UZDROWISKA WOJEWÓDZTWA DOLNOŚL
SKIEGO
Polanica Zdrój
Położona w dolinie Bystrzycy Dusznickiej u podnóża Piekielnej Góry w połu-
dniowo - wschodnim rejonie Gór Stołowych. W uzdrowisku klimat podgórski
z dużą ilością dni słonecznych w roku.
Zarys historii
Początki Polanicy Zdroju XIV w., gdy założono osadę leśną.
Znane już były wówczas z
ródła wód leczniczych, lecz nie wykorzystywane w
celach leczniczych.
Walory uzdrowiskowe zaczęto dostrzegać na początku XVIII w., gdy do Pola-
nicy zaczęli napływać pierwsi kuracjusze. Powstałe uzdrowisko było własnością
jezuitów i szpitala w Kłodzku.
1827 r. - kurort został wykupiony przez kupca Josepha Grolmsa. Wtedy po-
wstała pijalnia wód oraz budynek łazienek. Do uzdrowiska doprowadzono linię
kolejową jeszcze bardziej polepszyło rozwój kurortu.
 Pod koniec XIX w.  Polanica Zdrój najnowocześniejszym uzdrowiskiem w re-
jonie Sudetów.
Na początku XX w. dokonano odwiertu z
ródła Wielka Pieniawa oraz otwarto
nowy dom zdrojowy i zakład przyrodoleczniczy.
Po II wojnie światowej - w Polanicy dalsza rozbudowa i modernizacja infra-
struktury uzdrowiskowej
- rozszerzenie profilu leczniczego uzdrowiska o nowe kierunki leczenia
- likwidacja większych zakładów przemysłowych w okolicy, z wyjątkiem reno-
mowanej Huty Szkła Artystycznego Barbara.
- Po powodzi w 1998 r. odnowiono deptak nad Bystrzycą Dusznicką, który jest
jedną z głównych atrakcji miasta.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Posiada liczne tereny spacerowe, głównie w Parku Zdrojowym oraz Leśnym
W Parku Zdrojowym wiosną kwitną magnolie, a latem rododendrony. Charak-
terystyczne są też dywany kwiatowe
W centrum parku ulokowana jest tzw. kolorowa fontanna.
Poza miastem szczególnie urokliwe są lasy na stokach Piekielnej Góry, uwa-
żanie za jeden z najpiękniejszych krajobrazowo zakątków kotliny kłodzkiej.
Lecznictwo
3 z
ródła wód leczniczych:
- Wielka Pieniawa
- Józef I
- Józef II
Wody ze z
ródeł są szczawami wodorowęglanowi  wapniowymi, z dużą
zawartością minerałów w tym wapnia, magnezu, żelaza, sodu, potas oraz
innych. Pomagają uzupełnić niedobór minerałów, są idealne na codzienne
Pomagają uzupełnić niedobór minerałów, są idealne na codzienne stresy oraz
podwyższony stan drażliwości.
Z polanickich z
ródeł pochodzi również woda mineralna Staropolanka.
Leczone są tu choroby:
- dolnych dróg oddechowych
- endokrynologiczne
- górnych dróg oddechowych
- naczyń obwodowych
- ortopedyczno - urazowe
- przemiany materii (cukrzyca)
- reumatologiczne
- serca i układu krążenia
- układu moczowego
- układu trawienia
- otyłość
W Polanicy Zdroju także Wojewódzki Szpital Chirurgii Plastycznej kurort
jest znanym ośrodkiem chirurgii plastycznej
Baza lecznicza
Sanatoria:
- Wielka Pieniawa (najpopularniejsze, o największym zakresie ofert)
- Zdrowie
- Carmen
- Korab
- Szarotka
Zakład Przyrodoleczniczy
Pijalnia Wód Mineralnych
Wielka Pieniawa
 Jest to ponad 100-letnie sanatorium położone w centrum Parku Zdrojowego w
Polanicy  Zdroju, z 1906 r.
Należało do najpiękniejszych i najlepiej wyposażonych domów zdrojowych
owych czasów. Z tarasów i ogrzewanych, przeszklonych werand można było
napawać się panoramami Ziemi Kłodzkiej
Obiekt, wyposażony w najnowszą aparaturę do hydro- i elektroterapii oraz 60
kabin do kąpieli kwasowęglowych i borowinowych, szczególnie dobrze nadawał
się na kuracje zimowe.
W czasie I wojny światowej - Dom Zdrojowy adaptowany został na szpital
wojskowy.
 1930 r. - dobudowano nowe skrzydło Domu Zdrojowego z zakładem przyro-
doleczniczym, pracownią elektrokardiograficzną i inhalatorium dla leczenia gór-
nych dróg oddechowych.
Po II wojnie światowej - Dom Zdrojowy przekształcono w Sanatorium Wielka
Pieniawa.
1948 r. - uruchomienie oddziału kąpieli borowinowych
W kolejnych latach - sanatorium systematycznie wzbogacało się o coraz to
nowocześniejsze urządzenia i aparaturę leczniczą, rozszerzając tym samym
zakres oferowanych usług.
Współczesne Sanatorium  Wielka Pieniawa zaprasza swoich gości do kom-
fortowych pokoi i apartamentów, przestronnych, eleganckich sal jadalnych, no-
woczesnego centrum zabiegowego. Jest ono synonimem luksusu i elegancji.
W obiekcie wykonywanych jest ponad 60 rodzajów zabiegów leczniczych i re-
kreacyjnych (Salon SPA). Są to między innymi: kąpiele mineralne, kąpiele i
okłady borowinowe zabiegi na bazie alg i minerałów z Morza Martwego.
Nowoczesnego centrum rekreacyjne: Słoneczne Termy Wielka Pieniawa.
Działają tu:
- jedyna w Polsce Słoneczna Plaża, na której niezależnie od pory roku można
skorzystać z kąpieli słonecznych,
- 2 baseny wyposażone w różnorodne systemy masaży podwodnych
- Strefa Saun Klimaty Świata: sauna fińska Sahara, łaz
nia parowa Tropik, sau-
na śnieżna Arctica.
- gabinety kosmetyczne oferujące szeroki zakres usług, także rekreacyjnych,
- herbaciarnia Romantyczna
- Sala Bilardowa.
- Na terenie obiektu są strefy Wi-Fi, w których goście mogą bezpłatnie korzy-
stać z Internetu.
Szeroki zakres usług związanych z organizacją bankietów i imprez okoliczno-
ściowych, usługi żywieniowe dla podmiotów zewnętrznych oraz grup zorgani-
zowanych, z pełną profesjonalną obsługę gastronomiczną.
Duszniki Zdrój
Położone w zachodniej części Kotliny Kłodzkiej w dolinie Bystrzycy Dusznic-
kiej w malowniczej scenerii u podnóży Gór Orlickich i Bystrzyckich.
Zarys historii
XIII w.  powstanie Dusznik, jako osady związanej z pobliskim zamkiem Ho-
mole.
1364 r. osada otrzymała prawa miejskie.
Tak szybki rozwój dzięki eksploatacji okolicznych pokładów rudy żelaza oraz
handlu. Szczególnie w XVI w. rozwinął się handel płótnem i sukiennictwo.
