OPINIE
Rozdział 2/4.I.5.
2/4.I.5. Szkolenie w dziedzinie BHP
Program instruktażu stanowiskowego
Stanowisko pracy:
sprzedawca w sklepie osiedlowym (do 300 m2)
Lesław Zieliński
Rozdział
2. Szkolenia
2/4.I.5. Instruktaż Spis treS
ci
maj 20062/4.I.5. stanowiskowy  sprzedawca w sklepie osiedlowym
1. Podstawy opracowania programu . . . . . . . . . . . . . . 1
2. Cel szkolenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
3. Uczestnicy szkolenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
4. Sposób organizacji szkolenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
5. Plan instruktażu stanowiskowego  sprzedawca . . . 3
6. TreS
ć instruktażu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4
6.1. Warunki S
rodowiska pracy . . . . . . . . . . . . . . . 4
6.2. Zagrożenia występujące podczas wykonywania
prac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
6.3. Sposoby ochrony przed zagrożeniami. . . . . . . 6
6.4. Pokaz przez instruktora sposobu wykonania
pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
6.5. Próbne wykonania usługi przez pracownika
pod nadzorem instruktora. . . . . . . . . . . . . . . . 8
6.6. Samodzielne wykonanie usługi przez pracownika
pod nadzorem instruktora. . . . . . . . . . . . . . . . 9
6.7. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania
usługi przez pracownika . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
1. Podstawy opracowania programu
Przy opracowaniu programu szkolenia uwzględniono ustawę z 24.8.1991 r. o ochro-
nie przeciwpożarowej (tj. Dz.U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1229, ze zm.) oraz następujące
rozporządzenia regulujące bezpieczeństwo i higienę pracy:

Ministra Gospodarki i Pracy z 27.07.2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie
bhp (tj. Dz.U. Nr 180. poz. 1860, ze zm.),

Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26.9.1997 r. w sprawie ogólnych przepisów
bhp (tj. Dz.U. z 2003 r., Nr 169, poz. 1650),

Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 16.6.2003 r. w sprawie ochrony
przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (tj.
Dz.U. Nr 121, poz. 1138),

Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 14.3.2000 r. w sprawie bhp przy ręcznych
pracach transportowych (Dz.U. Nr 26, poz. 313, ze zm.),

Ministra Gospodarki z 21.12.2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla
S
rodków ochrony indywidualnej (Dz.U. Nr 259, poz. 2173),
maj 2006 1
OPINIE 2. Szkolenia
Rozdział 2/4.I.5.

Ministra Zdrowia z 26.4.2004 r. w sprawie wymagań higieniczno-sanitarnych
w zakładach produkujących lub wprowadzających do obrotu S
rodki spożyw-
cze (Dz.U. Nr 104, poz. 1096),

Rady Ministrów z 1.12.1990 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocia-
nym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz.U. Nr 200,
poz. 2047, ze zm.),

Rady Ministrów z 10.9.1996 r. w sprawie wykazu prac szczególnie uciążliwych
lub szkodliwych dla zdrowia kobiet. (Dz.U. Nr 114, poz. 545, ze zm.),

Ministra Zdrowia z 19.12.2002 r. w sprawie wymagań higieniczno-sanitarnych
zakładów i wymagań dotyczących higieny w procesie produkcji i w obrocie ar-
tykułami oraz materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z tymi ar-
tykułami (Dz.U. Nr 234, poz. 1979),

Ministra Zdrowia z 18.12.2002 r. w sprawie warunków sanitarnych i higienicz-
nych w obrocie S
rodkami spożywczymi sprzedawanymi luzem, łatwo psu-
jącymi się dietetycznymi S
rodkami spożywczymi, sypkimi i nie opakowanymi
S
rodkami spożywczymi oraz materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kon-
taktu z tymi S
rodkami spożywczymi (Dz.U. Nr 234, poz. 1976).
2. Cel szkolenia
Celem szkolenia jest uzyskanie przez pracownika:

informacji o czynnikach szkodliwych i niebezpiecznych S
rodowiska pracy wy-
stępujących w miejscu pracy sprzedawcy oraz o ryzyku zawodowym związa-
nym z wykonywaną pracą,

