CyanMagentaYellowblacK
ALPHA XL
ADAM PANASIEWICZ
W sierpniu br. użytkownicy sterowników logicznych otrzymają do swojej dyspozy-
cji zupełnie nowy system oparty o jednostkę centralną ALPHA XL. Sterownik ten
produkowany będzie równolegle z popularną wersją o nazwie ALPHA. Projektując
nowy model ALPHA XL, Mitsubishi Electric zachowało funkcjonalność programo-
wÄ… modelu ALPHA.
Moduł AL2-4EYR zawiera 4 wyjścia
Elementy serii ALPHA XL przekaz
nikowe o obciążalności 2 A/wyj-
W nowej serii sterowników ALPHA ście. łączenie interfejsu komunikacyjnego
XL zobaczymy zupełnie inne jednostki Moduł AL2-4EYT zawiera 4 wyjścia AL2-GSM-CAB.
centralne; będą to urządzenia bardziej tranzystorowe o obciążalności 1 A/wyj-
wydajne od modelu ALPHA, pracujące ście. Kaseta pamięci oraz
w szerszym zakresie temperatur ( 25°C ModuÅ‚ AL2-ASI posiada wbudowa- podÅ‚Ä…czenie do komputera PC
do 55° C), rozszerzalne, z drugim portem ny interfejs do sieci ASI; 4 wejÅ›cia i 4 Tak jak w modelu ALPHA, również
komunikacyjnym, wbudowaną obsługą wyjścia. i w ALPHA XL można zastosować do-
modemu GSM, dużą pamięcią programu Interfejs AL2-GSM-CAB służy do pod- datkową kasetę pamięci typu AL2-
zwiększoną do 200 bloczków funkcyjnych łączenia sterowników ALPHA XL z nor- -EEPROM-2 o pojemności 5000 bajtów;
oraz większą liczbą bloczków funkcyjnych. malnym modemem lub modemem GSM. kaseta ta może być podłączona wyłącz-
Nowa seria ALPHA XL reprezentowa- Montowany w jednostce centralnej nie do sterownika ALPHA XL.
na będzie przez dwie wielkości jednostek niezależnie od modułów rozszerzają- Kabel AL-232-CAB służy do podłącze-
centralnych: AL2-14M*-* oraz AL2- cych. nia sterowników ALPHA z komputerem
-24M*-*. PC; umożliwia programowanie jednost-
Pierwszy ma typowÄ… konstrukcjÄ™ ste- Rozszerzanie ki centralnej za pomocÄ… programu na-
rownika, tj. 8 wejść oraz 6 wyjść dwusta- Każda jednostka centralna ALPHA XL rzędziowego AL-PCS/WIN-E.
nowych, natomiast w AL2-24M*-* zasto- może zostać rozszerzona o jeden wybra- Ten sam kabel służy również do progra-
sowano podział: 15 wejść oraz 9 wyjść ny moduł 4 wejść lub 4 wyjść dwusta- mowania nowej serii ALPHA XL.
dwustanowych. nowych (rys. 1).
Jako pierwsze wprowadzone zostanÄ… Rozszerzenia
następujące elementy nowej serii: w przygotowaniu
W niedługim czasie lista dostępnych
Jednostki centralne rozszerzeń zwiększona zostanie o nastę-
AL2-14MR-A oraz AL2-24MR-A; jed- pujÄ…ce modele:
nostki centralne zasilane napięciem 220 Dodatkowy zewnętrzny wyświetlacz
V AC z wejściami dwustanowymi 220 V typu AL2-10DM, dedykowany do ste-
AC oraz wyjściami przekaz
nikowymi. rownika ALPHA XL.
AL2-14MR-D oraz AL2-24MR-D; AL2-CLK-E1D; odbiornik radiowy
dwie jednostki centralne zasilane napiÄ™- DCF77 radia Frankfurt; ma wbudowany
ciem 24 V DC z wejściami dwustanowy- jeden tranzystor wyjściowy i jeden triac.
mi, akceptującymi stany logiczne 24 V Rys. 1. Rozbudowa sterownika AL2-2DA; dwa wyjścia analogowe.