Przez miejscowość wiódł szlak handlowy łączący Śląsk z Czechami. Wtedy to
wzniesiono w miejscowości młyn papierniczy zasilany wodami Bystrzycy Dusz-
nickiej rozwój przemysłu papierniczego rozbudowa infrastruktury przemy-
słowej związanej z produkcją papieru.
W XVI w. - znane już były lecznicze właściwości okolicznych z
ródeł.
W trakcie wojny trzydziestoletniej - miasto zostało zniszczone i wyludnione.
Po wojnie nastąpił rozwój ukierunkowany na sukiennictwo i tkactwo.
 1769 r. - przeprowadzono analizę naukową z
ródeł leczniczych uzdrowisko
pod koniec XVIII w. było już szalenie popularne w Sudetach
Pocz. XIX w.  uzdrowisko uchodziło za elitarne miejsce, które upodobali so-
bie arystokraci.
XIX w. - rozwój uzdrowiska:
- rozbudowa infrastruktury uzdrowiskowej
- powstanie Domu Zdrojowego, łazienek, pensjonatów, willi oraz luksusowych
hoteli.
1826 r. - w Dusznikach przebywał Fryderyk Chopin z matką i siostrami. Kom-
pozytor podczas pobytu dał 2 koncerty.
Na początku XX w. - do uzdrowiska doprowadzono linię kolejową wzrost
napływu kuracjuszy.
Okres międzywojenny - Duszniki zaczęły się rozwijać również jako ośrodek
sportów zimowych.
Po II wojnie światowej  wysiedlenie ludności niemieckiej. Uzdrowisko uniknę-
ło zniszczeń wojennych.
1946 r. - I Międzynarodowy Festiwal Chopinowski w kurorcie.
1962 r. - powstanie nowej Pijalnia Wód Mineralnych.
1968 r. - powstanie Muzeum Papiernictwa z licznymi eksponatami związany-
mi z historią papiernictwa w mieście (zabytek techniki).
1997 r. - uzdrowisko ucierpiało znacznie w trakcie powodzi stulecia. Obecnie
jej skutki nie są już widoczne.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Uzdrowisko charakteryzuje się klimatem górskim, silnie bodz
cowym z cecha-
mi klimatu alpejskiego.
Okolice zdroju są dobrze nasłonecznione, pokryte przez lasy mieszane.
Lecznictwo
Największym bogactwem uzdrowiska są z
ródła wód leczniczych  szczaw
wodorowęglanowych - wapniowych.
 Woda ze z
ródeł jest wykorzystywana przede wszystkim w kuracji pitnej, a
także przy kąpielach.
Eksploatowane jest 5 z
ródeł. Najbardziej znane to Pieniawa Chopina i Jan
Kazimierz.
Leczone są tu choroby:
- dróg oddechowych
- endokrynologiczne
- kobiece
- naczyń obwodowych
- ortopedyczno - urazowe
- przemiany materii (cukrzyca)
- reumatologiczne
- serca i układu krążenia
- układu moczowego
- układu trawienia
- osteoporoza
- otyłość
Do podstawowych zabiegów przeprowadzanych podczas leczenia uzdrowi-
skowego w Dusznikach należą kąpiele mineralne, aquavibron, okłady borowi-
nowe, hydroterapia, inhalacje, gimnastyka lecznicza, elektroterapia i światło-
lecznictwo.
Baza lecznicza
Sanatoria:
- Jan Kazimierz
- Jan Kazimierz B
- Chopin
- Moniuszko
Zakład Przyrodoleczniczy
Pijalnia Wód Mineralnych
Jan Kazimierz
 Położone pośród zieleni Parku Zdrojowego przyciąga swym magicznym kli-
matem.
Otoczone starodrzewami w bliskim sąsiedztwie Pijalni Wód Mineralnych i
Dworku Chopina, gdzie od ponad 60 lat odbywają się Międzynarodowe Festi-
wale Chopinowskie zaprasza na kurację i wypoczynek.
Sanatorium polecane jest szczególnie osobom, które chcą uciec od tłumu i
zgiełku miasta.
Jest to miejsce dla osób, które chcą poświęcić swój czas na rehabilitację i od-
nowę sił witalnych. Połączone jest ono z Zakładem Przyrodoleczniczym oferu-
jącym szeroki wachlarz zabiegów, które usprawniają ciało, poprawiają kondycję,
regenerują i redukują wpływ stresu na zmęczony tempem życia organizm.
Wygodne, komfortowe pokoje, urzekająca swym pięknem jadalnia serwująca
smaczną i zdrową kuchnie gwarantują udany wypoczynek.
Na terenie sanatorium znajduje się biblioteka oraz strefa Wi-Fi, w ramach któ-
rej goście bezpłatnie korzystać z Internetu.
Już wnet sanatorium Jan Kazimierz zaprosi do nowoczesnego Centrum Bo-
rowinowego połączonego z kompleksem rehabilitacyjno  rekreacyjnym SPA, w
którego skład wejdą basen oraz sauny.
Atrakcje turystyczne
 Najważniejsze zabytki uzdrowiska:
- Muzem Papiernictwa
- kościół parafialny p.w. śś. Piotra i Pawła
- dworek im. F. Chopina
- kościół p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa,
- klasztor franciszkański
- renesansowy rynek
W Parku Zdrojowym - w okresie letnim w weekendy wieczorami odbywają się
efektowne widowiska z udziałem Kolorowej Fontanny.
Najważniejszą atrakcją uzdrowiska jest odbywający się co roku Międzynaro-
dowy Festiwal Chopinowski. Koncerty są organizowane w dworku im. F. Chopi-
na.
W okolicy uzdrowiska - spora ilość szlaków turystycznych o zróżnicowanym
stopniu trudności. Będąc w zdroju warto się wybrać na wycieczkę w Góry Sto-
łowe na Szczeliniec Wielki czy też Błędne Skały.
Ośrodek narciarski w Zieleńcu.
Kudowa Zdrój
Położona w zachodniej części Ziemi Kłodzkiej u podnóża Gór Stołowych.
Przez Kudowę przepływa potok Bystra. W dzielnicy Słone znajduje się przejście
graniczne z Czechami.
Zarys historii
Pierwsze wzmianki o wsi pochodzą z XIV w. Na obszarze Kudowy znajdowa-
ła się wieś Lipolitov.
XVI w. - zmieniono nazwę na Chudoba.
XVII w. - odkryto z
ródła wód leczniczych. Pierwsza infrastruktura zdrojowa
zaczęła powstawać pod koniec XVII w.
1783 r. - uzdrowisko wykupione przez spółkę lekarzy i rozbudowane.
1759 r. - powstanie łazienek.
1813 r. - właścicielem zdroju został F.W. von G�tzen. W tym samym roku za-
łożył Park Zdrojowy i promenadę.
1820 r. - powstanie pawilonu do kąpieli gazowych.
 1905 r. - doprowadzono do uzdrowiska linię kolejową łączącą uzdrowisko z
Kłodzkiem. W tym czasie wybudowano również większość budynków zdrojo-
wych istniejących do dziś w mieście.
Działania wojenne w trakcie I i II wojny światowej ominęły Kudowę.