wiedzy i umiejętnoS
ci dotyczących sposobów ochrony przed urazami i choro-
bami w warunkach normalnej pracyi wwarunkach awaryjnych,

wiedzy i praktycznych umiejętnoS
ci z zakresu bezpiecznego wykonywania pracy,

informacji o zasadach postępowania w razie wypadku, pożaru lub innej niety-
powej sytuacji (np. konfliktu z klientem).
Należy pamiętać, że instruktaż stanowiskowy powinien być przeprowadzony
po wprowadzeniu nowych urządzeń wyposażenia sklepu lub innej organizacji
prac, jeżeli powoduje to możliwoS
ć pojawienia się nowych zagrożeń. Wystarczy
wówczas uzupełnić ten podstawowy instruktaż o elementy mające wpływ na bez-
pieczeństwo pracy.
3. Uczestnicy szkolenia
Szkolenie jest przeznaczone:

dla nowo zatrudnianych sprzedawców,

dla pracowników przenoszonych na stanowiska sprzedawcy,

przy zmianie organizacji stanowisk pracy,

przy rozszerzeniu asortymentu towarów mającym wpływ na bezpieczeństwo
pracy.
PRZYKA
AD Ponowny instruktaż należy przeprowadzić, jeS
li przy kasie wprowadzono lady z podajnikiem towarów.
2 maj 2006
2/4.I.5. Instruktaż stanowiskowy  sprzedawca w sklepie osiedlowym OPINIE
Rozdział 2/4.I.5.
Instruktaż będzie konieczny, w przypadku uruchomienia stoiska mięsno-wędliniarskiego. PRZYKA
AD
4. Sposób organizacji szkolenia
Szkolenie prowadzone jest w formie instruktażu  na stanowisku (stanowiskach),
na którym(ch) będzie zatrudniony instruowany sprzedawca (kasa, stanowiska
wydzielone, odbiór towarów od dostawców, itp.), na podstawie programu szcze-
gółowego.
Sposób realizacji szkolenia i czas trwania poszczególnych jego częS
ci należy do-
stosować do przygotowania zawodowego i dotychczasowego stażu pracy instru-
owanego sprzedawcy oraz zakresu prac i warunków panujących w sklepie.
5. Plan instruktażu stanowiskowego  sprzedawca
Liczba
Lp. Temat szkolenia
godzin
12 3
1. 2
Przygotowanie sprzedawcy do wykonywania okreS
lonej pracy, w tym
w szczególnoS
ci:
a) omówienie warunków pracy z uwzględnieniem elementów:
" miejsc, w których będą wykonywane prace, mających wpływ na
warunki pracy sprzedawcy, w tym: stanowiska wydzielone, od-
biór towarów od dostawców, składowanie w magazynku, prace
na wysokoS
ci do 1m, itp.,
" stanowiska roboczego mających wpływ na bhp, w tym: kasa, po-
zycja przy pracy, narzędzia, podesty,
" sposobu transportu towarów i ich układania na półkach, ladach,
w szafach chłodniczych i zamrażarkach;
b) omówienie:
" zagrożeń występujących przy wykonywaniu prac i czynnoS
ciach
pomocniczych (np. czyszczenie zamrażarki, ręczne prace trans-
portowe),
" wyników oceny ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną
pracą;
c) omówienie:
" sposobów ochrony przed zagrożeniami i uciążliwoS
ciami wystę-
pującymi podczas pracy,
" przebiegu czynnoS
ci przed, w trakcie i po zmianie roboczej, a także
po wykonaniu konkretnych czynnoS
ci (czystoS
ć, higiena osobista),
" stosowanych zabezpieczeń przed urazami, chorobami, uciążliwo-
S
ciami,
" zasad postępowania w razie wypadku, pożaru lub awarii,
" zasad kultury osobistej.
maj 2006 3
OPINIE 2. Szkolenia
Rozdział 2/4.I.5.
12 3
2. Pokaz przez instruktora sposobu wykonywania pracy na stanowisku 0,5
pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp, z uwzględnieniem metod
bezpiecznego wykonywania poszczególnych czynnoS
ci i ze szczegól-
nym zwróceniem uwagi na czynnoS
ci trudne oraz niebezpieczne.
3. Próbne wykonanie zadania przez sprzedawcę pod kontrolą instruktora. 0,5
4. Samodzielna praca sprzedawcy pod nadzorem instruktora. 4
5. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania pracy przez pracownika. 1
Razem: 8
1 godzina instruktażu = 45 min.
Program opracował: Po konsultacji z pracownikami zatwierdził:
........................................... ..........................................................................
(imię i nazwisko) (data, imię i nazwisko, funkcja, podpis)
6. TreS
ć instruktażu
Instruktaż należy prowadzić w taki sposób, aby sprzedawca uzyskał komplet wia-
domoS
ci i umiejętnoS
ci istotnych dla zapewnienia bezpiecznych i higienicznych
warunków pracy, nie tylko sobie, ale również współpracownikom i klientom.
6.1. Warunki S
rodowiska pracy
Na początku szkolenia warto przejS
ć się z pracownikiem po terenie sklepu i za-
poznać go z typowymi miejscami wykonywania pracy, miejscami związanymi
z zatrudnieniem oraz wyposażeniem technicznym. Należy pokazać:

Miejsca pracy pomieszczenie biurowe,

magazynek towarów,

pomieszczenia higieniczno-sanitarne (toalety, miejsce przechowywania odzie-
ży własnej i roboczej, pomieszczenie do spożywania posiłków, itp.),

miejsca pobierania i przechowywania narzędzi, S
rodków czystoS
ci, itp.
Warunki pracy Z kolei należy omówić warunki pracy w sklepie  częS
ć samoobsługowa, stanowi-
ska wydzielone, magazyn. Uwzględnić trzeba elementy stanowiska roboczego
mające wpływ na bhp (pozycja ciała przy pracy  szczególnie ręczne przenoszenie
towarów, oS
wietlenie, narzędzia). W tym miejscu omawiamy wpływ organizacji
prac na zachowanie się klientów i sposób postępowania z klientami powo-
dującymi zakłócenie w normalnej pracy sklepu (np. klienci zdenerwowani, bę-
dący pod wpływem alkoholu, małe dzieci, osoby pozostawiające psy przy wejS
ciu
do sklepu).
4 maj 2006
2/4.I.5. Instruktaż stanowiskowy  sprzedawca w sklepie osiedlowym OPINIE
Rozdział 2/4.I.5.
6.2. Zagrożenia występujące podczas wykonywania
prac
Podstawą do omówienia tematu jest ocena ryzyka zawodowego dla czynnoS
ci
wykonywanych na stanowisku sprzedawcy. Istotnym jest pokazanie możliwych
 maksymalnych skutków poszczególnych zagrożeń i ryzyka początkowego wy-
stępującego bez stosowania zabezpieczeń.
Zagrożenia i ich skutki
Najczęstsze zagrożenia wypadkowe to: Zagrożenia
wypadkowe

pożar spowodowany awarią urządzeń elektrycznych czy zaprószeniem ognia
(wpływ stanu technicznego urządzeń i porządku w sklepie na bezpieczeństwo
ppoż.), mogący być przyczyną ciężkiego poparzenia ciała, zatrucia, uduszenia,
a nawet S
mierci,

porażenie prądem elektrycznym, nawet ze skutkiem S
miertelnym, w sytuacji
używania niesprawnych urządzeń, przedłużaczy z przewodami niezabezpie-
czonymi przed uszkodzeniami mechanicznymi oraz nieprzestrzegania instruk-
cji obsługi urządzeń i zakazu wykonywania napraw przez osoby nieupoważ-
nione,

przeciążenie układu ruchu podczas nieprawidłowego podnoszenia, przeno-
szenia, ustawiania towarów i nieprzestrzegania instrukcji ręcznych prac trans-
portowych  skutkiem są naciągnięcia mięS
ni, zwichnięcia i złamania,

poS
lizgnięcie, upadek na tej samej płaszczyx
nie, których przyczyną może być
nierówne, S
liskie podłoże, porozrzucane towary i odpady opakowań, a skut-
kiem złamania, zwichnięcia kończyn, stłuczenia ciała,

upadek z niewielkiej wysokoS
ci podczas układania lub sięgania po towary
z wyższych półek, mogący spowodować złamania, zwichnięcia kończyn, stłu-
czenia ciała (głowy)  czasem nawet bardzo poważne,

