim
Funduszem Inwestycyjnym tworzÄ… GrupÄ™ EBI.
Zadania Funduszu
Europejski Fundusz Inwestycyjny dostarcza kapitał podwyższonego ryzyka małym i średnim przedsiębiorstwom
(MŚP), szczególnie młodym i zorientowanym na technologię. Wystawia on gwarancje kredytowe na pożyczki
udzielane przez nich małym średnim przedsiębiorstwom.
EFI nie należy do pożyczkodawców: nie udziela bezpośrednich pożyczek ani dotacji przedsiębiorstwom, ani też
nie inwestuje bezpośrednio w firmy. Działa natomiast za pośrednictwem banków i innych pośredników
finansowych. Korzysta przy tym ze środków własnych bądz
powierzonych mu przez EBI lub UE.
Działalność funduszu obejmuje państwa członkowskie Unii, jak również Chorwację, Turcję oraz trzy kraje
Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu EFTA (IslandiÄ™, Liechtenstein i NorwegiÄ™).
EuRopejski Bank Centralny
Europejski Bank Centralny (EBC) powstał w 1998 r. Jego siedzibą jest Frankfurt nad Menem (Niemcy). Jego rolą
jest zarządzanie euro  wspólną walutą UE  oraz chronienie stabilności cen, które dotyczą bezpośrednio ponad
dwóch trzecich obywateli UE, używających euro. EBC odpowiada również za kształtowanie i wdrażanie polityki
pieniężnej w strefie euro.
Swą misję EBC wypełnia współpracując z Europejskim Systemem Banków Centralnych (ESBC), który obejmuje
wszystkie 27 państw członkowskich Unii.Tym niemniej tylko 16 z nich przyjęło dotychczas euro.Te piętnaście
krajów tworzy wspólnie strefę euro, zaś ich banki centralne, wraz z Europejskim Bankiem Centralnym, tworzą
tzw.  Eurosystem .
EBC jest instytucją absolutnie niezależną. Ani on, ani żaden inny narodowy bank Eurosystemu, ani też żaden z
członków ich organów decyzyjnych nie może zwracać się do żadnej instytucji o instrukcje, ani takich instrukcji
przyjmować. Instytucje UE oraz rządy państw członkowskich muszą szanować tę zasadę i nie starać się
wywierać wpływu na EBC ani na swój rodzimy bank centralny.
EBC blisko współpracuje z krajowymi bankami centralnymi oraz przygotowuje i wprowadza w życie decyzje
podejmowane przez organy decyzyjne Eurosystemu  Radą Prezesów, Zarządem i Radą Ogólną.
W listopadzie 2003 roku prezesem EBC został Francuz, Jean-Claude Trichet.
Zadania Banku Centralnego
Jednym z głównych zadań EBC jest zapewnienie stabilności cen w obszarze euro, aby siła nabywcza euro nie
osłabła wskutek inflacji.W perspektywie średnioterminowej EBC dąży do utrzymania rocznego wzrostu cen dóbr
konsumenckich nieznacznie poniżej 2%.
Czyni to na dwa sposoby:
po pierwsze poprzez kontrolowanie podaży pieniądza. Nadmierna podaż pieniądza w stosunku do
podaży towarów i usług prowadzi bowiem do inflacji.
po drugie poprzez monitorowanie tendencji cen i ocenę ryzyka, jakie niosą one dla stabilności cen
w strefie euro.
Kontrola podaży pieniądza polega między innymi na ustalaniu stóp procentowych obowiązujących w całej strefie
euro. Jest to prawdopodobnie najbardziej znany rodzaj działania Banku.
Organizacja pracy Banku
Europejski Bank Centralny funkcjonuje w oparciu o trzy organy decyzyjne.
ZarzÄ…d
Zarząd składa się z prezesa EBC, jego wiceprezesa oraz czterech innych członków mianowanych za wspólnym
porozumieniem prezydentów lub premierów państw strefy euro. Członkowie Zarządu powoływani są na
kadencję ośmioletnią, bez możliwości przedłużenia ich mandatu na kolejną kadencję.