ALPHA XL
DC. Obydwie jednostki centralne umoż- AL2-1TC-ADP; wejście do termoele-
liwiają programową konfigurację do 8 mentu lub napięcie 0 do 10 V DC.
wejść dwustanowych jako wejścia ana- Oznacza to, iż model AL2-14M (14 AL2-1PT-ADP; wejście do Pt100 lub
logowe o rozdzielczości 9 bitów każdy wejść/wyjść) może zostać rozbudowany napięcie 0 do 10 VDC.
(0 do 500). Jako wyjścia dwustanowe do wielkości 18 wejść/wyjść w dwóch po-
wbudowane zostały przekaz
niki. staciach:
Rys. 2. Wyświetlacz
12 wejść i 6 wyjść lub 8 wejść i 10 wyjść.
sterownika ALPHA
Rozszerzenia Natomiast model AL2-24M (24 wejścia/
28 x 19 mm (skala
Wszystkie modele ALPHA XL mogą wyjścia) po rozbudowaniu będzie miał wiel- 1:1).
zostać rozbudowane o jedno z następu- kość 28 wejść/wyjść w postaci:
jących rozszerzeń: 19 wejść i 9 wyjść lub 15 wejść i 13 wyjść.
Moduł AL2-4EX-A2 zawiera 4 wej- Typ zastosowanego rozszerzenia nie
ścia dwustanowe 220 240 V AC. zależy od rodzaju jednostki centralnej. Najważniejsze cechy
Moduł AL2-4EX zawiera 4 wejścia Konstrukcja techniczna oraz system ALPHA XL
dwustanowe 24 V DC typu Sink & Sour- operacyjny sterowników ALPHA XL Wyświetlacz  ALPHA XL wyposażo-
ce; pozwala również na pracę dwóch pozwala na rozbudowę jednostki cen- ny został w zupełnie nowy wyświetlacz
szybkich liczników do częstotliwości tralnej o jeden moduł 4 wejść lub 4 wyjść LCD  zarówno pod względem formatu
1 kHz każdy. dwustanowych i równocześnie na pod- wyświetlania oraz wielkości znaków, jak
54
CyanMagentaYellowblacK
i funkcjonalności. Format wyświetlania cyjne oraz wejścia i wyjścia sterownika łą- Set/Reset [SR]  ustawia-
zwiększono do 12 znaków w 4 linijkach czone są między sobą liniami. Tak wyko- nie i kasowanie wyjścia;
przy równoczesnym wzroście powierzch- nany program sterujący może zostać prze- priorytet wejść R i S jest
ni wyświetlacza o około 40%. testowany przez AL-PCS/WIN-E bez uży- konfigurowany.
Wraz z podświetleniem tła dało to bar- cia sterownika, a następnie zapisany do Retentive Set/Reset  na
dzo dobry efekt w postaci zwiększonej jego pamięci. ekranie konfiguracyjnym [SR] bloczek
widoczności i czytelności komunikatów Możliwe jest również bezpośrednie pro- może zostać ustawiony jako pamiętający
(rys. 3). gramowanie sterowników z poziomu kla- stan po wyłączeniu i załączeniu napięcia
wiatury panelu sterujÄ…cego. zasilania.
Pulse [PL]  generuje po-
Przyciski sterujÄ…ce jedynczy impuls (1 cykl
Tutaj użytkownik ma do dyspozycji 8 sterowania) w odpowiedzi
przycisków oznaczonych w taki sam spo- na wejściowe zbocze na-
sób, jak w modelu ALPHA: rastające lub opadające
OK, ESC,   ,    , (5), (6), (4) i (3). Przy- (ustawiane).
ciski te niezależnie od swoich funkcji Alternate [AL]  zmia-
sterujących mogą być używane w progra- na stanu wyjściowego
Rys. 3. Wyświetlacz sterownika
ALPHA XL 44 x 28,5 mm (skala 1:1) mie jako wejścia, oznaczone odpowiednio na przeciwny w odpo-
symbolem i numerem: K01, K02,... K08. wiedzi na narastajÄ…ce
Wyświetlane mogą być takie wielkości, zbocze impulsu wejścio-
jak: komunikaty tekstowe, wartości licz- Znaczniki systemowe wego; posiada wejście
ników czasu, liczników zdarzeń (wartości Przy tworzeniu programu sterującego 14 zerujące.
