DERMATOLOGIA 2005
Seminarium nr 1 2005�10�06
Plama (macula)  wykwit, który różni się od skóry otaczającej zabarwieniem i znajduje się w
poziomie skóry
� Plamy naczyniowe  związane są z naczyniami krwionośnymi i związane są z okresowymi
lub trwałymi zmainami ukrwienia (nadmiar ukrwienia lub niedokrwienie) np. nabyta lub
czasowa plamica jako wynik uczulenie polekowe po antybiotykach (czerwona o wyraz
nym
odgraniczeniu => rumień)
a) plamice z nadmiaru ukrwienia
��nabyte np. trwałe Teleangiektazje� u osób często opalajacych się tworzą się
poszerzone naczynka krwionośne
��wrodzone np. Znamie ogniste (nevues flameus)� poszerzona grupa naczyn
krwionosnych od urodzenia
b) plamice z niedokrwienia  przy obkurczeniu naczyń
� Plamy wybroczynowe  związane są z wydostawaniem się krwi poza naczynia krwionośne
a) małe  patechie
b) duże  krwiak
Plama wybroczynowa w przeciwieństwie do plamy naczyniowej jest często ciemniejsza i nie
blaknie przy uciśnięciu =>DIASKOPIA
� Plamica zwyrodnieniowa  pochodzi od zwyrodnienia włókien sprężystych w skórze (gdy
ulegną zwyrodnieniu nie ulegaja regeneracji)
� Plamy barwnikowe  związane są z niedoborem lub nadmiarem melaniny w skórze
a) z nadmiaru to np.
�� Ostuda (ploasma)  odłożenie melaniny w skórze np. u kobiet w ciąży, lub
po lekach
�� wrodzone lub nabyte znamiona barwnikowe np. np. Czerniak (Lentigo maligna
melanoma)  plama barwnikowa która jaest jednocześnie nowotworem
b) z niedoboru
�� Bielactwo nabyte (vitiligo)  melanina wywędrowuje ze zmaian na obwód

�� Bielactwo rzekome (pseudoleukoderma)  np. w zakażeniu drożdżakami
malasesia furfur skóra wydaje się że ma biae plamy (łupież pstry, grzyb produkuje
kwas azafaleinowy, który powoduje powstawanie biaych plam przy opalaniu
� Plama złogowa  powstaje w wyniku odłożenia się jakiegokolwiek innego barwnika niż
melanina (wewnątrz� lub zewnątrzustrojowego) np. tauaż lub węglica skóry
(zewnatrzustrojowy)
Guzek (nodulus)  jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry o wielkości do 1 cm
posiadający różne zabarwienie~ o dużo większej spoistości i głębszym usadowieniu w
porównaniu do grudki~ po zagojeniu pozostawia bliznę
Grudka (Papula)  jest to wykwit wyniosły ponad skórę o wzmożonej konsystencji o wielkości
do 1 cm~ o róznym zabarwieniu~ po zagojeniu nie pozostawia blizny.
� Naskórkowe � spowodowane rozrostem naskórka bez zmian w skórze właściwej
a) brodawki płaskie młodocianych
b) brodawki zwykłe (papiloma vulgaris)  spowodowane przez HPV
� Naskórkowo�skórne  spowodowane rozrostem naskórka jak i skóry właściwej
a) w łuszczycy zwykłej
� Skórne  spowodowane rozrostem skóry właściwej
a) w zaburzeniach lipidowych (kępki żółte powiek)
Guz (tuber, nodulus)� jest to wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry o wielkości powyżej 1
cm o róznym zabarwieniu~ zazywaczaj po zagojeniu pozostawia bliznę (erytema nodosum  nie
pozostawia blizn)~ wystepuje najczęściej w przebiegu chorób nowotworowych, gruz
licy~ kile~
sarkoidozie~ w raku podstawno�komórkowym objawem jest guzek.
Bąbel pokrzywkowy (urtica)  powstaje w wyniku poszerzenia się naczyń i wydostania z nich
płynu~ jest wynosły ponad poziom skóry, jego cechą charakterystyczną jest wyraz
ne
odgraniczenie od zdrowej skóry, różowy kolor, gładka powierzchnia~ może być zarówno mały
jak i duży~ jego powstaniu towarzyszy świąd, powstaje szybko (15�20 min) i goi się szybko (do
48h)
� Urticaria vasculitis  bable pokrzywkowe utrzymują się długo do kilku dni  jest to objaw
chorób układowych np. kolagenoz
� Pokrzywka z ucisku  w miejscach uciśniętych powstają bąble
� Pokrzywka z obrębie błon śluzowych (Quinciego)� napierw na wardze dolnej, póz
niej na
języku i krtani może doprowadzic do uduszenia
Często wystepuja pokrzywki przewlekłe w różnych miejscach
Przy rozpoznaniu bąbli trzeba rozpoznać pokrzywkę (urticaria)
Pęcherzyk (vesicula)  wykwit wyniosły ponad powierzchnię skóryi od razu jest wypełniony
płynna treścią~ powstaje do 0,5 cm. Powstaje przez rozwarstwienie warstw naskórka lub przez
zwyrodnienie balonowate (np. w zakażeniach HSV)� w komórkach, w których uaktywnia się
wirus pojawia się dużo wakuoli i występuje obrzęk wewnątrz komórki. Pęcherzyk powstaje na
skórze na skutek zwyrodnienia gąbczatego np. w przebiegu wyprysku (np. wyprysk potylicowy 
echema dyshydroticum
Opryszczka na skórze różnicowanie z półpaścem
Pęcherz (vesicle, bulla)  wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry wyprysk, wypełniony
płynna treścią, o wielkości powyrzej 0,5 cm.
