Zdanie odrębne SSN Andrzeja Wasilewskiego do wyroku
w sprawie II UKN 176/99
Niniejszym zgłaszam zdanie odrębne do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28
paz
dziernika 1999 r. A oto uzasadnienie mego stanowiska w tej sprawie:
1. Art. 442 ż 1 KC stanowi, że roszczenie odszkodowawcze z czynu niedo-
zwolonego przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany
dowiedział się o szkodzie i o osobie zobowiązanej do jej naprawienia, jednakże  w
każdym wypadku roszczenie przedawnia się z upływem lat dziesięciu od dnia, w któ-
rym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę . W konsekwencji, w sytuacji, gdy
szkoda będąca wynikiem czynu niedozwolonego ujawni się po dziesięciu latach a
tempore facti, poszkodowany traci roszczenie odszkodowawcze, o którym mowa w
art. 442 ż 1 KC (podobnie w wypadku art. 442 ż 2 KC). Stąd, w celu uniknięcia skut-
ków wspomnianego dziesięcioletniego terminu przedawnienia, polegającego na nie-
możności dochodzenia roszczeń odszkodowawczych za szkody wynikłe z czynu nie-
dozwolonego, które ujawnią się już po upływie tego terminu, stosownie do dyspozycji
art. 321 ż 2 KPC, w orzecznictwie sądowym przyjmuje się (por. uchwały składu
siedmiu sędziów Sądu Najwyższego: z dnia 24 maja 1960 r., I CO 5/60 - OSNCP
1961 r. poz.3; z dnia 29 paz
dziernika 1965 r., III PO 15/65 - OSNCP z 1966 r.
poz.89; oraz z dnia 17 kwietnia 1970 r., III PZP 34/69 - OSNCP 1970 r. poz.217), że
wniesienie pozwu o odszkodowanie za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym
przerywa bieg przedawnienia także co do roszczeń nie objętych żądaniem, a mogą-
cych powstać w przyszłości, jeżeli wynikają one z faktów przytoczonych przez powo-
da w pozwie. Przy czym, zgodnie z wyrażoną w art. 123 ż 1 pkt 1 KC zasadą, bieg
przedawnienia ulega przerwaniu w wyniku samego podjęcia przez wierzyciela przed
sądem (lub innym właściwym organem) czynności zmierzającej do dochodzenia
roszczeń, a więc skutek ten ma miejsce także w wypadku, gdy sąd oddali takie żą-
danie. Bowiem przerwa biegu przedawnienia nie jest zależna od treści rozstrzygnię-
cia sądowego (sic!), ale jest wyłącznie konsekwencją tego, że wierzyciel czynność tę
podjął, chyba że wyraz
ny przepis ustawy stanowi inaczej (np. art. 130 ż 2 KPC oraz
art. 203 ż 2 KPC - por. także uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z
dnia 21 maja 1981 r., III CZP 57/80 - OSNCP 1982 z. 1, poz.1).
Jednakże należy równocześnie mieć na uwadze, że w każdym wypadku, gdy
powód występując ze stosownym żądaniem w trybie art. 189 KPC, domaga się usta-
2
lenia odpowiedzialności za przyszłe szkody z czynu niedozwolonego, sąd obowiąza-
ny jest ustalić, czy w danym wypadku powód ma w tym interes prawny.
2. W rozpoznawanej sprawie, powód-Dariusz Z. zatrudniony przez stronę poz-
waną, uległ wypadkowi przy pracy w dniu 28 lutego 1996 r. Na okoliczność tę spo-
rządzony został, z udziałem powoda, protokół powypadkowy, od którego żadna ze
stron nie wniosła odwołania. Następnie, niezależnie od świadczeń wypadkowych z
tytułu wypadku przy pracy, które powód uzyskał na podstawie przepisów ustawy z
dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób za-
wodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 1983 r. Nr 30, poz.144 ze zm.), w ugodzie cywil-
noprawnej (art. 917 KC) zawartej w dniu 16 paz
dziernika 1996 r. pomiędzy powodem
i stroną pozwaną uzgodniono, że w celu zaspokojenia roszczeń odszkodowawczych
powoda z tytułu czynu niedozwolonego strona pozwana: po pierwsze - wypłacać bę-
dzie powodowi rentę uzupełniającą w kwocie 750 zł miesięcznie, z tym, że jej wyso-
kość zostanie zwaloryzowana w drodze uzgodnienia stron począwszy od maja 2000
r.; po drugie - zapłaci powodowi tytułem zadośćuczynienia jednorazowo kwotę
75.000 zł, przy czym w pkt 3 ugody znalazło się wyraz
ne zastrzeżenie, w myśl które-
go:  Ustalona kwota zadośćuczynienia w wysokości 75.000 zł zaspokaja wszelkie
roszczenia Pana Dariusza Z. z tego tytułu . Skoro więc powód w drodze ugody przy-
jął uzgodnioną kwotę zadośćuczynienia  z tytułu wszelkich roszczeń , to mając na
uwadze, że od skutków prawnych ugody można się uchylić jedynie wyjątkowo (art.
918 KC), oznacza to, iż powód nie miał już interesu prawnego niezbędnego do wys-
tąpienia w trybie art. 189 KPC z żądaniem ustalenia odpowiedzialności odszkodo-
wawczej strony pozwanej z tytułu czynu niedozwolonego, za ewentualne  przyszłe
szkody mogące być następstwem zaistniałego wypadku przy pracy. Dlatego nale-
żało stwierdzić, że w rozpoznawanej sprawie rozstrzygnięcia Sądów obu instancji
oddalające powództwo były trafne, pomimo błędnego ich uzasadnienia.
3. Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Najwyższy powinien na podstawie art.
39312 KPC oddalić kasację powoda.
========================================