aktualne lub nastawy), wielkości analogo- dodatkowych znaczników systemowych Retentive Alternate [RAL]  odpo-
we itp. Wartości liczbowe wyświetlane może spełniać funkcję pomocniczą czy też wiednie ustawienie powoduje, iż po wyłą-
mogą być również w postaci słupkowej. służyć do kontroli parametrów komunika- czeniu i załączeniu zasilania bloczek za-
Do wyboru są trzy sposoby wyświetla- cyjnych. Są to znaczniki od M01 do M14, chowuje ostatnie ustawienie.
nia komunikatów: a ich funkcje to np. stała  1 , stałe  0 , Delay [DL]  bloczek
stały; generator 1 Hz czy też sygnały związane opóz
nia impulsy wejścio-
migający; z pracą interfejsu ASI, włączeniem się cza- we  1 i  0 ; opóz
nienia
samoczynnie przewijany. su letniego bÄ…dz
pracÄ… z GSM. ustawiane w jednost-
Forma migajÄ…ca pozwala na ustawienie kach 10 ms, 100 ms lub
czasu migania wybranego tekstu, nato- Bloczki programowe 1 s.
miast metoda przewijania zwiększa długość Grupa bloczków podzielona została na One Shot [OS]  ge-
komunikatu z 12 znaków do 63 znaków dwie części: bramki logiczne oraz bloczki neruje pojedynczy im-
w jednej linijce; umożliwia również usta- funkcyjne. puls wyjściowy w odpo-
wienie żądanej prędkości przewijania. Po- Bramki logiczne to cztery czterowejścio- wiedzi na narastające
wyższe cechy mogą być definiowane nie- we funktory boolowskie AND, OR, NAND zbocze wejściowe; czas
zależnie dla każdego bloczka  Display . oraz NOR. Pozostałe dwa to negacja NOT trwania impulsu ustawiany jest jako
Wszelkie nastawy, w tym również zega- oraz XOR (rys. 5). wielokrotność (1 32767) x 10 ms, 100 ms
ra sterujÄ…cego z czasem rzeczywistym, lub 1 s.
mogą być zmieniane online za pomocą Flicker [FL]  ciąg impul-
przycisków panelu sterującego. sów wyjściowych o nie-
zależnie zadawanym cza-
Programowanie sie trwania  1 i  0 ; try-
PracujÄ…cy pod Windows nowy program by pracy:
narzędziowy AL.-PCS/WIN-E Ver. 2.00.  generator impulsów bramkowany impul-
pozwala na szybkie i proste programowa- sem wejściowym;
nie sterowników ALPHA XL oraz modelu  generator zadanej liczby impulsów wy-
ALPHA. zwalany impulsem wejściowym;
Rys. 5. Bramki logiczne
 generator wyzwalany impulsem wej-
ściowym; pracuje w zadanym czasie.
Bloczki funkcyjne i ich znaczenie opisa- Time Switch [TS]  poz-
ne są szczegółowo w podręczniku pro- wala na zaprogramowanie
gramowania; w niniejszym artykule wy- dziennych, tygodniowych
mienione zostaną tylko niektóre cechy. i rocznych zależności cza-
Boolean [BL]  czterowej- sowych wyprowadzonych
ściowy bloczek logiczny, na wyjście sterujące jako ciąg  1 i  0 .
Rys. 4. Przykład programu
którego funkcja ustalana Do każdego bloczka funkcyjnego [TS]
sterującego z wysyłaniem SMS
jest dowolnie przez użyt- można wpisać maks. 50 różnych usta-
Programowanie odbywa się za pomocą kownika za pomocą wyżej wień czasowych. Liczba użytych bloczków
reprezentacji obrazkowej, w której na od- wymienionych bramek logicznych oraz ograniczona jest tylko pamięcią progra-
powiednim ekranie komputera bloki funk- nawiasów. mu.
55
CyanMagentaYellowblacK
ALPHA. Pozwala na warunkowe wyświe- Subtraction [SUB]  odej-
tlanie wartości aktualnych oraz komuni- mowanie dwóch cyfro-
katów tekstowych. wych wielkości wejścio-
Zone Compare [ZC]  wych; zakres j.w.
w bloczku tym porówny- Multiplication [MUL] 
wana jest jedna wartość mnożenie dwóch wielko-
cyfrowa z dwoma pozio- ści wejściowych; zakres
mami: górnym i dolnym. j.w.