Po II wojnie światowej uzdrowisko znalazło się w granicach Polski, lecz w
1945 r. toczony był spór graniczny z Czechosłowacją. W tym samym roku miej-
scowość uzyskała prawa miejskie.
Po wojnie - dynamiczny rozwój uzdrowiska.
Uzdrowisko znane jest z Festiwalu Moniuszkowskiego zainaugurowanego w
1962 r., nawiązującego do pobytu kompozytora w uzdrowisku.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Kudowa Zdrój charakteryzuje się bardzo łagodnym górskim klimatem o ma-
łych wahaniach temperatur. Sercem uzdrowiska jest Park Zdrojowy, zbudowany
w XVII w. na wzór parków angielskich. Obecnie park jest kwitnący i zielony, a
latem ozdobą są palmy.
Lecznictwo
Głównym bogactwem Kudowy jest 8 z
ródeł wód mineralnych. Są to szczawy
węglanowo  sodowo - wapniowe, arsenowe i żelaziste o niewielkiej radoczyn-
ności.
Wody są stosowane zarówno w kuracji pitnej jak i kąpielach.
 Sanatoria i szpitale w uzdrowisku dysponują wyjątkowo bogatą ofertą zabie-
gów, do których należą między innymi inhalacje, hydroterapia, krioterapia, za-
biegi rehabilitacyjne i wiele innych.
Leczone są tu choroby:
- dróg oddechowych
- endokrynologiczne
- kobiece
- naczyń obwodowych
- ortopedyczno - urazowe
- przemiany materii (cukrzyca)
- reumatologiczne
- serca i układu krążenia
- układu moczowego
- układu trawienia
- otyłość
Baza lecznicza
Sanatoria:
- Polonia
- Zameczek
- Zacisze
- Koga
- Jagusia (Ośrodek Leczenia Otyłości Dzieci)
Zakład Przyrodoleczniczy
- Sala gimnastyczna przystosowana jest do prowadzenia rehabilitacji schorzeń
układu krążenia po przebytych operacjach.
- Znajduje się tu również laboratorium analityczno-diagnostyczne oraz pracow-
nia RTG i EKG.
Pijalnia Wód Mineralnych
Kuracjusze mają szeroki dostęp do infrastruktury sportowej (basen, korty te-
nisowe, sale gimnastyczne i boiska).
Polonia
 Stanowi kwintesencję kudowskiego uzdrowiska. Jej historia splata się z losa-
mi miejscowości.
Współczesna Polonia oferuje komfortowe pokoje, wytworne sale jadalne,
przestronne hole. Kryje ona również w swych wnętrzach Teatr Zdrojowy im. S.
Moniuszki, w którym odbywają się najważniejsze wydarzenia kulturalne w mie-
ście.
Godne polecenia:
- Apartament Prezydencki stylowo urządzony 2-osobowy apartament o pow.
90m2: salon, aneks kuchenny, sypialnia, garderoba, łazienka.
- Bankiety, imprezy okolicznościowe, usługi żywieniowe szeroki zakres usług
związanych z organizacją bankietów i imprez okolicznościowych. Zapewniona
pełna profesjonalna obsługa gastronomiczna.
Jagusia
 Położony jest w sąsiedztwie Parku Zdrojowego.
Ośrodek stanowią dwa piękne budynki połączone ze sobą ciekawym architek-
tonicznie korytarzem. Jeden z nich oferuje bazę noclegową (pokoje dziecięce 3-
7 osobowe), opiekę medyczną, drugi zaś to szkoła z dwiema świetlicami, biblio-
teką, pracownią komputerową, salą gimnastyczną oraz przytulną jadalnią.
Do dyspozycji małych kuracjuszy jest również mini park z placem zabaw i bo-
iskiem.
W tak przyjaznym otoczeniu i niemal rodzinnej atmosferze dzieci zapominają
o chorobie i problemach a dzięki temu szybciej wracają do zdrowia.
Kuracja w  Jagusi polecana jest głownie dzieciom, które borykają się z pro-
blemem nadwagi i otyłości ale i ze schorzeniem narządu ruchu, dróg oddecho-
wych, układu trawienia, problemami reumatologicznymi i endokrynologicznymi.
Oferujemy również specjalne pieczywo dla dzieci na diecie bezglutenowej.
Statystyki alarmują! 1 mld mieszkańców Ziemi ma nadwagę. Co czwarte
dziecko w Europie jest otyłe! W Polsce w ciągu ostatnich 20 lat trzykrotnie wzro-
sła liczba dzieci z nadwagą!
Kompleksowy program leczenia nadwagi i otyłości u dzieci i młodzieży
obejmuje:
- zakwaterowanie
- opiekę lekarsko  pielęgniarską
W skład zespołu realizującego program wchodzą: lekarz, pielęgniarki, fizjotera-
peuci, psycholog, nauczyciele, dietetyk i opiekunowie.
Leczenie dietetyczne
Indywidualnie dobrana dieta redukcyjna: 3 posiłki główne i 2 posiłki uzupełniają-
ce w odstępach 2 godzin, spotkania informacyjne omawiające zasady zdrowego
żywienia
Psychoedukacja z elementami promocji zdrowia
Zajęcia relaksacyjne, techniki wyobrażeniowe, afirmacje, poprawa samooceny,
motywacja indywidualnych działań ukierunkowanych na redukcję masy ciała
dziecka.
Diagnostyka i analiza składu ciała
Aparat INBODY umożliwia wykonanie dokładnych pomiarów wzrostu, tkanki
tłuszczowej, masy mięśniowej oraz ilości wody w organizmie, ocenę stopnia
otyłości a także sposobu odżywiania.
Zwiększona aktywność fizyczna oraz zabiegi fizjoterapeutyczne
Gimnastyka ogólno - usprawniająca, korekcyjna, relaksacyjna, gimnastyka w
wodzie, zajęcia terenoterapii, Nordic Walking, zabiegi balneologiczne.
Pobyty są realizowane dla dzieci w wieku 8 - 16 lat, w przypadku dzieci poni-
żej 8 roku życia wyłącznie przy współudziale opiekuna/rodzica.
Otyłość  problem XXI wieku  licencja na odchudzanie
Z roku na rok otyłość staje się coraz większym problemem, który dotyczy za-
równo osób dorosłych jak i dzieci. W 2005 r. problem wystąpił u 24% mężczyzn
i 28 % kobiet.
Wystarczy przyjrzeć się ulicy przeciętnego, polskiego miasteczka, by zoba-
czyć, że przybywa ludzi z widoczną nadwagą.
Nawaga i otyłość to nie tylko problem estetyczny. To poważne zagrożenie dla
zdrowia.
Przyczyny nadwagi tkwią często w czynnikach dziedzicznych, fizjologicznych,
psychologicznych oraz w stylu życia. Zmęczenie, zadyszka, bóle głowy, zabu-
rzenia snu, ból pleców, zwyrodnienia stawów, pocenie się, depresja - to jedynie
jego kilka objawów.
 Otyłość powoduje cukrzycę typu 2, zaburzenia lipidowe, nadciśnienie tętni-
cze, zwiększa prawdopodobieństwo zawału mięśnia sercowego, udaru mózgu a
nawet wystąpienia nowotworów złośliwych. Zwiększony ciężar ciała wpływa na
zwyrodnienie stawów, powoduje problemy z oddychaniem a często również i
bezdech senny.