przygniecenie, uderzenie spadającym towarem, w sytuacji nieprawidłowego
przenoszenia towarów lub złego ich składowania, szczególnie na wyższych
półkach regałów, mogące powodować urazy ciała, szczególnie kończyn,

uderzenie o nieruchome elementy, takie jak: regały, wejS
cia, w sytuacji nieza-
chowania należytej ostrożnoS
ci i poS
piechu, mogące powodować urazy ciała
(kończyn, głowy),

oparzenia gorącymi płynami (kawą, herbatą), w sytuacji zaparzania jej w miej-
scach przypadkowych  skutkiem są oparzenia (głównie dłoni),

urazy dłoni przy kontakcie z ostrymi krawędziami towaru  taS
ma opakowań,
w sytuacji niezachowania należytej ostrożnoS
ci oraz nieużywania rękawic 
skaleczenia,

ciężkie urazy dłoni (krajalnica mechaniczna)  przy niezachowaniu wymogów
instrukcji obsługi urządzenia  skaleczenia, a nawet obcięcie częS
ci palców,

skaleczenia, zakłucia, stłuczenia spowodowane pracą z użyciem narzędzi
(noże, tasaki), w sytuacji niedostosowania narzędzia do czynnoS
ci lub nieza-
chowania należytej ostrożnoS
ci, a także używania narzędzi z uszkodzonymi
trzonkami czy tępych  urazy dłoni,

odmrożenia w sytuacji nieużywania rękawic i niezachowania należytej ostroż-
noS
ci przy czyszczeniu zamrażarki  skutek to uszkodzenia skóry, a nawet
głębiej położonych tkanek.
maj 2006 5
OPINIE 2. Szkolenia
Rozdział 2/4.I.5.
Zagrożenia Choroby, które należy omówić:
chorobowe

choroby układu szkieletowo-mięS
niowego spowodowane dx
wiganiem mate-
riałów przy niezachowaniu obowiązujących norm i ergonomicznych technik
dx
wigania oraz nieprawidłowej pozycji ciała,

choroby układu szkieletowo-mięS
niowego spowodowane pracą w wymuszo-
nej pozycji ciała (obciążenie statyczne) szczególnie na stanowisku kasowym,
w przypadku niestosowania zasady przemiennoS
ci prac,

choroby układu oddechowego spowodowane przeciągami przy niezabezpie-
czeniu wejS
cia do sklepu oraz nieużywania odzieży zimowej w okresie jesien-
no-zimowym,

choroby przenoszone przez klientów oraz przez kontakt z banknotami przy
niezachowaniu należytej ostrożnoS
ci i higieny osobistej,

alergie skórne przy stosowaniu silnych S
rodków czyszczących i dezynfeku-
jących  przy niezachowaniu należytych S
rodków ostrożnoS
ci, w tym niestoso-
waniu rękawic ochronnych.
Zagrożenia dla osób trzecich  współpracowników, klientów
Zagrożenia Typowe zagrożenia dla osób trzecich to:
dla klientów

uderzenie towarem spadającym z regału,

potknięcie, upadek na płaszczyx
nie,

uderzenie o elementy wyposażenia sklepu.
6.3. Sposoby ochrony przed zagrożeniami
W tym punkcie należy omówić:

obowiązujący w zakładzie sposób zapewnienia pracownikowi odzieży robo-
czej  jaka odzież mu się należy, kto i gdzie będzie mu ją wydawał, jaki jest czas
jej użytkowania, w jaki sposób jest zapewnione pranie odzieży roboczej,

stosowane ochrony indywidualne (odzież zimowa, rękawice robocze i hi-
gieniczne)  w jakich sytuacjach używać, przed czym chronią, skąd pobierać
i gdzie składować zużyte,

obowiązujące instrukcje bhp dla sprzedawcy,

bezpieczne i ergonomiczne sposoby wykonywania poszczególnych czyn-
noS
ci,

organizację pracy w sklepie  zmiany miejsc i czynnoS
ci, grafiki tygodniowe
zmian,

podręczny sprzęt ppoż.  kiedy, jak wykorzystać.
Trzeba przedstawić pracownikowi ważne telefony (w zależnoS
ci od warunków
miejscowych), w tym:

alarmowe (straż pożarna, pogotowie ratunkowe, policja, służba ochrony),

do kierownika, lub właS
ciciela sklepu
i miejsce, gdzie wykaz telefonów jest dostępny.
Wypadki W kolejnoS
ci należy omówić postępowanie w razie:
i awarie

wypadku przy pracy (a także nagłej niedyspozycji zdrowotnej klienta)  ko-
lejnoS
ć czynnoS
ci: udzielenie pierwszej pomocy (ewentualne wezwanie pogo-
towia), zabezpieczenie miejsca wypadku, powiadamianie przełożonego,
6 maj 2006
2/4.I.5. Instruktaż stanowiskowy  sprzedawca w sklepie osiedlowym OPINIE
Rozdział 2/4.I.5.

pożaru (kolejnoS
ć czynnoS
ci  poinformowanie współpracowników i ewaku-
acja ludzi, wyłączenie zasilania w energię elektryczną, użycie podręcznego
sprzętu ppoż., ewentualne powiadamianie Państwowej Straży Pożarnej).
Ważnym elementem szkolenia jest pokazanie sposobów postępowania z klientami
zdenerwowanymi, pod wpływem alkoholu, a także wprowadzającymi psy do skle-
pu, czy pozostawiającymi je przy wejS
ciu (uprzejmoS
ć, opanowanie i stanowczoS
ć).
Korzystając z karty oceny ryzyka zawodowego należy wykazać jak zmniejsza się
ryzyko zawodowe przy stosowaniu dostępnych S
rodków profilaktycznych.
Warto przypomnieć rolę badań lekarskich, a także nielekceważenia żadnego nawet
najdrobniejszego urazu.
Szczegóły dotyczące ochrony przed zagrożeniami
Podstawą omówienia tematu są:

karta oceny ryzyka zawodowego,

instrukcje: ręcznych prac transportowych i składowania  magazynowania to-
warów,

instrukcje obsługi: lad i szaf chłodniczych, zamrażarek i krajalnicy mechanicz-
nej oraz innych wykorzystywanych sprzętów.
Zwrócić uwagę na obowiązek: Obowiązki
pracownika

dbania o ład i porządek w miejscu pracy,

codziennej kontroli stanu technicznego urządzeń i narzędzi,

przestrzegania instrukcji ppoż.,

używania sprzętu pomocniczego,

używania jedynie narzędzi sprawnych technicznie i dostosowanych do kon-
kretnych czynnoS
ci,

używania przydzielonych ochron osobistych i odzieży roboczej, obuwia i rę-
kawic,

zachowywania prawidłowej pozycji ciała przy wykonywaniu pracy (prace
transportowe, obsługa kasy),

skupienia się na wykonywanych czynnoS
ciach (kasa),

zabezpieczenia przed spadnięciem materiałów i narzędzi (układane towary,
noże, tasaki).
Duży nacisk w szkoleniu należy położyć na obowiązujące zakazy: Zakazy

przechowywania na stanowisku pracy nadmiernych iloS
ci odpadów,

przeciążania półek regałów,

ustawiania towarów na półkach regałów w stosy (szczególnie w opakowaniach
szklanych i metalowych),

wspinania się po regałach, używania niestabilnych przedmiotów jako pode-
stów, podnoszenia jednego pracownika przez drugiego w celu np. sięgnięcia po
towar z wyższej półki regału,

wykonywania czynnoS
ci jeden nad drugim, np. podczas ustawiania towarów
w tym samym czasie na najwyższych i najniższych półkach regałów,

wykonywania napraw urządzeń elektrycznych,

palenia papierosów w sklepie,

układania (pozostawiania) przewodów elektrycznych w przejS
ciach,

używania niesprawnych (np. bez osłon, uszkodzonych) urządzeń i narzędzi.
maj 2006 7
OPINIE 2. Szkolenia
Rozdział 2/4.I.5.
Wpływ na W tym punkcie instruktażu należy omówić również:
bezpieczeństwo

wpływ nieuzasadnionego poS
piechu i niezachowania należytej ostrożnoS
ci na
pracy
prawdopodobieństwo popełnienia błędów mogących być przyczyną wypadków
(uderzenie przenoszonym, ustawianym towarem, upadek na tym samym pozio-
mie, skaleczenia nożem, tasakiem, uderzenia o elementy wyposażenia, itp.),

