OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ 17.10.2012
Są chronione prawami autorskimi:Utwory z zakresu szeroko pojętych sztuk
wizualnych i sztuki użytkowej: plastyczne, fotograficzne, wzornictwo
przemysłowe i audiowizualne, w tym filmowe.
Utworami są także utwory muzyczne, słowno-muzyczne, sceniczne, sceniczno

muzyczne, pantomimiczne i choreograficzne.
Ochronie autorskoprawnej podlegają utwory architektoniczne, urbanistyczne oraz
architektoniczno-urbanistyczne.
Nie są chronione prawami autorskimi: Odkrycia, sposoby postępowania czy metody
matematyczne istnieją w przyrodzie niezależnie od twórcy. Idee natomiast są
pozbawione, ze względu na znaczny stopień ogólności, indywidualnego charakteru.
Urządowe projekty, teksty ustaw, symbole i znaki urzędowe.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Szczególnym rodzajem utworu jest tzw. Utwór zależny. Pod tym pojęciem rozumiemy
w szczególności tłumaczenie, przeróbkę lub adaptację cudzego utworu.
Od utworu zależnego należy odróżnić utwór inspirowany, czyli taki, który
powstał pod wpływem cudzego utworu.
Podmiot prawa autorskiego:
zasadniczo prawa autorskie powstają pierwotnie na rzecz twórcy, wyjątkowo zaś
na rzecz innych podmiotów.
Twórca osoba dla której płyną korzyści majątkowe, gdyż posiada majątkowe prawa
autorskie.
Są czasem trudności w ustaleniu twórcy, ciężko udowodnić że prawa mu
przysługują. Jest domniemanie że, gdy na okładce lub dziele jest podpis,
nazwisko to jego uznaje się za twórcę.
Utwór może być także wynikiem pracy kilku osób. Mamy wtedy do czynienia z
dziełem współautorskim. O współtwórczości możemy jednak mówić tylko wtedy, gdy
pomiędzy twórcami istnieje porozumienie co do stworzenia wspólnego dzieła.
Nie mamy do czynienia e współtwórczością, jeżeli takiego porozumienia brak, np.
gdy niedokończony utwór zmarłego artysty dokańcza jego kolega po fachu. Takie
dzieło będzie opracowanie cudzego utworu.
Utwory połączone to paru autorów łączy swoje utwory w jedno dzieło, np. zbiór
nowel.
Utwory zbiorowe to takie dzieła jak encyklopedie czy wydawnictwa periodyczne.
Nie mamy do czynienia ze współtwórczością także w przypadku osób, które jedynie
dostarczają twórcy informacji potrzebnych do stworzenia utworu lub wykonują
czynności techniczne.
Twórcom przysługuje wspólne prawo autorskie.
Każdy twórca ma udział we wspólnym prawie, przy czym domniemywa się, że udziały
twórców są równe.
Nabycie praw przez inne osoby:
w pewnych przypadkach prawa autorskie do utworu przysługują, z mocy ustawy,
innemu podmiotowi niżtwórca, np.
wydawca
producent
Utworem pracowniczym jest utwór stworzony w ramach wykonywania obowiązków ze
stosunku pracy.
Szczególna regulacja dotyczy utworów pracowników instytucji naukowych oraz prac
dyplomowych, w przypadku których nie następuje przejście praw na instytucję
naukową lub uczelnie wyższą. Przysługuje im jedynie prawo pierwszeństwa
publikacji. W przypadku prac naukowych uprawnienie to wygasa, jeżeli w terminie
6 miesięcy od dnia dostarczenia utworu przez naukowca nie zawarto z nim umowy
wydawniczej lub jeżeli w terminie 2 lat od przyjęcia utworu przez instytucję
naukową nie rozpowszechniono utworu. Natomiast pierwszeństwo publikacji prac
dyplomowych wygasa z upływem 6 miesięcy od dnia obrony.
Autorskie prawa osobiste mieszczą się w szerszym pojęciu dóbr osobistych prawa
cywilnego, Te ostatnie rozumiane są jako wartości ze świata uczuć i przeżyć
psychicznych człowieka.
jako dobra nierozerwalnie związane z jednostką ludzką są niezbywalne i wygasają
wraz ze śmiercią człowieka.
Przykładowe dobra osobiste:
imię i nazwiskom nietykalność cielesną, tajemnica korespondencji, nietykalność
mieszkania, wizerunek, twórczość wynalazcza i racjonalizatorska.