Problematyka twórczości Herberta i Szymborskiej











Środa, 26 Kwietnia Imieniny obchodzą: Marzena, Maria, Klaudiusz
 



















  Sciaga.pl > Prace
> Współczesność >
Home | Reklama | Info
| Mail






Gdzie Cz@T ???




Gdzie jestSciaga.pl
?
















Problematyka
twórczości Herberta i Szymborskiej










kategoria:   J.polski
zakres:   Współczesność
dodano:   1999-09-01




Herbert Część
literaturoznawców jest skłonna umieszczać Herberta w nurcie
klasycznym -zwłaszcza, że poeta ten wciąż odwołuje się do
klasycznych mitów i wartości kultury, które stanowią o łączności
pokoleń. Herbert tworzy poezję intelektualną, związaną z tradycją -
stąd jego XX-wieczny klasycyzm. Inne cechy jego poezji to: -
ujawnianie aktualnych problemów moralnych i politycznych w
perspektywie uniwersalnej - poszukiwanie stałych wartości,
podejmowanie problematyki etycznej w poezji - przywoływanie
mitów, dzieł sztuki, postaci i wydarzeń historycznych jako materii
poetyckiej - ironia, humor i prostota języka - środki tworzenia
Twórczość Herberta zalicza się do nurtu etycznego poezji
współczesnej, ponieważ wyraźnie jest w niej poszukiwanie
uniwersalnego systemu wartości, który mógłby być wskazówką dla
każdego człowieka żyjącego w dzisiejszym świecie negującym wartości
moralne i kulturowe. Herbert proponuje zasady, które sprawdziły się
w ciągu wieków jako ostoje ludzkiej godności, obrona przez
zniewoleniem, przez złem. - wśród licznych wierszy Herberta tom
"Pan Cogito" zdobył chyba największą popularność. Herbert
spreparował bohatera poetyckiego, pana Cogito, który twórczo
przemienia świat, analizuje podstawowe zagadnienia egzystencji,
problemy moralne i etyczne. Podsumowaniem całej wędrówki jest
"Przesłanie Pana Cogito". Jest to propozycja dekalogu, przykazań,
wg. Których człowiek powinien postępować, by być prawym i godnie
przebyć życie, by dać świadectwo, bo po to żyje, po to ocalał.
Zestaw przykazań brzmi: - przyjmij aktywną postawę wobec
świata. Nie wolno być ci obojętnym wobec łotrostwa, przemocy,
obłudy, wystosuj gniew i pogardę - oddziel dobro od zła i
potęguj dobro - nie zwalczaj zła siłą, bo będzie oznaczać to
nowe zło - bądź odważny w obliczu przemocy, bądź szlachetny i
wierny jak prastare wzorce - kochaj świat i jego piękno a odrzuć
nędzę moralną - nie wybaczaj w imieniu ludzi skrzywdzonych bo
tylko oni mają do tego prawo Kończy Herbert to wzniosłe
przesłanie słowem Idź! By krzewić humanitarne wartości, nieść
ludziom prawdę trwałą i wartościową.  "Dlaczego klasycy"
Czytamy na pozór relację Tucydydesa z wojny peloponeskiej - drobny
epizod. Otóż Tucydydes spóźnił się z odsieczą i zapłacił za to
wygnaniem z rodzinnego miasta. Analogicznie w czasach dzisiejszych
wojen, generałowie, którzy popełnili błąd, zawsze znajdują
wytłumaczenie, jeśli nie zawiść kolegów to nieprzychylne wiatry.
Jesteśmy inni niż klasycy. Poeta porównuje dwa modele: przeszłości i
współczesności i przenosi całe to porównanie w materię sztuki.
Dlaczego klasycy? Bo ich fusze i ich sztuka są proste, powściągliwe.
Pozostała po nich wartość budząca szacunek - po nas może pozostać
coś co budzi niesmak, płacz - jak miłość w brudnym pokoju hotelowym.
Dlatego wzorem są klasycy.  Dyskusja o sztuce odbywa się także
w znamiennym utworze "Apollo i Marsjasz". Mit głosił, że w pojedynku
między Apollinem a Marsjaszem zwyciężył Apollo. Bóg obdarł
przeciwnika ze skóry i powiesił, a z łez tych, którzy opłakiwali
Marsjasza powstała rzeka. Wiersz Herberta mówi o tym co było dalej,
już po zakończeniu pojedynku. Oto krzyk cierpiącego Marsjasza tak
sugestywnie oddaje jego cierpienie, opowiada cała anatomię bólu, że
staje się to nową, silną, konkurencją wobec klasycznego piękna
sztuki Apolla. Wycie Marsjasza stało się źródłem sztuki konkretnej,
bo jest bogate w siłę wyrazu i mówi prawdę. Jest to stara dyskusja i
odwieczna rywalizacja apollińsiego i dionizyjskiego nurtu w sztuce.
Herbert pyta o źródło i wartość tej drugiej gałęzi. Narodziła się
sztuka uczuć z bólu i z przeżycia, a ma wartość prawdy o odczuciach
i takiego oddziaływania, które wstrząsa odbiorcą. Nawet słowik
skamieniał a drzewo pozostało siwe. Zatem kto wygrał ten pojedynek?
Szymborska Wiersze Szymborskiej cieszą się dużą
popularnością może dlatego, że łatwo w jej utworach odnaleźć siebie,
własne problemy, niepokoje, prawdę o współczesnym świecie, który
zagraża indywidualności jednostki. Problematyka jej wierszy jest
bardzo różnorodna, trudno wskazać stałe motywy, wokół których
niezmiennie krąży. Jednak można wyróżnić: - protest przeciwko
wszechwładnej technice i materializmowi świata; poetka nawołuje do
ocalenia wartości humanistycznych ("Spacer wskrzeszonego",
"Eksperyment") - świat zwykłych drobiazgów otaczający człowieka
("Prospekt", "Przy winie") - refleksja filozoficzna o człowieku
i jego miejscu we wszechświecie ("Eksperyment", "Pomyłka") -
wydarzenia wielkiej wag - refleksja nad historią, ojczyzną i czynami
bohaterskimi ("Obóz głodowy pod Jasłem") - poczucie jedności z
naturą, z przyrodą, miłość do świata i zwierząt ("Szkielet
jaszczura") - cykl wierszy o rzeczach i sprawach niespełnionych
("Z nieodbytej wyprawy w Himalaje") Mówiąc o technice poetyckiej
Szymborskiej trzeba zwrócić uwag na: - mistrzowskie operowanie
puentą, konceptem - wykorzystywanie możliwości języka -
dwuznaczność dowcipu, gry słów, mowy potocznej - intelektualizm
i "ascetyzm" emocjonalny (rzadko daje upust swoim wylewnym uczuciom)
- operowanie metaforą







Autor: Kamil Wasilewski

Ocena : 6 








oceń
prace:
1 2 3 4 5 6


Home | Reklama | Info
| Mail


Prace | Pomoc | Książki | Artykuły | News | Katalog | Forum
| Rozrywka






Wszelkie prawa zastrzeżone / All
rights reserved  Sciaga.pl
2000