wpływ użytkowania niesprawnych narzędzi na bezpieczeństwo pracy (noże,
krajalnica, tasak).
OdpowiedzialnoS
ć za osoby postronne
Zagrożenia dla Omawiając te zagadnienia należy zwrócić uwagę na zagrożenia mogące dotyczyć
klientów
wszystkich osób przebywających w sklepie  klientów, dostawców towarów oraz
na sposoby organizacji pracy gwarantujące ich bezpieczeństwo.
6.4. Pokaz przez instruktora sposobu wykonania pracy
Na tym etapie instruktażu stanowiskowego istotny jest dobór miejsca (kilku miejsc)
wykonywania prac obejmującego możliwie szeroki zakres czynnoS
ci oraz poka-
zanie sposobu bezpiecznego ich wykonywania w różnych warunkach.
Pokaz rozpoczęty od czynnoS
ci związanych z przygotowaniem miejsca pracy (roz-
stawienia towarów, narzędzi, opakowań) powinien obejmować także:

sposób odbioru towarów z samochodu,

Zakres pokazu czynnoS
ci transportowe (właS
ciwa pozycja przy pracach ręcznych),

przygotowywanie towarów do sprzedaży (rozpakowywanie, krojenie, pako-
wanie),

ewentualnie praca w kasie.
Ostatnim elementem pokazu powinny być czynnoS
ci po zakończeniu pracy  po-
rządkowanie stanowiska pracy, zdawanie narzędzi itp.
Instruktor powinien zwrócić uwagę pracownika na czynnoS
ci najważniejsze,
z punktu widzenia bezpieczeństwa pracy i bezpieczeństwa osób postronnych
oraz zapewnić dogodne warunki do obserwowania pokazu. Poszczególne, objęte
pokazem czynnoS
ci powinny być wykonane w odpowiednio zwolnionym tem-
pie, a zwłaszcza te, które mogą stwarzać problemy (szczególnie mające związek
z bezpieczeństwem).
6.5. Próbne wykonania usługi przez pracownika pod
nadzorem instruktora
Wstępna próba samodzielnego wykonania czynnoS
ci przez instruowanego pra-
cownika, w zwolnionym tempie pracy, składa się z etapów:

pracownik objaS
nia poszczególne czynnoS
ci i je wykonuje po akceptacji in-
struktora,

instruktor zwraca uwagę w każdym momencie mogącym spowodować błąd
przez instruowanego i podpowiada lub nawet sam wykonuje czynnoS
ć, której
instruowany mógłby nie potrafić wykonać w sposób bezpieczny.
8 maj 2006
2/4.I.5. Instruktaż stanowiskowy  sprzedawca w sklepie osiedlowym OPINIE
Rozdział 2/4.I.5.
Jeżeli instruowany pracownik popełnia błędy istotne dla bezpieczeństwa swojego
czy osób trzecich, próbne wykonanie prac należy powtórzyć od początku.
6.6. Samodzielne wykonanie usługi przez pracownika
pod nadzorem instruktora
Instruktor wybiera miejsce wykonywania prac umożliwiające szeroki zakres czyn-
noS
ci dla sprawdzenia umiejętnoS
ci i sposobu bezpiecznego wykonywania pracy.
Pracownik wykonuje samodzielnie pracę  od czynnoS
ci przygotowawczych do za-
kończeniowych  w normalnym tempie pracy, a instruktor ingeruje wyłącznie wte-
dy, gdy zachodzi potrzeba korygowania błędów i objaS
niania wątpliwoS
ci, jakie ma
instruowany pracownik.
6.7. Omówienie i ocena przebiegu wykonywania usługi
przez pracownika
Na koniec instruktor omawia i ocenia prawidłowoS
ć wykonywania poszczegól-
nych czynnoS
ci przez instruowanego pracownika, zwracając uwagę na sytuacje,
które ewentualnie wymagają większej uwagi, precyzji lub dopracowania przez
sprzedawcę.
Wyłącznie ocena pozytywna stanowi podstawę do dopuszczenia sprzedawcy do
samodzielnego wykonywania pracy.
maj 2006 9