Jeśli jej wartość znajduje się pomiędzy ty- Division
mi poziomami (jest w okienku), na wyjściu [DIV]  dzielenie dwóch
generowany jest odpowiedni sygnał. wielkości wejściowych;
Rys. 6. Jeden z ekranów konfiguracyjnych
Schmitt Trigger [ST]  zakres j.w.
bloczka Time Switch
porównuje wejściową war- Calculation [CAL] 
w oparciu o operacje , -, *, /, % oraz na-
Time Switch m [TSm]  ustawienie tość cyfrową z dwoma po-
w menu bloczka [TS] trybu  Maintnan- ziomami: górnym i dolnym wiasy, czterowejściowy bloczek pozwala
ce pozwala na dostęp do ustawień z po- (histereza). Jeśli wartość ta na bardziej złożone obli-
ziomu klawiatury sterownika (TopMenu). osiągnie lub przekroczy poziom górny, na czenia. Formuła arytme-
Daje to możliwość wprowadzania zmian wyjściu bloczka ustawiany jest stan wy- tyczna może zostać zbudo-
w czasowych sekwencjach sterujących soki. Zmiana stanu na niski nastąpi po ob- wana maks. z 64 składni-
bez użycia komputera PC. niżeniu wartości wejściowej do poziomu ków (wliczając w to zmien-
Counter [CN]  zlicza dolnego lub poniżej. ne i funktory) oraz korzy-
w przód narastające Hour Meter [HM]  zlicza stać z maks. 6 poziomów nawiasów.
zbocza impulsów aż do czas pracy w zakresie do
osiągnięcia wartości za- 32767 godz., 32767 min
danej (maks. liczba zli- i 59 s. Gdy wejście blocz-
czeń 32767). Po zatrzymaniu wypro- ka jest w stanie niskim, licz-
wadza na wyjście stan wysoki; posiada nik nie liczy i zachowuje dotychczasową
wejście zerujące. Częstotliwość zliczania wartość. Posiada wejście zerujące oraz
maks. 20 Hz; przy zastosowaniu rozsze- wyjście przekroczenia zadanego czasu.
rzenia wejściowego AL2-4EX często- Speed Detect [SPD] 
tliwość zliczania z wejść EI1 i EI2 wzrasta bloczek służy do pomiaru
do 1 kHz. częstotliwości wejścio-
U/D Counter [UD]  wej w czasie zdefiniowa-
dwukierunkowy pier- nym przez użytkownika
Rys. 7. Wprowadzanie algorytmu
ścieniowy licznik im- (1 do 32767 x 10 ms).
do bloczka [CAL]
pulsów ( 32768 do Zmierzona częstotliwość porównywana
32767); wejścia UP jest w bloczku z dwoma zadanymi pozio- Shift [SFT]  blok ten wykorzystuje do
i DOWN, wejście ze- mami: niskim i wysokim. W zależności od sterowania stanem wyjścia jedno wejście
rujące, ustawiające, wyjście informacyj- wyniku porównania i wartości poziomów, przesuwające (taktujące) w korelacji z jed-
ne oraz wartość aktualna licznika; często- wyjście bloczka zostaje ustawiane w stan nym wejściem informacyjnym. Posiada
tliwość zliczania 20 Hz.  1 . Sygnał mierzony ograniczony jest do również wejścia Set i Reset, bezpośrednio
Compare [CP]  bloczek 20 Hz dla wejść normalnych oraz do 1 kHz sterujące stanem wyjścia. Blok Shift ma
komparatora porównuje ze dla wejść szybkich EI1 lub EI2 modułu wbudowany mechanizm podtrzymywania
sobą dwie wartości cyfro- AL2-4EX. po zaniku zasilania.
we; jeśli wynik porówna- PWM [PWM]  bloczek SMS [SMS]  używany
nia zgadza się z wybranym generuje ciąg impulsów jest do komunikacji po-
warunkiem, na wyjściu generowany jest o zmiennym współczyn- między sterownikiem AL-
stan wysoki. niku wypełnienia, który PHA XL, podłączonym
Offset Gain [OG]  funk- zadawany jest sygna- do modemu GSM, a tele-
cja przejścia bloczka opi- łem lub parametrem w przedziale od 0 fonem komórkowym lub komputerem PC
sana jest równaniem: Y=A/ do 100%. Czas trwania impulsów wyj- za pomocą SMS (Short Message Service).