Zarząd odpowiada za wdrażanie polityki pieniężnej określonej przez Radę Prezesów (patrz niżej) oraz za
instruowanie krajowych banków centralnych. Przygotowuje on również posiedzenia Rady Prezesów i odpowiada
za bieżący zarząd EBC.
Rada Prezesów
Rada Prezesów jest najwyższym organem decyzyjnym Europejskiego Banku Centralnego. Składa się z sześciu
członków Zarządu oraz z prezesów 15 banków centralnych krajów strefy euro. Na jej czele zasiada prezes EBC.
Głównym zadaniem Rady Prezesów jest wytyczanie polityki pieniężnej strefy euro, a w szczególności ustalanie
stóp procentowych, po których banki komercyjne mogą uzyskać fundusze z Banku Centralnego.
Rada Ogólna
Trzecim organem decyzyjnym EBC jest Rada Ogólna.Składa się ona z prezesa i wiceprezesa EBC oraz prezesów
banków centralnych wszystkich 27 państw członkowskich.Rada Ogólna wspomaga działania EBC w zakresie
doradztwa i koordynacji oraz pomaga w przygotowywaniu dalszego rozszerzania strefy euro.
Inne organy europejskie
UrzÄ…d Publikacji (OP)
Pełna nazwa: Urząd Publikacji Unii Europejskiej. Działa on w charakterze wydawnictwa instytucji unijnych,
wydajÄ…c i rozpowszechniajÄ…c wszelkie oficjalne publikacje  czy to drukiem, czy w formie elektronicznej.
Europejski UrzÄ…d Doboru Kadr
Europejski UrzÄ…d Doboru Kadr zajmuje siÄ™ rekrutacjÄ… dla potrzeb instytucji i innych jednostek UE. Jego
zadaniem jest rozpisywanie i prowadzenie konkursowych egzaminów dla kandydatów na pracowników
wszystkich instytucji unijnych. Rekrutacja przebiega dzięki niemu sprawniej, niż gdyby każda z instytucji
prowadziła osobne konkursy. Roczny budżet EPSO sięga 21 mln euro  to o 11% mniej, aniżeli wynosiły unijne
koszty rekrutacji przed jego powołaniem.
Europejska Szkoła Administracji
Europejska Szkoła Administracji została utworzona w dniu 10 lutego 2005 r. Do zadań szkoły należy
zapewnianie pracownikom UE szkoleń w określonych dziedzinach. Podstawową charakterystyką szkoły jest to,
że organizowane przez nią kursy są otwarte dla pracowników wszystkich instytucji UE, co przyczynia się do
upowszechniania wspólnych wartości, propagowania lepszego zrozumienia wśród pracowników instytucji oraz
osiągania efektu skali. Szkoła ściśle współpracuje z departamentami szkoleniowymi wszystkich instytucji, by
dzięki temu uniknąć powielania wysiłków.
Agencje UE
Powołano pewną liczbę specjalistycznych i zdecentralizowanych agencji UE, które mają wspierać Państwa
Członkowskie UE i ich obywateli. Agencje te są odpowiedzią na dążenie do rozproszenia geograficznego i
potrzebÄ™ sprostania nowym zadaniom natury prawnej, technicznej i/lub naukowej. Agencje UE dzielÄ… siÄ™ na
cztery różne kategorie:
" Agencje wspólnotowe
Agencja wspólnotowa jest organem podlegającym europejskiemu prawu publicznemu; różni się ona od
instytucji wspólnotowych (Rady, Parlamentu, Komisji itd.) oraz posiada własną osobowość prawną.
Ustanowiona jest na mocy aktu prawa wtórnego w celu wykonywania bardzo konkretnych zadań
technicznych, naukowych lub zarządczych w domenie wspólnotowej Unii Europejskiej (I filar UE).
" Agencje ds. Wspólnej Polityki Zagranicznej i BezpieczeństwaAgencje powołano w celu
wykonywania ściśle określonych zadań technicznych, naukowych lub zarządczych w ramach Wspólnej
Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej (II filar UE).
