UrzÄ…d Lotnictwa Cywilnego
Rejestr Cywilnych Statków Powietrznych
w 2006 r.
Opracowanie:
Jerzy Liwiński
Ośrodek Informacji Naukowej,
Technicznej i Ekonomicznej
Rejestr polskich statków powietrznych 2006 r.
Na początku 2006 roku do polskiego rejestru wpisanych było 2245 statków
powietrznych, a kolejne 205 do ewidencji. Rejestry statków prowadzi Urząd Lotnictwa
Cywilnego /Rejestr Cywilnych Statków Powietrznych/, a ich realizacja wynika z postanowień
Ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo Lotnicze oraz stosownych rozporządzeń wykonawczych
Ministra Infrastruktury. Wpisuje się do nich statki powietrzne dla których Prezes ULC wydał
świadectwa zdatności do lotu lub uznał takie świadectwo, wydane przez właściwy organ
obcego państwa.
Wpisaniu do polskiego rejestru statków powietrznych podlegają: samoloty,
śmigłowce, szybowce, motoszybowce, sterowce, balony (z wyłączeniem bezzałogowych), a
do ewidencji samoloty ultralekkie (o masie do 495 kg) i motolotnie. DokonujÄ…c takiego wpisu
stwierdza się tożsamość danego egzemplarza, określa jego właściciela i użytkownika oraz
ustanawia się jego przynależność państwową.
Podczas wpisu do rejestru lub do ewidencji statkom powietrznym nadaje siÄ™ znaki
rozpoznawcze, składające się ze znaków przynależności państwowej oraz oddzielonych
poziomą kreską znaków rejestracyjnych. Potwierdzeniem wpisania jest wydanie  Świadectwa
rejestracji lub  Åšwiadectwa ewidencji . Statek powietrzny otrzymuje znak polskiej
przynależności państwowej (litery SP) oraz znak rejestracyjny będący grupą liter lub cyfr.
Trzy litery otrzymują - samoloty, śmigłowce, sterowce i balony; cztery litery samoloty
ultralekkie i motolotnie; cztery cyfry - szybowce i motoszybowce.
Znak rejestracyjny składający się z liter nie może zaczynać się od litery Q oraz
tworzyć grupy liter sygnału bezpieczeństwa SOS lub podobnych ważnych sygnałów, a w
szczególności TTT, PAN, XXX oraz zawierać liter: 
, Ć, 
, J, A
, C
, Ó, Ś, y
i Å».
Zasady rozmieszczania znaków
Nadane przez ULC znaki rozpoznawcze nanosi się na statkach powietrznych w sposób
trwały i umożliwiający ich łatwą identyfikację. Powinny być one stale utrzymywane w
czystości i zawsze widoczne. Wysokość znaków zależna jest od typu sprzętu lotniczego oraz
miejsca ich nanoszenia i wynosi nie mniej niż: 50 cm na skrzydłach lub czaszy balonu oraz 30
cm na kadłubie. Natomiast miejsca rozmieszczania znaków przedstawiają się następująco:
balony  poziomo po obu przeciwległych miejscach i w rejonie największego obwodu;
sterowce - na korpusie lub na powierzchniach stateczników; samoloty, szybowce i
motoszybowce - na powierzchni skrzydła oraz po bokach kadłuba pomiędzy skrzydłem i
usterzeniem lub na usterzeniu; śmigłowce - po obu stronach belki ogonowej; motolotnie  na
skrzydle.
Rejestracja sprzętu lotniczego.
Właściciel (użytkownik) sprzętu lotniczego, zamierzający zarejestrować statek
powietrzny, w pierwszej kolejności rezerwuje w Rejestrze Cywilnych Statków Powietrznych
ULC znaki rozpoznawcze podając typ, nr fabryczny i miejsce jego bazowania, a następnie
przystępuje do zebrania wymaganych dokumentów. Po ich zgromadzeniu występuje z
pisemnym zgłoszeniem, do którego załącza: dane właściciela lub przyszłego użytkownika
(nazwiska, adresy, nazwa firmy i jej siedziba) oraz informacje o statku powietrznym (numery
fabryczne, podstawowe dane techniczne i zdjęcia). Ponadto, musi załączyć: świadectwo
zdatności do lotu, dokumenty potwierdzające prawa własności, umowę ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej, świadectwo hałasu, pozwolenie na używanie radiostacji
pokładowej i inne (stosownie do innych przepisów - np. zaświadczenie o wykreśleniu z
obcego rejestru i odprawy celnej).
Jeżeli zgłoszenie zostanie uznane za zasadne i załączone dokumenty będą kompletne to
statek powietrzny zostaje wpisany do rejestru, a zarezerwowane wcześniej znaki przyznaje się
na stałe. Potwierdzeniem wpisania jest wydanie  Świadectwa Rejestracji  Certyficate of
Registration . Statek powietrzny ma zakładaną swoją teczkę, w której archiwizuje się
zgromadzone dokumenty rejestracyjne oraz póz
niejsze z przebiegu eksploatacji, w tym
okresowe świadectwa oględzin.
Za czynności urzędowe związane z rejestracją statków powietrznych pobierane są opłaty
lotnicze. Przykładowo za wpisanie do rejestru wraz z wydaniem świadectwa rejestracji
wysokości te wynoszą odpowiednio: szybowce, motoszybowce i statki powietrzne kategorii
specjalnej  70 zł, a samoloty i śmigłowce, w zależności masy startowej: do 1000 kg  100 zł,
od 1000 do 5700 kg  300 zł, od 5700 do 20.000 kg  800 zł, powyżej 20.000 kg  2000 zł.