Otyłość w literaturze medycznej definiuje się jako stan, w którym dochodzi do
przyrostu masy ciała na poziomie wywołującym zagrożenie zdrowia. Aby sku-
tecznie zahamować proces chorobowy należy przede wszystkim uzmysłowić
sobie, iż waga wpływa na zdrowie, kondycję fizyczną oraz relacje społeczne. W
dalszym etapie świadomie podjąć planowane działania w kierunku redukcji wa-
gi. Tu niezwykle ważne okazują się zmiany w stylu życia  zarówno te związane
z dotychczasowymi nawykami żywieniowymi, ale i podjęcie zwiększonej aktyw-
ności fizycznej.
Już pierwsze rezultaty powinny dopingować do utrzymania przyjętego kierun-
ku zmian, który w perspektywie zaowocuje nowym, zdrowszym stylem życia. O
tym, że nie będzie to proces łatwy przekonał się każdy, kto choć raz próbował
walczyć z nadwagą.
Mordercze diety odchudzające, efekt jo-jo, stany depresyjne, ogólne osłabie-
nie czy niechęć do wysiłku fizycznego stanowią przeszkody, których pokonanie
nie należy do najłatwiejszych.
Do tego jeszcze konieczność zmiany nawyków żywieniowych całej rodziny,
przeświadczenie, że zdrowa żywność i aktywny styl życia jest drogi, skrępowa-
nie i wstyd przed otoczeniem.
Co jest sukcesem w leczeniu otyłości? Przede wszystkim zapobieganie dal-
szemu zwiększeniu masy ciała. Już niewielkie, trwałe zmniejszenie masy ciała
wpłynie dobroczynnie na nasze zdrowie.
W ramach pomocy w walce z problemem otyłości, kompleksowo planowany
jest program leczenia, zapewniając profesjonalną opiekę medyczną, współpra-
cę psychologa i dietetyka oraz ustalając optymalny plan treningu fizycznego.
Dzięki nowoczesnym technologiom diagnostycznym jest przygotowywana indy-
widualną analiza składu ciała  pomiar m. in. zawartości wody, tłuszczu i stopnia
otyłości.
Zabiegi wspomagające odchudzanie: masaże, drenaż limfatyczny, kąpiele. Na-
uczanie skutecznej gimnastyki, wykorzystywania każdej chwili na aktywny wy-
poczynek.
Atrakcje turystyczne
Z racji położenia u stóp Gór Stołowych  Szczeliniec Wielki, Błędne Skały, a
w Czechach  Labirynt Skalny w Adrszpachu i Ściany Broumowskie.
Kaplica Czaszek w Czermnej
Ruchoma szopka w Czermnej
Skansen wsi sudeckiej w Pstrążnej
Lądek Zdrój
Lądek-Zdrój jest położony we wschodniej części Kotliny Kłodzkiej pomiędzy
Górami Złotymi a Masywem Śnieżnika.
Zarys historii
Pierwsze wzmianki o Lądku sięgają XII w. (najstarsze uzdrowisko Polski)
1137 r. - na zjez
dzie kłodzkim ustalono, że Lądek oraz cała Ziemia Kłodzka
znajdzie się w granicach Czech. Lądek był wówczas niewielką osadą leśną.
W połowie XIII w. - podczas najazdu Tatarów zniszczone zostały w Lądku
urządzenia kąpielowe. Świadczy to o tym, że już w tamtych czasach odbywały
się pierwsze kuracje uzdrowiskowe.
1282 r. - miejscowość uzyskała prawa miejskie.
Na początku XV w. - liczne zniszczenia w okresie wojen husyckich przyczy-
niają się do zahamowania rozwoju miasta.
Od 1459 r. - Lądek znalazł się w hrabstwie kłodzkim.
1498 r. - pierwsze badania wód leczniczych i powstanie zakładu kąpielowego
Jerzy.
1678 r. - odkrycie przy okazji budowy nowego zakładu kąpielowego z
ródła
znanego dzisiaj pod nazwą Wojciech.
1739 r. - miasto trawione przez pożar, powodujący duże zniszczenia.
Od 1742 r. - Lądek znalazł się w granicach Prus.
Pod koniec XVIII w. - dynamiczny rozwój uzdrowiska.
XVIII/XIX w. - w uzdrowisku sławni goście: J.W. Goethe, J.Q. Adams (póz
-
niejszy prezydent USA), król pruski Fryderyk Wilhelm III oraz car Rosji Aleksan-
der I. Do kurortu zjechało również dużo Polaków.
 1828 r. - powstała nowa pijalnia i odnowione z
ródło Marianna (obecnie Dą-
brówka).
1829 r. - odkryto kolejne z
ródło (znane dziś, jako Chrobry).
1838 r. - w miejscowości przebywała księżna Marianna Orańska wpływająca
znacząco na rozwój regionu. Dzięki jej staraniom powstała sieć dróg oraz roz-
winęła się hodowla krów. W tym samym roku otwarto inhalatornię i zaczęto
przeprowadzać kąpiele borowinowe.
1897 r. - Lądek uzyskał połączenie kolejowe z Kłodzkiem (obecnie nieistnie-
jące).
1904 r. - dr J. Plesch odkryła radioaktywność wód w uzdrowisku.
Lądek nie ucierpiał podczas I wojny światowej.
1916 r. - powstał Zakład Przyrodoleczniczy Nowy Jerzy
1936 r. - powstał kryty basen.
W okresie międzywojennym - dynamiczny rozwój zabudowy willowej.
Po II wojnie światowej, podczas której kurort szczęśliwie nie ucierpiał, a mia-
sto zostało przyłączone do Polski.
Ludność niemiecka sukcesywnie wysiedlana aż do 1957 r. Na ich miejsce
przybyli osadnicy z rejonu Wileńszczyzny i Lwowa. Stopniowo po wojnie uru-
chamiane są obiekty lecznicze.
Obserwuje się stały rozwój uzdrowiska.
Wybudowano obwodnicę i przebudowywany zostaje układ komunikacyjny.
1965 r. - połączono 2 uzdrowiska Lądek Zdrój i Długopole Zdrój. Powstało
Przedsiębiorstwo Państwowe Uzdrowisko Lądek - Długopole.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Ciekawym miejscem w uzdrowisku jest arboretum, czyli leśny ogród bota-
niczny.
Park zdrojowy z fontannami zachęca do odprężających i relaksujących space-
rów.
Lecznictwo
Największym atutem uzdrowiska są wody mineralne o unikalnych właściwo-
ściach. Występują tu wody radoczynne, siarczkowe i fluorkowe.
7 z
ródeł wód leczniczych:
- Jerzy
- Wojciech
-Marii Skłodowskiej-Curie
- Chrobry
- Dąbrówka
- Stare
- odwiert L-2
Są to wody termalne słabo zmineralizowane zawierające swoiste składniki (ra-
don, siarczki, siarkowodór i fluorki). Lądeckie wody mineralne o unikalnych wła-
ściwościach mają tak znakomite parametry, że już kilkudniowe korzystanie z
nich może poprawić zdrowie na długi czas.