� Podrogowe pęcherze  ich pokrywa jest tylko warstwa rogowa, a dno stanowi warstwa
ziarnista, kolczysta i podstawna~ i są one bardzo wiotkie np.
a) liszajec zakaz
ny (zakażenie gronkowcowo�paciorkowcowe)
b) pęcherzyca liściasta
� Śródnaskórkowe  akantaityczne  związane ze zrywaniem połaczeń miedzy komórkami
(desmosomy). Sa to pęcherze troszeczke mocniejsze od pecherzy podrogowych.
Wystepuja zarówno na skórze jak i na błonach sluzowych. Te wystepujace na skórze
powstaja ponad błona podstawną, łatwo ulegają zerwaniu i tworzą nadżerki
� Podnaskórkowe  powstaja w miejscu wystepowania bóny podstawnej lub pod ta błoną.
Pokrywa wszystkie warstwy naskórka, dno stanowi skóra właściwa (wystepuja w skórze i
na błonach śluzowych). Są one dobrze napięte, twarde, trudno ulegaja zerwaniom, po
zerwaniu tworza głębokie nadżerki� w Pephilinogoidzie(?????) żadko na błonie
śluzowej
Krosta (pustula)  wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry, wypełniony ropna treścią, o
wielkosci do 1 cm
� Krosty śródnaskórkowe � powstaja przez rozwarstwienie warstw naskórka i migracji
tam leukocytów~ sa to krosty jałowe, bez udziału bakterii
a) łuszczyca krostkowa
b) łuszczyca krostkowa dłoni i stóp
� Krosty przymieszkowe� powstaja w wyniku zaczopowania ujścia przy udziale bakterii
a) trądzik pospolity
Nadżerka (erosio)  powstaje jako ubyteknaskórka skóry chorobowo zmienionej lub jako zejście
innej choroby np. pęcherza. Nadzerki, jako że dotycza naskórka goja się bez pozostawienia
blizny
Przeczos  linijny ubytek naskórka~ najczęściej w przebiegu chorób ze świądem
Otarcia  Postaja jako ubytek naskórka skóry chorobowo zmienionej, goi się bez pozostawienia
blizny
Owrzodzenia (ulcus)  ubytek naskórka i skóry właściwej~ o różnej wielkosci~ goi się zawsze z
pozostawieniem blizny
A
uska (squama)  powstaje w wyniku nadmiernego nagromadzenia warstwy rogowej w
przebiegu:
� Hyperkeratozy� nadmierne ale prawidłowe rogowacenie (na dloniach i na stopach).
� Parakeratoza  przyspieszone np. w przebiegu łuszczycyzwykłej (warstwa rogowa nie
może się złuszczyć, oderwać, ponieważ komórki nie sa prawidłowo zrogowaciałe
(okres przejścia komórki z warstwy podstawnej do warstwy rogowej wynosi tylko 3�5
dni
� Dyskeratoza  nieprawidłowe rogowacenie w chorobie Darjera
Pękniecie (tissura)  ubytek liniowy naskórka w skórze chorobowo zmienionej
Rozpadlina (ranas)  powstaje w yniku rozpadu duzych zmian chorobowych np. w kilakach
Strup (krusta)  powstaje wtórnie na bazie innego wykwitu w wyniku zasychania różnej
wydzieliny: krew, ropa np. w przebiegu półpaśca).
Blizna (cicatrix)  powstaje w wyniku gojenia się uszkodzonej skóry właściwej~ różni się od
normalnej skóry, ponieważ kolagen układa się w postaci peczków, a nie w postaci oczek~ blizna
nie posiada włóken sprężystych oraz przydatków skóry i naskórka
� Blizny zanikowe  np. w trądziku
� Blizny przerosłe  np. po zabiegu chirurgicznym
Blaszka (plag)  wykwit wyniosły ponad powierzchnie skóry, owielkosci ponad 1 cm~
powstajacy w wyniku zlania się innch wykwitów, najczęściej grudek