B*X C, gdzie X jest mie- ściowych zawarty jest w zakresie od 100 Do bezpośredniego podłączenia mode-
rzoną wielkością na wej- ms do 3.276.700 ms z minimalnym kro- mu GSM służy konwerter AL2-GSM-CAB.
ściach od A01 do A08 (jeśli zostały usta- kiem 100 ms. Ułatwia również zdalne monitorowanie
wione jako analogowe). A, B i C są to Addition [ADD]  cztero- oraz przesyłanie programów poprzez zwy-
współczynniki prostej; możliwe jest rów- ćwiartkowe dodawanie kły modem.
nież wprowadzenie ograniczenia górnego dwóch wielkości wejścio- Wysyłanie komunikatu rozpoczyna się
i dolnego. wych w zakresie od  32768 z chwilÄ… podania wysokiego poziomu na
Display [DP]  używany do 32767. Wynik ograni- zacisk wejściowy bloczka [GSM]. Wpro-
jako interfejs pomiędzy użyt- czony jest do tego samego zakresu, a prze- wadzanie lub edycja parametrów GSM/
kownikiem i systemem ob- kroczenie zakresu sygnalizowane jest na SMS możliwa jest po otwarciu okna dialo-
sługiwanym przez sterownik wyjściu bloczka. gowego bloczka SMS. Jeśli dwa lub wię-
56
CyanMagentaYellowblacK
WejS
cia analogowe
8 pierwszych wejść dwustanowych
w jednostkach centralnych ALPHA XL za-
silanych napięciem 24 V DC, akceptuje
również napięcie od 0 do 10 V i przetwa-
rza na postać cyfrową z rozdzielczością 9
bitów (0 do 500). Zmiana trybu pracy ta-
kiego wejścia wymaga prostego przedefi-
niowania wybranych wejść w programie
AL.-PCS/WIN.
Rys. 10. Ekran konfiguracyjny
Rys. 8.
Dostosowanie charakterystyki wejścia
do wprowadzania i sterowania
Wybór modemu; ustawienia
analogowego do potrzeb programu umoż-
ekranami użytkownika
liwia bloczek funkcyjny [GAIN].
cej bloczków próbuje wysłać komunikat
w tym samym czasie, pierwszy, który się Licznik szybki Display Manager
połączy, wysyła SMS, mając do dyspozy- Sterowniki ALPHA XL mogą być roz- Jest to zupełnie nowa cecha sterowni-
cji trzy powtórzenia (jeśli to konieczne). budowane m.in. o moduł 4 wejść dwusta- ka, która w sposób istotny zwiększa możli-
Inne bloczki wchodzą w stan oczekiwania nowych AL2-4EX, który dodatkowo po- wość kontrolowania i zarządzania ekrana-
 Wait wg zasady FIFO. zwala na używanie dwóch liczników pra- mi użytkownika. Ustawienie flagi specjal-
Wszystkie użyte w programie bloczki cujących do częstotliwości 1 kHz i współ- nej N04 powoduje uaktywnienie się tej
SMS mogą nadawać komunikaty do maks. pracujących z bloczkiem licznika Counter cechy. Display Manager może być używa-
trzech numerów telefonów komórkowych. oraz Speed Detect. ny wyłącznie w kombinacji sterownik AL-
Wysyłanym komunikatem jest aktualna PHA XL oraz program AL.-PCS/WIN-E Vr
treść wyświetlacza. WyjS
cia sterujące mocy 2.00; nie może być programowany wyłącz-
Jeśli wybrany został numer Gateway, Wyjścia przekaz
nikowe o obciążalności nie za pomocą jednostki centralnej sterow-
docelowy adres e-mail musi zostać wpi- 8A/COM mają wbudowane jednostki cen- nika.
sany do okienka  E-mail . Każdy bloczek tralne AL2-14MR (wy. 01 do 06) oraz AL2- Uaktywnienie funkcji Display Manager
[GSM] może obsłużyć jeden adres e-mail, 24MR (wy. 01 do 04). Rozszerzenia tranzy- otwiera okno dialogowe, które pozwala na
a ten sam numer Gateway może być uży- storowe mają wyjścia o obciążalności 1A/ zdefiniowanie kontrolnych bloków wy-
wany do tylu adresów e-mail, na ile po- wyjście. świetlających, grupujących i sterujących
zwala pamięć sterownika ALPHA XL. wybraną grupą wyświetlaczy. Jeden taki
kontrolny blok może zawierać do 10 poje-
Random One Shot [ROS]  generuje Zadedykowany protokół
pojedynczy impuls wyjściowy w odpowie- Do systemu sterowników ALPHA XL dynczych wyświetlaczy i tworzy jeden
dzi na narastające zbocze sygnału wejścio- wprowadzona została nowa cecha, pozwa- nowy ekran (nowy widok wyświetlacza).