Symbolem uzdrowiska jest zdobiona, neobarokowa pijalnia i zarazem zakład
przyrodoleczniczy Wojciech (daw. Marienbad).
Zakład posiada okrągły basen wzorowany na łaz
niach tureckich, wokół które-
go rozmieszczone są XIX-wieczne marmurowe wanny do kąpieli perełkowych.
Wyróżniające są też misy z ujęciami wód leczniczych w zakładzie.
Leczone są choroby:
- kobiece (ze względu na obecność wód radonowych)
- naczyń obwodowych
- ortopedyczno - urazowe
- reumatologiczne
- skóry
- osteoporoza
- neurologiczne
- układu oddechowego
Kuracjusze w uzdrowisku mogą korzystać przed wszystkim z zabiegów wod-
nych (kąpieli leczniczych, kąpieli perełkowych, masażów wirowych, natrysków
itp.). Stosuje się również zabiegi borowinowe oraz gimnastykę leczniczą.
Baza lecznicza
Sanatoria:
- Zdrój Wojciech
- Józef
- Jan
- Jubilat
- Adam
- Urszula
- Stanisław
Zdrój Wojciech
Powstał w 1680 r., bezpośrednio nad gorącym i bijącym do dziś gorącym z
ró-
dłem wody mineralnej.
A
ączy w sobie niezwykłość architektury, wysmakowaną stylistykę oraz szla-
chetne wykończenia wnętrz. Przepiękna, oryginalna bryła budynku, wzorowana
na planach łaz
ni tureckiej, dostarcza niezapomnianych wrażeń estetycznych, a
górująca na uzdrowiskiem kopuła z daleka zachęca do skierowania tam kroków.
Pijalnia Wód Mineralnych - znajduje się na piętrze obiektu. Można tu w at-
mosferze relaksu delektować się smakiem lądeckich wód, tradycyjnie pitych
podczas nieśpiesznych spacerów.
Dostępne w pijalni z
ródła mineralne to wody siarkowo  fluorkowe: Zdzisław i
Maria Skłodowska Curie. Wody te przedłużają młodość, poprawiają wygląd skó-
ry, obniżają poziom cholesterolu, wypłukują metale ciężkie i przyśpieszają zra-
stanie się kości.
Urocza kawiarenka jest uzupełnieniem elegancji i funkcjonalności całego
obiektu. Zapach świeżo parzonej kawy oraz wspaniałe wiedeńskie wypieki za-
praszają do przystanku i chwil relaksu nie tylko dla podniebienia. Ponadto na
kawiarnianym tarasie można pooddychać świeżym, uzdrowiskowym powie-
trzem, pochwycić nieśmiałe promyki słońca i dyskretnie poobserwować space-
rowe zachowania kuracjuszy.
Zakład Przyrodoleczniczy  oferuje zabiegi oparte na wodzie mineralnej takie
jak kąpiele, natryski, wirówki oraz wzmacniające trwałość wodnych zabiegów 
relaksujące masaże i maseczki.
Bogata oferta zabiegów balneologicznych, również z wykorzystaniem borowi-
ny, fizykoterapeutycznych uzupełniona o szeroką gamę masaży oraz profesjo-
nalną, doskonale przygotowaną kadrę medyczną pozwoli szybko powrócić do
zdrowia, zrelaksować się, wyciszyć i ukoić nerwy z dala od trudów codziennego
życia.
Atrakcje turystyczne
Jaskinia Niedz
wiedzia w Kletnie
Stara sztolnia fluorytowo  uranowa w Kletnie
Góry Bialskie, Złote i Masyw Śnieżnika
Długopole Zdrój
Uzdrowisko jest położone w Kotlinie Kłodzkiej u podnóży Gór Bystrzyckich.
Przez Długopole-Zdrój przepływa Nysa Kłodzka.
Zarys historii
Pierwsze zapiski mówiące o miejscowości pochodzą z 1381 r.
Od 1563 r. - eksploatacja złóż ałunu w miejscowej kopali.
XVI w. odkrycie leczniczych walorów zdroju.
W okresie Wojny Trzydziestoletniej sztolnia, w której wydobywano ałun, za-
waliła się. Z wnętrza sztolni zaczęła wypływać woda zawierająca kwas węglo-
wy, mająca właściwości lecznicze. Dalsze wydobywanie surowca było niemoż-
liwe.
Na początku XIX w. - pierwsze urządzenia zdrojowe.
1802 r. - powstało we wsi uzdrowisko znane pod nazwą Bad Langenau.
1817 r. - powstał pierwszy zakład kąpielowy.
1819 r. - powstała w zdroju drewniana pijalnia wód mineralnych i Dom Zdro-
jowy.
 W połowie XIX w. - uzdrowisko sprzedane dr Juliusowi Hancke, który przy-
czynił się do wybudowania pensjonatów i rozbudowy infrastruktury uzdrowisko-
wej między innymi Parku Zdrojowego. Po śmierci doktora kierownictwo nad
uzdrowiskiem objęła jego żona a potem syn.
1851 r. - powstał nowy zakład kąpielowy.
1875 r. - do rozwoju uzdrowiska przyczyniło się doprowadzenie linii kolejowej
1876 r. - odkrycie z
ródła Eliza,
1904 r. - odwiercono z
ródło Renata. Kilka lat póz
niej uruchomione zostaje in-
halatorium.
W trakcie II wojny światowej uzdrowisko pełniło funkcję szpitala polowego.
Działalność uzdrowiskowa dla osób cywilnych była zawieszona.
Uzdrowisko nie ucierpiało w trakcie działań wojennych, lecz część urządzeń
zdrojowych została wywieziona do Niemiec.
Po wojnie powstało Państwowe Przedsiębiorstwo Uzdrowiskowe Długopole-
Zdrój, które kierowało uzdrowiskiem.
Po 1956 r., kiedy zorganizowano we wsi ośrodek rehabilitacyjny dla pacjen-
tów po żółtaczce nastąpił dynamiczny rozwój uzdrowiska. Zmodernizowano in-
frastrukturę, odremontowano budynki sanatoryjne, odrestaurowany został Za-
kład Przyrodoleczniczy, a Park Zdrojowy został poddany renowacji.
1965 r. - uzdrowisko połączyło się administracyjnie z Lądkiem - Zdrój.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Długopole-Zdrój jest niedużym uzdrowiskiem podgórskim otoczonym lasami.
Panuje tu klimat umiarkowanie bodz
cowy.
W miejscowości występują z
ródła wód leczniczych  szczaw wodorowęgla-
nowych o lekkiej radoczynności.
Lecznictwo
Leczone są choroby:
- naczyń obwodowych
- serca i układu krążenia
- układu trawiennego (głównie wątroby, po przejściu żółtaczki zakaz
nej)
Klimat uzdrowiska bardzo służy astmatykom.