" Agencje ds. współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnychInną grupę agencji powołano,
aby pomagać Państwom Członkowskim UE we współpracy w walce z międzynarodową przestępczością
zorganizowaną. Współpraca w sprawach karnych stanowi III filar UE.
" Agencje wykonawczeAgencje wykonawcze to organizacje ustanowione zgodnie z rozporzÄ…dzeniem
Rady (WE) nr 58/2003 (Dz.U. 11 z 16.1.2003) w celu powierzenia im niektórych zadań
odnoszących się do zarządzania jednym lub więcej programami wspólnotowymi. Agencje te powołane
są na czas określony. Muszą się znajdować w miejscu siedziby Komisji Europejskiej (Bruksela lub
Luksemburg)
" Agencje i organy Euratomu
Organy te utworzono, aby umożliwić osiągnięcie celów określonych w Traktacie ustanawiającym
Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EURATOM).Celem traktatu jest koordynacja programów
naukowo-badawczych państw członkowskich w zakresie pokojowego wykorzystania energii jądrowej,
udostępnienie zasobów wiedzy oraz infrastruktury i środków finansowych przeznaczonych na działania
w tej dziedzinie, a także zapewnienie wystarczającej ilości energii jądrowej i bezpieczeństwa jej
dostaw.
Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich
Instytucja Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich została powołana Traktatem o Unii Europejskiej (de,
en, fr) (Maastricht, 1992 r.). Rzecznik pełni rolę pośrednika między obywatelami a władzami UE. Jest instancją
właściwą do przyjmowania i badania skarg obywateli, firm i organizacji z terenu Unii Europejskiej, jak również
od osób zamieszkałych lub posiadających zarejestrowaną siedzibę w kraju Unii.
Rzecznik jest wybierany przez Parlament Europejski na odnawialną pięcioletnią kadencję, odpowiadającą
kadencji Parlamentu. W kwietniu 2003 roku stanowisko Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich objął były
grecki rzecznik praw obywatelskich, Nikiforos Diamandouros. Ponownie wybrano go na okres pięciu lat w
styczniu 2005 r.
Zadania Rzecznika
Rzecznik pomaga w ujawnianiu  złych praktyk administracyjnych w instytucjach i organach UE. Zła praktyka
administracyjna oznacza mierne lub niewłaściwe działanie administracji. Oznacza to sytuacje, w których dana
instytucja działa niezgodnie z prawem, lub nie przestrzega zasad dobrej administracji, lub też łamie prawa
człowieka. Wymieńmy na przykład:
niesprawiedliwość,
dyskryminacjÄ™,
nadużywanie władzy,
brak lub odmowÄ™ udzielenia informacji,
nieuzasadnioną opieszałość,
niepoprawność procedur.
Rzecznik prowadzi dochodzenia na podstawie skarg lub z własnej inicjatywy. Działa całkowicie niezależnie i
bezstronnie. Nie zwraca się ani nie przyjmuje instrukcji od żadnego rządu ani organizacji.
Jak złożyć skargę do Rzecznika?
Pierwszym krokiem przy składaniu skargi na złą praktykę administracyjną w instytucji lub organie UE jest
skontaktowanie się z tą instytucją lub organem zwykłymi kanałami administracyjnymi i zwrócenie się doń o
naprawienie sytuacji.
Jeśli działanie to nie skutkuje, można złożyć skargę do Rzecznika.
Skargę należy wnieść w ciągu dwóch lat od momentu, gdy dany przypadek złej administracji jest nam znany.
Skarżący musi ujawnić swoją tożsamość, jednoznacznie wskazać, której instytucji lub organu skarga dotyczy
oraz opisać na czym polega problem  może jednak zastrzec traktowanie skargi jako poufnej
Jakie są skutki złożenia skargi?
Jeśli Rzecznik nie jest uprawniony do rozpatrzenia danej skargi  bo na przykład skarga ta była już
przedmiotem postępowania sądowego  będzie czynił starania, by skierować skarżącego do właściwego organu,
który może mu pomóc. Jeśli jednak Rzecznik posiada kompetencje dla rozpatrzenia danej sprawy  na pewno ją
rozpatrzy.