wego; czas trwania impulsu wyjściowego lająca z poziomu komputera PC na monito- Ekran wyświetlacza może zawierać wtedy
ustalany jest losowo, a użytkownik zadaje rowanie, modyfikowanie oraz wprowadza- więcej zmiennych, komunikatów teksto-
jedynie wartość dolną i górną czasu trwa- nie wartości aktualnej i nastawy w blokach wych, słupki czy też datę i czas. Wszelkie
nia. Czas ten definiowany jest jako wielo- funkcyjnych za pomocą zadedykowane- połączenia wielkości wejściowych do wy-
krotność liczb z przedziału od 0 do 32767 x go protokołu. Szczegółowe informacje za- świetlaczy definiowane są w oknie konfi-
(10 ms, 100 ms lub 1 s). warte są w osobnym podręczniku  Com- guracyjnym  Set Connection i nie są ry-
Delayed One Shot [DOS]  bloczek ten munication Manual . sowane na ekranie.
jest kombinacjÄ… Delay i One Shot. W od-
powiedzi na wejściowe zbocze (wybierane Wbudowana pamięć EEPROM
OFF/ON lub ON/OFF) generuje impuls Do sterowników ALPHA XL wbudowa-
o zadawanym opóz
nieniu i czasie trwania. na jest pamięć typu EEPROM o pojemno-
Delayed Alternate [DAL]  zmiana ści 5000 bajtów programu. Eliminuje to
stanu wyjściowego na przeciwny nastę- konieczność bateryjnego podtrzymywa-
puje w odpowiedzi na narastajÄ…ce zbo- nia.
cze impulsu wejściowego oraz po zada-
nym czasie opóz
nienia; posiada wejście WielojęzycznoS
ć
zerujące. Z poziomu TopMenu użytkownik może
wybrać jeden z następujących języków: an-
gielski, niemiecki, francuski, włoski, hisz-
Rys. 11. Definiowanie przejść
pański oraz szwedzki.
pomiędzy ekranami
Pamięć programu Tak zdefiniowane nowe widoki ekranów
W ALPHA XL znacznie zwiększona zo- mogą być następnie włączane (zaświeca-
stała pamięć programu sterownika (5000 ne) za pomocą wejściowych sygnałów ste-
Rys. 9.
bajtów), co pozwala na tworzenie progra- rownika, wybranym przyciskiem sterują-
Oznaczenia występujące
mów zawierających maksymalnie 200 cym lub przewijane w wybranej kolejno-
na rysunkach bloczków
bloczków funkcyjnych. ści. Z jednego nowego widoku można zde-
57
CyanMagentaYellowblacK
finiować przejście do maksymalnie czte-
rech innych ekranów.
Omówione w artykule wybrane cechy
systemu ALPHA XL nie wyczerpujÄ…
MPL TechnoIogy
Biuro w Pruszkowie
wszystkich jego możliwości. Również wła-
Sp. z o. o. 05-500 Pruszków, ul. Staszica 1
ściwości systemu operacyjnego mogą zo-
PrzedstawicieI tel. [phone],
stać w przyszłości przez producenta roz-
Mitsubishi EIectric fax [phone]
budowane.
w dziedzinie e-mail: [e-mail]
Opisane cechy zostały w większości
Automatyki Przemysłowej
przetestowane; również komunikacja GSM
Biuro w Katowicach
sprawdzona została z użyciem dwóch ty-
40-203 Katowice
Biuro ZarzÄ…du
pów modemów:
al. Rox
dzieńskiego 188
31-444 Kraków, ul. R
liczna 36
Twist firmy Falcom;
tel./fax [phone]
tel. [phone],
TC35T firmy Siemens.
e-mail: [e-mail]
417 14 57
W obydwu przypadkach zainstalowanie
fax [phone]
modemu, uruchomienie i wysyłanie komu-
www.mpI.pI
e-mail: [e-mail]
nikatów okazało się niezmiernie proste.
58