Do ważniejszych zabiegów stosowanych podczas leczenia należą:
- suche kąpiele gazowe CO2
- kąpiele borowinowe
- kąpiele mineralne kwasowęglowe
- kąpiele solankowe
- kąpiele czterokomorowe (elektryczno  wodne)
- natryski wodolecznicze (biczowe i płaszczowe)
- okłady borowinowe i parafinowe
- diatermia krótkofalowa (toterapia z wykorzystaniem prądów wielkiej częstotli-
wości)
- masaż BOA (zabieg ten polega na sekwencyjnym masażu uciskowym koń-
czyn górnych lub dolnych, usprawniającym krążenie obwodowe, stymulującym
drenaż żylny i limfatyczny, wpływającym na uelastycznienie i odżywienie tka-
nek)
- Szafa Polano (służy do wielokierunkowego naświetlania promieniami pod-
czerwonymi kończyn oraz stawów. Poprawia ukrwienie skóry, działa przeciw-
zapalnie, przeciwbólowo, obniża napięcie mięśniowe)
- inhalacje
- kuracja pitna
Baza lecznicza
Zakład Przyrodoleczniczy Karol
 Początek sięga 1850 r., kiedy obiekt rozpoczął działalność. Przez kolejne lata
Zakład był rozbudowywany i modernizowany.
Obecnie wykonywanych jest tu około 40 rodzajów zabiegów z zakresu hydro-
terapii, balneoterapii, fizykoterapii, światłolecznictwa.
Wyjątkowe właściwości lecznicze mają stosowane w Długopolu kąpiele kwa-
sowęglowe i mineralne  borowinowe. Wykorzystywana jest do nich woda mine-
ralna z tutejszych z
ródeł.
W obiekcie usytuowane jest ujęcie wody mineralnej Renata, będąc na zabie-
gach można jednocześnie korzystać z bezpłatnej kuracji pitnej.
Sanatoria:
- Mieszko
- Ondraszek
- Dąbrówka
- Fortuna
Mieszko
 Największy ośrodek w Długopolu Zdroju
Na miejscu istnieje możliwość korzystania z niektórych zabiegów (sala gim-
nastyczna, gabinet masażu, gabinet termoterapii).
Jedlina Zdrój
Jedlina-Zdrój jest położona w dolinie u podnóża Gór Wałbrzyskich i Sowich,
otoczona zalesionymi stokami. Przez miasto przepływa potok Jedlina.
Zarys historii
Pierwsze informacje na temat Jedliny pochodzą z XII w. Wówczas była to
osada drwali.
Nazwa Jedlina pochodzi najprawdopodobniej od pokrywających okolicę lasów
jodłowych.
Miejscowość zaczęła się kształtować na początku XVIII w. Od tego wieku
również zaczęła pełnić rolę uzdrowiska głównie za sprawą występowania z
ródeł
wód leczniczych odkrytych już w 1607 r.
 1723 r. - Jedlina stała się uzdrowiskiem, nazywanym ówcześnie Charlotten-
brunn od imienia Charlotty, żony właściciela uzdrowiska barona Christophera
von Seher-Thoss a.
1724 r. - powstał Dom Zdrojowy.
W 1726 roku medyk Georg Jachmann opisał skład mineralny i właściwości
lecznicze wody wypływającej ze z
ródła.
1768 r. - zdrój otrzymał prawa miejskie.
Pod koniec XVIII w. - znanych było już 7 z
ródeł wód leczniczych. y
ródła te
zostały ujęte i doprowadzone do osłoniętego pawilonu.
Największy rozwój uzdrowiska przypada na XIX w., kiedy to Jedlina stała się
bardzo znanym sudeckim uzdrowiskiem.
Wybudowano liczne hotele, pensjonaty i wille, z których najbardziej znaną by-
ła tzw. Szwajcarka, gdzie oferowano unikatową kurację mleczną.
W okresie międzywojennym uzdrowisko poddano gruntownej przebudowie i
rewitalizacji halę spacerową i Pijalnię Wód Mineralnych.
Po II wojnie światowej z
ródła wód mineralnych przestały być eksploatowane.
Jedlinę - Zdrój połączono administracyjnie z uzdrowiskiem w Szczawnie - Zdro-
ju. Wody lecznicze były dowożone ze Szczawna.
2003 r. - dokonano odwiertów dawnych z
ródeł i na nowo rozpoczęto eksplo-
atację z
ródeł w Jedlinie.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Zdrój charakteryzuje się umiarkowanym klimatem górskim o dużym zróżnico-
waniu lokalnym ze względu na obszary leśnie.
Lecznictwo
Uzdrowisko znane jest z wód leczniczych  szczaw wodorowęglanowych, so-
dowych i magnezowy.
Wody stosowane w kuracji to Dąbrówka, Mieszko, Młynarz i Marta.
Leczone są choroby:
- dróg oddechowych (szczególnie dychawicy oskrzelowej, pylicy płuc oraz
przewlekłych zapaleń zatok)
- ortopedyczno  urazowe
- układu moczowego
- układu trawiennego
- układu nerwowego
Uzdrowisko specjalizuje się w przeprowadzaniu inhalacji dróg oddechowych
oraz kąpieli mineralnych. W leczeniu wykorzystywane są również okłady boro-
winowe, światłolecznictwo, krioterapia, hydroterapia i wiele innych.
Baza lecznicza
Sanatoria:
- Dom Zdrojowy
- Halina
- Teresa
- Warszawianka
Dom Zdrojowy
Na parterze oraz pierwszym piętrze znajduje się nowoczesny Zakład Przyro-
doleczniczy, co znacząco ułatwia korzystanie z zabiegów wszystkim mieszkań-
com tego sanatorium.
Atrakcje turystyczne
Podziemna fabryka broni  kompleks Osówka w Głuszycy, Włodarz w Jugo-
wicach Górnych, Rzeczka w Walimiu
Szczawno Zdrój
Miasto położone w Górach Wałbrzyskich w dolinie potoku Szczawnik u pod-
nóża góry Chełmiec. Jest to jedno z najstarszych uzdrowisk na Dolnym Śląsku.
Zarys historii
Szczawno jako osada znana była już w XIII w. będąca lennem książąt wro-
cławskich.
1464 r. - osada przeszła w ręce korony czeskiej.
 1509 r. - właścicielem wioski stała się rodzina Hochbergów, będąca również
w posiadaniu pobliskiego zamku w Książu.
Pod koniec XVI w. nadworny lekarz rodu Hochbergów opisał właściwości
lecznicze miejscowych wód.
Rozwój uzdrowiska nastąpił na początku XIX w.
Poczyniono inwestycje w rozbudowę infrastruktury zdrojowej. Wybudowano
wille i pensjonaty, pawilon dla kuracjuszy oraz pijalnię wód mineralnych, rozpo-
częto budowę parków uzdrowiskowych.
1843 r. - do Szczawna doprowadzono linię kolejową, co znacząco wpłynęło
na rozwój uzdrowiska.
Szczawno zyskało renomę i było licznie odwiedzane przez arystokrację i arty-
stów. Przebywali tu miedzy innymi Zygmunt Krasiński, Henryk Wieniawski, Hi-
polit Cegielski, Jan Brzechwa i Winston Churchill.
1945 r. - miejscowość uzyskała prawa miejskie. Bezpośrednio po wojnie miej-
scowość była znana pod nazwą Solice Zdrój.
1946 r. - zmieniono nazwę na Szczawno - Zdrój.
Aktualnie w zdroju prowadzi się renowację parku zdrojowego. Celem zabie-
gów renowacyjnych jest przywrócenie charakteru parku z końca XIX w.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Kurort charakteryzuje się lekko bodz
cowym klimatem podgórskim, typowym
dla dolin i kotlin.