Rozwiązanie problemu skarżącego może jedynie wymagać poinformowania o nim przez Rzecznika instytucji lub
organu, którego dotyczy skarga. Jeśli w trakcie dochodzenia problemu nie da się rozwiązać, Rzecznik będzie
dążył do polubownego rozwiązania problemu, które satysfakcjonuje skarżącego i naprawia zaistniałą sytuację.
Jeśli jednak działanie to nie poskutkuje, Rzecznik ma prawo do wystosowania zaleceń w celu rozwiązania
problemu. Jeśli natomiast skarżona instytucja nie przyjmie jego zaleceń, Rzecznik może przedłożyć
Parlamentowi Europejskiemu specjalne sprawozdanie, prowadzące do podjęcia przez Parlament niezbędnych
działań na szczeblu politycznym.
Co roku Rzecznik składa do Parlamentu sprawozdanie ze swojej działalności.
Europejski inspektor ochrony danych
Stanowisko Europejskiego Inspektora Ochrony Danych (EDPS) ustanowiono w 2001 r. Inspektor dba o to, by
wszystkie instytucje i organy UE szanowały prawo obywateli do prywatności przy przetwarzaniu ich danych
osobowych.
Zadania Europejskiego Inspektora Ochrony Danych (EIOD)
Przy przetwarzaniu danych osobowych umożliwiających zidentyfikowanie danego obywatela instytucje UE
muszą szanować jego prawo do prywatności. Zadaniem EIOD jest dbałość o to, by właśnie tak postępowały, jak
również doradzanie im w kwestiach związanych z przetwarzaniem danych osobowych.
Pojęcie  przetwarzania danych obejmuje operacje takie jak zbieranie informacji, ich zapis i przechowywanie,
odszukiwanie, przesyłanie lub udostępnianie innym osobom, jak również zastrzeganie dostępu, usuwanie lub
niszczenie danych.
Wszystkie one podlegają surowym zasadom postępowania. Dla przykładu, instytucjom i organom UE nie wolno
przetwarzać danych osobowych ujawniających rasę lub pochodzenie etniczne osoby, jej opinie polityczne, religię
lub poglądy filozoficzne czy też przynależność do związków zawodowych. Nie wolno im również przetwarzać
danych dotyczących sytuacji zdrowotnej lub życia płciowego konkretnych osób, o ile nie jest to niezbędne dla
celów medycznych. Jednak nawet wówczas dane muszą być przetwarzane przez pracownika służby zdrowia lub
inną osobę związaną przysięgą do zachowania tajemnicy zawodowej.
EIOD współpracuje z Urzędnikami ds. Ochrony Danych we wszystkich instytucjach i organach UE w celu
zapewnienia właściwego stosowania zasad poszanowania prywatności.
W 2009 roku Europejskim Inspektorem Ochrony Danych ponownie mianowano Petera Hustinxa. Stanowisko
jego zastępcy powierzono Giovanniemu Buttarelli. Ich mandat wygasa w styczniu 2014 r.
Jak skorzystać z pomocy Inspektora Danych?
Obywatel, który ma powody sądzić, że jedna z instytucji lub organów UE naruszyła jego prawo do prywatności,
powinien w pierwszej kolejności zwrócić się bezpośrednio do osób przetwarzających jego dane osobowe. W
przypadku, gdy wynik nie jest zadowalający, należy się skontaktować z właściwym inspektorem ochrony danych
(lista inspektorów jest dostępna na stronie EIOD). Ten bada wniesioną skargę i informuje skarżącego w
możliwie najkrótszym terminie, czy ją podtrzymuje  a jeśli tak, to w jaki sposób problem zostanie rozwiązany.
Inspektor może na przykład nakazać skarżonej instytucji lub organowi poprawienie, zastrzeżenie, usunięcie lub
zniszczenie danych osobowych, które poddano nieprzepisowemu przetwarzaniu.
Jeśli skarżący nie zgadza się z opinią Inspektora, może wnieść sprawę do Trybunału Sprawiedliwości.