Z chwilą wpisania do rejestru, statek powietrzny jest monitorowany pod względem
sprawności technicznej, przez Inspektorat Kontroli Cywilnych Statków Powietrznych ULC.
W przypadku gdy świadectwo zdatności do lotu statku powietrznego nie jest ważne przez dwa
kolejne lata, może być wykreślony z rejestru (np. w 2002 r. wykreślono 50 śmigłowców
Mi-2). W takiej sytuacji właściciel, po otrzymaniu stosownego powiadomienia, zobowiązany
jest usunąć znaki rozpoznawcze i w terminie 14 dni zwrócić świadectwo rejestracji. Należy
nadmienić, że te same znaki rejestracyjne mogą być nadawane wielokrotnie, ale warunkiem
jest jednak wcześniejsze wykreślenie z rejestru statku, który go już posiadał.
Rejestr 2006 r.
Według stanu na dzień 1 stycznia 2006 r. do Rejestru Cywilnych Statków Powietrznych
wpisanych było 2272 szt. sprzętu, w tym 1121 samolotów, 129 śmigłowców, 32
motoszybowce, 866 szybowców, 123 balony i 1 sterowiec. Największa liczba sprzętu
znajduje się w aeroklubach, gdzie użytkowanych jest: 372 samoloty, 729 szybowców, 6
motoszybowców, 27 balonów oraz 1 śmigłowiec. Osoby prywatne są właścicielami: 219
samolotów (19% stanu), 20 motoszybowców (62%), 96 szybowców (11%), 9 śmigłowców
(7%), 35 balonów (28%) i 1 sterowca (100%). Należy nadmienić, że ilość sprzętu lotniczego
będącego własnością prywatną ma tendencję corocznego wzrostu. Przykładowo na początku
ubiegłego roku taką własność posiadały 193 samoloty, natomiast w latach poprzednich: 2004
r.  174 szt., 2003 r.  149 szt., 2002 r. - 135 szt.).
Ewidencja 2006 r.
Należy nadmienić, że Urząd Lotnictwa Cywilnego prowadzi też: ewidencje polskich
statków powietrznych przebywających za granicą, przez okres dłuższy niż 6 miesięcy oraz
ewidencje zagranicznych statków powietrznych przebywających w Polsce, przez okres
dłuższy niż 3 miesiące. Zbiory danych są prowadzone w oparciu o pisemne zgłoszenia
użytkowników sprzętu. Zamieszcza się w nich informacje dotyczące: właściciela i
użytkownika (imię, nazwisko i adresy), dane statku powietrznego (typ i znak rejestracyjny),
czasokres i lotnisko bazowania oraz cel pobytu. Ponadto, do zgłoszenia o pobycie statku
obcego w Polsce załącza się dokumenty potwierdzające obywatelstwo albo przynależność
państwową właściciela i użytkownika, świadectwo rejestracji i zdatności do lotu wystawione
przez obce nadzory lotnicze, dokumenty potwierdzające ubezpieczenie od odpowiedzialności
cywilnej oraz stosowne koncesje (jeżeli wykonywana jest działalność przewozowa lub
usługowa).
Typ sprzętu
EuroLOT
RAZEM
PolskiAeroklub
Wytwórnie lotnicze
sanitarneLotnictwo
PLL LOT Centralwings
Kształcenia Lot.Ośrodki
(osoby fizyczne) Prywatne
prawne)Dyspozycyjne (osoby
AgrolotniczychZakłady Usług
Boeing 767 6 6
Boeing 757 2 2
Boeing 737 14 1 15
Embraer ERJ 170 10 10
Embraer EMB-145 11 11
ATR-72 8 8
ATR-42 7 7
SAAB 340A 3 3
Jetstream 32 2 2
L-410 Turbolet 10 10
An-26 5 5
An-2 50 3 1 60 30 12 156
M-20 Mewa 1 4 3 5 1 14
M-18 Dromader 4 40 22 66
PZL-101 Gawron 36 4 40
PZL-104 Wilga /Wilga 2000 78 2 5 3 15 4 107
PZL-106 Kruk 9 2 11
PZL-110 Koliber 12 11 2 6 31
PZL-150 Koliber 4 1 5
Zlin-50 4 4
Zlin-42 49 1 2 52
Zlin-142 41 2 5 48
Zlin-526 27 1 3 31
Jak-12 38 3 6 47
Cessna 150,152, 172,175,177 23 81 48 152
Cessna 182 Q/S/P/N 11 5 16
Cessna 402B,421BC 6 6
Piper Arrow Cherokee Aerostar 3 4 7
Piper PA-28-181/235 5 2 7
Piper PA-34-220T Seneca V, 4 1 5
Piper CUB 1 5 6
Tajfun TL-32 1 5 6
Socata TB-9 4 3 7
Rallye 235GT /MS 893E 1 2 2 5
Bücker BÜ-131 Jungmann 5 15 20
Maule M-7-235C 5 5
Golf-100 P-96 2 2 4
CH-601 Zodiak 2 7 9
EOL-2/VL-X, VLA 9 9
Tulak 6 6
3Xtrim-450/-550 1 11 3 15
JK-05 Junior 3 6 9
CH-701 STOL 2 4 6
AT-3 3 3 6
EOL - Specjal 3 2 5
TB-10 3 1 4
CSS-13 3 2 1 6
Inne  pozostałe typy* 5 6 1 52 45 109
RAZEM 41 13 372 24 17 4 112 319 219 1121
Opracowanie:
Jerzy Liwiński  Ośrodek Informacji Naukowej, Technicznej i Ekonomicznej ULC
* W przypadku korzystania z powyższych danych,
prosimy o podawanie z
ródła ich opracowania.