Miasto otaczają duże obszary leśne osłaniające uzdrowisko przed wiatrami.
W uzdrowisku znajdują się dwa przepiękne parki: Zdrojowy i Szwadzki, z boga-
tą szatą roślinną i wieloma pomnikami przyrody.
Uzdrowisko jest cenione za klimat, duży udział terenów zielonych oraz za wy-
stępujące tu z
ródła wód mineralnych.
Lecznictwo
Charakterystyczne dla zdroju są z
ródła szczaw wodorowęglanowo - sodo-
wych, wodorowęglanowo - wapniowych i wodorowęglanowo  magnezowych.
y
ródła:
- Mieszko
- Młynarz
- Marta
- Dąbrówka
Leczone są choroby:
- dróg oddechowych
- ortopedyczno  urazowe
- przemiany materii (cukrzyca)
- serca i układu krążenia
- układu moczowego
- układu nerwowego
- układu trawiennego
Do najczęściej stosowanych zabiegów w uzdrowisku należą inhalacje, fizyko-
terapia, masaże oraz gimnastyka rehabilitacyjna.
Baza lecznicza
Sanatoria:
- Anka
- Cis
- Dąbrówka
- Dom Zdrojowy
- Korona Piastowska
- Mieszko
- Młynarz
- Pionier
- Zuch (dla dzieci)
Dom Zdrojowy
Budynek powstał na przełomie 1909/10 r.
 W momencie oddania do użytku był to największy i najnowocześniejszy hotel
na Śląsku, o wyniosłej monumentalnej bryle, stanowiącej dominantę całego
uzdrowiskowego zespołu urbanistycznego.
Położony w centrum uzdrowiska, pomiędzy zabytkowymi parkami o bogatej i
różnorodnej roślinności, z własnym ogrodem, w pobliżu Zakładu Przyrodolecz-
niczego i uroczej promenady Corso.
W Domu Zdrojowym znajdują się 3 sale prelekcyjne, mogące pomieścić pra-
wie 200 osób, 3 jadalnie, sale rehabilitacyjne, gabinety lekarskie, pracownie spi-
rometrii (badania płuc) oraz czynnościowych badań serca: USG, próby wysił-
kowe.
W pomieszczeniach budynku mieści się również Fitness Club, gdzie można
korzystać z aerobiku, siłowni oraz masażu suchego.
Świadczone są tu także zabiegi z zakresu krioterapii ogólnoustrojowej.
Dom Zdrojowy oferuje możliwość organizacji kongresów naukowych, warszta-
tów szkoleniowych dla firm oraz uroczystych bankietów.
Tradycją Uzdrowiska jest corocznie organizowany Bal Sylwestrowy.
Atrakcje turystyczne
Zamek w Książu
Jelenia Góra  Cieplice Zdrój
Jest to dzielnica uzdrowiskowa Jeleniej Góry, a do 1976 r. samodzielne mia-
sto.
Położone są w południowej części Kotliny Jeleniogórskiej u zbiegów potoków
Kamiennej i Wrzosówki.
Zarys historii
Pierwsze wzmianki dotyczące Cieplic sięgają II połowy XIII w.
Najstarszy dokument pochodzący z tego okresu przedstawia związek miej-
scowości z ciepłymi z
ródłami. Legenda mówi, że woda ze z
ródła uzdrowiła jele-
nia zranionego podczas polowania przez księcia śląskiego Bolesława Wysokie-
go.
1281 r. - książę lwówecki Bernard przekazał cieplickie z
ródła zakonowi joan-
nitów ze Strzegomia.
 1288 r. - powstaje tu pierwszy dom zdrojowy. Czyni to Cieplice najstarszym
polskim uzdrowiskiem.
W II połowie XIV w. właścicielem Cieplic został Gotsche Schoff. Rodzina jego
potomków, Schaffgotshowie posiadała miejscowość przez stulecia. W tymże
okresie Cieplice należały do Korony Czeskiej.
1526 r. - miejscowość jak i cała Korona Czeska weszła w skład monarchii
habsburskiej.
XVI w. - do Cieplic zaczęli licznie przybywać kuracjusze.
1569 r. - Casper Hoffman zbadał i scharakteryzował cieplickie wody termalne.
XVII w. - uzdrowisko odwiedzały znane osobistości ówczesnych czasów,
między innymi Marysieńka Sobieska z dworem.
Od 1741 r. uzdrowisko w granicach Prus.
XVII i XVIII w. - miejscowość znana była głównie z rzemiosła szlifierskiego.
XVIII/XIX w. - w zdroju gościli Johann W. Goethe, Hugo Kołłątaj, John Quincy
Adams (póz
niejszy prezydent USA), Józef Wybicki i wielu innych.
1812 r. - całe uzdrowisko należało do Schaffgotschów, ponieważ w wyniku
sekularyzacji dóbr cystersów nabyli oni zdrój klasztorny. Od tego momentu w
uzdrowisku poczyniono liczne inwestycje w infrastrukturę.
Pod koniec XIX w. - do zdroju dojeżdżały tramwaje.
1935 r. - kurort uzyskał prawa miejskie.
Podczas II wojny światowej uzdrowisko zdrój pełnił funkcję podobozu dla
obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Działania wojenne nie przyniosły wy-
rządziły znacznych szkód w mieście.
Po wojnie ludność niemiecką wysiedlono a nazwę miasta z Bad Warmbrunn
na Cieplice Śląskie  Zdrój.
1976 r. - miasto zostało włączone jako dzielnica do Jeleniej Góry.
Obecnie uzdrowisko przeżywa ożywienie ze względu na odkrycie w ostatnich
latach wyjątkowo ciepłych z
ródeł.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Uzdrowisko cechuje specyficzny klimat podnóża gór.
W uzdrowisku są dwa urokliwe parki: Park Zdrojowy i Park Norweski, w któ-
rym znajduje się drewniany pawilon zbudowany w stylu norweskim.
Lecznictwo
Cieplice, to znane uzdrowisko balneologiczno - klimatyczne, które dysponuje
kilkoma szpitalami uzdrowiskowymi i sanatoriami oraz zakładem przyrodolecz-
niczym.
y
ródła zawierają związki siarki, kremu, fluoru baru i manganu. Wody te wyko-
rzystuje się do kąpieli, inhalacji, a także w kuracji pitnej.
Lecznicze wody termalne: słabozmineralizowane, fluorkowo-krzemowe,
termalne (temperatura dochodzi do 87OC)
Leczone są choroby:
- ortopedyczno  urazowe
- reumatologiczne
- układu moczowego
- układu nerwowego
- osteoporoza
W uzdrowisku znajduje się również pijalnia wód mineralnych.
Stosuje się tu wiele zabiegów, między innymi okłady borowinowe, światło-
lecznictwo.
Baza lecznicza
Sanatoria:
- Pawilon Edward
- Pawilon Marysieńka
- Dom Zdrojowy I, II, III
- Pawilon Lalka
- Stoczniowiec
- Pawilon dla dzieci Małgosia
- Hotel Caspar***
- Hotel Pod Różami***
- Hotel Polonia
Zakłady Przyrodolecznicze
- dla dzieci w pawilonie Małgosia
- dla dorosłych w Domu Zdrojowym
Dom Zdrojowy I, II, III
Zakład przyrodoleczniczy dla dorosłych
Świeradów Zdrój
Położony w Górach Izerskich w dolinie rzeki Kwisy. Jest to obecnie najwięk-
sze uzdrowisko spośród sudeckich kurortów.
Zarys historii
Pierwszych informacji dotyczących leśnej osady znajdującej się na terenach
dzisiejszego Świeradowa można się doszukać w XII-wiecznych legendach
Pierwsza wzmianka oficjalna pochodzi z 1524 r. i dotyczy karczmy w miej-
scowości Fagebautel.
Kilkanaście lat póz
niej miejscowość zaczęła funkcjonować pod nazwą Flin-
sberg aż do 1945 r.
1572 r. - lekarz Leonard Thunngesser opisywał wody mineralne i cieplice bi-
jące ze z
ródeł w okolicach Świeradowa.
1648 r.  początek eksploatacji z
ródeł wód mineralnych w celach leczniczych
1768 r. - początek działalności uzdrowiskowej Świeradowa. Powstały pierw-
sze pensjonaty, z
ródła wód zostały ujęte.
 1866 r. - otwarta została linia kolejowa umożliwiająca połączenie z Wrocła-
wiem (obecnie nieistniejąca).
Pod koniec XIX w. - uzdrowisko zostało znacznie rozbudowane i zmoderni-
zowane. Wybudowano Dom Zdrojowy i utworzono Park Zdrojowy.
Miasto nie zostało objęte działaniami wojennymi w latach 1939 - 45, więc po
zakończeniu wojny wznowiono działalność uzdrowiskową.
1946 r. - uzdrowisko otrzymało prawa miejskie.
1947 r. - w ramach plebiscytu ustalono nazwę miejscowości Świeradów Zdrój.
1973 r. w skład miasta została włączona wieś uzdrowiskowa Czerniawa-
Zdrój, która jest obecnie dzielnicą miasta.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Kurort ma klimat górski z małą różnicą dobową temperatur powietrza, umiar-
kowanie bodz
cowy z częstymi opadami.
Lecznictwo
y
ródła wód mineralnych  radoczynne szczawy o różnym stopniu zminerali-
zowania o leczniczych właściwościach oraz pokładów borowiny.
Do leczenia wykorzystuje się również korę świerkową.
Wody lecznicze i unikalny klimat są podstawą leczenia w uzdrowisku.
Leczone są choroby:
- dróg oddechowych
- kobiece
- naczyń obwodowych
- ortopedyczno  urazowych
- reumatologicznych
- serca i układu krążenia
- nerwowego
- osteoporoza
Do najczęściej stosowanych zabiegów należą:
- inhalacje
- kuracja pitna
- płukania
- masaże
- ciepłolecznictwo
- światłolecznictwo
- krioterapia
- rehabilitacja ruchowa.
Baza lecznicza
Obiekty:
- Dom Zdrojowy
- Szpital Uzdrowiskowy Wacław
- Szpital Uzdrowiskowy dla dzieci
- Centrum Rehabilitacji i Reumatologii Goplana
- Gracja
- Słoneczko
Dom Zdrojowy - SPA
Atrakcje turystyczne
Świeradów stawia również na turystykę. Liczne szlaki turystyczne piesze i
rowerowe w okolicach zdroju są bardzo uczęszczane przez turystów nie tylko z
Polski, ale i Czech, i Niemiec. W okresie letnim w parkach występuje egzotycz-
na roślinność.
Czerniawa Zdrój
Czerniawa-Zdrój jest położona w Sudetach Zachodnich w Dolinie Czarnego
Potoku u podnóża Gór Izerskich. Obecnie to dzielnica Świeradowa Zdroju.
Zarys historii
Pierwsze informacje dotyczące osady pochodzą z XVII w. Osiedlili się tutaj
czescy ewangelicy. Osada powstała przy hucie szkła.
W I połowie XVIII w. - działała w miejscowości papiernia.
1783 r. - odkryto z
ródła wód leczniczych. W tym okresie eksploatowane były
złoża rud kobaltu w pobliskiej kopalni Jan Nepomucen.
 Na początku XIX w. - zaczęły powstawać zakłady zdrojowe.
1826 r. - do zdroju sprowadzono wanny kąpielowe.
1860 r.  powstał dom zdrojowy
1973 r. Uzdrowisko zostało włączone administracyjnie do Świeradowa Zdroju.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Charakteryzuje się klimatem bodz
cowym o szybkich zmianach ciśnienia at-
mosferycznego i dość niskich temperaturach. Okoliczne wzgórza osłaniają
uzdrowisko, przez co wiatry są raczej słabe.
Lecznictwo
Zdrój jest jednym z najmniejszych uzdrowisk sudeckich.
Czerniawa znana jest głownie ze z
ródła Jan, czyli szczawy wodorowęglano-
wo  wapniowo  magnezowo - żelazistej.
Leczy się choroby:
- alergiczne
- oddechowe
Przerzeczyn Zdrój
Jest to wieś uzdrowiskowa, położona na Przedgórzu Sudeckim w okolicy góry
Ślęży, w dolinie otoczonej wzgórzami Niemczańsko - Strzelińskimi. Jest naj-
mniejszym polskim uzdrowiskiem.
Zarys historii
Podania z 1264 r. mówią o miejscowości Przyrzyce, której nazwa w przyszło-
ści zmieniła się na Bad Dirsdorf w okresie kolonizacji niemieckiej.
1802 r. właściciel Przerzeczyna, hrabia von Pfeil rozpoczął działalność
uzdrowiskową w miejscowości, a związane jest to z faktem ujęcia z
ródeł siarcz-
kowych i żelazistych wód mineralnych.
Powstały wówczas również pierwsze obiekty uzdrowiskowe, między innymi
drewniany dom z przeznaczeniem do kąpieli mineralnych.
1822 r. - powstał pierwszy Dom Zdrojowy.
1840 r. - zaczęto tworzyć Park Zdrojowy i modernizować obiekty.
Po 1945 r. miejscowość zmieniła nazwę na Przerzeczyn Zdrój.
1953 r. - powołano Przedsiębiorstwo Państwowe Uzdrowisko Przerzeczyn.
Uzdrowisko
Walory przyrodnicze
Przerzeczyn-Zdrój charakteryzuje się umiarkowanym klimatem nizinnym,
bodz
cowym ze słabymi wiatrami.
Lecznictwo
Klimat i występujące tu unikalne pod względem składu wody siarczkowe i że-
laziste są podstawą leczenia.
Leczone są choroby:
- ortopedyczno  urazowe
- reumatologiczne
- układu nerwowego
Główne zabiegi stosowane w leczeniu powyższych schorzeń:
- kąpiele mineralne z wykorzystaniem wód siarczkowych radonowych (tzw. ku-
racja radonowa wykorzystująca rozpuszczony w wodzie radon).
- okłady borowinowe
- krioterapia
- basen rehabilitacyjny
- gimnastyka rehabilitacyjna
Baza lecznicza
Sanatoria:
- Akacja
- Forsycja
- Buk
- Cis
Zakład Przyrodoleczniczy.